eki proiektua - naturaren zientziak

35

Click here to load reader

Upload: elkartaldea

Post on 22-May-2015

3.264 views

Category:

Education


18 download

TRANSCRIPT

Page 1: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

NATuraren Zientziak2013ko apirilaren 18an

Europa JauregiaGASTEIZ

Page 2: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

EDIZIO ESKAINTZA

Page 3: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

EKIEDIZIO PROIEKTUA

Euskarri inprimatuen eta digitalen araberako

ikasmaterial eskaintza

Page 4: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

IKASGELA ANALOGIKOA

Page 5: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

IKASLEAREN LIBURU INPRIMATUA

Unitate didaktikoak jasotzen dituen ikasmateriala.

Page 6: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

JARDUERA-FITXAK

Unitate didaktikoetako jarduerek eskatzen dituzten adierazpenak eta ariketak

egiteko euskarria: grafikoak, datu-biltzeak, txantiloiak,

taulak, mapa kontzeptualak, inkestak, etab.

Page 7: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

PORTAFOLIOA

Ikasleak unitate didaktiko bakoitzean egingo dituen fitxak

eta lanak jasotzeko baliabide didaktikoa

Page 8: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

EKIGUNEA

EKI proiektuaren webgunea, euskarri digitalak biltzen

dituen txokoa:

AudioakBideoak

AnimazioakIrudiak

Jarduera osagarriakKonpetentzia digitala lantzeko fitxak

Informazio- testuak

www.ekigunea.com

Page 9: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

IRAKASLEAREN GIDALIBURUA

www.ikaselkar.com

Diseinu kurrikularraren ezaugarriak eta curriculumaren garapenerako hiru zehaztapen-mailak jasotzen

dituen liburua

Page 10: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

IKASGELA DIGITALA

Page 11: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

Unitate didaktikoak jasotzen dituen ikasmateriala (zoom eta

web bertsioak):

AudioakBideoak

AnimazioakIrudiak

Jarduera osagarriak (*)Konpetentzia digitala lantzeko fitxak

Jarduera-fitxakInformazio- testuak

Irakaslearen gidaliburua (*)

www.virtusbooks.comLIBURU DIGITALA

(*) Irakaslearentzat bakarrik

Page 12: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

• eki ikasmaterialak: elementuak• eki Proiektuko ikasmaterialen curriculum

diseinuaren ezaugarri bereizgarriak• Unitate didaktikoaren faseetako jarduerak eta

adibideak• Irakaslearen gidaliburua

Aztergaiak

Page 13: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

Liburu digitala Elementu guztiak biltzen dituen PDF aberastua da

Ikaslearen liburu inprimatua Unitate didaktikoak jasotzen dituen ikasmateriala da

Fitxa bilduma inprimatuaUnitate didaktikoan egin behar diren jarduerek eskatzen dituzten askotariko adierazpen grafiko edota datu bilketak (txantiloiak, taulak, mapa kontzeptualak, inkestak eta abar) egiteko ereduen proposamena eskaintzen du.

PortafolioaIkasleak Unitate Didaktiko bakoitzean egiten dituen lan guztien ebidentziak jasotzen dituen ikasmateriala da.

EKIGUNEA Web gune bat da.Bertan eskaintzen dira Ikaslearen liburu inprimatuan jaso ezin diren euskarriak:o Audioako Bideoako Animazioak / 

simulazioako Irudiako Jarduera osagarriak

Lan koadernoaEuskara, Lengua castellana eta Matematika ikas arlo instrumentaletako konpetentzia lortzeko jardunean laguntzen duten ariketa sistematizaturen askotariko multzoa eskaintzen duen ikasmateriala da.

IKT jarduerak Ikasarlo guztietan IKT konpetentzia lantzeko proposatzen diren jarduerak:

5/7 jarduera arlo bakoitzean LANKETA DIGITALA

EKI IKASMATERIALAK

www.virtusbooks.com 

www.ekigunea.com 

Irakaslearen gidaliburua

Page 14: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

“eki” Proiektuko ikasmaterialen curriculum diseinuaren ezaugarri bereizgarri nagusiak eta erronkak

(3)Konpetentzietan

oinarritutako curriculuma:

Integrazioaren pedagogia

(2)Euskal curriculumaren

kultur ibilbidean oinarritutako curriculuma

(4)Prozedura

metadiziplinarrak arlo guztietan integratzen dituen curriculuma

(5)Euskaran ardazturiko eleaniztasuna bideratzen duen eta konpetentzia

digitala arlo guztietan integratzen duen curriculuma

(1)

Ikaslearen irteera-profilean oinarritutako

curriculuma

Page 15: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

“eki” Proiektuko ikasmaterialen curriculum diseinuaren ezaugarri bereizgarrien gauzatzea

Unitate Didaktikoetan

Page 16: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

Unitate Didaktikoak: Azalpena

Ikaslearen irteera-profilean oinarritutako curriculum diseinua

ARLO BAKOITZEAN

Oinarrizko Hezkuntzaren amaieran ikasleak lortzea espero dena

Arloko oinarrizko konpetentzia

Zertan aberasten dute “eki” Proiektuko Unitate Didaktikoek orain arte egindako ibilbidea?

UNITATE DIDAKTIKOA

Oinarrizko konpetentzia metadiziplinarrak integratuz, arloko oinarrizko konpetentziaren deribazio-prozesuaren ondorioz zehaztutako konpetentzia jakin baten lorpena bideratzen duen tresna.

Page 17: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

Unitate Didaktikoak: Azalpena

Nola egiten da Oinarrizko Hezkuntzaren amaierarako finkatutako arloko oinarrizko konpetentziatik Unitate Didaktikorainoko deribazio-prozesua?

Ikaslearen irteera-profil orokorra1. zehaztapen-maila

Ikaslearen irteera-profil espezifikoa2. zehaztapen-maila

Arloko oinarrizko konpetentzia

Arloko konpetentziakOinarrizko hezkuntza osorako

Amaierako konpetentziakIkasmaila bakoitzerako

Konpetentzien mapaIkasmaila bakoitzerako

Unitate didaktikoa3. zehaztapen-maila

KonpetentziaIkasmailako unitate didaktikoa

Page 18: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

Ikaslea gai da ezagutza eta metodologia zientifikoan zein esperientzia pertsonalean oinarrituz, bere burua eta natura ulertzeko; eta horrekin guztiarekin, giza jokabide orok norberarengan eta mundu naturalean duen eraginaz ohartuz, eragin horiekiko erabaki arduratsuak hartzeko.

NATURAREN ZIENTZIAK ARLOKO OINARRIZKO KONPETENTZIA

Page 19: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

NATURAREN ZIENTZIETAKO OINARRIZKO KONPETENTZIA

ARLOKO KONPETENTZIAK: Oinarrizko Hezkuntza osorako

Praktika zientifikoen

garapena eta erabilera

Fenomeno naturalei

zentzua eman azalpenak formulatuz

Izaki bizidunengan aldaketak eta

paradigma eboluzionista

Pradigma eboluzionista

eta ekologikoa. Gizakiaren eraginak

DBH 1 IKASMAILARAKO AMAIERAKO KONPETENTZIA

Indagazio zientifikoa eta arazoen ebazpenak

Page 20: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

DBH-1. MAILAKO NATURAREN ZIENTZIETAKO KONPETENTZIEN MAPA

1. UD Oinak lurrean, unibertsoan bidaiatzen

dugu.

2. UD Lurra etengabe aldatzen ari den planeta

3. UD Bizidun ugari naturaren opari

Ikasleak Unibertsoarekin lotutako ikerketa arazo bat ebazteko abiapuntu diren galderak formulatzen ditu, eta zientzia eta teknologiari buruzko informazioa baliatuz, galderak erantzuten eta komunikatzen ditu beharrezko justifikazioak emanez.

Ikasleak Lurraren osaketa eta dinamikarekin lotutako ikerketa burutzeko, iturri egokietatik ikerketaren helburuari dagokion informazioa eskuratzen eta erregistratzen du eta ikerketaren emaitzen ahozko aurkezpena egiten du bitarteko digitalak erabiliz.

Ikasleak bizidun aniztasuna eta bizi ohiturekin erlazionatutako arazo baten inguruan gidatutako ikerketa baten bidez erantzun daitezkeen galderak formulatuz eta esperimentazioaren baliabideak (indagazio zientifikoaren informazio iturriak) erabiliz arazoen kausak eta ondorioak identifikatzen eta esplikatzen ditu.

DBH 1EKO UNITATEEN KONPETENTZIAK

Page 21: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

Unitate Didaktikoa: Azalpena

KONPETENTZIA

EGOERA-FAMILIA

Konpetentzietan oinarritutako hezkuntza-eredua: integrazio-pedagogia

EZAUGARRI KOMUNAK: parametroakIkasleak mobilizatu eta transferitu beharreko ezagutzak

1. EGOERAHasierako egoera

2. EGOERAAmaierako faseko

egoera

3. EGOERAZertifikazio faseko

egoera

Page 22: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

KONPETENTZIA EGOERA

Ikasleak Unibertsoarekin lotutako ikerketa arazo bat ebazteko abiapuntu diren galderak formulatzen ditu, eta zientzia eta teknologiari buruzko informazioa baliatuz, galderak erantzuten eta komunikatzen ditu beharrezko justifikazioak emanez.

Gorka gure gelakideak, udan bere familiak ekarri duen arrebaren argazkia erakutsi digu. Kazakhstanen jaiotakoa da. Egunero, lo hartzeko musika goxoa jartzen diote. Gorkari gehien gustatzen zaion abestiak horrela dio:

Zoaz izarren bilaNik zure loa zainduko dut

Almendrazko begiekZure jatorria salatzen dute

Zeru bera da hemen aterpeanIlargi bera zuri begira

Kulunkatzen zaituen esku hauBide lagun izango duzu

Hainbeste entzun eta gero,zeruari buruz kantak diona egia ote den zalantza sartu zaio eta gelan plazaratu du. Gelakideei jakin mina piztu zaie eta berehala galderak egiten hasi dira: Kazakhstanen eta hemen zer nolako zerua ikusiko da? eta Australian? Nolako Ilargia ikusiko dugu denok? Orain, zer ikusten ariko dira? Galdera guzti horien erantzunak eskatzen duen ikerketa egitea erabaki duzue gelan. Horretarako, talde txikitan, munduko herrialde baten zeruaren azterketa eta bertan gertatzen diren fenomeno astronomikoak EHan gertatzen direnekin alderatu beharko dituzue.

1. UNITATE DIDAKTIKOA: Oinak lurrean unibertsoan bidaiatzen dugu

Page 23: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

AMAIERAKO FASEKO EGOERA ZERTIFIKAZIO FASEKO EGOERA Zure herrian Planetarium berri bat zabaldu behar dute, eta horretarako herriko ikasleek proiektua bizi dezaten hainbat ekintzatan parte hartzeko gonbitea luzatu dizuePlanetariumeko arduradunak kartel bat diseinatzen ari dira Unibertsoaren sorrera, eguzki sistema eta astroen mugimenduak gai hauen inguruko ikerketa galderak egiteko proposatuz. Zeintzuk lirateke bisitarien jakin mina eta kuriositatea sortaraziko lituzketen galderak? Arduradunak laguntza eskatu dizu eta gai bakoitzaren inguruan ikerketa galdera pertinente bat proposatu beharko diozu, horretarako erabiliko dituzun irizpideak arrazoituz eta bere baliagarritasuna azalduz.Planetarium honen sarreran panel interaktibo bat jarri nahi dute. Bertan irudiak eta testu esanguratsuak azalduko dira. Bidali duten proposamenean irudiak eta testuen loturak falta dira. Zein da irudi bakoitzari dagokion testua? Bost argazki horientzat ez dute testurik bilatu. Beraz, falta denentzako zein dira zuk proposatzen dituzuen testuak? Planetariumak lehiaketa bat antolatu du ere eta ikasle talde batek simulazio bat egin du. Planetariumaren aditu batek sumatu du irudiak akatsak dituela. Horregatik, beste berri bat bidaltzeko eskatu dizu. Lurraren mugimenduen simulazioa baliatuz, zer ote dago gaizki?

Zure herriko astronomia talde bateko kidea zara eta urtero gazteentzat antolatzen duzuen astronomia jardunaldietan aurkezteko ekintza desberdinak antolatzen ari zara. Ekintzak prestatzerakoan hainbat arazo aurkitu dituzu ondoren azaltzen diren eremu hauetan:Unibertsoaren eraketa eta egoera, bere osagaiak eta astroen dinamikaren ondorioak.Astronomia astean astrofisiko batek emango duen hitzaldia: “Eguzki desberdinen inguruan dabiltzan beste munduei buruz dakiguna eta ez duguna ezagutzen” antolatzen ari zara. Aditu honek emango duen hitzaldiaren ildo nagusiak laburbilduta bidali dizkizu, eta jarduera honi hasiera emateko hiru galdera formulatzea eskatu dizu. Astean zehar Unibertsoaren osagaiei buruz bideo labur bat egiten ari zara ere., eta bideo hau osatzeko ideia bila ibili zara. Zure gelakide batek bidalitako bideo gidoiaren proposamena aztertzen ari zara akatsak zuzenduz eta egokitzapenak eginez. Bestalde, Joan zen urteko Astronomia jardunaldietako balorazioak aztertzen aritu zara. Hauen artean partaide batek egindako adierazpenak: Buenos Aires eta Bilbon arteko gau-eguna eta, urtaroen artean dagoen desberdintasuna zergatik gertatzen da? Eskaera hau kontutan hartu duzu eta “astroen mugimenduaren” simulazioa erabiliz zuk zeuk Astronomia jardueretan azaltzea proposatuko duzu.

