Download - Presentatie nachtvlinders
Houtboorders
Houtboorders zijn nachtactief en komen op licht, ze nemen geen voedsel op.
De vleugels zijn langwerpig en worden in rust schuin tegen het lichaam gehouden.
De antennen zijn variabel van vorm en het achterlijf is soms zeer lang.
In Nederland 3 soorten.
rietluipaard man
gestippelde houtvlinder man
vlinder van de wilgenhoutrups
Bloeddrupjes
Bloeddrupjes zijn vooral overdag actief. De vrij smalle voorvleugels liggen in rust dakvormig omhoog.
De forse, aan het uiteinde verdikte antennen zijn naar voren gericht.
Twee onderfamilies: de metaalvlinders en de bloeddropjes.
In Nederland 6 soorten.
St Jansvlinder
Slakrupsen
Slakrupsen zijn klein en hebben brede, tamelijk afgeronde voorvleugels.
De rupsen lijken wel wat op een naaktslak.
Karakteristiek is de dakvormige rusthouding. De vlinders nemen geen voedsel op en zijn vooral nachtactief.
In Nederland twee soorten.
slakrups vrouw
Spinners
Spinners zijn sterk gebouwde, middelgrote tot grote nachtvlinders met brede afgeronde warmbruine of geelachtige vleugels. De mannetjes hebben breed geveerde antennen.
De mannetjes van de drie grootste soorten (hageheld, kleine hageheld en veelvraat) vliegen overdag, de vrouwtjes en de overige soorten zijn nachtactief en komen op licht.
De vlinders nemen geen voedsel op. In Nederland 16 soorten.
hageheld rups
hageheld vrouw
rietvink rups
rietvink man
rietvink vrouw
Eenstaartjes
De familie van de eenstaartjes bestaat uit twee zeer verschillende onderfamilies: de eenstaartjes en de uilspinners.
De eenstaartjes hebben brede vleugels en (op één na) haakvormige vleugelpunten, sommige soorten rusten met de vleugels dakvormig omhoog, andere met vlak uitgespreide vleugels.
Ze zijn nachtactief en komen op licht, sommige soorten vliegen ook overdag of worden gemakkelijk opgejaagd.
In Nederland 7 soorten.
gele eenstaart
berkeneenstaart
bruine eenstaart
Eenstaartjes (uilspinners)
De uilspinners lijken op de uilen, maar zijn slanker en houden hun vleugels in rust tegen het lichaam; ze hebben vaak een opvallende kuif op het borststuk.
Ze zijn nachtactief en komen op licht en op smeer.
In Nederland 9 soorten.
braamvlinder
vuursteenvlinder
berken-orvlinder
tweestip-orvlinder
Spanners De meeste spanners hebben brede, min
of meer driehoekige voorvleugels, een tenger lichaam en een relatief langzame vlucht.
De meeste soorten zijn nachtactief en sommige komen op licht of op smeer.
Veel soorten zijn ook overdag actief of worden gemakkelijk opgejaagd uit de vegetatie.
De naam slaat op de manier van voortbewegen van de rupsen.
In Nederland ± 300 soorten, verdeeld over 6 onderfamilies.
zomervlinder
gevlekte zomervlinder
kleine zomervlinder
melkwitte zomervlinder
berkenoogspanner
gele oogspanner
lieveling
bosspanner
paardenbloemspanner
geblokte stipspanner
grijze stipspanner
zuringspanner man
koolbandspanner
vierbandspanner
wortelhoutspanner
gewone bandspanner
walstrospanner man
marmerspanner
blauwrandspanner
variabele spanner
kleine groenbandspanner
groenbandspanner
hennepnetelspanner
egale dwergspanner
v-dwergspanner
groene dwergspanner
zwartkamdwergspanner
geel spannertje
kleine blokspanner
bonte bessenvlinder
porseleinvlinder
gerande spanner
aangebrande spanner
donker klaverblaadje
gerimpelde spanner
hagedoornvlinder
puntige zoomspanner
geelschouderspanner
halvemaanvlinderhalvemaanvlinder
vliervlinder
peper-en-zoutvlinder
taxusspikkelspanner
grote spikkelspanner
ringspikkelspanner
gewone spikkelspanner
witte grijsbandspanner
bruine grijsbandspanner
witte schaduwspanner
appeltak
gewone heispanner
vals witje
Pijlstaarten Pijlstaarten zijn indrukwekkende, middelgrote
tot grote, vaak opvallend gekleurde nachtvlinders, waarvan een aantal soorten tot de grootste nachtvlinders van Nederland en België behoren.
Met uitzondering van de dagactieve soorten komen de meeste pijlstaarten regelmatig op licht. Ook kunnen ze overdag soms rustend worden aangetroffen op boomstammen, hekken of muren, meestal betreft dit verse exemplaren.
In Nederland 18 soorten verdeeld over 3 onderfamilies.
dennenpijlstaart
ligusterpijlstaart
pauwoogpijlstaart rups
pauwoogpijlstaart
pauwoogpijlstaart
groot avondrood
Tandvlinders
Tandvlinders zijn fors gebouwd en behaard. De meeste soorten hebben lange en smal toelopende voorvleugels die in rust dicht tegen het lichaam worden gehouden. Sommige soorten hebben aan de binnenrand van de voorvleugel een tandvormig uitsteeksel. De mannetjes hebben geveerde antennen. De vlinders kunnen geen voedsel opnemen.
Ze zijn ‘s nachts actief en komen goed op licht.
In Nederland 32 soorten.
berkenhermelijnvlinder man
berkenhermelijnvlinder vrouw
kleine hermelijnvlinder man
kleine hermelijnvlinder vrouw
dromedaris
kameeltje
berkenbrandvlerkvlinder man
kroonvogeltje
kroonvogeltje
snuitvlinder
populierentandvlinder
wapendrager rups
wapendrager
eekhoorn man
Processievlinders
Processievlinders zijn stevig gebouwd en behaard. De harige rupsen gaan ‘s nachts in een lange rij (in processie) op zoek naar voedsel. De haren kunnen bij mensen ernstige huidirritaties veroorzaken. In Nederland 1 soort.
vlinder van de eikenprocessierups vrouw
vlinder van de eikenprocessierups man
Spinneruilen
Een nieuwe nachtvlinderfamilie die 3 onderfamilies telt:
• Beervlinders • Donsvlinders • Overige spinneruilen. In Nederland 83 soorten.
Beervlinders
Veel beervlinders nemen geen voedsel op.
De meeste vliegen ‘s nachts en komen op licht.
Grotere beren fel gekleurd met strepen, banden of vlekken, tijgers wit of geel met zwarte vlekjes, kleine beertjes klein en eenvoudig getekend.
In Nederland 35 soorten.
rozenblaadje
zwart beertje
geel beertje
glad beertje
muisbeertje
grote beervlinder rups
grote beervlinder
roodbandbeer
witte tijger
kleine beervlinder
kleine beervlinder
St Jacobsvlinder rups
St Jacobsvlinder
Donsvlinders Mannetjes met sterk geveerde antennen. De vrouwtjes van een aantal soorten
hebben slechts vleugelstompjes.
De meeste soorten zijn nachtactief, komen op licht en nemen geen voedsel op.
De haren van sommige rupsen kunnen bij mensen huidirritaties veroorzaken.
In Nederland 12 soorten.
witvlakvlinder rups
meriansborstel rups
bastaardsatijnvlinder rups
bastaardsatijnvlinder
donsvlinder man
plakker rups
plakker man
Overige spinneruilen
Soorten die een uitzonderingspositie bij de uilen innamen, b.v. de snuituilen die in rust meer op een spanner lijken en die opvallen vanwege de lange palpen, een soort snuit.
En verder soorten als de weeskinderen, het roesje en het stro-uiltje, qua uiterlijk zeer diverse soorten.
rood weeskind
roesje
stro-uiltje
paddenstoeluil
bruine snuituil 1e generatie
bruine snuituil 2e generatie
schaduwsnuituil
boogsnuituil
gele snuituil
Visstaartjes Visstaartjes zijn klein, hebben tamelijk
afgeronde voorvleugels en zijn witachtig of grijs van kleur; ze kunnen gemakkelijk worden aangezien voor microvlinders.
De naschuivers van sommige rupsen hebben wel wat weg van een vissenstaart. Vandaar de naam.
De vlinders vliegen ‘s nachts en komen op licht en soms op smeer.
In Nederland 14 soorten.
kleine groenuil
grote groenuil
zilveren groenuil
Uilen De meeste uilen zijn middelgroot en stevig
gebouwd. Veel soorten houden in rust de vleugels dakvormig boven het lichaam gevouwen, waarbij de brede voorvleugels met de binnenranden tegen elkaar liggen of elkaar enigszins overlappen.
De meeste zijn nachtactief en komen op licht, smeer, nectar, sap van bomen en/of honingdauw. Veel uilen zijn te herkennen aan de uilvlekken op de voorvleugel: niervlek, ringvlek en soms een tapvlek.
In Nederland meer dan 350 soorten.
graanworteluil
geoogde worteluil
houtspaander
haarbos
kleine huismoeder
huismoeder vrouw
huismoeder man
volgeling
breedbandhuismoeder man
gewone breedvleugeluil
zwarte c-uil
trapeziumuil
driehoekuil
bleke grasuil
w-uil
groente-uil
moeras-w-uil
spitsvleugelgrasuil
stompvleugelgrasuil
grijze grasuil
gestreepte rietuil
grauwe monnik
schaapje
drietand
elzenuil rups
elzenuil
piramidevlinder
meldevlinder
agaatvlinder
hyena
graswortelvlinder
bosgrasuil
gelobd halmuiltje
halmrupsvlinder
vlekuil spec.
goudgele boorder
egale rietboorder
zuidelijke stofuil
donkere marmeruil
variabele eikenuil
krakeling
hazelaaruil man
koperuil
koperuil
goudvenstertje
moerasgoudvenstertje
moerasgoudvenstertje
gamma-uil
Microvlinders
De term microlepidoptera is informeel, heeft geen taxonomische rang en leidt niet tot een monofyletische verdeling. In de praktijk wordt de verdeling echter vaak toch gemaakt.
In Nederland komen ongeveer 1500 soorten micro’s voor.
SPINSELMOTTEN
kardinaalsmutsstippelmot
PLATLIJFJES
gewone kaartmot
BLADROLLERS
gehakkelde bladroller
brandnetelbladroller
oranje eikenbladroller
fijnmazige bladroller
leverkleurige bladroller
kleine boogbladroller
grote appelbladroller
gewone spiegelmot
donker c-smalsnuitje
wilgenmarmerbladroller
zadelmot spec.
VEDERMOTTEN
witte vedermot
LICHTMOTTEN
hommelnestmot
mutsjeslichtmot
strooiselmot
eikenlichtmot
GRASMOTTEN
waterleliemot
egelskopmot
krabbenscheermot
bonte valkmot
weegbreemot
kroosvlindertje
baardsnuitmot
variabele grasmot
muntvlinder
bonte brandnetelroller
parelmoermot
lichte coronamot
variabele granietmot
liesgrassnuitmot
rietsnuitmot