Download - ID Ereduak 4
-
HEZKUNTZA, HIZKUNTZA POLITIKA ETA KULTURA SAILA
PPROBAROBA IDATZIAIDATZIA
AAZTERKETAZTERKETA
EREDUAKEREDUAK
-
PPROBAROBA IDATZIAIDATZIA
AAZTERKETAZTERKETA EREDUAKEREDUAK EGAren proba idatzia zelakoa den erakusteko, laugarren eredu bat
bildu da hurrengo orrialdeetan.
Ariketa ia guztiak (testuak, galderak, esaldiak) erabilitakoak dira,
hots, proba batzuetan agertu diren ariketak dira, benetakoak, eta
ereduotan nahasian eskaintzen dira.
Proba idatzia osatzen duten bi atalak bata bestearen atzean jarri
dira, baita 2. atala egiteko behar diren orri solteak ere, proba bere
osotasunean erakustearren.
1. atalari, amaieran, erantzun-orria gehitu zaio, erantzunak
horrelako orri batean markatu behar baitira azterketa egunean. Eta
orri horren ifrentzuan ariketen erantzunak bildu dira, baita Esaldiak
berridaztea ariketarenak ere.
Proba idatzia zelakoa den jakin nahi duten kandidatuentzat
baliagarriak izango direlakoan eskaintzen ditugu.
2014, otsaila
EGA
Azterketa Batzorde Ofizialeko Zuzendaritza
-
1
A Azterketa eredua 4 Proba idatzia | Lehenengo atala
Ulermena Elkarrizketa-testua
Lexikoa
Irakurmena
Izena ................................................................................ Deiturak ................................................................................
LEHENENGO ATAL HAU egiteko denbora: ordubete eta bost minutu.
Barruan erantzun-orria daukazu. Orri hori irakurgailu optiko bidez zuzenduko da.
(Erantzun-orria betetzearekin era horretako zuzenketari onespena ematen diozu)
Erantzun okerrengatik ez da punturik kentzen.
Hurrengo laukian, ariketak, puntuazioak eta denbora-banaketa:
PROBA IDATZIA Puntuazioa
gehienez
Puntuazioa
gutxienez
Proposaturiko
denbora
5
5
10
10
10
10
10
50
10 min
10 min
40 min
5 min
50 min
30 min
25 min
15 min
3h 5 m
65
min
120
min
1.
atala
2.
atala
Elkarrizketa-testua
Lexikoa
Irakurmena
Iritzi-artikulua
Idazkia
Esaldiak berridaztea
27
Erantzun-orria betetzeko
Egindakoa gainbegiratzeko
Guztira
HEZKUNTZA, HIZKUNTZA POLITIKA ETA KULTURA SAILA
-
ELKARRIZKETA-TESTUA EREDUA4
Testua osatzeko, aukeratu hutsuneetan zer jarri.
Markatu aukeratutakoak erantzun-orrian: zenbaki bakoitzean, dagokion laukitxoa (A-B-C).
Erantzun-orri hori zuzenduko da; ez orrialdeotako markak.
AULKI-JOKOA
Beldurtia zelako fusilatu zuten hura. Ez ezak kirtenkeriarik esan, Eutimio. Aditzen? Bazekiagu ondo hi non
henbilen garai hartan: ausartekin Espainia defendatzen; herriko plazan ez
hindugun ikusi, behintzat.
Eta hi bertan hengoen, ala?
Eliz barrenetik ikusi nian.
..............1........ Hik dena ikusi huen eliz barrenetik: Kantoieta hartu zuen
gizona, fusilamenduak... Eta beste guztiok zer gintuan, 2..?
Martiak ere ikusi zian herria hartu zuen gizona. Kantoieta tomada! esan
zian; bizikletaz hartu zuan herria.
3Txalupan etorri zitunan-eta Olaetatik!
Eutimio, hi ihes eginda hengoen ordurako: hik ez huen ezer ikusi.
4.
Baina, nola hartu zinan, ba, herria gizon bakarrak?
Gizon bakarrak hartu zian, ba; eta 5gainera. Kantoieta
hartu, buelta erdia eman eta bizikletan alde egin zian, etorri bezala.
Eta nolatan etorri zen Basustatik, konkista ekialdetik hasi bazuten?
Ahaztu egin zitean.
Ahaztu?
Ez zitean ikusi.
6.
Kantoieta! Olaetatik mendiz joan zituan Basustaraino, Gurutze gainetik,
eta Kantoieta, 7., erdian ahaztu zitean. Basustan eman
omen zietean abisua, eta gizon bat bidali zitean Kantoieta hartzera, Peugeot
markako bizikleta batean.
Teresak ez dizu gezurrik esaten, Eutimio, neu ere bertan nengoen.
Ordutik dago pintura gorria plazan. Gizon batzuk txalupa pintatzera
zihoazen, eta frankista hark airera bi tiro egitean, pintura poto bat lurrera
erori zitzaien.
8, Marti! Hori ez al da, ba, txurreroaren odola? Ez, txurreroa frontoian fusilatu zuten. ........................9............... zelako. Ez lerdokeriarik esan! Hura gizon ausarta zuan. Eta zergatik egin zioten, orduan, tiro, e, Teresita? Beldurtia zela pentsatu zutelako.
