• ostirala • 2000ko maiatzaren 5a

Egunkaria

Altsasu • Gaztetxoendako Gaztelekua sortzeko ahaleginetan ari dira Felix Iriarte • «Atabalak anitz lagundu nau»

Hairibat urtetari lMafarroako herri

ariitz batzen zituzteri treriek

bideareri arrastoa utzi zuten

desagertu zirerieari. Orairi, trenbide

horiei itxura berria errlan eta bide berde bilakatu

dituzte. Nafarroan Bidasoa, lrati, Plazaola eta

Tarazonica trenek utzitako bideak

egokitu eta orain oinez, bizikletaz

edo zaldiz zeharkatzeko bide

berdeak dira.

Baztan. Vll. Metldi

lbilaldia prest da Baztango Mendigoizaleeri martxa Berroetan hasi eta amaituko da

Berroetan hasi eta

Berroetan bertan

amaituko da

Baztango

Mendigoizaleek

antoiaturiko VII.

Mendi Ibilaldia,

maiatzaren 21ean.

Goizean goiz

abiatuko da,

Baztango herri,

mendi eta txoko

anitz ezagutu ahal

izateko.

Baztango zuhaizti ederretan barrena ibiltzeko aukera izango dute mendizaleek • E G U N K A R I A

T I RTERO BEZALA, BAZTAN-

v^ go Mendigoizaleak talde-ak Baztango Mendi Ibilaldia prestatu du; zazpigarrena iza-nen da aurten, eta Berroetatik hasita, hainbat herri eta baz-ter igaro ondoren, Berroetan bertan amaituko da.

Udako hilabeteak gertu di-rela animaturik, eta eguraldi politaren esperoan, Baztango Mendi Ibi la ldirako deia ldia egin dute Baztango Mendigoi-zaleek, ma ia t za ren 21erako aur ten. Egun horretan na tu-r a r e k i n b a t egi teko a u k e r a ederra izanen dute mendiza-leek, Baztango Ibilaldian giro j a t o r r a gozatu e ta i n g u r u n e

zoragarria ezagutzeko parada ezin hobea izaten bai ta urte-ro.

Parte-hartzaileek Baztango inguruetako herri, mendi eta txoko ugari zeharka tuko di-tuzte, Berroetatik hasi eta be-rriro ere Berroetaraino itzuli-ta. Abartan izanen da mendi-za leek B e r r o e t a t i k i r t e n d a t o p a t u k o d u t e n l e h e n e n g o mend ia ; gero. Olari, Sa ioa , Okolin eta Belatetik pasatuko dira; handik, Mendiola, Ubon, Zozaia eta Errota b is i ta tuko dituzte, eta azkenik Berroeta-ra itzuliko dira.

Baztango Bailarako Ibilal-

d ian pa r t e h a r t u n a h i dute-nek 700 pezeta ordaindu be-harko dute, eta irteerak izena e m a n den h u r r e n k e r a n egi-nen dira. Mai'atzaren 2 1 e a n b e r t a n e m a n e n diote pa r te -hartzaile bakoitzari dagokion txartela, bidean zehar jarrita-ko kontrol-postuetan erakuts d e z a n . L e h e n b i z i k o t a l d e a goizeko 07:00etan aterako da, izena eman den ordenan be-tiere, baina, aurreko urteeta-ko ibilialdietan bezala, sailka-penak ez du inongo garrantzi-r ik i z a n e n . B a z t a n g o Mendizaleek ez dute lehiaketa b u l t z a t z e k o h e l b u r u a , e ta ,

h o r r e g a t i k , k o n t r o l - p o s t u guztietat ik f inka tu tako den-boran pasa tzen diren guztiei diploma bana emanen diete.

Kontrol-postuekin ba te ra , osasun postuak ere prest iza-n e n d i tuz t e an to l a t za i l eek , edozein une tan behar den la-gun tza eskaini aha l izateko. Heldu den maiatzaren 21ean zer eguraldi eginen duen zain izanen dira, beraz, antolatzai-leak, eguzkiak laguntzen ba-du bederen Baztan inguruko mendizale guztiak Berroetan bildu ahal izateko.

—-o IVIiren lriarte

Baztan | •

12 Ordu Eskuaraz

BAZTANGO DANTZARIEK a n - :

tolatuta, asteburu honetan i izanen da 12 Ordu Eskua- I raz besta. Aurtengo besta- I' ren muina Amaiurko gazte- i l u a r e n se t ioa i zanen da . i Ekitaldiak, dena den, apiri- i laren 19 an hasi ziren Es- i kual Herriko Jantzien era- i k u s k e t a r e k i n . A s t e b u r u i honetan, berriz, larunbate- j anizanendabes tarenabia- j puntua , Lekarozko ikaste- j txeko ze la ie tan . Goizeko j 07:00eta t ik a r ra t sa ldeko j 19:00etara, 12 Ordu Las- j terka ekitaldia eginen da. j Igandean, 10:00etan, Baz- j tango herrietan alboradak j j o k o d i r a . E g u e r d i a n j Amaiurko Bata i laren an- j t z ez l ana p l a z a r a t u k o da j Elizondoko karr iketan. Bi j ordu eta erdietan Elizondo- j ko Merkatu-zelaian zikiro j j a t e a izanen da, eta a r ra - j t s a ldean , zazpie tan , 300 j dantzar ik dan tza ja ia ldia j hasiko dute. j

Antolatzaileen kezkarik j handiena alde ekonomiko- j an datza. Aurtengo aurre- j kon tua bost milioikoa da, j eta baliteke Nafarroako Go- j bernutik laguntzarik ez ja- j sotzea, EAErekinetaAkita- j niarek in akordioa h a u t s i j duelako . Mari Kruz Goñi j antolatzaileak dioenez, «es- j ku t i t za bidal i genion Mi- j guel Sanzi. Ez dugu eran- j

j tzunik jaso, eta ziurrenik j j diru laguntzarik gabe geldi- j j tuko gara». Hizkuntza Poli- j j t ika alorretik 300.000 pe- j j zeta jaso dituzte, baina au- j j rrekontua betetzetik ur run j j daude; horrek ezinegona e- j j ragin du antolatzaileengan. j

—s» Rakel Goñi j

zubian barna J

B I N G E N A M A D O Z

Emakumezkoak goitik. Bi istorio xume

Ildris zeukan izena. Castelgandolfo, Aita

# Santuak uda partea ematen duten tokikoa zen. Italiarra. Nik ezagutu nuenean buru-in-

dar handikoa. Jendearen hoztasunaz kexu baina Suitzan bizi zen. Lausannen. Ez dakit non eta nola gertatu zitzaion baina goitik behera erori zen leiho . batetik behera. Hiru solairuko altueratik, zioenez. Erori zela, esan zidan, baina ez dakit nik...

