esta semana remataremos xa co repaso vendo o …...1.1. enuncia e explica moi brevemente a 1ª lei...

11
1 Bioloxía e Xeoloxía 4º ESO IES Ortigueira SEMANA 10 DESPOIS DE VARIAS SEMANAS PEDINDO UN ÚNICO ENVÍO SEMANAL NUN ARQUIVO ÚNICO EN FORMATO PDF (USANDO POR EXEMPLO CAMSCANNER), XA TEÑO EN CONTA NEGATIVAMENTE OS ENVÍOS QUE NON SE AXUSTAN A ESTES CRITERIOS. O ENVÍO DEBERÁ FACERSE ANTES DAS 20 HORAS DO VENRES 22 DE MAIO NON ESQUEZAS QUE SIGO ESTANDO Á TÚA DISPOSICIÓN PARA RESOLVER CALQUERA DÚBIDA QUE TEÑAS, RELACIONADA DIRECTAMENTE COAS TAREFAS SEMANAIS OU CON CALQUERA OUTRO ASPECTO DE CONTIDOS DA ASIGNATURA, NO CORREO [email protected] ESTA SEMANA REMATAREMOS XA CO REPASO VENDO O ÚLTIMO DOS TEMAS DA 2ª AVALAICIÓN. RECORDA QUE A FINALIDADE DESTE REPASO É QUE SE TES SUSPENSA ALGUNHA DAS AVALIACIÓNS ANTERIORES POIDAS RECUPERALA QUE SE TES TODO APROBADO POIDAS SUBIR NOTA SE TRABALLAS CON REGULARIDADE SEGURO QUE MELLORARÁS AS TÚAS NOTAS, TANTO SE TES ALGO SUSPENSO COMO SE TES APROBADO. ESTA SEMANA REPASAREMOS OS CONTIDOS DO TEMA 2 DUN XEITO SIMILAR A COMO FIXEMOS AS SEMANAS ANTERIORES ACTIVIDADES PROPOSTAS: UN BREVE RESUMO DO TEMA con excepción dos punto 2 e 4, que se realizarán nos exercicios 1 e 2 respectivamente (NON MÁIS DE 3 PÁXINAS) DO TEMA. USA O GUIÓN E A PRESENTACIÓN QUE ATOPARÁS NO CURSO VIRTUAL. RECORDA QUE NON SE AXUSTA EXACTAMENTE AO LIBRO, POIS HAI APARTADOS QUE, ESTANDO NO LIBRO NON ESIXO, E OUTROS QUE ESIXO E NON ESTÁN NO LIBRO. FACER AS ACTIVIDADES DAS PÁXINAS 3 a 5 ACTIVIDADE DE AMPLIACIÓN, CONTINUAR CON ELA TENDO EN CONTA QUE HAI 2 PRAZOS DE ENTREGA POSIBLES: O 23 OU O 29 DE MAIO. Segundo o día que o entregues contará ou non para a 3ª avaliación. COMO É COSTUME, NAS ÚLTIMAS PÁXINAS ESTÁN AS SOLUCIÓNS DAS ACTIVIDADES DA SEMANA ANTERIOR. CONSÚLTAAS E COMPROBA OS TEUS FALLOS.

Upload: others

Post on 04-Oct-2020

5 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ESTA SEMANA REMATAREMOS XA CO REPASO VENDO O …...1.1. Enuncia e explica moi brevemente a 1ª lei de Mendel. 1.2. Enuncia e explica moi brevemente a 2ª lei de Mendel. 2. RESUMO,

1

Bioloxía e Xeoloxía 4º ESO IES Ortigueira SEMANA 10

DESPOIS DE VARIAS SEMANAS PEDINDO

UN ÚNICO ENVÍO SEMANAL NUN ARQUIVO ÚNICO EN FORMATO PDF (USANDO POR

EXEMPLO CAMSCANNER), XA TEÑO

EN CONTA NEGATIVAMENTE OS

ENVÍOS QUE NON SE AXUSTAN A

ESTES CRITERIOS. O ENVÍO DEBERÁ FACERSE

ANTES DAS 20 HORAS DO VENRES 22 DE MAIO

NON ESQUEZAS QUE SIGO ESTANDO Á TÚA DISPOSICIÓN PARA RESOLVER CALQUERA DÚBIDA QUE TEÑAS, RELACIONADA DIRECTAMENTE COAS TAREFAS SEMANAIS OU CON CALQUERAOUTRO ASPECTO DE CONTIDOS DA ASIGNATURA, NO CORREO [email protected]

