fedibertsoa bestelako sare sozial batzuk posible dira...azken aldi honetan euskal fedibertsoa...
TRANSCRIPT
-
Bestelako sare sozial batzuk posible dira:Bestelako sare sozial batzuk posible dira:FedibertsoaFedibertsoa
Asier Iturralde Sarasola@[email protected]
Donostia, 2019ko urriak 24
https://www.euskarabildua.eus/http://mastodon.eus/@aldatsahttps://www.iametza.eus/
-
ARGIAko lagunek aste honetanaurkeztu dute
Kazetaritza ez da eta ezin da neutralaizan
Software eta teknologia ere ez diraneutralak
Softwarea eta teknologia ez dira neutralakSoftwarea eta teknologia ez dira neutralak
“Ez gara neutralak”liburua
https://www.argia.eus/albistea/kazetaritza-burujabe-euskaldunaren-aldeko-aldarria
-
Softwarea eta teknologia ez dira neutralakSoftwarea eta teknologia ez dira neutralak
-
Softwarea eta teknologia ez dira neutralakSoftwarea eta teknologia ez dira neutralak
Softwarea helburu jakin batzuekin sortzen da
Erabiltzaileak ala erabiliak?
Erabiltzailea erdigunean jarri daiteke eta bere askatasunaerrespetatu
Edo irabaziak lehenetsi, horretarako erabiltzaileak zukutuz
-
Fedibertsoa = Federazioa +Unibertsoa
Sare sozial desberdinak bainaelkarren artean bateragarriak
Elkarren artean komunikatudaitezkeen milaka komunitatez osatua
Software librea direnez norberekomunitatea sortzeko aukera
Fedibertsoa - Sare sozialen beste eredu batFedibertsoa - Sare sozialen beste eredu bat
-
Erabat zentralizatuak daude
Jabeak kontrol osoa du
Zentsurarako aukera
Jabeak irabazi asmoa duten enpresakdira
Publizitatea
Erabiltzailea bera merkantziabihurtzen da
Elkarren artean konektatutakokomunitateak
Komunitate bakoitza burujabea da
Gertuko moderazioa. Beti dago bestekomunitate batera joateko aukera
Orokorrean ez dago irabazi asmorik
Ez dago publizitaterik
Ikuspuntu humanoagoa, erabiltzaileaez da produktu bat
Sare sozial komertzialak vs FedibertsoaSare sozial komertzialak vs Fedibertsoa
-
Sareen arkitekturakSareen arkitekturak
Paul Baran ikerlariaren "On distributed communications"(1964)
-
Zerbitzu erabat zentralizatuak dira.
Erabiltzaile guztiak instantziabakarrera konektatzen dira.
Instantziaren jabea den enpresa edoerakundeak du kontrol osoa.
Adibideak: Twitter, Facebook,Instagram...
Sareen arkitekturak - Sare zentralizatuaSareen arkitekturak - Sare zentralizatua
-
Elkarren artean komunikatudaitezkeen hainbat instantziakosatutako sarea.
Ez dago erdigune bakarra, mailabereko erdigune asko baizik.
Instantzia bakoitzak bere arauak jarditzake.
Erabiltzaileak zein instantzia erabilinahi duen hautatu dezake edo berepropioa sortu.
Gaur egun sare federatua ere deitzenzaio
Adibideak: E-maila, XMPP, Mastodon,Pixelfed, Peertube...
Sareen arkitekturak - Sare deszentralizatuaSareen arkitekturak - Sare deszentralizatua
-
Sareko nodo guztiak maila bereandaude.
Ez dago erdigunerik.
Elkarrekintzak parekoen arteanematen dira, ez dago bezero/zerbitzaribereizketarik.
Adibideak: BitTorrent, TsunamiDemocratic aplikazioa...
Sareen arkitekturak - Sare banatuaSareen arkitekturak - Sare banatua
-
Zer da software librea?Zer da software librea?
Softwarea edozein helbururekin erabiltzeko askatasuna
Softwarea aztertu eta norbere beharretara egokitzekoaskatasuna
Softwarea kopiatu eta kopiak banatzeko askatasuna
Softwarea hobetu eta hobetutako bertsioa banatzekoaskatasuna
-
Mikroblogintza: , ...
Argazkiak:
Bideoak:
Blogak: , ,
...
Fedibertsoko proiektuakFedibertsoko proiektuak
Mastodon Pleroma
Pixelfed
Peertube
Wordpress (ActivityPubplugina) WriteFreely Plume
https://joinmastodon.org/https://fedibertsoa-euskarabildua.iametza.eus/index.html?print-pdfhttps://pixelfed.org/https://joinpeertube.org/https://wordpress.org/plugins/activitypub/https://writefreely.org/https://joinplu.me/
-
Azken aldi honetan EuskalFedibertsoa indartzen ari da, bainabadu bere historia
2010eko hamarkadaren hasieranStatusNet software librekoproiektuaren kodea erabiliz instantziabatzuk sortu ziren Euskal Herrian:
status.blogsoviet.com
status.manillar.es
Orduan ere ri esker erabilzitekeen euskaraz
Euskal Fedibertsoaren jatorriakEuskal Fedibertsoaren jatorriak
Librezale
https://librezale.eus/
-
Artsuaga CC-BY-SA 3.0 (Wikimedia Commons)
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Statusnet.1.0.1.png
-
Fedibertsoko mikroblogintza saresozial bat da
Mezuek gehienez 500 karaktere
Irudiak, audioak eta bideo laburrak...