1. UNITATE DIDAKTIKOA: Oinak lurrean unibertsoan bidaiatzen dugu

Page 24: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

Unitate Didaktikoa: Azalpena

Bi ikaskuntza mota:- Edukiak - Edukien transferentzia

Bi ebaluazio mota:- Edukien eskuratzea- Konpetentziaren

lorpena

EGOERA FAMILIAREN PARAMETROAK: Ikasleak mobilizatu eta transferitu beharreko baliabideakKONTZEPTUAK PROZEDURAK

  

Ikerketa galderen pertinentziaren ezaugarriak

Unibertsoaren osagaiak.

Astroen mugimenduak   - Mugimenduaren ondorioak

 

Analisia - Ikerketa arazoa identifikatzea. - Galderen bidez eskatutako informazioa identifikatzea. - Balorazio irizpidez jabetzea. - Unibertsoko osagaiak identifikatu eta aztertzea. - Fenomeno baten eta haren ondorioen baitan erlazioa identifikatzea - Fenomeno astronomikoak argitu eta arrazoitzea. Ulertutakoaren adierazpena: deskribatzea - Unibertsoko osagaiak terminologia zuzenez zer diren esatea. Simulazio digitala. - Astroen posizioak (egoerak) aldatuz, sortzen diren fenomenoak interpretatzea eta justifikatzea. Balorazioa arrazoiak ematea - Irizpedeen baitako arrazoiak ematea. - Oinarri zientifikoa duten arrazoiak sortzea. - Baliagarritasuna aztertzea Balorazioaren adierazpena: justifikazioa - Arrazoien arteko erlazioa ezartzea eta justifikatzea.

Page 25: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

UNITATE DIDAKTIKOAREN SEKUENTZIA EREDUA

HASIERA FASEA

• Konpetentziarekin erlazionatutako egoeraren kokapena

• Egoeraren eskakizunari erantzuteko lan-plangintza egitea

GARAPEN FASEA

• Eskatutako eduki-baliabideak bereganatzea• Eduki-baliabideen ebaluazioa (gida)

• Eduki-baliabideak mobilizatzen eta integratzen ikastea.

AMAIERA FASEA • Eduki-baliabideak transferitzen ikastea.

KONPETENTZIAREN ZERTIFIKAZIO

FASEA 

• Ikasleak konpetentziaren lorpena frogatzea (Gidan)

Page 26: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

Ikasleakonpetentziarekin erlazionatutako egoerarekiko kokatzea eta haren eskakizunei erantzuteko lan-plangintza egitea.

Kokatze-jarduerak: Konpetentziarekin lotuta dagoen eta motibazioa suspertzen duen aurre egin beharreko hasierako egoera konplexu bat aurkeztea. (1,2,3)Arakatze-jarduerak: Ikaslearen aurre-ezagutzak arakatzea eta gatazka kognitiboa sorraraztea.(4,5)Planifikazio-jarduerak: Sekuentzia didaktikoa aurkeztea eta ikasleek lan-plangintza irudika dezaten lortzea: zergatik-zer-nola. Lan-plangintza kodeliberatzea eta adostea. (6)

Hasierako ebaluazioa

Funtzio orientatzailea

Hasierako fasea

Page 27: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

Ikasleak konpetentziak / egoerak eskatutako eduki-baliabideak eta bestelako baliabideak bereganatzea.

