enpresa txiki eta ertainetan larrialdi-plana egiteko eta ... · enpresa txiki eta ertainetan...

Erakunde Autonomiaduna

KUDEAKETA-GIDA

Enpresa Txiki eta Ertainetan

Larrialdi-plana egiteko eta ezartzeko

OINARRIZKO ESKULIBURUA

LARRIALDI-PLANABALIABIDEAK

PLANGINTZA

ANTOLAKETA

KOMUNIKAZIOA

OSALANLaneko Segurtasun etaOsasunerako Euskal Erakundea

Enpresa txiki eta ertainetanLarrialdi-plana

egiteko eta ezartzekoOinarrizko Eskuliburua

KUDEAKETA-GIDA



Egileak:

Antonio Beneitez (Fundación MAPFRE)Jesús María López de Ipiña (Fundación LEIA / Fundación Laboral S. Prudencio)Francisco J. Martín (ONDOAN) Jesús Ortiz de Urbina (OSALAN)Angel Salvador (KELAN SL)Alfonso Tovar (MCC – LAGUNARO. MONDRAGÓN SPM)

Argitaraldia: 1.a, 2001eko urria

© OSALANInstituto Vasco de Seguridad y Salud Laborales

Argazkiak: Mikel Arrazola“Argazki” Artxiboa. Eusko Jaurlaritza

Fotokonposaketa: Composiciones RALI, S. A.Particular de Costa, 8-10, 7.a - 48010 BILBAO

Inprimaketa: Gráficas Santamaría, S. A.Bekolarra, 4 - 01010 VITORIA-GASTEIZ

ISBN: 84-95859-03-3

Lege gordailua: VI-448/01

OINARRIZKO LIBURUA 5

AURKEZPENA

Atsegin handiz aurkezten dizuet enpresa txiki eta ertainetan larrialdi-plana egineta ezartzeko oinarrizko eskuliburua. OSALAN-Laneko Segurtasun eta Osasu-nerako Erakundearen eta Mondragón Corporación Cooperativaren (MCC) etaLEIA Fundazioaren elkarlanaren ondorio da. Eskuliburuaren helburua larrialdi-planak egiten laguntzea da, eta, horren ondorioz enpresen lan-baldintzak hobe-tzea.

Eskuliburuaren diseinuak berariazko helburua du: larrialdi-egoerarik gertatuzgero, enpresan lan egiten duten langileen, instalazioen eta ingurumenaren se-gurtasun-maila bermatzea. Zenbait legek eta arauk enpresek larrialdi-plana izanbehar dutela xedatzen dute (Laneko Arriskuei Aurrea Hartzeko 31/1995 Legea-ren 20. artikuluak, kasu), eta eskuliburu honek lege- eta arau-eskakizun horietanadierazitakoa behar bezala betetzen laguntzen du.

Eskuliburuan aurkeztutako larrialdi-plana, azken finean, agiri bat da, eta bertanenpresan istripu larri bati (sutea, leherketa, produktu toxikoen isurketa edo ihe-sa, etab.) aurrea hartzeko edota horrek instalazioetan –eta ahal bada, kanpoal-dean– dituen ondorioak murrizteko antolamendua eta bitarteko eta prozedurakbiltzen dira.

Hemen aurkeztutako eskuliburuan metodologia erraza erabili da enpresa txikieta ertainek (ETE) euren larrialdi-planak egiteko zailtasunik izan ez dezaten, baieta, gerora, plana behar bezala ezarri ahal izan dezaten ere.

Lerro hauen bidez eskerrak eman nahi nizkieke, batetik, San Prudencio Lan Fun-dazioa, LEIA Fundazioa, Mapfre Fundazioa, Kelan S.L., MCC-Lagunaro, Ondo-an S.Coop, eta OSALANeko teknikariei, horiei guztiei esker egin ahal izan baitaeskuliburu hau; eta, bestetik, Gasteizko Udaleko, Eusko Jaurlaritzako LarrialdieiAurregiteko Zuzendaritzako eta EPSA-Grupo Cegasako langileei ere, emanda-ko laguntza guztiagatik.

Juan Carlos CotoOSALANeko Zuzendari Nagusia


AURKIBIDE OROKORRA

ESKULIBURUA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

1. Sarrera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

2. Helburua eta irismena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

3. Eskema orokorra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

4. Eskuliburuen azalpena eta gidaren erabilpena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

KUDEAKETA-GIDA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

0. Kudeaketa-gidaren azalpena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

1. Larrialdi-plana nola egin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

1.1. Nondik hasi?:Enpresaren eta enpresa-inguruaren deskribapena . . . . . . . . . . . . . 29

1.2. Zer-nolako larrialdiak izan ditzaket?: Larrialdi-egoerak . . . . . . . . . . 36

1.3. Nolako antolamendua behar dut?:Larrialdietarako antolamendua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39

1.4. Zer egin behar dut larrialdietan?: Jarduera-eskema orokorra . . . . . 43

2. Larrialdi-plana nola ezarri, eguneratuta izan eta hobetu . . . . . . . . . . . . 49

2.1. Plana ezartzeko estrategiak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49

2.2. Zer egin behar dut larrialdi-plana eguneratuta izateko eta hobetzeko?: Plana eguneratuta izateko eta hobetzeko estrategiak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

ESKULIBURUA


ESKERRAK EMATEA

Lan taldeak eskerrak eman nahi dizkie proiektu hau bultzatu eta beren laguntzaeskaini duten enpresei eta erakundeei (MAPFRE Fundazioa, LEIA-CDT funda-zioa, San Prudencio Fundazioa, ONDOAN S. Koop., KELAN SL, MCC – LAGU-NARO MONDRAGÓN SPM, eta OSALAN), eta jarraian aipatuko ditugun per-tsonei. Pertsona horiek jatorrizko testuari kritikak, iradokizunak eta ekarpenakegin dizkiote.

Pedro Anitua (SEIIS – Gasteizko Udala)

Jose Ignacio Inoriza (Eusko Jaurlaritzako Larrialdiei Aurregiteko Zuzendaritza)

Jose Antonio Otero (Eusko Jaurlaritzako Larrialdiei Aurregiteko Zuzendaritza)

Mikel Uribetxeberría (EPSA – Grupo CEGASA)

LEIA Fundazioak eskuliburua egiterakoan bi ikerketa-proiektu hauen bidez har-tu du parte: OD99LE10 – SEGURPLAN eta TEI – 0045 – 2000 / DIFUSEG.Proiektu horiek Industria, Merkataritza eta Turismo Sailak finantzatu ditu.

OSALANek, berriz, estrategia-planean hartu du parte Kontseilu Nagusiak onar-tutako P0001 proiektuaren bidez.

1. SARRERA

Enpresa guztiek, besteak beste honako helburuak izaten dituzte: emaitza ezinhobeak lortzea, gizarte-giro egokia sortzea, erabilitako baliabide materialei aha-lik eta etekin handienak ateratzea, kalitatea lortzea eta guzti horren ondorioz, en-presa-jardueran posizio egokia eskainiko digun beharrezko lehiakortasuna es-kuratzea.

Beraz, maila handiko enpresa-kudeaketa lortzea da helburua. Horretarako, gizabaliabideen ahaleginek eta baliabide materialek aurreikusitako helburuak lortzeaeta mantentzea bermatu beharko lukete.

Dena dela, gerta liteke gure proiektuak eta ahaleginak ezerezean geratzea en-presan ezbeharren bat gertatu delako –esate baterako, enpresan sute bat ger-tatzea– eta gertaera horren aurrean nola jokatu behar dugun ez dakigulako. Ino-lako zalantzarik gabe esan dezakegu ezbeharrak eragindako kalteak larrialdihori aurreikusteko eta horri aurre egiteko dugun prestakuntza-gabeziaren ara-berakoak izango direla.

Zentzu horretan, enpresak prestatuta egon beharko luke horrelako egoera batenaurrean azkar eta modu egokian jokatzeko. Eta horretarako, egokiena larrialdi-plana behar bezala garatuta eta ezarrita edukitzea da.

Badirudi zaila dela larrialdi baten aurrean jarduteko plana norberaren baliabide-en bidez diseinatzea. Batetik, enpresa-helburuak lortzeko buru-belarri lanean aribagara; eta bestetik, larrialdien aurrean nola jokatu behar dugun ez badakigu.

Larrialdi-planak diseinatzeko eta abian jartzeko zailtasunak ezagututa, egokiairuditu zaigu larrialdi-kudeaketarako tresna praktiko hau enpresen esku jartzea,eta batik bat, enpresa txikien eta ertainen esku. Horrela, arriskuak behar bezalakontrolatzea lortu nahi dugu, eta, nola ez, gai horri dagokionez arauen eskaki-zunak betetzea.

Eskuliburu hau patxadaz irakur dezazun nahi dugu, horrela, enpresen munduannormaltasunez erabil dadin eta aplikazioan sor daitezkeen edozein zalantza argidezan.

Hainbat arrazoi daude larrialdi-plana diseinatzeko, benetan gauza dadin interesaizateko, planaren helburua norainokoa izan daitekeen zehazteko, eta abarretara-ko; baina beharrezkoa da, aurretik, oinarrizko hainbat galdera eta zalantza eran-tzutea eta argitzea. Eta hori da, hain zuzen ere, jarraian egingo duguna. Beraz:

Zer da larrialdi-plana?

Larrialdi-plana dokumentu bat da. Bertan, enpresan gerta daitezkeen istripu edoezbehar larriei (sutea, leherketa, produktu toxikoen isurketa edo ihesa...) nola


aurre egin, eta gertatuz gero, egoera horrek instalazioetan eta hortik kanpo aha-lik eta kalte gutxien eragin dezan nola jokatu behar den adierazten da, hau da,antolakuntza eta prozedurak aurreikusten ditu.

Beste era batera esanda, larrialdi-plana kudeaketa-tresna bat da, eta bertan, la-rrialdien aurrean nola jokatu behar den adierazten da (NORK ZER, NOIZ etaNOLA egin behar duen). Horrela, honako galderak erantzun ditu plan horrek:Zer-nolako funtzioak ditu larrialdietako buruak? Nola jokatu behar dut sute batenaurrean? Noiz jarriko da abian larrialdi-plana? Nola hustuko dut lantegiko langi-leak? Nor arduratuko da istripuan edo ezbeharrean zauritu direnez?...

Egia esan, eskuliburu honen asmoa ez da soil-soilik larrialdi-planaren definizioaematea eta plan hori ezartzea, baizik eta harantzago doa: autobabeserako es-kuliburua ere dei dakioke. Baina hori bai, honako puntuak garatuko dituen esku-liburu gisa hartuz: larrialdien arriskuak ebaluatzeko beharrezkoa den enpresa-kudeaketaren sistematika garatuko duen eskuliburua, prebentzio-neurriak etaneurri-zuzentzaileak ezartzea, plana prestatzea eta horren ezarpena behar be-zala kudeatzea, mantentzea eta hobekuntzak sartzea.

Zergatik da beharrezkoa larrialdi-plana enpresatan?

Batetik, gerta litezkeen larrialdietarako segurtasun-maila bat bermatzea ezin-bestekoa delako, alegia: enpresan lan egiten duten langileen segurtasuna, etainstalazioena eta ingurugiroaren segurtasuna. Eta bestetik, gai horri dagokionezlegeen eta arauen eskakizunei behar bezala erantzuten zaielako.

Nola prestatzen da larrialdi-plana?

Eskuliburuak ezarritako urratsak ordena errespetatuz jarraitu behar dira. Gaine-ra, guztien argigarri, ereduak eta adibideak ere eskaintzen ditu.

14 OINARRIZKO ESKULIBURUA

PREBENTZIOA LARRIALDI-PLANA EGUNERATZEA

AUTOBABESTEKO ESKULIBURUA

Larrialdien arriskuakebaluatzea eta

prebentzio-ekintzaketa ekintza-zuzentzaileak

planifikatzea

Larrialdienaurrean nola

jokatuantolatzea

Planamantentzea

eta hobekuntzaksartzea

Nola jokatu behar da zalantza-kasuetan?

Bi eratara joka dezakezu, alegia:

a) Zalantza kontzeptuen edo edukien ingurukoa bada, eskuliburuan eskaintzendugun hitzen glosategiaz balia zintezkete.

b) Bestalde, zalantza egiturari edo formari buruzkoa bada, zure eredua guk es-kaintzen dizugunarekin alderatuz.

Nork gara dezake larrialdi-plan bat?

Larrialdi-plana egiteko eta ezartzeko pertsona egokia izateko honako baldintzakbete behar dira: enpresako prozesuak eta instalazioak ondo ezagutzea, ekipoeneta instalazioen segurtasunean aditua izatea eta eskuliburu honetako urratsakzehatz-mehatz jarraitzea.

Zer-nolako baliabideak behar ditut?

Larrialdi-plana egiteko eta ezartzeko enpresak helburu horretarako denbora etabaliabideak eskaini behar ditu. Gutxi gorabehera horretarako beharko litzateke-en denbora kopurua honakoa da: Plana egiteko langile bakoitzeko ordubete, etaplana ezartzeko, berriz, langile bakoitzeko hiru ordu.

Adibidez: 135 langileko enpresa batek 135 ordu eskaini beharko lituzke planaegiteko, eta 405 ordu plana ezartzeko (hor sartuko lirateke heziketarako, zabal-penerako... orduak).

Baliabideei dagokionez, plana egiteko eta ezartzeko beharrezko inbertsioakenpresaren hasierako egoeraren eta inbertsioak egiteko duen gaitasunarenbaitan egongo dira. Esate baterako, produktu kimikoen gordailuetan, besteakbeste, su-itzalgailuak eta suteetako ur-hartuneak gehitzea komeni dela era-bakitzen bada, enpresak egoki irizten dizkion erabakiak hartu eta plangintzakegingo ditu, eta ondorioz, horien araberako inbertsioak egingo ditu.

Zenbatetik behin egin behar dira larrialdi-planak?

Hasierako larrialdi-plana egin zeneko baldintzak bere horretan irauten badute,aski izango da larrialdi-plan bakarra egitearekin.

Dena dela, ez dugu ahaztu behar larrialdi-plana dokumentu bizia dela; beraz,instalazioetan, ekipoetan, pertsonalean... aldaketak egiten badira, edota eginda-ko simulazioek horrela iradokitzen badute, enpresak plana berrikusi beharko dueta horren arabera eguneratu. Enpresak egindako aldaketen garrantziaren ara-bera, plana zati batean edo bere osotasunean eguneratu beharko da.


Zenbateko luzera izan beharko luke dokumentuak?

Eskuliburu hau egin duen lan-taldearen helburua hau izan da: ETEei lanerakometodologia erosoa eta erraza eskaintzea, dokumentu praktikoak garatzeko ba-lioko dietena, enpresen errealitateetara egokitua, laburra, alferrikako informazio-rik gabea eta plana ezartzeko erabilerraza izango dena.

Zentzu horretan eta adibide modura, esan daiteke guk proposatutako metodolo-gia jarraituz egindako larrialdi-planak ez lituzkeela 15 orrialde baino gehiago izanbehar, ezta kasurik konplexuenean ere.

Eranskinetan planaren "hutsik dagoen eredua" gehitu dugu, bai eta asmatutakoenpresa baten adibidea ematen duen eredu bat ere. Azken eredu horretan, au-rreko paragrafoan azaldutakoa jasotzen da.

Behin larrialdi-plana egindakoan nola jokatu behar da?

Gogoan izan dokumentu "bizia" dela, eta eguneratuta izaten ahalegindu behardela. Horretarako, informazio zuzena eskaini, etengabeko komunikazioa man-tendu eta aldian behin simulazioak egin beharko dira.

Nire larrialdi-plana eskualdeko suhiltzaile-etxeetara bidali behar al dut?

Suhiltzaile-etxe bakoitzaren antolakuntzaren arabera, suhiltzaileek, hala beharizanez gero, beren lana eraginkortasunez bete ahal izateko informazioa nola ja-kinarazi behar diezun adieraziko dizute. Hori dela eta, suhiltzaileekin harrema-netan jartzea eta elkarren arteko adostasunez jardutea gomendatzen dizugu.

Adibidez, Gasteizko Udaleko Suteak Itzaltzeko eta Sorospenerako Zerbitzuak la-rrialdiak kudeatzeko informatizatutako zerbitzua du, eta beren sisteman sartze-ko larrialdi-planaren planoak bidaltzea baino ez du eskatzen.

Orokorrean, suhiltzaileen zerbitzuak honakoa eskatu ohi du: plano horiek enpre-sako sarreran edota atezaindegian uztea horretarako soilik erabiliko den armai-ru batean.


2. HELBURUA ETA IRISMENA

Helburua: eskuliburu honen helburua enpresa txiki eta ertainen esku metodolo-gia erraza jartzea da, hau da, beren larrialdi-planak egin eta eraginkortasunezezar ditzaten metodologia erraza eskaintzea.

Irismena: eskuliburu hau enpresa txiki eta ertainentzat pentsatuta eta prestatu-ta dago, eta zehazki, 250 langile baino gutxiago dituzten enpresentzat. Tamainahorretako enpresetan larrialdiak eragin ditzaketen arriskuak ez dira hain ugariak,hau da, ez dute behar arriskuak ebaluatzeko metodologia sofistifikaturik (Ikus 1.irudia).

Kontuan hartu behar da hor azaltzen diren irizpideek nolabaiteko malgutasunadutela; hau da, enpresa batek 300 langile baditu, eta istripu larriak prebenitzekoindarrean dagoen legeria (ED 1254/1999) aplikatu beharrik ez badu, baliteke es-kuliburu hau aplikatu ahal izatea.

Pertsonala zenbatzerakoan, hainbat egoera zehatz kontuan hartu behar dira,esaterako, lantegian pasadizoko pertsonala ba ote dagoen. Adibidez, hipermer-katuan, bankuetako sukurtsaletan, jendearentzat irekita bulegoetan.... pasadizo-ko pertsonala bertan lanean ari den langile kopurua baino handiagoa izan ohi da.Izan ere, larrialdi-planak jende hori guztia nola atera eta babestu ere aurreikusibehar du.

Larrialdien artean, ohikoez gain (sutea, leherketa, uholdea...), lan-istripu edotalangile baten bat-bateko gaixotasunetik eratorritakoak nahiz ingurumen-la-rrialdiak ere sartu behar dira. Horrela, legeek (Laneko Arriskuei Aurre EgitekoLegearen 20. Artikulua) eta arauek (ISO 14001, EMAS – OHSAS 18001, UNE81900 EX) ezarritako eskakizunei enpresek modu koordinatuan eta jarduera-plan bakar batekin erantzutea lortu nahi da.


1. irudia. Eskuliburuaren aplikazioari buruzko erabakien zuhaitza

(*) Seveso II jarraibidea (ED 1254/1999).


Enpresa

250 langilebaino gehiago

dituen enpresa?

BAI

EZ

BAI

EZ

Zure enpresa istripu larriak (*)eragin ditzakeen industrijarduera duen enpresen

artean al dago?

Eskuliburua aplikatzea

Gomendagarria izango daeskuliburuan agertzen diren

neurriez gain neurriosagarriak aplikatzea.

3. ESKEMA OROKORRA

3. irudia. Eskuliburuaren eskema orokorra


Aldez aurreko baldintzak

BAIIdentifikatutakolarrialdiak?

EZ

Larrialdiak identifikatzea

BAI

Prestatutakolarrialdi-plana?

Larrialdi-plana definitzea eta egitea

EZ

BAI

EZ

EZ

BAI

Ezarritakolarrialdi-plana?

Larrialdi-plana ezartzea

Berrikusi beharrik bai?

ErregistroaLarrialdi-plana berrikustea

eta aldaketak ezartzea

4. ESKULIBURUEN AZALPENA ETA GIDAREN ERABILPENA

Eskuliburua bi dokumentu nagusik osatzen dute: kudeaketa-gida eta gida tek-nikoa . Eta horietako bakoitza oinarrizko bi kapitulutan egituratuta dago, alegia,larrialdi-plana egitea eta ezartzea, eta plana mantentzea eta eguneratzea.

Eskuliburuak proposatzen duen lan-sistema 4. irudian irudikatzen da, eta hona-koa da:

■ Kudeaketa-gidak (ZER EGIN BEHAR DUT?) larrialdi-plana egiteko, ezartze-ko eta mantentzeko gauzatu beharreko jarduerak aipatzen ditu.

■ Gida teknikoak (NOLA EGIN BEHAR DUT?) aipatutako jarduera horiek gau-zatzeko tresnak eta metodologia jasotzen ditu, bereziki horien ardura duenteknikoak nola jardun behar duen ez badaki. Kudeaketa-gidako atal bakoitzakpareko atala du gida teknikoan, eta gida teknikoko atal horietan zehatz-mehatzeta irudien laguntzaz azaltzen da kasuan kasu zein urrats jarraitu behar diren.Beraz, gida teknikoan aurkituko ditugu kudeaketa-gidan deskribatutako jar-duerei dagokienez sortutako zalantza eta galdera guztien argibideak eta eran-tzunak (erabili horretarako 5. irudiko erabakien zuhaitza).

■ Emaitzen zutabean (ZER LORTUKO DUT?) bi gidek eskainitako sistemaz ba-liatuz lor daitezkeen ondorioak laburbiltzen dira, hau da, beste hitz batzuekinesanda:

■ Nire larrialdi-plana.

■ Larrialdi-plana ezartzea eta egunean mantentzea.

Eskuliburuaren eranskinetan honako idatziak gehitzen dira: hiztegia, legeenerreferentziak, banku batentzat prestatutako larrialdi-planaren eredu bat hutsik,


3. irudiko eskemaren azalpena

• Eskemaren erabilgarritasuna: larrialdi-plan bat egiteko eta ezartzeko ja-rraitu behar diren urratsak modu errazean eta laburrean eskaintzea.

• Nola interpretatu? Taulari aldez aurreko baldintzak atalarekin ematenzaio hasiera, eta goitik behera, sortzen diren galderei erantzuten die Baiedo Ez aukerak hautatuz.

• Azken emaitza: egindako galderei erantzundakoan, gauzatu beharrekoekintzak aipatzen dira, eta behin ekintza horiek gauzatu ondoren, enpre-saren beharretara egokituko den larrialdien kudeaketa lortuko da.

asmatutako enpresa baten datuekin betetako eredu bat, eta enpresan larrialdiakkudeatuko dituen sistema bat ezartzeko prozedura.

4. irudia. kudeaketa-giden eta gida teknikoen egitura orokorra


Zer-nolako larrialdiakizan ditzaket?

Larrialdi-egoerakKudeaketa-gida: 1.2. kapitulua

LARRIALDIAKIDENTIFIKATZEA

ETA TIPIFIKATZEAGida teknikoa: 1.2. kapitulua

EREDU DESKRIBATZAILEAGida teknikoa: 1.1. kapitulua

Zer-nolako urratsakeman behar ditut nire

larrialdi-planaezartzeko?

Kudeaketa-gida: 2.1.

ZER EGIN BEHAR DUT?KUDEAKETA-GIDA

NOLA EGINBEHAR DUT?

GIDA TEKNIKOA

ZERLORTUKO DUT?

EMAITZA

Nondik has?Enpresa eta enpresa-

-inguruaren deskribapenaKudeaketa-gida: 1.1. kapitulua.

Deskripzioa eta planoak

Identifikatutakolarrialdiak

Nolako antolamenduabehar dut?

Larrialdietarako antolamenduakudeaketa-gida: 1.3. kapitulua.

ESKEMA ANTOLATZAILEAKGida teknikoa: 1.3. kapitulua.

Larrialdiarenorganigrama

Zer egin behar dutlarrialdietan?

Jarduera-prozeduraKudeaketa-gida: 1.4. kapitulua.

JARDUERA-EREDUAK ETAJARDUERA-JARRAIBIDEAKGida teknikoa: 1.4. kapitulua

Prozedureneskuliburua

1. KAPITULUA NIRELARRIALDI-PLANA

2. KAPITULUA

NIRE LARRIALDI-PLANAEZARTZEA ETA

EGUNEANMANTENTZEA

larrialdi-plana nolaeguneratu,

berrikusi eta hobetu.

PLANA MANTENTZEKOETA HOBETZEKO IRIZPIDEAKGida teknikoa: 2.2. kapitulua

Zer egin behar dut nirelarrialdi-plana mantentzeko

eta hobetzeko?Plana mantentzeko etahobetzeko estrategiak

kudeaketa-gida: 2.2. kapitulua

Plana ezartzekoprograma

PLANA EZARTZEKOPROGRAMA ETA IRIZPIDEAKGida teknikoa: 2.1. kapitulua


4. irudiko eskemaren azalpena:

■ Eskemaren erabilgarritasuna: eskuliburuaren edukien ulermena erraz-tea. Eskuliburua bi kapitulu zabalek osatzen dute, 1. eta 2. kapituluek, hainzuzen ere. Bi kapitulu horiek garatzeko, kudeaketa-gidaz eta gida tekni-koaz baliatzen da.

■ Nola interpretatu? Eskuliburua 1. kapituluarekin hasten da. Kapitulu ho-rretan, kudeaketa-gidako edukiak jasotzen dira, esaterako, larrialdi-planbat egiteko bete behar diren obligazioak ordenan aipatzen dizkigu. Gai-nera, eredurik ez dugunerako, gida teknikorako sarrera eskaintzen digu.Gida horretan, zein eredu erabili gomendatzen da.

Behin larrialdi-plana egiteko urratsak betetakoan, 2. kapitulura pasatukogara. Aurreko kasuan gertatzen zen antzera, 2. kapituluan ere, aukera es-kaintzen zaigu prestatu berri dugun plana eguneratzeko eta eraginkorraizaten jarraitzeko beharrezko diren tresnez baliatzeko.

Eranskinetan, kontsultak egin ahal izateko tresna bat aurkezten zaigu;alegia, era guztietako informazio gehigarria eskaintzen du, eta informaziogehigarri horri esker, prestatutako plana osatzeko eta behar bezala gara-tzeko aukera izango dugu.

■ Azken emaitza: enpresako beharretara egokitutako larrialdi-plana, zuze-na, erabil erraza, praktikoa eta metodikoa.

5. irudia. Gidak erabiltzeko erabakien zuhaitza


ESKULIBURUA

KUDEAKETA-GIDA

EMAITZA:LARRIALDI-PLANA

EGITEA,EZARTZEA ETA

EGUNEAN MANTENTZEA

GIDA TEKNIKOAZALANTZARIKBA AL DUT?

BAI

EZ

5. irudiko eskemaren azalpena:

■ Eskemaren erabilgarritasuna: eskuliburuaren edukia modu errazeanazaltzea. Horretarako, bi lan-tresna nagusi erabiliko dira, alegia, kudea-keta-gida eta gida teknikoa. Bi lan-tresnak behar bezala erabiliz gero, ho-nako emaitza lortuko dugu: larrialdi-plana ezartzea eta egunean manten-tzea.

■ Nola interpretatu? oinarri gisa eskuliburua hartu behar da; horrek, lehe-nengo kudeaketa-gidara igortzen gaitu, eta ondoren, zalantzak baldin ba-ditugu edota eredu propiorik ez badugu, gida teknikora.

■ Azken emaitza: behar bezala prestatutako eta ezarritako larrialdi-plana.Horretarako, adibide gisa eskaintzen diren ereduez baliatuko gara. Horre-la lortuko baitugu eskuliburuan zehar sortzen diren galdera guztiei beharbezala erantzutea.

KUDEAKETA-GIDA

0. KUDEAKETA-GIDAREN AZALPENA

Esku artean duzun kudeaketa-gida hau bereziki enpresa txiki eta ertainek (ETE)eta enpresa oso txikiek erabil dezaten eginda dago, eta enpresan sortu litezke-en larrialdiak kudeatzeko baliabide erabilerraza izatea du helburu, esaterako su-teak, leherketak, produktu arriskutsuen isurketak, produktu toxikoen isurpenakairera, langileen bat-bateko gaixotasunak edo istripuak eta abar.

Larrialdi-egoera jakin batean enpresak erantzun eraginkorra izango badu, ezin-bestekoa da larrialdi-plana izatea. Eta, bestalde, plana ezartzeko trebakuntza-maila nolakoa izan, erantzunaren eraginkortasuna halakoa izango da.

Gida hau erabiliz gero:

1. Enpresara eta enpresaren beharretara egokitutako larrialdi-plana egin ahalizango duzu, aurreikus daitezkeen larrialdi-egoerei aurre egiteko modukoa.

2. Larrialdi-plana ezartzea eta eguneratuta izatea lortuko duzu, eta horrela en-presako antolaketa larrialdi-egoerei behar bezala aurre egiteko trebatuta da-goela bermatu.

Larrialdi-planak, hala nahi izanez gero, Laneko Arriskuei Aurrea Hartzeko31/1995 Legeak eta garapenerako xedapenek adierazitako baldintzak betekoditu, bai eta ingurumen-kudeaketarako arauen (ISO 14001, EMAS) eta lanekoarriskuei aurrea hartzeko arauen (UNE 81900 EX, OHSAS 18001 eta abar) bal-dintzak ere.

1. irudian duzu laburtuta, eskema moduan, kudeaketa-gidaren egitura zein den,gida honen eta gida teknikoaren arteko loturak zeintzuk diren eta kapitulu bakoi-tza gauzatu ondoren zein emaitza lortzea espero litekeen.

Lan egiteko modua erraz-erraza da:

■ Kudeaketa-gidak (Zer egin? ) atal bakoitza osatzeko egin beharreko urratsakzeintzuk diren azalduko dizu. Bertan hutsik dauden taulak betetzea bera izan-go duzu emaitza.

■ Kudeaketa-gidan azaldutako zereginen bat nola egin ez badakizu edo ziur ezbazaude, jo ezazu gida teknikora, bertan izango duzu-eta arazoa konpontze-ko beharrezko azalpen teknikoa. Dena den, kanpoko aditu edo aholkulari es-pezializatuengana ere jo dezakezu, kudeaketa-gida irakurri ondoren zeure bu-rua larrialdi-plana egiteko eta ezartzeko gai ikusten ez baduzu edo horretarakoastirik ez duzula iruditzen bazaizu.

KUDEAKETA-GIDA 27

1. irudia. Kudeaketa-gidaren egitura

28 KUDEAKETA-GIDA

2. KAPITULUALARRIALDI-PLANA NOLA EZARRI,EGUNERATUTA IZAN ETA HOBETU

ZER EGIN?KUDEAKETA-GIDA

Nondik hasi?Enpresaren eta enpresa-

-inguruaren deskribapenaKudeaketa-gida: 1.1. kap.

Zer-nolako larrialdiakizan ditzaket?

Larrialdi-egoerakKudeaketa-gida: 1.2. kap.

Nolako antolamenduabehar dut?

Larrialdietarako antolamenduaKudeaketa-gida: 1.3. kap.

Zer egin behar dutlarrialdietan?

Jarduera-prozeduraKudeaketa-gida: 1.4. kap.

Zein urrats eginbehar ditut

larrialdi-plana ezartzeko?Plana ezartzeko

estrategiakKudeaketa-gida: 2.1. kap.

Zer egin behar dutlarrialdi-plana eguneratuta

izateko eta hobetzeko?Plana eguneratuta izatekoeta hobetzeko estrategiak

Kudeaketa-gida: 2.2. kap.

1. KAPITULUALARRIALDI-PLANA

NOLA EGIN

1. LARRIALDI-PLANA NOLA EGIN

1. 1. Nondik hasi?: Enpresaren eta enpresa-inguruaren deskribapena

Larrialdi-planaren helburua, esan bezala, enpresan gerta litezkeen larrialdi-ego-erei azkar eta modu eraginkorrean aurre egin ahal izatea da, eta hori helburu,neurri-neurrira egin behar da. Horretarako, bistan denez, behar-beharrezkoa daaldez aurretik enpresaren eta enpresa-inguruaren ezaugarriak zeintzuk direnoso sakon ezagutzea. Aldi honetan jasotako informazioa enpresaren hasierakoargazkia izango da, eta horren arabera diseinatuko dugu gero larrialdi-egoere-tan behar bezala aritzeko beharko dugun egitura.

Kapitulu honek hiru atal ditu:

1.1.1. Enpresaren eta enpresa-inguruaren deskribapena

Atal honetan bilduko dira enpresaren eta enpresa-inguruaren deskribapenari da-gozkion alderdi gehienak. Horrek ez du esan nahi, ordea, datuek zehatz eta sa-konak izan behar dutenik. Aitzitik, atalak xehetasunez ez jostea eta luzeegi ezaritzea gomendatzen dizugu; hobe da datu nagusiak ematea eta enpresan ger-ta litezkeen larrialdien ikuspuntutik kritikoak izan daitezkeen alderdiak hartzeaardatz.

■ Identifikazio fisikoa: Adierazi izena, enpresa-izena eta harremanetarako bide-ak (telefonoa, faxa, irratia eta posta elektronikoa).

■ Sarbideak: Identifikatu eta deskribatu enpresara joateko dauden errepide etabideak (eta beharrezkoa balitz, baita zein egoeratan dauden, trenbiderik ba-den eta abar ere).

■ Eraikinak eta kokalekuak: Deskribatu kokalekuaren ezaugarriak eta mugak,eraikinak zein motatakoak diren eta nola dauden banatuta (pabiloiak, bulego-eraikinak, biltegiak eta abar), eraikuntza aldetik zein ezaugarri dituzten (aza-lera, altuerak, itxiturak, estalkia, isolamendua, sabaileihoak, eraikuntzan era-bilitako materialak eta abar) eta edukia (prozesu industriala, gai sukoienbiltegia, artxiboak eta abar).

■ Jarduera: Zehaztu, argi eta garbi, zein jarduera-motatan aritzen den enpresa(altzairu-fabrika, mekanizazio-lantegia, janari-denda, ospitalea eta abar).

■ Prozesu industrialak: Prozesu industrialak eta horietarako instalazio osagarriakizaten dira enpresetako arrisku-iturri nagusiak. Oso garrantzitsua da, beraz, en-presako produkzio-prozesua etapaz etapa banatu eta prozesu osoaren segidazehaztea. Prozesua korapilatsua baldin bada, oso baliagarria izango zaizu flu-xu-diagrama egitea, hura ikusteaz batera lanen segida zein den eta zein mate-rial- eta energia-mota erabiltzen diren jakingo baituzu. Adierazi, halaber, proze-

KUDEAKETA-GIDA 29

su industrialean zein puntu izan litezkeen kritikoak segurtasunaren aldetik, baiegin beharreko lanagatik edo bai erabili beharreko material, tresneria edo ener-giagatik.

■ Ekipoak eta instalazioak: Aurreko atalean deskribatu ez badira, identifikatuatal honetan zeintzuk diren produkzio-instalazio eta -ekipo nagusiak, eta ins-talazio osagarriak ere aipatu, adibidez: goi- eta behe-tentsioko instalazioak(garrantzitsua da elektrizitatearen banaketarako koadro eta ekipo nagusiaknon dauden adieraztea), jasogailuak (igogailuak), presio-aparatuak (aire kon-primituaren sarea, galdarak...), produktu kimikoen biltegiak (gordetako subs-tantziak zein motatakoak diren, zenbaterainoko arriskua duten eta zenbatdauden ere adierazi), erregai likidoen eta gaseosoen biltegiak (propano, buta-no, fuel-olio eta gasolioa biltzeko tangak) eta baita zein kopuru dagoen gorde-ta ere, beroketarako eta aire giroturako instalazio termikoak, hozteko instala-zioak, gas naturalerako edo bestelako gasetarako instalazioak –botilakgordetzekoak barne– eta instalazio erradioaktiboak (kapsuletan sartutako itu-rriak, X izpiko aparatuak...).

■ Enpresako langileak: Larrialdi-planen helburu nagusia larrialdietan pertsonakbabestea da, eta, beraz, ezinbestekoa da jakitea enpresan zenbat langile ari-tzen den, bai eta non (kokapena) eta noiz ere (txandak, lan-ordutegia...). Izankontuan bai enpresako bertako langile finkoak eta baita kontrata bidezkoak etabisitariak ere. Bestalde, larrialdiren bat izanez gero haren berri ohartaraztekoeta enpresatik ateratzeko baldintza berezirik behar duen langilerik balego (mi-nusbaliatuak eta abar), adierazi argi eta garbi.

■ Organigrama: Azaldu zeintzuk diren enpresako antolamenduaren egitura, sai-lak eta zerbitzuak. Nahikoa da lantokiaren organigrama zein den adieraztea.

■ Ingurune hurbila: Funtsezkoa da enpresaren ingurunea deskribatzea, larrialdi-plana egiteko kontuan hartu behar baita enpresatik kanpo ba ote dagoen en-presan bertan kalterik eragin dezakeen faktorerik, bai eta gure enpresak be-rak kanpoan zein kalte eragin ditzakeen ere. Lehenengo kasuan, honakoarrisku hauek izan ditzakegu, adibidez: alboko enpresa batean gertatutako ez-beharren batek gurean eragin ditzakeen kalteak, inguruko basoek su hartze-ak sor ditzakeenak edo euri-jasak izan eta ibaiak gainezka eginez gero sorta-razitakoak. Bigarren kasuan, berriz, ondorengo arrisku hauek izan beharditugu kontuan: gure enpresan istripuren bat gertatuz gero horrek ingurume-nean eta inguruko herrietan nahiz enpresetan eragin ditzakeen kalteak (domi-no-efektua barne).

Inguruaren deskribapena egiterakoan, beraz, honako alderdi hauek zehaztubeharko dira: alde batetik, gure enpresan izandako istripuren baten ondoriozkalteak izan ditzaketen enpresak, instalazioak, eraikinak, hurbileko herriak etaingurumena (basoak, ibaiak eta abar); eta bestetik, enpresatik kanpo larrialdi-ren bat gertatuz gero gure lantokian bertan kalteak eragin ditzaketen kanpo-faktoreak.

30 KUDEAKETA-GIDA

■ Bete beharreko araudi-eskakizunak: Istripu larrien araudia (1254/1999 ErregeDekretua) bete behar duten enpresek ezin dute eskuliburu hau baliatu larrial-di-plana egiteko, izaera berezikoak dira eta. Baina araudi horrez gain, badiraplana egiterakoan kontuan izan beharreko bestelako baldintzak ere, industria-segurtasunerako araudiak ezarri eta nahitaez bete beharrekoak. Adibide batProduktu Kimikoak Biltegiratzeko Araudiko APQ-006 instrukzioak ("Likido ko-rrosiboen biltegiratzea" arautzen duena) ezarritako eskakizunak ditugu, horre-lakorik duten enpresek bete beharrekoak (altzairu herdoilgaitza desugertzenduten enpresek, adibidez, azido fluorhidrikoa gordetzeko tangak dituzte eta).

1.1.2. Enpresaren baliabideak

Larrialdiren bat gertatu eta hari aurre egiteko enpresak dituen edo lor ditzakeenbaliabideak dira. Bi motatakoak dira:

■ Enpresako bertako baliabideak. Adierazi enpresan gerta litezkeen larrialdieiaurrea hartzeko eta behin gertatutakoan haietatik babesteko zein motatakobaliabideak dituen enpresak, bai eta zenbat eta non ere: suteen aurkako ins-talazio eta ekipoak (suteak antzemateko edota itzaltzeko sistema automatiko-ak, suteetarako ur-hartune hornituak, su-itzalgailuak, suteen aurkako ur-hor-nidurarako sistema eta sarea, eta abar), isuriei eusteko sistemak (ontziak,barrera fisikoak eta abar), isurpen toxikoak txikiagotzeko sistemak (garbigai-luak, neutralizagailuak, zuziak...), elektrizitate-hornidurarako sistemak eta la-rrialdietarako argiztapen-sistemak (ekipo elektrogenoak, SAI, larrialdietarakoargiak,...), langilearen babesgarriak (arrisku kimikoetatik babesteko jantzi etaoinetakoak, kaskoak...), komunikazio-sistemak (telefono finko eta mugikorrak,irrati-komunikazioa, megafonia, sirenak...), lehen laguntzarako zerbitzua edo-ta mediku-zerbitzua (langileak eta ekipamendua). Hitz batez, enpresak gertalitezkeen larrialdiei aurre egiteko dituen bitarteko oro.