Mezuak ordena kronologikoanagertzen dira denbora-lerroan
Komunitate bakoitzak emojipertsonalizatuak
Milaka instantzia: ,, ...
Euskaraz erabil daiteke iesker
Mastodon Mastodon
mastodon.socialmastodon.art mastodont.cat
Librezale.eus
https://mastodon.eus/https://mastodon.eus/https://mastodon.eus/https://www.librezale.eus/
-
2018an ia aldi berean bi Mastodonkomunitate sortu ziren Euskal Herrian
Bien artean 2.000 erabiltzaileerregistratu baino gehiago
Komunitate bateko erabiltzaileekbestekoak jarraitu ditzakete
Euskararen arnasguneak bainamundura irekiak
Mastodon.eus eta Mastodon.jalgi.eus euskal instantziakMastodon.eus eta Mastodon.jalgi.eus euskal instantziak
mastodon.eus
mastodon.jalgi.eus
https://mastodon.eus/https://mastodon.jalgi.eus/
-
Sorreran , , , ,
, ...
Gaur egun Mastodon.eus erabiltzailekomunitate bat da
Komunitateak hitza eta erabakiaizatea nahi dugu
Laster partehartze prozesu batabiaraziko dugu
Mastodon.eusMastodon.eus
PuntuEUS Fundazioa AzkueFundazioa iametza Talaios Koop.Dinahosting laborategia.eus
https://www.domeinuak.eus/eu/http://www.azkuefundazioa.eus/https://www.iametza.eus/https://talaios.coop/https://dinahosting.com/https://fedibertsoa-euskarabildua.iametza.eus/laborategia.eus
-
Fedibertsoko mikroblogintza saresozial bat da
Mezuek 5000 karaktere arte izanditzakete
Instantzia barneko txata dauka
Ehunka instantzia: , ...
Euskal Herrian sortutakoinstantzia txiki bat dago:
Berak eta beste erabiltzaile batzuekproiektua euskarara itzuli dute
Pleroma Pleroma
pleroma.site
Tartekak
pleroma.libretux.com
https://pleroma.site/https://tarteka.net/https://pleroma.libretux.com/
-
Fedibertsoko argazkigintza sare sozialfederatu bat da
100 instantzia inguru daude:, ...
Euskal Herrian Urtzi Odriozolak( eko garatzailea,
...) mantentzen dueninstantzia bat dago:
Pixelfed Pixelfed
pixelfed.social pxlfd.me
CodeSyntax GameErauntsia
pixelfed.eus
https://pixelfed.social/https://pxlfd.me/https://www.codesyntax.com/euhttps://gamerauntsia.eus/https://pixelfed.eus/
-
Peertube Peertube
Fedibertsoko bideogintza sare sozial federatu bat da
Ehunka instantzia daude: ...
Instantziak elkarren artean federatu daitezke, bateko edukiabesteetan ikusi daiteke
Mastodonetik Peertubeko kanalak jarraitu daitezke etaerantzun bezala idatzitako tutak iruzkin bezala agertzen dirabideoan
Euskaraz erabil daiteke i esker
P2P streaming-a
peertube.social
Librezale.eus
https://peertube.social/https://www.librezale.eus/
-
peertube.euskarabildua.euspeertube.euskarabildua.eus
garapen taldean Euskarabilduaren 8 edizioetakohitzaldien bideoak biltzeko instantzia bat sortu dugu astehonetan:
iametzako
peertube.euskarabildua.eus
https://www.iametza.eus/https://peertube.euskarabildua.eus/
-
WriteFreely, Plume eta... Wordpress!WriteFreely, Plume eta... Wordpress!
eta Fedibertsoko blogintza sare sozialakfederatuak dira
Bien artean 200 bat instantzia dituzte
ek berriz ez dut uste azalpen handirik behar duenik.Webguneen guztien laurden bat baino gehiago Wordpress-enoinarrituta daude
Wordpress-era migratu dugu aurten eta ezustekopolita aurkitu dugu
erabiliz Wordpress Fedibertsoratu daiteke!
Oraindik Beta egoeran dago baina blogeko egileakFedibertsotik jarraitzeko aukera ematen du eta erantzun gisaidatzitako tutak iruzkin bezala agertzen dira artikuluan
WriteFreely Plume
Wordpress
iametza.eus
ActivityPub plugina
https://writefreely.org/https://joinplu.me/https://wordpress.org/https://www.iametza.eus/https://wordpress.org/plugins/activitypub/