harreman-funtzioa
DESCRIPTION
Gaiaren ariketakTRANSCRIPT
IZENAK:_______________________________________________________________________________________________________________________TALDEA:_________________
Maite Domínguez
HARREMANA ETA KOORDINAZIOA
1. Harremana eta koordinazioa, izaki bizidunetan. 5. Sistema endokrinoa2. Estimulu errezeptoreak 6. Lokomozio-aparatua3. Koordinazio-sistemak 7. Landareen erantzunak estimuluekiko4.Nerbio-sistema
1. Harremana eta koordinazioa, izaki bizidunetan
da betetzeko
da ere da
dira dira
dituzten ematen zaizkien gertatzen dituzten eta egiten den diren eta
eta bidali dira
horretarako bereiztuz GURUINAK BIOTIKOAK
2. Estimulu-errezeptoreak
HARREMAN-
KANPO-BARNE INGURUNEKO
HAUTEMATE
ELEMENTUAK
ERREZEPTOREA
MOTAK
EGITURAK
ANIMALIETA
NERBIOZENTROETARA
INFORMAZIOA JASO
INTERPRETAT
AGINTEA
SISTEMAENDOKRINOA
ERANTZUNAKGAUZATZEN
EGITURA
ANIMALIETA
ERREAKZIO GISA
MOTAK
LOKOMO.
GURUINEK
PORTAERA ETA MOLDAERA
KANPO
LANDARE
HAZIZ ANIMALI
IKASIA
deritze bereizten dira
arabera araberazein
hala nola daude daude
AZALA
hala nola jasoz jasoz
esaterako esaterako GOSEA
3. Koordinazio-sistemak
BARNE-ESTIMULUAK
HAUTEMATEK
KOKAPENARE
KANPO-ERREZEPTOREAK
KANPO-ESTIMULUAK
ORGANISMOAREN BARNEAN
BARNE-ESTIMULUAK
KIMIKOAK BEROA(TERMIKOAK)
UKIPEN(AZALA)
SOINU(BELARRIA)
INGURUNEKOSUBSTANTZI
DASTAMENZELULAK
ARGIAHAUTEMAN
IKUSMENA
OZELOAK(ARTROP
KOORDINAZIO-SISTEMAK
beharrezkoak dira dituzte
egin bidez daitezen osatuta
bidez sortuz
direla
eta
ditu arduratzen diren
4. Nerbio-sistema
UNEEGOKIAN
NERBIO-
ZELULA OSOESPEZIALIZATUAK
ERREGULATUZ ETA KONTROLATU
ORGANISMOAREN FUNTZIOAK
SUBSTANTZIA KIMIKOAK (HORMONAK)
ERREGULATU ETA KONTROLATZEN
LANDAREEK
FUNTZIOAK KOORDINAT
NERBIO-SISTEMA
deritzo bereizten ditugu
dira dira eratutako hemen direla
eratzen dute bihurtu dituzte prestatu hauek
arduratzen direla
direla eta eraman direla
agintea eman eginez eratutako
hauetan ateratzen dira
daramatzate
eta
bidali
5. Sistema endokrinoa 6. Lokomozio-aparatua
ORGANO ETA EGITURAK
INFORMAZIOA JASOTZEAZ
INFORMAZIOARENINTERPRETAZIOA
ORNOGABEEN
GONGOIL-SISTEMAK
KONPLEXUA
INTERPRETATU (AZTERTU)
ERANTZUNA
GARUNA etaBIZKARREZURMUINA
NERBIOAK
NERBIO SAREA
NERBIO-
GORPUTZ-ATAL GUZTIETARA
FUNTZIONAMENDU
ESTIMULUAHAUTEMAN
NERBIOZENTROETARA
ERANTZUN EGOKIA
ORGANOEFEKTORETARA
ERANTZUNA GAUZATU
BORONDATEZ.EKINTZAK
LOKOMOZIO-
eratuta ematen die bereizten ditugu
izanik dutela eta
sortzen oro har dituztela kontrolatuz
dituela egiteko dituela osaturik
direla sorraraziz N.S. betez ahalbidetuz baino
organismotik dabiltzan
eta erabiliz
7. Landareen erantzunak estimuluekiko
GURUIN ENDOKRINOZ
ODOLEAN GARRAIATUZ
ERANTZUN MOTELAGOAK
DENBORALUZEAGOKOAK
ANIMALIE
MUGIMENDUA
ORNOGABEETA
AUKERA
LOKOMOZIO
FUNTZIOAK
HAZKUNTZARTIKULAZIOE
FUNTZIOA
EUSKARRI
LOKOMOZIO
BABESA(ORGANOAK)
dira izan daitezke hainbat
baino hala nola isuriz
dira dira gehienetan loturik
eragiten dute izan daitezke eragina izanik
nagusiki batean hala nola
ANIMALIENA
MOTELAGOA
MEKANIKOAK
BEROA(TERMIKOAK)
HIDRIKOAK
MOTAK
MUGIMENDU
IRAUNKORRAK
LANDAREAREN HAZKUNTZAN
POSITIBOA
FOTOTROPISMO
TIGMOTROPISMO
IRAGANKORRAK
LANDAREARENBIZI-FUNTZIOAK
LANDAREHORMONAK
FRUITUAK -LORAK
1.- Lotu gezien bidez kontzeptuak, azaltzen den adibideari jarraituz:
Estimulua Errezeptorea ZentzumenaSubstantzia gaseosoa Begia EntzumenaArgia Belarria UsaimenaSubstantzia likidoa Mihia UkimenaUkimenezkoa Sudur-hobiak DastamenaSoinua Larruazala Ikusmena
2.- Definitu kontzeptu hauek:
a) Errezeptoreak. .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................b) Mugimenduzko erantzuna........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................c) Harremana........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................d) Estimulua........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................e) Ikasitako portaera.....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
.........................................................................................................................
...............
.........................................................................................................................
