harrera plana lana
DESCRIPTION
ÂTRANSCRIPT
HARRERA PLANASARRERA
Beste herrialde batzuetatik datorren ikasle-kopuruak gora egin du azkenaldian Euskal
Autonomia Erkidegoan. Horrek errealitate berri horretara egokitzeko aldaketa batzuk egitera
bultzatu ditu ikastetxeak. Jakin badakigu, egokitzeko zama guztia ez dagoela etorri berriengan
bakarrik eta gizarteak ere laguntzak eskaini behar dituela etorri berriak ahalik eta ondoen
integratu eta gizarte berrira ohitzeko. Horretarako, ikastetxeek argi izan behar dute etorri berrien
integraziorako faktore garrantzitsu bat direla eta errealitate berri batera iristea trabaz eta
zailtasunez betetako bidea dela jakinik lan horretan laguntza eskaini behar du.
Lan hori errazteko, ikastetxe guztiek harrera-plana dute etorri berrien harrera puntuak
zehazten dituena. Harrera plana, Ikasle berriak ikastetxera egokitzen laguntzeko helburua duen
jarduera-protokoloa da. Harrera plana, beste herrialde batzuetatik datozen edo EAEko hizkuntza
ofizialak ezagutzen ez dituzten, eta eskolara egokitu eta hizkuntza ikasteko prozesua jarraitu
behar duten ikasleei zuzenduta dago. Harrera-plana hezkuntza-maila guztietan aplikatu behar da,
baita nahitaezkoak ez direnetan ere.
Harrera planak hainbat helburu ditu integrazioaz gain. Lehenik eta behin, institutuko
elkarbizitza hobetzea giro atseginagoa sortzeko. Ikasle guztiek ikasketetan arrakasta lortzen
laguntzea nongoa den kontuan izan gabe. Horrez gain, ikasleak institutuko kide direla sentitzea
eta gelako bizitzan inplikatzea. Gainera, familiak ere institutuko bizitzan parte har dezaten
bultzatu nahi ditu bai elkarbizitza arloan baita ikaskuntza prozesuan ere. Azkenik, irakasle
berriek eguneroko lanean eta garatzen diren proiektuetan parte har dezaten erraztea. Helburu
hauek bete ezkero, familia eta ikastetxearen arteko harreman egokia sustatzea eta ikastetxeko
giroa hobetzea lortuko da.
Hau guztia ikusi ondoren, argi dago harrera plana oso atal garrantzitsua dela bai datozen
ikasleentzat, familientzat, irakasleentzat zein bertako ikasleentzat. Irakasleei ikasle berri baten
etorreran nola jokatu errazten die, aldez aurretik planifikatuta dagoelako naiz eta harrera plana
egokitu egin behar den pertsonaren arabera. Antolamendu egokia eta azkarragoa izatea
ahalbidetzen du. Horrez gain, ikasleen artean berdintasuna egotea sustatzen du guztiei harrera eta
aukera berdina emanez.
TESTUINGURUA
Gasteizek, azken 20 urteetan, biztanleriaren gorakada nabaria izan du 27.671
pertsonakoa hain zuzen ere.(ikus 1 grafikoa)
Sozio-demografiari dagokionez, Gasteizek 242.924 biztanle ditu eta horietatik 22.144
etorkinak dira, hau da, %9,6. Biztanleria osoan, emakumezkoak gizonezkoak baino gehiago dira,
4.273 gehiago. Gazteei begirada bat bota ezkero 34.252 direla ikusi daiteke, beraz biztanleria
heldua da.
Gure eskola alde zaharrean kokatuta dagoenez, bertan zentratuko gara eta bertako
demografia azalduko dugu. Alde zaharrak Gasteizeko biztanleriaren % 3,7a hartzen du, 8.989
biztanle hain zuzen ere. Esan beharra dago,
nesken eta mutilen tasa nahiko orekatuta
dagoela, 4.488 gizonezko eta 4.501
emakumezko daude. Demografia piramidean
zentratuz, biztanleriaren hazkundea negatiboa
dela esan dezakegu 91 jaiotza eta 116 heriotza
egoten baitira urtean. Horrez gain, bataz besteko
adina nahiko altua da 43,3 urtekoa.