Gorputza hautsi zuen. Ez zen hil, ordea. Hautsi-tako hezur ugari konponduta ere, ez zen eroso izan aurrerantzean bere bizitza. Mugitzeko zailtasun handiak zituen. Hala ere, eskuzabala eta lagun as-koren artean egotera ohitua, inoiz geldirik egoten ez dakiten horietakoa zen.

Erietxean, sendabidea topatuz gain senarra ere ezagutu zuen. Elbarritasunarekin batera amodioa ere sortu zitzaion. Bere bizitzako amodioa izan zen. Erietxeko erizaina zen gizona eta Idris lagundu

zuen gorputzez eta buruz ere sendatzen. Tamalez, amodio motza izan zen. Handik urtebe-

tera itota hil zen osasunez beterik zegoen erizaina igerileku batean.

2. Iruñeko alde zaharrean argitzeardago eguna eta Xabier kale -jeitsierako teilatu azpiko leiho bate-an zintzilik gorputza, kalera erortzeko arriskuan, batez ere bularraldeetan haragiz ongi horniturik da-goen La Tetona izengoitiz auzo osoak ezagutzen duen emakume pottoloa. - «Inor ba al da az-pian?», galdetzen du karraxikan. Aurrez aurreko auzokidea, jaiki berria, erdi-lotan, lanera joan aurre-tik, gosaria prestatzen dagoenak aditu dio. Balkoitik gizonak harriturik: - «Baina, zer ari zara ba emaku-mea. Zer egin beharduzu?». - «Inor pasatzen al da azpitik?», errepikatzen du emakumeak goikaldetik. Eta bestearen intentzioak aski nabarmenak izanik ere... - «Baina, ze asmotan zabiltza ba?», gizonak.

- «Neure buruaz beste egin behar dut, baina ez dut inor nirekin hiltzea nahi», berriz emakume pottolo-ak, «Esaidazu, arren, ea badagoen norbait az-pian», temati. - «Ba ez, egon ez dago inor azpian», erantzuten dio gizonak, «Baina, ez ezazu saito hori emanemakumealll».

Gainezka egiten du esneak. Su gainean bero-tzen jarria zeukan auzoko gizonak. Honek sua itzali behar izaten du sukaldean. Handik bi minutura bal-koi aldera doanean burrunba aditzen du. La Tetona-k bere leiho azpian zegoen kotxeko sapaia hautsi du bere pisu handiarekin eta kotxe barnean dagoitikerori ondoren.

Emakumea, onik ez, baina bizirik atera da lamal-ditik. Iruñeko bere betiko auzoan ibili da bi makuluz lagundurik hasieran, eta nekez eta mantso baina laguntzarik gabe gero. Eta lehen baino dexente aurpegi alaiagoz.

Egunkaria ostirala, 2000ko maiatzaren 1 2a

Altsasu*

Gaztelekua sortu nahian Herriko gaztetxoeridako proiektua, egungo egoerari buelta emateko

Gazte talde bat

Gaztelekua

sortzekotan da herrian

dagoen premia ikusita.

Egitasmoaren berri

emateko, gaur bilera

egiteko deia egin dute.

T I RTE BAT INGURU DARA-

U mate sei bat gazte Altsa-sun Gaztelekuaren proiektua ontzen. Horien ar tean daude gure mintzaideak izan diren Eneka Irizar eta Izaskun La-rrion. Haien esanetan, 12 ur-tetik 17ra bitarteko gaztetxo-ak biltzeko tokia da Gaztele-k u a . L u d o t e k a b e z a l a k o zerbai t l i tzateke, ba ina hel-duagoendako.

Izan ere, ludoteka 12 ur te artekoentzat bakarrik da, eta gaztetxoek, eskolatik eta etxe-tik kanpo, lagunekin elkartze-ko kale gorria dute soilik gaur egun Al t sa sun . Egoera hori negu p a r t e a n a t zematen da batez ere. Udan, igerilekuak direla, eguraldi ona dela, ez b a i t a h a i n b e s t e s u m a t z e n . Garai b a t e a n joko are to b a t bazen Al t sa sun eta h a n bil-tzen ziren, baina hura itxi eta gero, g o z o k i - d e n d e n ingu-ruan biltzen dira gaztetxoak.

Gure solaskideek gaineratu dute adin hori berez zaila de-la, eta egungo gizartearen egi-t u r a k ez diela ba te re lagun-tzen. Nerabeek ez dute adinik ez Gaztetxera ez taberne ta ra j o a t e n has t eko , e ta hor hu -t s u n e b a t dago. Arazo hor i konpontzeko bidea Gaztele-kua izan daiteke.

Kezka ho r r ek b u l t z a t u t a , l agun ta lde b a t bi l tzen has i zen. Antzeko egoerak Donos-t ian eta I ruñeko Sanduzela i auzoan nola konpondu dituz-t e n e z a g u t z e k o a u k e r a ere izan dute, eta hasierako ideia pixkanaka-pixkanaka biribil-tzen joan dira. Gaztetxoei ai-sialdirako lekua eskaintzeaz

gain, heziketa bulkatzeko bi-dea emanen duela aipatu digu Enekak. Udara begira lanean hasteko asmoa dutela adiera-zi digu. Hori bai, egoitza lor-tzen duten bitartean —Udala-ri dagoeneko egin diote eskae-ra—, kalean edo basoan egin beharko dituzte ekintzak uda honetan. Aurrera begira, ha-sieran as t eburue tan funtzio-n a t u k o l u k e G a z t e l e k u a k . Baina nerabeek beraiek zere-san handia dute horretan, es-kolaz kanpoko ikasketak eta abar direla eta. Beraiekin bil-du beharko direla dio Izasku-nek. Bien bi tar tean, aisialdi-rako elkarte bat sortzeko pau-soak ematen hasiak dira.

Seikote bultzatzaileak argi du aurretik lan handia dagoe-la. Boluntarioak beharko dira a i s i a ld i rako lan teg iak , film emanaldiak, hitzaldiak, men-di ibilaldiak eta bu ruan dituz-ten gainerako gauzak antola-tzeko. Hori dela eta, interesa-t u r i k d a u d e n g u r a s o , irakasle, gazte eta abarrei bi-lerarako deia egin diete. Egi-tasmo honen inguruan infor-mazio gehiago nahi duen guz-t i a k e re g o n b i d a t u n a h i dituzte. Bilkura g a u r b e r t a n i z a n e n da,' A l t s a s u k o G u r e E t x e a n , a r r a t s a l d e k o 20:00etan.

