Download - tekno mekanismoak
MAKINA SINPLEAK MAKINA SINPLEAK
ETAETA
MEKANISMOAKMEKANISMOAKhttp://www.librosvivos.net/smtc/pasos.asp?IdEjercicio=2065&idIdioma=ES
Makina sinpleak lanak esfortzu txigiagorekin egiteko elementuak dira
Mekanismoak indarrak eta mugimendua eraldatu eta transmititzen dituzten elementuak dira
Makina sinple eta mekanismoei esker, gizakiak zenbait zeregin egin ditzakete esfortzu txikiagoak eginez.
MAKINA SINPLEAK Palankak
PoleakArrapalakBiradera eta tornuaTorlojua
BIRAKETA MUGIMENDUA TRANSMITITZEKO MEKANISMOAK
PoleakEngranajeakGurpil hortzdunak eta kateakTorloju amaigabea
BIRAKETA MUGIMENDU LINEALA BIHURTZEKO MEKANISMOAK
BielaEspekaPinoi+kremailera sistemaTorlojua
PALANKAKDefinizioa Euste puntubaten gaineanmugitzen denbarra zurruna
AplikazioaLanak erosoago egiteko: zama bat altxatu edo erresistentzia bat gainditu
Arkimedes-ek aztertu zituen palanken aplikazioak eta ezaugarriak. Palanken garrantzia adierazten duen hitz hauek esan omen zituen:“Emaidazue euste puntu bat eta mundua mugituko dut”
PALANKAREN ELEMENTUAK
1.Mailakoak 2.Mailakoak 3.Mailakoak
PALANKA MOTAK
Potentzia
Aplikaturiko indarra
Euskarria
Eusteko gunea
Erresistentzia
Gainditu beharreko zama/ostopoa
POLEAK
DEFINIZIOAsartunea du Polea makina sinple bat da, gurpil bateta hori biratzeko ardatz batez osatuta. Gurpilak soka bat pasatzeko
POLEA MOTAKPOLEA BAKUNA POLEA BIKOITZA
Polea toki batean finkatzen da ardatzaren bidez. Pisua eta indarra norabide ezberdinetan doanez, kargak errazago altxatzen dira.
Polea bat finkoa da, sabaian lotuta adibidez, eta bestea mugikorra, pisuari lotuta
Indar erdia baina ibilbide luzeagoa egiten da
POLIPASTOAKPolea finkoa eta mugikorren konbinaketa da. Polea kopurua karga altxatzeko behar den indarraren proportzionala da
BIRADERA ETA TORNUABIRADERADEFINIZIOABarra bat eta barrari lotutako ardatza birarazten dituen mekanismoa da
Biradera biratzeko indarra, zuzenean barran aplikatu beharrekoa baino txikiagoa da.
TORNUAZilindroa ardatzaren inguruan biratzen du, soka baten bidez objektu bat arrastaka mugitzeko.
Tornuari esker pisuak esfortzu txikiagoz altxatzen dira.
Zenbat eta handiagoa izan zilindroaren diametroa orduan eta esfortzu gutxiago egingo da.
PLANO INKLINATUAArrapala edo planoinklinatua makina bat da, gauzak esfortzu txikiagoa eginez altxatzeko erabil daiteke eta.
Arrapala zenbat eta luzeagoa izan, orduan eta esfortzu txikiagoa egin behar da.
Plano inklinatutik sortu dira ziria, aizkora, eskailera, torlojua, broka eta abar Karga mugitzeko aplikatubeharreko indarra arrapalaren okerduraren araberakoa izango da. Zelan pasatu plano inklinatu batetik torloju batera
http://aspire.cosmic-ray.org/labs/machine/act3a/index.html
TORLOJUAArkimedesen torlojua
Gaur egun amaiera gabeko torlojua deitzen zaio
BIRAKETA MUGIMENDUA IGORTZEKO MEKANISMOAK
MUGIMENDUAK TRANSMITITZEKO MEKANISMOAK
Poleak zuzenakPresio txiki bat egitean elkar ukitzeko moduan kokatzen diren bi gurpilek osatzen dute.