Gasteiz osoan, Haur hezkuntzan 13.122
haur daude matrikulatuta eta lehen hezkuntzan
berriz 15.892. Hauetatik zentro publikoetan
ikasten dutenak %60a dira. Kopuru honetatik 0-4 urteko imigrante neskak 553 dira eta mutilak
berriz 563, 5-9 urte bitartekoak neskak 456 eta mutilak 452 eta azkenik 10-14 urte bitarteko 500
neska eta 505mutil daude. Guztira 3029 etorkin haur eta gazte dira.
Testuingurua aztertu ostean, azpimarratzekoa iruditzen zaigu, gure eskolako helburuak
aipatzea. Gure eskolak hainbat helburu ditu bizikidetza on bat eta haurrentzat garapen egoki bat
aurrera eraman ahal izateko, hona hemen:
1 Grafikoa
Euskara sustatzea, gure identitatea eraikitzeko.
Garapen sozial, afektibo, kognitibo eta motorea bere osotasunean garatzeko.
Sozializazio prozesuan laguntzea, gizartean integratzeko.
Haurrei etorkizunerako baliagarria izan daitekeen oinarri bat finkatzea.
Kulturartekotasuna bultzatzea.
Bizikidetza arauak ezagutzea.
HELBURUAK
Eskolako helburuak aztertu ostean, gure ikastetxeko harrera planaren helburuak aipatuko
ditugu, espezifikoak, bai zehatzak.
ESPEZIFIKOAK:
Haur edota familia bakoitzaren egoera izatea abiapuntua.
Familia edota haur etorkin berriari, baliabide desberdinak eskaintzea integratzea
errazteko asmoz.
Ikastetxearen errealitatea kontutan izanik, familiei ahalik eta gehien erraztea egoera
berrira egokitzea.
Ama-hizkuntzen garrantzia bermatzea.
Ikasle etorkinen integrazio sozio afektiboa bultzatzea, horien eta besteen arteko harreman
afektiboak eta adiskidetuak sortuz.
Lehenengo unetik beraien burua baloratzen laguntzea, haien ezagupenak kontutan hartuz.
Elkarrekiko begirune eta elkartasun balioak sustatzea.
OROKORRAK:
Aniztasunak eskaintzen dizkigun onurak eta aberastasuna aprobetxatzea.
Ikasle guztiei aukera berdinak eskaintzea, momenturo irizpide inklusiboak kontuan izanik
Ikasleen beharrei erantzutea, eta horretarako, plangintza bat egitea.
Egoera berriari buruzko informazioa biltzea.
Familia eta ikasle etorkinen integrazioa lortu eskolako bizitzan lortzea.
Ikasle etorkinen behar linguistikoak eta akademikoak bermatzea.
Egungo behar bati erantzutea, hots, gure gizartean etorkinen kopuruaren igoera.
AGENTEAK
Harrera plan bat parte-hartzaile desberdinez osatuta dago, alde batetik, ikus dezakegu
eskolaz kanpokoak, bestetik eskolakoak eta azkenik, ikaslea. Familia, auzokideak, parkeko
lagunak eta halakoak eskolaz kanpoko multzoan sartuko genituzke. Hauek integrazio prozesuan
pisu gehien izango dute, eguneroko bizitzaren ordu kopuru handiena haiekin igarotzen baitute.
Eskolako parte hartzaileak aipatzerakoan, ondorengo hauek kontuan hartu behar dira,
klasekideak eta hauen barnean ikasle laguntzaileak, irakasleak eta eskolaren pare diren beste
hainbat lankide. Aipatutako guzti hauen artean, harrera batzordea sortzen duten irakasleek
berebiziko garrantzia izango dute etorri berri den ikaslearen garapen sozialean.