—s» Alfredo Alvaro

Altsasuko12eta 17urtearteko

gaztetxoak biltzeko toki bat

antolatzeko xedea dute. •

l u ; I : \KAKIA

hei ariak

lsidoro Fagoaga gogoan Isidoro Fagoaga tenore beratarraren inguruan erreportaia bat egin du Tti-pi-ttapa-kbere azken zenbakian: «Ale-maniarrek Francoren aginduz Gerni-ka bonbardatu zutenetik 63 urte bete dira apirilaren 23an. 63 urte bete dira, halaber, Isidoro Fagoaga, gerra zibila baino lehenagoko euskal teno-rerik ospetsuenak kantatzeari utzi zionetik. Izan ere, gertaera beltz hark eman zion akabera beratar honen karrera izugarriari. Italiako opera garrantzitsuenetan gailurra lortu ondotik, parti turak alde batera utzi eta literaturan hasi zen buru-belarri».

«Berako eskolako koruan hasi zen

kantatzen Isidoro Fagoaga, bainan diotenez, lehenbizian ez omen zen bertzeen artean sobera nabarmen-tzen. Hamalau urterekin Amerikara joan zen, eta, handik, Italiara. Bainan Parmako kontserbatorioan denbora gutti eman zuen, lehen mundu gerrak harrapatu eta Euskal Herrira itzuli behar izan baitzuen. 1921. ur tean operan debutatu zuen Fagoagak. 27 urte zituen Sanson eta Dalila opera abestu zuenean».

«Batez ere Wagnerren operak abes-teagatik egin zen ezaguna, bere gus-tukoenak eta bere ezaugarrietara hobekien egokitzen zirenak hoiexek

baitziren. Fagoagaren arrakasta Ger-nikako bonbardaketaren egunean bertan akautu zen. Sarraskia italia-rrek egina zutela zabaldu zen lehen momentuan, eta Isidoro amorru bizian sar tu zen Scalan, italiarrak basati hu tsak zirela oihukatzen. Garai haietan Wagnerren musika nazismoaren sinbolotzat har tua izan zen. eta diotenez, Fagoagak uko egin zion haren obrak interpretatzeari. Faszisten kontrako jarrera publikoki erakUsteagatik bere disko. liburu eta parti tura guziak erre zizkioten. Hortxe akautu zen tenore handi honen ibilbi-dea».

Xabier Larraburu

Sorbeltzak Orain dela urte batzuk Iruñeko

txoriei buruz eman behar zuten

hitzaldi batera hurbildu nintzen.

Ornitologo bati egiteko galdera

zehatz bat banuen, aspaldida-

nik, eta aukera hori ez nuen gal-

du nahi. Sorbeltzak (vencejo,

martinet) duen kualitate izugarri

bati buruz zen galdera. Bada:

hitzaldia hasi eta banan-banan

ekin zion hizlariak Iruñean ikus

ditzakeguntxoriez azalpenak

ematen: mikak, usoa, txantxan-

gorria... Eta hara nonsorbeltza-

ren diapositiba ailegatu, sorbel-

tzari buruz hiru gauza esan eta

hurrengo txoriari pasoa eman

zion. Nire kezkak, nire duda-

: mudak, erantzunik gabe utziz.

I Memento hartan nikentzunda-

: ko sorbeltzaren kualitate bitxi

: hura asmazioa izango zela pen-

• tsatu nuen, zurrumurru ornitolo-

i gikobatalegia.

: Dena den, hitzaldia amaitu

: zenean hizlariarengana jo nuen

i eta zuzenean egin nion galdera:

: «Barkatu jauna, baina sorbeltzei

: buruz entzun dudan gauza

i batez galdetu nahi nizun».

• Lotsaturik nengoen. Zurrumu-

i rruak pailazo baten moduan utz

i nintzakeen zientifiko haren

• aurrean. Baina hala eta guztiz

i ere galdetu nion: «Egia al da

: txori horiek lurrean pausatu

: gabe gauero airean egiten dute-

i la lo?». Tipoak segituan baietz

: esan zidan, egia zela. Kualitate

: izugarri bitxi bat zela hori. Harri-

i tuagoa utzi ninduen. «Eta, bar-

| katu jauna, baina nola ez duzu

i hitzaldian aipatu?», esan nion.

: «Kontuadajendeakezduela

• si nesten», izan zen bere eran-

i tzun harrigarria; eta honela

i segitu zuen, «ez dute sinesten,

: eta hitzaldi guztia kolokan jar-

i tzen dute gero, pentsatuz zien-

• tzialari batekin ez baizik eta

i hitzontzi handi batekin egin

i dutela topo. Halako egun batean

: bitxikeria sinesgaitzak alde

i batera utziko nituela erabaki

: nuen. Jende arrazionalari arra-

: zoizko gauzak ematea delibera-

i tu nuen, eta kitto. Pena da. Zien-

• tziaren ezagupide ederrenak

i sinesgaitzak direnez edertasu-

: nari uko egiten baitiote. Niri

• bost. Izorra daitezela». To!, orni-

i tologo punkia!

: Dena den, egidazue kasu, las-

• ter helduko diren sorbeltzen txi-

i lioak entzuterakoan sinets eza-

: zue, ez izan arrazionalak, goza

: ezazue, jakinez jaiotzen direne-

i tik habia egiten duten arte hiru

• urtez ibiltzen direla zeruan,

i inongo lurrik ukitu gabe, izarren

i azpian lotan, hegan egiten

: duten bitartean. •

ostirala, 2000ko maiatzaren 12a Egunkaria

Trenbide zatojrren t ..•;•< - -• „'/ 1. yirkñtOutlA l lmffhSSmr-. " *" * • '.1

trenbide zahar atondurik daude lNafarn v " s% •.•.•.•.•• ..<•.. •>,•>. ••••.•. s , i, * § i ;*: . 4 % . , \ J £ ...... i ; > lyJIMLljailiiMi'JiklMMBii i

Garai batean garraiobide moderno eta azkarra izan ziren

trenbide anitz zaharkitu eta betiko gelditu ziren 50eko

hamarkada inguruan; horiek utzitako bideak egokitu, eta bide

berde bihurtu dituzte horietako lau Nafarroan. Oinezkoak eta

txirrindulariak ibiltzen ahal dira Bidasoa, Plazaola, Irati eta

Tarazonica trenek utzitako arrastoetan.

GARRAIOEN BILAKAERA AZKARRARE-

kin, antz ina ha inba t herri elkartzen zituzten tren askok ibiltzeari utzi eta funtzio-rik gabe utzi zituzten hainbat eta hainbat kilometro trenbide. Naturaren inguruan , herri eta ondare kul tural askoren alboan, hilik geratu ziren bideak egokitu, eta oinez, txirrindulaz eta zaldiz ibiltzeko bide egoki eta ederrak dira orain.

Aisialdi eta denbora l ibrerako k u l t u r a berriari bultzada ematen diote bide berdeek, eta natura ezagutu eta zaintzeko leku bikai-nak dira. Oinez edo txirrindulaz zailtasunik gabe ibiltzeko aukera ematen dute. trenbide-ak aldapa gutxi -eta bihurgune zabalak utzi baititu. Lurrez, hormigoiez edo asfaltoz, guz-tiak bertan ibiltzeko aproposak dira, bai hel-duenak eta bai haurrak. Gainera, txirrindu-lariek eta oinezkoek er repideetan izaten duten arriskurik ez dute hemen, ibilgailu motordunek ez baitute sarrerarik.