ESTA SEMANA REMATAREMOS XA CO REPASO VENDO O ÚLTIMO DOS TEMAS DA 2ª AVALAICIÓN. RECORDA QUE A FINALIDADE DESTE REPASO É

• QUE SE TES SUSPENSA ALGUNHA DAS AVALIACIÓNS ANTERIORES POIDAS RECUPERALA• QUE SE TES TODO APROBADO POIDAS SUBIR NOTA

SE TRABALLAS CON REGULARIDADE SEGURO QUE MELLORARÁS AS TÚAS NOTAS, TANTO SE TES ALGO SUSPENSO COMO SE TES APROBADO.

ESTA SEMANA REPASAREMOS OS CONTIDOS DO TEMA 2 DUN XEITO SIMILAR A COMO

FIXEMOS AS SEMANAS ANTERIORES ACTIVIDADES PROPOSTAS:

• UN BREVE RESUMO DO TEMA con excepción dos punto 2 e 4, que se realizarán nos exercicios 1 e 2 respectivamente (NON MÁIS DE 3 PÁXINAS) DO TEMA. USA O GUIÓN E A PRESENTACIÓN QUE ATOPARÁS NO CURSO VIRTUAL. RECORDA QUE NON SE AXUSTAEXACTAMENTE AO LIBRO, POIS HAI APARTADOS QUE, ESTANDO NO LIBRO NON ESIXO, E OUTROS QUE ESIXO E NON ESTÁN NO LIBRO.

• FACER AS ACTIVIDADES DAS PÁXINAS 3 a 5

• ACTIVIDADE DE AMPLIACIÓN, CONTINUAR CON ELA TENDO EN CONTA QUE HAI 2 PRAZOS DE ENTREGA POSIBLES: O 23 OU O 29 DE MAIO. Segundo o día que o entregues contará ou non para a 3ª avaliación.

• COMO É COSTUME, NAS ÚLTIMAS PÁXINAS ESTÁN AS SOLUCIÓNS DAS ACTIVIDADES DA SEMANA ANTERIOR. CONSÚLTAAS E COMPROBA OS TEUS FALLOS.

Page 2: ESTA SEMANA REMATAREMOS XA CO REPASO VENDO O …...1.1. Enuncia e explica moi brevemente a 1ª lei de Mendel. 1.2. Enuncia e explica moi brevemente a 2ª lei de Mendel. 2. RESUMO,

Bioloxía e Xeoloxía 4º ESO IES Ortigueira SEMANA 10

2

1. Conceptos básicos da xenética mendeliana2. Os traballos de Mendel

2.1. Primeira lei. Experimento e cadro de Punnet2.2. Segunda lei. Experimento e cadro de Punnet2.3. Terceira lei. Experimento e cadro de Punnet

3. Variacións da herdanza mendeliana3.1. Cando non se cumpre a primeira lei: herdanza intermedia e codominancia3.2. Un exemplo de alelismo múltiple: grupos sanguíneos3.3. Cando non se cumpre a terceira lei: ligamento e recombinación

4. Base cromosómica das leis de Mendel5. Herdanza e sexo

5.1. Herdanza do sexo5.2. Herdanza cromosómica do sexo5.3. Herdanza ligada ao sexo

6. Xenética humana. Enfermidades hereditarias6.1. Investigación de enfermedades hereditarias

Page 3: ESTA SEMANA REMATAREMOS XA CO REPASO VENDO O …...1.1. Enuncia e explica moi brevemente a 1ª lei de Mendel. 1.2. Enuncia e explica moi brevemente a 2ª lei de Mendel. 2. RESUMO,

Bioloxía e Xeoloxía 4º ESO IES Ortigueira SEMANA 10

3

1. RESUMO, PUNTO 2 DO GUIÓN

1.1. Enuncia e explica moibrevemente a 1ª lei de Mendel.

1.2. Enuncia e explica moibrevemente a 2ª lei de Mendel.

2. RESUMO, PUNTO 4 DO GUIÓN

1.3. Enuncia e explica moi brevemente a 3ª lei de Mendel.

2.1. Mendel non coñecía a meiose, pero agora que a coñecemos, cal é o proceso do que falaba Mendel que pode ser explicado grazas ao seu coñecemento.

