energia ikastaroan

ENERGIAENERGIA

AURKIBIDEA

• Energia-iturri berriztagarriak eta berriztaezinak

• Elektrizitatearen produkzioa

• Energia eskaera munduan; munduko erreserben banaketa

• Gaurko energia-kontsumoak EAEn

• Kontsumoen eboluzioa

• Arazoak

• Lorpenak

• Etorkizuneko erronkak

• Mapa kontzeptualak

E. BERRIZTAGARRIAKE. BERRIZTAGARRIAK

• Hidraulikoa

• Eolikoa

• Eguzki-fotovoltaikoa

• Eguzki-termikoa

• Biomasa

• Itsasoaren (olatuak, mareak)

• Geotermikoa

E. BERRIZTAEZINAKE. BERRIZTAEZINAK

• IkatzaIkatza

• PetrolioaPetrolioa

• Gas naturalaGas naturala

• Uranioa-nuklearraUranioa-nuklearra

NUKLEARRA MAREAK GEOTERMIKOANUKLEARRA MAREAK GEOTERMIKOA

ESPAINIAko SEKTORE ELEKTRIKOaren % 75 ESPAINIAko SEKTORE ELEKTRIKOaren % 75 ENDESA eta IBERDROLAren esku dago.ENDESA eta IBERDROLAren esku dago.

• 1 GWh baino gehiago kontsumitzen duten 900 1 GWh baino gehiago kontsumitzen duten 900 enpresa eta instituzioentzako (Espainiako enpresa eta instituzioentzako (Espainiako elektrizitatearen % 40) energiaren merkatua elektrizitatearen % 40) energiaren merkatua liberalizatuta dago 1997tik; liberalizatuta dago 1997tik;

• 2007tik aurrera guztiontzat liberalizatuko da.2007tik aurrera guztiontzat liberalizatuko da.

1 kWh = 8,6. 10 -5 tpb

1 kg biomasa = 4.000 kcal/kg

1 kg gas = 12.000 kcal/kg

1 kg fuel-oila = 10.000 Kcal/kg

1 kg ikatza = 8.000 kcal/kg

1 tpb = 107 kcal

1 tpb energia primarioa = 2.934 kg CO2

MUNDUKO ENERGIAMUNDUKO ENERGIA EGOERAEGOERA

DEMOGRAFIADEMOGRAFIA(Munduko Banaketa Geografikoa)(Munduko Banaketa Geografikoa)

Munduko biztanleria: > 6.000 Miloi biztanle

IPAR AMERIKA(%6’8)

ERTAMERIKA ETA HEGOAMERIKA(%6’8)

OZEANIA(%0’5)

BESTELAKO EUROPA(%6’2)

EUROPAR BATASUNA

(%6’5)

AFRIKA(%12’8)

ASIA(%60’4)

EVE

ENERGIA ESKAERAENERGIA ESKAERA(Munduko Banaketa Geografikoa)(Munduko Banaketa Geografikoa)


Munduko Eskaera: > 9.000 Mtep


ERTAMERIKA ETA HEGOAMERIKA(%4’1)

OZEANIA(%1’3)

BESTELAKO EUROPA(%19’6)

EUROPAR BATASUNA

(%16’6)

AFRIKA(%3’0)

ASIA(%26’0)

USA %25’4

Txina %10’4

Errusia %7’2

Japonia %6’0

Alemania %4’1

India %2’9

Frantzia %2’9

Erresuma Batua%2’7

Kanada %2’7

EVE

ENERGIA ESKAERA: Biztanle kopuruaren ENERGIA ESKAERA: Biztanle kopuruaren arabera legokiokeen kontsumoaren arabera legokiokeen kontsumoaren banaketarekin alderatuzbanaketarekin alderatuz


Munduko Eskaera: > 9.000 MtepBiztanleria : > 6.0001 biztanle

Munduko eskaera: 1,5 tep per capita

IPAR AMERIKA(4,3 aldiz)

ERTAMERIKA ETA HEGOAMERIKA(0,6)

OZEANIA(2,6)

EUROPAR BATASUNA(2,5 aldiz)

AFRIKA(0,25)

ASIA(0,42)

EVE

ENERGIA ESKAERAENERGIA ESKAERA(Energia motaren araberako banaketa)(Energia motaren araberako banaketa)


22,2%

25,4%

8,3%6,8%

37,3%

Erregai solidoak

PetroiloareneratorriakGas naturala

E. Nuklearra etabestelako eratorriak

E. berriztagarriak

Energia berriztagarrietan hidroelektrikoa sartzen da

EVE

ELEKTRIZITATEAREN MERKATUA ELEKTRIZITATEAREN MERKATUA (SORRERAREN ARABERA)(SORRERAREN ARABERA)


Potentzia Ekoizpena

Termikoa %64’9 %63’8

Nuklear %11’5 %17’5

Berriztagarria %23’6 %18’7

Kargaren faktorea: % 48’6(Batez bestekoa)

Errendimendu elektrikoa: %31’9(Batez bestekoa)

EVE

PETROLIOAREN MERKATUAPETROLIOAREN MERKATUA(Munduko Erreserben Banaketa)(Munduko Erreserben Banaketa)


Egiaztatutako erreserbak 42 urteko eperako

MEXIKO(%4’7)

SOBIETAR BATASUN OHIA

(%6’4)

VENEZUELA(%6’2)

SAUDI ARABIA(%25’2)

KUWAIT(%9’3)

ARABIAR EMIRERRI BATUAK(%9’4)

IRAK(%10’8)

IRAN(%9’0)

EVE

GAS NATURALAREN MERKATUA (Munduko GAS NATURALAREN MERKATUA (Munduko Erreserben Banaketa)Erreserben Banaketa)



USA(%3’3)

SOBIETAR BATASUN OHIA

(%40’4)

VENEZUELA(%2’8)

SAUDI ARABIA(%3’8)

QATAR(%5’0)

ARABIAR EMIRERRI BATUAK(%4’1)

IRAK(%2’4)

IRAN(%14’9)ALJERIA

(%2’6)

EVE

IKATZAREN MERKATUA (Munduko Erreserben IKATZAREN MERKATUA (Munduko Erreserben Banaketa)Banaketa)



USA(%23’3)

ALEMANIA(%6’5)

AUSTRALIA(%8’8)

TXINA(%11’1%)

Sobietar Batasun ohia

(%23’4)

INDIA(%6’8%)

HEGO-AFRIKA(%5’4)

EVE

BARNE-KONTSUMO GORDINA ENERGÍA MOTAREN BARNE-KONTSUMO GORDINA ENERGÍA MOTAREN ARABERA EAEn (2003). ARABERA EAEn (2003). EVE EVE

14,2%

45,8%

0,6% 4,1%6,4%

28,9%

K. solidoak

Petrolio-erat.

Gas Natural

Eratorritakoak

E. Berriztagar

E. Elektrikoa

Guztira Guztira 7.127.800 tep 7.127.800 tep

BARNE-KONTSUMO GORDINA SEKTOREKA (2003)BARNE-KONTSUMO GORDINA SEKTOREKA (2003)

EVEEVE

25,2%

23,2%

5,3%8,0%

35,8%

2,5%

Industria

Garraioa

Lehen sekt.

Zerbitzuak

Bizitegiak

Energetiko

Guztira Guztira 7.127.800 tep 7.127.800 tep

EUSKADIKO ENERGIA ESKARIAREN EUSKADIKO ENERGIA ESKARIAREN BILAKAERAREN AURREIKUSPENAKBILAKAERAREN AURREIKUSPENAK

ETORKIZUNEKO ENERGIA ALTERNATIBO ETORKIZUNEKO ENERGIA ALTERNATIBO NAGUSIEN MUNDUKO ESKARIEN EGOERAK, NAGUSIEN MUNDUKO ESKARIEN EGOERAK,

2100. URTEARI BEGIRA2100. URTEARI BEGIRA

AZKEN ENERGIA-KONTSUMOA (2001):AZKEN ENERGIA-KONTSUMOA (2001):

- - E.A.E.nE.A.E.n 2,4 tpb2,4 tpb- EUROPA BATASUNA- EUROPA BATASUNA 2,5 tpb2,5 tpb

1982-2001 aldian Azken Energia-kontsumoa 1982-2001 aldian Azken Energia-kontsumoa E.A.E.n:E.A.E.n:– Orotara Orotara + % 30 + % 30– Garraioa Garraioa + % 115 + % 115– ZerbitzuakZerbitzuak + % 191 + % 191

Energiarekiko mendekotasuna E.A.E.nEnergiarekiko mendekotasuna E.A.E.n: % 95: % 95

87,5%2,9% 9,5% 0,1%

Biomasa Eolikoa Hidraulikoa Eguzkiarena

Energia berriztagarriek, 2003an, EAEko energia-eskaeraren %4,1 ase du

Energia berriztagarriekin sortutako elektrizitatea EAEko elektrizitate-kontsumoaren %4,5 da

GAURKO EGOERA (GAURKO EGOERA (EVE)

ESTRATEGIA ENERGETIKOA ESTRATEGIA ENERGETIKOA EUSKADI 2010EUSKADI 2010

Energia Berriztagarriak

• Egoera 2000 Helburua 2010 4%

12%

Gasolinaren prezioan dagoGasolinaren prezioan dago

• Petrolio gordinaren salneurriaPetrolio gordinaren salneurria

• Errefinaketa eta banaketaErrefinaketa eta banaketa

• Hidrokarburoen zerga (%60 Espainian, % 67 Hidrokarburoen zerga (%60 Espainian, % 67 Europan)Europan)

• Aurreko kontzeptuei aplikatutako BEZaAurreko kontzeptuei aplikatutako BEZa

INGURUMEN-INPAKTU NAGUSIAKINGURUMEN-INPAKTU NAGUSIAK(erauzketan, garraioan, transformazioan eta azken (erauzketan, garraioan, transformazioan eta azken

kontsumoan)kontsumoan)

• Hondakinak (erradiaktiboak ere)Hondakinak (erradiaktiboak ere)

• Emisioak (erradiaktibitatea, uhin elektromagnetikoak, SOEmisioak (erradiaktibitatea, uhin elektromagnetikoak, SO22, NO, NOxx, CO, CO22, ,

CHCH4, 4, konposatu organikoak, partikulak…)konposatu organikoak, partikulak…)

• Isurpenak uretara (marea beltza…)Isurpenak uretara (marea beltza…)

• Istripuak (errepideetan…)Istripuak (errepideetan…)

• HigaduraHigadura

• Lurzoruen okupazioa Lurzoruen okupazioa

• Biodibertsitatearen galeraBiodibertsitatearen galera

• Aldaketak ibaien emari eta sedimentuetanAldaketak ibaien emari eta sedimentuetan

• Ikus-inpaktuakIkus-inpaktuak

• Hegaztientzako arriskuakHegaztientzako arriskuak

• Argi-poluzioa.Argi-poluzioa.

1 tpb fueloliok1 tpb fueloliok

• Partikula solidoak: 2,5 kgPartikula solidoak: 2,5 kg

• SO2: 19,8 kgSO2: 19,8 kg

• NOx: 9,0 kgNOx: 9,0 kg

• CO: 0,7 kgCO: 0,7 kg

• Konposatu Organiko Hegazkorrak: 0,42 kgKonposatu Organiko Hegazkorrak: 0,42 kg

• CO2: 3.100 kgCO2: 3.100 kg

BIZTANLE BAKOITZEKO TONA CO2 BALIOKIDE BIZTANLE BAKOITZEKO TONA CO2 BALIOKIDE (tC02b)(tC02b)

• FinlandiaFinlandia 11,7511,75• SuediaSuedia 6,06 6,06• DanimarkaDanimarka 9,96 9,96• AlemaniaAlemania 10,4810,48• HolandaHolanda 11,0911,09• BelgikaBelgika 11,4511,45• Britainia handia Britainia handia 9,28 9,28• Irlanda Irlanda 11,3711,37• FrantziaFrantzia 7,46 7,46• AustriaAustria 6,77 6,77• ItaliaItalia 7,79 7,79• GreziaGrezia 9,59 9,59• EspainiaEspainia 7,46 7,46• EuskadiEuskadi 9,30 9,30• PortugalPortugal 5,92 5,92

CO2ren isuriak (per capita tonak)

ALDAKETA KLIMATIKOA (Munduko Ekarpena ALDAKETA KLIMATIKOA (Munduko Ekarpena Kontinenteka)Kontinenteka)

ENERGIA - INGURUMENAENERGIA - INGURUMENA


ERTSMERIKA ETA HEGO AMERIKA(%3’7) OZEANIA

(%1’5)

BESTELAKO EUROPA(%23’4)EUROPAR

BATASUNA(%14’7)

AFRIKA(%3’2)

ASIA(%26’4)

Biztanle kopuruaren Biztanle kopuruaren arabera legokiokeen arabera legokiokeen ekarpenarekin ekarpenarekin alderatuzalderatuz:

IA: 3,94A y S: 0,54EU: 2,26Asia: 0,43Afrika: 0,23Ozeania: 2,6

EURI AZIDOAEURI AZIDOA

+ SMOG FOTOKIMIKOA+ SMOG FOTOKIMIKOA

““KONTSUMITZEN EZ DUGUN ENERGIA KONTSUMITZEN EZ DUGUN ENERGIA

DA KUTSATZEN EZ DUEN BAKARRA”DA KUTSATZEN EZ DUEN BAKARRA”

Zentral elektriko berriak

• Ziklo konbinatuko zentralak: Zornotza (800 MW), Santurtzi (400 MW)

Lurrun turbinaz gainera gas tubina erabiltzen dute.