Orain, udaberria eta eguraldi ona hasten delarik, Nafarroako inguru eta txoko ezkuta-tu, ezezagun eta eder ugari ezagutzeko para-da ematen dute lau bide berdeek.

Doneztebetik Endarlatsara Bidasoako trenak Doneztebetik Iruneraino egiten zuen bidaia XX. mendearen lehen erdian. Gero, trenak bidea egiteari utzi eta azken urteotan Doneztebetik Endarlatsarai-no doan bide berdea prestaturik dago. Tre-nak egiten zuen bidai horretako 29 kilome-troetan hormigoi, lur eta asfaltoan ibiltzen ahal da, tar te ba tzue tan bes tee tan baino erraztasun handiagoz. Doneztebetik aterata, Sunbilla, Lesaka, Bera eta Endarlatsa ingu-ruetatik pasatzen da trenbide zaharra. Eta hor trenak utzitako arrastoak ikusten ahal dira. Bertiz parkearen inguruak, Bidasoa ibai zabala, basoa, egurrezko zubi esekiak eta trenak funtzionatzen zuen garaia gogora ekartzen duten zortzi tunel ilun dira Bidasoa bide berde honetan.

Iruñetik 50 kilometro dira Donezteberai-no, eta 35 kilometro Donostiatik Endarlatsa-ko sarreraraino. Hala ere, Sunbilla. Lesaka eta Beratik ere sartzen ahal da bidean.

Plazaolaren arrastoa Bidasoaren bidetik hurbil, Plazaola trenak

Egunkaria ostirala, 2000ko maiatzaren 26a

utz i z u e n t r e n b i d e a e re oinez, txirrindulaz eta zaldiz zeharkatzen ahal da. Uitzitik Andoainerainoko bidea egi-t e n d u , e t a G i p u z k o a k o lurretaraino heltzen da, 31 kilometroko bidetik.

Uitzitik Leitzarako 8 kilo-metroak erabat egokitu gabe daude, ba ina Andoainerai-noko ga ine rako b idea lu r trinkoa da, oinez edo txirrin-dulaz ibiltzeko oso egokia. Le i t zan . b ide b e r d e r a k o sarreran, garai batean tren e s t a z i o a i zan z e n a dago; zaharki turik eta konpondu gabe dago o r a i n , b a i n a o r d u a n n o l a k o a izan zen ikusteko aukera ematen du. Eta hortxe hasten da Andoainerako bidea-ren bigarren zatia, zubi txiki eta tunel ilun eta hezea igarota. Kilometro batzuk aurrera-go, Plazaola estazioa zena ere badago, Lei-tzakoa baino zainduagoa, baina konpondu gabe hala ere.

31 kilometro haue tan baso at lant iarrak eta p inud i ugar i daude , t r e n b i d e a zena ingurunean erabat integraturik baitago.

Irati liunberriko arroiian N a f a r r o a k o b ide b e r d e r i k m o t z e n a I ra t i t renak utzitako t renbidearena da, Ilunbe-rr iko a r ro i la ren i n g u r u e t a n . 6 k i lometro bes te r ik ez di tu , e ta zaldiz igarotzeko ez dago egoki tur ik . Hala ere, i n g u r u n e e ta fauna ederra e rakus ten du.

1911. ur te arte pu t reak bakarr ik heltzen ahal ziren Pirinioetako arroila eder honeta-raino. Orduan, bi tunel egin eta Irati t rena b e r t a t i k p a s a t z e n h a s i zen : b i d a i a r i e k lehenengoz ikusi ahal izan zuten ingurune hori. Baina t rena 1955. u r t ean itxi zuten. eta orain t r enb idea ren ga inean egindako bide b e r d e a k guzt ion e s k u r a j a r t z e n du ingurune eder hori.

Sei kilometro besterik ez izan arren. le-k u e d e r e t a a r r a s t o a n i t z d i r a b e r t a n . Arroilaren gaineko Deabruaren zubia dei-tu r iko zubi e s tu e ta be ldu rga r r i a ; t u n e l i lun e ta hezea; p u t r e e n e ta bes te hegaz-

Trenak utzitako arrastoak, zubi

zaharrak, tunelak eta ingurune natural

ederra erakusten ditu Bidasoako bide

berdeak. Helduek, gazteek

eta haurrek ere bide berdeetatik ibiltzeko aukera dute, oinez,

txirrindulaz eta zaldiz. •

C R I S T I N A B E R I A I N

Oinez edo txirrindulaz zailtasunik gabe

ibiltzeko aukera ematen dute, trenbideek

aldapa gutxi eta bihurgune zabalak utzi

baitituzte

Udaberria eta eguraldi ona hasten delarik,

Nafarroako inguru eta txoko ezkutatu,

ezezagun eta eder ugari ezagutzeko

prestaturik daude lau bide berdeak

tien hegalaldi lasaiak; Salazar ibaia zehar-katzen duen burd inezko zubia. Eta azke-nean , I lunberr i he r r i r ako sa r r e r a , ber ta -ko a rk i t ek tu ra e ta m o n u m e n t u ederre ta-raino.

Tarazonica, bide berriena Nafarroan dagoen laugarren bide berdeak Tarazonica t renak egiten zuen bidea berri-tu du , Tutera t ik Tarazonara ino (Aragoi). Hau da Nafarroan prestaturiko bide berde-rik berriena, eta heldu den maiatzaren 21a ar te i n a u g u r a t u k o ez du t en ar ren , pres t dira j a d a Tu te ra t ik Ta razona ra inoko 22 kilometroak.

G a r a i b a t e a n h i r i b i a k e l k a r t z e n zi-t u e n t r e n a r e n a z t a r n a k di ra ora in bide be rdea ren i ngu ruan ; b idearen has i e ran , plazan, ur te askotan goiti eta beheiti ibi-li izan zen lurrin t ren-makina handia bai-tago.

Hort ik, E r r i b e r a k o h a i n b a t h e r r i t a t i k Aragoiko lurretaraino. oinez edo txirrindu-laz. Tarazonara inoko bidea doa. Bertako tren geltokia, garai ba tean Tarazonica tre-n a r e n geltokia k u l t u r ek in t ze t a r ako eta g a z t e e n t z a k o l eku da gau r . b ide b e r d e berri honen azken geltokia.

—^ Miren lriarte

Trenean bideraino

GARAI BATEKO TRENBIDEA LEHENGORATZEKO

modua da beraz bide berdea, eta t rena bera

da horietaraino heltzeko modurik egoki eta

errazena gehienetan. Nafarroako bide berde

gehienek —Ilunberrikoak ez— tren geltokia

du te hurbil , eta horixe da bertaratzeko

modu errazena. Aldiriko t renek gainera txi-

r r indula garraiatzeko er raz tasun anitz

ematen dituzte gehienetan, eta geltokiak

bide berdearen ondoan izaten dira askotan.