Horixe, ba! ........................10..............
1 A Baita zera ere!
B Hik bai dakiala!
C Kuxkuxero halakoa!
2 A gorrak
B ezinduak
C itsuak
3 A Begi bistakoa den hori!
B Zer esaten den?
C Egia biribila den hori!
4 A Hala bizi izan haiz beti!
B Itsuen herrian, begibakarra alkate!
C Itsu-itsuan hartu izan duk dena beti!
5 A amorru biziz
B arrapaladan
C lasai asko
6 A Zergatik?
B Ikusi, zer?
C Zer dela eta?
7 A han zegoenez
B han zelakoan
C zenik ere
8 A Zer egingo diogu, ba
B Ene, ba
C Zer diozu
9 A Gezurti amorratua
B Kakati hutsa
C Iraultzaile ezaguna
10 A Jakina!
B Hala behar, nonbait!
C Ez duk gauza bera!
Uxue Alberdi, Aulki-jokoa, Elkar
-
LEXIKOA EREDUA4
Aukeratu hitz horien baliokidea, testuinguruko esanahia kontuan harturik.
Markatu aukeratutakoak erantzun-orrian: zenbaki bakoitzean, dagokion laukitxoa (A-B-C-D).
Erantzun-orri hori zuzenduko da; ez orrialdeotako markak.
armele eta Sarari entzundakoaren arabera, aiurri (11) bortitzeko emakume zorrotza zen haien ama Pantxike, mihian eztena (12) noiznahi erabiltzen zuena,
aurrez aurre jartzen zitzaionaren kontra, baina bazirudien emakume eskuzabala zela aldi berean, bere aldekoen artean. Behin berekotzat (13) bazaitu, guztia emango dizu. Eta oilalokak txitoa bezala defendatuko zaitu, esan zidan Karmelek behin batean. Erantsi zuen:
Baina bestela.
Arestian (14) poeta despistatuaren topikoaz mintzatu naiz, eta Sara eta Karmeleren amaren nortasuna mugatzeko (15) ez letorke gaizki beste topiko bat erabiltzea. Beste esparru (16) baten barnean, jakina. Izan ere, emakume hura Donibanekoa zen eta, beraz, herri arrantzari bateko alaba, topikoaren baldintza guztiak betetzen zituena. Eta ez zituen medikuak famatzen (17). Hartaz loriatzen baitzen, hain zuzen ere: bizitza osoan medikutara joan ez izanaz.
Berbena-belarrekin eta pasmo-belarrekin konpondu izan baitzituen, antza, ordu arteko gaitz guztiak. Guztia nuen, beraz, aurka. Baina ni ere ez naiz, buruan sartzen zaidanean, atzera egiten duten horietakoa.
Eta, hala, goiz batean premiazko bisita bat egin behar nuela profitaturik (18), haren etxera joan nintzen. Berak ireki zidan atea. Ene garaiera zuen arren, emakume zabala zen. Mardula. Betea. Noizbait ikusi izan nuen, baina ez zidan horrelako inpresiorik eragin: bertatik bertara (19) ikusi ez nuelako, beharbada, orduan bezala. Izan ere, hura zen, hura, emakume puska! (20) Ehun kilo inguru izango zituen. Deblauki, arrain txiki bat bezala sentitu nintzen, kabuxa bat besterik ez, balearen
aurrean.
J.M. Irigoien
Ipuin batean bezala. Elkar, 2002 (Moldatua)
A B C D
11 ahalmen ezaguera adore izaera
12 bultzada pozoia eztanda lardaska
13 bere kidetzat berebizikotzat berekiko bere kasa
14 Aspaldi Duela gutxi Areago Apur bat
15 sortzeko moldatzeko murrizteko zehazteko
A B C D
16 babesleku eremu ezpal hesi
17 goraipatzen hobesten saritzen jasaten
18 proposaturik antolaturik abiaturik baliaturik
19 bat-batean bertan behera hurbil berehala
20 purtzila baldresa tzarra maratza
K IPUIN BATEAN BEZALA
-
IRAKURMENA | TESTU LABURRAK EREDUA4
ISPILUARENAK
Irakurri hurrengo hiru testuak eta aukeratu erantzun zuzenak.
Markatu aukeratutakoak erantzun-orrian: zenbaki bakoitzean, dagokion laukitxoa (A-B-C).
Erantzun-orri hori zuzenduko da; ez orrialdeotako markak.
ure begiek ikusten dutena ikusten dutela, buruak hausnarketa egin behar izaten du, zuzena den pentsabidean
huts egin nahi ezean. Behin Liernin Joxerra Garziak ispilu hura eskuetara eman zioenean, Lazkao Txikik hiru bertsotan kantatutakoaren tankerakoa kontatzen omen da Txinan ere. Neri begira hortik daduzkak alperrikako bi begi: hik ez nauk, noski, ni ikusiko, bainan nik ikusten haut hi. Bertsoak hitz lau eta mutil zaharra ama xahar ordeztuta, hori bai.