2.2. Quen foi Morgan e que aportou á xenética?

Page 4: ESTA SEMANA REMATAREMOS XA CO REPASO VENDO O …...1.1. Enuncia e explica moi brevemente a 1ª lei de Mendel. 1.2. Enuncia e explica moi brevemente a 2ª lei de Mendel. 2. RESUMO,

Bioloxía e Xeoloxía 4º ESO IES Ortigueira SEMANA 10

4

1. Un tipo de xordomudez hereditaria prodúcese pola existencia dunxene recesivo (A). Se un home e unha muller con oído normal, cuxasrespectivas naisUna pareja en la que la mujer pertenece al grupo 0 Rh-y el hombre es AB Rh+ reclaman como suyo un bebé cuya sangre es A Rh+ ¿Qué opinarías como juez sobre esta demanda? son xordas, teñenun fillo, que probabilidade existe de que sexa xordomudo?

2. A capacidade dos humanos de enroscar a lingua en U depende dunxene dominante (L), mentres que o xene que determina non poderfacelo é recesivo (l). Ramón si que pode enrolala, pero María, a súamuller, non pode facelo. Carlos, o pai de Ramón, tampouco podeenrolala.¿Que probabilidade hai de que os fillos de Ramón e María poidanenrolar a súa lingua en U?

4. En certa especie animal, o pelo gris (G) é dominante sobre o pelobranco (g) e o pelo rizado (R) sobre o pelo liso (r). Crúzase unindividuo de pelo gris e rizado, que ten un pai de pelo branco eunha nai de pelo liso, con outro de pelo branco e liso.a) Poden ter fillos de pelo gris e liso?. En caso afirmativo, en que

porcentaxe?b) Poden ter fillos de pelo branco e rizado? En caso afirmativo, enque porcentaxe? c) A que lei de Mendel fai referencia estapregunta?.

3. Nos pementos, a cor verde (G) é dominante respecto do vermello(g), e a forma redondeada (R) dominantes sobe a cuadrangular (r).a) Que gametos producirá unha planta de pemento verde e de

forma redondeada dihíbrida?b) Que xenotipos producirá o cruce do dúas destas plantas

dihíbridas?

5. Nunha determinada raza de galiñas, o alelo CN indica cor negra, o CB, corbranca, ambos codominantes, e cando aparecen xuntos nun individuo, CNCB,aplumaxe da galiña é de cor azul. a. Como son os descendentes do cruce dunha galiña azul con outra negra?b. Como son os descendentes do cruce entre dúas galiñas azuis?c. Como son os descendentes do cruce dunha galiña azul e outra branca?

3. PROBLEMAS DE XENÉTICA

Page 5: ESTA SEMANA REMATAREMOS XA CO REPASO VENDO O …...1.1. Enuncia e explica moi brevemente a 1ª lei de Mendel. 1.2. Enuncia e explica moi brevemente a 2ª lei de Mendel. 2. RESUMO,

Bioloxía e Xeoloxía 4º ESO IES Ortigueira SEMANA 10

5

3. PROBLEMAS DE XENÉTICA

9. Dous homes (pai 1 e pai 2) reclaman nun xulgado a paternidae dunneno, cuxo grupo sanguíneo é 0. A nai do neno é do grupo A, o posible pai 1 é do grupo B e o posible pai 2 é do grupo AB. Razoa se pode servir esta información para indicar cal deles non é o seu pai. Propón os posibles xenotipos para o neno, a nai e os candidatos a pai.

10. Nas árbores deste problema e do seguinte móstrase a trasmisión duncarácter nunha familia, representado polos símbolos escuros, producido por un xene autosómico con 2 alelos. Contesta, en cada caso ás preguntas formuladas.a) Indica se o carácter presenta herdanzadominante ou recesiva. Razone a resposta.b) Indica os xenotipos dos individuos da xeración I e dos individuos II.4 y II.5, utilizando “A” para o alelo dominante e “a” para o alelo recesivo.

