EUSKARA LABURPENA7-8 GAIAK

7. GAIA

Ortografia (95. orr)

H duten hitzak:

ihintza asuna huntza

mahatsa laharra mahuka

sahatsa ahaztea dohain

haizpak saihetsak hilabetea

ohea zahatoa xahutu

Gramatika (98-99. orr)

Perpaus erlatiboak perpaus menderatuak dira.

Menderagailu erlatiboak

-(e)n: aditz jokatuei

-tako, -riko: aditz jokatugabeei

Lexikoa (264. orr)

UNIBERTSOA NEURRIGABEA MUGATUA

EGUZKIA DISTIRATSUA ILUNA

ESPAZIO-ONTZIA ZARATATSUA ISILA

LURRA URTSUA LEHORRA

ILARGIA ALDAKORRA ALDAGAITZA

IZAR UXOA LASTERRA MOTELA

HITZAK IZENONDOAK ANTONIMOAK

Lexikoa

Lurjausi lurbeltz lurrazal

lurmutur lurrikara lurralde

Goian zerua eta behean lurra besterik ez eduki: Pobrea izan

Zeruko izarrak kontatzen aritu: Alferkerian ibili

Ilargia labe gainean eduki: Pozik egon

Eguzkia eskuan eta ilargia nahi: Guztia duenak beti nahi du gehiago.

Zur eta lur geratu: Sor eta gor geratu.

8. GAIA

Ortografia (109. orr)

Marratxorik ez duten hitzak:

igeri egin su egin hazka egin

lo egin ihes egin negar egin

beldur eman barre egin min hartu

Marratxoaren erabilera:

egur bila neka-neka

txipli-txaplaka pintatu berri

kalez kale

Gramatika (112-113. orr)

Konparazio-perpausak konparazioak egiteko erabiltzen dira.

Berdintasunezko konparazioak:

Bezain

Beste/ adina

-(e)n bezala

Desberdintasunezko konparazioak:

Baino... -ago(a)

Baino... gehiago/ gutxiago

Lexikoa (265. orr)

Masta: belei eusteko zutik dagoen haga

Oihala: mastak eusten dutena, haizearekin itsasontzia mugitzen duena

Bizkarra: ontzi baten azala

Branka itsasontziaren aurreko aldea

Popa: itsasontziaren atzeko aldea

Karela: alde bakoitzaren goiko ertza

Aingura: burdinezko zatia, soka bati elduta dagoena ontzia finkatzeko

Lexikoa

Lemaria: itsasontziaren norabidea aldatzen duena

Kapitanina: itsontziaren burua

Zelataria: zer datorren abisatzen duena

Itsasmutila: itsasontzian ikasten duen mutila

Tostartekoa: itsasontzian doan arrantzale soila

Kostaldeko paisaia

badia, lurmutur, senaia, hondartza, aintzira, labar, golko

Lexikoa

Lemaria: itsasontziaren norabidea aldatzen duena

Kapitanina: itsontziaren burua

Zelataria: zer datorren abisatzen duena

Itsasmutila: itsasontzian ikasten duen mutila

Tostartekoa: itsasontzian doan arrantzale soila

Kostaldeko paisaia

badia, lurmutur, senaia, hondartza, aintzira, labar, golko

Lexikoa

Sinonimoak

Makina: tramankulu

Hodi: tutu

Tina: treska

Antonimoak

Erraldoi: ñimiño

Indartsu: ahul

Miresgarri: arrunt

Distiratsu: ilun

Zenbaita makinatako mekanismoek egiten duten hots zoli, bizi eta ezatsegina: Kirrinka

Erleek eta antzeko intsektuek hegan egitean sortzen duten hotsa: Burrundara

Minak eta oinazeak eragindako hotsa: