EKOSISTEMAK

EKOSISTEMAK

Ekosistema leku batean bizi diren izaki bizidunak eta leku horretako ingurune fisikoak osatzen dute.

Ekosfera Lurreko ekosistema guztiek osatzen dute. Adibidez:Uretako ekosistemak(ibaiak, itsasoak eta urmaelak) edo lehorrekoak(basamortuak eta oihanak).

Ekosistemen elementuakIngurune fisikoa ekosistemako osagai bizigabe guztiak osatzen dute: ura, harriak, lurra...

Lehorreko ingurunean dauden animaliak airez inguratuta daude. Hezetasuna, lurzoruak eta erliebea bere faktoreak dira.

Uretako ingurunetan ibaiak, aintzirak, urmaelak... daude.Tenperatura, gatz kantitatea, argia, hondo motak eta ur-lasterrak dira bere faktoreak dira.

Izaki bizidunak animaliak, landareak eta ekosistemaren gainerako elementu bizidunak.Biosfera: Lurrean bizi diren izaki bizidun guztien multzoa.

EKOSISTEMAKO IZAKI BIZIDUNAKIzaki bizidun guztiak espezieren batekoak dira, eta bere espezietako beste batzuekin ugal daitezke, baina beste

espeziekoekin ez.

Populazio bat ekosistema batean bizi diren izaki bizidunak osatzen dute.

Ekosistemetan populazio desberdinak daude, eta populazioen multzoak komunitateak

osatzen dute.

Ekosistemetan izaki bizidun ugarienak landareak eta animaliak dira.Animaliak fauna osatzen dute, eta landareak flora.

Flora

Fauna

Urmael txiki bateko izaki bizidunak.

BASO MEDITERRANEOA

Animali motak Baso mediterraneoko

klima

Klima lehorra, negu hotzak, udan klima

beroak.

Zuhaitzak hosto iraunkorrak dute.

Artez eta artelatzez osatuta

dago. Katamotza, untxia, eguzki arranoa eta

mika urdina.

klima mediterraneoa daukaten lurraldeetan egoten da. Mediterraneo itsasoaren inguruan aurkitzen dira gehienetan baso mediterraneoak. Baina ere Australian, Afrikan...

LEHORREKO EKOSISTEMA

BASOAK:Zuhaitzak nagusiki

BASO ATLANTIKOA

BASO MEDITERRANEOA

Hosto erorkorreko zuhaitzez.

klima hezea, uda epela.Hartzak...

Hosto iraunkorreko zuhaitzez.

Klima lehorra, uda beroak.

Katamotzak...

MENDIKO BELARDIAK

Belardietan, landare guztiak belarkarak dira. Ez dutelako zurtoin zurkararik.Klima hezea eta negu hotzak.Marmotak...

BASAMORTUAK ETA ESTEPAK

Ekosistema horietan, izaki bizidunak egokituta daude ur-eskasiaren eta muturreko tenperaturen ondorioz izaten diren baldintza gogorretara.Erbiak, saguak...

Baso atlantikoa Baso mediterraneoa

Mendiko belardiak Basamortuak Estepak

URETAKO EKOSISTEMAKEkosistemetan bi motatako ura bereizten dira: itsas ekosistemak eta ur gezako ekosistemak.

Itsas ekosistemen ezaugarri nagusiak hauek dira:gazitasuna eta mugimendua, olatuen eta ur-lasterren ondorioz. Urak gatz asko du eta horregatik itsasoko ura gazia da.

ITSAS EKOSISTEMAK

Hondartzak: Faktore hauek eragina dute: itsasaldiek eta olatuak.Hondartzetan hegaztiak daude,eta haien lurperatutako animaliak.

Kostalde harritsuak:Eremu horiek ez dira oso sakonak eta horregatik eguzkiren izpiak heltzen dira.Ur horietan animali asko daude;esaterako itsas sugeak.

Itsas zabala: Kostatik urrun daude,eta 100m sakoneraino heltzen dira eguzkiko izpiak.Marmokak, itsas dortokak,mota askotako arrainak...

Kostalde harritsua

Itsas zabala

ITSAS EKOSISTEMA

Hondartza

URETAKO EKOSISTEMAKEsan dugunez, ekosistemetan bi motatako ura bereizten dira: itsas ekosistemak eta ur gezako ekosistemak.

UR GEZAKO EKOSISTEMAK

Ur gezako ekosistemak dira adibidez.: Ibaiak, aintzirak, urmaelak. Ekosistema honetan urak ez du ia gatzik disolbatuta.

IBAIAK URMAELAK● Ura etengabe mugitzen da, horregatik

bertan bizi direnek ur-lasterraren indarrera egokitu behar dute.

● Goi ibilbideko ur hotz eta bizietan bizi diren animaliak: Igarabak, amuarrainak, hegaztien barruan: ur-zozoa, trikopteroen larbak...

● Urmaeletan ura ez da ia mugitzen, horregatik sustraiak hondoan lurperatuta dituzten belarkiak hazten dira,adibidez: lezkak.

● Landaredi horren artean bizi diren animaliak: Hegaztien barne: kopetazuriak, lertsuna, murgilak, ahateak. Anfibioen barne: suge gorbatadunak, dortokak, uretako kakalardoak, burruntzien larbak...

Ibaiak

Urmaelak

UR GEZAKO EKOSISTEMAK

LEIREKO MENDILERROA

Ze klima dago?Bere klima lehorrada, eta udan beroa, neguan hotza eta hezea.

Nafarroako ekialdean dago, Huescako mugatik gertu. Bere gertu Aragoi ibaia eta Yesako urtegiak daude.30 km-ko luzera du.

Ze animali daude?Basurdeak, karraskariak,

katajinetak, azeriak, baso-usoak...

Ze landaredi mota dago?Haritzak, artadiak, pinuak, pagoak...

Aragoi ibaia

Leireko mendilerroa urtaroetan

Neguan

Udaberrian

UdanUdazkenean

Iker Palacios

Maialen Martin

Maddi Andueza

Mikel Rodriguez

EGILEAK

AMAIERA