Download - Día da ciencia en galego 2013
Richard Buckminster Fuller (1895 - 1983)
Ten a humanidade unha posibilidade
de sobrevivir e con suceso
no planeta Terra e,
de ser así,
como?
Richard Buckminster "Bucky" Fuller
foi un diseñador, arquitecto,
visionario e inventor
estadounidense.
Como arquitecto
foi o inventor
das cúpulas
xeodésicas.
Foi un ac)vista
medioambiental
porque era moi
consciente do
limitados que
son os recursos
do planeta.
Florence Nigh)ngale (1820 - 1910)
Sen esaxeración algunha é un «anxo gardián» nestes
hospitais, e mentres a súa grácil figura se desliza
silenciosamente polos corredores, a cara do
malpocado suavízase con gra)tude á vista dela.
Cando todos os oficiais médicos xa se re)raron e
o silencio e a escuridade descenden sobre tantos
deitados doentes, pódese observala soa,
cunha pequena lámpada na súa man,
efectuando as súas solitarias roldas.
Florence Nigh)ngale, foi unha enfermeira,
escritora e matemá)ca
británica
Nigh)ngale foi unha
figura determinante
na promoción,
estabelecemento e
desenvolvemento da
enfermaría como
profesión e na
súa moderna
organización.
Como matemá)ca foi
unha pioneira no uso
de representacións
visuais da información
e en gráficos
esta7s)cos.
Os logros de Nigh)ngale teñen
moito máis mérito se conside-
ramos as restricións que pade-
cían as mulleres na súa época.
Isaac Díaz Pardo
(1920 - 2012)
Cando só )ña 16 anos o seu pai foi asasinado polos sublevados de Franco
e o mozo Isaac )vo que se agochar para salvar a súa vida.
Rematada a guerra puido estudar Belas Artes e comezou unha brillante
carreira como pintor e profesor na Escola Superior de Belas Artes
de Sant Jordi de Barcelona. En 1948 decide abandonar a
pintura.
Funda con outros socios a fábrica de Cerámicas do Castro no Castro de
Samoedo (Sada). Pasa trece anos na Arxen)na onde funda outra
fábrica de cerámica e contacta con destacados galeguistas
e moi especialmente con Luís Seoane.
Con estes galeguistas forma un grupo para recuperar a memoria histórica
da nación, que son os que levan adiante unha serie de inicia)vas como
o Museo Carlos Maside, o Ins)tuto Galego de Información,
a editorial Edicións do Castro, o Seminario de Estudos
Galegos, etc.
Coa experiencia acumulada por este colec)vo, e moi par)cularmente coa
da Cerámica do Castro acometen a creación do Grupo Sargadelos e
levantan unha nova fábrica en Cervo (Lugo), moi próxima á
vella fábrica de louza que co mesmo nome iniciara a
súa andaina a principios do século XIX. Foi esta
faceta, como impulsor do Sargadelos moderno a que
lle deu máis popularidade a este emprendedor e intelectual galeguista.
A histórica fábrica de Sargadelos fora obra de Antonio Raimundo Ibáñez,
unha figura senlleira da nosa primeira industrialización. Naceu
primeiro como alto forno dedicado á fundición de ferro
a finais do século XVIII, sendo no seu tempo o
máis importante dos reinos da monarquía hispánica.
Co diñeiro gañado co comercio cos portos do mar Bál)co Ibañez
fundou a "Real Compañía Mari)ma" en 1788. E pouco despois e contando
co apoio do goberno ilustrado de Manuel Godoy, primeiro
ministro de Carlos IV, ergueu unha siderurxia no lugar
de Sargadelos no ano 1794.
As primeiras probas de cerámica son de 1806, ano no que comezan
as an)gas louzas de Sargadelos. A fábrica de louzas pasa por
diferentes etapas e desenvolve a súa ac)vidade até 1875
en que pecha defini)vamente a vella Sargadelos.