Gurpil bat mugitzeak bestea higitzea eragiten du, marruskadura bidez.
Mekanismoak ardatzetan montatzen dira:
•Ardatz eragilea:mugimendua transmititzen duena
•Ardatz gidatua: mugimendua jasotzen duena
MARRUSKADURA BIDEZKO TRANSMISIOA
Mugimenduaren abiadura
Gurpilen tamainaren arabera izango da
Neurri bereko gurpilek abiadura berean egingo dute bira
Bata bestea baino handiagoa bada, txikiena azkarrago mugituko da
Polea uhaldunakBi polea edo gurpil ditu uhal tenkatu batez lotuaUhala kanpotik badoa gurpila norabide bereanmugituko diraUhala gurutzatuz gurpilek kontrako norabideanmugituko dira
BIRAKETA MUGIMENDUA IGORTZEKO MEKANISMOAK
MARRUSKADURA BIDEZKO TRANSMISIOA
Poleak erabiltzen dira mugimendu zirkularra , bidaltzeko eta abiadura motelduz indar handiagoa transmititzen da
ARRASTE ZUZENEKO TRANSMISIOAEngranajeakGurpil hortzdunak dituzte, eta bata bestean ahokatuz arrastatzea eta biratzea lortzen da. Kontrako norabidean mugitzen dira.
Uhaldunak baino fidagarriagoak dira- ez baitira irristatzen-, eta indar handiagoak transmititzeko erabiltzen dira
http://javigarciatec3eso.files.wordpress.com/2009/11/gears_animation.gif?w=172&h=120http://javigarciatec3eso.files.wordpress.com/2009/11/gears_animation.gif
Mekanismoaren abiadura
Engranaje bakoitzaren hortz kopuruaren araberakoa izango da.
Hortz kopuru bereko engranajeek abiadura berean egingo dute bira.
Engranaje handiak txikiaren hortz kopuru bikoitza badu, handiak bira bat egiteko behar duen denbora bera beharko du txikiak bi bira egiteko.
BIRAKETA MUGIMENDUA IGORTZEKO MEKANISMOAK
Engranaje konikoek mugimenduaren norabidea perpendilularki (90º) aldatzen dute
BIRAKETA MUGIMENDUA IGORTZEKO MEKANISMOAKARRASTE ZUZENEKO TRANSMISIOA
Torloju amaigabeaTorloju bat eta engranaje zuzen batekin osturiko sistema da.
Mugimendu zirkularrak mugimendu zirkularra igortzen du.
Ardatzak perpendikularrak dira.
Torlojuak engranjea mugitzen du. Bira bakoitzeko, engranajeak hortz bat aurreratzen du.
Aplikazioa:
Abiadura txikiko eta indar handiko mugimendu zirkularra lortzeko
Engranajeak eta katea
Mugimendua igortzeko elkarrengandik urrun dauden ardatzen artean Engranajeak kate baten bidez lotzen dira
MUGIMENDU ZIRKULARRA LINEALA BIHURTZEKO MEKANISMOAK
BielaBielak barra baten bidez atzera eta aurrerako mugimendua biraketa higidura bihurtzen du- eta alderantziz ere. Bielari lotutako gurpila biratzen hasten denean , biela aurrera eta atzera mugitzen da
MUGIMENDU ZIRKULARRA LINEALA BIHURTZEKO MEKANISMOAK
EspekaForma zirkularra eta irtengune bat du.Espeka biratzean irtenguneak jarraitzaile izeneko pieza gidatua gora behera mugitzen du, etageratu egiten da irtengunerik ez dagoen tartean
MUGIMENDU ZIRKULARRA LINEALA BIHURTZEKO MEKANISMOAK
Piñoi+kremailera sistemaMotoreak piñoia birarazten du hortzdun barraren gainean.
TorlojuaBiraketa mugimendua lineala bihurtzen du