..................................
3.- Kaio handiaren mokoak orin gorrixka bat du. Orin hori kumeentzako estimulua da, leku horretan mokoarekin kolpa dezaten. Portaera horrek gurasoek jandako elikagaiak berriro ahora ekartzea eragiten du, eta janari hori kumeei ematea. Erantzun galdera hauei:
a)Kumeek janaria lortzeko orin gorrian mokoka aritzen direnean, zer portaera mota ikusten duzu?...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................b) Kumeak orin gorri horretan mokoka aritzeko estimulua kanpo-estimulua ala barru-estimulua da?...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................c) Zer erantzun eragiten du gurasoengan? Zer koordinazio-sistemak esku hartzen du erantzun horretan?.....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
4.- Azaldu zer erreakzio izaten duen harrapari batek harrapa dezakeen harrapakin bat ikusten duenean........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
5.- Deskribatu ornogabe gehienek duten lokomozio-aparatua....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
.........................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
.........................................................................................................6.- Taula honek animalien nerbio-sistema eta hormona-sistema konparatzen ditu. Osatu.
Ezaugarriak Nerbio-sistema Hormona-sistemaZer bide erabiltzen du Nerbioak OdolaZeren bidez helarazten du
HormonakErantzunaren lastertasunaErantzunaren iraupena LaburraZer funtzio erregulatzen eta koordinatzen du
7.- Idatzi izenak ornodunen nerbio-sistemaren eskema anatomiko honetan eta azaldu laburki nola funtzionatzen duen.7
6.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
8.- Adierazi zer fenomeno gertatzen den kasu hauetan:a)Eguneko beroak tulipen loreak irekitzen laguntzen du..................................................................................................................................................................
b) Landareen sustraiak ura dagoen lurzoruko guneetarantz hazten dira..................................................................................................................................................................c) Landareen erantzun iraunkorrak, hainbat estimuluri erantzunez landarea norabide jakin batean haztea eragiten dutenak.................................................................................................................................................................d) Eguzki-lore luzearen loreak itxi egiten dira, hodeiek zerua estaltzen dutenean..................................................................................................................................................................9.- Azaldu kontzeptu hauen arteko aldeak:
a) Errezeptorea eta efektorea....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
b) Nerbio-sistema eta sistema endokrinoa...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
c) Mugimenduzko erantzuna eta erantzun hormonala.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... d) Nerbio-zentroak eta nerbioak....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
10.- Adierazi animalien efektore hauek zer erantzun motari dagozkion, eta azalpena eman.
a) Guruinak. ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
b) Giharrak....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
11.- Osatu esaldi hauek hitz egokia idatziz:a) Sistema .................................................... hormonak ekoiztuz erregulatzen eta koordinatzen ditu funtzioak.b) ....................................................informazioa nerbio-bulkaden bidez helarazten berezitutako zelulak dira.
c) ....................................................-sistemaren erantzunak laburrak dira, eta sistema erantzunak iraunkorrak dira.d) Sistema endokrinoa ..................................... ................................ osatuta dago.e)Animaliek bi ....................................................-sistema dituzte: sistema endokrinoa eta nerbio-sistema.