Asteazkenero bezala, senar nekazaria hirira arroza saltzera bazihoala eta, etxekoandre artean gazteak orrazi bat ekar ziezaiola esku zion. Joan da gizona, saldu ditu arrozak eta, asteroko moduan, zurrutean egin du pixka bat lagun zaharrekin. Atzera etxera itzultzerakoan, andreak zerbait eskatu ziola bai, gogoan zeukan. Zer demontre, ordea? Ezin inola arraio burura ekarri. Esku hutsik ere ezin joango zela ba eta,
emakumezkoentzako denda batera jorik, ispilu bat erosi eta harekin bueltatu zen herrira.
Etxera sartu orduko, andreari ispilua entregatu eta sorora irten zen bere lanetara. Emaztea, berriz, bere-berehala ispilura begira-begira jarri eta... zer eta negarrez hasi ez zen, ba, aienez beterik? Ama ez zuen aparte, alaba-suhiekin bizi zen eta. Alaba bihotzekoa negarra dariola ikusita, ea zergatik zegoen ba, galdetu zion, gisa errukarri hartan negar-zotinka?
Alabak ispilua eman zion eskura, esanez: Gure gizonak beste emakume bat ekarri du, ama; beste andre bat prantatu du etxean. Ai ene! Amak, orduan, ispilua hartu, ispilura begiratu, ispilukoa ikusi eta: Ez daukan zertan kezkaturik, neska esan zion; zertan kezkaturik ez daukananez. Arrunt zaharra dun, azal zimurtzen ere hasita zagon eta!
ISPILUARENAK
21 Neri begira hortik daduzkak alperrikako bi begi...
A Lazkao Txikik botatako bertso baten zatia da, mutil zahar batek amona bati kantatutakoa.
B Txinan bada antzeko kontakizun bat, baina ispiluan islatzen dena, mutila beharrean, ama xaharra da.
C Ispiluari botatako bertso zatia da, eta dio ispiluaren begiek ondo ikusten dutela amona.
22 Senar nekazaria hiritik bueltan etxera zetorrela
A Eskatutakoa ez, baina ispilu bat erosi zion emazteari.
B Bat-batean emazteari eskatutako ispilua erosi behar ziola bururatu zitzaion.
C Asteroko moduan, lagun zaharrekin mozkortu eta esku hutsik joan zen emaztearengana.
G
Jesus Mari Mendizabal
DV, 2010/10/09 (Moldatua)
-
SOILIK URTEAN BEHIN, TXIKITAN BEZALA EREDUA4
zken orduak noraezean igaro ditudala aitortu beharrean nago. Gogoan dut txikitan gurasoekin eta ahizparekin
eguna pasatzera etortzen ginenekoa.
Jendea nonahi, eta guztiek airean eramaten ninduten; ez nintzen inoren gerripera heltzen, soilik ni bezalako gazte engainatuei begiratu ahal nien begietara, hankapeka amaren eskuari helduta borrokan aritzen nintzen bitartean. Gazte engainatuak ginela diot ez ginelako gai (pentsatzen dut ni bezala bat baino gehiago ibili izan dela garai batean asper-asper eginda jende artean) aurrean genuenaz gozatzeko. Urrun geratzen zitzaizkidan niri ahizpak erosten zituen liburuak, edo erakusmahai bateko liburu erakargarri baten azalari begira egonda saltzailearen eta eroslearen arteko elkarrizketak. Tamalez, beste mundu bat zen niretzat.
Urtean behin joaten ginela nekien soilik eta hura, edozein egunetan joanda ere, jendez gainezka egoten zela. Zorionez, esan beharra daukat, aurreko eraikina, karpa edo kokalekua ezagutzeko aukera izan nuela (askotan, gehiegitan akaso, gertatu izan baitzait ni baino
zertxobait helduagoak direnek bizi dituztenak gozatzeko aukerarik gabe geratzea). Orain, beste modu batera ikusten ditut gauzak. Gauza batzuk ulertzeko gai naiz, eta haiei zukua ateratzen ere saiatzen naiz. Hala ere, ez dut uste ez literaturan ezta musikan ere zerbait ulertzen duen gizabanakoa naizenik. Ezjakina izanda ere, Durangoko Euskal Disko eta Liburu Azokari hamaika bira ematea egokitu zait azken bost egunetan eta gauza bakar batekin itzuli naiz etxera; liburuak liburu eta diskoak disko, euskal kulturaren topaketa izateagatik bere xarma izateaz gain, urte osoan ikusi ez dituzun lagunen topaleku ere badela eta, beharrean dagoen altxorraren alde diru apur bat utzi ondoren, Plateruenan garagardo eder bat hartzea baino gauza hoberik ez dagoela. Azken finean, txikitako oroitzapenetara itzulita, ustekabean jende artean aurpegi ezagunekin bat egiteak sortzen duen zirrara ere urtean behin errepikatzen da, hori bai, amaren eskuari helduta joan gabe.
A
SOILIK URTEAN BEHIN, TXIKITAN BEZALA
23 Zergatik dio gazte engainatuak zirela?
A Asper-asper eginda ibiltzen zirelako, inoren gerripera iritsi ezinik.
B Jendeak eskutik heldu eta airean eramaten zituelako.
C Gazteegiak zirelako begi-bistan zutenaz gozatzeko.
