Download - Eubakteria, protoktista eta fungi erreinuak
![Page 1: Eubakteria, protoktista eta fungi erreinuak](https://reader033.vdocuments.co/reader033/viewer/2022061518/55b8644dbb61eb48438b460d/html5/thumbnails/1.jpg)
EUBAKTERIA edo MONERA ERREINUA
• Izaki bizidun mota ugari hartzen ditu.
• Zelulabakar prokariotoak dira.
• Adierazgarrienak bakterioak eta zianobakterioak dira.
![Page 2: Eubakteria, protoktista eta fungi erreinuak](https://reader033.vdocuments.co/reader033/viewer/2022061518/55b8644dbb61eb48438b460d/html5/thumbnails/2.jpg)
BAKTERIOENBAKTERIOEN FORMAK FORMAK
![Page 3: Eubakteria, protoktista eta fungi erreinuak](https://reader033.vdocuments.co/reader033/viewer/2022061518/55b8644dbb61eb48438b460d/html5/thumbnails/3.jpg)
ELKARTZEKO MODUAKELKARTZEKO MODUAK
![Page 4: Eubakteria, protoktista eta fungi erreinuak](https://reader033.vdocuments.co/reader033/viewer/2022061518/55b8644dbb61eb48438b460d/html5/thumbnails/4.jpg)
ZIANOBAKTERIOAKZIANOBAKTERIOAKEspezie gutxi ageri dira banako islolatu gisa, gehienek Espezie gutxi ageri dira banako islolatu gisa, gehienek
harizpi formako koloniak eratzen dituzteharizpi formako koloniak eratzen dituzte
![Page 5: Eubakteria, protoktista eta fungi erreinuak](https://reader033.vdocuments.co/reader033/viewer/2022061518/55b8644dbb61eb48438b460d/html5/thumbnails/5.jpg)
BAKTERIOEN UGALKETABAKTERIOEN UGALKETABakterioak, bizi-baldintzarik onenetan daudenean, Bakterioak, bizi-baldintzarik onenetan daudenean,
izugarri bizkor zatitzen dira.izugarri bizkor zatitzen dira.
Escherichia coli bakterioa
![Page 6: Eubakteria, protoktista eta fungi erreinuak](https://reader033.vdocuments.co/reader033/viewer/2022061518/55b8644dbb61eb48438b460d/html5/thumbnails/6.jpg)
BAKTERIOEN NUTRIZIOA ETA BIZI-BAKTERIOEN NUTRIZIOA ETA BIZI-BALDINTZAKBALDINTZAK
Bakterioak mota guztietako inguruneetan bizi dira Bakterioak mota guztietako inguruneetan bizi dira baita bizia ia ezinezkoa den tokietan ere.baita bizia ia ezinezkoa den tokietan ere.
Bakterio ugari HETEROTROFOAK dira. Honako hauek bereizten dira:
• Bakterio saprofitoak materia organikoaren gainean bizi dira, deskonposatzaileak dira.
• Bakterio sinbiotikoak beste izaki bizidun batzuekin elkarturik bizi dira, elkarri mesede egiten diotela.
• Bakterio parasitoak beste izaki bizidun batzuengan bizi dira.
Beste bakterio batzuk AUTOTROFOAK dira, beraz, ekosistemen ekoizle dira.
• Bakterio fotosintetikoak eguzki-argitik hartzen dute energia.
• Bakterio kimiosintetikoak, berriz, erreakzio kimikoetatik.
![Page 7: Eubakteria, protoktista eta fungi erreinuak](https://reader033.vdocuments.co/reader033/viewer/2022061518/55b8644dbb61eb48438b460d/html5/thumbnails/7.jpg)
ZIANOBAKTERIOEN NUTRIZIOA ZIANOBAKTERIOEN NUTRIZIOA ETA BIZI-BALDINTZAKETA BIZI-BALDINTZAK
• Zianobakterioak ura den tokietan bizi dira.
• Autotrofoak dira eta, beraz, ekosistemen ekoizle.
• Fotosintetikoak dira guztiak, eta beraiek askatu zuten O2 lehen aldiz, fotosintesia egitean.
• Atmosferan O2 agertzeak aldaketa handia ekarri zion biosferari.
![Page 8: Eubakteria, protoktista eta fungi erreinuak](https://reader033.vdocuments.co/reader033/viewer/2022061518/55b8644dbb61eb48438b460d/html5/thumbnails/8.jpg)
GIZAKIAK NOLA ERABILTZENGIZAKIAK NOLA ERABILTZEN DITUEN BAKTERIOAKDITUEN BAKTERIOAK
ELIKADURA: jogurta, gazta, ozpina… ekoizteko.
OSASUNGINTZA: hormonak, antibiotikoak… ekoizteko.