12.- Osatu animalien errezeptoreei buruzko taula hau:Errezeptoreak Kokapena Ezaugarriak
Bero-errezeptoreak
Ahoa eta sudurra
Ukimen, presio, mina, mugimendu eta soinuarekiko sentikorrak.
Argi-errezeptoreak
13.- Gepardoek ehizan erakusten diete kumeei zazpi hilabete bete ondoren, eta irakaspena urtebetez luzatzen da, gutxi gorabehera.
a) Zer jokabide izaten dute gepardokumeak beren kabuz, gurasoen laguntzarik gabe, ehizan hasten direnean?
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
................................................b) Gepardoaren zer errezeptorek sumatuko dute inguruan dagoen
harrapakina, edo harrapakin horren mugimenduak?..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
c) Zer erantzun sortuko du egoera horrek gepardoan?..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
14.- Lotu gezien bidez kontzeptuak dagokien lokomozio-aparatuarekin.
Hezurrak •Mudak • • Ornogabeen lokomozio-aparatua
Giharrak •Exoeskeletoa • • Ornodunen lokomozio-aparatuaBizkarrezurra •Burezurra •
15.- Idatzi izenak eskema anatomiko hauetan eta konparatu animalia talde hauen nerbio-sistemak.
........................................nerbio-sistema ....................................nerbio-sistema
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
.........................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
.........................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............
16.- Definitu kontzeptu hauek:a) Geotropismoa.
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
................................................b) Nastiak.
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
................................................c) Estimulu hidrikoak.
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
................................................d) Tropismoa.
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
................................................
17.- Jarri laukitxo bakoitzean sistema bakoitzari dagozkion ezaugarriak: nerbio-bulkaden bidez erregulatzen eta koordinatzen du; hazkuntza erregulatzen du; erantzun azkarrak kontrolatzen ditu; erantzun iraunkorrak kontrolatzen ditu; lokomozioa erregulatzen eta koordinatzen du; hormona-ekoizpenaren bidez rregulatzen eta koordinatzen du; neuronaz osatuta dago; guruin endokrinoz eratuta dago.
Sistema endokrinoa
18.- Definitu kontzeptu hauek:a) Portaera.
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
.........................................................................................................b) Koordinazioa.
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
.........................................................................................................c) Erantzuna.
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
.........................................................................................................d) Estimulua.
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
.........................................................................................................
19.- Kontzeptuak alderatu:
Nerbioak
Endoeskeletoa
Nerbio-erantzuna
20.- Lotu organo, zelula-egitura edo mugimendu mota bakoitza dagokion organismoari edo zelulari.a)Gazela 1) Flageluab)Gau-lorea 2) Pseudopodoakc)Espermatozoidea 3) Nastiakd)Bakterioa 4) Gorputz-adarrake)Paramezioa 5) Tropismoaf)Okertutako zuhaitza 6) Zilioak
21.- Hauetako zein ekintza helarazten dituzte nerbio motorrek? Zein, zentzumen-nerbioek?a) Hatz batean ziztada bat sentitzea:.......................................................................b) Burua atzerantz mugitzea:.......................................................................................c) Zure jolaskidea arriskuren batez ohartaraztea:……………………………………………..d) Jertse baten kolore gorria:………………………………………………………………………………….e) Neska baten perfumea usaintzea:..........................................................................f) Bostekoa ematea bostekoa ematen dizunari:.......................................................
22.- a) Zertarako balio du harreman-funtzioak izaki bizidunen artean? ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................………………………………………………………..
b) Zer elementuk hartzen dute esku harremanean?***
*23.- Osatu eskema hau, izaki bizidunen arteko harremanaren elementuak idatziz:6
24.- Azaldu nola funtzionatzen duen nerbio-sistemak.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
25.- Osatu esaldiak.
a) Zentzumen-organoak kanpo-estimuluak hautematen dituzten ......................................................... dira.b) Nerbio-sistemak organismoaren funtzioak ............................................... eta ........................................................ ditu, ...................................................... bitartez.c) Sistema endokrinoa ….................................................................... osatzen dute. Guruin horiek ..……………………….. izeneko substantzia kimikoak sortzen dituzte.d) Artropodoak ….......................... egiten dira mudari esker.e) Intsektuetan, buruko gongoilek…................................... eratzen dute.