Bidasoako bide berdera Donostia-Hen-

daia aldiriko t rena heltzen da, Doneztebe-

Endar la t sa linean. Donostiako aldiriko tre-

nak bakarr ik ematen du aukera Plazaolako

bide berdera heltzeko; Donostiatik abiatu-

ta, trenez ere heltzen ahal baita Andoaine-

ra.

Tarazonica t rena zenaren bide berdeak

ematen du trenez hurbiltzeko modu polite-

na; garai ba tean Tarazonicaren geltokia

zena Tuterako tren geltokia da orain, berri-

turik eta erabat aldaturik. Eta Tarazonica-

ren bide berdea t ren geltokitik bertat ik

abiatzen da.

Kotxez nahiz trenez, erraz hurbil tzen ahal

da bide berde guztietara, ba ina t renak bide

berde hori zer izan zen gogoratzeko eta kon-

t u a n izateko au^e ra ederra ematen du.

• C R I S T I X A B E R I A I N

ostirala, 2000ko maiatzaren 5a Egunkar ia

K I a s i k o b i t x i • a r r o n t k I a s i k o

Joxemiel Bidador

Arabaren eguneari Iragan ostiralean San Prudentzio eguna ospatu zuten gure

auzoko arabarrek; dudarik gabe, Nafarroaren ostean zabaleran haundiena den euskal lurralde honek seietan

ezezagunena segitzen du izaten, kontrakoa gertatzeko aunitz arrazoi badira ere; modu berean, arabar ezagunen zerrenda j

luzeska izanagatik, gutxisko dira arabarrak ez garenok ezagutzen ditugunak; bihoaz honetan bost izen makur honen

artezten hasteko.

Andagoia konkistatzailea

Paskual Ibañez de Arka Koartango Andagoian sortu zen XV. mende bukaeran. Espai-niako koroaren zerbitzura, 1514an ameriketaratu zen Pe-drarias Davilarekin batera. Pa-nama hiriko fundazioan izan zen 1519an, geroago ere Rio de San Juan probintziako gober-nadorea eta Panamako alkatea izan zelarik. Bera izan zen Pe-ruren berri eman zuen lehena, eta Pizarroren aurkako borro-kan Liman bertan zendu zen 1548ko irailaren 25ean. Karlos V.ak 1534an eginiko eskaerari erantzunez, Carta del Adelanta-do Pascual de Andagoya sobre su partida de Panama ysupro-secucion de su viaje y reconoci-miento hasta Cali izenburuko lana izkiriatu zuen 1540an, ge-roagoko bere Relacidn ezaguna-ren aurrekaria izan zena, non besteren artean, bertakoen be-rri zehatza jaso zigun, egun ezin datu baliagarriagoak izanik an-tropologiaren ikuspuntutik. Donnay musikari anarkista

Alfredo Donnay Gomez gas-teiztarra 1894kourtarrilaren 21ean jaio zen. Argentinan erlo-ju konpontzaile'bati laguntzen denbora laburra eman ostean, 1914an berriz ere Gasteizera arribatu zen, barnizatzaile mo-duan lan egin zuelarik. Donnay izan zen CNT sindikatua Gas-teizen ezartzeko lehenengo saioak egin zituenetakoa, eta gerra aurretiko urteetan sindi-katu horrek Gasteizen zuen ar-duradunik garrantzizkoena izan zen, Bilboko Solidaridad Obrera astekariaren kolabora-tzaile emankorra izanki. Alabai-na, Donnayren aurpegi ezagu-nena kanta konposatzailearena izan zen; 20ko hamarkadan ihauterietako konpartsen mu-siketarako hitzak prestatzen zi-tuen: Los Soñadores. Los Gita-nos Andaluces. Los Marinos. Loslncas. Los Chinos..., Sende-ros de ilusidn izenburuko bildu-manjasozituenak. Gerra au-

rretiko bilduma horri beste li-buruska batzuk jarraiki zi-tzaizkion. Canciones, Nuevas y viejas canciones alavesas, Mis canciones. Voces vascas, Voces y txistus. Arabatik, Arabako abestiak..., guztira 200 kanta-tikgora, 1975ekoUrrezkoZele-don saria eskuratzeko balio izan zitzaiona. Alfredo Donnay 1986ko martxoaren lean zen-du zen bere hirian. Fournier kartagilea

Heraclio Fournier Gorizalez kartagile famatua Burgosen jaio zen 1849ko martxoaren 2an. Gasteizera 20 urterekin iritsi zen. Kartak egiteko lehen-biziko tailerra Olagibelek disei-natu plaza ederrean ezarri zuen. eta denbora laburrean Fournierren barajek berebiziko arrakasta uztatu zuten. Four-nierrek ekoitziriko kartek le-henbiziko saria jaso zuten Pa-risko 1879ko Nazioarteko Era-kusketan. Fournier kartagilea Vichyn zendu zen 1916ko uz-tailaren 28an, baina, egun. etxe orotan ditugun kartez gai-nera, Fournier Museo ezin ede-rragoa ikus daiteke Gasteizko Aiztogileen karrikan. Ibañez de Btxabarri ika-mikazale porrokatua

Bernardo Ibañez de Etxaba-rri Etxeberria (Gasteiz, 1715-Madril, 1762)bilanenegilea izan genuen. Alde batetik josu-lagunek Paraguain zuten inpe-rioaren aurkako lana atera zio-ten Madrilen hil osteko 1770ean, Reinojesuitico del Pa-raguay por siglo y medio nega-do y oculto hoy demostrado y descubierto. Alabaina, hagitzez. ere ezagunagoa gertatu zen Prudentzio deunaz 1754an Gastei-zen ber-tan karri-

karatu zuen liburua, Vida de San Prudencio obispo de Tara-zona. patrono principal e hijo de laprovincia deAlava. precediclo de un comentario critico en que || se procura ilustrar el tiempo i que jlorecid distinguiendose de los otros Prudencios. Ibañezeri liburua guztiz polemikoa agitu zen, berri historikoei baino be- ' re irudimenari kasu haundia-goa egiten bide baitzion, eta agertu orduko erantzun mikatz ugari j aso zituen, esaterako Carcamo, Landazuri, Floranes Risco edota Prestamerorenak. Placer poliglota

Eloy Placer Martinez de Le-zeaOzaetansortuzenl914ko | apirilaren 19an. Gerrateahasi § zenean Valladolideko uniber-tsitatean ikasle bazebilen ere. Bizkaira iritsi zen eta gudari j moduan borrokatuta, kartze-lan sartu zuten luzaro, bertan euskaldundu zelarik. Gerra os- f te gogorrean Valentzian j ardun j zuen irakasle, baina baldintzen j gogorrak Estatu Batuetarajoa- | narazizuten 1949an, berrizere j ezitzultzeko. 1949-1953 bitar- ) tean Texasko San Antonion izan zen espaineraren irakasle, j eta geroago ere baita honako eskoletan ere: Alamo, Kelly, Lackland, Louisiana, Siracusa, j Kentucky eta Lafayette. Bere j azken geltokia. gogokoen be-zain aipagarriena datekeena. Rcnoko Unibertsitatean izan zuen 1969azgeroztik, non Euskal Ikasketen koordina-tzaile egin zuten. Placer, ha-maika hizkuntzaren jabe izate-az gain, Euskal Herrikoak Es-painiako kulturan izan duen eragina aztcrtzen ahalegindu

zen bereziki: bestalde ere, Pio Barojaren ekarpena gutiz gehien ikertu zuen gaia dugu, honen emaitza Lo vasco en Pio Baroja liburua izan zelarik —Bue-nos Aires, Ekin, 1968—.