■ Kanpoko baliabideak. Adierazi zeintzuk diren enpresako bertako bitartekoenosagarri izan eta kanpotik lortu ditzakeen baliabideak: suhiltzaileak, Ertzaintzaedo polizia, ospitalea, anbulantziak, elkarren arteko laguntzarako hitzarmenamedio inguruko beste enpresa batzuetako baliabideak eta abar.

1.1.3. Egin beharreko agiriak

Ez da beharrezkoa kapitulu honetako datuak idazterakoan luzeegi aritzea.Gehienetan, gainera, datuak taulatxotan laburbil daitezke, eta testu luze-luze ba-tean baino errazago eta argiago ulertuko dira horrela. (Erabili 2. eta 3. irudietakotaulak).

Horrez gain, ondoren adierazitako planoak ere egin behar dira, eta horiek ere au-rreko ataletan eskatutako datu asko eta asko laburtzen dituzte:

■ Enpresaren ingurune hurbilaren eta enpresaren kokalekuaren plano topogra-fikoa, eskala egokian (adibidez, 1:1000/1:5000). Ondorengo elementu hauekguztiak non dauden argi eta garbi ikusi ahal izateko behar besteko xehetasu-

KUDEAKETA-GIDA 31

na izan beharko du planoak: enpresarako sarbideak, hurbileko industria-insta-lazioak eta herriak, elektrizitate-lineak, gas-hodiak, babes bereziko guneak,ur-lasterrak, kanpoko baliabideak eta, hitz batez, gerta litezkeen larrialdi-ego-eretan behar bezala aritzeko garrantzitsua izan daitekeen oro.

■ Honako hauek non dauden adieraziko duen planoa edo planoak, enpresarenkonplexutasunaren arabera: sarbideak, eraikinak, produkzio-prozesua egitenden lekua eta instalazio osagarriak, batez ere segurtasunaren aldetik kritiko-ak diren ekipo eta instalazioak (adibidez, produktu kimikoen biltegia, erregai li-kido edo gaseosoena, transformadoreak, galdarak eta presiopeko bestelakoaparatuak, goi- eta behe-tentsioko sareak, gas-bideak eta abar). Adierazi pla-noan, halaber, ura, gasa, lurruna, produktu kimikoen hornidura, energia elek-trikoa eta bestelako fluidoak eteteko giltzak non dauden.

Ez ahaztu lur azpiko guneak ere adieraztea, adibidez, sotoak.

2. irudia. Enpresaren eta enpresa-inguruaren deskribapena (Hutsik)

32 KUDEAKETA-GIDA

Identifikaziorakodatuak1

Ingurua eta sarbideak

Enpresa-izena Lantokia

Helbidea:

Herria:

Probintzia:

Posta-kodea:

Telefonoa:

Faxa:

Posta elektronikoa:

EgituraEraikin industriala:

Eraikin ez industriala:

Kanpoko sarbideakOinezkoentzako sarbideak:

Ibilgailuentzako sarbideak:

Kanpoko laguntzaSuhiltzaile-parkerik hurbilena:

Distantzia eta iristeko behar duten denbora (gutxi gorabehera):


KUDEAKETA-GIDA 33

Eraikinaren eraikuntza-

-ezaugarriak3

Jarduera4

Prozesuak5

Ekipoak husteko baldintzak6

Azalera, guztira:

Lur gaineko solairuen kopurua:

Eraikinaren Lur azpiko solairuen kopurua:

tamaina Sektore-kopurua:

Sektore bakoitzaren azalera:

Altuera:

Zutabeak:

Habeak:Egitura- Habexkak:

-elementuakGangatilak:

Kanpoko eta barruko itxiturak:

InstalazioKontratatutako potentzia:

elektrikoaTransformadoreak:Banaketa-koadroak:

AireztapenaNaturala:Artifiziala:

Beroketa

Gas sukoien biltegia

Likido sukoien biltegia

Galdarak

Konpresoreak

Bestelakoak (labeak eta abar)

34 KUDEAKETA-GIDA

Jarduera etalana7

Eraikina hustekobaldintzak8

Organigrama9

Jarduera Azalera Langile-kopuruaSektorea / lantegia

Guztira:

Eskailera- Deskribapenakopurua

Eraikuntza Deskribapenahusteko bide horizontalak

Irteerak Lantegiko edo Eraikineko irteeraksektoreko irteerak


KUDEAKETA-GIDA 35

3.iru

dia.

Enp

resa

ren

eta

enpr

esa-

ingu

ruar

en d

eskr

ibap

ena.

Enp

resa

ren

balia

bide

ak:i

nben

tario

a et

a ko

kale

kua

(Hut

sik)

BA

LIA

BID

EA

KO

P.Z

EIN

PLA

NO

TAN

D

AU

DE

AD

IER

AZ

ITA

Det

ekta

tze-

eta

ala

rma-

sist

ema

Su-

itzal

gailu

ak

Sut

eeta

rako

ur-

hart

une

horn

itua

Ihin

ztag

ailu

ak (

sprin

kler

s)

Ala

rma-

saka

gailu

a

Ala

rma-

sire

na

Arg

i ber

ezia

k.La

rria

ldie

tara

ko a

rgia

k.

Ete

nik

gabe

ko e

likad

ura

elek

trik

oa (

ekip

o el

ektr

ogen

oa, b

ater

ia e

ta a

bar)

Meg

afon

ia /

Tele

foni

a

Sua

itza

ltzek

o er

aiki

nean

zeh

ar ja

rrita

dau

den

sist

emak

(C

O2,

apa

rra

eta

abar

)

Bab

eser

ako

balia

bide

pas

iboa

k (a

te s

uhes

iak,

ont

ziak

eta

aba

r)

Kor

ridor

eak,

sut

een

aurk

ako

elem

entu

ak e

ta h

uste

ko b

ider

ik h

urbi

lena

k

Kan

poko

bilg

unea

k

Med

iku-

zerb

itzua

Bot

ika-

kutx

a

Ohe

txik

iak

Anb

ulan

tzia

Xur

gatz

aile

indu

stria

lak

Sut

een

aurk

ako

lang

ilear

en b

abes

garr

iak

Ust

ekab

eko

isur

iak

man

eiat

zeko

lang

ilear

en b

abes

garr

iak

Isur

i tox

ikoa

k m

anei

atze

ko la

ngile

aren

bab

esga

rria

k

1.2. Zer-nolako larrialdiak izan ditzaket?: Larrialdi-egoerak

Enpresa eta enpresaren ingurunea ezagutu eta gero, hauxe da ondoren egin be-harrekoa: zehaztea zein egoerak –gerta litezkeenak– sortaraz ditzaketen larrial-diak enpresan eta, ondorioz, pertsona, instalazio eta ingurumenean kalteak.

Enpresa gehien-gehienetan kontuan hartu beharreko egoerak hauek dira: sute-ak eta lan-istripuak edo bat-bateko gaixotasun larriak. Dena den, enpresako pro-dukzio-prozesua zer-nolakoa den, enpresa batzuetan bestelako larrialdi-egoerabatzuk ere gerta daitezke, esaterako, produktu arriskutsuak isurtzea, ibai edohodi biltzaileetara kontrolatu gabeko isuriak egitea, ingurumenera substantzia to-xikoak isurtzea eta abar; eta egoera horietan guztietan ere larrialdietarako joka-bidea zein izango den jakin beharra dago.

Gerta litezkeen larrialdi-egoerak zeintzuk diren identifikatzeko, enpresa-jardue-raren arriskuak ebaluatu behar dira lehenik eta behin, eta aurreko atalean bildu-tako informazio guztia izango da kontuan horretarako. Arriskuen ebaluazio ho-rrek ez du zerikusirik, ezer gutxi behintzat, ohiko lan-istripuen ebaluazioarekin,nahiz eta biek helburu bera izan langileak babesteari dagokionez. Izan ere, en-presa-jardueraren arriskuak ebaluatzerakoan kontuan izango baititugu, halaber,enpresako bertako langileei kalteak eragiteko arriskurik ez izan arren, enpresa-tik kanpoko pertsonengan, produkzio-prozesuko instalazioetan edo ingurume-nean kalteak eragin litzaketenak ere.

Lehenik eta behin, istripu industrialen bat eragin lezaketen enpresako arriskuguzti-guztiak zeintzuk diren jakin behar da. Kendu ezin den arriskurik balego, az-tertu arriskua zenbaterainokoa den (arrisku-maila) eta, ondoren, ebaluatu. Gidateknikoko 1.2. atalean azaldutako metodologiaren arabera 3. mailakoak (mailaneurrizkoa) edo gehiagokoak diren arriskuak larrialdi-egoeraren bat eragitekomodukotzat hartuko dira.

Gerta liteke enpresa batzuek arrisku industrialen azterketa egiteko beharrik ezikustea, bai enpresaren tamainagatik edo bai prozesu industriala kalterik egite-ko modukoa ez izateagatik, arriskuak nabariak direlakoan (adibidez, suteak edolan-istripuak). Dena den, arrisku industrialen ebaluazioa enpresa guzti-guztiekegitea gomendatzen dugu, baliagarri izango baita enpresa hobeto ezagutzekoeta prozesu industrialeko ahulguneak zeintzuk diren jakiteko.

Baliteke, halaber, beste enpresa batzuek jada arriskuak ebaluatzeko bestelakobitartekoren bat erabiltzea (I. eranskinean azaldutakoaren ezberdina; adibidez,AMFEC, akatsen zuhaitzak eta abar). Horrelakoetan, enpresak zehaztu dezala,bere ebaluazio-metodologia erabiliz, zein mailatatik gora hartu beharko direnarriskuak larrialdi-egoeraren bat eragiteko modukotzat.

Arriskuak ebaluatu ondoren eta hori oinarri hartuta, hauxe da atal honetan eginbeharrekoa: larrialdi-egoerak zeintzuk diren identifikatzea, hau da, ustekabekozein egoerek eragin lezaketen larrialdi-egoeraren bat jakitea.

36 KUDEAKETA-GIDA

KUDEAKETA-GIDA 37


Gerta litezkeen larrialdi-egoerak zeintzuk diren identifikatu eta zerrendatzeko, 4.irudiko taula erabiliko dugu. Hona hemen taula horretan jaso beharreko informa-zioa:

■ Larrialdi-egoera: 3. mailakotzat edo gehiagokotzat ebaluatu den arrisku batenondorioz sortutako larrialdi-egoera. Adibidez: transformadore batek, substan-tzia sukoien biltegiak edo agiritegi nagusiak su hartzea, desugerketarako ku-peletako azido klorhidrikoa isurtzea, biltegiratzeko tanga batetik azido fluorhi-drikoa jariatzea, altzairu-fabrika bateko iragazkiko mahukak haustea,euri-jasen ondorioz uholdeak izatea, sabotaje edo ekintza terrorista bat etaabar.

■ Kokapena: Adierazi non gertatuko litzatekeen egoera (esaterako, transforma-zio gunean, bulego nagusietan, bidoien biltegian eta abar). Bestalde, larrialdi-egoera gertatuko litzatekeen lekuaren ezaugarriak direla-eta edo tartean direninstalazioen izaera medio edo bestelako arrazoiengatik larrialdi-egoeran modubereziren batean jardun beharko balitz, komenigarria da egoera horiek ondozehaztea eta banan-banan aztertzea.

■ Arrisku-maila: Idatzi erabilitako ebaluazio-metodologiaren arabera balioztatu-tako arrisku-maila. Gida teknikoko I. eranskinean azaldutako metodologia ba-liatu baduzu, 3, 4 edo 5 idatzi behar duzue.

■ Aurreikus daitezkeen ondorioak: Adierazi zein kalte izan ditzaketen instalazio-ek, inguruneak eta langileek (bertakoek eta, baldin baleude, kanpokoek).

■ Oharrak: Idatzi hemen beharrezkoak iruditzen zaizkizun oharrak.

38 KUDEAKETA-GIDA

4.iru

dia.

Larr

iald

i-ego

erak

(H

utsi

k)

LAR

RIA

LDI-

KO

KA

PE

NA

AR

RIS

KU

-A

UR

RE

IKU

S D

AIT

EZ

KE

EN

O

HA

RR

AK

-EG

OE

RA

-MA

ILA

ON

DO

RIO

AK

1.3. Nolako antolamendua behar dut?: Larrialdietarako antolamendua

Antolamendua da larrialdien kudeaketaren funtsezko alderdietako bat, garran-tzitsuena ez bada. Horrela, larrialdi-egoeretan jarduteko antolamendua egin be-harko du enpresak, larrialdi-planean ezarritako prozeduren araberakoa.

Gida teknikoan baduzu hainbat antolaketa-aukera, enpresaren konplexutasuna-ren eta arriskuen arabera. Adibide gisa, larrialdietarako antolamenduaren eske-marik konplexuena azaltzen dizugu 5. irudian. Hauek dira bertako elementu na-gusiak:

■ Larrialdietarako burua (LB). Larrialdi-egoeraren arduradun nagusia da eta ho-rrelakoetan egin beharreko esku-hartze guztiak koordinatuko ditu. Fabrikakoburua izan ohi da.

■ Esku-hartzeetarako burua (EB). Larrialdietarako buruak emandako jarraibide-en arabera lanak "in situ" bideratuko dituena da. Enpresako segurtasun-koor-dinatzailea izan ohi da.

■ Kontrol-taldea (KT). Komunikazio-bideak eta larrialdi-egoerari buruzko infor-mazioa zentralizatuko duen pertsona edo taldea da.

■ Hasierako esku-hartzeetarako taldea (HET). Larrialdi-egoeraren hasiera-ha-sieran eta larrialdiari irtenbidea eman eta ezabatzeko edo gehiagora joan ezdadin arituko den pertsona edo taldea da.

■ Azken buruko esku-hartzeetarako taldea (AEST). HETek euren bitartekoekinlarrialdi-egoera kontrolatzea lortzen ez badute esku hartuko duen pertsonaedo taldea da. Horrelako egoeretarako bereziki trebatua izan den enpresakonorbait edo norbaitzuk izan daitezke edo baita enpresatik kanpokoak ere(suhiltzaileak, SOS Deiak...).

■ Alarma eta huste-taldea (AHT). Enpresako leku jakin bateko gizon-emakume-ak ordenan jarrita ateratzeko lanak zuzentzeaz eta kontrolatzeaz arduratukoden pertsona edo taldea da.

■ Lehen laguntzako taldea (LLT). Min hartutakoak sorotsiko dituen pertsona edotaldea da.

■ Laguntza-taldea (LT). Larrialdian arituko diren taldeei laguntza espezializatuaemateaz arduratuko den pertsona edo taldea da (adibidez, mantentze-laneta-koa, bulego teknikoa eta abar).

KUDEAKETA-GIDA 39

Ondorengo hauek dira, laburbilduz, atal honetan egin beharreko zereginak:

■ Larrialdietarako antolamendua diseinatu, aurreikus daitezkeen larrialdi-egoe-ren eta enpresak dituen baliabideen arabera. Zalantzarik izanez gero, jo eza-zu gida teknikora. Bestalde, antolamendua diseinatzerakoan kontuan izan be-harrekoak dira, bereziki, enpresaren lan-erritmoa (lan-txandak) etalan-egutegia (jaiegunak eta oporraldiak). Zentzu horretan, baliteke hasierakoorganigrama aldatu behar izatea, egoera horiei behar bezala aurre egin ahalizateko.

■ Antolamendu-mailak nork edo nortzuek osatuko dituzten erabaki (larrialdieta-rako burua, esku-hartzeetarako burua eta abar). Gida teknikoan baduzu ho-rretarako laguntzarik ere, hala nahi izanez gero: taulatxo batean bilduta duzuantolamenduko maila bakoitzerako zein eskakizun komeni diren.

■ Antolamendu-maila bakoitzari dagozkion egiteko eta ardurak eman (nork eginbeharko duen zer, noiz eta nola). Larrialdietarako antolamendua osatuko du-tenen egiteko eta ardura batzuk lehendik aipatu baditugu ere, gida teknikoantaula bat aurkituko duzu, horiek emateko orduan errazago aritu zaitezen.


Atal honetan lortu beharreko azken agiria larrialdi-egoeretan jarduteko enpresa-ko organigrama da, eta antolamendu-maila bakoitzean nor arituko den eta ho-rietako bakoitzak zein egiteko eta ardura izango dituen zehaztuta ageriko zaizubertan. Horretarako, 5. irudia eta 6. irudiko taula erabiliko dituzu.

Baliabide materialen antolaketari dagokionez: enpresak larrialdi-egoerei aurreegiteko dituen baliabideak zerrendatu eta antolatu behar dituzu, eta hori guztiaplano batean edo batzuetan adierazi, enpresaren konplexutasunaren arabera.

40 KUDEAKETA-GIDA

Enpresaren tamainaren eta konplexutasunaren arabera, batetik, eta aurrei-kus daitezkeen larrialdi-egoeren arabera, bestetik, hainbat antolamendu-es-kema egin liteke. Begien bistakoa da altzairu-fabrika txiki batek, janari-den-da batek eta enpresa kimiko batek modu desberdinean eratuko dutela eurenantolamendu-egitura. Gainera, enpresa txikietan, eta bereziki oso txikietan,pertsona berberak har ditzake bere gain larrialdietarako antolamendukohainbat mailatako eginkizun eta ardurak.

Hori horrela, beraz, 5. irudiko antolamendu-eskema askoz ere sinpleagoabihur liteke enpresa txikietan: larrialdietarako burua eta esku-hartzeetarakotaldea izatea nahikoa izango litzateke horrelakoetan, biak ere enpresakobertako langileek osatutakoak (baina aldez aurretik horretarako prestatu be-harko dira). Eta horixe gertatuko da, ziur aski, eskuliburu hau erabiliko dutenenpresa gehienetan.

LT:

Lagu

ntza

-tal

dea

LAR

RIA

LDIE

TA

RA

KO

BU

RU

A

KO

NT

RO

L--T

ALD

EA

ES

KU

-HA

RT

ZE

ET

AR

AK

O B

UR

UA

HE

T:H

asie

rako

esku

-har

tzee

tara

kota

ldea

AE

ST:

Azk

en b

uruk

oes

ku-h

artz

eeta

rako

tald

ea

AH

T:A

larm

a- e

tahu

ste-

tald

ea

LLT:

Lehe

n la

gunt

zara

kota

ldea

KUDEAKETA-GIDA 41

5.iru

dia.

Larr

iald

ieta

rako

ant

olam

endu

a (H

utsi

k)

42 KUDEAKETA-GIDA

6.iru

dia.

Larr

iald

ieta

rako

ant

olam

endu

a:E

gite

koak

eta

ard

urak

(H

utsi

k)

Esk

u B

aiez

tatu

La

rria

ldi-

Larr

iald

ia

Esk

u-K

anpo

ko

Larr

iald

iare

nha

rtuk

o A

tzem

anA

ktib

atu

-mot

a ja

kina

razi

-har

tzea

k H

uste

ala

gunt

zaam

aier

adu

ena

Larr

iald

ieta

rako

bu

rua

Adi

eraz

i

Esk

u-ha

rtze

- -e

tara

ko b

urua

Kon

trol

--t

alde

aJa

kina

razi

Has

iera

ko e

sku-

-har

tzee

tara

ko

tald

ea

Azk

en b

uruk

o es

ku-h

artz

e-

-eta

rako

tald

ea

Lehe

n la

gunt

zara

ko

tald

ea

Ala

rma

eta

hust

e--t

alde

a

Lagu

ntza

--t

alde

a

Bes

te

edon

or

1.4. Zer egin behar dut larrialdietan?: Jarduera-eskema orokorra

Larrialdi-egoeretan egin beharrekoen prozedura orokorra aurkezten dizuegu ja-rraian, 7. irudian, eskema modura. Helburua ez da prozesua lerro-lerro azaltzea;aitzitik, egin beharreko jarduerak azaltzeko adibide gisa erabili dugu. Bestalde,larrialdi-egoera nolakoa den, baliteke eskeman adierazitako etaparen bat kon-tuan hartu behar ez izatea.

7. irudia. Larrialdietarako jarduera-eskema orokorra

1. Larrialdia atzeman. Adierazi nork eta nola atzemango duen larrialdia. Aukeraugari dago: alarma automatiko bat, langileren batek suteetarako esku-saka-gailuari eragitea, likidoak ibairatzeko hodi-biltzean dagoen phmetroak isuriazidoren bat antzematea, langileren batek tanga-inguruan soda-isuria ikustea,lanean diharduela langileren bat bat-bateko lan-istripuren batez ohartzea etaabar.

KUDEAKETA-GIDA 43

Larrialdiaren amaiera

Larrialdi-egoera

Larrialdia atzeman

Larrialdia baieztatu / Alarma aktibatu

Larrialdi-mota adierazi

Larrialdia jakinarazi

Hustea Esku hartu Kanpoko laguntza

2. Larrialdia baieztatu / Alarma aktibatu. Adierazi nork eta nola baieztatuko duenlarrialdia. Alarma pertsonaren batek ematen baldin badu (zuzeneko alarma),larrialdia baieztatuta egongo da. Aldiz, alarma automatikoa bada, baieztatuegin beharko da.

Beraz, larrialdia ez bada alarma automatikoren baten bidez atzemango, zuze-nean jakinaraziko da eta ez da beharrezkoa izango larrialdia baieztatzea.

3. Larrialdi-mota adierazi. Larrialdia baieztatu ondoren, larrialdi-mota adierazibeharko da, jada badagoen edo aurreikus daitekeen egoeraren arabera:

■ Larrialdi txikia: Larrialdi-egoera enpresako leku jakin batean gertatu da, etaHETek (hasierako esku-hartzeetarako taldeek) kontrolatzeko modukoa da.

■ Larrialdi partziala: Larrialdia enpresako zati handi bati edota ekipo edo ins-talazio kritikoei dagokie, eta, eragin eskasak izango baditu ere, egoerakokerrera egingo duela susma daiteke. Larrialdi-egoera AESTek (Azken bu-ruko esku-hartzeetarako Taldeek) kontrolatzeko modukoa da, eta balitekelangile batzuk handik atera behar izatea.

■ Larrialdi orokorra. Larrialdi-egoerak enpresa osoan edota ekipo eta instala-zio kritikoetan du eragina, eta egoerak okerrera egin eta ondorio larriak izan-go dituela susma daiteke. AESTak ez dira gai egoera kontrolatzeko, eta lite-keena da enpresako langile guzti-guztiak atera behar izatea.

Larrialdia zein motatakoa den enpresa barruan nahiz kanpoan jakinarazteko,aldez aurretik erabakitako komunikazio-bideak erabiliko dira (sirenak, telefo-noa, irratia eta abar).

4. Larrialdia jakinarazi. Aldez aurretik erabaki behar da zein komunikazio-bideerabiliko diren larrialdi-egoeretan, bai enpresa barruan eta bai kanporako ha-rremanetan, eta, beharrezkoa balitz, baita zer egingo den ere argi-indarrakhuts egingo balu.

Hauek dira, besteak beste, barne-komunikaziorako erabil daitezkeen bitarte-koak: ahozko komunikazioa (adibidez, larrialdia atzeman duenak bere ardura-dunari esatea), xede horretarako jarritako mekanismoak (adibidez, suteetara-ko sakagailuak), irratia, megafonia, sirenak edo telefonoa.

Kanpoko baliabideekiko edo instituzioekiko komunikazio-bideak telefonoa edoirratia izan ohi dira eskuarki.

Larrialdiaren berri emateko bitartekoak zeintzuk izango diren erabakitzeazgain, igorlea hartzailearekin nola jarriko den harremanetan ere zehaztu beharda (telefono zenbakia, irrati-frekuentzia, sirena-hotsaren maiztasuna eta dei-kopurua, megafoniaz egingo den jakinarazpen-mota...) eta baita zein hizkun-tza erabiliko den ere. Kanpo-komunikazioei dagokienez, SOS Deiak-ekin ha-rremanetan jartzeko protokolo-orria edukiko da (ikus gida teknikoa).

44 KUDEAKETA-GIDA

Bestalde, bi motatako komunikazio-bideak ezarri behar dira: alde batetik, en-presako egitura-mailetakoekin soilik harremanetan jartzekoak, eta bestetik,enpresako langile guztiekikoak (esaterako, megafonia eta sirenak).

5. Esku hartu. Enpresan gerta litezkeen larrialdi-egoerak zehaztuta dituzu jada,eta, orain, egoera bakoitzean egin beharreko lanak eta lan horiek egiteko pro-zedura zehaztu behar dituzu. Larrialdietarako antolamenduko maila bakoitze-ko arduradunek lan-fitxa bana izan beharko dute, larrialdi-egoera bakoitzeanzein jarduera egin behar dituzten laburbilduta.

6. Hustea. Larrialdi-egoera batzuetan beharrezkoa izango da enpresako langilebatzuk edo guztiak ateratzea. Beraz, aldez aurretik erabaki behar da zeintzukizango diren huste-bideak eta bilguneak, eta garbi-garbi seinaleztatu. Horre-tarako modurik errazena plano bat egitea da.

7. Kanpoko laguntza. Hasierako esku-hartzeetarako taldea (HET) ez bada gai la-rrialdi-egoerari aurre egiteko, eta enpresan ez badago Azken buruko esku-hartzeetarako talderik (AEST), ezinbestekoa izango da kanpoko baliabideeta-ra jotzea.

Kanpoko laguntza eskatzeko erabakia, baina, hasiera-hasieran hartu beharda, hara zer dioten-eta suhiltzaileek: "berandu hots egiten badigute, beranduiritsiko gara".

8. Larrialdiaren amaiera. Beharrezkoa da aldez aurretik finkatzea identifikatuta-ko larrialdi-egoera bakoitza amaitutzat jotzeko (eta, beraz, enpresa jada se-guru dagoela emateko) zein baldintza egon behar diren. Bestalde, Larrialdie-tarako buruak adieraziko du, beti, larrialdi-egoera noiz amaitu den.


Honako hauek dira atal honetan egin beharreko zereginak eta agiriak:

■ Larrialdi-egoeretarako jarduera-prozedura zehaztu. 10. irudian duzu, adibidegisa, larrialdi-egoeretan nola jokatu behar den ikusteko fluxu-diagrama bat.Enpresak eskema hori dagoen horretan har dezake eta bere larrialdi-planeansartu, edo diagrama horretan oinarritu eta beharrezko egokitzapenak egin di-tzake, jarduera-prozedura enpresako bere egituraketara egokitzeko (ikus gidateknikoa).

Dena den, prozedurak ondorengo alderdi hauek izan beharko ditu kontuan:

■ Egoera-motak. Hiru motatako larrialdi-egoerak bereiztu ditugu lehenago: la-rrialdi txikia, larrialdi partziala eta larrialdi orokorra. Baina enpresak erabakidezake bi egoera-mota baino ez zehaztea (adibidez, larrialdi txikia eta la-rrialdia), baldin eta oso konplexua edo handia ez bada. Nolanahi ere, aldezaurretik zehaztu behar da zein baldintza egon behar diren enpresak kontuanhartutako larrialdi-egoera bakoitza hasitzat eta amaitutzat jotzeko.

KUDEAKETA-GIDA 45

■ Barne- eta kanpo-komunikaziorako bideak:

• Adierazi zein komunikazio-bide erabiliko den kasu bakoitzean (telefonoa,megafonia, irratia, sirena-deiak...). Beharrezkoa balitz, adierazi, halaber,zein komunikazio-bide baliatuko den argi-indarrik gabe geratu eta telefo-nogunea erabili ezingo balitz (esaterako, irratitelefonoak). Gogoan izan,bestalde, larrialdi-egoeretan ez dela komeni komunikazio-bideak behar-beharrezkoak ez direnean erabiltzea, kolapsa litezke eta.

• Egin barne-komunikaziorako beharko direnen zerrenda: nortzuk aritukodiren, horien telefono-luzapena edo zenbakia, irrati-frekuentziak (halako-rik balego) eta abar.

• Egin, halaber, kanpo-komunikaziorako beharko direnen zerrenda (SOSDeiak, suhiltzaileak...). Gainera, horrelakoetarako, diseinatu komunikazio-rako protokolo-orria (nahi izanez gero, gida teknikoan dagoena erabil de-zakezue).

■ Enpresa husteko planoa egin, eta, bertan, huste-bideak eta bilguneak zein-tzuk diren adierazi.

■ Kontuan izandako larrialdi-egoera bakoitzerako lan-fitxa egin. Enpresa handiedo konplexu samarretan, norbere ardurei egokitutako fitxa bana izango dutelangileek, eta larrialdi-egoera bakoitzean egin beharreko lanak edo jarduerakzehaztuko zaizkie bertan. 9. irudian duzue, adibide gisa, larrialdietarako lan-fi-txetan kontuan izan beharrekoak.

46 KUDEAKETA-GIDA

9. irudia – Larrialdietarako lan-fitxa (Hutsik - Aurrealdea)

KUDEAKETA-GIDA 47

REN LARRIALDIETARAKO LAN-FITXA ……(*)……………………………….……………

(Bestela ere esan daiteke:……(*)…………………………………………………………RENTZAKO LARRIALDIETARAKO JARRAIBIDEAK)

(*) ESKU HARTUKO DUENA (HET, AEST eta abar)

EKINTZAK

❑

■ Suteren batez ohartzen bazara ❑

❑

❑

■ Isuriren batez ohartzen bazara ❑

❑

❑

■ Ibaira egindako isuriren ❑

batez ohartzen bazara❑

❑

■ Bat-bateko gaixotasun edo ❑

istripuren batez ohartzen bazara ❑

❑

■ Alarmak jotzen badu ❑

❑

■ Eta abar ❑

❑

(Fitxaren atzealdean, eta formatu bera erabiliz, prebentzio-neurriak azalduko dira).

48 KUDEAKETA-GIDA

EZ

BA

IB

AI

ALA

RM

AZ

UZ

EN

EK

OA

LAR

MA

SA

KA

GA

ILU

BID

EZ

KO

ALA

RM

A

EZ

EZ

BA

I

EZ

BA

I

EZ

BA

IB

AI

BA

I

EZ

EZ

EZ

BA

IB

AI

ALA

RM

AA

UTO

MAT

IKO

AE

GIA

ZTA

TU

LAR

RIA

LDIA

LAR

RIA

LDIA

AM

AIE

RA

LAR

RIA

LDIA

ES

KU

-HA

RT

ZE

AK

BE

STE

LAKO

LA

N B

ATZU

K

Edo

nor

Leku

koar

dura

duna

Larr

iald

ieta

kobu

rua

Esk

u-ja

rtze

etar

ako

buru

aH

ET

AE

ST

LLT

AH

T

HE

TEK

KO

NT

RO

LAT

ZE

KO

MO

DU

KO

A

LAR

RIA

LDI

TX

IKIA

HE

TEK

LA

NA

RI E

KIN

LAR

RIA

LDIA

KO

NT

RO

LPE

AN

AM

AIE

RA

AM

AIE

RA

AM

AIE

RA

ZA

TI B

AT

HA

RT

ZE

N D

U

LAR

RIA

LDI P

AR

TZ

IALA

AE

STE

K L

AN

AR

I EK

IN

LAR

RIA

LDIA

KO

NT

RO

LPE

AN

LAR

RIA

LDIA

KO

NT

RO

LPE

AN

LAN

TE

GI O

SO

AH

AR

TZ

EN

DU

LAR

RIA

LDI O

RO

KO

RR

A

ALT

EK

LA

NA

RI E

KIN

LAN

GIL

EE

K M

INH

AR

TZ

EK

OA

RR

ISK

UA

AH

TRE

N H

US

TE

A

ZA

UR

ITU

AK

LLTR

EN

SO

RO

SP

EN

-LA

NA

K

BA

RN

E-K

OM

UN

IKA

ZIO

A

KA

NP

OK

OLA

GU

NT

ZA

RE

NB

EH

AR

RA

KA

NP

OKO

LAG

UN

TZA

RE

NB

EH

AR

RA

JA

KIN

AR

AZI

KA

NP

O-K

OM

UN

IKA

ZIO

A

10.i

rudi

a.La

rria

ldie

tara

ko ja

rdue

ra-p

roze

dura

ren

ered

ua

2. LARRIALDI-PLANA NOLA EZARRI,EGUNERATUTA IZAN ETA HOBETU

Larrialdi-plana ezartzea ez da enpresako leku pribilegiaturen batean, hantxeapalean txukun-txukun, zenbait liburukitako agiri lodi-lodi bat izatea, ongi koa-dernatutakoa eta kolore bizitako eskema eta grafiko ugarikoa, auditoreek, beze-roek eta suhiltzaileek ikusi eta goza dezaten.

Aitzitik, larrialdi-plana ezartzeak zera esan nahi du: enpresan aritzen direnguzti-guztiek, bai bertako langileek eta baita kontrata bidezkoek nahiz bisita-riek eta abarrek ere, badakitela jakin zer egin larrialdi-egoeraren bat gertatuzgero, eta, gainera, ahalik eta modu azkar eta eraginkorrenean egiteko treba-tuak izan direla.

Hori horrela, beraz, larrialdi-plana ezartzea hauxe da:

■ Larrialdietan izan beharreko jokabidea enpresa-kulturan integratzea, bai etaenpresako prozedura operatiboetan eta kudeaketa-sisteman sartzea ere.

■ Planean ezarritako urratsen arabera jardutea.

■ Langileei haren berri eman eta trebatzea.

■ Sistematikaren bat hartzea, larrialdi-plana eraginkorra den ebaluatzeko etagerora berrikusi eta eguneratu egingo dela bermatzeko.

Hitz batez, larrialdiren bat gertatuz gero bertan egongo diren langile guztiak pla-neko ildoen arabera arituko direla bermatzea.

Aurreko kapituluan egindako larrialdi-plana ez da behin-betikoa. Aitzitik, eta en-presak berak aldaketak izango dituen heinean bai eta plana bera ezarri ondorenizandako eskarmentutik ikasiz, berrikusi eta hobetu beharreko agiria beharkoluke izan.

Larrialdiak kudeatzeko prozedura nola ezarri argiago ikusteko, adibide bat duzugida teknikoan, eta ziur lagungarri izango zaizula enpresan larrialdi-plana ezarri,eguneratuta izan eta hobetzeko jarduerak egiteko. Gainera, enpresan inguru-men-kudeaketarako sistemaren bat (ISO 14001, EMAS), prebentzio-kudeaketa-rako sistemaren bat (OHSAS 18001, UNE 81900EX eta abar) edo bai inguru-men- eta bai prebentzio-kudeaketa kontuan hartuko dituen sistemaren batezartzeko asmoa izanez gero, larrialdi-planei buruz araudi horiek eskatzen di-tuzten baldintzak betetzea ahalbidetuko dizu prozedura honek.

2.1. Plana ezartzeko estrategiak

Plana ezartzeko programa bat izango da atal honetako eginkizunen emaitza (11.irudia). Honako hauek dira eginbehar nagusiak:

KUDEAKETA-GIDA 49

■ Arriskuak ebaluatu ondoren erabakitako zuzenketa- edota prebentzio-neurriakezartzea. Zein larrialdi-egoera gerta litezkeen aztertzeko, lehenik eta behinarriskuak ebaluatu behar ziren, eta baliteke ebaluazio-prozesu horretan en-presak erabakitzea zuzenketa- edota prebentzio-neurri batzuk ezartzeko be-harra duela, horrelako egoeretan izan beharreko jokabidea hobea izan dadin.Eskuarki, ondorengo hauen ingurukoak izan ohi dira neurriak:

■ Norberaren babes-baliabideak egokitzea eta osatzea (suteen aurkako ba-bes-sistemak, larrialdietarako argiak, isurien aurkako sistemak, husteetara-ko seinaleak, HETak eta abar).

■ Segurtasunaren aldetik kritikotzat diren ekipo eta instalazioak, batetik, etaenpresan jarritako norberaren babeserako sistemak, bestetik, aldizka berri-kusi eta behar bezala mantentzen direla bermatzea.

Hona hemen zenbait ohar, norberaren babes-baliabideak eta ekipo eta insta-lazio kritikoak egokitzeko eta mantentzeko lanen ingurukoak:

■ Segurtasunaren aldetik kritikotzat diren ekipo eta instalazio gehienek (adi-bidez, transformazio-guneek, presiopeko aparatuek, erregaien biltegiek,gas-instalazioek eta produktu kimikoen biltegiek) segurtasun industrialariburuzko araudia bete behar dute.

Araudi horren arabera, instalatzaile edo mantentzaile gisa behar bezala kre-ditatuta dauden profesional baimendunek egin behar dituzte, nahitaez, ho-rrelakoen egokitze eta mantentze-lanak. Gainera, kreditatutako kontrol-era-kunderen batek edota industria-administrazioak berak ikuskatu egingo ditualdian behin. Tokian tokiko industria-bulegoetan izaten dute profesional etaerakunde baimendun horien zerrenda.

Enpresak une oro jakin beharko du, beraz, zein instalazio eta ekipok betebehar dituzten aipatutako araudiko baldintzak, egokitze- edota mantentze-lanak behar bezala eta zuzen egiteko. Gida teknikoan baduzu horretarakolaguntza ere: horrelako ekipo eta instalazioen zerrenda, hain zuzen, oso-osoa ez bada ere.

■ Suteetatik babesteko instalazioek ere segurtasun industrialari buruzkoaraudia bete behar dute, baina enpresetan norberaren babes-baliabiderikohikoenak izanik, zein baldintza bete behar dituzten zehatzago azaldukodizkizugu. Honako lege honek arautzen ditu horrelako aparatu, ekipo etasistemek nahiz horiek jartzeko eta mantentzeko lanek bete beharreko bal-dintzak: 1942/1993 Errege Dekretua, "suteen aurka babesteko jarri beha-rreko instalazioei buruzko Erregelamendua" alegia (1993-12-14ko BOEn),1998ko apirilaren 16ko Aginduaren bidez aldatua (1998-4-28ko BOEn).

Hona hemen enpresak horrelako ekipo eta instalazioen mantentze-lanetara-ko zerbitzuak kontratatzerakoan kontuan izan beharko dituen alderdi batzuk:

• Aparatuek, ekipoek, sistemek eta horien guztien osagaiek (aurrerantzeansuteetatik babesteko instalazioak esango dugu), eta horiek jartzeko lanekaraudiko 1. eranskinean zehaztutako baldintzen araberakoak izan behar-ko dute.

50 KUDEAKETA-GIDA

• Aparatuak, ekipoak, sistemak eta horien guztien osagaiak, su-itzalgailueramangarriak izan ezik, horretarako baimena izan eta lurraldeko indus-tria-bulegoetako erregistro-liburuan dauden instalatzaileek baino ezin di-tuzte jarri. Administrazioaren baimena hiru urterako izaten da (luza badai-teke ere), eta araudiari atxikitako ekipo guztietarako edo batzuetarakosoilik balio dezake.

• Suteetatik babesteko instalazioen mantentze-lanak mantentzaile baimen-dunek egin behar dituzte. Baimenari eta erregistroari dagokienez, instala-tzaileei buruz esandakoak balio du.