Harrera batzorde honek, helburu jakin batzuk bete beharko ditu, hala nola, etorkinekiko
harrera prozesua zein gerokoa planifikatzea eta jarraitzea, harrera prozesuan eskola osoa
inplikatzeko estrategiak diseinatzea eta ekintzak bultzatzea eta harrera prozesua baloratzea eta
horren ondorioz, behar diren aldaketak burutzea.
Batzorde honen barnean, zuzendaritza taldeko partaide bat, tutoreak, aholkularia eta
hizkuntza indartzeko irakasleak aurkituko ditugu. Partaide hauek, beti egongo dira kontaktu
zuzenean bilerak egiteko, esaterako, gutxienez bi astean behin bildu beharko dira ikaslearen
prozesuaren jarraipen bat egiteko.
Parte-hartzaile desberdinak eginkizun jakin batzuk bete beharko dituzte, esaterako,
tutorearen eta aholkulariaren lana ez baita berdina izango. Adibidez, zuzendaritzaren egitekoen
barnean ondorengo eginkizun hauek egongo litzateke: matrikulazio prozesua aurrera eramatea;
alde administratiboak bideratzea: bekak, jantokia, eskolaz kanpoko ekintzak, gurasoen elkartea,
gizarte-erakundeen berri ematea eta abar; gai honi buruzko prestakuntza klaustroan bultzatzea:
ikastaro edo jardunaldien berri zabaltzea, txostenak eta argitaratzen diren materialak biltzea, eta
abar.
Esan dezakegu lehendabizi etorkinak integratzearen arduradun ikasle honen ingurukoak
bilakatzen direla, hau da, eskola, hurbileko lagunak… hauek bere biziko garrantzia hartzen dute
hauen garapen sozialean. Bestalde, hauek ez dira hauek arduradun bakarrak izan ere, pertsona
hauen integrazioa gizarte osoko ardura da, baita ere haiei ardura kendu gabe. Laburbilduz,
guztion esku dago inklusioa sustatzea.
PROTOKOLOA
Gure ikastetxean, elkarlanean aritu gara harrera planaren protokoloa adostu ahal izateko.
Gogoeta sakona egin ondoren, protokolo-jarduera finala egin dugu, gure ikastetxean beharra
dagoenean martxan jartzeko. Bi faseetan banatu dugu, lehenengoa, non antolakuntzarekin
lotutakoa eta eskolatze aurretik egin beharrekoak azaltzen diren, eta bigarrena, eskolatze ondoren
egin beharrekoak, inklusioarekin lotutakoak.
Plan hau ikaslea etorriko zaigula jakin bezain laster jarriko da martxan. Lehenengo
informazioak bildu, aurretik egin beharreko prestaketak, hasierako erabakiak… Gure
ikastetxearentzat, oso garrantzitsua da ikasle berriari harrera ona egitea eta behar duen
hezkuntza-arreta egokiak ematea.
Lehenengo fasean, familiarekin lehenengo kontaktua izango dugu, eta horretarako aldez
aurretik familiarekin egun bat adostuko da bilera egiteko. Bilera honen helburua, informazioa
jasotzean datza eta horretarako, gurasoei hainbat dokumentazio eskatuko zaie, hala nola, aurreko
eskola-dokumentazioa eskatu, dokumentazio pertsonala, kontaktatzeko baliabideak( telefonoa,
helbidea…), familiari buruzko informazioa, ikaslearen interesak, ikaslearen osasunaren
aspektuak…
Horrez gain, familiari informazio baliagarria eskainiko zaio, hala nola, ikastetxeko
informazio praktikoa: egutegi /ordutegiak, jantokia, garraioa, materiala, Heziketa Fisikoko
kontuak, garbitasuna, arau orokorrak; ikasketei buruz oinarrizko informazioa (kurtsoak,
ebaluazioa...), diru-laguntzak jasotzeko zenbait tramite eta paper beharrezkoak direla azaldu,
gizarteko beste zerbitzu batzuen berri eman, balioa azpimarratu, bideratu...
Kontuan izan behar da, informazio guzti hau ez dela derrigorrezkoa lehenengo egunean
ematea, gurasoak saturatu daitezkeelako. Hau horrela izanda, saiatu beharko gara, ahalik eta
dokumentazio gehien lortzea, baina kontuan izan batzuetan ezin izango dutela dena lortu.