P a t z i k u P ' e r u r e n a

Gorotz usaiari gorazarre

Aste Santua, batez ere, jendea lurra manetzen nola hasten den ikuste-ko da polita. Paz-

kolarunbata, zoierako eguna izaten omen zen Basaburu al-de honetan. Ni ordea, patata pizar bat ereiteko, gorotz ha-rrotzen aritu nintzen atzo zor-tzi, eta gorotz usaiaren lama-dak, mut ikotan bizitakoak ekarri zizkidan burura , su-durtzuloak betean. Oroimena ernatzeko ez baita usaia beza-lakorik.

Bai: etxe bakoitzak izaten zuen bere gorozpila, bere kan-posantu ilun partikularra. Ur-tearen buruan, zenbat herio kontu. zenbat pekatu ttiki. zenbat hutsegite gorozpilak estaliak: gaitzak galdutako oi-loak, ixilpeko abortoren bat ere bai agian, zokoren batean lizundutako zerrikeriak, plas-tiku zorro ustel asanduak, au-zoan lapurtutako zirtzilkeri-ren ba ten puska , amaren arreoko burruntzaldi kirtena, aitona zenaren kutzarea, hau-rrak deskuidoan komontzulo-tik botatako guraize herdoi-tuak... zer ez zen azaltzen or-dea sotoko gorozpila harrotzen hastean?

Gorotz harrotzailea, epaile iduri, zelebre gixajoren bat izaten zen jeneralean, mante-nu eta xurrut truke aste bate-rako edo etortzen zena. Hala, etxeko kanposantu izandako gorozpila. urte guziko hutsegi-teen agertoki bihurtzen zen gorotz harrotzekoan, etaurte-roko "gogo jardunak" egiteko balio izaten zuen hark. Izan ere, nahiz gauza asko erabat usteldu eta gorotz b ihur tu , beste sekretu txar asko, gorotz harrotzaileak bereizten baitzi-tuen bazterrera, makoan tra-batzen zitzaizkiolako edo, eta zirtzilkeria salatari haiei begi-ra, urte guziko pekatuen erre-pasoa egiten genuen etxekoek. Jesusen jeitsierakoa baino as-koz lezio hob.ea izaten zen hu-ra. Han ikasi nuen nik aurre-neko fllosofla.

Gero gorozketariak: igoal

hogei lagun, bakoitza saski banarekin, sotoko gorozpilatik alorrerainoko iladan. Azkene-koak, alkandora zuria propio gerrian aterea zuela, hartu az-kenaurrekoaren saskia bu- • ruan eta, bere hartatik zabal-duko zizun gorotza purraka, eskuz ukitu ere egin gabe. On-dotik bigarren jorra ematen zi-tzaion alorrari, gorotza, arbi azia. pagoxa azia edo zena ze-lakoa nahastu bidenabar. Bai-na, goldemakina gai lendu ahalean, lurra irauli aurretik gorotza zabaltzen hasi zen jen-dea, eta akabo gorozketarien festa.

Eta gorotzaren inguruko esaera eder haiek? Ilun beltza adierazteko: "Goizen yeki ta, bide guzia illun gorotzen, eun asteko lanteira alletuko bagi-ñan. ta illundu aurren lana utzita itxeko bidea artu ordu illun gorotza berrize". Edo al-ferkeria edo lohikeria indar-tzeko: "Altzadi ortik demonio gorotza! Eun guzin pikoik yo gabe so alfer gorotz ori! Au ezta sotoko gorozpilla biño geio moitzen! Gorotza biño alpe-rroa baita gizajoa". Mozkor gi-roan ere bai: "Seko goroztua zebillen goizaldera. Gorotz yo-rrada politt politta bazeamak orretxek!".

Portzierto: zenbat ote dira euskal filologo guzizko horien artean, gorotza eta kaka tajuz bereiztuko kapaz? Aurreko testuinguru metaforiko horixe aski luke euskal filologo erne batek, gorotz hitzak sats, kaka eta gisakoek ez duten seman-tika jakina badiuela ohartze-ko. Neretzako: satsua, (txa-txua) eta kakazua gauza bera-tsua dira, baina ardikaka eta ardigorotza ezta pentsatu ere!

Amorraziorik haund iena ematen du, euskarak oparoen eta ederkien bereiztu dituen gauzak hiztegietan kakasal-tsan ikusteak. Lexiko ugaria jaso bai, baina, hitzen arteko matizik egiten jakin ezean, zertarako? Euskarari gorotz usaia kendu ez, eman egin be-har zaio; kaka usai haundiz-koa nabari baitu oraindik.

M o t x o r r o s o l o

Antolamendu berria

GAZTE ANDANA BILDU. ELKARRENGANDIK IKASTEA XEDE.

Anto l amendu be r r i ak Hegoko moldeak Ipar ra ldean saiatzeko bada gaitzerdi. Bizkitartean, politikari ba tzuen ka lakak has i tako bidea baino ez du berres ten, Aurkidire-na lekuko.

Egunkaria ostirala, 2000ko maiatzaren 1 2a

Atabalaria

Arizkun herrian jaio zen duela 81 urte Felix

Iriarte atabalaria. Hogeitabortz urtez Lantz

herriko inauteriak alaitu zituen, Maurizio

Elizalde txistulari haundiarekin batera. Duela

bortz urte atabala jotzeari utzi ziola dio,

baina musika entzun bezain pronto aitzinean

duen edozer jotzen du.

T ^ LIZALDEA BERE ETXEKO I—i a tea jo eta, ohi den be-

za la , b e s o a k zaba l ik h a r t u ga i t uz t e . I r r i b a r r e a a h o a n , « t t a n t t a - g o x u a » h a r t z e k o e r r a n d i g u t e . O r d u a k e t a o r d u a k egongo g i n a t e k e e n b e r t a n F e l i x e n i s t o r i o a k entzuten.

• Noiz e ta nola hasi z inen atabala jo tzen? H a u r - h a u r r e t i k h a s i n in-

t z e n , a t a b a l a j o t z e a t t i k i -t i k g u s t a t z e n z i t z a i d a n . H a s i e r a h o r r e t a n ez n u e n a t aba l i k ere, b a i n a i k u s t e n n i tuen gauza guztiak a tabal b i h u r t z e n n i t u e n , k o x e t a -k in [goilara], t enedo reak in , maha ian . . . Hortik aitzin afi-zioa b a n u e n . Bazen Manuel i z e n e k o a t a b a l a r i b a t h e r r i a n , u r d a i l e t i k n a h i k o gaizki zebilen eta , a s k o t a n , igande tan h u t s egiten zuen, e t a b e r e o r d e z h a s i n i n -tzen ni p lazara joa ten jotze-ra. Manuel zena hil zenean, a lka teak eskaini zidan ha ren l e k u a , e t a gerozt ik 3 5 u r t e egin n i t u e n Maurizio Elizal-de t x i s t u l a r i h a n d i a r e k i n . Gara i h a r t a n herr i gehiene-t a n bazen txistularia e ta ata-balaria.

• Orduan posible zen ata-balak e m a t e n zuenarekin bizi tzea? Bizi ez, b a i n a e t x e r a k o

laguntza handia zen. Halere, zenbait alditan, egun berean bi herri tan jo ondoren etxera ailegatu eta sega ha r tu t a joa-ten nintzen belaiara. Etxean bederatzi lagun bizi ginen eta b e h e i t i a n , u k u i l u a n , h i r u b e h i t x a r b e s t e r i k ez geni-tuen . Alde horre ta t ik a taba-lak a u n i t z l a g u n d u n a u ni. Zo r t e h a n d i k o g i zona i zan naiz, bai andrea eta bai nero-ne ere o s a s u n onekoak izan

ga ra , e ta h o r r e k a i t z i n e r a t ateratzen lagundu gaitu. • M o m e n t u t x a r r a k e r e

pasatu al zeni tuen? Bai; etxe ba tean mutil nen-

goenean n i re a m a er i tu zen erabat, b u r u a galdu zuen e ta bera zaintzen ibili behar izan n u e n bi urtez. Amaren arro-pa har tzen n u e n eta er rekan garbitzen nuen , etxera itzuli e t a l i x i b a n s a r t z e n n u e n , garai ha r t an ez baitzen laba-dorarik ere. Arizkunen laba-deroa bazen . b a i n a ni aha l -k e t z e n n i n t z e n h a i n b e s t e a n d r e k i n h a r a j o a t e n . Ama hil zenean , baka r r i k gelditu nintzen, eta o rduan pentsa tu n u e n norbai tekin esposatze-ko garaia iritsi zela. Ma Ange-lesekin esposatu nintzen, eta h u r a z o r t e a i z a n n u e n a ! , e m a z t e r i k o n e n a a u r k i t u n u e l a k o , g izona ongi za in -tzen eta maitatzen dakiena.

• Z e n b a t o m e n a l d i j a s o dituzu? Nik b a d i t u t 15 omena ld i ;

E l i z o n d o n b a d a p l a z a b a t Maur i z io e t a n i r e i z e n e a n , g u r e i r u d i e t a guz t i . P l aza h a u egin z u t e n e a n , n ik gal-d e t z e n n i o n n i r e b u r u a r i : «Baina guri zertaz?». Nik nire lanari ez nion hainbes terako mer i tua ematen , ba ina den-b o r a r e k i n k o n t u r a t u n a i z zerbai t berezia egin dugula . Ora in pozik nago ni j o a n e n n a i z e n e a n h o r g e l d i t u k o delako nire irudia eta zenbait ur te tan nitaz oroituko direla-ko. Bestetik, Lantz herr ian bi omenaldi egin zizkidaten, ba t Mauriziorekin eta b igar rena zilarrezko ezteiak egin nitue-n e a n . U r t e h a r t a n b e r t a n p e n t s a t u n u e n n a h i k o zela eta a tabala utzi beharko nue-la.

• Zer ekarri zizun hainber-

• O N D I K O L

«Nik nire lanari ez nion hainbesterako meritua ematen,

baina denborarekin konturatu naiz zerbait berezia egin

dugula. Orain pozik nago, ni joanen naizenean zenbait

urtetan nitaz oroituko direlako»

tze urtez Maurizio Elizal-derekin jo tzeak? Anaiak bezala ginen. Arras

ongi k o n p o n t z e n g inen , e ta horrek gure l ana aise polita-goa egin zuen. Leku aunitze-t an ibili ginen, batez ere Eus-k a l H e r r i a n : g a r a i b a t e a n izan genuen demanda gaitza. J e n d e a u n i t z e z a g u t u g e n u e n , b a i n a o ra in e txe ra e t o r t z e n b a z a i z k i t ez d i t u t ezagu tuko , aurpegiza le txa-r ra bainaiz . Behin Mexikora eztei b a t e r a jo t ze ra e r a m a n

n a h i g i n t u z t e n , e t a b e r t z e batez Madrilera, ba ina azke-nean ezg inen joan . Momentu txarrak ere izan ziren. txistu-larien krisi ba t egon zen garai ba t ean , j e n d e a k dan t za r ako gogoa z e u k a n e ta k a n p o t i k akordeoilaria ekartzen zuten, dantza lotua nah i baitzuten! • Atabala utzi zenuen, bai-

na s e m e batek ohiturare-kin jarraitu du ezta? Bai, a r ras pozik nago nor-

b a i t e k j a r r a i t u d u e l a k a _ _ Herentzia ba t bezala da. Nire

s o s l a i a

Felix Iriartek 81 urte ditu,

eta duela bortz ulzi zion

atabala jotzeari. Txikitatik

etxean lagundu behar izan

zuen, garai gogorrak

baitziren; egurra saltzen

zuen herrian. eta pentsa

zereskolazeukan

'maistrua" baitzen eroslerik

onenetarikoa. Atabala

jotzen hasi zenean,

saiatzen zen bestarik ez

egiten, diruaren beharrean

- baitzeuden.

#

I I Lau seme-alaba ditu

hainbeste maite duen Ma

Angeles bere

emaztearekin. Bertsolaritza

aunitz gustatzen zaio, eta

bera ere txapelketetan ibilia

da. Elizondon, Nafarroako

Bertsolari Txapelketa

batean, bigarrena gelditu

zen.

#

Setldatiik nekazaria izan

da, eta atabalaz gain, ez du

beste lanbiderik eduki, Bere

esanetan, atabalak ez dio

I I familiarekin egoteko

: denborarik kendu, lan hori

ez baita egunerokoa.

hiru semeek badituzte dohai-n a k . z a h a r r e n a k e d e r k i j o t z e n d u ; h o r i b i l t z e n d a ezkontze tan , b e s t e t a n , ia ez b]aitago i n g u r u a n a taba la r i -jifc.