• Hala zehaztutakoan, teknikari tituludun aditu batek egin eta sinatutakoproiektu edo agiriak eduki beharko dira suteetatik babesteko aparatu, eki-po eta sistemak jartzeko, bai eta egin beharreko administrazio-izapideaegin ere horiek martxan jartzeko.

• Suteetatik babesteko instalazioak zaintzeko azterketek bat etorri beharkodute, gutxienez, araudiaren II. eranskinean zehaztutako gutxieneko man-tentze-lanen programekin, eta, gainera, azterketa egin duen teknikariaksinatutako akta izan beharko dute. Badira, ordea, salbuespenak: meatze-industriak, industria nuklearrak eta bestelako industria batzuek araudi be-rezia dute.

■ Enpresako maila guztietan larrialdi-planari buruzko informazioa ematea, kon-trata bidezko langileak eta ohiko bisitariei barne, baita larrialdiren bat gertatuzgero laguntzen arituko diren kanpoko baliabideei ere: SOS Deiak 112, suhil-tzaileak eta abar.

Alderdi hauek jakinarazi beharko dira, gutxienez:

■ Instalazioan identifikatutako larrialdi-egoerak zeintzuk diren eta, beraz, zeinkasutan aktibatu behar den alarma.

■ Larrialdiaren hasiera eta amaiera nola jakinaraziko den.

■ Komunikazio-bideak zeintzuk diren.

■ Norbanako bakoitzak zein zeregin eta ardura dituen larrialdietako jarduera-prozeduran.

■ Edonork erabiltzeko moduko norberaren babes-ekipoak (su-itzalgailuak, ur-hartune hornituak, babes kimikorako ekipoak eta abar) non dauden eta nolaerabiltzen diren.

Enpresa handi samarra bada, langileek larrialdietarako lan-fitxa bana izangodute, bakoitzaren zereginen eta arduren araberakoa. Beharrezkoa izango da,

KUDEAKETA-GIDA 51

Hauxe dute enpresek araudiak ezarritako baldintza horiek guztiak betetze-ko modurik errazena: horrelakoak jartzeko, mantentze-lanak egiteko eta az-tertzeko, profesional kreditatuak kontratatzea.

halaber, kontrata bidezko langileentzako eta bisitarientzako ere oinarrizko jo-kabide-jarraibideak izatea.

Oso ondo legoke, larrialdien kudeaketaren aldetik, kanpoko laguntzarako zer-bitzuei (SOS Deiak, suhiltzaileak...) larrialdi-planaren kopia bana ematea –ba-tez ere planoena–, eta enpresara bertara joan daitezen gonbidatzea, "in situ"ezagutu dezaten. Beste enpresa batzuekin elkarren arteko laguntzarako hi-tzarmenik balego, egin beste horrenbeste.

■ Larrialdi-planean aurreikusitako lan zehatzetan arituko diren langile guztiakprestatzea. Prestakuntza horretan honako alderdi hauek landuko dira, beste-ak beste, eta beti ere ardura-motaren arabera (HET, AEST, AHT eta abar):

■ Enpresako instalazioak eta ekipoak ezagutzea eta fabrikan zein substantziaarriskutsu erabiltzen diren jakitea, bai eta horiek zer-nolako arriskuak dituz-ten eta enpresan norberaren babeserako zein baliabide dauden jakitea ere.

■ Identifikatutako larrialdi-egoera bakoitzean aritzeko taktikak: sutea, leherke-ta, isuria, jario toxikoa, uholdea, atentatua, lapurreta eta abar.

■ Lehen laguntza.

Larrialdi-taldea osatzen dutenentzako prestakuntza bereziaz gain, enpresakolangile GUZTI-GUZTIEK jaso beharko dute alderdi hauen inguruko prestakuntza:

■ Gerta litezkeen larrialdi-motak.

■ Alarma-sistemak eta larrialdiaren hasierarako eta amaierarako prozedurak.

■ Huste-plana.

■ Lanean aritzen diren lekuan norberaren babeserako dauden baliabideenerabilera.

Baina noiz prestatu behar dira langileak-eta?:

■ Hasiera-hasieran, hots, larrialdi-plana ezartzeko momentuan.

■ Plana ezarri ondoren enpresan langile berriak sartzen diren orotan (kontra-ta bidezko langileak eta bisitariak barne).

■ Ondorengo arrazoiak medio, larrialdi-plana aldatzen denean:

• Enpresan ekipo, produktu edo prozesu berriak sartu eta, ondorioz, larrial-di-egoera berriak daudelako.

• Antolamendua, jarduera-prozedurak edo enpresak dituen baliabideak al-datu direlako.

• Larrialdi-simulazioa egin ondoren edo egiaz larrialdiren bat gertatu eta gerolarrialdi-planaren eraginkortasuna hobetu beharra dagoela ikusi delako.

■ Larrialdietarako lan-taldeetan arituko diren langileak, gutxienez urteanbehin, lehendik landutakoa berriz gogora ekartzeko.

Langileak prestatzeko, plangintza bat egin behar da eta, gero, enpresako pres-takuntza-plan orokorrean sartu. Bestalde, horretarako gaitasuna duten enpre-sako bertako langileak aritu daitezke prestakuntza-lanetan edo, bestela, kan-poko zerbitzuetara jo (suhiltzaileak, kanpoko prebentzio-zerbitzuak, erakundeespezializatuak...).

52 KUDEAKETA-GIDA

KUDEAKETA-GIDA 53

■ Larrialdi-planaren simulazioak eta trebakuntzak. Enpresan lanean aritzen denorok nahiz bisitari guztiek behar dute nolabaiteko trebakuntza. Hauek dira kon-tuan izan beharreko oinarrizko alderdiak:

■ Trebakuntza operatiboa, jarduera-prozesuetan.

■ Norberaren babes-baliabideen erabilerari eta larrialdietan aritzeko taktikeiburuzko trebakuntza teknikoa.

■ Aldian behin simulazioak egitea, bai partzialak edo bai orokorrak.

Simulazioek honako ezaugarri hauek dituzte:

■ Aldez aurretik ezarritako larrialdi-egoera batetik abiatzen dira.

■ Planaren edo simulazioari dagokion atalaren barne-mekanika eta mekanikafuntzionala frogatzen dute (eta baita egoerari aurre egiten emandako den-bora ere).

■ Langileen prestakuntza- eta gaitasun-maila egiaztatzen dute.

■ Simulazio orokorrak plan osoari dagozkio.

■ Simulazio partzialek, berriz, talde bakarra edo gehiago edota koordinazio-gune operatiboak hartzen dituzte.

■ Ekipamenduak ondo zainduta dauden eta eraginkorrak diren frogatzen dute.

Hori helburu, aldian behingo simulazioak egiteko eta langileak trebatzekoplangintza egin behar da, besteak beste alderdi hauek zehazteko:

■ Antolamenduko nortzuk trebatuko diren, zein teknikari arduratuko direnhaiek trebatzeaz, zein trebakuntza-jarduera egingo diren, bai eta non etanoiz egingo diren ere. Jarduera horiek prestakuntza-planean sar litezke.

■ Aldian behingo simulazioen egutegia finkatzea, eta, bertan, zein larrialdi-egoera, enpresako leku eta barne- nahiz kanpo-baliabide aztertuko direnadieraztea. Komenigarria da, bestalde, gutxienez bi urtetik behin simulazioorokor bat egitea. Simulazioa lehenengo aldiz egin behar denean, jakinara-zi aldez aurretik zein egunetan eta ordutan egingo den, eta baita zein la-rrialdi-egoera simulatuko den ere. Bigarren simulaziorako, berriz, nahikoaizango da eguna eta simulatuko den larrialdi-egoeraren berri ematea. Eta hi-rugarrenerako, zein astetan egingo den jakinaraziko da soilik.

Trebakuntza prestatzerakoan, kontuan izan beharko da zein behar zehatz di-tuzten larrialdian arituko direnek: enpresako bertako langileek, kontrata bidez-koek, bisitariek eta, batez ere, larrialdi-planean zeregin zehatzen bat dutenek(HET, AEST eta abar). Larrialdi-planean identifikatutako larrialdi-egoerak ba-liagarriak izango dira zer-nolako trebakuntza-mota eta simulazioak egin behardiren zehazteko.

Baliabide ugari dituzten enpresetan izan ezik, gure iritziz, trebakuntza egiteko le-kurik onenak suhiltzaile-parkeak edo horretarako prestatutako trebakuntza-es-kola espezializatuak dira.

Enpresak egindako simulazioak eta egiaz gertatutako larrialdiak idatziz jasobeharko dira (ikus gida teknikoan larrialdiak kudeatzeko prozedurak jasotzekoorria – I. eranskina).

54 KUDEAKETA-GIDA

11.i

rudi

a.La

rria

ldi-p

lana

eza

rtze

ko p

lang

intz

a (H

utsi

k)

PLA

NA

EZ

AR

TZ

EK

O P

RO

GR

AM

A

Zkia

.E

kint

zaJa

rdue

rak

Has

iera

dat

aA

mai

era

data

Bal

iabi

deak

Ard

urad

una

1•

2•

2•

3■

4■

5■

6■

7■

8■

9•

10•

2.2. Zer egin behar dut larrialdi-plana eguneratuta izateko etahobetzeko?: Plana eguneratuta izateko eta hobetzeko estrategiak

Lehenago esan bezala, larrialdi-plana ez da agiri estatiko bat, behin egin etabere horretan uztekoa. Aitzitik, agiri dinamikoa izan beharko luke eta, beraz, be-harrezkoa denean berrikusi egin beharko litzateke, eguneratuta egon dadin.Hona hemen zein egoeratan, bederen, berrikusi beharko litzatekeen plana:

■ Enpresan instalazio berriak sartu edo daudenak aldatu egingo balira, baldineta berrikuntza horiek planean kontuan izandakoen bestelako larrialdi-egoe-rak sortarazteko moduko arriskuak eragin baditzakete.

■ Enpresako antolamenduan aldaketaren bat egingo balitz (baldin eta larrialdie-tarako antolamenduan ondorioak izan baditzake), enpresan ezarritako babes-eta prebentzio-baliabideen kalitatea eta kopurua aldatutako balitz eta, oro har,larrialdi-planeko alderdiren batean aldaketaren bat egingo balitz.

■ Araudiak baldintza berriak ezartzen baditu.

■ Aldian behingo simulazioen emaitzek hala eskatzen badute.

■ Aurreko egoerarik gertatzen ez bada, hiru urtetik behin, gutxi gorabehera.

Larrialdi-plana hobetzeko, berriz, bi era ditugu:

■ Prebentzio gisa: enpresan egindako simulazioak edo segurtasun- eta inguru-men-kudeaketarako bestelako jarduerak aztertuz (adibidez, barne- edo kan-po-ikuskapenak), "ideia-ekaitza" delako teknikak baliatuz eta abar.

■ Erantzun gisa: egiaz gertatutako larrialdi-egoerak aztertuz. Larrialdi-egoera la-rriak gertatuz gero, jatorria zein izan den aztertu beharko da, zergatiak eza-gutu eta hartu beharreko neurriak hartzeko.

KUDEAKETA-GIDA 55


GIDA-TEKNIKOA • ERANSKINAK

Enpresa Txiki eta Ertainetan

Larrialdi-plana egiteko eta ezartzeko

OINARRIZKO ESKULIBURUA

LARRIALDI-PLANABALIABIDEAK

PLANGINTZA

ANTOLAKETA

KOMUNIKAZIOA


Enpresa txiki eta ertainetanLarrialdi-plana

egiteko eta ezartzekoOinarrizko Eskuliburua

GIDA TEKNIKOA • ERANSKINAK



Egileak:

Antonio Beneitez (Fundación MAPFRE)Jesús María López de Ipiña (Fundación LEIA / Fundación Laboral S. Prudencio)Francisco J. Martín (ONDOAN) Jesús Ortiz de Urbina (OSALAN)Angel Salvador (KELAN SL)Alfonso Tovar (MCC – LAGUNARO. MONDRAGÓN SPM)

Argitaraldia: 1.a, 2001eko urria

© OSALANInstituto Vasco de Seguridad y Salud Laborales

Argazkiak: Mikel Arrazola“Argazki” Artxiboa. Eusko Jaurlaritza

Fotokonposaketa: Composiciones RALI, S. A.Particular de Costa, 8-10, 7.a - 48010 BILBAO

Inprimaketa: Gráficas Santamaría, S. A.Bekolarra, 4 - 01010 VITORIA-GASTEIZ

ISBN: 84-95859-03-3

Lege gordailua: VI-447/01

GIDA TEKNIKOA 5

AURKIBIDEA

GIDA TEKNIKOA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

Gida teknikoaren azalpena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

Larrialdi-plana egitea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

1.1. Eredu deskribatzailea. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

1.2. Larrialdiak identifikatzea eta tipifikatzea. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22

1.3. Antolamendu-eskema. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

1.4. Jarduera-ereduak eta jarduera-jarraibideak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45

Larrialdi-plana ezartzea, mantentzea eta hobetzea . . . . . . . . . . . . . . . 65

2.1. Plana ezartzeko programa eta irizpideak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66

2.2. Plana mantentzeko eta hobetzeko irizpideak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68

ERANSKINAK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75

1. ERANSKINA - Larrialdi-plana. Hutsik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77

2. ERANSKINA - Larrialdi-plana. Adibidea . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90

3. ERANSKINA - Hitzen glosarioa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117

4. ERANSKINA - Legeen eta arauen erreferentziak . . . . . . . . . . . . . . . . . 125

5. ERANSKINA - Larrialdi-arriskuak ebaluatzearen zailtasun-mailari buruzko taula orientagarria, jardueraka . . . . . . . . . . . 129

GIDA TEKNIKOA

GIDA TEKNIKOAREN AZALPENA

Gida teknikoaren helburua kudeaketa-gida erabiltzerakoan sor daitezkeen ara-zoei eta zalantzei erantzutea da.

Gida teknikoa tresna eta adibide multzoa da. Kudeaketa-gidaren erabiltzaileakbere larrialdi-plana diseinatzeko eta egiteko, eta planaren eraginkortasuna man-tentzeko erantzun teknikoak eskaintzen ditu (adibidez: NOLA EGINGO DUT?).

1. irudian, gida teknikoaren egitura eta kudeaketa-gidarekin dituen erlazioak iru-dikatzen dira. Gida teknikoko kapitulu nahiz atal guztietan, kudeaketa-gida era-biltzerakoan sortutako arazoei erantzuteko tresnak eta adibideak eskaintzendira.

Lanerako sistema oso erraza da, hala nola:

• Kudeaketa-gidak (Zer egin behar dut? ) atal bakoitza osatzeko eman beha-rreko urratsak zein diren adieraziko du. Batik bat hutsik dauden formatuak be-tetzea izango da emaitza.

• Kudeaketa-gidan aipatutako lanak nola egin ez badakizu edo zalantzak badi-tuzu (Nola egin behar dut?) , gida tekniko honek arazoari aurre egiteko beharadinako laguntza eskainiko dizu.

GIDA TEKNIKOA 9

10 GIDA TEKNIKOA

1. irudia - Gida teknikoaren egitura

NOLA EGINBEHAR DUT?

EREDU DESKRIBATZAILEA;Gida Teknikoa: 1.1. kapitulua

LARRIALDIAKIDENTIFIKATZEA ETA

TIPIFIKATZEA;Gida Teknikoa: 1.2. kapitulua

ANTOLAMENDU-ESKEMAK;Gida Teknikoa: 1.3. kapitulua

JARDUERA-EREDUAK ETAJARDUERA-JARRAIBIDEAKGida Teknikoa: 1.4. kapitulua

1. KAPITULUA

PLANA EZARTZEKO PROGRAMAETA IRIZPIDEAK;

Gida Teknikoa: 2.1. kapitulua

PLANA MANTENTZEKO ETAHOBETZEKO IRIZPIDEAK;Gida Teknikoa: 2.2. kapitulua

2. KAPITULUA

GIDA TEKNIKOA 11

1. LARRIALDI-PLANA EGITEA

1.1. EREDU DESKRIBATZAILEA

Helburua: atal honek enpresa deskri-batzen lagunduko dizu, hori da, hainzuzen ere, larrialdi-plana egitekoabiapuntua.

Edukia: kudeaketa-gidan garatutakokontzeptuak sakontasunez aztertzenditu, eta adibideak ere ematen ditu.

Eredu deskribatzailea

Larrialdiak identifikatzeaeta tipifikatzea

Antolamendu-eskemak

Jarduera-ereduaketa jarduera-jarraibideak

Plana ezartzeko programaeta irizpideak

Larrialdi-planaeguneratzeko, berrikustekoeta hobetzeko prozedura

12 GIDA TEKNIKOA

1.1.1. Enpresaren eta enpresa-inguruaren deskripzioaAtal horren helburua lantegiaren deskripzio orokorra egitea da; horrela adierazi-ko eta definituko baitira lantokiaren berezitasun nagusiak.

Deskripzioa egiteko, kudeaketa-gidako 2. irudian zehaztutako hutsik dagoen for-matua erabil dezakezu. Datuak erabiliz betetako formatua gida honetako 2. iru-dian adierazten da.

Ondoren, eta laguntza gisa, formatu horren atal eta azpiatal bakoitzeko edukiaeta irismena zehazten ditu.

1. Identifikaziorako datuak.

Lauki horiek enpresaren identifikazio fisikoa egiteko balio dute.

2. Ingurua eta sarbideak.

Lantokiaren kokagunea eta konfigurazioa gainontzeko ingurunearekiko deskri-batzea.

Eraikina hainbat motatakoa izan daiteke, hala nola:

• Erabilera ugari dituen eraikinaren zati bat industriarako erabiltzea.

• Eraikin oso bat industriarako erabiltzea, eta eraikin hori, era berean, bestehainbat erabilera dituzten eraikinei atxikita egotea (edo gehienez 3 metrokodistantziara egotea).

• Eraikin oso bat edo gehiago industriarako erabiltzea, eta gainontzeko eraiki-netatik urruti.

• Zati batean itxitako eremu bat hartzen duen industria-eraikina, edota aire li-brean dagoen eremua.

• Industria-erabilerarik ez duen eta hirigunean dagoen eraikina. Isolatuta egondaiteke, edo beste hainbat eraikinei atxikita, eta beste erabilera batzuk izan di-tzake ala ez.

Lantegiaren kokagunea deskribatzerakoan, bertara nola iritsi daitekeen (sar-bideak) ere adierazi beharko da, esate baterako:

• Oinezkoentzako sarbideak.

• Ibilgailuentzako sarbideak. Sarbidea zerbaitek oztopatzen badu, adierazi zein-tzuk diren oztopo horiek.

Era berean, interesgarria izango litzateke kanpoko laguntza (suhiltzaileak) gu-txi gorabehera zenbateko distantziara dagoen eta iristeko zenbat denborabehar duten adieraztea. Adierazi egingo da hurbilen dagoen suhiltzaileen par-kea zenbateko distantziara dagoen, eta gutxi gorabehera lantokira iristeko zen-bat denbora behar duen.

3. Lantokiaren eraikuntza-ezaugarriak.

Atal honetan honako datuak aipatuko dira:

• Zenbateko azalera duen.

• Zenbateko luzera, altuera eta zabalera dituen.

• Lur arrasetik gora zenbat solairu dituen.

• Lur azpira zenbat solairu dituen.

• Zenbat sektore dituen.

• Eraikinaren egitura:

• Pilareak (metalezkoa, hormigoizkoa edo egurrezkoa). Suaren aurrean nola jo-katzen duen adierazki behar da (EF).

• Habeak (metalezkoa, hormigoizkoa edo egurrezkoa). Suaren aurrean nola jo-katzen duen adierazki behar da (EF).

• Habexkak (metalezkoa, hormigoizkoa edo egurrezkoa). Suaren aurrean nolajokatzen duen adierazi behar da (RF).

• Gangatilak (metalezkoa, hormigoizkoa edo egurrezkoa). Suaren aurrean nolajokatzen duen adierazi behar da (RF).

• kanpoko eta barruko itxiturak . Mota eta lodiera adierazi, bai eta suaren au-rrean nola jokatzen duen ere (RF).

4. Jarduera.

Enpresaren jarduera zehaztuko da (indarrean dagoen ekonomia-jardueren sail-kapen nazionala kontuan har daiteke).

5. Prozesuak.

Ekoizpen-prozesuen deskripzio laburra egin behar da, eta arriskua eragin deza-keten prozesuak bereziki azpimarratu.

6. Tresneria eta instalazioak.

Instalazioen ezaugarri nagusiak deskribatuko dira, hala nola:

• Instalazio elektrikoa (hitzartutako potentzia, transformadoreak, hartuneak, ba-naketa-koadroak).

• Aireztapena (naturala, derrigortua).

• Beroketa (gasaren, elektrizitatearen nahiz bestelakoen bidez).

• Gas sukoien gordailuak.

• Likido sukoien gordailuak.

• Galdarak.

• Konpresoreak.

7. Sektore bakoitzean burutzen den jarduera eta horietan lan egiten dutenlangile-kopurua.

Atal honetan sektoreak deskribatzen dira, alegia: azalera, langile kopurua etabertako ohiko langileez gain egon daitekeen kanpoko langile kopurua.

GIDA TEKNIKOA 13

8. Eraikina husteko baldintzak.

Atal honetan, berriz, eraikina husteko baldintzak deskribatzen dira, hala nola:

• Zenbat eskailera dauden (eraikina husteko erabil daitezkeenak)

• Eraikina husteko bide horizontalak (pasilloen, ateen... zabalera)

• Irteerak (eraikinetik, eraikinaren ingurutik... irteteko).

Puntu horri dagokionez, egokia litzateke eraikuntzako oinarrizko araua NBE-CPI96 (suteei aurre egiteko baldintzei buruzkoa) kontsultatzea, bai eta aplikagarri di-ren bertako arauak ere (adibidez, Gasteizko Udal Agindua, udalerria suteetatikbabesteari buruzkoa).

9. Organigrama.

Enpresako organigrama adieraziko da orientazio gisa, horrela, larrialdiren batgertatzen denean, jarduera-organigrama egokitu ahal izango baita.

14 GIDA TEKNIKOA

GIDA TEKNIKOA 15

2. irudia - Enpresa eta horren ingurua nola deskribatu adibide bidezadieraztea

ENPRESAREN IZENA LANTOKIA

PLASCOR S.A.

Helbidea: Aitzgorri, 40

Identifikaziorako Herria: Zumarraga

datuak1 Probintzia: Gipuzkoa

Posta kodea: 20999

Telefonoa: 943999999

Faxa: 943999999

Posta elektronikoa:

Lantokiaren ingurua Konfigurazioa Eraikin industriala: erabilera horretarako eta sarbideak 2 hartzen du eraikin osoa, eta eraikin hori, era

berean, beste hainbat erabilera dituzten eraikineiatxikita dago

Oinezkoentzako sarbideak: bulegoetara daraman

Kanpoko sarbideak sarbidea.

Ibilgailuentzat sarbideak: lantokira daramana.

Hurbilen dagoen suhiltzaileen parkea: Ordizia

Kanpoko laguntza Lantokira iristeko gutxi gorabeherako distantziaeta denbora: 15 minutu.

Azalera guztira: 1500 m2

Lur arrasetik gora zenbat solairu dituen:Eraikinaren bulegoak dauden tarteko solairua (250 m2).dimentsioak Lur azpira zenbat solairu dituen: sotoa 120 m2

Eraikinaren Sektore kopurua: sektore bakarra

ezaugarriak 3 Altuera: 6 m.

Pilareak: metalezkoak

Habeak: metalezkoak

Eraikinaren Teilatua: metalezko txapa aurrelakatuz egina.

egituras Kanpoko eta barruko itxiturak: anodizatutakoaluminiozko arotzeria eta aurrelakatutakometalezko panelez egindako itxitura itsuak.

Jarduera 4 Plastikozko erdi egindako produktuak fabrikatzea eta biltegiratzea.

Prozesuak 5 • Jarduera: hainbat luzera eta lodierako teflonezko txapen etazilindroak ebaki eta konformatzea.

Eraikinaren zati bat egindako produktuak eta lehengaiak gordetzeko biltegitzat erabiltzen da

16 GIDA TEKNIKOA

InstalazioHitzartutako potentzia: 250.000 w.

elektrikoaBanaketa-koadroak: koadro nagusi bat eta lauazpi-koadro partzial.

Ekipoak eta Aireztatzea Aire girotua instalatzea.

instalazioak 6 Konpresoreak Aire konprimituaren konpresore eta instalaziofinkoa dago.

Beste batzuk 3.1500 w-ko sinterizazioko bi labe.(labeak...)

JardueraSektorea

Azalera Langile-kopurua

Jarduera eta langile- Bulegoek 250 m2 6-kopurua 7

Lantegiak 1250 m2 14

Guztira: 1500 m2 20

Eskailera kopurua: DeskripzioaBakarra Bulegoetara iristeko ataria pasa behar da.

Eraikina Eraikina husteko Deskripzioahusteko bide Bulegoetan bat.baldintzak 8 horizontalak Lantegian bat.

Irteerak: Sektoreko irteerak: Eraikineko irteerak:Bi Bi Bi

Langilea

Organigrama 9 Erdi mailako arduraduna

Langilea

2. irudia (jarraitu egiten du) - Enpresa eta horren ingurua nola deskribatuadibide bidez adieraztea

GIDA TEKNIKOA 17

1.1.

2. B

alia

bide

ak

3.Ir

udia

- S

utee

tatik

bab

este

ko b

alia

bide

ak (

1)

Bal

iabi

deak

Era

bilg

arrit

asun

aG

omen

dioa

k

Det

ekta

tze-

eta

Hon

ako

elem

entu

ez o

satz

en d

a:de

tekt

atze

ko

Su-

arris

kua

hand

ia d

en e

npre

seta

n, e

ta g

aine

ra, u

neor

o al

arm

a-si

stem

ael

emen

tuez

, ala

rmen

gai

luez

eta

det

ekta

tzek

o la

ngile

ak d

aude

neta

n, e

kipo

hau

izat

ea g

omen

datz

en d

ugu.

zent

ral b

atez

.E

kipo

hor

rek

sua

hasi

bez

ain

last

er s

umat

uko

du, e

ta

Oso

bid

e er

abilg

arria

da,

sua

piz

tu d

ela

bere

hala

on

dorio

z, s

ua it

zaltz

eko

lane

tan

bere

hala

has

teko

auk

era

jaki

nara

zten

du.

Abi

suak

eta

ala

rmak

kud

eatz

en

eska

inik

o du

.di

tu.

Su-

itzal

gailu

ak

Sut

e ha

sier

an s

uari

aurr

e eg

iteko

oso

era

bilg

arria

In

darr

ean

dago

en le

geria

ren

arab

era

oblig

azio

zkoa

k di

ra.

da;b

aina

beh

in s

ua g

uztiz

zab

aldu

den

ean,

S

or d

aite

keen

sut

e-m

otar

en a

rabe

ra a

uker

atu

beha

rko

da (A

mot

ako

erab

ilgar

ritas

una

galtz

en d

u, b

aldi

n et

a ez

baz

aio

sute

a:so

lidoa

k;B

mot

akoa

k:lik

idoa

k;C

mot

akoa

k:ga

sak.

..su

ari a

urre

egi

ten

su-it

zalg

ailu

ask

o er

abili

z et

a Ko

kape

na a

dier

azte

a er

e ga

rran

tzits

ua d

a (e

gun,

lant

okie

tan

jart

zea

anto

latu

ta.

beha

rrez

koa

da 4

85/1

997

Err

ege

Dek

retu

ak, l

anek

o se

gurt

asun

- eta

osas

un-s

eina

leei

bur

uzko

ak x

edat

utak

oare

n ar

aber

a).

Sut

eeta

rako

ur-

hart

une

Sut

ea h

asie

rako

fase

aren

eta

era

bate

ko s

utea

ren

Zenb

ait k

asut

an, l

egea

k be

hart

u eg

iten

du e

kipa

tuta

ko s

utee

tako

ho

rnitu

aar

tean

dag

oene

an e

rabi

lgar

ria d

a.ur

-har

tune

ak ja

rtze

a (k

onts

ulta

tu u

dal a

gind

uak

eta

aplik

agar

ri di

ren

arau

diak

).La

ntok

iare

n (e

raik

inar

en) a

zale

ra o

soa

esta

li be

har d

u.G

arra

ntzi

tsua

da

lant

okia

n ze

har n

on k

okat

uta

daud

en b

ehar

bez

ala

sein

alez

tatz

ea (e

gun,

lant

okie

tan

jart

zea

beha

rrez

koa

da 4

85/1

997

Err

ege

Dek

retu

ak, l

anek

o se

gurt

asun

- eta

osa

sun-

sein

alee

ibu

ruzk

oak

xeda

tuta

koar

en a

rabe

ra).

Ihin

ztag

ailu

ak (s

prin

kler

s)S

ua h

artz

eko

arris

ku h

andi

a du

ten

erai

kin

hand

ieta

n U

r nah

ikoa

dag

oela

–et

a pr

esio

ask

i due

na–

dago

ela

egia

ztat

u er

abilg

arria

k di

ra (b

ilteg

iak,

sal

men

tara

ko a

zale

ra

beha

rko

da, e

ta e

gon

ezea

n, u

ra p

onpa

tzek

o ek

ipo

osag

arri

bat j

arri

hand

iko

erai

kina

k...)

be

hark

o da

.

Are

stia

n ai

patu

tako

bal

iabi

de g

uztie

ntza

t bal

ioko

due

n go

men

dio

bat:

Bal

iabi

de h

orie

n m

ante

nim

endu

az k

redi

tatu

tako

enp

resa

k ar

dura

tzea

kom

eni d

a(1

942/

1993

ED

, sut

een

aurk

a ba

best

eko

jarr

i beh

arre

ko in

stal

azio

ei b

uruz

ko E

rreg

elam

endu

a).

18 GIDA TEKNIKOA

3.iru

dia

(jarr

aitu

egi

ten

du)

- S

utee

tatik

bab

este

ko b

alia

bide

ak (

2)

Bal

iabi

deak

Era

bilg

arrit

asun

aG

omen

dioa

k

Ala

rma-

saka

gailu

aIn

guru

etan

dau

den

lang

ileak

oha

rtar

azte

ko tr

esna

A

zale

ra h

andi

ko e

raik

inet

an ja

rtze

a ko

men

i da,

ber

tako

lang

ileen

er

abilg

arria

da.

arte

an d

agoe

n ta

rtea

hand

ia d

enea

n ed

ota

larr

iald

iaz

ohar

tzek

obe

stel

ako

balia

bide

ak e

ragi

nkor

rak

ez d

iren

edo

urru

n da

uden

toki

etan

.

Ala

rma-

sire

naE

raik

in b

atea

n da

uden

ei a

bisu

par

tzia

lak

edo

orok

orra

k A

zale

ra h

andi

ko e

raik

inet

an ja

rtze

a ko

men

i da,

ber

tako

lang

ileen

em

atek

o ba

lio d

u.ar

tean

dag

oen

tarte

a ha

ndia

den

ean

edot

a la

rria

ldia

z oh

artz

eko

best

elak

o ba

liabi

deak

era

gink

orra

k ez

dire

n ed

o ur

run

daud

en to

kiet

an.

Arg

i ber

ezia

k.E

raik

inet

ik je

ndea

ate

ratz

eko

erab

ilgar

riak

izan

ohi

dira

.B

ehar

rezk

oa d

a ba

liabi

de h

orie

k in

stal

atze

a.La

rria

ldie

tara

ko a

rgia

kIn

stal

azio

krit

ikoa

k le

kutz

eko

(koa

dro

elek

triko

ak,

Sim

ulaz

ioet

an e

dota

ene

rgia

-moz

keta

k eg

itean

, nab

arm

en g

erat

uko

ponp

atze

ko in

stal

azio

ak, b

ilteg

iak.

..)da

, aur

retik

jarr

ita e

z ba

daud

e be

hint

zat,

argi

ber

ezi h

orie

kja

rtze

aren

beh

arra

.

Ete

nik

gabe

ko e

likad

ura

Era

bilg

arria

izan

ohi

da

ener

gia

esta

ndar

ra m

ozte

ak

Beh

arra

izan

ez g

ero,

eki

poak

zei

n er

emur

i eta

sis

tem

ari e

man

el

ektri

koa

(Eki

po

pert

sone

ntza

t, ek

ipoe

ntza

t eta

inst

alaz

ioen

tzat

arr

isku

be

har d

ion

zerb

itzua

sak

onta

sune

an a

zter

tu b

ehar

da.

elek

troge

noa,

bat

eria

...)

eran

tsia

era

gite

n du

ten

kasu

etar

ako.

Gom

enda

garr

ia d

a al

dizk

a er

emue

tan

ener

gia-

moz

keta

k eg

itea,

horr

ela

egia

ztat

uko

baita

eki

poar

en s

arre

ra e

ta fu

ntzi

onam

endu

aeg

okia

k di

ren.

Meg

afon

ia /

Tele

foni

aTr

esna

hor

ren

bide

z, h

ainb

at p

erts

ona

edot

a ta

lde

Beh

ar b

ezal

a fu

ntzi

onat

zen

duen

ald

izka

egi

azta

tzea

gom

enda

tzen

ze

hatz

ald

i ber

ean

ohar

tu d

aite

ke;a

legi

a, b

ater

a ab

isa

da.

daki

eke

sute

az, h

orre

la, k

asu

horr

etan

egi

n be

harr

eko

Kom

enig

arria

litz

atek

e et

enik

gab

eko

elik

adur

a el

ektri

koa

lana

egi

n de

zate

n.ko

nekt

atze

a.K

anpo

ko la

gunt

za e

re e

ska

daite

ke tr

esna

hor

ren

bide

z,

hala

nol

a:os

asun

zer

bitz

uei,

suhi

ltzai

leei

...de

i dak

ieke

.

Sua

itza

ltzek

o er

aiki

nean

S

uari

sort

u de

n gu

nean

aur

re e

gite

ko tr

esna

bal

iaga

rria

B

abes

tu b

ehar

den

inst

alaz

io-m

otar

entz

at e

ta a

urre

ikus

dai

teke

en

zeha

r jar

rita

daud

en

izan

dai

teke

, ale

gia,

sua

har

tzek

o ar

risku

han

dia

dute

n su

tera

ko e

goki

ak d

iren

su-it

zalg

ailu

ak ja

rri b

ehar

dira

.si

stem

ak (C

O2 , a

parr

a...)

edot

a ba

lio h

andi

koak

dire

n in

stal

azio

zeh

atze

tan.

Kont

u ha

ndiz

ibili

oxi

geno

a to

ki it

xiet

an h

igitz

en d

uten

tres

neki

n(p

erts

onen

seg

urta

sune

rako

).

Bab

eser

ako

balia

bide

S

ua, k

ea...

heda

tu e

z da

iteze

n tre

sna

balia

garr

iak

dira

.A

zale

ra h

andi

ko e

raik

inet

an, i

nsta

lazi

o ze

hatz

etan

...pa

sibo

ak (a

te s

uhes

iak,

S

egur

tasu

nera

ko, h

esie

n eg

itura

ren

egoe

ra a

ldiz

ka k

ontro

latz

ea

sarb

idea

k ix

teko

gai

luak

...)

kom

eni d

a.

Are

stia

n ai

patu

tako

bal

iabi

de g

uztie

ntza

t bal

ioko

due

n go

men

dio

bat:

Bal

iabi

de h

orie

n m

ante

nim

endu

az k

redi

tatu

tako

enp

resa

k ar

dura

tzea

kom

eni d

a(1

942/

1993

ED

, sut

een

aurk

a ba

best

eko

jarr

i beh

arre

ko in

stal

azio

ei b

uruz

ko E

rreg

elam

endu

a).

GIDA TEKNIKOA 19

4.iru

dia

- La

n-is

trip

ueta

n ed

ota

bat-

bate

ko g

aixo

tasu

n la

rrie

tan

zaur

ituar

i edo

gai

xoar

i lag

untz

eko

balia

bide

ak

Bal

iabi

deak

Era

bilg

arrit

asun

aG

omen

dioa

k

Med

iku-

zerb

itzua

Era

bilg

arrit

asun

han

diko

a lit

zate

ke la

rria

ldik

o O

sasu

n-ag

inta

ri es

kum

endu

nak

gaia

ri da

goki

onez

eza

rri d

ituen

osas

un-z

erbi

tzua

k ur

run

ditu

en a

rris

ku h

andi

ko

xeda

pena

k be

te b

ehar

dira

(306

/199

9 D

ekre

tua,

EA

En

larr

iald

iei

enpr

eset

an.

aurr

ea h

artz

eko

zerb

itzue

k no

la ja

rdun

beh

ar d

uten

ara

utze

n du

ena)

.

Bot

ika-

kutx

aIs

tripu

txik

iak

gert

atze

n di

ren

enpr

eset

an e

rabi

lgar

riak

Lehe

n la

gunt

zak

emat

eko

gai d

en p

erts

onal

a ed

ukitz

ea.S

eina

leen

dira

, les

io a

rinei

lagu

ntza

azk

arra

em

atek

o, a

legi

a.bi

dez

beha

r bez

ala

adie

razi

beh

ar d

a no

n da

goen

.E

goer

a on

ean

eta

garb

i man

tend

u be

har d

a.A

ldiz

ka e

duki

a be

rrik

uste

a ko

men

i da.

Ez

utzi

edo

nori

erab

iltze

n.

Ohe

txik

iak

Istri

pua

jasa

n du

ena

edo

gaix

oa e

raik

inet

ik k

anpo

ra

Biz

karr

ezur

rean

trau

mat

ism

orik

izan

dez

akee

la s

usm

atuz

ger

o, E

Z er

amat

eko.

higi

tu z

aurit

ua.

Anb

ulan

tzia

Era

bilg

arrit

asun

han

diko

a lit

zate

ke a

rris

ku h

andi

ko

Anb

ulan

tzia

ego

era

onea

n ed

uki.

enpr

esa

bada

, eta

larr

iald

iko

osas

un-z

erbi

tzua

k ur

run

badi

tu e

ta z

aurit

uak

ospi

tale

ra e

ram

atek

o ga

rrai

obid

e pr

ibat

uak

nahi

z pu

blik

oak

lan

hori

beha

r bez

ala

bete

tzen

ez

bad

u.

20 GIDA TEKNIKOA

5.iru

dia

- In

guru

men

-istr

ipu

bati

aurr

e eg

iteko

bal

iabi

deak

Bal

iabi

deak

Era

bilg

arrit

asun

aG

omen

dioa

k

Xur

gatz

aile

indu

stria

lak

Xur

gatz

aile

indu

stria

lak

oso

erab

ilgar

riak

dira

ust

ekab

eko

Xur

gatz

aile

ego

kien

a ze

in iz

ango

den

jaki

teko

, aur

retik

, isu

rket

ak

isur

keta

rik g

erta

tuz

gero

, lur

rera

edo

ta u

bide

etar

a ze

in p

rodu

ktu-

mot

a er

agin

ditz

akee

n ez

agut

zea

kom

eni d

a.er

orita

ko is

uria

k lu

rraz

ala

kuts

a ez

dez

an.X

urga

tzai

le

Esa

tera

ko, e

z lit

zate

ke z

erra

utsa

era

bilik

o su

a ha

r dez

aket

en

ugar

i dau

de, h

ala

nola

:sep

iolit

ak, z

erra

utsa

...S

ubst

antz

ialik

idoa

k xu

rgat

zeko

.ho

riek

guzt

iek

likid

oak

xurg

atze

ko a

halm

en h

andi

a du

te.