Edonola ere, familiarekin tratu ona izan eta hurbiltasuna transmititu eta egin beharreko galderak
kontu handiz egin, eta kultura ezberdinekoak baldin badira are gehiago.
Egin beharreko bilerak egin ondoren, talde pedagogikoa batuko da, eta hainbat puntu
aztertuko dira:
-Zein mailatan eskolatuko den. Irizpideak: adina , aurreko eskolarizazioa, asmoak,
itxarobideak.
-Zein eredutan / Zein taldetan (aukera dagoenean). Kontuan hartu daitezkeen
irizpideak: errepikatzaileen kopurua, ikas giro ona, lankidetza...
-Laguntzak antolatzeko aukerak kontuan hartu
Ondoren, harremanetan jarriko gara ondorengo erakundeekin:
- Berritzegunea : aholkularitza eta orientabideak hasierako ebaluazioa egiteko (hizkuntz
gaitasuna, ikasketa-trebeziak...), ikas plangintza, curriculum-moldaketa, materialen
egokitzapena...
- Ikuskaritza : alde administratiboa (kalifikazioak, salbuespenak...),
- Itzultzaile-bitartekaria : laguntza familiarekin komunikatzeko, hasierako ebaluazioa egiteko,
etab.
- Udaleko Gizarte Zerbitzuak : behar diren laguntza sozialak, eskolaz kanpoko ekintzak...
- Osakidetza : protokolo adostua, kontaktu irekia pediatrarekin...
Lehenengo fasea amaitu ondoren, bigarren faseari ekingo diogu. Fase honetan,
ikastetxean sarrera prestatu behar da. Horretarako, irakasleak eta gelakideak kontuan hartu behar
ditugu. Irakasleei dagokienez, ikasle berriaren jatorriari buruzko informazioa biltzea izango da
bere lana. Hau da, erabiltzen dituen hizkuntzak eta kultura ezagutzea adibidez.
Irakasleak, gelakideei egoeraren berri emango die eta ongi etorria prestatzen lagunduko
die. Horretarako, hainbat jarduera proposatu ditzake, esaterako, ikasle berriak dakiena eta
dakarrena zertan izan daitekeen aberasgarria beste ikasleentzat marrazki baten bidez islatzea.
Horrela, ikasle berriarekin enpatizatuko dute eta euren jakin-mina piztuko da.
Ikasle berri honek jasan beharreko aldaketa errazagoa izateko, beste ikasle guztiek
izandako egokitzapen aldia edukiko du. Hau da, etxeko girotik aldendu eta eskolan era
positiboan integratzeko behar duen denbora emango zaio. Honi esker, ikasleak hainbat aldaketa
jasango ditu. Esaterako, arau batzuk ezagutu eta errespetatzen ikasiko ditu, errutinen bitartez lan
egingo du eta bere nahiak asetzeko kasu batzuetan itxaron behar dela konturatuko da.
Erabilitako metodologiari dagokionez, FALTA DA
EBALUAZIOA
Ebaluazioa egiteko, harrera plan honek bi zati bereizten ditu, alde batetik, ikaslearena eta
honen barnean hasierako ebaluazioa eta kurtsoan zehar egindakoa eta bestetik, harrera planak
berak dakarren ebaluazioa.
IKASLEENA
Aldez aurretik, ikaslea eskolara etorri berri denean aldez aurretik datu batzuk jaso
beharko dira honen egoera nolakoa den jakiteko. Horretarako, protokoloa puntuan aipatu den
bezala, familiarekin edo tutoreekin bilera bat egingo da, Haur Hezkuntza zein Lehen
Hezkuntzan. Oso garrantzitsua izango da, datu zehatz batzuk jasotzea, hala nola, zein den bere
ama hizkuntza, nolako eskolaratze prozesuan izan duen (Haur Hezkuntzan garrantzia txikia),
etxeko egoera, zein motatako imigrantea den, hau da, inguruan ezagunak dituzten ala ez, eta
azkenik, errebisio medikoak egin dituen.