MEATZARITZA: kobrea eta uranioa erauzteko.
INGURUMENA: hondakin-urak arazteko, marea beltzak garbitzeko, lurzorua eta ura deskontaminatzeko.
![Page 9: Eubakteria, protoktista eta fungi erreinuak](https://reader033.vdocuments.co/reader033/viewer/2022061518/55b8644dbb61eb48438b460d/html5/thumbnails/9.jpg)
PROTOKTISTA ERREINUA
• Izaki eukariotorik bakunenak dira protistoak.
• Adierazgarrienak protozooak eta algak dira.
![Page 10: Eubakteria, protoktista eta fungi erreinuak](https://reader033.vdocuments.co/reader033/viewer/2022061518/55b8644dbb61eb48438b460d/html5/thumbnails/10.jpg)
PROTOZOOAK
•Protozooak izaki eukarioto zelulabakar heterotrofoak dira.
• Bizimodu askekoak dira gehienak, eta ur gezatako eta itsas uretako planktonaren osagai dira.
• Protozoo batzuk parasitoak dira, eta eritasunak eragiten dituzte.
• Batzuk mugikorrak dira (zilioak, flageloak, pseudopodoak…), besteak geldiak.
![Page 11: Eubakteria, protoktista eta fungi erreinuak](https://reader033.vdocuments.co/reader033/viewer/2022061518/55b8644dbb61eb48438b460d/html5/thumbnails/11.jpg)
Ameba
Euplotes
Trypanosoma rhodesiensePlamodium falciparum
![Page 12: Eubakteria, protoktista eta fungi erreinuak](https://reader033.vdocuments.co/reader033/viewer/2022061518/55b8644dbb61eb48438b460d/html5/thumbnails/12.jpg)
ALGAK
• Alga guztiak uretako izaki autotrofo fotosintetikoak dira, eta, beraz, ekosistemen ekoizle.
• Alga batzuk zelulabakarrak dira, eta fitoplanktonaren parte.
• Beste batzuk, zelula anitzekoak dira, baina antolamendu bakunekoak, ez baitute ehun, organo eta aparatu-mailako egiturarik.
• Pigmentuen arabera, berdeak, arreak eta gorriak izan daitezke.
![Page 13: Eubakteria, protoktista eta fungi erreinuak](https://reader033.vdocuments.co/reader033/viewer/2022061518/55b8644dbb61eb48438b460d/html5/thumbnails/13.jpg)
Codium
tomentosumSpirogyra
Navicula
![Page 14: Eubakteria, protoktista eta fungi erreinuak](https://reader033.vdocuments.co/reader033/viewer/2022061518/55b8644dbb61eb48438b460d/html5/thumbnails/14.jpg)
Itsas ertzeko alga espezie batzuk
![Page 15: Eubakteria, protoktista eta fungi erreinuak](https://reader033.vdocuments.co/reader033/viewer/2022061518/55b8644dbb61eb48438b460d/html5/thumbnails/15.jpg)
FUNGI edo ONDDOEN
ERREINUA
• Onddoek izaki bizidunen talde heterogeneoa osatzen dute.
• Batzuk mikroskopikoak (zelula-bakarrak edo harikarak) dira, eta besteak, makroskopikoak (zelula anitzekoak).
• Eukariotoak eta heterotrofoak dira guztiak, eta materia organikoaren gainean bizi dira.
• Materia organikoa gorputzaren kanpoan digeritu, eta ondoren, xurgatu egiten dute.
![Page 16: Eubakteria, protoktista eta fungi erreinuak](https://reader033.vdocuments.co/reader033/viewer/2022061518/55b8644dbb61eb48438b460d/html5/thumbnails/16.jpg)
ONDDOEN BIZI-BALDINTZAK
• Onddo gehienak saprofitoak dira.
• Materia organikoa deskonposatu eta materia ez-organiko bihurtzen laguntzen dute. Horregatik ekosistemen deskonposatzaileak dira, bakterio espezie batzuekin batera.
• Badira parasitoak diren onddoak, eta gaitzak sortzen dituzte.
• Batzuek sinbiosi-harremana dute; adibidez, likenak.
![Page 17: Eubakteria, protoktista eta fungi erreinuak](https://reader033.vdocuments.co/reader033/viewer/2022061518/55b8644dbb61eb48438b460d/html5/thumbnails/17.jpg)
GIZAKIAK NOLA ERABILTZENGIZAKIAK NOLA ERABILTZEN DITUEN ONDDOAKDITUEN ONDDOAK
Onddo batzuk elikagaigintzan erabiltzen dira; adibidez, legamiak
Botiken industrian ere erabiltzen dituzte
Saccharomyces cerevisiae Penicillium notatum
Garagar-legamia lizuna