Kont

uan

eduk

i beh

arre

ko b

este

ald

erdi

gar

rant

zits

u ba

t hon

akoa

da:

likid

o ar

risku

tsu

edo

toxi

ko b

at x

urga

tzek

o er

abili

tako

xur

gatz

aile

indu

stria

la b

era

ere

hond

akin

arr

isku

tsu

bihu

rtze

n de

la;e

ta b

eraz

,ho

ndak

in h

orie

k be

reha

la k

endu

beh

ar d

ira la

nteg

itik

eta

inda

rrea

nda

goen

ingu

rum

enar

i bur

uzko

lege

riak

dioe

nare

n ar

aber

a ku

deat

u.

Sut

een

aurk

ako

Lang

ilear

en b

abes

garr

iak,

sut

eak

erag

inda

ko

Hor

rela

ko e

goer

ak z

ein

prod

uktu

-mot

ak e

ragi

n di

tzak

een

hart

ula

ngile

aren

bab

esga

rria

kin

guru

men

-istri

puar

en a

urre

an ja

rdut

eko

eta

horr

i aur

re

beha

rko

da k

ontu

an.H

orre

tara

ko, p

rodu

ktu

bako

itzar

eneg

iteko

(esk

ular

ruak

, bet

aurr

ekoa

k, m

aska

rak,

se

gurt

asun

erak

o fit

xa a

zter

tu b

ehar

ko d

a, e

ta b

erta

n eg

iten

dire

n ba

bes-

jant

ziak

...)

gom

endi

oei e

ta ja

rrai

bide

ei ja

rrai

tzea

litz

atek

e eg

okie

na.N

ahiz

eta

fitxa

k ze

in b

abes

garr

i-mot

a er

abili

beh

ar d

ugun

adi

eraz

i ez,

babe

sgar

ririk

ego

kien

a au

kera

tzek

o or

duan

era

bilg

arri

izan

goza

izki

gun

irizp

idea

k es

kain

iko

dizk

igu.

Ust

ekab

eko

isur

iak

La

ngile

aren

bab

esga

rria

k, is

urke

tak

erag

inda

ko

Hor

rela

ko e

goer

ak z

ein

prod

uktu

-mot

ak e

ragi

n di

tzak

een

hart

um

anei

atze

ko la

ngile

aren

in

guru

men

-istri

puar

en a

urre

an ja

rdut

eko

eta

horr

i aur

rebe

hark

o da

kon

tuan

.Hor

reta

rako

, pro

dukt

u ba

koitz

aren

ba

besg

arria

keg

iteko

(esk

ular

ruak

, bet

aurr

ekoa

k, m

aska

rak,

se

gurt

asun

erak

o fit

xa a

zter

tu b

ehar

ko d

a, e

ta b

erta

n eg

iten

dire

nba

bes-

jant

ziak

...)

gom

endi

oei e

ta ja

rrai

bide

ei ja

rrai

tzea

litz

atek

e eg

okie

na.N

ahiz

eta

fitxa

k ze

in b

abes

garr

i-mot

a er

abili

beh

ar d

ugun

adi

eraz

i ez,

babe

sgar

ririk

ego

kien

a au

kera

tzek

o or

duan

era

bilg

arri

izan

goza

izki

gun

irizp

idea

k es

kain

iko

dizk

igu.

Isur

i tox

ikoa

k m

anei

atze

ko

Lang

ilear

en b

abes

garr

iak,

igor

pena

k er

agin

dako

H

orre

lako

ego

erak

zei

n pr

oduk

tu-m

otak

era

gin

ditz

akee

n ha

rtu

lang

ilear

en b

abes

garr

iak

ingu

rum

en-is

tripu

aren

aur

rean

jard

utek

o et

a ho

rri a

urre

be

hark

o da

kon

tuan

.Hor

reta

rako

, pro

dukt

u ba

koitz

aren

eg

iteko

(esk

ular

ruak

, bet

aurr

ekoa

k, m

aska

rak,

se

gurt

asun

erak

o fit

xa a

zter

tu b

ehar

ko d

a, e

ta b

erta

n eg

iten

dire

n ba

bes-

jant

ziak

...)

gom

endi

oei e

ta ja

rrai

bide

ei ja

rrai

tzea

litz

atek

e eg

okie

na.N

ahiz

eta

fitxa

k ze

in b

abes

garr

i-mot

a er

abili

beh

ar d

ugun

adi

eraz

i ez,

babe

sgar

ririk

ego

kien

a au

kera

tzek

o or

duan

era

bilg

arri

izan

goza

izki

gun

irizp

idea

k es

kain

iko

dizk

igu.

GIDA TEKNIKOA 21

22 GIDA TEKNIKOA

1.2. LARRIALDIAK IDENTIFIKATZEA ETA TIPIFIKATZEA

Helburua: Kapitulu hau baliagarriaizan dakizuke enpresan gerta daitez-keen larrialdiak identifikatzeko. Horre-tarako, kontuan hartzen da enpresanburutzen den jarduerak dituen arris-kuen ebaluazioa. Bestalde, aukeraeskainiko dio larrialdiak sailkatzeko,eta horren arabera plangintza eta la-rrialdiari nola aurre egin prestatzeko.

Edukia:

a) Arriskuak ebaluatzeko metodolo-gia sinplifikatua.

b) Larrialdiak tipifikatzeko metodolo-gia.



Antolamendu-eskemak




1.2.1. Arriskuak ebaluatzeko sinplifikatutako metodologia1.2.1.1. Arriskuak ebaluatzearen konplexutasuna zehaztea

Jarraian agertzen den eskemak jardueraren larrialdi-arriskuak ebaluatzerakoangutxi gora-behera zer-nolako zailtasunak izango ditugun irudikatzen du. Horrelalortuko da fase hori behar bezala planifikatzea.

GIDA TEKNIKOA 23

6. irudia - Arriskuak ebaluatzen dituen agenteari buruzko erabakien zuhaitza

ERRAZ IDENTIFIKADAITEZKEEN ARRISKUAK;

ONDORIO EZAGUNAKETA ALBOKO ERAGINIKGABE (Jarduera-mota:

bulegoak, merkataritza-guneak,metalen mekanizazioa...).

JARDUERA MOTA EBALUATZEKOKONPPLEXUTASUNA

BEHARREZKOBALIABIDEAK

ERRAZ EBALUA DAITEZKE

BALIABIDEPROPIOAK

ZALANTZAK ARRISKUAIDENTIFIKATZERAKOAN;

KONTRAKO ALBOKOERAGINAK EMAN

DAITEZKE (Jarduera-mota:ibilgailuen fabrikazioa,

altzarigintza...)

ARRISKUAKIDENTIFIKATZEKO

ZAILTASUNAK; KONTRAKOALBOKO ERAGINAK

SORTUKO DIRA (Jarduera-mota: industria, kimikoa, zentral

termikoak, findegiak...)

ZAILTASUNAKARRISKUAKEBALUATZE-

RAKOAN

GAITUTAKOBALIABIDEPROPIOAK

EDOTA KANPOKOBALIABIDEADITUAK

Eskuliburua aplikadaiteke

Eskuliburua laguntzarekinaplika daiteke

Eskuliburua EZINda aplikatu

EBALUAZIOKONPLEXUA

BALIABIDEPROPIOAK ETA

KANPOKOBALIABIDEADITUAK

24 GIDA TEKNIKOA

1.2.1.2. Arrisku industrialak ebaluatzeko sinplifikatutako metodologia

A) Arriskuak atzematea

Fase honetan, enpresak eragin ditzakeen arriskuak atzematen saiatzen dira. Ho-rretarako, enpresan gerta daitezkeen eta kontrako eraginak sor ditzaketen istri-puak sailkatuko dira.

Arriskuak atzemateko honako taulaz balia gintezke:

7. irudia - larrialdi-egoerak eragin ditzaketen arriskuen zerrenda (ez osoa)

JARDUERAK BEREZKO INGURUNE INGURUNE GIZARTE-DITUEN ARRISKUAK TEKNOLOGIKOA NATURALA INGURUNEA

Sutea Trafiko-istripua eta Uholdeak Grebakanpoko garraioa

Leherketa Obretako, lur-jauziak, Sabotajeaeraikuntzako eta irristatzeakazpiegituretako akatsak (erorketak, irristatzeak...)

Tresneria, hodiak edota Enpresaren haizeteak Bidegabebiltegiratze- eta hornikuntza- inguruko sartzea –instalazioetako tangak hausteak industria lapurretakeragindako ihesak edo/eta arriskutsuakisurketak

Prozesu-instalazioetan gertatuko Elurteak eta Atentatuakakatsek eragindako ihesak txingor-edo isurketak zaparradak

Barneko garraioan gertatutako Tximistak Suteak nahitaakatsek eragindako ihesa eragiteaedo/eta isurketa

Akatsak kutsadura arazteko Baso-suteaketa kontrolatzeko ekipoetan

Instalazio erradioaktiboan ihesak egotea (kapsuletan sartuta dauden iturrietan edo x izpien ekipoetan)

Hondakin arriskutsuak behar bezala ez biltegiratzea

Akatsak plantako operadorean

Domino-efektua

Arriskuen azterketa hobeto egituratzeko eta ebaluatu behar diren enpresa gehie-nak nahikoa sinpleak direnez, PHA (Preliminary Hazard Analisys – Arriskuen Au-rretiazko Analisia) ikuspegi metodologikoa aukeratu da.

7. irudiaren formatua jarraituz, kontrako eragina sor dezaketen enpresako jar-duera bakoitzari lotutako arriskuak identifikatuko dira. Horretarako, honako da-tuak aipatu behar dira:

• Arrisku-mota.

• Arriskuaren deskripzioa, azterketa arriskuaren iturburuan edo kausan oinarri-tuz.

• Arrisku-egoera horrek sortutako kontrako eraginak.

Instalazio industrialaren konplexutasunak arriskuen azterketa sistematikoagoaeskatzen badu, honako tresnez balia zintezke: HAZOP, AMFEC, akatsen zuhai-tzak (FTA)... Gerta liteke analisi horiek gaitutako baliabide propioak edo kanpo-ko baliabide adituak eskatzea.

B) Arriskuaren balioespena

Arriskuaren balioespenak aurreko fasean identifikatutako arriskuei dagozkienkalkulu hauek egiten ditu:

1. Aztertutako arrisku-egoerek sor ditzaketen kontrako eraginen irismena edoondorioak zehazten ditu (O –ondorioa–).

2. Eraginak sortzeko zenbateko probabilitatea dagoen zehazten du (P –proba-bilitatea–).

3. Zenbateko arrisku potentziala dagoen kalkulatzen du probabilitatea eta on-dorioak biderkatuz (P x O).

Identifikatutako arrisku-egoerak jazotzeko zenbateko arriskua dagoen kalkula-tzeko metodologia bitarra erabiliko da, alegia: P x O (probabilitatea bider ondo-rioak). Metodologia hori UNE 81905:1997 EX arauko A eranskinean “Ebaluatze-ko metodo orokorra” izenez deskribatutako metodologiaren oso antzekoa da.Lan-arriskuak ebaluatzeko INSHT erakundeak luze eta zabal dibulgatu du me-todo hori.

Arriskua balioesteko metodoan bi aldagaik hartzen dute parte, hala nola:

a) Larrialdien ONDORIOAK edo kaltearen larritasuna, hau da, sortutako eragi-na.

a) Larrialdi-egoerak kalteak eragiteko duen probabilitatea, eta ez, istripua ger-tatzeko probabilitatea.

ARRISKU-MAILA = PROBABILITATEA X ONDORIOAK

Metodo honek aldagai bakoitzarentzat hiru balore konbinatzen ditu, eta bostarrisku-maila lortzen ditu, alegia: hutsala, onargarria, neurrizkoa, handia etaonartezina.

GIDA TEKNIKOA 25

26 GIDA TEKNIKOA

Arg

.:A

RR

ISK

UE

N E

BA

LUA

ZIO

AB

err.

Dat

a:

ER

EM

UA

/SA

ILA

/INS

TALA

ZIO

A:

EB

ALU

AZ

IO-D

ATA

:

EB

ALU

AZ

IOA

EG

IN D

UE

N E

KIP

OA

:

AR

RIS

KU

A ID

EN

TIF

IKAT

ZE

AA

RR

ISK

UE

N

AR

RIS

KU

AR

EN

PR

EB

EN

TZ

IO-

BA

LIO

ES

PE

NA

BA

LIO

ZTA

PE

NA

NE

UR

RIA

K E

DO

TA

ZK

.A

RR

ISK

UA

DE

SK

RIP

ZIO

AO

ND

OR

IOA

KP

OA

RR

ISK

U-

EK

INT

ZA

-Z

UZ

EN

KE

TA-

(Itu

rbur

ua/k

ausa

)M

AIL

AM

AIL

AN

EU

RR

IAK

❐❐

❐❐

❐❐

❐

❐❐

❐❐

❐❐

❐

❐❐

❐❐

❐❐

❐

❐❐

❐❐

❐❐

❐

❐❐

❐❐

❐❐

❐

❐❐

❐❐

❐❐

❐

7.iru

dia

- A

rris

kuak

eba

luat

zeko

taul

a

GIDA TEKNIKOA 27

Probabilitatea kalkulatzeko honako alderdiak eduki behar dira kontuan:

• Ezarritako kontrolerako neurriak eta horien egokitasuna.• Instalazioek bete behar dituzten legezko baldintzak.• Kontrolerako neurri zehatzentzat garatutako jarduera egokien araudiak.• Arrisku-egoeraren maiztasuna zenbaterainokoa izan daitekeen.Las conse-

cuencias previsibles (Impactos Adversos) pueden clasificarse de acuerdo conla siguiente tabla no exhaustiva:

Aurreikus daitezkeen ondorioak (kontrako eraginak) jarraian irudikatzen den tau-laren arabera sailka daitezke (ez da osoa):

SEGURTASUNEAN ETA OSASUNEAN DITUEN ERAGINAK

• Istripu edo gaixotasun arinak.

• Istripu edo gaixotasun larriak.

• Istripu edo gaixotasun oso larriak edo heriotza eragin dezaketenak.

INGURUMENAREN GAINEKO ERAGINA

• Atmosfera kutsatzea: atmosferara, legeak onartutako mugak gaindituz, substantzia kon-tzentratu kaltegarriak igortzea.

• Ura kutsatzea: Azaleko uretara (ibaia, aintzira, urtegia, itsasoa) edo lur azpiko uretara le-geak onartutako mugak gaindituz, substantzia kontzentratu kaltegarriak igortzea.

• Lurrazala kutsatzea: lurrazalera legeak onartutako mugak gaindituz, substantzia kontzen-tratu kaltegarriak isurtzea, bertan botaz edo sartuz.

• Habitatak eta ekosistemak kaltetzea.

• Paisaia kaltetzea.

• Makroeraginak: euri azidoa, ozono-geruza agortzea, berotegi-efektua, biodibertsitateadesagertzea.

BALIABIDE MATERIALEN GAIN DUEN ERAGINA

• Instalazioak kaltetzea.

• Produkzioa galtzea.

• Produktua galtzea.

• Merkatua galtzea.

• Eta abar.

PROBABILITATEA KONTZEPTUA

Txikia Kontrako eragina oso gutxitan gertatuko da.

Ertaina Eragina noizbehinka gertatuko da.

Handia Eragina askotan edo gehienetan gertatuko da

8. irudia - Probabilitatea balioestea

9. irudia - Eragin-motak

28 GIDA TEKNIKOA

Larrialdien ondorioak jarraian aipatzen den modura balioetsiko dira:

ONDORIOAK KONTZEPTUA

Kaltegarri samarra • Azaleko kalteak (ebaki eta kolpe txikiak, hautsak begiaknarritatzea), ondoezak eta narritadurak (buruko mina,deserosotasunak).

• Ingurumenaren gaineko eragina instalazio industrialeko zatibatera mugatzen da. Instalazioaren kanpoaldean, ordea, ez dagoingurumenaren gaineko kalterik.

• Kalte materialak, egon litezkeen zehapenak barne, 5 milioipezeta (30.000 euro) baino txikiagoak izango dira.

Kaltegarria • Urradurak, erredurak, konmozioak, bihurritu garrantzitsuak,haustura txikiak, gorreria, dermatitis, asma, hezurretako etamuskuluetako arazoak, ezgaitasun txikia eragiten duengaixotasuna.

• Ingurumenaren gaineko eragina instalazio industrialaren zatihandi batera zabaltzen denean edota instalazioaren perimetroagainditzen duenean, baina mugatutako hainbat eremutan kaltetxikiak eraginez.

• Eragindako kalteak konpontzea, egon litezkeen zehapenakbarne, 50 milioira (300.000 euro) iris daiteke.

Erabat • Anputazioak, haustura handiak, toxikapenak, lesio anitzak, lesioKaltegarria oso gogorrak, eta bizitza denbora laburrera mugatzen duten

minbizia eta beste gaixotasun kronikoak.• Ingurumenaren gaineko eraginek instalazio industrialaren

perimetroa gainditzen dute, eta instalaziotik kanpo ere, eremuzabalera hedatzen dira bere eraginak.

• Istripu larriak.• Eragindako kalteak konpontzeak, egon litezkeen zehapenak

barne, 50 milioi pezetako (>300.000 euro) kopurua gainditzen du.

Ondorioak zehazteko honako alderdiak eduki behar dira kontuan:

• Kontrako eraginak noraino heda daitezkeen, hau da, kaltetutako pertsona etakaltetutako eremuen kopurua.

• Istripuan nahasi diren substantzien arriskugarritasuna eta toxikotasuna.

• Kontrako eraginak kontrolatzeko aukera.

• Konponketek, isunak eta zehapenak barne, eragin ditzaketen kostuak.

Arriskuaren balioespena egiterakoan, ondorioak, kasu bakoitzaren probabilita-tea, eta jarraian azaltzen den irudian jasotzen diren irizpideak hartzen dira kon-tuan, hala nola:

10. irudia - Ondorioen balioespena

GIDA TEKNIKOA 29

PROBABILITATEA

Txikia

Ertaina

Handia

O N D O R I O A K

Arrisku hutsala(1. maila)

Arrisku onargarria(2. maila)

Arrisku onartezina(5. maila)

Arrisku handia(4. maila)

Neurrizko arriskua(3. maila)

Erabatkaltegarria

KaltegarriaKaltegarrisamarra

Arrisku onargarria(2. maila)



Arrisku handia(4. maila)

11. irudia - Arriskua balioesteko matriza

C) Arriskuaren ebaluazioa

Aurreko fasean balioetsitako arriskuak jarraian azaltzen den irudiko irizpideekinalderatzen dira. Horrek bi helburu ditu: arriskuak kontrolatu behar diren ala ezerabakitzea, eta hartu beharreko ekintzen premia zehaztea.

30 GIDA TEKNIKOA

1.2.1.3. Arriskua kudeatzeko orientabideak, eta arriskua desagerraraztekoedo txikitzeko plangintza

Orain arte deskribatu dugun prozesuari jarraituz –eskema bidez adierazita dagohurrengo irudian–, enpresak aukera izan du bertako arriskuak identifikatzeko etaebaluatzeko. Zentzu horretan, honakoak izango dira larrialdiak eragin ditzaketenegoerak: neurrizko arrisku-maila dutenak, arrisku-maila handia dutenak etaarrisku-maila onartezina dutenak.

Hortik abiatuz, enpresak arrisku horiek dituela jakin behar du bai eta arrisku ho-riek larrialdiak eragin ditzaketela jakin ere. Beraz, arriskuak desagerraraztekoedo gutxitzeko neurriak planifikatu beharko ditu. Arriskuak desagerrarazteko,arriskua eragiten duten kausak ezabatu behar dituzte, hau da, arriskuak. Etaarriskuak gutxitzeko, berriz, arrisku-maila da txikitu behar dutena.

Neurri horiek hartzen badira, identifikatutako larrialdi potentzialak gutxitu edotahorien larritasuna txikitu daiteke. Dena dela, horrek ez du esan nahi erabakitakoneurri horiek ezartzea erraza denik edota epe laburrean egin daitekeenik.

ARRISKU- BALIOZTATZEA ETA EKINTZA-MAILAMAILA

Hutsala • Ez du ekintza zehatzik behar.

Onargarria • Arriskuen kontrola hobetu beharrik ez dago; baina bestalde, erantzunerrentagarriagoak edo hainbesteko zama ekonomikoa eragiten ez dutenhobekuntzak aztertzea komeni da.

• Aldizka, kontrolerako neurriak eraginkorrak izaten jarraitzen dutelaegiaztatu beharko da.

Neurrizkoa • Arriskua gutxitzeko ahaleginak, eta horretarako egoki iritzitako inbertsiozehatzak egin beharko dira. Arriskua gutxitzeko neurriak denboraldi jakinbatean ezarri beharko dira.

• Neurrizko arriskuek guztiz kaltegarriak diren ondorioak badakartzate,gerora, kontrolerako neurriak hobetu behar diren erabaki beharko da.Horretarako kalteen probabilitatea erabiliko da.

Handia • Arriskua gutxitu arte ez da hasi behar lanean. Baliteke arriskuakontrolatzeko baliabide asko erabili behar izatea.

• Arriskua lan zehatz batek eragiten duenean, neurrizko arriskuakkonpontzeko behar den denbora-tartean baino denbora gutxiagoankonpontzea komeni da.

Onartezina • Arriskua gutxitu arte ez da lanean hasi edo jarraitu behar. Arriskua ezinbada txikitu eskura dauden baliabide guztiak erabilita ere, lan hori egiteaeragotzi behar da.

12. irudia - Arriskuak balioztatzea

GIDA TEKNIKOA 31

Arriskuak ebaluatzeko duen konplexutasuna zehaztea

Larrialdiak eragiten dituzten arriskuak ebaluatzea

Eragotzi daitezkeenarriskuak

Eragotzi daitezkeenarriskuak ezabatzeko

ekintza-plana

Plana kontrolatzeaeta horren jarraipena

egitea

Planeanhobekuntzak

sartzekoekintza-planak

Eragotzi EZINdaitezkeen arriskuak

Eragotzi ezin daitezkeenarriskuak gutxitzeko

ekintza-plana

NEURRIZKOarrisku-mailaren

pareko nahiz handiagoaden arrisku-maila

Larrialdi-egoerakdefinitzea

EZ

BAI

13. irudia - Enpresako arriskuen kudeaketa

32 GIDA TEKNIKOA

Hurrengo irudiko taulan, enpresako arriskuak kudeatzeko, orientabide gisa, zen-bait irizpide aipatzen da.

Arrisku-mota (neurrizko mailaren

Ezaugarriak Ekintza orientagarriakpareko maila

edo handiagoa)

Eragotzi daitezkeenak Epe laburrera eta kostua • Zuzenketa-ekintzak gauzatzea.onargarria izanik • Arriskuen ebaluazioa

eguneratzea.

Epe ertainera eta • Helburuak planifikatzea.epe luzera • Ezabatzen ez den bitartean,

larrialdi-planean larrialdienartean sartuko da.

• Behin ezabatzen denean,larrialdi-plana berrikusi etaarriskuen ebaluazioa eguneratubeharko da.

Eragotzi ezin Epe laburrera gutxitu • Zuzenketa-ekintzak gauzatzea.daitezkeenak daitezke eta kostua • Arriskuen ebaluazioa

onargarria izanik eguneratzea.

Epe ertainera edo luzera • Helburuak planifikatzea.gutxitu daitezke • Gutxitzen ez den bitartean,

larrialdi-planean larrialdienartean sartuko da.

• Behin gutxitzen denean, arrisku-maila berriaren arabera, larrialdi-plana berrikusi eta arriskuenabaluazioa eguneratuko da.

• Zaintza teknologikoa egingo daetorkizunean ezabatzeko.

Ezin daitezke gutxitu • Larrialdi-planean larrialdienartean sartuko dira. Zaintzateknologikoa etorkizuneanarriskua gutxitzeko edoezabatzeko.

14. irudia - Arriskua kudeatzeko irizpide orientagarriak

Arriskuak gutxitzeko edo ezabatzeko neurriek honako alderdiak aipa ditzakete:

❐ Barneko prebentzioa, hau da, arriskuei iturburuan aurrea hartzea (diseinuan).

❐ Babesa, aktiboa nahiz pasiboa.

❐ Informazioa eta seinaleak jartzea.

❐ Prestakuntza.

❐ Antolakuntza.

❐ Arriskua kontrolatzeko beste neurri batzuk.

1.2.2. Larrialdiak identifikatzea eta tipifikatzeaLarrialdi-egoerak definitzeko, NEURRIZKO arrisku-mailaren parekoak nahizhandiagoak hartuko dira kontuan, bai eta arrisku-maila zehaztugabeak ere (esa-te baterako, pertsona batek osasunean berehalako kaltea jasatea; izan ere arris-ku hori praktikan nekez ebalua daiteke).

Identifikatutako larrialdi-egoerak 15. irudian aipatutako moduan erregistratukodira.

GIDA TEKNIKOA 33

34 GIDA TEKNIKOA

LAR

RIA

LDI-

EG

OE

RA

KO

KA

PE

NA

AR

RIS

KU

-MA

ILA

AU

RR

EIK

US

DA

ITE

ZK

EE

N

OH

AR

RA

KO

ND

OR

IOA

K

•A

rgia

moz

tea

enpr

esa

osoa

n

SU

TE

ATr

ansf

orm

azio

•Tr

ansf

orm

azio

-zen

troa

n ka

lte

PC

Bz

(Pira

leno

a)

TR

AN

SF

OR

MA

DO

RE

AN

zent

roa

4m

ater

iala

k.ho

ztut

ako

•A

tmos

fera

kut

satz

ea.

tran

sfor

mad

orea

•H

igie

ne-a

rris

kua

lang

ileen

tzat

.

15.i

rudi

a -

Larr

iald

i-ego

erak

def

initz

eko

eta

tipifi

katz

eko

adib

idea

1.3. ANTOLAMENDU-ESKEMAK

Helburua: Kapitulu honek zure larrial-di-plana egiten lagunduko dizu.

Edukia:

a) Larrialdi-planeko antolamendu es-kemak eta eskema funtzionalakdefinitzea.

b) Beharrezko baliabideak zehaztea.

c) Komunikatzeko bide egokiak auke-ratzea.

GIDA TEKNIKOA 35



Antolamendu-eskemak




1.3.1. Larrialdiaren antolaketa funtzionalaAntolaketa funtzionalaren eskemak larrialdi baten aurrean abian jarri beharrekojarduera-mailak islatzea du helburu. 16-19. irudietan, enpresako antolamendu-eskemaren arabera, larrialdi-egoera baten aurrean nola antolatu behar dugunadierazten zaigu. 16. irudian antolamendu-eredua baten eskema orokorra etaosatua irudikatzen da.

Adibideen bidez, larrialdietan egitekoak eta ardurak nola banatu erabakitzeko ja-rraibideak ematen dira. Adibideekin enpresako antolakuntza eta beharrezkoaden gutxiengo antolakuntza alderatzen dira.

Zure enpresako antolamendu-mota irudikatutakoen artean ez badago, edota horirudikatutako adibideak aplikatzeari egoki irizten ez badiozu, zeure organigramapropioa egin dezakezu. Baina hori bai, 20. irudian definitutako larrialdietarakoegitekoak nahi eta nahi ez bermatu behar dituzu. 21. irudiko taulan, hainbat iriz-pide orientagarri zerrendatzen da, maila funtzional bakoitzerako beharrezko pro-fila definitzeko baliagarri izan daitezkeen irizpideak, hain zuzen ere.

Antolamendu-maila bakoitzeko arduradunak izendatzeko, egokitzapen-irizpide-ak aplikatuko dira, eta irizpide horiek, era berean, enpresako profila eta antola-mendu-eskemaren arabera aukeratuko dira.

Horrela ezarritako kasuetan, pertsona bakarrak eginbehar bat baino gehiagorenardura izan dezake. Horretarako, ordea, honako alderdiak kontuan hartzea ko-meni da: enpresaren antolamendua, gerta litezkeen larrialdien arrisku-maila etalarrialdi horien ondorioz aurreikus daitezkeen ondorioak.

22-24. irudietan, antolamendu-maila bakoitzari esleitutako egitekoak eta ardurakaipatzen dira. Horretarako, hiru larrialdi-egoera hartu dira kontuan.

36 GIDA TEKNIKOA

GIDA TEKNIKOA 37

LAR

RIA

LDIE

TAR

AK

O

BU

RU

A

ES

KU

-HA

RT

ZE

ETA

RA

KO

BU

RU

A

HE

TH

asie

tara

koes

ku-h

artz

eeta

rako

tald

ea

KO

LTR

O-

TALD

EA

AE

TA

zken

bur

uko

esku

-har

tzee

tara

kota

ldea

AE

TA

larm

aet

a hu

ste-

tald

ea

LLT

Lehe

nla

gunt

zako

tald

ea

LELa

gunt

za-

tald

eak

16.i

rudi

a -

Larr

iald

i-ego

eret

an ja

rdut

eko

anto

laku

ntza

bat

en e

skem

a or

okor

ra

38 GIDA TEKNIKOA

17.i

rudi

a -

Enp

resa

-ant

olak

untz

aren

tipo

logi

ari e

goki

tuta

ko la

rria

ldie

tara

ko o

rgan

igra

mak

(1)

Larr

iald

ieta

rako

eta

esku

-har

tzee

tara

ko b

urua

ES

KU

-HA

RT

ZE

ETA

RA

KO

TA

LDE

AH

asie

rako

esk

u-ha

rtze

etar

ako

tald

ea, a

larm

a-et

a hu

ste-

tald

ea e

ta L

ehen

lagu

ntza

ko ta

ldea

Kan

poko

lagu

ntza

Larr

iald

ieta

rako

bur

ua

Esk

u-ha

rtze

etar

ako

buru

aK

anpo

kola

gunt

za

1. la

ngile

a

Jard

uera

koar

dura

duna

2. la

ngile

an.

lang

ilea

Jard

uera

ko a

rdur

adun

a

1. la

ngile

a2.

lang

ilea

n. la

ngile

a

Erd

i-mai

lako

ard

urad

una

ES

KU

-HA

RT

ZE

ETA

RA

KO

TA

LDE

AH

asie

rako

esk

u-ha

rtze

etar

ako

tald

ea, a

larm

a-et

a hu

ste-

tald

ea e

ta L

ehen

lagu

ntza

ko ta

ldea

Enp

resa

ko a

ntol

amen

du-m

ota

Larr

iald

ien

anto

lam

endu

-mot

a

GIDA TEKNIKOA 39

18.i

rudi

a -

Enp

resa

-ant

olak

untz

aren

tipo

logi

ari e

goki

tuta

ko la

rria

ldie

tara

ko o

rgan

igra

mak

(2)

Sai

lak

Jard

uera

ko a

rdur

adun

a

Erd

i-mai

lako

ard

urad

unak

1. la

ngile

a2.

lang

ilea

n. la

ngile

a

Ayu

daex

tern

a

Larr

iald

ieta

rako

bur

ua

Esk

u-ha

rtze

etar

ako

buru

a

Equ

ipos

de

Ala

rma

y E

vacu

ació

n

Has

iera

koes

ku-h

artz

eeta

rako

tald

ea/a

kLe

hen

lagu

ntza

ko ta

ldea

/ak

Lang

ileak

(be

harr

aren

ara

bera

sort

utak

o ta

ldee

tan

hart

uko

luke

te p

arte

)

Enp

resa

ko a

ntol

amen

du-m

ota

Larr

iald

ien

anto

lam

endu

-mot

a

40 GIDA TEKNIKOA

19.i

rudi

a -

Enp

resa

-ant

olak

untz

aren

tipo

logi

ari e

goki

tuta

ko la

rria

ldie

tara

ko o

rgan

igra

mak

(3)

1. la

ngile

a

Seg

urta

sune

kope

rtso

nala

Lagu

ntza

-ta

ldea

/ak

Ala

rma-

eta

hust

e-ta

ldea

/ak

Jard

uera

ko a

rdur

adun

a

Sai

lak

(med

iku-

zerb

itzua

bar

ne)

Erd

i-mai

lako

ard

urad

unak

2. la

ngile

an.

lang

ilea

Has

iera

koes

ku-

hart

zeet

arak

ota

ldea

Larr

iald

ieta

rako

bur

ua

Esk

u-ha

rtze

etar

ako

buru

a Azk

en b

uruk

oes

ku-h

artz

eeta

rako

tald

ea

Lehe

nla

gunt

zako

tade

a/ak

Kan

poko

lagu

ntza

Lang

ileak

(be

harr

aren

ara

bera

sort

utak

o ta

ldee

tan

hart

uko

luke

te p

arte

)

Enp

resa

ko a

ntol

amen

du-m

ota

Larr

iald

ien

anto

lam

endu

-mot

a

GIDA TEKNIKOA 41

Organigrama funtzionala Bermatu beharreko egitekoak

Larrialdietarako bLarrialdi-egoeretan ardura handiena duen pertsona,koordinazio-lanak egingo ditu.

Esku-hartzeetarako buruaLarrialdietarako esku-hartzeak zuzendu eta larrialdietarakoburuak emandako aginduak aplikatuko ditu.

Kontrol-taldeaLarrialdi-egoeran pertsona horrengan biltzen da informazioguztia. Kanpoko taldeei berak abisatzen die.

Hasierako esku- Larrialdi-egoerari bukaera emateko edota heda ez dadin,hartzeetarako t berehala esku hartuko duen edo duten pertsona/ak.

Azken buruko esku-

Larrialdi zehatzei aurre egiteko bereziki prestatutako

hartzeetarako t

pertsonak, enpresa barnekoak nahiz kanpokoak izandaitezke. Pertsona horiek hasierako esku-hartzeetarakotaldeak larrialdia eragin duen kausa kontrolatu eta ezabatuezin dutenean hartzen dute parte.

Lehen laguntzako taldeaLarrialdiaren ondorioz zaurituari edo zaurituei laguntzeazarduratzen den/diren pertsona/ak.

Laguntza-taldeakTaldeei laguntza espezializatua eskaintzeaz arduratzenden/diren pertsona/ak.

20. irudia - larrialdi-egoeran parte-hartzen duten pertsonei esleitutakoegitekoak

42 GIDA TEKNIKOA

Beharra Ezaugarriak Prestakuntza Esperientzia

Larrialdia norkzuzentzen duen

Autokontrolerakogaitasuna.Agintzeko gaitasuna.Taldeakkoordinatzekogaitasuna.

Gerta litezkeen larrialdieiaurre egiteko baliabideaketa prozedurakzehaztasunez ezagutzea.Bere gain zein leku,prozesu eta pertsonadauden zehaztasunezezagutzea.

Simulazioetanesperientzia izateagomendatzen da.

Esku-hartzeanork zuzentzenduen

Autokontrolerakogaitasuna.Agintzekogaitasuna.Taldeakkoordinatzekogaitasuna.

Gerta litezkeen larrialdieiaurre egiteko baliabideaketa prozedurakzehaztasunez ezagutzea.Bere gain zein leku,prozesu eta pertsonadauden zehaztasunezezagutzea.

Simulazioetanesperientzia izateagomendatzen da.

Hasierako esku-hartzeetarakotaldea

Autokontrolerakogaitasuna.Larrialdiari baliabidesinpleekin aurreegiteko gaitasuna.

Larrialdiari aurre egitekobaliabide sinpleenerabileran prestakuntzateoriko praktikoa.

Larrialdiei aurre egitekoerabiliko dituenbaliabideen erabilerantrebatzea (aldizkakoentrenamenduakegitea).

Azken burukoesku-hartzeetarakotaldea

Autokontrolerakogaitasuna.Larrialdiari baliabidesinpleez nahizkonplexuez aurreegiteko gaitasuna.

Larrialdiari aurre egitekobaliabide sinpleen etakonplexuen erabileranprestakuntza teorikopraktikoa.

Larrialdiei aurreegiteko erabiliko dituenbaliabideen erabilerantrebatzea (aldizkakoentrenamenduakegitea).

Lehenlaguntzakotaldea

Autokontrolerakogaitasuna.Zaurituez arduratzekoeta larrialdiakeragindako kalteak etabeharrak ebaluatzekogaitasuna.

Lehen laguntzatanprestakuntza teorikopraktikoa.

Lehen laguntzetanaldizkakoentrenamenduak

Huste-taldea Autokontrolerakogaitasuna.Pertsonak zuzentzekogaitasuna.Antolatzeko gaitasuna.

Huste-kasuan zuzendubeharko dituenkokalekuaren, huste-bideeneta pertsona-kopuruareneta horien ezaugarrienezagutza zehatza.

Aldizkakosimulazioak

Laguntza-taldea Autokontrolerakogaitasuna.

Espezializazioa Simulazioak

21. irudia - Behar funtzional bakoitzak eskatzen duen profila definitzekoirizpide orientagarriak

GIDA TEKNIKOA 43

Larr

iald

ia:s

utea

,hal

abeh

arre

zko

isur

keta

...

Esku

-har

tzen

At

zem

anEg

iazt

atu

Larri

aldi

Larri

aldi

aEs

ku-

Hus

tea

Kanp

oko

Larri

aldi

aren

du

ena

Aktib

atu

-mot

a ja

kina

razi

hartz

eak

lagu

ntza

buka

era

adie

razi

Larri

aldi

etar

ako

buru

aAd

iera

ziAg

indu

Adie

razi

Adie

razi

Esku

-har

tzee

tara

ko b

urua

Zuze

ndu

Kont

rol-t

alde

aEg

iazt

atze

ko

Jaki

nara

ziJa

kina

razi

Jaki

nara

ziag

intz

en d

u

Has

iera

ko e

sku-

hartz

eeta

rako

Le

hene

ngo

esku

tald

ea-h

artz

en d

ute

Azke

n bu

ruko

esk

u-Az

ken

buru

anha

rtzee

tara

ko ta

ldea

esku

-har

tzen

du

te

Lehe

n la

gunt

zako

tald

eaZa

uritu

ak

daud

enea

n es

ku-

hartz

en d

ute

Alar

ma-

eta

hus

te-ta

ldea

Jaki

nara

zi

eta

zuze

ndu

Lagu

ntza

-tald

eak

Lagu

ntze

ko

ekin

tza

gehi

garri

ak

Best

e ed

onor

Atze

man

dez

ake

Egia

ztat

u

22.i

rudi

a -

Larr

iald

ia a

ntol

atze

a:eg

iteko

ak e

ta a

rdur

ak (

1.A

dibi

dea)

44 GIDA TEKNIKOA

Larr

iald

ia:l

anek

o is

trip

ua e

do b

at-b

atek

o ga

ixot

asun

larr

ia

Esku

-har

tzen

At

zem

anEg

iazt

atu

Larri

aldi

Larri

aldi

aEs

ku-

Hus

tea

Kanp

oko

Larri

aldi

aren

du

ena

Aktib

atu

-mot

a ja

kina

razi

hartz

eak

lagu

ntza

buka

era

adie

razi

Larri

aldi

etar

ako

buru

aAg

indu

Esku

-har

tzee

tara

ko b

urua

Kont

rol-t

alde

aJa

kinar

azi

SOS

Deia

k-er

i:Ja

kinar

azi

112

jakin

araz

ten

dio

Hasie

rako

esk

u-ha

rtzee

tara

ko

tald

ea

Azke

n bu

ruko

esk

u-ha

rtzee

tara

ko ta

ldea

Lehe

n la

gunt

zako

tald

ea

Adie

razi

Zuze

ndu

eta

Kalte

tua

Adie

razi

esku

-har

tzen

du

eram

atek

o ad

iera

zten

du

Alar

ma-

eta

hus

te-ta

ldea

Lagu

ntza

-tald

ea

Best

e ed

onor

Atze

man

dez

ake

Lagu

ntze

ko

ekin

tza

gehi

garri

ak

(*) E

z du

egi

azta

pena

ren

beha

rrik

24.i

rudi

a -

Larr

iald

ia a

ntol

atze

a:eg

iteko

ak e

ta a

rdur

ak (

3.ad

ibid

ea)

1.4. JARDUERA-EREDUAK ETA JARDUERA-JARRAIBIDEAK

Helburua: Kapitulu honek larrialdie-tan jarduteko prozedurak definitzen la-gunduko dizu.