26.- Definitu kontzeptu hauek.
a) Exoeskeletoa....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
b) Kanpo-errezeptorea....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
c) Neurona....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
d) Ekintza erreflexuak....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
27.- Adierazi esaldi hauek zuzenak ala okerrak diren, «Z» edo «O» letren bidez.................a) Borondatezko mugimenduak giharren bitartez gauzatzen dira. Giharrak uzkurtu edo erlaxatu egiten dira.................b) Lokomozio-aparatua substantzia kimikoak sortzen dituen organo multzoa da. Substantzia horiek mezulari-lana egiten dute.................c) Hezurrak elkarren artean lotzen dira artikulazioen bitartez.................d) Substratuari finko bizi diren animaliek estalki malguak dituzte mugitzeko.................e) Inguruan zenbait estimulu izanez gero, animaliak lekualdatu egiten dira, erreakzio modura.
28.- Osatu taula hau, ornodunen nerbio-egitura motak aintzat hartuta.
Nerbio-egiturak Funtzioa
Nerbio-zentroak
Nerbioak
29.- Zein dira lokomozio-aparatuaren osagai nagusiak?*.........................................................*.........................................................
30.- Zer estimulu mota hautematen dituzte landareek?*.........................................................*.........................................................*.........................................................*.........................................................*.........................................................*.........................................................
31.- Zer alde dago landareen tropismo positiboaren eta negatiboaren artean?...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................32.- Intsektuen exoeskeletoak, gogorra eta zurruna izateaz gain, artikulazio arinak ditu. Zer onura ematen dizkie egitura horrek intsektuei?............................................................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................
.........................................................................................................
33.- Izaki bizidunentzat beharrezkoa da ingurunearekin eta beste izaki bizidunekin harremana edukitzea.Begiratu marrazki honi eta erantzun.
11 1 a) 0 Zer harreman dago animalia hauen artean?.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .. b).. Nola hautematen du gazelak lehoinabarra inguruan dagoela? Eta lehoinabarrak?.......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................34.- Defini itzazu:.
a)Estimulua:............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................b)Erantzuna:...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
35.- Begiratu berriro 33. ariketako marrazkiari, eta lotu zutabe hauek.5.-6a)Estimulua 1)Lehoinabarrak gazela hautematen du.b)Erantzuna 2)Lehoinabarra gazela zelatatzeko prestatzen da.c)Informazio-lanketa 3)Lehoinabarra gazela ehizatzen hasten da.5Lekualdatzeek sortzen dituzten erantzunak positiboak (estimulura hurbildu) edo negatiboak dira (estimulutik urrundu).• Zer erantzun mota du lehoinabarrak?:…………………………………………………………………• Eta gazelak?:..................................................................................................................
36.- Tropismoa da bi zutabe hauen gaia. Ezkerrekoan hainbat tropismo mota daude, eta eskuinekoan tropismo mota horiei dagozkien definizioak. Lotu bi zutabeak.a-Geotropismoa 1-Ekintza mekanikoek eragindako erantzuna.b-Fototropismoa 2-Substantzia kimiko batek eragindako erantzuna.
c-Kimiotropismoa 3-Argiak eragindako erantzuna.d-Tigmotropismoa 4-Grabitateak eragindako erantzuna.
37.- Tropismoa positibotzat hartzen da, landarea estimulu alderantz hazten bada, eta negatibotzat estimulutik urruntzen bada. Begiratu eskema honi eta pentsatu pinuak nola erantzuten duen argiaren aurrean.
a) Zer tropismo motak dira?..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
b)Zeintzuk dira estimuluak?
....................................................................................................................
....................................................................................................................
....c) Adierazi tropismo hori positiboa edo negatiboa den:–Zurtoinean:.................................................
–Sustraietan:..............................................21
338.- 8Nastiak dira bi zutabe hauen gaia. Lotu bi zutabeak. Ezkerrekoan hainbat nastia mota daude, eta eskuinekoan, nastia mota horiei dagozkien definizioak.
a-Sismonastiak 1-Substantzia kimikoen estimuluek eragindako erantzunak.b-Kimionastiak 2-Argi-estimuluek eragindako erantzunak.c-Fotonastiak 3-Kolpeek edo astinduek eragindako erantzunak..-
39.- Osatu zentzua izango duen paragrafoa, hitz hauek erabiliz: nerbioek, garuna, nerbio-zentroek eta bizkarrezur-muina.
Nerbio-sistema ............................................................... eta ................................ osatzen dute.Lehenengoek (adibidez, ......................... eta ......................................... ) informazioa aztertueta erantzunak erabakitzen dituzte. Bigarrenek informazioa eramaten dute.