Esan beharra dugu, beste harrera planetan eskolatze maila jakiteko probak egiten
dituzten arren, honetan, ez dira horrelakorik agertzen. Izan ere, haurrak inguruko aldaketa bortitz
bat dutenean, Ulisesen sindromea jasatzen dute, hau da, dolu prozesu sakon bat, beraz, probak ez
dute baliorik izango. Horregatik, Haur Hezkuntzan ez da inolako aurre probarik egingo.
Bestalde, Lehen Hezkuntzan datu batzuk jakin ahal izateko ikasleari orri zuri bat eta margoak
emango zaizkio eta nahi duena margotzeko eskatuko zaio. Marrazki honen bitartez, heldu berri
den ikaslearen sentimenduen zati txiki bat interpretatu ahal izango dugu, eta bestetik, aurretik
eskolaratuta egon den jakin ahal izango dugu, motrizitate finaren garapen maila nabaria izango
delarik.
Kurtsoan zehar, ikasle honen ebaluazio jarraia egingo da eta Ulises sindromea gaindituz
doan bitartean, pixkanaka ebaluazio sakonagoa egin ahalko dugu. Puntu honetara heltzerakoan,
adaptazioa eta sozializazioa izango dira aztergai nagusiak Haur Hezkuntzan. Horretarako,
hurrengo puntuak betetzen diren aztertu beharko dugu:
Ikastetxea ezagutzen du eta arazorik gabe ibiltzen da ikastetxean zehar.
Irakasleen egitekoetara moldatzen ari da.
Jatorriko hizkuntza eta kultura naturaltasunez aipatzen ditu.
Ikaskideei eta irakasleei premiak adierazten dizkie.
Elkarrekintza sozialei zuzenean erantzuten hasten da.
Eskolako lanetan beste batzuekin aritzen da.
Ikaskideekin eta irakasle batzuekin harremanak ditu.
Eskolako ohiturak jarraitzen ditu eta jokaera-espektatiben barruan dago.
Nabaria da komunikatzeko eta esperientzia berriak adierazteko familiako hizkuntzan eta
kulturan oinarritzen dela,.
Lehen Hezkuntzan, adaptazio eta sozializazio arloan aipatutako puntuez gain, hizkuntza
oso garrantzitsua izango da. Izan ere, hizkuntzaren jakintzak eskolako garapen akademikoa
baldintzatuko du. Horregatik, ebaluatzerako orduan kontutan izan beharko dugu hizkutzarekiko
izan dituen aurrerapenak. Garapen akademikoa baldintzatzen duen beste faktore bat, jatorrizko
herriaren kultura izango litzateke, adibidez, arabieraz idazten duen ikasle batek aldaketa nabariak
jasango ditu idazteko modua aldatzerakoan.
HARRERA PLANARENA
Hasteko, dolu prozesua gainditzeko eskaini diren baliabideak eta edukietako jarrerak
aztertu beharko genituzke, egokiak edo desegokiak izan diren ikusteko. Hasierako prozesu
honetan aztertu beharreko beste arlo bat, ikaslearen erritmoak errespetatu diren jakitea izango
litzateke, hauek ikasleek finkatzen baitituzte.
Kurtsoan zehar, ikasle bakoitzak harrera plana nola barneratu duen ebaluatu behar dugu
eta horretarako, honen prozedura edukiko dugu abiapuntu. Lehen ebaluaketa honen ostean,
ikaslearen beharren arabera harrera planean aldaketak egin behar diren ala ez, eta egin behar
badira nolakoak izango diren zehaztu beharko dugu. Azaldutako prozesu hau, kurtsoan zehar
etengabe errepikatuko da.
Azkenik, eta ebaluazioarekin bukatzeko, kurtso amaieran hainbat bilera antolatuko dira
harrera planari buruzko hausnarketak egiteko eta kurtsoan zehar egindako ibilbidea, memoria
batean azaleratuko da, holako kasuak errepikatuz gero abiapuntu sendo bat eduki ahal izateko.