11. a) Indica se o carácter presenta herdanza dominante ou recesiva. Razone a resposta.b) Indica os xenotipos dos individuos da xeración I e os seus descendentes II.2 a II.5, utilizando “A” para el alelo dominante y “a” para el alelo recesivo.

8.Unha parella na que a muller ten grupo 0 Rh- e o home é AB Rh+ reclaman como seu un bebé cuxo sangue pertence ao grupo A Rh+. Que opinarías como xuiz sobre esta demanda?

7. A distrofia muscular de Duchenne é unha enfermidade queprovoca un deterioro gradual dos músculos. Só aparece en nenosvaróns nacidos de pais aparentemente normais e polo xeral, adoitanmorrer sendo adolescentes.a. Está causada por un alelo dominante ou recesivo?b. É herdanza autosómica ou está ligada ao sexo? Por que?

6. Representa o cruzamento entre unha muller que sexa portadora dunha enfermidade ligada ao cromosoma X e un varón sano.Respecto ao cruzamento anterior, contesta ás seguintes cuestións:a. Que porcentaxe de descendentes sufrirán a enfermidade?b. Que porcentaxe de descendentes non sufrirán a enfermidade pero poderían transmitila aos seus fillos varóns?c. Algunha das fillas do cruzamiento, casada cun varón que padeceraa enfermidade, podería ter algún fillo ou filla con esta enfermidade?

Page 6: ESTA SEMANA REMATAREMOS XA CO REPASO VENDO O …...1.1. Enuncia e explica moi brevemente a 1ª lei de Mendel. 1.2. Enuncia e explica moi brevemente a 2ª lei de Mendel. 2. RESUMO,

Bioloxía e Xeoloxía 4º ESO IES Ortigueira SOLUCIÓNS ACTIVIDADES SEMANA 9

6

1. CÉLULA PROCARITA E EUCARIOTA (punto 2)

PROCARIOTA EUCARIOTA

ESTRUTURAS COMÚNS

TAMAÑO

COMPLEXIDADE

ORGÁNULOS EXCLUSIVOS

ORGÁNULOS EXCLUSIVOS

PAREDE CELULAR

MATERIAL XENÉTICO

Page 7: ESTA SEMANA REMATAREMOS XA CO REPASO VENDO O …...1.1. Enuncia e explica moi brevemente a 1ª lei de Mendel. 1.2. Enuncia e explica moi brevemente a 2ª lei de Mendel. 2. RESUMO,

7

2. CÉLULA ANIMAL E VEXETAL (punto 2)

ANIMAL VEXETAL FUNCIÓN

FORMA

PAREDE CELULAR

CENTROSOMA

CILIOS E FLAXELOS

VACÚOLO

CLOROPLASTOS

ORGÁNULOS COMÚNS

Bioloxía e Xeoloxía 4º ESO IES Ortigueira SOLUCIÓNS ACTIVIDADES SEMANA 9

Page 8: ESTA SEMANA REMATAREMOS XA CO REPASO VENDO O …...1.1. Enuncia e explica moi brevemente a 1ª lei de Mendel. 1.2. Enuncia e explica moi brevemente a 2ª lei de Mendel. 2. RESUMO,

8

3. A partir das imaxes que aparecen embaixoexpón a teoría endosimbiótica (punto 8).

4. A partir das imaxes que se mostran explica brevemente o proceso da mitose.

5. A partir das imaxes que se mostran explica brevemente o proceso da meiose.

Bioloxía e Xeoloxía 4º ESO IES Ortigueira SOLUCIÓNS ACTIVIDADES SEMANA 9

Page 9: ESTA SEMANA REMATAREMOS XA CO REPASO VENDO O …...1.1. Enuncia e explica moi brevemente a 1ª lei de Mendel. 1.2. Enuncia e explica moi brevemente a 2ª lei de Mendel. 2. RESUMO,