Edukia:

a) Esku-hartzeko prozedura defini-tzea.

b) Larrialdi-plana esku-hartzeetarakofitxa zehatzetan zabaltzea.

c) Larrialdia jakinaraztea.

GIDA TEKNIKOA 45



Antolamendu-eskemak




1.4.1. Larrialdi-egoeretan jarduteko prozedurak25. irudian, larrialdi-egoeran gauzatzea beharrezko izan daitezkeen jarduerak ai-patzen dira.

Erabilgarritasuna: larrialdi batean beharrezko izan daitezkeen jardueren ikus-pegi orokorra ematen du.

Nola interpretatu? Segida:

Larrialdia egiaztatzea: larrialdietarako sistema abian jarriko duten alarma fal-tsuak eragozteko asmoz, beharrezko iritziz gero, larrialdi-egoera egiaztatu be-harko da, horrela:

• Larrialdia alarma zuzen bidez adierazten bada (telefono, ahoz... adierazita-koa), berehala jarriko da abian larrialdi-plana.

• Larrialdia alarma-sakagailuz adierazten bada, bitarteko horren bidez alarmafaltsu asko jaso ohi bada, larrialdia egiaztatuko da; eta, bestela, larrialdi-planaabian jarriko da.

• Larrialdia alarma automatikoz adierazten denean, larrialdia egiazta egin be-harko da.

Esku-hartzea: Larrialdi-egoera egiaztatzen denean, berehala esku hartuko da.

• Sute hasiera bada, hasierako esku-hartzeetarako taldeak (HET) ekingo diosua kontrolatzeari.

• Larrialdi partziala nahiz orokorra denean, azken buruko esku-hartzeetarako-taldeak (AET) esku hartuko du larrialdia kontrolatzeko.

Beste jarduera batzuk: Larrialdiaren bilakaeraren arabera, beste hainbat jardue-ra ere beharrezkoak izan daitezke.

Pertsonei kalteak eragiteko arriskua badago, lantegia hustea aginduko da. Eba-kuazioa jakinaraztea eta zuzentzea alarma- eta huste-taldeari (AHT) dagokio.

• Zaurituak baldin badaude, horietaz lehen laguntzako taldeak (LLT) arduratukodira.

• Kanpoko laguntza beharrezkotzat jotzen bada, haien laguntza eskatuko da.

46 GIDA TEKNIKOA

GIDA TEKNIKOA 47

EZ

BA

IB

AI

EM

ER

GE

NC

IA

ALA

RM

AA

LAR

MA

ZU

ZE

NA

ALA

RM

AS

AK

AG

AIL

UB

IDE

Z

ES

KU

-HA

RT

ZE

A

EZ

ALA

RM

AA

UTO

MAT

IKO

AA

LAR

MA

EG

IAZ

TAT

U

ALA

RM

AB

UK

AE

RA

EZ

BA

I

EZ

BA

I

EZ

BA

IB

AI

EZ

EZ

EZ

BA

IB

AI

BA

I

HE

TK

KO

NT

RO

LAD

EZ

AK

EE

NA

ER

EM

UPA

RT

ZIA

LB

ATI E

RA

GIT

EN

DIO

INS

TALA

ZIO

IND

US

TR

IAL

OS

OA

RI E

RA

GIT

EN

DIO

LAN

GIL

EE

I KA

LTE

AK

ER

AG

ITE

KO

AR

RIS

KU

A

ZA

UR

ITU

AK

KA

NP

OK

O L

AG

UN

TZ

AB

EH

AR

DA

SU

TE

-HA

SIE

RA

LAR

RIA

LDI P

AR

TZ

IALA

LAR

RIA

LDI O

RO

KO

RR

AH

US

TE

A,

AH

TLE

HE

N L

AG

UN

TZ

AK

OTA

LDE

A, L

LT

KA

NP

OK

OLA

GU

NT

ZA

ES

KAT

ZE

A

BE

ST

E J

AR

DU

ER

AB

ATZ

UK

HE

TK

JA

RD

UN

GO

DU

AH

TK

JA

RD

UN

GO

DU

AH

TK

JA

RD

UN

GO

DU

BA

RN

EA

N J

AK

INA

RA

ZT

EA

KA

NP

OA

N J

AK

INA

RA

ZT

EA

SU

TE

-H

AS

IER

AK

ON

TR

OLP

EA

NLA

RR

IALD

IAK

ON

TR

OLP

EA

NLA

RR

IALD

IAK

ON

TR

OLP

EA

N

BU

KA

ER

AB

UK

AE

RA

Bes

teed

onor

Ere

muk

oar

dura

duna

Larr

iald

ieta

rako

buru

aE

sku-

hart

zeet

arak

obu

rua

HE

TA

ET

LLT

AH

T

25.i

rudi

a -

Larr

iald

ieta

n ja

rdut

eko

proz

edur

a-m

otak

48 GIDA TEKNIKOA

Em

aitz

a:la

rria

ldi-e

goer

aren

ara

bera

, zei

n ja

rdue

ra b

urut

u be

har

dire

n ja

king

o du

gu.

25a

eta

25b

irudi

etan

, bi e

goer

atan

dau

den

bi e

npre

sen

adib

idea

k iru

dika

tzen

dira

.E

goer

aren

des

krip

zioa

Jard

uere

n es

kem

a

❐E

npre

sa e

rtai

na❐

Neu

rriz

ko a

rris

kua

❐B

abes

-sis

tem

ak:

•S

u-itz

alga

ilua

•S

utee

tako

ur-

hart

unea

•A

utom

atik

oki a

tzem

atea

•E

skuz

ko s

akag

ailu

ak❐

Larr

iald

ia a

ntol

atze

a

25a

irudi

a

ALAR

MA

ALAR

MA?

LARR

IALD

IA

EDO

ZEIN

LAG

ILEK

ESKU

-HAR

TZEA

EGIA

ZTAT

U

BAI

EZ

BAI

Larr

iald

ieta

rako

eta

esku

-har

tzee

tara

ko b

urua

Esku

-har

tzek

ota

ldea

Ala

rma-

eta

hust

e-ta

ldea

Lehe

nla

gunt

zako

tald

ea

ALAR

MA-

SAKA

GAI

LUZ

ZUZE

NEA

N?

EZBU

KAER

A

EZ

EZ

BAI

KON

TRO

LPEA

N?

SUTE

-HAS

IERA

AZKE

N B

URU

KOES

KU-H

ARTZ

EETA

RAKO

TALD

EA

BUKA

ERA

LARR

IALD

IO

ROKO

RRA

BEST

EJA

RDU

ERA

BATZ

UK

HUST

EALE

HEN

LAG

UN

TZAK

KAN

POKO

LAG

UN

TZA

KON

TRO

LPEA

N?

GIDA TEKNIKOA 49

25b

irudi

a

Ego

erar

en d

eskr

ipzi

oaJa

rdue

ren

eske

ma

❐E

npre

sa tx

ikia

❐A

rris

ku tx

ikia

❐B

abes

-sis

tem

ak:

•S

u-itz

alga

iluak

❐La

rria

ldia

ant

olat

zea

LARR

IALD

IA

Larr

iald

ieta

rako

eta

esku

-har

tzee

tara

ko b

urua

Lang

ileak

(guz

tiak)

,Al

arm

a et

a hu

stea

ALAR

MA

(bet

izu

zena

)

EDO

ZEIN

LAN

GIL

EEK

ESKU

-HAR

TZEA

KON

TRO

LPEA

N?

EZ

BAI

SUTE

-HAS

IERA

BUKA

ERA

BEST

EJA

RDU

ERA

BATZ

UK

HUST

EAKA

NPO

KOLA

GU

NTZ

A

1.4.2. Esku-hartzeetarako fitxak. AdibideakA) 1. Fitxa: SUTEETAN ESKU-HARTZEKO FITXA

KARGUA: K ONTROL-TALDEA (Lantokian langilerik ez dago – JAI-EGUNAK)

EKINTZAK

MURRIZTUTAKO ALARMA: — Pertsonalki atzeman du sutea, erronda, atze-mate-gune edo TBKGaren bidez.

— Ahal izanez gero, su-itzalgailuez sua itzaltzensaiatuko da.

— Sua itzali ezin badu edota sua bakarrik itzal-tzen ez saiatzea erabaki badu, ezbeharra ger-tatu den tokia ixten saiatuko da (ateak, leiho-ak... itxiko ditu) eta istripua alarma orokortzatjoko du.

— Lantegian egon litezkeen guztiei jakinarazikodie.

ALARMA OROKORRA: — kanpoko esku-hartzeetarako zerbitzuei jakina-raziko die (segurtasunerako buruari, esku-har-tzeetarako buruari eta eraikineko zerbitzu oro-korretako buruari), eta egoeraren berri emangodie.

• Suhiltzaileen zain egongo da lantegiko planoakeskuan dituela, eta larrialdia gertatu den tokiraeramango ditu.

• Baimendu gabeko ibilgailuei eta beharrezko ezdirenei sarbidea ukatuko zaie.

50 GIDA TEKNIKOA

- Kanpoko zerbitzuei bidalitako mezuak gutxienez honako informazioa etaordena honetan jaso behar du:

❐ Jazoera-lekua.

❐ Larrialdi-egoerak dirauen bitartean eraikin barrukoekin komuni-katzeko telefono zenbakia .

❐ Jazoera-mota.

❐ Zauriturik ba al dagoen.

❐ Mediku-zerbitzurik beharko al den .

❐ Zer-nolako ekintzak ari diren burutzen .

B) 2. fitxa: SUTEETAN ESKU-HARTZEKO FITXA

KARGUA: ZERBITZU OROKORRETAKO BURUA

EKINTZAK: — Eremu jakin batean sutea (ezbeharra) gertatu delajakinarazten diote.

— Esku-hartzeetarako taldeek arrisku gutxiago izandezaten, ezbeharra izan den eremuan energia elek-trikoa eta gasa mozteko agintzen du.

— Barruko nahiz kanpoko esku-hartzeetarako taldeeibeharrezko laguntza eskainiko die.

— Ezbeharrari aurre egin ondoren, baliabide materia-lek martxan jarrai dezaten arduratuko da.

GIDA TEKNIKOA 51

52 GIDA TEKNIKOA

C) 3. fitxa: SUTEETAN ESKU-HARTZEKO FITXA

KARGUA: HASIERAKO ESKU-HARTZEETARAKO TALDEKO KIDEA – HET

EKINTZAK:

PREBENTZIOZKOAK:

— Egiaztatu egunero zure ardurapeko eremuko larrialdietarako ateaketa irteerak (pasilloetan trabarik ez dagoela, giltzez itxitako aterik etairteerarik ere ez...).

— Egiaztatu laneguna bukatzen duzunean, tresna elektrikorik ez delaalferrik konektatuta geratu (ordenagailuak, fotokopiagailuak, solda-tzeko ekipoak...).

ALARMA MURRIZTUA :

Ezbeharra zure ardurapeko eremuan:— Sumatutako edozein sute-hasieraren berri jakinaraziko diozu kon-

trol-taldeari telefonoz, alarma-sakagailuz nahiz ahoz.

— Kontrol-taldeak emango dio larrialdiaren berri alarma automatikozedota ahoz, eta ahal bezain azkar ezbeharra gertatu den tokira hur-bilduko da, bidean jaso ditzakeen su-itzalgailuak berekin harturik.

— Eremuko arduraduna ezbeharraren tokira berehala iristen ez bada,hurbilen duen su-itzalgailua hartuko du eta hasi berria den sua itzal-tzen saiatuko da (egiaztatu itzali beharreko elementuari argi-indarrakendu zaiola). 6 KILOKO HAUTSEZKO SU-ITZALGAILUAK 12-16SEGUNDO IRAUTEN DITU. BERAZ, EZ ALFERRIK ERABILI SU-ITZALGAILUA. EZ ARITU INOIZ BAKARRIK.

— Ezbeharrari aurre egingo dio.

— Esku-hartzeetarako buruak egoki irizten badio, hurbilen dagoensuteetako ur-hartuneaz baliatuko da (GUTXIENEZ TALDEKO BIKIDEK BURUTU BEHAR DUTE JARDUERA HORI).

— Eremuko arduraduna azaltzen denean, horren aginduetara jarri-ko da.

Ezbeharra beste eremu batean— Eremu hori hustu behar bada ere, prebentzio gisa, dagozkion irtee-

retara joan behar du.

— Hustea gauzatuko den irteeretarako bideetan trabarik ez dagoelaegiaztatu behar du.

— Eremuko arduradunaren aginduen zain geratu.

GIDA TEKNIKOA 53

ALARMA OROKORRA (ezbeharra norberarena ez den eremuan):

— Behin bere eremua hustu ondoren, bere laguntza behar badute erekontrol-taldera hurbilduko da.

— Segurtasunerako eta esku-hartzeetarako buruak emandako agin-duak beteko ditu (ezbeharra gertatu deneko esku-hartzeetarako tal-deei lagundu...).

54 GIDA TEKNIKOA

D) 4. fitxa: SUTEETAN ESKU-HARTZEKO FITXA

KARGUA: AZKEN BURUKO ESKU-HARTZEETARAKO TALDEKO KIDEA –AET

EKINTZAK:

EZBEHARRA KONTROLATZEKO GAI IZAN EZ DEN ESKU-HARTZEETARAKOTALDEARI LAGUNDUKO DIOZU- JARRI ARRETA BEREZIA ESKAINI DIEZAZ-KIZUEKETEN INFORMAZIOARI.

PREBENTZIOZKOAK:— Egiaztatu egunero zure ardurapeko eremuko larrialdietarako ateak

eta irteerak (pasilloetan trabarik ez dagoela, giltzez itxitako aterik etairteerarik ere ez...).

— Egiaztatu laneguna bukatzen duzunean, ez dela tresna elektrikorikalferrik konektatuta geratu (ordenagailuak, fotokopiagailuak, solda-tzeko ekipoak...).

1., 2., ... MAILAKO LARRIALDIA :

— Kontrol-taldearen eskutik edota ahoz jasoko du larrialdiaren berri,eta ahal bezain azkar ezbeharra gertatu den tokira hurbildu behardu, bidean jaso ditzakeen su-itzalgailuak berekin harturik.

— Egoeraren berri eremuko HETen bitartez emango da (erregai-mo-ten, burutu diren ekintzen, egon litezkeen arriskuen... berri).

— Eremuko arduraduna ezbeharraren tokira berehala iristen ez bada,larrialdiari aurre egiten hasiko da. EZ ARITU INOIZ BAKARRIK.

— Ezbeharrari aurre egingo dio.

— Esku-hartzeetako buruak egoki irizten badio, hurbilen dagoen sute-etarako ur-hartuneak erabiliko dira (GUTXIENEZ TALDEKO BI KI-DEK BURUTU BEHAR DUTE JARDUERA HORI).

— Eremuko arduraduna azaltzen denean, horren aginduetara jarrikoda.

— Kanpoko esku-hartzeetako zerbitzuak iristen direnean, horiei lagun-du beharko die. Egoera zein den azalduko zaie, bai eta zein ekintzaburutu diren eta zein material behar daitezkeen ere.

— Behin sua itzali denean, sua berriz ez pizteko ingurua zaintzeaz ar-duratuko den laguntza-taldeko kide izango da.

GIDA TEKNIKOA 55

E) 5. fitxa: SUTEETAN ESKU-HARTZEKO FITXAKARGUA: LANTEGIKO LANGILEAK OROKORREAN (arrisku handiko lan-

postuetan lan egiten duten langileek fitxa propioa edukitzea ko-meni da).

EKINTZAK:PREBENTZIOZKOAK :

— Erabili hautsontziak.Baimendutako eremuetan soilik erre.— Bero handia botatzen duten guneak ez hurbildu erretzeko gai diren

materialetara.— Ez gainkargatu entxufeak edo energia-hartuneak. Zalantzarik izanez

gero, galdetu mantenimenduko arduradunari.— Laneguna amaitzean, ikuskatu bakoitzak erabiltzen duen lan egiteko

tokia, ez utzi piztuta makinarik edota beharrezko ez diren ekipo elek-trikorik.

SUA AURKITUZ GERO:— EZ GALDU PATXADA, EZ EGIN DEIADARRIK. Larrialdi-egoeretara-

ko dagoen antolakuntzak lagunduko dizu.— Abisatu eremuko arduradunari (hurbilen duzun alarma-sakagailu bi-

dez, kontrol-taldeari deituz...) — Sua itzaltzeko su-itzalgailuak aski direla ikusiz gero, saiatu sua ama-

tatzen, baina hori bai, alferrikako arriskurik ez hartu eta su-itzalgai-luen funtzionamendua ezagutuz gero soilik saiatu.

— Ezbeharraren tokira berehala hurbilduko den esku-hartzeetarako tal-deak emandako jarraibideei jarraitu. Talde hori bertaratuko ez balitz,irten ezbeharraren tokitik.

— Ez jardun bakarrik, eta ez saiatu heroiarena egiten.— Eraikina husteko aginduz gero, ez eztabaidatu eta deskonektatu era-

biltzen ari zaren makina (fotokopiagailua, ordenagailuak soldatzekoekipoak...), arriskurik sor ez dezaten.

— Irten inguru horretatik, baina korrika hasi gabe. Esku-hartzeetarakotaldeek eta seinaleek adieraziko dizute non dagoen irteera.

ERAIKINA HUSTEKO AGINDUZ GERO:— Deskonektatu tresna elektrikoak, sua har dezaketenak, gasa erabil-

tzen dutenak, eta “egoera seguruan” utzi lanerako erabiltzen duzuntokia.

— Eremuko arduradunak eta esku-hartzeetarako taldeek emandakoaginduak jarraitu, edo bestela, larrialdietarako ezarritako seinaleeiegin kasu.

— Irten eraikinetik ahal bezain laster, baina korrika hasi gabe.— Behin eraikina husten ari bazara, ez itzuli gauza pertsonalen bila, ez

saiatu autoa edo beste zenbait gauza sototik ateratzen, eta EZ ERA-BILI IGOGAILUA.

— Irten eraikinetik eta _________________an kokatutako elkarguneraabiatu oinez.

56 GIDA TEKNIKOA

F)

6.fit

xa:E

SK

U-H

AR

TZ

EE

TAR

AK

O F

ITX

A (

Aur

real

dea)

LAN

TE

GIA

SA

EN

PR

ES

AK

O L

AN

GIL

EE

NT

ZAT

1.

berr

.E

SK

U-H

AR

TZ

EE

TAR

AK

O F

ITX

A

2001

-01-

09

❑E

doze

in e

zbeh

arre

n be

rri k

ontr

ol-t

alde

ari e

man

aho

z (o

harr

ak h

artz

eko

tele

fono

gune

ra),

ala

rma-

saka

gailu

aren

bide

z na

hiz

barn

eko

tele

fono

bid

ez.

❑La

rria

ldie

tara

ko e

ta e

sku-

hart

zeet

arak

o bu

ruak

em

anda

ko a

gind

uak

bete

.

❑A

LFE

RR

IKA

KO

AR

RIS

KU

RIK

EZ

HA

RT

U.

❑S

ua k

ontr

olat

zeko

edo

/eta

itza

ltzek

o, s

u-itz

alga

iluez

bal

iatu

, BA

INA

ALF

ER

RIK

AK

O A

RR

ISK

UR

IK H

AR

TU

GA

BE

ETA

SU

-IT

ZA

LGA

ILU

EN

FU

NT

ZIO

NA

ME

ND

UA

EZ

AG

UT

ZE

N B

AD

A S

OIL

IK.

❑S

ua it

zaltz

eko

mod

urik

ez

bada

go, A

LDE

TO

KI H

OR

RE

TAT

IK, e

ta a

hal b

ada,

sua

ri m

ugak

jart

zen

saia

tu (

leih

o-ak

eta

ate

ak it

xi).

❑C

O2 du

ten

su-it

zalg

ailu

ak e

rabi

liko

dira

BE

TI s

u el

ektr

ikoa

sor

tzen

den

ean

edot

a as

ko b

alio

dut

en e

kipo

ek h

ar-

tzen

dut

enea

n su

.AB

C h

auts

ezko

su-

itzal

gailu

ek (

6 k)

12-

16 s

egun

do ir

aute

n di

tuzt

e.

❑La

rria

ldie

tara

ko e

ta e

sku-

hart

zeet

arak

o bu

ruak

hor

rela

agi

ndut

akoa

n so

ilik

erab

ili a

hal i

zang

o di

tuzu

sut

eeta

rako

ur-h

artu

neak

, bai

na g

utxi

enez

BI L

AG

UN

EN

art

ean

jard

un b

ehar

ko d

uzue

.

❑A

RG

I-IN

DA

RR

A K

EN

DU

GA

BE

DU

TE

N T

RE

SN

ETA

N S

OR

TU

TAK

O S

UA

ITZ

ALT

ZE

KO

EZ

DA

INO

IZ U

RA

ER

AB

ILI B

EH

AR

.

❑Z

aurit

uak

kono

rter

ik g

aldu

ez

badu

, zau

ritua

lasa

itzen

sai

atu,

eta

LA

NT

EG

IA S

Ako

bita

rtek

oen

bide

z la

gund

u.

❑K

alte

larr

iren

bat i

zan

deza

keel

a us

te iz

anez

ger

o, E

TA N

OLA

EG

IN J

AK

IN E

ZE

AN

, zau

ritua

ez

higi

tu.B

ereh

ala-

ko a

rris

kure

n ba

t sum

atut

akoa

n so

ilik

higi

tu b

ehar

da

zaur

itua,

eta

ego

era

segu

ruag

oan

jarr

i.

❑Z

aurit

uak

kalte

arin

a ja

san

arre

n, la

ntok

ian

zaur

ituar

i lag

untz

eko

bita

rtek

orik

ez

bada

go, k

ontr

ol-t

alde

ari d

eitu

.K

ontr

ol-t

alde

a ar

dura

tuko

da

zaur

itua

Goj

ain

indu

stria

ldek

o M

UT

UA

RA

era

mat

eaz

(lan

egun

etan

11:

00 a

rte

za-

balik

) ed

o M

UT

UA

klin

ikar

a er

amat

eaz

(Gas

teiz

ko T

omas

Zum

arra

ga D

ohat

suar

en k

alea

).

❑K

ALT

EA

LA

RR

IA B

AD

A E

DO

LA

RR

IA IZ

AN

DA

ITE

KE

ELA

US

TE

IZA

NE

Z G

ER

O,

jaki

nara

zi B

ER

EH

ALA

kon

-tr

ol-t

alde

ari,

horr

ek k

anpo

ko la

gunt

za e

ska

deza

n (S

OS

dei

ak –

112

) et

a za

uritu

a os

pita

lera

era

man

dez

aten

.

❑K

ontr

ol-t

alde

aren

agi

ndue

n za

in g

erat

u.

❑P

rest

ego

n er

aiki

na e

do h

orre

n za

ti ba

t hus

tu b

ehar

bad

a er

e.

ED

OZ

EIN

K

AS

UTA

N

ALA

RM

AK

jotz

enba

du

SU

A a

tzem

an

badu

zu

IST

RIP

UR

EN

BAT

ED

O B

AT B

ATE

KO

GA

IXO

TAS

UN

Aat

zem

an b

aduz

u

GIDA TEKNIKOA 57

LAN

TE

GIA

SA

EN

PR

ES

AK

O L

AN

GIL

EE

NT

ZAT

1.

berr

.E

SK

U-H

AR

TZ

EE

TAR

AK

O F

ITX

A

2001

-01-

09

❑A

HA

L D

UZ

UN

GU

ZT

IETA

N, t

resn

a el

ektr

ikoa

k (f

otok

opia

gailu

a, o

rden

agai

lua

labe

a...)

eta

gas

a er

abilt

zen

dute

ntr

esna

k de

skon

ekta

tu, h

orre

la, “

EG

OE

RA

SE

GU

RU

AN

”utz

iz.

❑E

raik

inet

ik B

ER

EH

ALA

BA

INA

KO

RR

IKA

HA

SI G

AB

E ir

ten.

Larr

iald

ieta

rako

sei

nale

ek a

dier

azik

o di

zute

irte

era

nond

ik d

en.

❑E

raik

ina

hust

en d

en b

itart

ean,

EZ

ITZ

ULI

gau

za p

erts

onal

en b

ila, e

z et

a be

ste

lagu

nen

bila

ere

, eta

IBIL

GA

I-LU

EN

APA

RK

ALE

KU

AN

ko

katu

tako

ELK

AR

GU

NE

RA

zuz

endu

.❑

Hor

reta

rako

izen

datu

tako

lang

ileek

, eta

hor

ien

falta

n, s

aile

tako

bur

uek

zuze

nduk

o du

te B

ER

EN

AR

DU

RA

PE

KO

ER

EM

UK

O la

ngile

en h

uste

a.B

ehin

elk

argu

nera

iris

ten

dire

nean

zen

batu

ko d

ira e

raik

inet

ik a

tera

tako

lang

ileak

.

❑IN

GU

RU

ME

NE

AN

KA

LTE

AK

sor

tu b

adira

(at

mos

fera

kut

satz

ea, h

onda

kina

k, is

urke

tak.

..), e

dota

ER

RA

DIA

ZIO

AK

ON

TR

OLA

TZ

EK

O h

ainb

at ja

rdue

ra b

ehar

rezk

o ba

da (

istr

ipua

k ik

ertz

ea...

), k

udea

keta

-sis

tem

ako

proz

edur

etan

kasu

hor

ieta

rako

aur

reik

usita

ko s

iste

mat

ika

jarr

aitu

ko d

a.

LAR

RIA

LDIA

RE

NO

ND

OR

EN

Era

ikin

a ed

o ho

rren

zati

bat H

US

TE

Aag

intz

en b

ada

58 GIDA TEKNIKOA

F)

6.fit

xa:E

SK

U-H

AR

TZ

EE

TAR

AK

O F

ITX

A (

Atz

eald

ea)

LAN

TE

GIA

SA

EN

PR

ES

AK

O L

AN

GIL

EE

NT

ZAT

1.

berr

.E

SK

U-H

AR

TZ

EE

TAR

AK

O F

ITX

A

2001

-01-

09

❑E

rabi

li ha

utso

ntzi

ak.B

aim

endu

tako

ere

mue

tan

soili

k er

re.

❑E

rrau

tsak

eta

buk

atut

ako

prod

uktu

kim

ikoe

n on

tzia

k ez

bot

a za

karr

ontz

ira.

❑B

ero

hand

ia b

otat

zen

dute

n gu

neak

ez

hurb

ildu

erre

tzek

o ga

i dire

n m

ater

iale

tara

.❑

Ez

gain

karg

atu

ener

gia-

hart

unea

k.Z

alan

tzar

ik iz

anez

ger

o, g

alde

tu m

ante

ntze

-lane

tako

ard

urad

unar

i.❑

Era

bili

kont

u ha

ndiz

pro

dukt

u ki

mik

oak,

bat

ez e

re e

zaug

arri

arris

kuts

uak

ditu

zten

ak.

ZU

RE

AR

DU

RA

PE

KO

ER

EM

UA

N e

giaz

tatu

:

❑La

rria

ldie

tara

ko e

kipo

en e

goer

a (s

u-itz

alga

ilurik

falta

den

, su

-itza

lgai

lu a

kast

unik

ba

al d

agoe

n, s

utee

tara

ko u

r-ha

rtun

eeta

n pr

esio

ask

i dag

oen,

pus

katu

tako

sak

agai

luak

...)

❑La

rria

ldie

tara

ko a

teen

eta

irte

eren

ego

era

(ate

ek tr

abat

urik

dau

den,

gilt

zez

itxiri

k...)

❑

Bot

ika-

kutx

aren

ego

era

eta

eduk

ia.

❑La

rria

ldie

tara

ko ir

teer

etan

, era

ikin

a hu

stu

beha

r iz

anez

ger

o, in

olak

o oz

topo

rik d

agoe

n.❑

Lan-

egun

a bu

katu

tako

an t

resn

a el

ektr

ikor

ik (

orde

naga

iluak

, la

bora

tegi

ko e

kipo

rik...

) al

ferr

ik d

esko

nekt

atu

gabe

gera

tu o

te d

en.

Lant

okia

n la

rria

ldie

tara

ko b

alia

bide

etan

nol

abai

teko

aka

tsen

bat

sum

atuz

ger

o,ja

kina

razi

BE

RE

HA

LAm

ante

ntze

-lane

tako

ard

urad

unar

i.

PR

EB

EN

TZ

IOZ

KO

AK

GIDA TEKNIKOA 59

1.4.4. Komunikazioa26. irudian, larrialdietan egoera hori nola jakinarazi adierazten duen eskemaagertzen da.

Erabilgarritasuna: larrialdi-egoeretan erabili beharreko jakinarazpenen antola-menduaren ikuspegi osoa eskaintzea.

Nola interpretatu? Segida:

Larrialdia jazo den lekuko hasierako esku-hartzeetarako taldeak, lehenik etabehin, egoera zein den ezagutu behar du, nahiz zuzenean nahiz larrialdia jazoden inguruko pertsona baten edo askoren bitartez.

Larrialdia kontrolatzeari dagokionez inolako zalantzarik izanez gero, larrialdieta-rako buruari jakinaraziko zaio zuzenean nahiz kontrol-taldearen bitartez (egonezgero).

Larrialdietarako buruak beharrezko barneko/kanpoko jakinarazpenen araberaemango ditu aginduak. Jakinarazpenak mugatuak (antolamenduko zenbait per-tsonentzat soilik) edo orokorrak izan daitezke (eremu edo eraikin osoarentzat).

Emaitza: jakinarazpenen segida orokorra lortuko da, eta komunikatzeko zein bi-tarteko erabil daitezkeen adieraziko da.

26a. eta 26b. irudietan, hainbat egoera zehatzetarako balio duten jakinarazpe-nen adibideak adierazten dira.

60 GIDA TEKNIKOA

26. irudia - larrialdia jakinarazteko antolakuntza

HASIERAKO ESKU-HARTZEETARAKO

TALDEA

ABISU OROKORRA

BARNEKO JAKINARAZPENA

MUGATUTAKOJAKINARAZPENA

AHOZKOA,TELEFONO NAHIZ

SAKAGAILUBIDEZKOA...

BAIEZ

KONTROL-TALDEA

Larrialdia atzemanduen pertsona

Arduradun zuzena

Larrialdietarako burua

AHOZKOA

KANPOKO JAKINARAZPENA

JAKINARAZPENOROKORRA

TELEFONOA

LANGILEGUZTIAK

MEGAFONIA,SIRENA,

ETAAHOZKOA

MEGAFONIA,IKUS

DAITEKEENA,SIRENA,

AHOZKOA,UKIPENEZKOA

ETA TELEFONOA

MEGAFONIA,IKUS

DAITEKEENA,SIRENA

AHOZKOA,UKIPENEZKOA

ETA TELEFONOA

KANPOKOTALDEAK

LEHENLAGUNTZAKO

TALDEA

ALARMA- ETAHUSTE-TALDEA

ETA EKINTZAHORRETAN

LAGUNDUKODUTEN LANGILEAK

AZKEN BURUKOESKU-

HARTZEETARAKOTALDEA

LAGUNTZA-TALDEAK

GIDA TEKNIKOA 61

ATZE

MAT

EN

DU

EN

PE

RTS

ON

A

AH

OZ

KO

A

LAR

RIA

LDIE

TAR

AK

O B

UR

UA

LAN

GIL

E G

UZ

TIA

K

AH

OZ

KO

A

Ego

erar

en d

eskr

ipzi

oaK

omun

ikaz

ioen

esk

ema

❐E

npre

sa tx

ikia

❐K

omun

ikaz

io-s

iste

ma:

❐B

arne

koa:

bat e

re e

z

26a.

irudi

a

62 GIDA TEKNIKOA

SU

MAT

ZEN

DU

EN

PE

RS

ON

A

AH

OZ

KO

A

HA

SIE

RA

KO

ES

KU

-H

AR

TZ

EE

TAR

AK

O T

ALD

EA

AHOZ

KOA

EDO

TELE

FONO

BIDE

ZKOA

A

SA

KA

GA

ILU

A

KO

NT

RO

L-TA

LDE

A

LAR

RIA

LDIE

TAR

AK

OB

UR

UA

BA

RN

EK

OT

ELE

FO

NO

AK

AN

PO

KO

TE

LEF

ON

OA

ALA

RM

A-

SIR

EN

A

TALD

EA

K: A

ET,

AH

T, L

LTAY

UD

A E

XT

ER

IOR

Ego

erar

en d

eskr

ipzi

oaK

omun

ikaz

ioen

esk

ema

❐E

npre

sa e

rtai

na

❐K

omun

ikaz

io-s

iste

ma:

❐B

arne

koa:

❐B

arne

ko te

lefo

nia

❐S

akag

ailu

en s

area

❐A

larm

a-si

stem

a

26b.

irudi

a

Protocolo de comunicación a SOS Deiak

SIEMPRE que se solicite Ayuda Externa a SOS Deiak 112 se seguirá el si-guiente protocolo.

Está llamando la empresa ………………………… (Nombre de la empresa) ……………….,situada en ………………….….. (Dirección del centro de trabajo) ……………….………, desde elteléfono …………... (Número de teléfono) …………….

❑ Un incendio

❑ Una fuga/derrame (Indicar si es posible el producto y la cantidad)

❑ Una explosión

❑ Una inundación

❑ Otros

❑ Área de oficinas

❑ Área de …………



❑ Área de almacenamiento

❑ Depósitos exteriores

❑ Almacenamiento de botellas

❑ Señalar otros puntos vulnerables

❑ Atrapados

❑ Quemados

❑ Traumatizados

❑ Intoxicados

❑ Hora de inicio del incidente

❑ Humo

❑ Vapores tóxicos

❑ Atmósferas explosivas

❑ (Indicar modo de afección)

❑ Empresas vecinas

❑ Viviendas

❑ (Alcance a vulnerables próximos)

❑ Nombre del responsable

❑ Número de personas

❑ Actuación de los equipos de intervención propios

❑ Intensidad y dirección del viento

❑ Precipitación.

GIDA TEKNIKOA 63

SE HAPRODUCIDO

EN

AFECTA A

HAY/NO HAYHERIDOS

(Cuántos)

HA TENIDOLUGAR A LAS

LOS EFECTOSPREVISTOS SON

PUEDE AFECTAR A

EN LAINSTALACIÓN

ESTAN

LAS CONDICIONESAMBIENTALES SON

(Si son determinantespara el tipo de

accidente)

2. LARRIALDI-PLANA EZARTZEA, MANTENTZEAETA HOBETZEA

Helburua: kapitulu honek zure larrial-di-plana ezartzen lagunduko dizu, bai-ta planaren berrikuspena behar beza-la kudeatzen eta eguneratzen ere.

Edukia:

a) Plana ezartzeko programa

GIDA TEKNIKOA 65



Antolamendu-eskemak




2.1.

LAR

RIAL

DI-P

LANA

EZA

RTZE

KO P

ROGR

AMAR

EN A

DIBI

DEA

27.i

rudi

a -

Larr

iald

i-pla

na e

zart

zeko

pla

nare

n ad

ibid

ea

PLA

NA

EZA

RTZ

EKO

PR

OG

RA

MA

Zk.

Item

aJa

rdue

rak

Has

iera

ko

Buk

ae-

Bal

iabi

deak

Ard

urad

una

data

rako

dat

a(p

ta.)

1La

rria

ldi-p

lana

egi

tea

•E

npre

sa e

ta h

orre

n in

guru

a de

skrib

atze

a.A

lfons

o U

rizar

(LP

)•

Larr

iald

i-ego

erak

.20

00-1

-15

2000

-2-1

51.

000.

000

(Ingu

rum

en

•La

rria

ldia

ant

olat

zea.

eta

Pre

bent

zior

ako

•Ja

rdue

ra-p

roze

dura

k.ko

ordi

natz

aile

a)

2P

ropo

satu

tako

•

Nor

bera

ren

babe

s-ne

urria

k eg

okitz

ea.

zuze

nket

a-ne

urria

k

•A

rris

ku-g

unea

k hu

stek

o ar

giak

eta

seg

urta

sune

ko a

rgia

k ez

artz

eaeg

okitz

ea.

Ern

esto

Bal

zaed

ota

preb

entz

iozk

oak

•N

orbe

rare

n ba

bese

rako

inst

alaz

ioak

eta

eki

poak

ego

era

2000

-2-1

520

00-8

-31

2.00

0.00

0(M

ante

nim

endu

koon

ean

man

tent

zeko

pla

na.

buru

a)

•S

egur

tasu

nera

ko in

stal

azio

ak e

ta e

kipo

krit

ikoa

k eg

oera

on

ean

man

tent

zeko

pla

na.

2B

arne

-larr

iald

ieta

rako

•

Enp

resa

ko m

aila

guz

tieta

n (k

ontra

tak

eta

bisi

tan

plan

ari b

uruz

ko

etor

ritak

oak

barn

e) in

form

azio

-sai

oak.

info

rmaz

io o

roko

rra

•E

sku-

hart

zeet

arak

o fit

xa p

erts

onal

izat

uak

egite

a.A

lfons

o U

rizar

eta

hori

heda

tzea

•Ko

ntra

ta e

ta b

isita

n et

orrit

akoe

ntza

t oin

arriz

ko ja

rrai

bide

ak

(Ingu

rum

en e

ta

pres

tatz

ea.

2000

-2-1

520

00-5

-31

1.00

0.00

0P

rebe

ntzi

orak

o•

LPre

n ko

pia

bida

ltzea

kan

poko

lagu

ntza

-tald

eeta

ra e

ta

koor

dina

tzai

lea)

lagu

ntza

-hitz

arm

enak

ditu

zten

enp

rese

tara

.•

Bis

ita k

anpo

ko la

gunt

za-z

erbi

tzua

k es

kain

tzen

ditu

en

enpr

esar

a

66 GIDA TEKNIKOA

PLA

NA

EZ

AR

TZ

EK

O P

RO

GR

AM

A

ZK.

Item

aJa

rdue

rak

Hasie

-Bu

kae-

Ba

liabi

deak

Ardu

radu

nak

rako

dat

ara

ko d

ata

(pta

.)

3La

ngile

guz

tiak

•A

ntol

akun

tzak

o m

aila

des

berd

inet

arak

o pr

esta

kunt

za-

pres

tatz

eapl

ana

egite

a20

00-2

-15

2000

-8-3

15.

000.