Errendimendua %37-42tik %50-65raino igo daiteke. Erregai posibleak: ikatza, fuelolio astunak, gas naturala.

• Gasifikazio integratuko ziklo konbinatuko zentrala (IGCC): Abanto (950 MW)

Aurrekoa bezalakoa, baina Abanton fuelolioa produzitzen

sortzen diren hondakinen gasifikazioaren emaitza den gas-

nahastea erabiliko dira.

Ingurugiro onurak: nitrogeno konposatuen %90 murrizten

da.

Errendimendua %42.

Zenbait gasek (CO2, CH4 , N2O , HCF…) areagotutako negutegi-efektuak

eragindako berotze globalaren kontrako ahaleginak

Gas horiek % 5,2 gutxitzea 2008-2012 bitartean (1990 erreferentzitat hartuta)

2008-2012 bitartean lortu beharrekoa

Australia 8%Canada -6%Europa Batasuna -8%Japon -6%Errusiako Federazioa 0%USA -7%

Tresna garrantzitsuak:

Energiaren erabilera

arrazionala

Energia berriztagarriak

PLANAK / ESTRATEGIAKPLANAK / ESTRATEGIAKKYOTOko PROTOKOLOA. NAZIOARTEKO KONPROMISOAK KYOTOko PROTOKOLOA. NAZIOARTEKO KONPROMISOAK

ENERGIA HIDRAULIKO

Zentral tikien Zentral tikien modernizazioa; eta modernizazioa; eta

azpiegituren azpiegituren aprobetxamendua aprobetxamendua

LEHENTASUNEZKO EKINTZA ILDOAK LEHENTASUNEZKO EKINTZA ILDOAK EVEEVE

BIOMASAREN ENERGIA

Hondakinen (HHS, egurra, Hondakinen (HHS, egurra, basokoak, basokoak,

nekazaritzakoak…) nekazaritzakoak…) balorizazio energetikoabalorizazio energetikoa

ENERGIA EOLIKOA

Parke eta miniparke Parke eta miniparke eolikoak eta eolikoak eta

autokontsumorako autokontsumorako instalazioak indartzea instalazioak indartzea

EGUZKI-ENERGIA

Aplikazio pasiboen Aplikazio pasiboen generalizazioa generalizazioa

(arkitektura (arkitektura bioklimatikoa) eta bioklimatikoa) eta

aktiboak (termikoa eta aktiboak (termikoa eta fotovoltaikoa)fotovoltaikoa)

ITSAS-ENERGIA

Potentzialitateen (olatuak, Potentzialitateen (olatuak, mareak, itsas-mareak, itsas-

korronteak…) ebaluazioa korronteak…) ebaluazioa eta frogaketarako eta frogaketarako

instalazioen sustapenainstalazioen sustapena

ENERGIA BERRIZTAGARRIEN ENERGIA BERRIZTAGARRIEN APROBETXAMENDU-AHALMENA E.A.E.nAPROBETXAMENDU-AHALMENA E.A.E.n

Lurralde txikia (7.235 km2) Orografia konplexua Baliabide mugatuak (ura, eguzkia, haizea, ...) Ingurumen-babeseko lekuak(parke naturalak, ea.)

ENERGIA BERRITAGARRIEN APROBETXAMENDU-AHALMEN TXIKIA

EVEEVE

EVEren LAGUNTZAKEVEren LAGUNTZAK

Energia berriztagarrien instalazio txikien proiektuak

Diru laguntzaren muga proiektu bakoitzerako: % 40 (36.000 Euro gehiengoz)

Diru laguntzaren muga onuradun bakoitzeko: 60.000 Euro

Beste diru laguntzekin bateragarria

2005eko aurrekontua: 1,8 M Euro

Batazbesteko diru laguntza (2004): 22,2%

EVE

EUSKO JAURLARITZAK 2010ERAKO EUSKADIKOESTRATEGIA ENERGETIKORAKO EZARRI DITUEN

ILDO NAGUSIAK

• Eraginkortasun energetikoko politika maximizatzea.

