Hezkuntza  teknologiara  sarrera  

Gidaliburu  elektronikoa  Manuel  Area  Moreira  

Informazioaren  gizarteak  ordezkatutako  gizarte-­‐,  ekonomia-­‐  eta  kultura-­‐testuinguru  berriko  zenbait  hezkuntza-­‐  arazo  eta  erronka  aztertuz,  hirugarren  industria  iraultza  deiturikoak  ekonomia  estruktura  eta  prozesuaren,  bizitza  ereduaren,  herritarren  kulturaren  eta  harreman  sozialen  eraldaketa  sakonak  ekarri  ditu.  Informazioaren  eta  komunikazioaren  teknologia  berrien  erabilerak  agerian  utzi  ditu  globalizazioa,  informazioaren  merkantilizazioa  eta  superpopulazioa  bezalako  prozesu  soziologiko,  ekonomiko,  politiko  eta  kulturalak.  

Teknologia  digitalen  eraginak  iritzi  ezberdinak  sortu  ditu  gizartean  eta  ondorioz,  informazioaren  gizartea  ulertzeko  lau  era  sortu  dira:  arrazoibide  merkantilista,  arrazoibide  kritiko-­‐politikoa,  arrazoibide  teknozentrista  eta  arrazoibide  apokaliptikoa.  

Teknologia  digitalak  aldeko  nahiz  kontrako  zenbait  ezaugarri  ditu:  besteak  beste,  espazio/denbora  harremanak  sortutako  oztopoak  gainditzen  laguntzen  du,  pertsonen  arteko  interakzioa  bultzatuz;  informazio  anitza  jartzen  du  eskuragarri;  produkzio  jarduera  forma  berriak  sustatzen  ditu;  kontra,    teknologiaren  menerapena  duen  gizartea  da  gurea;  kultura  bakar  eta  berera  bideratzen  dira  kultura  guztiak;  pribazitatea  galtzen  ari  den  heinean,  gizabanakoarenganako  kontrola  ari  da  gizartea.  

Nonahikotasun  teknologikoak  sortutako  hezkuntza  arazoak  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Teknologia  digital  berriak  barneratzeko  hezkuntzaren  erronkak  

1. Teknologia  berriak  eskola  sistema  eta  kulturan  barneratzea  2. Irakaskuntza-­‐metodo  eta  helburuak  berreraikitzea.  Ikasle  eta  

irakasleentzako  rol  berriak  sortzea.

Teknologia  berriek  sortutako  hezkuntza  

arazo  berriak  

Hain  azkarrak  diren  aldaketak  barneratu  

ezina  

Analfabetismo  teknologikoa   Informazioaren  

saturazioa  

Heziketa  sistemen  desoreka  

Prestakuntza  eskaera  berriak  

Forma  hipertestualak  ulertzeko  zailtasunak  

3. Ordenadore  sarearen  bitartez  prestakuntza  hedatzea.  4. Hezkuntza  ez  formaleko  ekintzak  (garapen  sozial  eta  komunitariorako  

alfabetizazio  teknologikoa)  garatzea.  5. Prestakuntza  okupazionala  berrikustea  eta  birplanteatzea,  teknologia  

berriek  ekarritako  exijentzia  soziolaboralak  kontuan  hartuta.  

Hezkuntza  teknologia,    pedagogia-­disziplina  gisa  

Hezkuntza  teknologiaren  garapena:  

Disziplinaren  oinarriak   Iparramerikako  prestakuntza  militarra,  40.  hamarkadan  50.  eta  60.  hamarkadak   Audiobisuala  denerako  lilura  eta  konduktismoaren  

eragina  70.  hamarkada   Diseinurako  eta  irakaskuntzaren  ebaluaziorako  

ikuspegi  tekniko-­‐razionala  80.  eta  90.  hamarkadak   Ikuspegi  teknokrataren  krisia  eta  teknologia  

digitalarenganako  interesaren  berpiztea  XXI.  mendea   Eklektizismo  teorikoa  eta  tesi  postmodernoen  eragina    

Espainian,  berriz,  70.  hamarkadarekin  sartu  zen  Hezkuntza-­‐Teknologia,  Hezkuntza  Lege  Orokorrarekin.  

Gaur  egun,  sei  arlotan  pausatzen  da  hezkuntza  teknologia:  

-­‐ Teknologia  digitalak  hezkuntza  formalean:  irakasleen  prestakuntza,  berrikuntza  pedagogikoak  eta  eskola-­‐integrazioa,  teknologia  digitalaren  aplikazioak  gelan,  eskola  antolakuntza.  

-­‐ Teknolgia  digitalak  hezkuntza  unibertsitarioan:  Campus  Birtualak,  Internet  irakaskuntza  presentzialean,  urrutiko  hezkuntza  ikastaroen  diseinua,  garapena  eta  ebaluazioa.  

-­‐ Teknologia  digitalak  hezkuntza  ez-­formalean:  urrutiko  prestakuntza  okupazionala,  helduen  prestakuntza,  teknologia  digitala  museo,  liburutegi  eta  gainerako  sare  sozial  eta  kulturaletan.  

-­‐ Hezkuntza,  teknologia  eta  kultura:  Haurtzaroaren  eta  nerabezaroaren  praktika  kultural  berriak,  teknologia  berrien  eragin  soziokulturalak,  informazio  gizartearen  hezkuntza-­‐arazo  eta  erronkak.  

-­‐ Gizarte-­  eta  irakaskuntza-­  komunikabideak:  telebista  hezigarria,  irakaskuntza  audiobisuala,  prentsa  eskolan.  