24 Txikitako oroitzapenekin alderatuta, zer aldatu da?
A Orain jada ez dela ezjakina euskal literatura eta musika gaietan.
B Lehen uler ezin zitzakeen hainbat alderdi orain ulertzeko gauza dela.
C Gauza batzuk ulertu arren, ez dela horiei zukua ateratzeko gai.
25 Artikulugilearen ustez, zerk eragiten die zirrara Durangora joaten direnei?
A Bereziki liburu eta diskoez gozatzeko aukerak.
B Jende ezagunarekin tabernaz taberna ibiltzeko aukerak.
C Denboraren joanean ezagututakoekin elkartzeko aukerak.
Jesus Mari Mendizabal, Diario vasco
-
IRAKURMENA | TESTU LUZEA EREDUA4
HENRIKE III.AREN BURUA
rantziako Iraultzan desagertu zen Nafarroako Henrike III.a erregearen burua. Duela bi urte herritar batek
aditu talde bati eman, eta erregearena dela
baieztatu dute.
Frantziako herritar batek bere etxeko armairu batean gordetako buru baltsamatua Nafarroako errege Henrike III.arena da (1553-1610). Hala ziurtatu du aditu talde batek. Philippe Charlier hileta historikoetan aditua den mediku espezialistak zuzendutako hemeretzi laguneko taldeak egin du aurkikuntza. Burua erretiroa hartua zuen gizon batek gordea zeukan etxeko armairu batean. Adituen esanetan, egoera onean dago hura gordetzeko emaitza onak ematen zituen baltsamatzeko teknika italiar bat erabili zelako.
Momifikatutako buruari goiko ezpainaren ezkerraldean ebaki bat antzematen zaio. Adituen arabera, 1594an Jean Chatelek erregea erailtzen saiatzean emandako labankadaren zauria izan liteke. Baltsamatutako buruak badu belarrian zulo bat ere. Horrek adierazten bide du Henrike III.ak garaiko gortean belarritakoak eramateko moda jarraitzen zuela. Buruak begiak erdi itxiak ditu, eta ahoa erdi zabalik, eta oraindik baditu ile eta bibote hondarrak.
Philippe Chartierrek gidatutako aditu taldearen ikerketa British medical Journal aldizkariak argitaratu zuen. Ikerketaren arabera, hil zen unean erregeak kataratak zituen, arazo asko haginetan eta artrosia nozitzen zuen.
Henrike III.a erregea Parisko Saint Denis basilikan lurperatu zuten 1610ean, baina 1793an Frantziako Iraultzaileek haren hilobia arpilatu egin zuten. Besoak eta burua moztu zizkioten, eta gorpuzkinak nonahi barreiatu. Frantziako Iraultzaren ostean erregearen atalak hainbat herritarren etxeetan agertu ziren: hezurrak, behatz bat, ileak... Baina burua ez. 1919an Dinard izeneko zaharki erosle batek erosi zuen
burua enkante batean, hiru liberaren truke. Henrike III.aren burua zela zioen arren, inork ez zion sinetsi. Parisko Louvre museoak ere ez zion onartu nahi izan. Zaharki eroslea hiltzean, 1940an, desagertu egin zen berriro ere burua, duela bi urte erretiroa hartua zuen gizon baten etxean berriro agertu zen arte. 1955etik etxean gordea zuen, eta etxekoek ere ez zuten horren berri. Gizonak Chartierren esku utzi zuen burua, eta gaurko teknika aurreratuei esker jakin ahal izan da norena den.
Nafarren erregea
Henrike III.a, nafarren erregea lehenik eta ondoren frantziarren erregea izan zena, Pauen jaio zen 1553an, eta Parisen hil zuen Francois Ravaillac katoliko sutsuak, labankadaz, 1610ean. Nafarroako errege-erreginen dinastian, Henrike III.a zuen izena, eta Antonio Borboikoaren eta Albreteko Joanaren semea zen. 1572tik 1610 arte izan zen Nafarroako Erresumako errege. 1584an, berriz, Frantziako Erresumako errege ere bihurtu zen Henrike IV.a izena hartuta. Errege zintzoa goitizenarekin ezagutzen zuten garaikideek, egoera tamalgarrian bizi ziren herritarren bizitza hobetzen saiatu zelako. Errege horrek esana omen da laborari guztiek oilasko bat izan behar dute igandero lapikoan.
Hala ere, askoz ezagunagoa izan da Frantziako koroa hartzeko unean egin zuen aitorpena: Parisek merezi du, bai, meza bat. Henrike III.a, protestantismoan hazitako erregea izan baitzen, Frantziako liskar erlijioso-politikoetan guztiz murgilduta egon zen; horregatik, bere bizitzan behin baino gehiagotan egin zioten eraso. Eta, halako batean, hil egin zuten.
Irene Arrizurieta
Berria (Moldatua)
F
-
Irakurri aurreko testua eta aukeratu erantzun zuzenak.
Markatu aukeratutakoak erantzun-orrian: zenbaki bakoitzean, dagokion laukitxoa
(A-B-C-D).
HENRIKE III.AREN BURUA
26 Nafarroako Henrike III.a erregearen burua
A Philippe Charlier adituak zeukan gordeta, bere etxeko armairu batean.