000

Felip

e C

anto

•P

rest

akun

tza-

jard

uera

k m

aila

ka a

bian

jart

zea

(pre

stak

untz

a-

•P

rest

akun

tza

aldi

zka

egun

erat

zea

ardu

radu

na)

4E

ntre

nam

endu

a et

a •

Urt

eko

entre

nam

endu

eta

sim

ulaz

ioen

pla

na e

gite

asi

mul

azio

ak•

Ent

rena

men

du-ja

rdue

rak

abia

n ja

rtze

aA

lfons

o U

rizar

•A

ldiz

ka s

imul

azio

ak e

gite

a20

00-9

-120

00-1

2-31

3.00

0.00

0(In

guru

men

eta

•S

imul

azio

en e

ta la

ntok

ian

jazo

tako

larr

iald

ien

erre

gist

roa

Pre

bent

zior

ako

eta

horie

i bur

uzko

azt

erke

tak

eta

txos

tena

kko

ordi

natz

aile

a)

5La

rria

ldia

k ku

deat

zeko

•

LP e

gite

ko e

ta e

gune

ratz

eko

proz

edur

ak p

rest

atze

a A

lfons

o U

rizar

sist

ema

ezar

tzea

•P

roze

dura

eza

rtze

a20

00-2

-15

2000

-12-

311.

000.

000

(Ingu

rum

en e

ta

Pre

bent

zior

ako

koor

dina

tzai

lea)

GIDA TEKNIKOA 67

27.i

rudi

a (ja

rrai

pena

) -

Larr

iald

i-pla

na e

zart

zeko

adi

bide

a

2.2. PLANA MANTENTZEKO ETA HOBETZEKO IRIZPIDEAK

Helburua: kapitulu honek zure larrial-di-plana mantentzen, eguneratzen etahobetzen lagunduko dizu.

Edukia:

a) Barne-larrialdietarako plana man-tentzeko, eguneratzeko eta hobe-tzeko prozedura

68 GIDA TEKNIKOA



Antolamendu-eskemak




2.2.1. Procedimiento tipo para la gestión de emergencias

Prozedura-kodeaLANTEGIA PROZEDUREN Arg.:

SA ESKULIBURUA Berr.:Or.:

Izenburua: LARRIALDI-PLANA EGITEKO, HEDATZEKO, BERRIKUSTEKOETA MANTENTZEKO PROZEDURA

AURKIBIDEA

1. Helburua.

2. Irismena.

3. Erreferentziak.

4. Definizioak

5. Ardurak.

6. Deskripzioak.

7. Banaketa eta agiritegian gordetzea.

8. Eranskinak.

Berr. Data Aldaketak Or.

Egilea: Berrikuspena: Onarpena: Data

GIDA TEKNIKOA 69

1. HELBURUA

Prozedura honen helburua honakoa da: larrialdi-plana (LP) egiteko, berrikuste-ko, hedatzeko eta eraginkorra izaten jarrai dezan beharrezko sistematika ezar-tzea. Horrek ahalbidetuko du “LANTEGIA SA” enpresan sor daitezkeen larrialdi-egoerei erantzun eraginkorra eta azkarra ematea. Horrela, pertsonek,instalazioek eta ingurumenak jasan ditzaketen istripu larrien kalteak prebenitzeneta, behin gertatuz gero, ahalik eta txikienak izan daitezen saiatuko da.

2. IRISMENA

Prozedura hori “LANTEGIA SA” enpresako jarduera guztiei, prozesuei eta insta-lazioei aplikatuko zaie.

3. ERREFERENTZIAK

• Kudeaketa-eskuliburu integratua.

• UNE-EN ISO 14.001 Araua.

• OHSAS 18001 Araua.

4. DEFINIZIOAK

• Istripu larria: prozedura horri dagokionez, istripu larria izango da “LANTEGIASA” enpresako kontrolik gabeko industria-jardueraren ondorioz sortutako edo-zein jazoera (igortzea, ihesa, isurketa, sutea, leherketa...). Beti ere, kontrolikgabeko jarduera horrek pertsonengan, lantokiko instalazioetan edota inguru-menean zuzeneko nahiz zeharkako kaltea eragin badezake.

• Perila: kalteak eragiteko gai den egoera edo iturria, hala nola: lesioak, kalteakjabetzan, kalteak ingurumenean edota horiek guztiak batera.

• Arriskua: arriskua eragiteko probabilitatearen eta gertaera horren ondorioekizan dezaketen garrantziaren emaitza.

• Kaltea: istripu larri batek zuzenean edo zeharka nahiz berehala edo gerora ho-nako ondorioak eragiten dituenean: heriotzak, lesioak, kalte materialak edotaingurumenaren gaineko kalteak.

• Larrialdi-plana (LP): agiri bat da, eta bertan “LANTEGIA SA” enpresan istripularri bati aurrea hartzeko eta horrek instalazioetan –eta ahal izanez gero, lan-toki kanpoan– eragin ditzakeen kalteak ahalik eta gehien arintzeko jarduera-neurriak, prozedurak eta horien guztien antolamendua jasotzen da.

• Simulazioa: larrialdi-plana zati batean edo osotasunean abian jartzea simula-tuko da. Horrekin, plan horretan parte hartu behar duten pertsonek nolakoarintasunez erantzuten duten egiaztatu nahi da, bai eta babeserako neurrienfuntzionamendua eta eraginkortasuna ere. Era berean, aurreikusitako presta-zioei dagokionez, planak duen eraginkortasuna egiaztatu nahi da; eta horrenharian, hartu beharreko zuzenketa-neurriak edota plana berrikustea erabakikoda.

70 GIDA TEKNIKOA

5. ARDURAK

Prozedura honetan esleitutako ardurak 5. atalean adierazten dira. Bestalde, la-rrialdi-egoeretan antolakuntzaren jarduera-moduari dagokionez, ardurak “LAN-TEGIA SA” enpresako larrialdi-planean definitzen dira.

6. DESKRIPZIOA

“LANTEGIA SA” enpresak bertako industria-jardueretan gerta daitezkeen istri-pu-arriskuak identifikatzen eta ebaluatzen ditu, eta horren harian, istripu horiekprebenitzeko beharrezko neurri teknikoak eta antolakuntzazko neurriak ezartzenditu. Neurriak hartu arren, arrisku-egoera sor daiteke, eta horrek, pertsonengan,instalazioetan edota ingurumenean kalteak sor ditzakeen istripua eragin dezake.Istripuren bat gertatuko balitz, antolakuntzak kasu horietarako aurreikusitakoprozedurak azkartasun eta eraginkortasun handiz gauzatu beharko ditu. Denadela, aipatutako prozedura horiek (LP) aurretik probatuta egon ohi dira; horreta-rako egiten dira, hain zuzen ere, simulazioak. Larrialdi-planak larrialdien ondo-rioei aurrea hartzea edo horiek arintzea du helburu.

“LANTEGIA SA” enpresako larrialdi-planak larrialdi-egoeretarako antolamendu-egitura, baliabide pertsonalak nahiz materialak, eta jarduera-prozedurak defini-tzen ditu.

“LANTEGIA SA” enpresako larrialdi-plana bertako langile guztiek ezagutzendute, eta aldizka horren funtzionamenduari buruzko probak egiten dituzte. La-rrialdi-planean ardurak dituzten langileek eurei dagozkien jarduerak gauzatzekobeharrezkoa den prestakuntza dute.

6.1. Larrialdi-plana egitea eta horren edukia

Larrialdi-plana egiteko, aurretik honako urratsak eman behar dira: “LANTEGIASA” enpresako jardueren eta instalazioen arriskuak modu sistematikoan eta do-kumentatuan identifikatzea eta ebaluatzea, eta jazo daitezkeen istripu-zerrendabatean adieraztea.

Arriskuak aztertzeko eta ebaluatzeko, kasuan kasu, tresna sinpleak eta tradiziona-lak erabiltzen dira (arriskuen aurretiazko azterketa, istripuen azterketa historikoa,Check-List...); eta azterketaren konplexutasunak horrela eskatzen duenean soilikerabiliko dira gehiago landutako metodologiak (AMFEC, akatsen zuhaitzak...).

Azterketa- eta ebaluazio-prozesuetan, bestalde, honako alderdiak hartzen dirakontuan: instalazio-motak, instalazio bakoitzeko jarduera-motak (makinak mar-txan jartzea, gelditzea, mantenimendua...) eta kontuan hartu beharreko arris-kuak (barnekoak, kanpokoak, efektu sinergikoak eta domino-efektua...).

Arriskuen azterketa lan-talde batek egiten du, eta, gutxienez, honakoek osatzendute: kalitaterako, ingurumenerako eta segurtasunerako zuzendariak; sailekoedo sailetako arduradunek eta lantokiko zuzendariak edo delegazioz horren kar-gua betetzen duenak. Talde horrek berak, egiten du larrialdi-plana, arriskuen az-terketa kontuan hartuz eta 6.1. ataleko edukien arabera.

GIDA TEKNIKOA 71

Larrialdi-planak, gutxienez, honako alderdiak landu behar ditu:

1. Enpresa eta enpresa-ingurua deskribatzea.

2. Larrialdi-plana abian jarriko duten larrialdiak identifikatzea.

3. Larrialdiaren antolaketa: zuzendaritza, arduradunen katea, mailen arteko ko-munikazioa, interfasea eta kanpoko laguntza-zerbitzuekin (SOS Deiak 112,suhiltzaileak, anbulantziak, eskumendun agintariak) komunikatzeko bideak.

4. Kontuan hartutako larrialdi bakoitzari dagozkion jarduera-prozedurak: larrial-dia zein baldintzatan hasi eta bukatu zen, antolakuntzako maila bakoitzak jar-duteko duen ahalmena eta burutu beharreko ekintzak.

Kalitaterako, ingurumenerako eta segurtasunerako zuzendariak berrikusten du la-rrialdi-planaren bukaerako agiria, eta agiri hori zuzendari-gerenteak onartzen du.

6.3. Hedapena eta prestakuntza

“LANTEGIA SA” enpresako langileek, enpresa horrentzat lan egiten duten kon-tratek eta bisitan etorritakoek, gerta litezkeen larrialdi-egoeren aurrean nola jo-katu behar duten adierazten dieten dokumentazio pertsonalizatua eta egunera-tua dute. Larrialdietan parte hartuko duten kanpoko erakundeek ere (SOS Deiak112, suhiltzaileek...), alderdien artean adostutako informazioa eskura dute. Agi-ri horren hedapena PI 029 “kanpoko eta barneko komunikazioa” agiriaren ara-bera egingo da.

Planoak atezaindegian horrexetarako suaren kontrako armairuan gordeko dira,eta suhiltzaileek armairu horretako giltzen kopia bat dute beren esku.

Larrialdi-planean ardurak dituzten langileen prestakuntza “LANTEGIA SA” en-presaren prestakuntza-planean aurreikusten da, PI 006 “prestakuntza-kudeake-ta” atalean deskribatutako moduan.

6.4. Larrialdi-planaren simulazioak

Larrialdi-plana zati batean edo osotasunean abian jartzeak, bertan aurreikusita-ko prestazioen erabilgarritasuna eta egokitasuna egiaztatzeko aukera ematendu. Eta horren harian, behar izanez gero, hartu beharreko zuzenketa-neurriakedota plana berrikustea erabakiko da.

Kalitaterako, ingurumenerako eta segurtasunerako zuzendariak simulazioakzenbatean behin egingo diren ezartzen du plan batean, eta larrialdi-plana abianjartzeko beharrezko jarduerak koordinatzen ditu.

Bi urtetik behin, simulazio orokor bat egingo da enpresa osorako.

6.5. Larrialdi-planaren berrikuspena

Larrialdi-plana egin duen lan-taldeak plana honako egoeretan berrikusiko du:

72 GIDA TEKNIKOA

• Instalazio berriak sartzen direnean edota lehendik zeudenetan aldaketak egi-ten badira; beti ere, berrikuntza edo aldaketa horiek ordura arte kontuan hartuez diren larrialdi-egoerak eragin baditzakete.

• Antolakuntzan larrialdietarako antolamenduari eragiteko gai diren aldaketakegiten badira. Aldaketa horiek ordura arte ezarritako prebentzio- eta babes-neurrien kantitatean eta kalitatean eragin behar dute, edo bestela, larrialdi-pla-na egituratzen duten kapituluen erredakzioa ukitzen duen edozein alderditan.

• Arauzko betebeharrek horrela eskatzen badute.

• Aldizka egiten diren simulazioen emaitzek horrela eskatzen badute.

• Oro har, hiru urtetik behin berrikusiko da, goian adierazitako egoerak gertatuala ez.

Kalitaterako, ingurumenerako eta segurtasunerako zuzendariak eguneratuko duberrikuspen berria, eta zuzendari-gerenteak onartuko du.

6.6. Larrialdi-plana abian jartzea

Kalitaterako, ingurumenerako eta segurtasunerako zuzendariak larrialdi-planaabian jartzen den bakoitzean I. eranskinean erregistratu ohi du, nahiz simulazio-ak izan (S), nahiz benetako larrialdiak izan (L). Larrialdi-plana abian jartzen denbakoitzean, kontuan hartutako larrialdi-egoera bakoitzean nola funtzionatu duenebaluatu behar da, bai eta benetan eman den egoera zerk eragin zuen eta zeinondorio sortu zituen ere.

Larrialdi-egoeraren irismenaren arabera, azterketa eta ebaluazioa larrialdi-planaegin zuen taldeak edota horretarako osatutako lan-taldeak gauzatuko du. Kalita-terako, ingurumenerako eta segurtasunerako zuzendariak egin behar du emai-tzei buruzko txostena. Ondoren hori erregistratu eta lan-taldea osatzen duteneibanatuko die.

7. BANAKETA ETA AGIRITEGIAN GORDETZEA

Banaketa kalitaterako, ingurumenerako eta segurtasunerako zuzendariak berri-kusten du eta zuzendari-gerenteak onartuko du. Argitaratzea, banatzea eta egu-nean jartzea kalitaterako, ingurumenerako eta segurtasunerako zuzendariari da-gokio.

Prozedura hori honakoei banatuko zaie:

(aipatu enpresako zein saili banatzen zaien)

Jatorrizko agiria kalitaterako, ingurumenerako eta segurtasunerako zuzendariakgordeko du agiritegian.

8. ERANSKINAK

I. eranskina: larrialdi-plana abian jartzeko erregistroaren formatua (Larrialdiaketa simulazioak)

GIDA TEKNIKOA 73

74 GIDA TEKNIKOA

““LA

NT

EG

IA S

A””

LAR

RIA

LDI-

PLA

NA

AB

IAN

JA

RT

ZE

AE

RR

EG

.-00

7

ZK.

LS

KAUS

AKKA

LTET

UTAK

O

HASI

ERA

BUKA

ERA

KALT

EAK

(L)

TXO

STEN

AO

HARR

AKAR

DURA

DUNA

EREM

UA/K

Data

Ord

uaDa

taO

rdua

EMAI

TZAK

(S)

L =

Larr

iald

ia,S

= S

imul

azio

a

ERANSKINAK

ERANSKINAK 77

Arg: 00-06-11LANTEGIA LARRIALDI-PLANABer: 1/01-01-09SA (1.eranskina-Hutsik)Or.: 13tik 1a

Aurkibidea1.- Helburua.2.- Ezarpen-eremua.3.- Definizioak eta laburdurak.4.- Erreferentziak.5.- Ardurak.6.- Deskribapena.

6.1.- Enpresaren eta enpresa-inguruaren deskribapena.6.2.- Enpresaren baliabideak.6.3.- Larrialdi-egoeren identifikazioa.6.4.- Larrialdietarako antolamendua.

6.4.1.- Organigrama.6.4.2.- Larrialdi-egoeretarako egitekoak eta ardurak.

6.5.- Jarduera-prozedura.6.5.1.- Prozedura orokorra.6.5.2.- Ezohiko egoerak.6.5.3.- Komunikazio-bideak.

6.6.- Larrialdietarako lan-fitxak.7.- Plana banatzea eta agiritegian gordetzea.8.- Eranskinak (Planoak).

Berrikusketa Data Aldaketak Orrialdea

Egilea Berrikuspena: Onarpena: Data

01-01-09

78 ERANSKINAK


1. HELBURUA2. EZARPEN-EREMUA3. DEFINIZIOAK ETA LABURDURAK4. ERREFERENTZIAK5. ARDURAK6. DESKRIBAPENA

6.1. ENPRESAREN ETA ENPRESA-INGURUAREN DESKRIBAPENA

ERANSKINAK 79


Enpresa-izena Lantokia

Identifikaziorako datuak 1 Helbidea:

Herria:

Probintzia:

Posta-kodea:

Telefonoa:

Faxa:

Posta elektronikoa:

Ingurua eta sarbideak 2 Egitura Eraikin industriala:

Eraikin ez industriala:

Kanpoko sarbideak Oinezkoentzako sarbideak:

Ibilgailuentzako sarbideak:

Kanpoko laguntza Suhiltzaile-etxerik hurbilena:

Distantzia eta iristeko behar duten denbora (gutxi gorabehera):

Eraikinaren Eraikinaren tamaina Azalera, guztira:eraikuntza-ezaugarriak 3

Lur gaineko solairuen kopurua:

Lur azpiko solairuen kopurua:

Sektore-kopurua:

Sektore bakoitzaren azalera:

Altuera:

Egitura-elementuak Zutabeak:

Habeak:

Habexkak:

Gangatilak:

Kanpoko eta barruko itxiturak:

Jarduera 4

Prozesuak 5

80 ERANSKINAK


Ekipoak eta instalazioak 6 Instalazio elektrikoa Kontratatutako potentzia:Transformadoreak:Banaketa-koadroak:

Aireztapena Naturala:Artifiziala:

Beroketa

Gas sukoien biltegia

Likido sukoien biltegia

Galdarak

Konpresoreak

Bestelakoak (labeak eta abar)

Jarduera eta lana 7 JardueraSektorea / lantegia

Azalera Langile-kopurua

Guztira:

Eraikina husteko baldintzak 8 Eskailera-kopurua Deskribapena

Eraikina husteko Deskribapenabide horizontalak

Irteerak Lantegiko edo sektoreko irteerak Eraikineko irteerak

Organigrama 9

ERANSKINAK 81

Arg

:00-

06-1

1LA

NT

EG

IALA

RR

IALD

I-P

LAN

AB

er:1

/01-

01-0

9S

A(1

.era

nski

na-H

utsi

k)O

r:13

tik 1

a

6.2.

ENP

RESA

REN

BALI

ABID

EAK

BA

LIA

BID

EA

KO

P.Z

EIN

PLA

NO

TAN

DA

UD

E A

DIE

RA

ZIT

A

Su-it

zalg

ailu

akSu

teet

arak

o ur

-har

tune

hor

nitu

akIh

inzt

agai

luak

(spr

inkle

rs)

Alar

ma-

saka

gailu

aAl

arm

a-sir

ena

Argi

ber

ezia

k.La

rrial

diet

arak

o ar

giak

Eten

ik ga

beko

elik

adur

a el

ektri

koa

(ekip

o el

ektro

geno

a, b

ater

ia e

ta a

bar)

Meg

afon

ia /

Tele

foni

aSu

a itz

altz

eko

erai

kinea

n ze

har j

arrit

a da

uden

sist

emak

(CO

2, ap

arra

eta

aba

r)Ba

bese

rako

bal

iabi

de p

asib

oak

(ate

suh

esia

k, o

ntzia

k et

a ab

ar)

Korri

dore

ak, s

utee

n au

rkak

o el

emen

tuak

eta

hus

teko

bid

erik

hurb

ilena

kKa

npok

o bi

lgun

eak

Med

iku-z

erbi

tzua

Botik

a-ku

txa

Ohe

txiki

akAn

bula

ntzia

Xurg

atza

ile in

dust

riala

kSu

teen

aur

kako

lang

ilear

en b

abes

garri

akUs

teka

beko

isur

iak

man

eiat

zeko

lang

ilear

en b

abes

garri

akIs

uri t

oxiko

ak m

anei

atze

ko la

ngile

aren

bab

esga

rriak

82 ERANSKINAK

Arg

:00-

06-1

1LA

NT

EG

IALA

RR

IALD

I-P

LAN

AB

er:1

/01-

01-0

9S

A(1

.era

nski

na-H

utsi

k)O

r:13

tik 1

a

6.3.

LAR

RIAL

DI-E

GOER

EN ID

ENTI

FIKA

ZIOA

LAR

RIA

LDI-

EG

OE

RA

KO

KA

PE

NA

AR

RIS

KU

-A

UR

RE

IKU

S D

AIT

EZ

KE

EN

M

AIL

AO

ND

OR

IOA

KO

HA

RR

AK

ERANSKINAK 83

Arg

:00-

06-1

1LA

NT

EG

IALA

RR

IALD

I-P

LAN

AB

er:1

/01-

01-0

9S

A(1

.era

nski

na-H

utsi

k)O

r:13

tik 1

a

KON

TRO

LTA

LDE

A

ES

KU

-JA

RT

EE

TAR

AK

O B

UR

UA

......

......

......

......

......

......

......

......

......

.....

LAR

RIA

LDIE

TAR

AKO

BU

RU

A...

......

......

......

......

......

......

.....

HE

S:

Has

iera

ko e

sku-

hart

eeta

rako

tald

ea

AE

T:

Azk

en b

uruk

o es

ku-

hart

zeet

arak

o ta

ldea

AH

T:

Ala

rma.

eta

hust

e-ta

ldea

LLT

:Le

hen

lagu

ntza

kota

ldea

LT:

Lagu

ntza

-tal

dea

6.4.

LAR

RIAL

DIET

ARAK

O AN

TOLA

MEN

DUA

6.4.

1. O

rgan

igra

ma

84 ERANSKINAK

Arg

:00-

06-1

1LA

NT

EG

IALA

RR

IALD

I-P

LAN

AB

er:1

/01-

01-0

9S

A(1

.era

nski

na-H

utsi

k)O

r:13

tik 1

a

6.4.

2. L

arria

ldi-e

goer

etar

ako

egite

koak

eta

ard

urak

Esku

har

tuko

At

zem

anEg

iazt

atu

Larri

aldi

-La

rrial

dia

Esku

-har

tzea

kHu

stea

Kanp

oko

Larri

aldi

aren

du

ena

Aktib

atu

mot

aja

kinar

azi

lagu

ntza

buka

era

adie

razi

Larr

iald

ieta

rako

bu

rua

Adi

eraz

iE

sku-

hart

zeet

arak

o bu

rua

Kon

trol

-tal

dea

Jaki

nara

zi

Has

iera

ko

esku

-ha

rtze

etar

ako

tald

eaA

zken

bur

uko

esku

-ha

rtze

etar

ako

tald

eaLe

hen

Lagu

ntza

ko

tald

eaA

larm

a- e

ta

hust

e-ta

ldea

Lagu

ntza

-tald

eaB

este

edo

nor

(*)

Lang

ilere

n ba

tek

istr

ipur

en b

at iz

ango

bal

u ed

o ba

t-ba

tean

gai

xotu

ko b

alitz

, ez

da b

ehar

rezk

oa la

rria

ldia

egi

azta

tzea

ERANSKINAK 85

Arg

:00-

06-1

1LA

NT

EG

IALA

RR

IALD

I-P

LAN

AB

er:1

/01-

01-0

9S

A(1

.era

nski

na-H

utsi

k)O

r:13

tik 1

a

EZ

BA

IB

AI

ALA

RM

AZ

UZ

EN

EK

OA

LAR

MA

SA

KA

GA

ILU

BID

EZ

KO

ALA

RM

A

EZ

EZ

BA

I

EZ

BA

I

EZ

BA

IB

AI

BA

I

EZ

EZ

EZ

BA

IB

AI

ALA

RM

AA

UTO

MAT

IKO

AE

GIA

ZTA

TU

LAR

RIA

LDIA

LAR

RIA

LDIA

AM

AIE

RA

LAR

RIA

LDIA

ES

KU

-HA

RT

ZE

AK

BE

STE

LAKO

LA

N B

ATZU

K

Edo

nor

Leku

koar

dura

duna

Larr

iald

ieta

kobu

rua

Esk

u-ja

rtze

etar

ako

buru

aH

ET

AE

ST

LLT

AH

T

HE

TEK

KO

NT

RO

LAT

ZE

KO

MO

DU

KO

A

LAR

RIA

LDI

TX

IKIA

HE

TEK

LA

NA

RI E

KIN

LAR

RIA

LDIA

KO

NT

RO

LPE

AN

AM

AIE

RA

AM

AIE

RA

AM

AIE

RA

ZA

TI B

AT

HA

RT

ZE

N D

U

LAR

RIA

LDI P

AR

TZ

IALA

AE

STE

K L

AN

AR

I EK

IN

LAR

RIA

LDIA

KO

NT

RO

LPE

AN

LAR

RIA

LDIA

KO

NT

RO

LPE

AN

LAN

TE

GI O

SO

AH

AR

TZ

EN

DU

LAR

RIA

LDI O

RO

KO

RR

A

ALT

EK

LA

NA

RI E

KIN

LAN

GIL

EE

K M

INH

AR

TZ

EK

OA

RR

ISK

UA

AH

TRE

N H

US

TE

A

ZA

UR

ITU

AK

LLTR

EN

SO

RO

SP

EN

-LA

NA

K

BA

RN

E-K

OM

UN

IKA

ZIO

A

KA

NP

OK

OLA

GU

NT

ZA

RE

NB

EH

AR

RA

KA

NP

OKO

LAG

UN

TZA

RE

NB

EH

AR

RA

JA

KIN

AR

AZI

KA

NP

O-K

OM

UN

IKA

ZIO

A

6.5.

JAR

DUER

A-PR

OZED

URA

6.5.

1. P

roze

dura

oro

korr

a (m

olda

tu d

iagr

ama

orok

or h

au n

orbe

re e

npre

sara

)

86 ERANSKINAK


6.5.2. Ezohiko egoerak

LANORDUETAN •

LANORDUETATIK Bada langilerik •

KANPO lanean

(Jaiegunak eta Lantokia itxita •oporraldiak) dago

6.5.3. Komunikazio-bideak (moldatu diagrama orokor hau)

ATZEMAN DUENA

HASIERAKO ESKU-HARTZEETARAKO TALDEA

AHOZ

AHOZ EDOTELEFONOA

LARRIALDIETARAKOBURUA

ALARMA-SIRENA

KANPORAKOTELEFONOA

BARNERAKOTELEFONOA

KANPOKO LAGUNTZATALDEAK: AET, AHT, LLT

SAKAGAILUA

KONTROL-TALDEA

ERANSKINAK 87


• Telefono-zerrenda

KANPOKO LAGUNTZA TELEFONO ZK.

SOS DEIAK 112

Bestelakoak

• Aginte-katea

ORDENA LANTEGIA SA-KO LANGILEAK TELEFONO- ETXEKO TELEFONO LUZAPENA TELEFONOA MUGIKORRA

1

2

3

4

5

ZER GERTATUDA

NON

ZERI ERAGITENDIO

BADA/EZ DAZAURITURIK

(Zenbat)

NOIZ GERTATU DA

AURREIKUSITAKOONDORIOAK

ZERI ERAGINDIEZAIEKE

NORTZUK DAUDE

LANTEGIAN

INGURUMEN-EGOERA(Gertatutako istripu-mota

dela-eta, garrantzirikbaldin badu)

• SOS Deiak-i larrialdiaren berri emateko protokoloa

XXXXXXXX enpresatik deitzen dizuegu; hauxe da helbidea: XXXXXX (industrialdea), XXXXXkalea XXXXX.a, XXXXX, eta telefono-zenbaki honetatik ari gara deika: XXX.XX.XX.XX (*)(*) (Adierazi beste telefono-zenbaki bat, mugikor batetik deituz gero, adibidez)

❑ Sute bat❑ Langile batek istripua izan du edo bat-batean gaixotu egin da❑ Bestelakoak❑ Beheko solairuan –1. lantegian❑ Beheko solairuan –2. lantegian❑ Tarteko solairuan –3. lantegian❑ Lehenengo solairuan, bulegoetan❑ Lehenengo solairuan, laborategian❑ Teilatuan❑ Kanpoaldean❑ Elektrizitate-instalazioari❑ Aireztapen- eta girotze-instalazioari❑ Gas-botilen biltegiari❑ Produktu kimikoen edo/eta hondakin arriskutsuen biltegiari ❑ Presiopeko aparatuei❑ Makinei (zehaztu zentzuei)❑ Ibilgailuei❑ ADR ibilgailuei❑ Harrapatuta❑ Erreta❑ Traumatismoren batekin❑ Toxikatuta❑ Hilda❑ Istripua zein ordutan hasi den (adibidez, 13:55etan)

❑ Airera kea edo/eta gas toxikoak isurtzea❑ Atmosfera leherkorrak sortzea❑ Lurra kutsatzea ❑ Ura kutsatzea❑ Inguruko enpresei❑ Aparkatuta dauden autoei❑ Bestelakoei❑ Larrialdietarako buru diharduen arduradunaren izena❑ Lagun-kopurua❑ Hasierako esku-hartzeetarako taldea zertan ari den (zerbaitetan ari

bada)❑ Haizearen intentsitatea eta norabidea❑ Euria

88 ERANSKINAK


6.6. LARRIALDIETARAKO LAN-FITXAK

……(*)…………………………REN LARRIALDIETARAKO LAN-FITXA

(Bestela ere esan daiteke: ……(*)……………………..…RENTZAKO LARRIALDIETARAKO LAN-FITXA (*) ESKU HARTUKO DUENA (HET, AET eta abar)

EKINTZAK

❖ Suteren bat❑

atzeman baduzu❑

❑

❖ Isuriren bat❑

atzeman baduzu❑

❑

❖ Ibaira egindako isuriren❑

bat atzeman baduzu❑

❑

❖ Bat-bateko gaixotasun❑

edo istripuren bat❑

atzeman baduzu❑

❑

❖ Alarmak jotzen badu ❑

❑

❖ Eta abar ❑

❑

6.7. LARRIALDI OSTEKO JARDUERAK

7. PLANA BANATZEA ETA AGIRITEGIAN GORDETZEA

8. ERANSKINAK

ERANSKINAK 89


90 ERANSKINAK

Arg: 00-06-11LANTEGIA LARRIALDI-PLANABer: 1/01-01-09SA (2.eranskina-Adibidea)Or.: 25tik 1a

Aurkibidea

1.- Helburua.2.- Ezarpen-eremua.3.- Definizioak eta laburdurak.4.- Erreferentziak.5.- Ardurak.6.- Deskribapena.

6.1.- Enpresaren eta enpresa-inguruaren deskribapena.6.2.- Enpresaren baliabideak.6.3.- Larrialdi-egoeren identifikazioa.6.4.- Larrialdietarako antolamendua.

6.4.1.- Organigrama.6.4.2.- Larrialdi-egoeretarako egitekoak eta ardurak.

6.5.- Jarduera-prozedura.6.5.1.- Prozedura orokorra.6.5.2.- Ezohiko egoerak.6.5.3.- Komunikazio-bideak.

6.6.- Larrialdietarako lan-fitxak.7.- Plana banatzea eta agiritegian gordetzea.8.- Eranskinak (planoak).

Berrikusketa Data Aldaketak Orrialdea

1 01-01-9 Osoa Denak

Egilea: Berrikuspena: Onarpena: Data:

01-01-09

1. HELBURUA

Barne-larrialdietarako plan honen helburua hauxe da: LANTEGIA SA enpresak,gerta litezkeen larrialdi-egoerei aurre egiteko edo larrialdi-egoera horiek instala-zioetan izango dituzten ondorioak txikiagotzeko, zein antolamendu, baliabide etajarduera-prozedura behar dituen zehaztea.

2. EZARPEN-EREMUA

Gerta litekeen larrialdi-egoeratzat hartu eta agiri honetako 6.3. atalean zerren-datutako egoera guztietan ezarriko da barne-larrialdietarako plana.

3. DEFINIZIOAK ETA LABURDURAK

• Azken buruko esku-hartzeetarako taldea (AET): Gertatutako larrialdiak larrial-di, horrelako egoerei aurre egiteko trebatuta dauden kanpoko laguntzarakozerbitzuak dira, eta LANTEGIA SA enpresako esku-hartzeetarako taldeek la-rrialdia sortarazi duena ezabatzea eta larrialdia bera kontrolatzea lortzen ezdutenean esku hartuko dute.

• Hasierako esku-hartzeetarako taldea (HET): Larrialdi-egoeran berehalaxeesku hartuko duen pertsona edo taldea da. Larrialdi-egoera ezabatzea edoheda dadin saihestea izango dute helburu, eta, besteak beste, ondorengo biegiteko hauek izango dituzte euren gain: enpresa hustea beharrezkoa deneanberori zuzendu eta ikuskatzea, eta zauriturik baldin badago horiei laguntzaematea.

• Kontrol-taldea (KT): Larrialdiak dirauen bitartean egoerari buruzko informazioguztia jasoko eta zentralizatuko duen pertsona da. Bera arduratuko da kanpo-ko taldeei larrialdiaren berri emateaz.

• Larrialdi txikia: LANTEGIA SA enpresako baliabideek (hau da, hasierako esku-hartzeetarako taldeek) kontrolatzeko moduko larrialdi-egoera.

ERANSKINAK 91


• Larrialdia: LANTEGIA SA enpresako baliabideek kontrolatzeko modukoa ezden larrialdi-egoera da. Horrelakoetan, beraz, ezinbestekoa da kanpoko la-guntzara jotzea (hau da, azken buruko esku-hartzeetarako taldeetara), eta ba-liteke bertan dauden langile guztiak edo batzuk atera behar izatea (huste oro-korra edo partziala).

• Larrialdietarako eta esku-hartzeetarako burua (LEB): Larrialdietako arduradunnagusia izango da, eta koordinatzaile izateaz gain, esku-hartzeak zuzendukoditu. Aginte-katearen taulan (6.5.3) lehenbizi ageri den pertsona arituko da la-rrialdietarako eta esku-hartzeetarako buru, eta hura ez dagoenean, berriz,LANTEGIA SA-n egon eta zerrendan azaltzen den hurrengoa. Egoera bere-zietarako, ikus larrialdi-plan honetako 6.5.2. atala.

4. ERREFERENTZIAK

• PI041 “larrialdi-planaren prozedura”

• Kudeaketa-eskuliburua

• UNE-EN-ISO 14001

• OHSAS 18001

92 ERANSKINAK


5. ARDURAK

Larrialdietarako eta esku-hartzeetarako buruaren ardura da barne-larrialdietara-ko plan hau egitea eta eguneratzea. Kalitaterako, ingurumenerako eta lanekoarriskuen prebentziorako zuzendaritzak berrikusiko du gero, eta LANTEGIA SA-ko zuzendariak edo gerenteak onartu.

6. DESKRIBAPENA

6.1. ENPRESAREN ETA ENPRESA-INGURUAREN DESKRIBAPENA

Ondorengo tauletan eta bertan aipatutako planoetan laburbiltzen dira LANTE-GIA SA enpresa non dagoen, zein eraikuntza-ezaugarri dituen eta zein industria-jardueratan aritzen den.

ERANSKINAK 93


EN

PR

ES

AR

EN

ETA

EN

PR

ES

A-I

NG

UR

UA

RE

N D

ES

KR

IBA

PE

NA

(1)

Enp

resa

-izen

a:LA

NT

EG

IA S

A

Hel

bide

a:K

alam

ina

kale

a, 1

1

Her

ria:

Oke

ta

Pro

bint

zia:

Ara

ba

Pos

ta-k

odea

:01

510

Tele

fono

a:99

9-99

9999

Faxa

:99

9-99

9998

Pos

ta e

lekt

roni

koa:

LAN

TE

GIA

SA

@se

a.es

2.1.

- E

gitu

raE

raik

in in

dust

riala

:H

iru s

olai

ruko

era

ikin

a, b

ista

ko a

drei

luko

a.

2.2.

-Kan

poko

O

inez

koen

tzak

o sa

rbid

eak:

sarb

idea

k•

Hiru

sar

bide

dau

de, l

urra

ren

mai

lan:

harr

erar

ako

atar

ikoa

, 1.l

ante

giko

a et

a 2.

lant

egik

oa.

•H

orie

z ga

in, l

arria

ldie

tara

ko e

skai

lera

bid

ezko

sar

bide

rik e

re b

ada,

eki

alde

ko fa

txad

ako

tart

eko

sola

iruan

eta

lehe

neng

o so

lairu

an.

•A

zken

ik, k

anpo

ko e

skai

lera

bat

etik

ere

bad

a be

ste

sarb

ide

bat,

tart

eko

sola

irutik

eta

lehe

neng

o so

lairu

tik te

ilatu

ko g

alda

reta

ra a

rtek

oa.

Ibilg

ailu

entz

ako

sarb

idea

k:Ib

ilgai

luen

tzak

o ap

arka

leku

ra jo

atek

o bi

sar

bide

dau

de G

ojai

ngo

indu

stria

ldek

o K

alam

ina

kale

an.

2.3.

- K

anpo

ko

Suh

iltza

ile-e

txer

ik h

urbi

lena

:G

aste

izla

gunt

zaD

ista

ntzi

a et

a iri

stek

o be

har

dute

n de

nbor

a (g

utxi

gor

abeh

era)

:15

min

utu.

94 ERANSKINAK

Arg

:00-

11-0

6LA

NT

EG

IALA

RR

IALD

I-P

LAN

AB

er:1

/01-

01-0

9S

A(2

.era

nski

na-

Adi

bide

a)O

r.:25

tik 1

.a

1.-

IDE

NT

IFIK

AZ

IO-

RA

KO

DAT

UA

K

2.-I

NG

UR

UA

ETA

SA

RB

IDE

AK

(ikus

1.e

ta 2

.pl

anoa

k)

EN

PR

ES

AR

EN

ETA

EN

PR

ES

A-I

NG

UR

UA

RE

N D

ES

KR

IBA

PE

NA

(2)

Era

ikita

ko a

zale

ra,g

uztir

a:22

00 m

2 .Lu

r ga

inek

o so

lairu

en k

opur

ua:

•B

ehek

o so

lairu

a:ha

rrer

a-le

kua,

lant

egia

k (1

000

m2 )

•Ta

rtek

o so

lairu

a:la

nteg

ia (

300

m2 )

•Le

hene

ngo

sola

irua:

bule

goak

(90

0 m

2 )Lu

r az

piko

sol

airu

en k

opur

ua:

ez d

ago

sola

irurik

.S

ekto

re-k

opur

ua:

lau

Sek

tore

bak

oitz

aren

aza

lera

:1.

lant

egia

(50

0 m

2 ), 2

.lan

tegi

a (5

00 m

2 ), ta

rtek

o so

lairu

a (3

00 m

2 )et

a le

hene

ngo

sola

irua

(900

m2 )

Altu

era:

•Ip

arra

ldek

o fa

txad

aren

gai

na:1

1 m

.•

Heg

oald

eko

fatx

adar

en g

aina

:8 m

.Z

utab

eak:

horm

igoi

arm

atua

.H

abea

k:ho

rmig

oi a

rmat

ua.

Hab

exka

k:ho

rmig

oi a

rindu

a.G

anga

tilak

:ho

rmig

oi a

rindu

a.K

anpo

ko e

ta b

arru

ko it

xitu

rak:

•H

egoa

ldek

o fa

txad

an la

katu

tako

alu

min

iozk

o m

ihiz

tadu

ra d

ago

jarr

ita z

utab

een

arte

an, g

oran

tzho

rizon

talk

i mod

ulat

uta,

eta

“P

lani

lux”

-mot

ako

beira

k di

tu, 1

0 m

m-k

o lo

dier

akoa

k.•

Itxitu

ra h

orm

en b

idez

egi

n da

eta

era

ikun

tza-

ezau

garr

i ha

uek

ditu

zte:

kanp

oald

ean,

bis

tako

adre

iluz

egin

dako

fabr

ika-

horm

a da

go, e

rdira

ino,

eta

hor

mat

ala,

ber

riz, a

drei

lu h

uts

biko

itzek

oada

, er

dira

ino

hori

ere

;m

orte

rozk

o es

tald

ura

baka

rra

du,

zarp

iatu

a hi

drof

ugoa

da

eta

aire

-ga

nber

a P

V-5

0 m

otak

o be

ira-z

untz

ezko

isol

atza

ilez

egin

da d

ago;

behe

alde

a, b

erriz

, tre

nkad

anja

rrita

ko a

drei

lu h

uts

biko

itzez

egi

ndak

o fa

brik

a-le

bant

ezko

a da

, zar

piat

ua e

ta ig

elts

uz lu

zitu

a.•

Ipar

rald

eko

fatx

adan

irek

i dai

tezk

een

leih

atea

k da

ude,

lehe

n es

anda

ko e

zaug

arri

bere

koak

eta

6 m

m-k

o lo

dier

akoa

k.