Ulertze- edota miatze-jarduerak: Aurreikusitako konpetentziaren osagaiek eskatzen dituzten eduki-baliabideak bereganatzeko, informazioa eskuratzea, ulertzea, baloratzea eta sortzea. ( 7, 8, 18, 23, 24, 25, 27, 28, 29)

Aplikazio-jarduerak: Ikaskuntza berriak eskema mentaletan integratzen eta finkatzen laguntzea. (9, 10, 11, 12, 13, 14, 19, 20, 21, 22, 26)

Egituratze-jarduerak: Aurretiko ezagutzen eskema mentalen baitan, ikaskuntza berriak berrantolatzea eta kokatzea. (15, 30)

Autorregulazio-jarduerak: Hasierako lan-plangintza berreskuratzea eta han aurreikusitako eduki-baliabideen ikaskuntza-prozesuari buruzko metakognizioa eta erregulazioa bideratzea. (16, 31)

• Jarduera osagarriak: Autorregulazioaren ondoren, eta beharren arabera, unitate didaktikoan proposatzen den helburu didaktiko bakoitzaren eskuratze eta sakontze-lana ahalbideratzea.

Edukien ikaskuntzaren

ebaluazioa

Autorregulazio funtzioa

Eduki-baliabideen ebaluaziorako jarduerak (Gidan): Hasierako egoerari aurre egiteko beharrezko eduki-baliabideak zein oinarrizko beste baliabideak ikasleak bereganatu dituela frogatzea. Zertifikazio-

funtzioa

Garapen fasea (1)

Page 28: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

Ikasleak eduki-

baliabideak mobilizatzen

eta integratzen

ikastea.

Integrazio-jarduera sinpleak: Konpetentziarekin erlazionatutako eduki-baliabideen artetik, batzuk modu integratuan mobilizatzen ikastea. Ikaslearen liburuan integrazio-jarduera da. (17, 32)

Integrazio-jarduera konplexua: Hasierako egoera berreskuratu eta hari irtenbide egokia ematea, horretarako beharrezkoak diren eduki-baliabideak modu integratuan mobilizatzen ikasiz. (33)

Autorregulazio-jarduera: Hasierako egoerari aurre egiteko ikasleak mobilizatu eta integratu dituen eduki-baliabideei buruzko metakognizioa eta erregulazioa bideratzea. (34)

Eduki-baliabideen

integrazioaren ebaluazioa

Autorregulazio-funtzioa

Garapen fasea (2)

Page 29: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

Amaierako fasea

Ikasleak eduki-

baliabideak transferitzen

ikastea

Integrazio-jarduera konplexua: Familia bereko egoera konplexu berri bat eta hari lotutako hiru zeregin proposatzea ikasleak ebatz ditzan, ikasitako baliabideak modu integratuan mobilizatzen eta transferitzen ikasiz. (35)

Autorregulazio-jarduera: Proposatutako egoera berriari aurre egiteko beharrezko eduki-baliabideen transferentziari buruzko metakognizioa eta erregulazioa bideratzea. (36)

Eduki-baliabideen transferentziaren

ebaluazioa

Autorregulazio-funtzioa

Konpetentziaren zertifikazio-fasea

(Gidan)

Ikasleak konpetentziaren

lorpena frogatzea

Integrazio-jarduera konplexua: Familia bereko egoera konplexu berri bat eta hari lotutako hiru zeregin proposatzea ikasleak konpetentziaren lorpena froga dezan.

Konpetentziaren bakarkako ebaluazioa

Zertifikazio-

funtzioa

Amaierako fasea

Page 30: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

Irakaslearen gidaliburua: 3. zehaztapen maila

Page 31: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

3.4. Jardueren deskribapena….

Irakaslearen gidaliburua: 3. Garapen fasea

Jarduera Zenbakia Jarduera Tipologia Helburu didaktikoa Taldekatzea 25 Miatze-jarduera 3 TT

AZALPENA

Jarduera honen helburua, Lurrak egiten dituen mugimenduak eta horien ondorioz sortzen diren fenomenoak aztertzea izango da. Ikasleek fenomeno astronomikoen ulermena errazteko eta hobeto interpretatzeko, Lurraren mugimenduak simulazio interaktibo batez baliatuko dira. Hau da, Ikasleek astroen posizio ezberdinak irudikatzeko aukera izango du eta egoera horietan gertatzen diren aldaketak aztertu, alderatu eta interpretatu egingo dituzte. Simulazio horretan, bi astro azaltzen dira:

Eguzkia, geldirik dagoela Lurra planeta, bi mugimendu garatzen dituela:

o Bere ardatzaren inguruan, errotazio izenarekin ezagutzen dena. Mugimendu honi esker, eta Eguzkiari esker, Lurrak beti izango du argiztatutako zati bat eta beste bat iluna dena. Hau da, Lurraren eguna eta gaua. Lurraren errotazioa irudizko ardatz baten inguruan egiten du eta, dakigun bezala, ez da erabat zuzena. Irudizko ardatz honek, 23ºko inklinazioa du, gutxi gora-behera, eta honek eragina izango du Lurraren funtzionamenduan.

o Lurrak Eguzkiaren inguruan biratzen du orbita eliptikoak garatuz. Mugimendu honi translazioa deritzo. Translazioari eta Lurraren ardatzaren inklinazioari esker, hiru ondorio nabarmen jasaten ditu gure planeta: Eguzkiaren izpiak ez dira berdin jasotzen planetaren zehar, hau da, ipar eta hego

hemisferioan izpiaren intentsitatea ezberdina da. Ipar hemisferioan eta hego hemisferioan, eguna eta gauaren iraupena ez da berdina Hemisferio berean, eguna eta gauaren iraupena edota izpiaren intentsitatea ere, ez

da berdina urtean zehar (translazioaren periodoan)

Page 32: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

3.4. Jardueren deskribapena….

Irakaslearen gidaliburua: Jardueren deskribapena

Jarduera honetan dauden galderen erantzunak egiteko fitxa erabiliko dute ikasleek.ERANTZUNA:1.

Jarduera honetan azaltzen diren ariketak jarraituz eta simulazio horretaz baliatuz ondorio honetara iritsi beharko dira:a)-Eguzkia eta Lurra.-Eguzkia geldi dago. Lurrak bi mugimendu ditu: translazioa (Eguzkiari biratuz) eta errotazioa (bere buruari biratuz).-Errotazioaren ondorioz, eguna (Eguzkiak argiztatzen dion zatia) eta gaua (Lurraren zati iluna) sortzen dira. Egunaren iraupena 24 ordukoa da.

Page 33: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

3.4. Jardueren deskribapena …

Irakaslearen gidaliburua: Jardueren deskribapena

…Translazioaren eta Lurraren inklinazioaren ondorioz, urtaro ezberdinak sortzen dira Ipar eta Hego hemisferioan. Honen arrazoiak

Eguzkiaren izpiak ez dira berdin jasotzen planetaren zehar, hau da, ipar eta hego hemisferioan izpiaren intentsitatea ezberdina da.

Ipar hemisferioan eta hego hemisferioan, eguna eta gauaren iraupena ez da berdina Hemisferio berean, eguna eta gauaren iraupena edota izpiaren intentsitatea ere, ez da berdina urtean

zehar.b) Simulazioaren bidez azaroko egoera deskribatu behar dute ikasleek.Kasu honetan Ekuatorea adierazten duen lerroan jarri behar dute arreta ikasleek. Lurraren ardatzaren inklinazioa dela eta, azaroan eguzki izpiak zuzenago emango dute ekuatorean eta Hego hemisferioan Ipar hemisferioan baino. Bestaldetik, Ipar hemisferioan egunaren iraupena gauaren iraupena baino laburragoa da (irailaren bukaeran ekinozioa ematen da, hau da, egunaren eta gauaren iraupena berdina da). c) Kasu honetan uztaila eta urtarrilaren egoerak deskribatu beharko dituzteUrtarrila:Eguzki izpiak zuzenago jotzen dute Hego hemisferioan Ipar hemisferioan baino, eta egunak luzeagoak dira gauak baino. Beraz, Ipar hemisferioan neguan gaude eta Hego hemisferioan udan. Artikoan, Lurreko ardatzaren inklinazioa dela eta, ez du eguzki izpirik jasotzen. Horregatik ilun egongo da egun osoan. Antartikoan aldiz 24 orduko eguna izango dute.Egoera horien desberdintasunak urtaroak sortzen ditu eta hori Lurraren translazioak eragiten du.Uztaila:Kasu honetan aldiz, eguzki izpiak zuzen jotzen dute Ipar hemisferioan, beraz, uda izango da. Lurreko ardatzaren inklinazioaren eraginez, egunaren iraupena gauarena baino luzeagoa da.

Page 34: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

Milesker

Zalantza edo azalpenetarako:• Arlo pedagogikoan:

[email protected]

• Arlo teknikoan: Mikel [email protected]

Page 35: EKI PROIEKTUA - Naturaren Zientziak

Eskerrik asko