• Baliabide berriztagarrien ustiapenean aurrerapen handiak egitea.

• Erregai konbentzional garbiagoen erabilera bultzatzea.

• Zentral termiko konbentzionalak pixkanaka itxi daitezen sustatzea, eta horien ordez sistema eraginkorrago eta ingurumen inpaktu txikiagokoak jartzea.

• Politika energetiko bat ezartzea, Kiotoko helburuak lortzeko eta tokiko ingurumen inpaktuak txikitzeko.

PLAN ETA ESTRATEGIA ENERGETIKOAKPLAN ETA ESTRATEGIA ENERGETIKOAK

ORAIN ARTEKO EREDU ENERGETIKOAORAIN ARTEKO EREDU ENERGETIKOA

ENERGIAREN PREZIO MERKEAENERGIAREN PREZIO MERKEA

ENERGIA BALIABIDEEN KONTSUMO HANDIAENERGIA BALIABIDEEN KONTSUMO HANDIA

SORKUNTZA SISTEMA ZENTRALIZATUAKSORKUNTZA SISTEMA ZENTRALIZATUAK

ENERGIA-EREDU BERRIAENERGIA-EREDU BERRIA

ZERBITZU ENERGETIKO ERAGINKORAK ZERBITZU ENERGETIKO ERAGINKORAK ESKAINTZEA ETA ERABILTZEAESKAINTZEA ETA ERABILTZEA

SORKUNTZA SISTEMA ZENTRALIZATU GABEAKSORKUNTZA SISTEMA ZENTRALIZATU GABEAK

BERRIZTAGARRIABERRIZTAGARRIA

ERREGAI-PILAERREGAI-PILA

• Erregai batetik (hidrogenoa) zuzenean Erregai batetik (hidrogenoa) zuzenean elektrizitatea eta bero-energia batera lortzen elektrizitatea eta bero-energia batera lortzen dituditu

• Errendimendu handiaErrendimendu handia

• Kutsatzaile gutxiKutsatzaile gutxi

ONDORIOAKONDORIOAK

Ohiko energia baliabideen erreserbak (ikatza, Ohiko energia baliabideen erreserbak (ikatza, petrolioa eta gas naturala) mugatuak dirapetrolioa eta gas naturala) mugatuak dira

Klima aldaketa gerta ez dadin Kiotoko itunean Klima aldaketa gerta ez dadin Kiotoko itunean jasotako konpromisoak betetzeko erregai fosilen jasotako konpromisoak betetzeko erregai fosilen kontsumoa gutxitu egin behar dugu.kontsumoa gutxitu egin behar dugu.

Euskadi kanpotik ekarritako energia baliabideen Euskadi kanpotik ekarritako energia baliabideen menpe dagomenpe dago

Erregai fosilen kontsumoa murrizteko ezinbestekoa Erregai fosilen kontsumoa murrizteko ezinbestekoa da energia modu eraginkorez erabiltzea eta energia da energia modu eraginkorez erabiltzea eta energia berriztagarrien ekarpena handitzeaberriztagarrien ekarpena handitzea

MUNDUKO ENERGIA-SISTEMAREN ERRONKA MUNDUKO ENERGIA-SISTEMAREN ERRONKA NAGUSIAKNAGUSIAK

• Mundu mailan nahiko energia-baliabide dagoenez, Mundu mailan nahiko energia-baliabide dagoenez, gutxi garatutako herrialdeen hazkunde ekonomikoa gutxi garatutako herrialdeen hazkunde ekonomikoa bermatzea. bermatzea.

• Ingurumen-inpaktuak murriztea.Ingurumen-inpaktuak murriztea.

• Garapen jasangarria bermatzeko berrikuntza eta eta Garapen jasangarria bermatzeko berrikuntza eta eta eraginkortasun energetiko programak irmotasunez eraginkortasun energetiko programak irmotasunez bultzatzea, energia berriztagarriak ustiatzeko bultzatzea, energia berriztagarriak ustiatzeko sistemak nonahi ezartzea eta teknologi energetiko sistemak nonahi ezartzea eta teknologi energetiko aurreratuak txertatzea.aurreratuak txertatzea.

energia ikastaroan

Business