9

6. MITOSE E MEIOSE (punto 2)

MITOSE MEIOSETIPO DE CÉLULAS QUE A REALIZAN

DURACIÓN

NÚMERO DE DIVISIÓNS

CÉLULAS FILLAS

NÚMERO

SON…

NA PROFASE…

NA ANAFASE SEPÁRANSE…

SIGNIFICADO BIOLÓXICO

Bioloxía e Xeoloxía 4º ESO IES Ortigueira SOLUCIÓNS ACTIVIDADES SEMANA 9

Page 10: ESTA SEMANA REMATAREMOS XA CO REPASO VENDO O …...1.1. Enuncia e explica moi brevemente a 1ª lei de Mendel. 1.2. Enuncia e explica moi brevemente a 2ª lei de Mendel. 2. RESUMO,

10

7. OUTRAS ACTIVIDADESA. Contesta as seguintes cuestións relacionadas coa célula eucariota:a. Cita os orgánulos de membrana. Retículo endoplamático, aparato de

Golgi, vacúolos, lisosomas, mitocondrias, cloroplastos.b. Cita os orgánulos non membranosos. Ribosomas, centrosoma e

citoesqueleto.c. Cita os orgánulos implicados na produción de enerxía. Mitocondrias e

cloroplastos.

B. Escribe unha frase relacionando un elemento dunha columna cunelemento da outra columna:1.Celulosa a.Ramón y Cajal 2.Centrómero b.Centrosoma3.Bicapa lipídica c.Parede celular4.Fuso acromático d.Procariota5.Sistema nervioso e.Cromosoma6.Plásmido f.Membrana celularA parede celular vexetal está formada por celulosa.O centrómero ou constrición primaria é unha parte dos cromosomas.A membrana celular está formada por unha bicapa lipídica.O fuso acromática está orixinada a partir do centrosomaRamón y Cajal demostrou que tamén o sistema nervioso está formado por células.As células procariotas, ademáis do cromosoma, poden ter outrosfragmentos de ADN chamados plásmidos

Bioloxía e Xeoloxía 4º ESO IES Ortigueira SOLUCIÓNS ACTIVIDADES SEMANA 9

C. Como é o material xenético das bacterias? Xustifica se son haploides oudiploides.Está formado por un único cromosoma circular que, ao contrario que o das células eucariotas, non está asociado a proteínas. Ademais, case sempre teñenpequenos fragmentos de ADN, tamén circular, chamados plásmidos, que a menudo conteñen xenes importantes e que son usados en enxeñería xenética.

D. Cantos cromosomas ten unha célula humana? Xustifica se todas as células do noso corpo teñen o mesmo número de cromosomas.46 cromosomas organizados en 23 parellas de cromosomas homólogos.Todas teñen os mesmos, con excepción dos gametos, que teñen a metade, non teñen parellas, teñen 23 cromosomas. A razón é que se forman por meiose, división celular redutora.

Page 11: ESTA SEMANA REMATAREMOS XA CO REPASO VENDO O …...1.1. Enuncia e explica moi brevemente a 1ª lei de Mendel. 1.2. Enuncia e explica moi brevemente a 2ª lei de Mendel. 2. RESUMO,

11

7. OUTRAS ACTIVIDADES

E. En relación coas seguintes imaxes contesta ás cuestións que se plantexan:a. Que tipo de dividisión representa?b. Ordea cronoloxicamente as fases representadas. c. Xustifica se se trata dunha célula animal ou vexetal.

BAC

D

F. Á vista da imaxe contesta ás seguintes preguntas: a. Xustifica se se trata dunha célula animal ou vexetal.b. Que etapa da meiose se representa?c. Indica o que sinalan os números 1, 2 e 3.d. Cal é a función das estruturas numeradas co 1.

1

3

2

Bioloxía e Xeoloxía 4º ESO IES Ortigueira SOLUCIÓNS ACTIVIDADES SEMANA 9

a. Mitose (ou 2ª división da meiose, pois non poden distinguirse sen máis información).

b. A, D, C, B.c. Vexetal, pois vese que ten parede celular e se

forma entre as dúas células fillas resultantes un tabique, e carece de centríolos.

a. animal, pola súa forma e ausencia de parede celular e pola presenza de centrosoma.

b. Profase I, pois os cromosomas homólogos están emparellados, estaría a producirse o intercambio de material xenético entre cromátidas non irmás de cromosomas homólogos.

c. 1. fuso acromático; 2. cromátida (ou cromosoma); 3. centríolos.

d. Dirixir os movementos dos cromosomas para o seucorrecto reparto.