B onik atera dute, mediku espezialista batek eta haren lantaldeak baltsamatzeko teknika italiar bat erabilita.
C Philippe Charlier-ek eta haren lantaldeak aurkitu zuten, British Medical Journal aldizkariaren arabera.
D egoera onean aurkitu dute, hura gordetzeko erabili zen baltsamatze teknikari esker.
27 Erregearen buruaren itxuraz eta egoera fisikoaz testuak dio
A Jean Chatelek emandako labankadaren ondorioz, ebaki bat duela ezkerreko belarriaren goiko aldean.
B ahoa erdi zabalik, begiak erdi itxita, eta ilean eta bibotean hondarrak zituela.
C garai hartan ohikoa zenez, belarrian zulo bat duela, belarritakoa eramateko.
D kataratak zituela, eta hagineko minez eta artrosiaren oinazea jasanez igaro zuela bizitza.
28 Zer gertatu zen erregearen hilobiaz eta gorpuaz?
A Frantziako Iraultzaileek haren hilobia hartu eta suntsitu egin zuten erregearen gorpua.
B Erregearen gorpuzkinak herritarren etxeetan sakabanatuta zeuden, Frantziako Iraultzaren aurretik.
C Pariseko Louvre museoan ere ezkutatu nahi izan zuten erregearen burua.
D Pariseko Saint Denis basilikan lurperatu zuten erregea 1610ean, haren burua izan ezik.
29 Erregearen burua eskurik esku ibili zen,
A eta Frantziako Iraultzaileek ere izan zuten gordeta, urte askoan, XX. mendera arte.
B eta 1955etik gaur arte, erretiroa hartutako gizon batek izan du etxean, ezkutatuta.
C baina azken urteetan Philippe Chartierrek izan du burua, etxean ondo gordeta.
D eta Dinard zaharki-eroslearen etxean agertu zen duela bi urte, 1919tik han egon ostean.
30 Henrike III.aren jatorriaz eta izaeraz, berriz, testuak dioenez,
A Antonio Borboikoaren eta Albreteko Joanaren semea zen, Nafarroan jaioa eta Parisen hila.
B errege zintzotzat hartzen zuten, herritar pobreenen alde egin baitzuen, astero oilasko bat emanez haiei guztiei.
C katolikoa zen Nafarroako errege izan zen garaian, Frantzian, ordea, protestantismo giroan murgildu zen, eta horregatik hil zuten katolikoek.
D jatorriz protestantea zen, eta bi erresumatako errege izan zen: Nafarroakoa eta Frantziakoa.
-
Amaitzen duzunean:
Konprobatu ariketetan aukeratu dituzunak erantzun-orrian markatu dituzula.
Guztira, 30 item dira: 1-30.
Sartu erantzun-orria koadernotxo honen barruan eta jaso eskua.
Gelako arduradunek azterketaren 2. atala emango dizute.
-
Erantzunak Eredua - 4
AAG ariketak
Elkarrizketa testua Lexikoa Irakurmena
1 A 6 B 11 D 16 B 21 B 26 D
2 C 7 C 12 B 17 A 22 A 27 C
3 B 8 C 13 A 18 D 23 A 28 A
4 A 9 B 14 B 19 C 24 B 29 B
5 C 10 C 15 D 20 C 25 D 30 D
Esaldiak berridatzi (2. atala)
1. Urpekari lanetan urteak emanda ere,( eman baditu ere) nekez ohitzen /-tuko da inor
(norbait) zabor horiek itsasoaren hondotik ateratzen / tzera.
2. Eginahalak egin zituen Anek bere ardurapean zeuden (guzti)ak egoeraren arriskuaz ohar
ez zitezen.
3. Zerk eraman zintuen hainbeste maite zenuen auzotik eta herritik bat-batean alde
egitera?
4. Gripearen garairik txarrenean, erietxe txiki hori ez zen gai izan kutsatuen uholdeari aurre
egiteko.
5. Basoan galduta zebilen ume txikia bere txabolan geldiarazi zuen artzainak gurasoak
etorri arte.
6. Ahalik eta gutxien gastatu arren, ez dakit gai izango (ote) garen gure zor guztiak
kitatzeko.
7. Dickens-ek gaitasun handia du / zuen pertsonaien bizipenei buruz(ko) jakin-mina pizteko.
8. Etxegintzan hasi denetik Goierriko lantegi horrek ez du (lortzen) garai batean adinako
irabazirik (lortzen).
9. Zenbat eta ezjakinago(a) (izan), (orduan eta) ausartagoa izaten omen da hizlari harroa.
10. Nekez aurkituko dugu XXI. mendeko hasiera honetan Internetek eragin duen baino
iraultza handiagorik.
-
2
Azterketa eredua-4 Proba idatzia | Bigarren atala
Idazmena Idazlan luzea
Idazlan laburra
Esaldiak berridaztea
BIGARREN ATAL HAU egiteko denbora, gehienez: ordubete eta 50 min.
Barruan lau orri solte dauzkazu.
Idatz itzazu kodeak adierazitako laukietan. Guztira, bederatzi dira.
Kode gabeko orrialdeak ez dira zuzenduko.
Hurrengo laukian, ariketak, puntuazioak eta denbora-banaketa.