ERANSKINAK 95

Arg

:00-

11-0

6LA

NT

EG

IALA

RR

IALD

I-P

LAN

AB

er:1

/01-

01-0

9S

A(2

.era

nski

na-

Adi

bide

a)O

r.:25

tik 1

.a

3.- E

RA

IKIN

AR

EN

ER

AIK

UN

TZA

-E

ZAU

GA

RR

IAK

3.1.

-Era

ikin

aren

tam

aina

3.2.

- E

gitu

ra-

elem

entu

ak

EN

PR

ES

AR

EN

ETA

EN

PR

ES

A-I

NG

UR

UA

RE

N D

ES

KR

IBA

PE

NA

(3)

•B

uleg

oeta

ko ja

rdue

ra:a

dmin

istr

azio

a, m

erka

tarit

za-ja

rdue

ra e

ta b

uleg

o te

knik

oa.

•La

nteg

ieta

ko ja

rdue

ra:1

.lan

tegi

a et

a 2.

lant

egia

.

•A

dmin

istr

azio

-pro

zesu

ak.

•Fa

brik

azio

-pro

zesu

ak:l

ante

giet

an m

ekan

izaz

ioak

.

6.1.

- In

stal

azio

K

ontr

atat

utak

o po

tent

zia:

150

kwel

ektr

ikoa

Tran

sfor

mad

orea

k:ez

dag

o.B

anak

eta-

koad

roak

:•

Ban

aket

a-ko

adro

nag

usia

beh

eko

sola

iruan

dag

o, e

ta h

arre

ra-le

kutik

hel

tzen

da

bert

ara.

•B

igar

ren

mai

lako

koa

dror

ik e

re b

ada:

1.et

a 2.

lant

egie

tan,

tart

eko

sola

iruan

eta

lehe

neng

o so

lairu

an.

6.2.

- A

irezt

apen

aA

irezt

apen

art

ifizi

aler

ako

inst

alaz

ioa

dago

, era

ikin

oso

ko a

irea

berr

itzek

o, e

ta p

lenu

mm

s-en

bid

ez ir

iste

n da

era

ikin

eko

konp

artim

entu

etar

a.

6.3.

- B

erok

eta

Be

roke

ta-s

iste

ma

“fa

n-c

oil”

-mo

tako

air

e-g

iro

ga

ilue

n b

ide

zko

a d

a,

ba

i lu

rre

koa

k b

ai

saba

ikoa

k, g

irotu

beh

arre

ko l

ekua

ren

arab

era.

Ur

bero

a, b

erriz

, er

rend

imen

du h

andi

kobe

dera

tzi

gald

arar

en b

idez

lor

tzen

da

(gal

dara

k ga

s na

tura

lare

n bi

dezk

oak

dira

eta

erai

kine

ko te

ilatu

an d

aude

).Ta

ilerr

etan

, hod

i err

adia

tzai

leen

bid

ezko

a da

ber

oket

a-si

stem

a.

6.4.

- G

as k

onpr

imitu

en,

likid

otue

n,di

solb

atue

n Ip

arra

ldek

o fa

txad

aren

ond

oko

bilte

gian

gor

detz

en d

ira b

otila

k (a

zetil

enoa

, arg

ona,

eta

pres

iope

koen

nitr

ogen

oa, h

elio

a et

a ox

igen

oa).

bilte

gia

6.5.

- Li

kido

suk

oien

•

Lant

egia

k:ol

ioak

eta

dis

olba

tzai

leak

(20

00 l)

.bi

ltegi

a•

Esk

orge

ntza

ko a

ndel

a 19

00 l-

koa

da.

96 ERANSKINAK

Arg

:00-

11-0

6LA

NT

EG

IALA

RR

IALD

I-P

LAN

AB

er:1

/01-

01-0

9S

A(2

.era

nski

na-

Adi

bide

a)O

r.:25

tik 1

.a

4.-

JAR

DU

ER

A

5.-

PR

OZ

ES

UA

K

6.-

EK

IPO

AK

ETA

INS

TALA

ZIO

AK

(ikus

2,3

eta

4.

plan

oak)

EN

PR

ES

AR

EN

ETA

EN

PR

ES

A-I

NG

UR

UA

RE

N D

ES

KR

IBA

PE

NA

(4)

6.6.

- Gal

dara

kB

eder

atzi

gal

dara

dau

de, g

uztia

k ga

s na

tura

l bid

ezko

ak e

ta e

rren

dim

endu

han

diko

ak (

26 k

w-k

opo

tent

zia

erab

ilgar

ria, g

anbe

ra e

stan

koa,

piz

keta

aut

omat

ikoa

, gar

rare

n ko

ntro

la io

niza

zio

bide

zkoa

eta

NO

xis

uria

15-

24 p

pm a

rtek

oa).

Era

ikin

eko

teila

tuko

gal

dara

-gel

an d

aude

den

ak.

6.7.

- Aire

kon

prim

itua

•K

onpr

esor

ea:4

Hp/

kw.

•P

resi

opek

o an

dela

:V=

0,45

m3

/ P=

10 b

ar.

6.8.

- Bes

tela

koak

•

Lant

egik

o m

akin

akJa

rdue

raS

ekto

rea/

lant

egia

Aza

lera

Lang

ile-k

opur

ua•

Beh

eko

sol.

- la

nteg

iak

1000

m2

50•

Tart

eko

sol.

- la

nteg

ia30

0 m

210

•1.

sol.

– la

b/bu

lego

ak.

900

m2

30

Guz

tira:

2200

m2

90 la

gun

(tre

baku

ntza

ikas

taro

ak d

aude

nean

, 25

lagu

n ge

hiag

o le

hene

ngo

sola

iruan

)E

skai

lera

-kop

urua

:D

eskr

ibap

ena:

Bos

t•

Tart

eko

sola

irura

ko e

ta le

hene

ngo

sola

irura

ko s

arbi

dea

harr

era-

leku

tik.

•Ta

rtek

o so

lairu

rako

eta

lehe

neng

o so

lairu

rako

sar

bide

a ha

rrer

a-le

kuar

en p

aret

ik.

•Te

ilatu

rako

sar

bide

a (g

alda

ra-g

elar

akoa

) ta

rtek

o so

lairu

tik.

•La

rria

ldie

tara

ko ir

teer

a ta

rtek

o so

lairu

ko e

ta le

hene

ngo

sola

iruko

men

deba

ldek

o fa

txad

atik

.E

raik

ina

hust

eko

bide

D

eskr

ibap

ena:

horiz

onta

lak:

Sol

airu

bak

oitz

ean

bi:b

atet

ik h

arre

ra-le

kuko

esk

aile

reta

ra ir

tete

n da

, eta

bes

tetik

, ber

riz,

Sei

men

deba

ldek

o fa

txad

ako

larr

iald

ieta

rako

irte

eret

ara

(beh

eko

sola

iruko

sol

airu

pilo

tuet

ansa

rtze

ko a

tea)

.Ir

teer

akLa

nteg

iko

edo

sekt

orek

o irt

eera

kE

raik

inek

o irt

eera

k12

Beh

eko

sola

irua

3Ta

rtek

o so

lairu

a2

5Le

hene

ngo

sola

irua

2

ERANSKINAK 97

Arg

:00-

11-0

6LA

NT

EG

IALA

RR

IALD

I-P

LAN

AB

er:1

/01-

01-0

9S

A(2

.era

nski

na-

Adi

bide

a)O

r.:25

tik 1

.a

6.-

EK

IPO

AK

ETA

INS

TALA

ZIO

AK

(ikus

2,3

eta

4.

plan

oak)

7.-

JAR

DU

ER

A

ETA

LA

NA

8.-

ER

AIK

INA

HU

ST

EK

OB

ALD

INT

ZA

K

(ikus

2,3

eta

4.

plan

oak)

6.2. ENPRESAREN BALIABIDEAK

LANTEGIA SA enpresak larrialdi-egoerei aurrea hartzeko eta, halakorik gertatuzgero, aurre egiteko zein baliabide dituen zehazten da ondorengo taulan.

Eranskineko 2., 3. eta 4. planoetan dago adierazita baliabide horiek non dauden.

ZEIN Zk. BALIABIDEA KOPURUA PLANOTAN

DAGO

1 Sute-detektagailua/Alarma jasotzeko instal. 40 / 1

2 Alarma-sakagailua 20

3 ABC-motako suteetarako hautsezko itzalgailuak 40

4 CO2 bidezko itzalgailuak 20

5 Suteetarako ur-hartune hornituak 6

6 Alarma-sirena 22., 3. eta 4.

7 Gas-detektagailua/Alarma jasotzeko instal. 4 / 1planoak

8 Larrialdietarako argiak 100

9 Telefonia / Megafonia 1

10 Ate suhesiak 20

11 Huste-bideak 6

12 Kanpoko bilguneak 1

13 Botika-kutxak 5

98 ERANSKINAK


6.3. LARRIALDI-EGOEREN IDENTIFIKAZIOA

Industria-jardueraren arriskuak ebaluatu ondoren, emaitzek ez dute adierazi az-tertutako egoera bakar bat ere 3. arrisku-mailakoa (neurrizkoa) edo gehiagokoadenik. Baina, hala eta guztiz ere, halakotzat hartu dira 31/1995 Legeak, lanekoarriskuei aurrea hartzekoak, 20. artikuluan exijitutakoak. Ondorengo taulan du-zue, labur-labur, LANTEGIA SA enpresan gerta litezkeen larrialdi-egoeratzatidentifikatutakoak.

EGOERA NON ARRISKU- IZAN DITZAKEEN OHARRAKMAILA ONDORIOAK

1 SUTEA Lantokia ONARGARRIA • Zaurituak Baliteke sutearen • Kalte materialak eraginez produktu• Ingurumenean kimikoak eta hondakin

eragindako kalteak arriskutsuak erretzea.(airea kutsatzea, ura kutsatzea eta Laneko arriskuei hondakinak sortzea) aurrea hartzeko

31/1995 Legeko 20.artikulua.

2 LANGILEREN Lantokia EE • Zaurituak Laneko arriskuei BATEK aurrea hartzeko

ISTRIPUA 31/1995 legeko 20.IZATEA EDO artikulua.BAT-BATEANGAIXOTZEA

ERANSKINAK 99


6.4.

LAR

RIAL

DIET

ARAK

O AN

TOLA

MEN

DUA

6.4.

1. O

rgan

igra

ma

100 ERANSKINAK

Arg

:00-

11-0

6LA

NT

EG

IALA

RR

IALD

I-P

LAN

AB

er:1

/01-

01-0

9S

A(2

.era

nski

na-

Adi

bide

a)O

r.:25

tik 1

.a

KONT

ROL-

TALD

EATe

lefon

ogun

ea

LARR

IALD

IETA

RAKO

ETA

ESK

U-HA

RTZE

ETAR

AKO

BUR

UA

HET

:H

asie

rako

esk

u-ha

rtzee

tara

ko ta

ldea

.

Lang

ile g

uztia

k

AET:

Azke

n bu

ruko

esk

u-ha

rtzee

tara

ko ta

ldea

Kanp

oko

lagu

ntza

rako

zerb

itzua

k“S

OS

Dei

ak 1

12”

6.4.

2. L

arria

ldi-e

goer

etar

ako

egite

koak

eta

ard

urak

Ond

oren

go ta

ulan

duz

ue la

burt

uta

zein

egi

teko

eta

ard

ura

ditu

zten

larr

iald

ieta

rako

ant

olam

endu

ko m

aila

guz

tiek.

Atze

man

Egia

ztat

u La

rrial

di-

Larri

aldi

a Ka

npok

o La

rrial

diar

en

Aktib

atu

(*)

mot

a ja

kina

razi

Esku

-har

tzea

kH

uste

ala

gunt

zabu

kaer

aad

iera

zi

Larri

aldi

etar

ako

eta

esku

-Ad

iera

ziAg

indu

Zuze

ndu

Adie

razi

Agin

duAd

iera

ziha

rtzee

tara

ko

buru

a

Kont

rol-t

alde

aEg

iazt

atze

a ag

indu

Jaki

nara

ziJa

kina

razi

Jaki

nara

ziJa

kina

razi

Has

iera

ko e

sku-

Has

iera

-has

iera

n Es

an e

ta z

uzen

du

hartz

eeta

rako

es

ku h

artu

Zaur

ituar

en

tald

eaeb

akua

zioa

adi

eraz

i

Azke

n bu

ruko

Az

ken

buru

an

esku

-har

tzee

tara

ko

esku

har

tuta

ldea

Best

e ed

onor

Atze

man

le

zake

Egia

ztat

uLa

gunt

za e

man

(*) L

angi

lere

n ba

tek

istri

pure

n ba

t iza

ngo

balu

edo

bat

-bat

ean

gaix

otuk

o ba

litz,

ez

da b

ehar

rezk

oa la

rria

ldia

egi

azta

tzea

ERANSKINAK 101

Arg

:00-

11-0

6LA

NT

EG

IALA

RR

IALD

I-P

LAN

AB

er:1

/01-

01-0

9S

A(2

.era

nski

na-

Adi

bide

a)O

r.:25

tik 1

.a

6.5. JARDUERA-PROZEDURA

Ondorengo irudiko fluxu-diagraman adierazi da, eskema moduan, larrialdi-ego-eretan jarraitu beharreko jarduera-prozedura. Oinarrizko bi larrialdi-egoera hartudira kontuan:

• Larrialdi txikia: LANTEGIA SA enpresak dituen baliabideekin (hasierako esku-hartzeetarako taldea) kontrolatzeko moduko larrialdia.

• Larrialdia: LANTEGIA SA enpresako baliabideek kontrolatzeko modukoa ezden larrialdi-egoera da. Horrelakoetan, beraz, ezinbestekoa da kanpoko la-guntzara jotzea (hau da, azken buruko esku-hartzeetarako taldeetara), eta ba-liteke bertan dauden langile guztiak edo batzuk atera behar izatea (huste oro-korra edo partziala).

102 ERANSKINAK


6.5.

1. P

roze

dura

oro

korr

a

ERANSKINAK 103

Arg

:00-

11-0

6LA

NT

EG

IALA

RR

IALD

I-P

LAN

AB

er:1

/01-

01-0

9S

A(2

.era

nski

na-

Adi

bide

a)O

r.:25

tik 1

.a

Edo

nor

Leku

koar

dura

duna

Larr

iald

ieta

rako

eta

esku

-har

tzee

tara

ko b

urua

HE

TA

ET

ESKU

-HAR

TZEA

K

ALAR

MA

EZEZ

BAI

BAI

SAKA

GAILU

BIDEZ

KOAL

ARMA

EGIA

ZTAT

ULA

RRIA

LDIA

BAI

EZLA

RRIA

LDIA

BUKA

ERA

EZ

EZEZ

BAI

BAI BA

IHETe

kKO

NTRO

LATZ

EKO

MOD

UKOA

LARR

IALD

I TXI

KIA

HETe

k LAN

ARI E

KIN

LARR

IALD

IAKO

NTRO

LPEA

N

BUKA

ERA

LARR

IALD

IA

AETe

k LA

NARI

EKI

N

LARR

IALD

IAKO

NTRO

LPEA

N

BUKA

ERA

LARR

IALD

I OST

EKO

JADU

ERAK

LARR

IALD

I-EG

OERA

ZUZE

NEKO

ALAR

MA

ALAR

MA

AUTO

MAT

IKO

A

6.5.2. Ezohiko egoerak

Baliteke LANTEGIA SA enpresak larrialdiren bat izan eta bi egoera hauetakorenbat gertatzea: larrialdia enpresaren ohiko lanordutatik kanpo jazotzea edo la-rrialdietarako antolamenduan funtsezkoak diren norbaitzuk (adibidez, larrialdie-tarako burua, esku-hartzeetarako burua eta abar) lantokian ez egotea. Horrela-koetan jarraitu beharreko urratsak laburbiltzen ditu ondorengo taulak.

• Antolamendua larrialdietarako organigrama orokorrarekinbat arituko da.

• Larrialdietarako eta esku-hartzeetarako burua ez badago,aginte-katean mailarik handiena duen hurrenak hartuko duharen lekua, hura etorri arte.

• Une horretan lantokian egon eta maila profesional handienaduen langileak hartuko ditu bere gain, behin-behingoz,larrialdietarako eta esku-hartzeetarako buruaren egitekoak.

• Barne-larrialdietarako planean ezarritakoaren arabera hartubeharreko erabakiak hartuko ditu, eta larrialdietarako etaesku-hartzeetarako burua aurkitzen saiatuko da telefonoz.Harekin harremanetan jartzerik lortzen ez badu, aginte-katean ezarritako ordenari jarraituz han ageri direnei deitukodie telefonoz, arduradunen bat aurkitu arte.

• Larr ialdietarako eta esku-har tzeetarako burua ezdagoenean, lantokira joan ahal izan eta aginte-kateanmailarik handiena duenak hartuko du haren lekua, hura etorriarte.

• Kontrata bidezko langileak baino ez badaude (adibidez,garbitzaileak, lorezainak...), SOS Deiak-i eta industrialdekosegurtasun-zerbitzuei dei egin eta larrialdiaren berri emangodiete.

• Industrialdeko segurtasun-zerbitzukoak larrialdietarako etaesku-hartzeetarako buruarekin harremanetan jar tzensaiatuko dira telefonoz, eta lortzen ez badute, aginte-kateanezarritako ordenari jarraituz han ageri direnei deituko dietelefonoz, arduradunen bat aurkitu arte.

• Larrialdietarako eta esku-hartzeetarako burua ez dagoenean,lantokira joan ahal izan eta aginte-katean mailarik handienaduenak hartuko du haren lekua, hura etorri arte.

104 ERANSKINAK


LANORDUETAN

LANORDUE-TATIK KANPO

(Jaiegunaketa

oporraldiak)

Badalangilerik

lanean

Lantokia itxita dago

ERANSKINAK 105

6.5.3. Komunikazio-bideak

Larrialdi-egoeretan barne- eta kanpo-komunikaziorako jarraitu beharreko proze-dura laburbiltzen du, eskema moduan, irudi honek.

OSO GARRANTZITSUA:

1. Telefono-luzapen batetik LANTEGIA SA-tik kanpora deitz eko, “9” zenbakiamarkatu behar da lehendabizi eta zerrendako telefono-zenbakia gero.Lantoki barruk o deiak egitek o, nahikoa da telefono-luzapenak zuzeneanmarkatzea.

2. Argi-indarrik gabe geratuz gero, telefonoguneari erantsitako telefonoa izangoda erabilgarria den bakarra.


ATZEMANDUENA

AHOZ

HASIERAKO ESKU-HARTZEETARAKO TALDEA

SAKAGAILUA

BARNERAKOTELEFONOAKANPORAKO

TELEFONOAALARMA-SIRENA

LARRIALDIETARAKOTALDEA

KONTROL-TALDEA

AHOZ EDOTELEFONOZ

TALDEAK: AET, AHT, LLT KANPOKO LAGUNTZA

106 ERANSKINAK


• Telefono-zerrenda

KANPOKO LAGUNTZA TELEFONO-ZK.

SOS DEIAK 112

INDUSTRIALDEA 999.99.99.99

MUTUALITATEA (INDUSTRIALDEA) 999.99.99.99

MUTUALITATEKO KLINIKA 999.99.99.99

ALARMA JASOTZEKO INSTALAZIOA 999.99.99.99

• Aginte-katea

ORDENA LANTEGIA SA-KO LANGILEAK TELEFONO- ETXEKO TELEFONO LUZAPENA TELEFONOA MUGIKORRA

1 Ramon Gorbea 110 999.99.99.99 999.99.99.99

2 Eneko Oketa 111 999.99.99.99 999.99.99.99

3 Aitor Lekanda 112 999.99.99.99 999.99.99.99

4 Ester Berretin 113 999.99.99.99 999.99.99.99

5 Lorena Aldabide 114 999.99.99.99 999.99.99.99

ERANSKINAK 107


ZER GERTATU DA

NON

ZERI ERAGITENDIO

BADA/EZ DAZAURITURIK

(ZENBAT)

NOIZ GERTATU DA

AURREIKU-SITAKO

ONDORIOAK

ZERI ERAGINDIEZAIEKE

NORTZUK DAUDE

LANTEGIAN

INGURUMEN-EGOERA (Gertatutako istripu-

mota dela-eta,garrantzirik baldin badu)

• SOS Deiak-i larrialdiaren berri emateko protokoloa

SOS Deiak 112-era laguntza eske deitutakoan, ondorengo protokolo honi jarraitu behar zaio BETI.LANTEGIA SA enpresatik deitzen dizuegu; hauxe da helbidea: Oketako industrialdea, Kalamina kalea 11, Oketa(Araba), eta telefono-zenbaki honetatik ari gara deika: 999.99.99.99 (*).(*) (Adierazi beste telefono-zenbaki bat, mugikor batetik deituz gero, adibidez)

❑ Sute bat❑ Langile batek istripua izan du edo bat-batean gaixotu egin da❑ Bestelakoak❑ Beheko solairuan – 1. lantegian❑ Beheko solairuan – 2. lantegian❑ Tarteko solairuan - 3. lantegian❑ Lehenengo solairuan, bulegoetan❑ Lehenengo solairuan, laborategian❑ Teilatuan❑ Kanpoaldean❑ Elektrizitate-instalazioari❑ Aireztapen- eta girotze-instalazioari❑ Gas-botilen biltegiari❑ Produktu kimikoen edo/eta hondakin arriskutsuen biltegiari ❑ Presiopeko aparatuei❑ Makinei (zehaztu zentzuei)❑ Ibilgailuei❑ ADR ibilgailuei❑ Harrapatuta❑ Erreta❑ Traumatismoren batekin❑ Toxikatuta ❑ Hilda❑ Istripua zein ordutan hasi den (adibidez, 13:55etan)❑ Airera kea edo/eta gas toxikoak isurtzea❑ Atmosfera leherkorrak sortzea❑ Lurra kutsatzea ❑ Ura kutsatzea❑ Inguruko enpresei❑ Aparkatuta dauden autoei❑ Bestelakoei❑ Larrialdietarako buru diharduen arduradunaren izena❑ Lagun-kopurua❑ Hasierako esku-hartzeetarako taldea zertan ari den (zerbaitetan ari

bada)❑ Haizearen intentsitatea eta norabidea❑ Euria

108 ERANSKINAK

6.6.

ESK

U-HA

RTZE

ETAR

AKO

LAN-

FITX

AK

•A

tzea

ldea

(B

eti e

gite

koak

)

LAN

TE

GIA

SA

-KO

LA

NG

ILE

EN

TZ

AK

O1.

berr

.E

SK

U-H

AR

TZ

EE

TAR

AK

O L

AN

-FIT

XA

20

01-0

1-09

❑E

rabi

li ha

utso

ntzi

ak.B

aim

endu

tako

ere

mue

tan

soili

k er

re.

❑E

rrau

tsak

eta

buk

atut

ako

prod

uktu

kim

ikoe

n on

tzia

k ez

bot

a za

karr

ontz

ira.

❑B

ero

hand

ia b

otat

zen

dute

n gu

neak

ez

hurb

ildu

erre

tzek

o ga

i dire

n m

ater

iale

tara

.❑

Ez

gain

karg

atu

ener

gia-

hart

unea

k.Z

alan

tzar

ik iz

anez

ger

o, g

alde

tu m

ante

ntze

-lane

tako

ard

urad

unar

i.❑

Era

bili

kont

u ha

ndiz

pro

dukt

u ki

mik

oak,

bat

ez e

re e

zaug

arri

arris

kuts

uak

ditu

zten

ak.

ZU

RE

AR

DU

RA

PE

KO

ER

EM

UA

N e

giaz

tatu

:

❑La

rria

ldie

tara

ko e

kipo

en e

goer

a (s

u-itz

alga

ilurik

falta

den

, su

-itza

lgai

lu a

kast

unik

ba

al d

agoe

n, s

utee

tara

ko u

r-ha

rtun

eeta

n pr

esio

ask

i dag

oen,

pus

katu

tako

sak

agai

luak

...)

❑La

rria

ldie

tara

ko a

teen

eta

irte

eren

ego

era

(ate

ek tr

abat

urik

dau

den,

gilt

zez

itxiri

k...)

❑

Bot

ika-

kutx

aren

ego

era

eta

eduk

ia.

❑La

rria

ldie

tara

ko ir

teer

etan

, era

ikin

a hu

stu

beha

r iz

anez

ger

o, in

olak

o oz

topo

rik d

agoe

n.❑

Lan-

egun

a bu

katu

tako

an t

resn

a el

ektr

ikor

ik (

orde

naga

iluak

, la

bora

tegi

ko e

kipo

rik...

) al

ferr

ik d

esko

nekt

atu

gabe

gera

tu o

te d

en.

Lant

okia

n la

rria

ldie

tara

ko b

alia

bide

etan

nol

abai

teko

aka

tsen

bat

sum

atuz

ger

o,ja

kina

razi

BE

RE

HA

LA m

an-

tent

ze-la

neta

ko a

rdur

adun

ari.

Arg

:00-

11-0

6LA

NT

EG

IALA

RR

IALD

I-P

LAN

AB

er:1

/01-

01-0

9S

A(2

.era

nski

na-

Adi

bide

a)O

r.:25

tik 1

.a

PR

EB

EN

TZ

IOK

OA

K

ERANSKINAK 109

ED

OZ

EIN

KA

SU

TAN

SU

A A

tzem

anba

duzu

IST

RIP

UR

EN

BAT

ED

O B

AT B

ATE

KO

GA

IXO

TAS

UN

Aat

zem

an b

aduz

u

6.6.

1. H

asie

rako

esk

u-ha

rtzee

tara

ko ta

ldea

(HET

)•

Aur

real

dea

LAN

TE

GIA

SA

EN

PR

ES

AK

O L

AN

GIL

EE

NT

ZA

KO

1.be

rr.

ES

KU

-HA

RT

ZE

ETA

RA

KO

LA

N-F

ITX

A

2001

-01-

09

❑E

doze

in e

zbeh

arre

n be

rri k

ontro

l-tal

dear

i em

an a

hoz

(oha

rrak

har

tzek

o te

lefo

nogu

nera

), al

arm

a-sa

kaga

iluar

en b

idez

nah

iz b

ar-

neko

tele

fono

bid

ez.

❑La

rria

ldie

tara

ko e

ta e

sku-

hart

zeet

arak

o bu

ruak

em

anda

ko a

gind

uak

bete

.❑

ALF

ER

RIK

AKO

AR

RIS

KU

RIK

EZ

HA

RTU

.

❑S

ua k

ontro

latz

eko

edo/

eta

itzal

tzek

o, s

u-itz

alga

iluez

bal

iatu

, B

AIN

A A

LFE

RR

IKA

KO A

RR

ISK

UR

IK H

AR

TU G

AB

E E

TA S

U-

ITZA

LGA

ILU

EN

FU

NTZ

ION

AM

EN

DU

A E

ZAG

UTZ

EN

BA

DA

SO

ILIK

.❑

Sua

itza

ltzek

o m

odur

ik e

z ba

dago

, ALD

E T

OK

I HO

RR

ETA

TIK

, eta

aha

l bad

a, s

uari

mug

ak ja

rtze

n sa

iatu

(lei

hoak

eta

ate

ak it

xi).

❑C

O2 du

ten

su-it

zalg

ailu

ak e

rabi

liko

dira

BE

TI s

u el

ektri

koa

sort

zen

dene

an e

dota

ask

o ba

lio d

uten

eki

poek

har

tzen

dut

enea

n su

.A

BC

hau

tsez

ko s

u-itz

alga

iluek

(6 k

) 12-

16 s

egun

do ir

aute

n di

tuzt

e.❑

Larr

iald

ieta

rako

eta

esk

u-ha

rtze

etar

ako

buru

ak h

orre

la a

gind

utak

oan

soili

k er

abili

aha

l iza

ngo

ditu

zu s

utee

tara

ko u

r-ha

rtun

eak,

bain

a gu

txie

nez

BI L

AGU

NE

N a

rtea

n ja

rdun

beh

arko

duz

ue.

❑A

RG

I-IN

DA

RR

A K

EN

DU

GA

BE

DU

TEN

TR

ES

NE

TAN

SO

RTU

TAKO

SU

A IT

ZALT

ZEKO

EZ

DA

INO

IZ U

RA

ER

AB

ILI B

EH

AR

.

❑Za

uritu

ak k

onor

terik

gal

du e

z ba

du, z

aurit

ua la

saitz

en s

aiat

u, e

ta L

AN

TEG

IA S

Ako

bita

rtek

oen

bide

z la

gund

u.❑

Kal

te la

rrire

n ba

t iza

n de

zake

ela

uste

izan

ez g

ero,

ETA

NO

LA E

GIN

JA

KIN

EZE

AN

, zau

ritua

ez

higi

tu.B

ereh

alak

o ar

risku

ren

bat

sum

atut

akoa

n so

ilik

higi

tu b

ehar

da

zaur

itua,

eta

ego

era

segu

ruag

oan

jarr

i.❑

Zaur

ituak

kal

te a

rina

jasa

n ar

ren,

lant

okia

n za

uritu

ari l

agun

tzek

o bi

tart

ekor

ik e

z ba

dago

, kon

trol-t

alde

ari d

eitu

.Kon

trol-t

alde

a ar

-du

ratu

ko d

a za

uritu

a G

ojai

n in

dust

riald

eko

MU

TUA

RA

era

mat

eaz

(lan

egun

etan

11:

00 a

rte

zaba

lik)

edo

MU

TUA

klin

ikar

a er

a-m

atea

z (G

aste

izko

Tom

as Z

umar

raga

Doh

atsu

aren

kal

ea).

❑K

ALT

EA

LA

RR

IA B

AD

A E

DO

LA

RR

IA IZ

AN

DA

ITE

KE

ELA

US

TE IZ

AN

EZ

GE

RO

,ja

kina

razi

BE

RE

HA

LA k

ontro

l-tal

dear

i, ho

-rr

ek k

anpo

ko la

gunt

za e

ska

deza

n (S

OS

dei

ak –

112

) et

a za

uritu

a os

pita

lera

era

man

dez

aten

.

Arg

:00-

11-0

6LA

NT

EG

IALA

RR

IALD

I-P

LAN

AB

er:1

/01-

01-0

9S

A(2

.era

nski

na-

Adi

bide

a)O

r.:25

tik 1

.a

110 ERANSKINAK

LAN

TE

GIA

SA

EN

PR

ES

AK

O L

AN

GIL

EE

NT

ZA

KO

1.be

rr.

ES

KU

-HA

RT

ZE

ETA

RA

KO

LA

N-F

ITX

A

2001

-01-

09

❑Ko

ntro

l-tal

dear

en a

gind

uen

zain

ger

atu.

❑P

rest

ego

n er

aiki

na e

do h

orre

n za

ti ba

t hus

tu b

ehar

bad

a er

e.

❑A

HA

L D

UZ

UN

GU

ZT

IETA

N, t

resn

a el

ektr

ikoa

k (f

otok

opia

gailu

a, o

rden

agai

lua

labe

a...)

eta

gas

a er

abilt

zen

dute

ntr

esna

k de

skon

ekta

tu, h

orre

la, “

EG

OE

RA

SE

GU

RU

AN

”utz

iz.

❑E

raik

inet

ik B

ER

EH

ALA

BA

INA

KO

RR

IKA

HA

SI G

AB

E ir

ten.

Larr

iald

ieta

rako

sei

nale

ek a

dier

azik

o di

zute

irte

era

nond

ik d

en.

❑E

raik

ina

hust

en d

en b

itart

ean,

EZ

IT

ZU

LI g

auza

per

tson

alen

bila

, ez

eta

bes

te la

gune

n bi

la e

re,

eta

IBIL

GA

I-LU

EN

APA

RK

ALE

KU

AN

ko

katu

tako

ELK

AR

GU

NE

RA

zuz

endu

.❑

Hor

reta

rako

izen

datu

tako

lang

ileek

, eta

hor

ien

falta

n, s

aile

tako

bur

uek

zuze

nduk

o du

te B

ER

EN

AR

DU

RA

PE

KO

ER

EM

UK

O la

ngile

en h

uste

a.B

ehin

elk

argu

nera

iris

ten

dire

nean

zen

batu

ko d

ira e

raik

inet

ik a

tera

tako

lang

ileak

.

❑IN

GU

RU

ME

NE

AN

KA

LTE

AK

sor

tu b

adira

(atm

osfe

ra k

utsa

tzea

, hon

daki

nak,

isur

keta

k...)

, edo

ta E

RR

AD

IAZ

IOA

KO

NT

RO

LAT

ZE

KO

hai

nbat

jard

uera

beh

arre

zko

bada

(is

trip

uak

iker

tzea

...),

kud

eake

ta-s

iste

mak

o pr

ozed

uret

anka

su h

orie

tara

ko a

urre

ikus

itako

sis

tem

atik

a ja

rrai

tuko

da.

ALA

RM

AK

jotz

en b

adu

LAR

RIA

LDIA

RE

NO

ND

OR

EN

Era

ikin

a ed

o ho

rren

zati

bat H

US

TE

Aag

intz

en b

ada

Arg

:00-

11-0

6LA

NT

EG

IALA

RR

IALD

I-P

LAN

AB

er:1

/01-

01-0

9S

A(2

.era

nski

na-

Adi

bide

a)O

r.:25

tik 1

.a

ERANSKINAK 111

Si s

uena

la

ALA

RM

A

PO

ST-

EM

ER

GE

NC

IA

Si s

e or

dena

EVA

CU

AR

una

plan

ta o

el e

dific

io

6.6.

2. K

ontro

l-tal

dea

•A

urre

alde

aLA

NT

EG

IA S

A E

NP

RE

SA

KO

KO

NT

RO

L-TA

LDE

AR

EN

TZ

AK

O

1.be

r.LA

RR

IALD

IETA

RA

KO

LA

N-F

ITX

A20

01-0

1-09

EK

INT

ZA

K

❑E

man

BE

RE

HA

LA la

rria

ldie

tara

ko e

ta e

sku-

hart

zeet

arak

o bu

ruar

i kon

trol

-gun

ean

jaso

tako

larr

iald

i-ego

era

oro-

ren

berr

i.

❑B

ete

larr

iald

ieta

rako

eta

esk

u-ha

rtze

etar

ako

buru

ak e

man

dako

agi

ndua

k.

❑La

nteg

ia e

do e

raik

ina

hust

u be

har

dene

an, j

akin

araz

i ber

tako

lang

ileei

.

❑La

rria

ldia

n ar

ituko

dire

n la

ngile

ei b

arne

- na

hiz

kanp

o-ko

mun

ikaz

ioa

izan

go d

utel

a be

rmat

u.

❑Ja

rri h

arre

man

etan

kan

poko

lagu

ntza

rako

zer

bitz

ueki

n, e

ta e

rabi

li B

ET

I hor

reta

rako

idat

zita

ko p

roto

kolo

-orr

ia.

❑E

gin

harr

era

kanp

oko

lagu

ntza

rako

zer

bitz

uei,

eta

izan

esk

ura

BE

TI

Larr

iald

i-pla

nare

n ko

pia

bat,

PLA

NO

ETA

GU

ZT

I, ha

iek

beha

rko

balu

te e

re.

❑E

z ut

zi s

artz

en e

npre

sako

a be

rtak

oa e

z de

n ed

o be

harr

ezko

a ez

den

lang

ileei

.

❑K

anpo

ko la

gunt

zara

ko z

erbi

tzue

k be

hark

o ba

lute

, utz

i hut

sik

LAN

TE

GIA

SA

-ko

apar

kale

kua.

❑E

Z H

AR

TU

BE

HA

RR

EZ

KO

A E

Z D

EN

AR

RIS

KU

RIK

.❑

Ego

n la

rria

ldie

tara

ko e

ta e

sku-

hart

zeet

arak

o bu

ruar

en ja

rrai

bide

en z

ain.

❑E

gon

pres

t, ho

rrel

akor

ik b

ehar

izan

ez g

ero,

lant

egiti

k ed

o er

aiki

netik

irte

teko

.

❑IN

GU

RU

ME

NA

RE

KIN

LO

TU

TAK

O A

RA

ZO

RIK

sor

tuz

gero

(ai

re-k

utsa

dura

, ho

ndak

inak

, is

uria

k et

a ab

ar)

edo

OS

TE

KO

KO

NT

RO

LER

AK

O ja

rdue

rare

n ba

t egi

n be

har

bald

in b

ada

(istr

ipua

k az

tert

u et

a ab

ar),

Kud

eake

ta-s

is-

tem

a in

tegr

atua

ren

proz

edur

etan

hor

rela

koet

arak

o ze

hazt

utak

o ur

rats

ei ja

rrai

tuko

zai

e.

Arg

:00-

11-0

6LA

NT

EG

IALA

RR

IALD

I-P

LAN

AB

er:1

/01-

01-0

9S

A(2

.era

nski

na-

Adi

bide

a)O

r.:25

tik 1

.a

112 ERANSKINAK

6.7. LARRIALDIAREN OSTEKO JARDUERAK

Larrialdiak sortarazitako ingurumen-arazoekin lotutako larrialdi-osteko jardueraknahiz horiek gerora kontrolatzeko jarduerak ondorengo prozeduretan zehaztuta-ko urratsei jarraituz egingo dira:

• PI001 “Hondakinak kudeatzeko eta gutxiagotzeko prozedura”.

• PI002 “Ura aurrezteko, isuri likidoak gutxiagotzeko eta kudeatzeko prozedura”.

• PI003 “Produktu kimiko arriskutsuak kontrolatzeko prozedura”.

• PI004 “Airera egindako isuriak kudeatzeko eta gutxiagotzeko prozedura”.

• PI005 “Lan-istripuak eta jazoerak eta lanak eragindako lanbide-gaixotasunakikertzeko prozedura”.

• PI006 “Larrialdi-planaren prozedura”.

• PI007 “Bat ez etortzeetarako eta zuzenketa-ekintzetarako prozedura”.

• PI008 “Langilearen babesgarriak aukeratzeko eta erabiltzeko prozedura”.

7. PLANA BANATZEA ETA AGIRITEGIAN GORDETZEA

Larrialdi-plan honen kopia bana emango zaie honakoei:

• “Aginte-katea” taulan ageri diren LANTEGIA SA-ko langileei

• Harrera-lekukoei (telefonogunea, kontrol-taldea)

• Oketako industrialdeko segurtasun-zerbitzukoei

• Gasteizko Suteak itzaltzeko eta salbamenduko zerbitzukoei (eranskinekoplanoak baino ez ).

Gainera, LANTEGIA SA-ko langile guzti-guztiek izango dituzte (kontrata bidezkonahiz aldi baterako lanetarako enpresen bidezko langileak barne) larrialdietara-ko lan-fitxa eguneratuak.