40.- Osatu eskema hitz hauek erabiliz: nerbio motorrak, garuna, nerbio-sistema nagusia, zentzumen-nerbioak, nerbio-sistema periferikoa.
41.- Bilatu errezeptoreen eta efektoreen definizioa. Lotu bi zutabe hauek,gezien bidez.3
442.- Biribildu zirkulu gorri batekin errezeptoreekin harremana izan dezaketen hitzak, eta zirkulu urdin batekinefektoreekin harremana eduki dezaketenak.
1
443.- Osatu eskema hitz hauek erabiliz: lokomozio-sistema, hormonak, hezurrak, tendoiak, giharrak, sistema endokrinoa.
44.- Bilatu hitz hauek zure ikasliburuan edo entziklopedia batean.• Hormona:............................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................……………………………………….• Tendoia:.............................................................................................................................................. ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................………………………………………………………..• Guruin endokrinoa:........................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................………………………………………………………..7645.- Osatu taula hau, adieraziz zer zentzumenek eta zer errezeptoreek hautematen dituzten inguruko informazio horiek, ugaztunetan.
INFORMAZIOA ZENTZUMENA ERREZEPTOREATenperaturaObjektuen formaArgiak eta itzalakElikagaiak dituzten substantziak
Inguruko bibrazioakAireko substantzia kimikoakObjektuen koloreakPresioa46. Adierazi beheko ekintza hauek borondatezkoak ala oharkabekoak diren.
a) Untxiek, sasien artean hotsen bat entzunez gero, burua bihurtzen dute ............................................
b) Tximinoek, besoan sastada bat sumatuz gero, azkar-azkar kentzen dute. ...........................................
c) Katamotzak goizean goiz ibaiertzera joaten dira, ura edatera. ..............................................................
d) Lehoien bihotz-taupadak bizkortu egiten dira, gazelak harrapatu nahian atzetik doazenak............
e) Elefanteek ia gorputzeko tenperatura berbera izaten dute beti. ..........................................................
f) Koalek gozo-gozo laztantzen diete azala kumeei. ........................................................................................
g) Hontzek begiak mugitzen dituzte etengabe, harrapakinik baden ikusteko. ..................................
47. Azaldu zer ondorio atera daitekeen bi marrazki hauetatik.
48.- Ugaztunek bost sentzumen dituzte: ikusmena, entzumena, dastamena, usaimena eta ukimena. Zure ustez, horietatik zein bi zentzumenek ematen dute inguruneari buruzko informazio gehien?
49.- Ornodunen gorputzeko zer organotara bidaltzen dute informazioa zentzumen-organoek? Zer egiten du organo horrek zentzumen-organoetatik jasotako informazioarekin?
50.- Adierazi zein den estimulua(1) eta zein erantzuna(2), egoera hauetako bakoitzean.
a) Kanpoan oso tenperatura hotza denean, muskerrak ezkutuan gorde, eta geldi-geldi geratzen dira, energia kontsumoa ahalik eta gehiena murrizteko(1).....................................................................................................................................................................................................................................................................................................(2).....................................................................................................................................................................................................................................................................................................
b) Lur-zizareek argitik ihes egiten dute, eta hezetasun bila, lur hezean barrurantz ezkutatzen dira
(1).....................................................................................................................................................................................................................................................................................................(2).....................................................................................................................................................................................................................................................................................................
c) Marmokek, beste animalia bat ukituz gero, zeluletako batzuetan duten harizpi bat jaurtitzen dute, eta haren bidez, likido erresumingarri bat injektatzen diote animalia horri.
(1).....................................................................................................................................................................................................................................................................................................(2).....................................................................................................................................................................................................................................................................................................
d) Kamaleoiak, inguruan harrapakinen bat dagoela susmatuz gero, kamuflatu egiten dira, dauden lekuko tonu berberak hartuz.
(1).....................................................................................................................................................................................................................................................................................................(2).....................................................................................................................................................................................................................................................................................................
51. Izaki bizidun guztiak gai dira beste banako batzuetan portaera jakinak eragingo dituzten estimuluak sortzeko. Hori izaki bizidunen arteko komunikazio mota bat da.
Adierazi zer esanahi izan dezaketen gertaera hauek:a) Tximinoek garrasi egiteak...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................b) Inurriek feromonak sortzeak...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................c) Zenbait hegazti arrek luma koloretsuak izateak.
.........................................................................................................................
............................
.........................................................................................................................
............................d) Zenbait arrain emek sabel konkortua izateak...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................