PROBA IDATZIA Puntuazioa
gehienez
Puntuazioa
gutxienez
Proposaturiko
denbora
5
5
10
10
10
10
10
50
10 min
10 min
40 min
5 min
50 min
30 min
25 min
15 min
3h 5 m
65
min
120
min
1.
atala
2.
atala
Elkarrizketa-testua
Lexikoa
Irakurmena
Iritzi-artikulua
Idazkia
Esaldiak berridaztea
27
Erantzun-orria betetzeko
Egindakoa gainbegiratzeko
Guztira
Azterketa-kodea
Anonimotasuna babesteko
Idatzi azterketakodearen zenbakiak:
HEZKUNTZA, HIZKUNTZA POLITIKA ETA KULTURA SAILA
-
IDAZLAN LUZEA ETA LABURRA | Ohar orokorrak |
1. Bina gai dituzu aukeran. Bakoitzean bat hartu behar duzu eta garatu.
2. Ebaluatzean, honakoak izango dira ardatz:
Atazaren zehaztasunak betetzea (laukietan adierazitakoak)
Hizkuntz aberastasuna / egokitasuna / zuzentasuna
1. Baliogabetu egingo dira pasarte eginak (sarrera, amaiera edo lerrokada aurrez
prestatuak, orokorrak), gaiarekin edota agindutakoarekin (enuntziatua) lotura
zuzenik eta argirik ez dutenak.
1. Oharra: anonimotasuna babesteko, idazlanetan ez ipini zure benetako daturik
(izen-deiturak, helbidea...)
IDAZLAN LUZEA | Iritzi-artikulua | Argibideak |
Hartzen duzun gaia garatzeko iritzi-askatasuna duzu. Baina, beti ere, jokatu begirunez:
saihestu jarrera sexistak, homofoboak, arrazistak, erlijioen aurkakoak...
Atazaren zehaztasunak Bete beharrekoak
IDAZLAN LABURRA | Gutuna edo gogoeta | Argibideak |
Moldea, aukeran, hartzailearen arabera: batua / euskalkia* / hika* / berorika*
*Maila jasoan. EZ lagunarteko hizkeran bezala (fonetismoak, hitzen kontrakzioak...).
Eta ortografia zuzena.
Atazaren zehaztasunak Bete beharrekoak
NORI ZUZENDUA Informazio aldizkari bateko irakurleei TESTU MOTA Iritzi artikulua MOLDEA Euskara batua HITZ KOPURUA Gutxienez 250 hitz (tintaz) TESTUAK IZAN BEHAR DITUEN OSAGAIAK:
Gaiaren sarrera edo aurkezpena.
Dosierrean, GIDOIRAKO laukian proposatutako ideia batzuk. Horiek osatu, konparatu, erlazionatu...
Adibideak, garatu dituzun argudioak edo ideiak osatzeko.
Amaitzeko, aukeran: 1. konklusioa, garrantzizkoena laburtzeko 2. proposamena, arazoa hobetzeko
NORI ZUZENDUA Ezezagun bati / adiskide bati / norbere buruari TESTU MOTA Gutuna / mezua / txosten laburra / gogoeta / kronika MOLDEA Euskara batua / euskalkia* / hika* / berorika* *Aukeran, hartzailearen arabera, beti ere maila jasoan HITZ-KOPURUA Gutxienez 150 hitz (tintaz) TESTUAK IZAN BEHAR DITUEN OSAGAIAK:
Agindutakoari erantzuna / oinaren jarraipena
Testuingurua kontuan harturik, egilearen ikuspuntua
Molde sinesgarria: pertsonala, tonu egokia...
Amaiera egokia
-
Orrialde honetako lerro hauek zirriborro gisa erabil ditzakezu: gidoia egiteko, zure
apunteak biltzeko...
Lerro horietan idatzitakoa ez da zuzenduko.
Zirriborroetarako lerroak
Zirriborroetarako lerroak
-
Gidoirako
Gazteak atzerrira
IDAZLAN LUZEA | Iritzi-artikulua |
Atzerrian, lan aukera zabalagoa
Familiatik, herritik urrun
Abentura eta ezagutza aberatsa. Beste herri eta bizimodu batzuk
Babes i k e z : k ezkak , bakardadea, zailtasunak...
Gero itzultzeko, curriculum e t a p r e s t a k u n t z a sendoagoa
Injeniariak, zientzialariak... Profesional bikainak atzerrira.
Soldata handiagoa, lan baldintza erakargarriagoak
Bizimodu garestia, ohitura bitxiak
Beste hizkuntza batzuk ikasi
Beste hizkuntza batzuk ikasi beharra
H a i n b a t l a g u n e n esperientzia ona
Hainbat lagunen esperientzia txarra
EuroparEuropar BatasunaBatasuna:
gazteen langabezia 2010
Europar Batasuneko langabezia-tasa 15-24
urtekoen artean %etan
20,6
11
10
9,8
9,6
8,7
8,3
7,9
7,8
6,7
5,1
4,4
0 5 10 15 20 25
Espainia
Portugal
EAE
Frantzia
EB
Italia
Belgika
Fitlandia
Suedia
Alemania
Austria
Herbeherak
15-24 urteko gazteak %
Eurostat
Hemenez lanik,ez etorkizunfinkorik
Hemenez lanik,ez etorkizunfinkorik
Nire ametsa? Alemaniara joatea, agian betiko.