Kalitaterako, ingurumenerako eta prebentziorako zuzendariak gordeko du agiri-tegian agiri honen originala.


ERANSKINAK 113

8. ERANSKINAK

• I. ERANSKINA: Planoak


ERANSKINAK 115

I. ERANSKINA: Planoak

(Plano bat duzue, adibide gisa)


116 ERANSKINAK


3. Eranskina. Hitzen glosarioa

• Alarma jakinarazteko sistema (RIPI): Kontrol-guneren batetik eta nahita bes-telako seinale bat igortzeko sistema. Entzuteko modukoa izan beharko du betiseinaleak, eta seinalea jaso behar den lekuko zarata-maila 60 dB (A) bainogehiagokoa denean, ikusteko modukoa ere bai.

• Alarma-sakagailua (EN 54-1): Suteak atzemateko sistemaren eta sute-alar-mako sistemaren osagaia, alarma eskuz aktibatzeko balio duena.

• Apar bidezko itzaltze-sistema (UNE 23522): Suteei aurre egiteko ekipoa, ho-nako hauez osatua: ur- eta apar-hornidura, dosifikagailua, aparra sortzeko gai-lua, aparra banatzeko sistema eta aparra hauts edo zorrotada modura huste-ko gailuak. Eskuzkoak eta automatikoak daude.

• Arriskua (UNE 81902 EX): Arriskua gertatzearen maiztasuna eta probabilita-tea. Eta, halaber, arriskua eragiteko probabilitatearen eta gertaera horren on-dorioek izan dezaketen garrantziaren emaitza.

• Arriskuak ebaluatzea (RSP – 3. art.): Ekidin ezin izan diren arriskuak zenba-terainokoak diren balioestea helburu duen prozesua da, eta behar besteko in-formazioa bilduko da bertan, enpresaburuak prebentzio-neurriak hartu beharote diren erabakitzerakoan erabaki zuzena hartu ahal dezan eta, hala baldinbada, zer-nolako neurriak hartu behar diren ere bai.

Arriskuen ebaluazioak bi aldi ditu:

• Arriskuak identifikatzea (UNE 81902 EX): Prozesu honetan, onartuegiten da arriskuren bat badela, eta arrisku horren ezaugarriak zehaz-ten dira.

• Arriskua balioestea (UNE 81902 EX): Prozesu honetan, berriz, hau-xe zehazten da: identifikatutako arriskua egiaz gertatzeko zein aukeradauden eta, gertatzekotan, zein maiztasunekin gertatuko litzatekeeneta zein ondorio izango lituzkeen.

Bi aldi horiek egiteari arriskuaren azterketa esaten zaio. Horren bidez,aztertutako zein arrisku diren larrienak eta zeintzuk larritasun txikiago-koak jakiteko funtsezko eta beharrezko zaigun informazioa lortzen dugu.

• Arriskua balioztatzea (UNE 81902 EX): Identifikatutako arriskuak onargarriakdiren eztabaidatzen da prozesu honetan, eta horretarako, arriskuen azterketanlortutako informazioa hartuko da oinarri, eta alderdi sozio-ekonomikoak eta in-gurumenarekin lotutako alderdiak izango dira kontuan.

• Arriskuen kontrola (UNE 81902 EX): Aldi honetan hartuko dira erabakiak, be-tiere arriskuak balioztatu ondoren lortutako informazioaz baliatuta, arriskuakgutxiagotzeko edo/eta kentzeko, zuzenketa-neurriak ezartzeko, hura bete da-din exijitzeko eta, aldian behin, eraginkorra den egiaztatzeko.

ERANSKINAK 117

• Arriskuak kudeatzea (UNE 81902 EX): Arriskuak aztertu, balioztatu eta eba-luatzeko, kudeaketa-politikak, prozedurak eta jarduerak sistematikoki ezar-tzea.

• Azpikontratista (1627/1997 Errege Dekretua): Kontratu bidez eta kontratista-rekin (enpresaburu nagusiarekin, alegia), proiektuan ezarritakoak betez lana-ren zati edo instalazio batzuk egiteko konpromisoa hartzen duen pertsona fi-siko edo juridikoa.

• Bat ez etortzea (UNE 81902 EX): Zehaztutako baldintzak ez betetzea.

• Bereziki sentikorrak diren langileak (Laneko arriskuei aurrea hartzeko le-gea): Ezaugarri pertsonalengatik, jakineko egoera biologikoagatik edo beharbezala aintzatetsitako minusbaliotasun fisiko, psikiko edo sentsorialen baten-gatik lanak eragindako arriskuekiko sentikortasun berezia duten langileak.

• Bero-detektagailua (EN 54-1): Tenperatura igoerak atzemateko gai den gai-lua.

• Bertako prebentzio-zerbitzua (Laneko arriskuei aurrea hartzeko legea -PZE): Prebentzio-jardueretarako beharrezkoak izan eta enpresak berak dituengiza baliabide nahiz baliabide materialak.

• Eginkizuna : Langileen euren lan- edo muntaketa-gunean egiten duten lan-jar-duerako jarduera bakoitzari deritzo eginkizuna agiri honetan.

• Enpresa arteko prebentzio-zerbitzuak (Laneko arriskuei aurrea hartzeko le-gea - PZE): Lantoki, eraikin edo merkataritza-gune berean aritzen diren en-presen arteko bertako prebentzio-zerbitzua, baldin eta zerbitzua eraginkorraizango dela bermatuta badago, zerbitzuko baliabideak arriskuen araberakoakizan daitezen.

• Gar-detektagailua (EN 54-1): Suaren garrek igortzen duten erradiazioa atze-mateko gai den gailua. Hiru motatakoak daude: infragorrien bidezkoa, ultra-moreen bidezkoa eta banda anitzekoa.

• Gas-detektagailua (EN 54-1): Errekuntza edo/eta deskonposizio termikoarenondorioz sortutako gasak atzemateko gai den gailua.

• Hauts bidezko itzaltze-sistema (UNE 23541): Hainbat elementu finkoen mul-tzoa (hala nola, gailuak, presiopeko gasen ontziak, martxan jartzeko eta ibila-razteko organoak eta abar). Presiopeko gasaren bidez, hauts kimikoa hodi-sare batetik eramaten da, eta, gero, piten edo mahuken bidez hustu. Hirumotatakoak izan daitezke: dena hartzekoak, leku jakinetan aplikatzekoak edomahuka bidezkoak. Bestalde, eskuzkoak eta automatikoak daude.

• Ihinztagailua – Sprinkler (UNE 23590): Tenperatura aldaketak atzematekogai den ixte-gailudun pita, sutearen gainean ura botatzeko ireki egiten dena. Bimotatakoa izan daiteke: bustia (hodia etengabe urez presurizatuta dagoene-an) edo lehorra (tutua airez edo gas geldoaz presurizatuta dagoenean).

118 ERANSKINAK

• Ingurumena (ISO 14001): Instalazio industrialak aritzen direneko ingurunea,honakoak barne: airea, ura, lurra, natur baliabideak, flora, fauna, gizakiak etahorien arteko erlazioa.

• Ingurumen-istripua : Ingurumenaren gain ondorio kaltegarriak dituen gerta-kari oro, nahi eta espero ez dena.

• Ingurumenaren gaineko eragina (ISO 14001): Instalazio industrial batekojardueren, produktuen eta zerbitzuen ondorioz ingurumenean eragindako al-daketa oro.

• Ingurumenean eragindako kaltea : Ingurumenaren aurkako eragin baten on-dorioz ingurumena hondatzea, berehala edo gerora.

• Istripua : Sistema baten diseinu-baldintzak okertzea eragiten duen gertakizunoro. Istripua izango da, halaber, nahi ez den kalteren bat izatea, norbait hiltzeaedo ingurumenean edo sisteman kalteak (akatsak) izatea eragin duen aurrezpentsatu gabeko gertakari-katea.

• Istripu larria (1254/1999 Errege Dekretua): Errege Dekretu horren arabera-koa izan beharreko establezimenduren bat dabilen bitartean gertatutako kon-trolatu gabeko prozesuren baten ondorioz, eta substantzia arriskutsuren batedo gehiago direla medio, pertsonentzat, ondasunentzat eta ingurumenaren-tzat bai berehala bai gerora arrisku bizikoa izan litekeen egoeraren bat sorta-razten duen gertakari oro (adibidez, isuriren bat, sutea edo leherketa bat),

• Itzaltzaile gaseoso bidezko itzaltze-sistema (RIPI): Suteen aurkako ekipoa,honakoez osatua: jaurtiketa-mekanismoa, kontrol-ekipoak (elektrikoak edopneumatikoak), presiopeko gasen ontziak, kanpo-eragilearentzako hodiak etazabaltzaileak. Eskuzkoak eta automatikoak daude.

• Izendatutako langilea (Laneko arriskuei aurrea hartzeko legea – PZE): En-presaburuak prebentzioaz ardura dadin izendatutako langilea. Horrelako lan-gileek horretarako gaitasuna izan beharko dute, bai eta nahikoa astia eta be-har besteko baliabideak ere.

• Jazoera (UNE 81902 EX): Pertsonengan osasun-kalterik edo lesiorik eraginez, baina jabetzetan, ekipoetan, produktuetan edo ingurumenean kalteak era-gin eta ekoizpena gutxiagotzea nahiz ardura legalak gehiagotzea eragin leza-keen ez nahi ez espero ez zen gertakari oro.

• Kanpoko prebentzio-zerbitzua (Laneko arriskuei aurrea hartzeko legea -PZE): Horrelakoetan espezializatutako erakundea, enpresatik kanpokoa etaeskumeneko lan-agintaritzak kreditatutakoa, eta prebentzio-jarduerak egitea,enpresan dauden arrisku-moten araberako aholkuak eta laguntza ematea edobi-biak egitea hitzartzen duena enpresekin.

• Kanpoko ur-paldoen sistemak (RIPI): Honako hauez osatutako multzoa: ur-hornidurarako iturria, ur-hornidurarako hodien sarea eta beharrezkoak direnkanpoko ur-paldoak.

ERANSKINAK 119

• Ke-detektagailua (EN 54-1): Errekuntzaren edo/eta pirolisiaren ondorioz sor-tu eta airean geratzen diren partikulak (aerosolak) atzemateko gai den gailua.Bi motatakoak daude: ionikoak eta optikoak.

• Konponketa-kostuak: Ingurumenean eragindako kaltea konpontzeak (esatebaterako, lurraren deskontaminazioa, ibaiaren deskontaminazioa eta abar)sortutako kostu ekonomikoa. Atal honetan sar litezke, halaber, besteei eragin-dako kalteak ordaintzeagatiko kostuak eta administrazio-zigorrak.

• Kontratista (1627/1997 Errege Dekretua): Sustatzailearekin, eta kontratu bi-dez, bere edo besteren giza baliabide nahiz baliabide materialak erabiliz etaproiektuan eta kontratuan ezarritakoarekin bat, lan osoa edo lanaren zati bategiteko konpromisoa hartzen duen pertsona fisiko edo juridikoa.

• Lan-baldintza (Laneko arriskuei aurrea hartzeko legea): Langileen segurta-suna eta osasuna arriskuan jar ditzakeen laneko alderdi oro. Definizio horrenbarruan daude, berariaz, honako hauek:

a) Lokalen, instalazioen, ekipoen, produktuen eta lantokiko gainerakotresnen ezaugarri orokorrak.

b) Laneko ingurunean dauden eragile fisiko, kimiko eta biologikoak, baieta horien guztien intentsitate- eta kontzentrazio-maila ere.

c) Aipatutako eragileak erabiltzeko prozedurak, arriskuak eragin ditza-ketenak.

d) Langileak lanean dituen arriskuak areagotzen dituzten gainerako la-naren ezaugarri guztiak, antolamendua barne.

• Lan-gunea (486/1997 Errege Dekretua): Langileek egon behar duten edo eu-ren lana dela-eta joan daitezkeen eremua da (lantokiko eremua), eta honakohauek barne: komunak eta atsedenerako guneak, lehen laguntzetarako gune-ak, jangelak eta zerbitzuetako edo babeserako instalazio erantsiak.

• Lan-istripua (UNE 81902 EX): Langileren bat gaixotzea edo lesioren bat iza-tea eragiten duen gertakari oro.

• Lan-tresneria (Laneko arriskuei aurrea hartzeko legea - 1215/1997 ErregeDekretua): Lanean aritzeko erabiltzen den makina, aparatu, tresna edo insta-lazio oro.

• Lanak eragindako kalteak (Laneko arriskuei aurrea hartzeko legea): Langile-ek lanean ari direla edo lanaren ondorioz izandako gaixotasun, patologia edolesioak.

• Laneko arriskua (Laneko arriskuei aurrea hartzeko legea): Langileek lanakeragindako kalteren bat jasateko aukera, hots, lanean ari direla edo lanarenondorioz gaixotasunen bat, patologiaren bat edo lesioren bat izatekoa.

120 ERANSKINAK

• Laneko arrisku larria eta berehalakoa (Laneko arriskuei aurrea hartzeko le-gea): Etorkizun hurbilean gerta daitekeen eta, gertatuz gero, langileen osasu-naren gain ondorio larriak izango lituzkeen arrisku oro.

• Laneko arriskuei aurrea hartzeko kudeaketa-sistema (UNE 81902 EX): An-tolamenduaren kudeaketaren sistema orokorraren atala, prebentziorako ildo-ak zehazten dituena. Honako hauek alderdi hartzen ditu: antolamendu-egitura,ardurak, jarduerak, prozedurak, prozesuak eta aipatutako ildoak gauzatzekobaliabideak.

• Laneko istripua (1/1994 Errege Dekretua - LGSS): Besteren konturako langi-leek lanean ari direla edo lanaren ondorioz gorputzean izandako lesio oro.

• Laneko segurtasun- eta osasun-seinaleak (485/1997 Errege Dekretua):Objektu, jarduera edo egoeraren bati buruz laneko segurtasunaren edo osa-sunaren inguruko adierazpenen edo eginbeharren bat adierazten duten sei-naleak. Era askotakoak izaten dira, adierazi nahi denaren arabera: taulak, ko-loreak, seinale argidunak, ahozko jakinarazpenak edo keinu bidezkoseinaleak.

• Langile autonomoa (1627/1997 Errege Dekretua): Bere kabuz, bera zuzene-an eta inolako lan-kontraturik gabe jarduera profesionalen batean aritzen denpertsona fisikoa, kontratistaren eta azpikontratistaren bestelakoa. Lanaren zatibat edo instalazio bat egiteko konpromisoa hartzen du bere gain, kontratu bi-dez, sustatzailearekin, kontratistarekin edo azpikontratistarekin. Baliteke,ordea, langile autonomoek besteren konturako langileak hartzea lanerako; ho-rrelakoetan, langile autonomo izateari utzi, eta kontratistatzat edo azpikontra-tistatzat hartuko dira.

• Langilearen babesgarriak (773/1997 Errege Dekretua): Langileek, euren se-gurtasuna eta osasuna arriskuan jartzen duen orotatik babesteko asmoz, soi-nean edo aldean eramateko edonolako ekipoa da, bai eta helburu bererakobeste edozein osagarri ere.

• Lantokia : Berariazko antolamendua duen produkzio-unitatea eta Lan-aginta-ritzan hala alta emandakoa. Ez da beharrezkoa lantokiak berezko eremu fisi-koa izatea, beste guneren baten bestelakoa eta autonomoa. Izan ere, legeakeskatzen duen bakarra berariazko antolamendua edukitzea baita, Lan-aginta-ritzan alta emateaz gain, eta eskakizun hori soilik ez da nahikoa lantokia iden-tifikatzeko, enpresariaren esku baitago halakorik egitea.

• Mahuka erdizurruna (UNE 23091): Barrutik presioa eginda nahiz presiorikegin gabe zirkulu-forma samarreko ebakidura duen mahukari deritzo erdizu-rruna.

• Mahuka malgu zapala (UNE 23091): Barrutik presioa eginda ez bada zirku-lu-formako ebakidurarik ez duen mahuka malguari deritzo zapala.

• OHSAS 18000 multzoko arauak : Egiaztatzen aritzen diren eta egiazta dai-tezkeen zenbait enpresen partzuergoak egindako nazioarteko arauak, guztiz

ERANSKINAK 121

boluntarioak, eta Laneko arriskuei aurrea hartzeko kudeaketa-sistema ezar-tzeari eta ebaluatzeari buruzkoak (Occupational Safety and Health Manage-ment System - OSHMS).

• Perila (UNE 81902 EX): Kalteak eragiteko gai den egoera edo iturria, halanola: lesioak, kalteak jabetzan, kalteak ingurumenean edota horiek guztiak ba-tera.

• Prebentzio-ekintza (Laneko arriskuei aurrea hartzeko kudeaketa-sistemariburuzkoa): Gerta litekeen bat ez etortzeren baten, akatsen baten edo nahi ezden beste egoeraren baten jatorria ezabatzeko eta gerta ez dadin lortzeko as-moz egindako ekintza. Prebentzio-ekintza, beraz, nahi ez den hura gerta ezdadin egiten dugu, eta zuzenketa-ekintza, berriz, berriro gerta ez dadin(ISO/DIS 9000:2000).

• Prebentzio-neurria (Laneko arriskuei aurrea hartzeko legea): Ikus preben-tzio-ekintza.

• Segurtasun- eta osasun-batzordea (Laneko arriskuei aurrea hartzeko legea):Kide anitzeko organo paritarioa da, eta enpresak arriskuen prebentzioaren in-guruan zer-nolako jarduerak egiten dituen aldian behin aztertzea du helburu.

• Su-motak (EN-2): Lau su-mota bereizten dira:

➢ A motakoak: Material solidoen suak dira. Material horiek organikoakizaten dira eskuarki, eta horrelakoak erretzean txingarra sortu ohi da.

➢ B motakoak: Likidoen edo solido likidogarrien suak dira.

➢ C motakoak: Gasen suak dira.

➢ D motakoak: Metalen suak dira.

• Su-itzalgailua (EN 3-1): Sua itzaltzeko gailua da. Aparatuaren barne-presioa-ri esker, barruan daraman itzaltzailea sutara zuzendu eta bota daiteke, suaitzaliz. Aparatu batzuk aldez aurretik konprimituta dute itzaltzailea eta, beraz,barne-presioa etengabea da. Beste aparatu batzuetan, ordea, gas osagarri bataskatu behar da presioa sortzeko.

• Su-itzalgailu eramangarria (EN 3-1): Aldean eramateko eta eskuz erabiltze-ko su-itzalgailua da, eta, erabiltzeko moduan dagoenean, 20 kg-ko masa edogutxiago izaten du.

• Sute-alarma (UNE 23007): Pertsonok atzemateko moduko sute-seinalea.

• Sute-alarmak jasotzeko instalazioa (EN 54-1): Edozein unetan suteei aurreegiteko eta suteetatik babesteko neurriak hartzeko prestatuta dagoen gunea.

• Sute-detektagailua (EN 54-1): Suteak atzemateko sistemaren osagai bat da.Suteekin lotutako fenomeno fisiko edo/eta kimikorik dagoen egiaztatzeko sen-tsore bat izaten du, gutxienez, eta kontrol- eta seinaleztapen-taldeak jasokoduen seinalea igortzen du.

122 ERANSKINAK

• Suteak antzemateko sistema automatikoa : Seinaleak sortzeko eta beti zain-duta egongo den kontrol- eta seinaleztapen-gunera igortzeko detektagailuenmultzoa (ikus motak), horrela detektagailua zein lekutan aktibatu den azkar-azkar jakin ahal izateko.

• Suteen aurkako babes-sistema automatikoa (EN 54-1): Suteak kontrolatze-ko eta suteei aurre egiteko ekipo automatiko oro; adibidez: suteak itzaltzekoinstalazioak.

• Suteen aurkako ur-hornidurako sistema (UNE 23500): Honako osagaiezosatutako sistema: ur-hornidurarako iturri bat edo gehiago, bultzadarako siste-ma bat edo gehiago eta ur-hornidura duten instalazioetara ura banatzeko sareorokorra. Sistema honen egitekoa hauxe da: suteak itzaltzeko sistema jakinbatek edo gehiagok behar beste ur eta behar besteko presioan izango dutelabermatzea, betiere aipatutako arauak xedatutakoarekin bat.

• Suteetarako eskuzko alarma-sistema (RIPI): Seinaleak nahita sortaraztekoeta beti zainduta egongo den kontrol- eta seinaleztapen-gunera igortzeko sa-kagailuen multzoa, horrela sakagailua zein lekutan aktibatu den azkar-azkarjakin ahal izateko.

• Suteetarako eskuzko ur-hartune hornitua (EN 671-1,2): Suteei aurre egite-ko tresna dugu, eta honako hauez osatuta dago: ardatz-hornidurako harilkaia,harilkai ondoko ur-horniduraren eskuzko ixte-balbula, mahuka erdizurruna edozapala, itxigailudun ahoa eta, mahukaren noranzkoa aldatzeko gailua. Badirasuteetarako ur-hartune automatikoak ere: ur-horniduraren ixte-balbula auto-matikoa dute horrelakoek.

• UNE 81900 EX multzoko arauak : AENORek (hots, “Asociación Española deNormalización y Certificación” taldeak) egindako arauak, esperimentalak etaboluntarioak, eta Laneko arriskuei aurrea hartzeko kudeaketa-sistema ezar-tzeari eta ebaluatzeari buruzkoak.

• Ur-hartune hornituen sistemak (RIPI): Honako hauez osatutako multzoa: ur-hornidurarako iturria, ur-hornidurarako hodien sarea eta beharrezkoak direnur-hartune hornituak.

• Ur-paldo lehorra (UNE 23405): Banaketa-sare nagusira konektatu eta lurretikaterako den zutabe-itxurako ur-paldoa. Bertan jarriko dira konexio-errakoreak.Balbula nagusia lur azpian egongo da, eta hura irekitakoan baino ez da sartu-ko urik zutabean. Ondorengo osagai hauek izango ditu ur-paldoak: burua, bal-bula-atala eta, beharrezkoa denean, txirrika. Ur-paldo hezeetan (UNE 23406)etengabe dago ura ur-paldoaren barruan. Bestalde, ur-paldoak kutxatila ba-rruan ere egon litezke, lur azpian (UNE 23407).

• Ur-paldo lehorreko sistemak (RIPI): Ezaugarri hauek dituzte: Ur-hartunea fa-txadan edo suteen aurkako zerbitzuetakoek erraz erabiltzeko lekuren bateanegongo da, eta suhiltzaileek baino ez erabiltzekoa dela adieraziko da bertan;konexio siamdarra izango dute, giltzak eta guzti eta 70 mm-ko errakore tapa-

ERANSKINAK 123

duna eta 25 mm-ko purgaketa-giltza; altzairu galbanizatuko eta 80 mm-ko dia-metro nominaleko hodien goranzko zutabea izango dute; eta, azkenik, zortzi-garren solairura arte solairu bikoiti guztietan izango dute irteera eta hortik au-rrera, berriz, solairu guzti-guztietan, eta irteerek konexio siamdarra izangodute, giltzak eta guzti eta 45 mm-ko errakore tapadunekin.

• Ur lainoztatu bidezko itzaltze-sistema (UNE 23501): Segurua eta suteetatikbabesteko ur nahikoa duen iturriren batera konektatutako hodi finkoen mul-tzoa, pita lainoztagailuak dituena. Eskuzkoak eta automatikoak daude.

• Zuzenketa-ekintza (UNE 81902 EX): Bat ez etortzeren baten, akatsen batenedo nahi ez den beste egoeraren baten jatorria ezabatzeko eta berriro gertadadin ekiditeko asmoaz egindako ekintza.

• Zuzenketa-neurria (Laneko arriskuei aurrea hartzeko legea): Ikus zuzenketa-ekintza.

124 ERANSKINAK

ERANSKINAK 125

1979ko irailaren 25eko Agindua,Merkataritza- eta turismo-ministerioarena,turismo-lekuetan suteak prebenitzeariburuzkoa (79-10-20ko BOEn). Aldaketak:1980ko martxoaren 31ko Aginduaren bidez(80-4-10eko BOEn). Zirkular argigarria: 80-4-10ekoa (80-5-6ko BOEn).

1979ko urriaren 24ko Agindua, Gizarte-segurantzaren eta osasun-ministerioarena,Osasun-etxeetan izan beharreko suteenaurkako babes-neurriei buruzkoa (79-11-7koBOEn).

1982ko martxoaren 12ko Agindua, Industria-eta energia-ministerioarena, etileno-oxidoakbiltegiratzeari buruzko MIE-APQ-002instrukzio tekniko osagarria onartzen duena,(82-3-30eko BOEn).

2816 Errege Dekretua, 1982ko abuztuaren27koa, Barne-ministerioarena, Poliziaren etaIkuskizun publikoetarako nahiz Olgeta-jardueretarako Araudi orokorra onartzenduena (82-11-6ko BOEn. Akatsen zuzenketa:82-11-29ko BOEn eta 83-10-1eko BOEn).

1984ko martxoaren 1eko Agindua, Industria-eta energia-ministerioarena, kloroabiltegiratzeari buruzko MIE-APQ-003instrukzio tekniko osagarria onartzen duena(84-3-9ko BOEn. Akatsen zuzenketa: 84-6-14ko BOEn).

1984ko azaroaren 13ko Agindua, Hezkuntza-eta zientzia-ministerioarena, OHOko,batxilergoko eta lanbide-heziketako herri-ikastetxeetan larrialdietarako ebakuazioareninguruko jarduera praktikoak egiteariburuzkoa (84-11-17ko BOEn).

1984ko azaroaren 29ko Agindua, Barne-ministerioarena, “Norberaren babes-neurrietarako eskuliburua. Suteen aurkakoeta lokalak eta eraikinak husteko Larrialdi-plana egiteko gidaliburua” delakoa onartzenduena (85-2-26ko BOEn. Akatsen zuzenketa:85-6-14ko BOEn).

2. d) art. Larrialdi-plana

2. a) Norberarenbabes-neurrietarakoplana.

3. 4. art. Norberarenbabes-neurrietarakoplana.

I. TITULUA. I.KAPITULUA.LAUGARREN ATALA :Norberaren babes-neurriak.

VIII. KAPITULUA.Arriskuen aurkakobabesa. Norberarenbabes-neurrietarakoplana.

Ospitaleak etaosasun-etxeak.

Presiopeko klorolikidoareninstalazioak.

Hustuketarakojarraibideak baino ez.

Norberaren babes-neurrietarakoplanaren edukia etagarapena.

4. Eranskina. Legeen eta arauen erreferentziak

ARAUDIA AZALPENAK OHARRAK

ARAUDIA AZALPENAK OHARRAK

126 ERANSKINAK

1087ko ekainaren 29ko Agindua, Industria-eta energia-ministerioarena, amoniakoanhidroa biltegiratzeari buruzko MIE-APQ-004 instrukzio tekniko osagarria onartzenduena (87-7-10eko BOEn. Akatsenzuzenketa: 87-10-15eko BOEn eta 88-4-16koBOEn).

1991ko urtarrilaren 30eko Erabakia, Barne-ministerioaren idazkariordetzarena, sektorekimikoko plan bereziak egiteari etahomologatzeari buruzko oinarrizko ildoaonartzen duen Ministroen kontseiluarenxedapena argitaratzen duena (91-2-6koBOEn. Akatsen zuzenketa: 91-3-8-ko BOEn).

1991ko uztailaren 18ko Agindua, Industria-,merkataritza- eta turismo-ministerioarena,likido sukoien eta erregaien biltegiratzeariburuzko MIE-APQ-001 instrukzio teknikoosagarria onartzen duena (91-7-30ekoBOEn. Akatsen zuzenketa: 91-10-14koBOEn).

1992ko uztailaren 21eko Agindua, Industria-,merkataritza- eta turismo-ministerioarena,gas konprimituen, likidotuen eta presiopeandisolbatuen botilak eta botila handiakbiltegiratzeari buruzko MIE-APQ-005instrukzio tekniko osagarria onartzen duena(92-8-14ko BOEn. Akatsen zuzenketa: 92-11-4ko BOEn).

769 Errege Dekretua, 1993ko maiatzaren21ekoa, Gorteekiko harremanetarako etaGobernuko idazkariordetzarenministerioarena, kirol-ikuskizunetanindarkeriarik izan ez dadin aurrea hartzekoaraudia onartzen duena (93-6-19ko BOEn).

1942 Errege Dekretua, 1993ko azaroaren5ekoa, Industria- eta energia-ministerioarena, suteen aurkako babes-neurriak jartzeko araudia onartzen duena(93-12-14ko BOEn. Akatsen zuzenketa: 94-5-7ko BOEn).

V. KAPITULUA. 5.Larrialdi-plana.

IV. KAPITULUA.Azaleradun instalaziofinkoetako suteenaurkako babesa.HIRUGARRENATALA. Ontzimugikorretanbiltegiratzea. 5.Suteen aurkakobabesa.

8. Gas-botilakdaudeneko lokaletansuteren bat gertatuzgero egin beharrekoa.

19. art. Barrutikoinstalazioen azterketa.28. art. Simulazioaketa larrialdiak.

50 m3 baino edukierahandiagoko biltegiak.

886/1988 ErregeDekretuareneskakizunak osatzenditu.

Ikus biltegiratzeari etakokapenari buruzkoaraudi-eredua.

Gas konprimitu,likidotu eta presiopeandisolbatuentzat, bai etasaltzeko, banatzekoedo gerora erabiltzekodiren horrelako gasennahasketentzat ere.

Babes-baliabideakaldizka berraztertzea.

ARAUDIA AZALPENAK OHARRAK .

ERANSKINAK 127

2085 Errege Dekretua, 1994ko urriaren20koa, Industria- eta energia-ministerioarena, petrolio-instalazioen araudiaonartzen duena (96-1-27ko BOEn. Akatsenzuzenketa: 95-4-20ko BOEn).

35 Legea, 1995eko azaroaren 8koa, Lanekoarriskuei aurrea hartzeari buruzkoa(azaroaren 10eko BOEn).

1830 Errege Dekretua, 1995eko azaroaren10ekoa, Industria- eta energia-ministerioarena, likido korrosiboenbiltegiratzeari buruzko MIE-APQ-006instrukzio tekniko osagarria onartzen duena(95-12-6ko BOEn).

2177 Errege Dekretua, 1996ko urriaren 4koa,Sustapen-ministerioarena, EraikuntzarakoNBE-CPI/1996 oinarrizko araudia (Eraikinekbete beharreko suteetatik babestekobaldintzak) onartzen duena (96-10-29koBOEn. Akatsen zuzenketa: 96-11-13koBOEn).

486 Errege Dekretua, 1997ko apirilaren14koa, Lanerako eta gizarte-gaietarakoministerioarena, lantokiek bete beharrekogutxieneko segurtasun- eta osasun-xedapenak zehazten dituena (97-4-23koBOEn).

Ekoizpenerako erabiltzen diren eraikin etalokalek bete beharreko suteetatik babestekobaldintzei buruzko ordenantza.

1254 Errege Dekretua, 1999ko uztailaren16koa, substantzia arriskutsuak direla mediogertatutako istripu larriei datxekien arriskuakkontrolatzeko neurriak onartzen dituena

Lantoki guztietarako.

Horrelakorikbiltegiratzen edoerabiltzen duenororentzat.

Erabileraindustrialekoetanizan ezik , gainerakoeraikin etaestablezimenduek betebeharreko suteetatikbabesteko baldintzak.

Indarrean dagoOGSHT-ren II. tituluko24. artikulua eta VII.kapitulua, NBE-CPI/1996 araudiarenezarpen-eremutikkanpokolantokietarako.

Gasteizko udala.

Ezarpen-eremua 2.artikuluanadierazitakoa da, etasalbuespenak, berriz,4. Artikuluan daudezehaztuta.

28. art. Suteenaurkako babesa etainstalazioak.32. art. Ustiaketarakoarauak. 1.Segurtasun-eskuliburua.

20. art. Larrialdi-neurriak

III. KAPITULUA. 6.atala. 5. Larrialdi-plana.

10. art. Eraikinahusteko bideak etairteerak.11. art. Suteetatikbabesteko baldintzak.

11. art. Larrialdi-planak.

128 ERANSKINAK

UNE-EN-ISO 14001 – Ingurumen-kudeaketarako sistema. Erabilerari buruzkozehaztasunak eta ildoak.

UNE 81900 EX – Laneko arriskuei aurreahartzeko kudeaketa-sistema ezartzeko arauorokorrak.

OSHAS 18001 – Occupational health andsafety management systems – Specification

OSHAS 18002 – Occupational health andsafety management systems – Guidelines forthe implementation of OSHAS 18001

4.4.7. puntua.Larrialdi-planak etalarrialdiei aurreegiteko gaitasuna.

4.4.7. puntua.Emergencypreparedness andreponse

4.4.7. puntua.Emergencypreparedness andreponse

Antolamendu-motaguztientzat balio du.



ARAUAK AZALPENAK OHARRAK

5. Eranskina. Larrialdi-arriskuak ebaluatzearenzailtasun-mailari buruzko taulaorientagarria, jardueraka

JARDUERA ZAILTASUN-MAILA

0. NEKAZARITZA, ABELTZAINTZA

2.1 NEKAZARITZA A2.2 ABELTZAINTZA A2.3 NEKAZARITZA- ETA ABELTZAINTZA-ZERBITZUAK A2.4 EHIZA A2.5 BASOZAINTZA A2.6 ARRANTZA A

1. ENERGIA ETA URA

1.1 ERREGAI SOLIDOAK (IKATZA) ERAUZTEA ETA PRESTATZEA. C

1.2 PETROLIOA ETA GAS NATURALA ERAUZTEA. C1.3 PETROLIOA FINTZEA (FINDEGIAK). C1.4 MINERAL ERRADIOAKTIBOAK. C

1.5 ENERGIA ELEKTRIKOA (EKOIZTEA, GARRAIATZEA ETA BANATZEA).

1.6 URA BILTZEA, ARAZTEA ETA BANATZEA.

2. MINERAL EZ ENERGETIKOAK ETA INDUSTRIA KIMIKOA

2.1 MINERAL METALIKOAK. ERAUZTEA ETA PRESTATZEA. B2.2 METALAK EKOIZTEA ETA ERALDATZEA (SIDERURGIA,

HODIAK...). C2.3 MINERAL EZ METALIKOAK ETA EZ ENERGETIKOAK

(ERAIKUNTZA-MATERIALAK, GATZAK, ZOHIKAZTEGIAK ETA ABAR). A

2.4 MINERAL EZ METALIKOEN INDUSTRIA (ZEMENTUA, URRATZAILEAK, BEIRA, ZERAMIKA ETA ABAR). A/B

2.5 INDUSTRIA KIMIKOA ETA FARMAZEUTIKOA. C

A: ErrazaB: Zail samarraC: Zaila

ERANSKINAK 129


3. METALAK ERALDATZEKO INDUSTRIA

3.1 PRODUKTU METALIKOAK EGITEA A/B/C/(GALDAKETA, FORJAKETA, EGITURA-PROFILAK, GALDARAGINTZA ETA ABAR).3.2 MAKINA ETA EKIPO MEKANIKOAK EGITEA. A3.3 BULEGO-TRESNERIA ETA ORDENAGAILUAK EGITEA. B3.4 MAKINA ETA MATERIAL ELEKTRIKOA EGITEA

(HARIAK, PILAK, ETXETRESNA ELEKTRIKOAK ETA ABAR). B3.5 MATERIAL ELEKTRIKOA EGITEA

(ORDENAGAILUAK IZAN EZIK). B/C3.6 AUTOMOBILAK ETA ORDEZKO PIEZAK EGITEA. B3.7 ITSASONTZIAK EGITEA ETA KONPONTZEA. A3.8 BESTELAKO GARRAIOBIDEAK EGITEA

(TRENAK, AIREONTZIAK ETA ABAR). A/B3.9 DOITASUN- ETA OPTIKA-TRESNAK EGITEA. B

4. MANUFAKTURA-INDUSTRIAK

4.1 ELIKAGAIAK, EDARIAK, TABAKOA. A4.2 EHUNGINTZA (KOTOIA, ARTILEA, SETA ETA ABAR). B/C4.3 LARRUGINTZA. B4.4 JANTZIGINTZA (OINETAKOAK, ARROPA ETA ABAR). B4.5 ZURAREN INDUSTRIA

(ARTELAZKIA, ALTZARIAK ETA ABAR). B4.7 PAPERGINTZA (PAPER-OREA, PAPERA...). B/C4.8 ARTELAZKIA ETA PLASTIKOA ERALDATZEKO INDUSTRIA. B/C4.9 BESTELAKOAK (BITXIGINTZA, MUSIKAGINTZA,

JOSTAILUGINTZA ETA ABAR). B/C

5. ERAIKUNTZA

5.1 ERAISPENA. A5.2 HIGIEZINEN ERAIKUNTZA. A5.3 HERRI-LANAK. A/B5.4 ERAIKINAK ETA LANAK AMAITZEA ETA MUNTATZEA. A/B

A: ErrazaB: Zail samarraC: Zaila

130 ERANSKINAK


6. MERKATARITZA/OSTALARITZA/KONPONKETAK

6.1 HANDIZKAKO DENDAK. A6.2 PRODUKTUAK BERRESKURATZEA (ADIBIDEZ, TXATARRA) B6.3 MERKATARITZA-BITARTEKOAK. A6.4 JATETXEAK ETA KAFETEGIAK. A6.5 OSTALARITZA A6.6 KONPONKETAK (ETXETRESNA ELEKTRIKOAK,

AUTOMOBILAK...). A

7. GARRAIOA ETA KOMUNIKABIDEAK

7.1 TREN BIDEZKO GARRAIOA. A/B/C7.2 LEHORREKO GARRAIOA. A7.3 ITSAS GARRAIOA. A/B/C7.4 AIRE-GARRAIOA. A7.5 ATXIKITAKO JARDUERAK (SALGAIEN GORDETEGIA,

PORTUEN USTIAPENA, AGENTZIAK ETA ABAR). C7.6 KOMUNIKABIDEAK (POSTA, TELEKOMUNIKAZIOAK) A

8. ZERBITZUAK

8.1 FINANTZA-ERAKUNDEAK. A8.2 SEGURUAK. A8.3 AHOLKULARITZA (ARTEKARITZA, INJERIARITZA,

BULEGO-TEKNIKOAK, PUBLIZITATEA...). A8.4 HIGIEZINEN AGENTZIAK. A8.5 ONDASUN HIGIGARRIAK ALOKATZEA. A8.6 ONDASUN HIGIEZINAK ALOKATZEA. A

9. BESTELAKO ZERBITZUAK

9.1 HERRI-ADMINISTRAZIOA, GIZARTE-SEGURANTZA ETA ABAR. A

9.2 SANEAMENDUA, HONDAKINEN KUDEAKETA ETA ABAR. A/B/C9.3 HEZKUTNZA ETA IKERKETA

(IKASTETXEAK, UNIBERTSITATEAK ETA ABAR). A9.4 OSASUNA ETA ALBAITARITZA-ZERBITZUAK. A9.5 HERRITARRONTZAKO ZERBITZUAK

(SINDIKATUAK, ERLIJIO-ERAKUNDEAK ETA ABAR). A9.6 ZERBITZU PERTSONALAK

(GARBITEGIAK, ARGAZKI-DENDAK ETA ABAR). B9.7 ZERBITZARIAK. A9.8 NAZIOARTEKO ERAKUNDEAK. ¿

ERANSKINAK 131

enpresa txiki eta ertainetan larrialdi-plana egiteko eta ... · enpresa txiki eta ertainetan...

Documents