• Ora ind ik b a d u z u g o g o a atabala jo tzeko? Bai, ba i , gogoa n o i z n a h i !

T e l e b i s t a i k u s t e n n a g o e l a m u s i k a r e n b a t e n t z u t e n b a d u t e s k u a k joa t en zaizkit e t a m a h a i a n j o t z e n h a s t e n n a i z a t a b a l a ba l i t z b e z a l a . I l oba b a t h a s i da t r i k i t i x a jo tzen eta har i ere m a h a i a n j o t z e n l a g u n t z e n diot . Hain p o z i k ib i l i n a i z a t a b a l a r i beza la , ezen ez b a i t u t inoiz p e n t s a t u ber tze lanbide b a t izatea. Belarri onarekin sortu n in tzen eta horrek nire bizi-tzaren bidea marka tu zuen.

— R a k e l Goñi

ostirala, 2000ko maiatzaren 12a Egunkaria

Egunkaria

• ostirala • 2000ko maiatzaren 12a

Mikel Beramendi

AGIAN

eatzuek eta bertzeek bozgo-r a i l u a k m a r t x a n j a r r i

dituzte nork bere (aurre)iritziei eusteko. Zarata handiko kon-tzertu mediatikoak sortzea ongi dago, batez ere xedea biztanle-ria etsitzea denean, baina orain arteko martxak etsipena ez ezik, nazka-sent imentura ere eman gaitzake oso epe laburrean.

Agian sen t imeja tu h o r r e k h a r r a p a t u naue lako , ez naiz gauza izan azken e g u n e t a n batzuen eta bertzeen bozgorai-luetatik zabalduriko informa-zioa irakurtzeko. ETAk PNV eta EAri leporatu omen die gertatu-rikoa. Mayor Orejaren bozgorai-luek (potentzia handiagokoak, jakina) t i tu la r ra aukera tzean ba t egin dute: ETAk arrazoia eman dio Mayor Orejari. Tira, ez zegok gaizki, pentsatu dut. Ados jarr i dira, behingoz, zerbaiten azterketan. Bat-batean baikor-tasun egoerara itzuli eta bidea urratzen hasiak garela kontura-tu naiz. Hurrengoan, pentsatu dut , bal i teke, agian, b ie tako batek autokritikatxoren bat egi-tea, ez oso kritikoa, badaezpada ere, eta ezta zuzenean ere. Kriti-ka oso suabea litzateke. bere gus tuko bozgorailuaren bidez egina, bertzeak ez dezan pentsa hutsa aitortu duela. Eta, agian, ba t has iz gero, be r t zeak ere handik sei urtera antzeko zer-bait egin lezake, antzeko modua erabiliz. Eta, horre la , agian, noizbait. batzuek bide poliziala ez dela hau gainditzeko bidea onartuko dute eta bertzeek ere planteamendu zehatz eta errea-l i s tagoak m a h a i g a i n e r a t u k o dituzte. Eta, agian, noizbait...

ANTZERKIA

• Zizup Nagusia: Gaur, b iha r e t a i g a n d e a n , K u l t u r E txean Una noche de verano... sin sueño a n t z e z l a n a e m a n e n du Zizur Nagus iko Gazte Antzerki Lantegiak.

I Bera: Berako Euskara Ba-tzordeak eta Bortzirietako Euskara Mankomunitate-ak antolaturik, Tan t taka Teatrok Eljlorido pensil la-na emanen du bihar , la-runba ta , Kultur Etxean, gaueko 22:00etan.

> Heldu den maiatzaren 7an Takolo, Pirritx eta Porrotx pa i l azoek Plisti-plasta ikuskizun berria aurkez-tuko dute, Kultur Etxean, arratsaldeko 17:00etan.

t Zangoza: Bihar, arratsaldeko 18:00etan, Sambhu Tea-tro taldeak Ei mundo de Puff haurrentzako antzez-l a n a e m a n e n du , Kar-mengo auditorioan.

) San Martin de Unx: En la Lona taldeak Circo discolo ' a n t z e z l a n a e m a n e n du bihar, Udaberriko Bira egi-tarauaren baitan, arratsal-deko 20:45ean, frontoian.

ERAKUSKETAK

i Bera: Maiatzaren 8tik 19ra bitartean, Labiaga Ikasto-lak, 25. urteurreneko eki-taldien barnean, antzina-ko j an t z i en e r a k u s k e t a zabalduko du, egunero, 18:00etat ik 20:00etara , Kultur Etxean.

ZINEMA

»Etxarri-flranatz: Gaur gaueko 22:15ean. bihar 20:00e-

tan eta igandean 17:30e-an e ta 2 0 : 0 0 e t a n Una historia verdadera filma emanen dute, udal zine-man.

DANTZA

»Zangoza: Eszena 2000 jaial-diaren egitarauaren bai-tan, Mar Gomezek Hay un picaro en el corral e m a n a l d i a eg inen du , arratsaldeko 20:00etan, Karmengo aud i to r ioan .

Eta jaialdi beraren egita-r a u a n , T e m p o m o b i l e d a n t z a k o n p a i n i a k e ta Nafarroako Dantza Esko-lak Eskola Kanpaina egi-n e n d u t e , m a i a t z a r e n l l n , ostegunean, goizeko l l :00etan eta arratsalde-ko 15:30ean, Karmengo auditorioan.

BESTELAKOAK

> Irurtzun: Datorren asteaz-kenean , h i laren lOean,

Kobak: ura eta.malkorra d i a p o s i t i b a e m a n a l d i a i z a n e n da , Nekane I n t x a u s t i r e n e s k u t i k , Ingurugiroari Buruzko X. J a r d u n a l d i e n b a i t a n . Arratsaldeko 20 .00e tan izanen da, Kultur Etxean.

ITafalla: Maiatzaren lOean, asteazkenean, Ipuin kon-taketa izanen da, euska-raz , T r u k e t e a t r o a k e m a n a , a r r a t s a l d e k o 17:00etan, udal liburute-gian. "

C R I S T I N A B E R I A I N

Txorimalo maitagarria Lasai egonen da Leitzako soro honen jabea. Txoririk ez zaio hurbilduko. Osorik jasoko du, ara-

zorik gabe, landatutakoak emanen dion uzta. Guzti-guztia hartzatxoari esker. Soroaren jabeak

izan du ideia bikaina, eta, dirudienez, hartz txikiak aski ongi betetzen du txorimaloaren papera;

«txoriak uxatzen ditu», esan digu jabeak. Soroan paratzeko txorimaloa prestatzerako ordua'n

gogorik edo materialik izan ez, eta garai batean inguruko herriren bateko jaietan tonbolan ira-

bazitako hartz maitagarria ileetatik zintzilikatu du gizonak. Txorimalo gaiztoa da orain hartz

maitagarria, eta txoririk ez da leitzarraren soroan.