Nire ametsa? Alemaniara joatea, agian betiko.
-
Gidoirako
Giltzurrunak, bihotza, gibela... gaixoren bat zain
Familia, baimena emateko, unerik txarrenean
Auto istripuak, ezbeharrak... beste norbaiten mesederako
Transplanterako baliagarri: gorpuen organoen %1 baino ez
Transplantean, hainbat kide: sendagile-erizainak, polizia, a i r epo r tue tako lang i leak , anbulantziak...
Arazoak: bateraezintasuna, errefusa, postoperatorio nekeza...
I r i z p i d e g a r b i a k : ha r t z a i l e a r en t za t doan , emaileak baimendua, inor diskriminatu gabe...
Zurrumurrua: Hirugarren munduan, organoak saldu eta lapurtu
Zenbait sineskera eta aurreiritzi, oztopo
Organoak ematea
IDAZLAN LUZEA | Iritzi-artikulua |
bihotza
gibela
urdaila
hesteak
giltzurrunak
pankreasa
kolona
Transplanteaegin ala ez: gaixo askorenbizia jokoan
Emaile izateko: baimena bete eta sinatzea
-
Egoera: Musika talde bat. Entseguak garajean, eta auzoko lagunak kexu. Ez duzue nora joan ezta dirurik ere. Beste herri batzuetan badira musika taldeentzako lokalak eta zuen herrian ez.
Herriko Udalari lokalen bat eskatzea erabaki duzue.
IDAZLAN LABURRA Gutuna
Gutuna Entseguak egiteko lokal eske
ENTSEGUAK EGITEKO LOKALA ESKATZEKO GUTUNA Nork: zuen musika taldearen izena Nola: posta elektronikoz edo postaz Zer: entseguak egiteko LOKALA ESKATZEA Nori zuzendua: Udaleko Gazteria Saileko zinegotziari Aintzat hartzekoak: nor zareten, arazoak, beharrak, herriko kultur giroa suspertzeko asmoa, beste herri batzuetako egoera, zertarako prest ..., bukaerako agurra Hitz-kopurua: gutxienez 150 hitz
Zumaian, 2013...................
Agur terdi:
-
IDAZLAN LABURRA Gogoeta
Gogoeta Nola aldatuko zenuke mundua zeure esku balego?
Errealitatea tristea eta gogorra iruditzen zaizu.
Une batez begiak itxi eta, zure irudimena aske utzirik, zure ingurua, zure
mundu perfektua nolakoa litzatekeen ikusten hasi zara...
Nori zuzendua: zeure buruari egindako gogoeta
Baldintza: abiapuntua izan dadila ondoko esaldia. Alegia, hori idazten hasi eta horri
eman jarraipena.
Hitz-kopurua: gutxienez 150 hitz
Begiak itxi eta ametsetan, mundua aldatu egingo nuke.
Iragarpenek esandakoa baino arinago ari dira urtzen Groenlandiako eta Antartikako izotz geruzak, NASAk egindako ikerketa baten arabera
28 urteko emakumea kalean hil da, ustez bikotekide ohiak sartutako labankada baten ondorioz. Polizia hiltzailearen bila ari da
Euskal Herriko gazten % 20 langabezian
-
Amaitzen duzunean:
Konprobatu kodeak idatzi dituzula adierazitako laukietan.
Guztira, bederatzi dira.
Kode gabeko orrialdeak ez dira zuzenduko.
Ordenatu orri solteak eta sartu koadernotxo honen barruan.
Jaso eskua eta adierazi gelako arduradunei azterketa amaitu duzula.
Kalifikatzeko irizpideak
IDAZLAN LUZEA ETA LABURRA EDUKIA (0-3 puntu). Adierazia, hots, gaia
zenbateraino garatu den:
Gutxieneko hitz-kopurua.
Gaiaren garapena: argudioak, adibideak.
Gidoian proposatutako ideiak sakontzea.
MOLDEA (0-3 puntu). Adierazpena, hots,
edukia azaltzeko baliabideen kalitatea:
Egitura aberatsak / sinpleak.
Lexiko zehatza eta adierazkorra / desegokia
edo urria.
Ideien eta egituren arteko kohesioa, lotura.
Idazlanaren egituraketa orokorra: sarrera,
garapena eta konklusioa.
ZUZENTASUNA (0-4 puntu). Sintaxia, hots,
sintaxizko eta ortografiazko zuzentasun maila:
Deklinabide eta aditz mailakoa.
Perpausen egituraketa.
Ortografia: hitzen idazkera zuzena eta
zeinuen erabilera egokia.
Hiru alderdi horietakoren batean nabarmen
huts eginez gero edota, oro har, hiruretan
maila kaxkarra erakutsiz gero, ezingo da
Idazlana gainditutzat eman.
ESALDIAK BERRIDAZTEA
Berridatzi den esaldiak honako baldintza hauek
bete behar ditu zuzentzat hartu ahal izateko:
Esaldi bakarra atera behar da
berridazketaren ondorioz.