-­‐ Material  didaktikoaren  eta  hezkuntza  softwarearen  garapena:  multimedia  hezigarria,  urrutiko  testuingurua,  web  hezigarriak,  on-­‐line  ikastaroak.    

Irakaskuntza  bitartekoak  edo  material  didaktikoak  

Irakasuntza  baliabideak:  helburu  hezigarrizko  mezuak  sinboloen  sistema  jakin  baten  bitartez  artikulatzen  dituen  edozein  baliabide  teknologiko.  

Irakaskuntza  baliabidea:  euskarri  fisiko  edo  materiala  (papera,  diskoa,  pantaila…)  +  edukia,  informazioa  edo  mezua  +  informazioa  irudikatzeko  era  sinbolikoa  +  helburu  hezigarria.  

Baliabide-­‐motak:  

Baliabide  motak   Modalitate  sinbolikoa   Baliabideak  

Maneiatzeko-­‐baliabideak   Ingurumen  enaktiboko  ezagutzak  irudikatzeko  aukera  ematen  dute  

-­‐  ingurumeneko  materiala  (mineralak,  animaliak…),  psikomotrizitaterako  materiala  (sokak,  pilotak…)  –  bloke  logikoak,  geometria  irudiak  eta  gainerako  logika-­‐matematika  materiala,  jolas  eta  jokuak  

Idatzizko  baliabideak   Hitz  gabeko  kodeak  erabiltzen  dituzte  oinarrizko  sistema  sinbolikotzat  

-­‐  Irakasleei  zuzendutakoak:  irakasleen  gida,  gida  curricularra,  laguntza  materialak                                                                -­‐  ikasleei  zuzendutakoak:  testuliburuak,  kontsulta  liburuak,  ipuinak,  ariketa  koadernoak,  idazketa-­‐irakurketa  materiala,  kartela,  komikia,  liburuxka,  aldizkako  argitalpenak,  

Baliabide  audiobisualak   Errepresentazio  ikonikoen  bitartez  kodifikatzen  dituzte  mezuak  

-­‐  Irudi  finkoko  baliabideak:  diapositiba  proiektatzailea,  transparentzien  proiekorea,  episkopioa.                -­‐  Mugimenduko  irudien  baliabideak:  pelikulen  proiektorea,  telebista,  bideoa  

Entzumen-­‐baliabideak   Kodifikatzeko  soinua  darabilte  

-­‐  Kasettea                                                                        -­‐  Disko-­‐jogailua                                              -­‐  Irratia  

Baliabide  digitalak   Informazioaren  edozein  kodifikazio  sinboliko  garatzea,  erabiltzea  eta  konbinatzea  ahalbidetzen  dute  

-­‐  Ordenagailu  pertsonalak      -­‐  Disko  optikoak:  CD-­‐ROM…    -­‐  Telematika.  Internet.  Intranet.                                                                        -­‐  Komunikabide  zerbitzu  interaktiboak  

 

 

 

Teknologia  eskola-­hezkuntzan  

Curriculum-­‐materiala:  eskola  eta  geletan  erabiltzeko  hezkuntza  prozesuen  garapena  errazteko  sortutako  baliabide,  helburu  eta  tresna  sorta.  

Hezkuntza  berrikuntzak  garatzeko  eta  zabaltzeko  gako  garrantzitsua  da  curriculum-­‐materiala.  Curriculuma  ulertzeko  bi  era  daude:  ikuspuntu  tekniko-­‐razionala  eta  ikuspuntu  praktikoa.  

Baliabide  zentroak:  hezkuntza  baliabideen  aukeraketa  eta  erabilerak  sortutako  arazoen  aurrean  irakasleak  babesteko  erakundeak  dira.  Lau  helburu  dituzte:  

-­‐ baliabide  eta  materialen  erabilera  erraztu  irakasleei  -­‐ baliabideen  erabileran  trebatu  eta  aholkatu  irakasleak  -­‐ material  didaktikoa  diseinatu  eta  sortu  -­‐ Hezkuntza  baliabideen  erabilera  efektu  eta  esperientziak  ebaluatu  

 Ordenagailuz  lagundutako  irakaskuntzatik  e-­learningera  

Irakaskuntza  teoriak  eta  irakaskuntza  metodoak  ordenagailuekin  

Irakaskuntza  teoria   Irakaskuntza  metodoa   Ezaugarriak  

Konduktismoa   Ordenagailuz  Lagundutako  Irakaskuntza,  hezkuntza  multimedia,  on  line  ikastaroak  

Ikasle  bakoitzak  indibidualki  ikasten  du  ordenagailua  erabiliz  

Informazio-­‐prozesaketa   Sistema  tutorialak,  egokitutako  hipermedia  

Ordenagailua  ikaslearen  prestakuntzara  egokitzen  da  

Konstruktibismoa   LOGO  proiektua  (eskarmentuaren  bitartez,  ordenagailuarekin  ikasi),  bideojokoen  simulazioa,  Webquest,  ikaskuntza  testuingurua  

Aurkikuntzaren  bitartezko  ikaskuntza  

 

E-­‐learning:  informazio  eta  komunikazio  teknologia  berrietan  oinarritutako  ikaskuntza-­‐irakaskuntza  prozesua.  

Interneteko  baliabideen  erabileraren  araberako  irakaskuntza  ereduak:  

-­‐ Interneteko  baliabideek  lagundutako  irakaskuntza  presentziala  -­‐ Irakaskuntza  erdi-­‐bertaratzea  (blended  learning)  -­‐ Internet  bitarteko  urrutiko  irakaskuntza