Eredutzat ematen den esaldiaren zentzua
osorik jaso behar du.
Eskaintzen den moldeari jarraituz osatua
izan behar du, eta ez beste bide batetik
eratua.
Gramatikaren aldetik zuzena izan behar
du, osorik.
Komatxoak-edo jarri badira, horiek
adierazten duten elementuen ordenak eta
puntuazioak ere zuzenak izan behar dute.
Ortografia aldetik, zuzena izan behar du.
-
Azterketa eredua - 4 Proba Idatzia | Bigarren Atala
Idazmena Idazlan luzea
Idazlan laburra
Esaldiak Berridatzi
Ez zimurtu orri hauek.
Orriotan, idatz ezazu garbi eta tintaz (boligrafoz).
Aztertzaileek ez dute zuzenduko irakurri ezin dena.
Idazlan luzea. Idatzi gutxienez 250 hitz.
Idazlan laburra. Idatzi gutxienez 150 hitz.
AZTERKETA KODEA
Anonimotasuna babesteko
Idatzi azterketakodearen zenbakiak:
Itsasi hemen
azterketa-kodea
HEZKUNTZA, HIZKUNTZA POLITIKA ETA KULTURA SAILA
-
Kodea: / 1
IDAZLAN LUZEA /1
AUKERATUTAKO GAIA
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
1
5
10
15
20
25
-
Kodea: / 2
IDAZLAN LUZEA /2
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
30
35
40
45
50
55
-
Kodea: / 3
IDAZLAN LUZEA /3
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
60
65
70
75
AZTERTZAILEAK ERABILTZEKO ZENBAKIAK
Kalifikazioa (0 - 10) ..................
+
-
Oharrak
-
Kodea: / 4
IDAZLAN LABURRA /1
AUKERATUTAKO GAIA
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
1
5
10
15
20
25
-
Kodea: / 5
IDAZLAN LABURRA /2
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................................
30
35
40
45
AZTERTZAILEAK ERABILTZEKO ZENBAKIAK
Kalifikazioa (0 - 10) ..................
+
-
Oharrak
-
Kodea: / 6
ESALDIAK BERRIDATZI
Ariketa honetako esaldiak beste molde batean ipini behar dira, berridazketa
eginez. Behean agertzen den esaldi zatitxoak aurretik edo atzetik puntuak baldin
baditu, zerbait idatzi behar da horri lotuta. Adibidez:
...takoan etorritakoan
Punturik ez badu, aparteko hitza da. Ahalik eta gutxien aldatu behar dira
emandako esaldiko hitzak. Inoiz bat kendu edo beste bat sartu behar da, baina
beti ere esaldi bakar bat osatuz, eta ortografia zuzenarekin. Adibidez:
0. Hasieran errua berari egotzi nion. Horrek lotsa eman zidan gero.
Hasieran bera erruduntzat jo izanak lotsatu egin ninduen gero .
1 Nola ohituko da inor zabor horiek itsasoaren hondotik ateratzera? Hori ez da inorentzat erraza, urpekari lanetan urteak eraman arren.
.......................................... ere, nekez, ...................................................... ................................................................................................................... .
2 Ikaragarri saiatu zen Ane bere ardurapean zeuden guztiak egoeraren arriskuaz ez ohartzeko. Eginahalak .....................................................................................................
..................................................................... ohar ez ............................... .
3 Zergatik erabaki zenuen hainbeste maite zenuen auzotik eta herritik bat-batean alde egitea? ............ eraman ........................................................................................
...................................... alde ..................... ?
4 Gripearen garairik txarrenean, erietxe txiki horrek ezin izan zuen kutsatuen uholdea mendean hartu.
................................................................................................. gai ..........
......................................................................... aurre ........................ .
5 Ume txikia basoan galduta zebilen; artzainak bere txabolan gelditzeko agindu zion gurasoak etorri arte.
Basoan .......................................................................................... arazi
.................................................................................. .
-
Kodea: / 7
6 Ahal dugun guztia egiten dugu gutxi gastatzeko; hala ere, beharbada ez gara gure zor guztiak ordaintzeko gai izango.
Ahalik eta .................................................................... , ez dakit .................
..................................................................................... .
7 Pertsonaien bizipenei buruz gehiago jakiteko gogoa piztea. Horra hor Dickens-en dohain nagusia. ............................................... gaitasun handia ..............................................
.................................................... jakin-mina ............................................. .
8 Garai batean irabazi politak zituen Goierriko lantegi horrek; etxeak egiten hasi denetik, berriz, ez du irabazi handirik.
................ -gintzan ...................................................................................
.................................................. adinako ................................................. .
9 Diotenez, hizlari harroak ausarta izateko joera izaten du; hots, ezjakina izanda edo horrek bultzatuta, ausardia handiagoa izaten du.
Zenbat eta ....................................................................................................
ausartagoa .............................................................................................. .
10 Zerk eragin duen XXI. mendeko hasiera honetan iraultzarik handiena? Internetek, zalantza barik. Nekez aurkituko ..........................................................................................
............................................................ baino ............................... .
AZTERTZAILEAK ERABILTZEKO
Esaldiak 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Gaizki (O)
Kalifikazioa ( 0 - 10 ) .................
Oharrak