Download - Bizantziar inperioa eta islama
![Page 1: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/1.jpg)
ERDI AROAREN HASIERA
BIZANTZIO ETA ISLAMABIZANTZIO ETA ISLAMA
MENTXU GANDARIAS IPIÑA
![Page 2: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/2.jpg)
BIZANTZIAR INPERIOA
![Page 3: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/3.jpg)
Erromatar Inperioaren mapa
Erromatar Inperioaren gainbehera
![Page 4: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/4.jpg)
Erromatar Inperioaren banaketa, IV. mendearen amaieran (395)
TEODOSIO
Erromatar Inperioaren gainbehera
Bizantzio = Konstantinopla = Istambul
![Page 5: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/5.jpg)
Germaniar inbasioen mapa
Erromatar Inperioaren gainbehera
![Page 6: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/6.jpg)
Denbora lerroa: Aintzinatetik Erdi Arorako pausoa
Erromatar Inperioaren gainbehera
•476an, ODOAKRO germaniarrakMendebaldeko Erromatar Inperioa deseginzuen Erroma konkistatu zuenean.
•Mendebaldeko Erromako azken enperadorea: ROMULO AUGUSTO
![Page 7: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/7.jpg)
Erromatar Inperioaren gainbehera
Zatiketa politikoa eta erreinu askoren sorreraGermaniar erreinuen mapa (V.mendearen amaieran)
![Page 8: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/8.jpg)
ZATIKETA
Erromatar Inperioaren gainbehera
MEDITERRANEOAREN BATASUNA APURTU ZEN
ARO BERRIA: ERDI AROA
![Page 9: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/9.jpg)
• Lehen Erromatar Inperioak okupatutako
espazioan, hiru zibilizazio sortu ziren:
• Germaniar erresumak, Inperio Karolingioa, batez ere
• Bizantziar Inperioa
Erromatar Inperioaren gainbehera
• Bizantziar Inperioa
• Islama
![Page 10: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/10.jpg)
VII. mendeko Mediterraneoaren mapa ilustratua
Erreinu germaniarrak
Bizantziar inperioa
Erromatar Inperioaren gainbehera
Bizantziar inperioa
Inperio musulmandarra
![Page 11: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/11.jpg)
Bizantziar Inperioaren izena
324. urtean, Konstantino I.a Handia enperadore erromatarrak Konstantinopla eraiki zuen lehen Bizantzio zegoen tokian. Bizantzio greziar kolonia izan zen, Bosforoko itsasartearen
Europako kostaldean. 330ean, Konstantinok Konstantinoplan ezarri zuen bizilekua eta
inperioko hiri garrantzitsu bihurtu zuen.
Inperioa errazago gobernatzeko eta defendatzeko, 395. urtean, TEODOSIOk, azken
erromatar enperadore handiak, inperioa bitan zatitu zuen eta bi semeei eman zien:
•Mendebaldeko Erromatar Inperioa Honoriori
• Ekialdeko Erromatar Inperioa Arkadiori.
Bizantzio
395ean, berriz, Teodosio hil eta gero, Ekialdeko Erromatar Inperioko hiriburu bihurtu zen.
Bitxia bada ere, Ekialdeko Erromatar Inperioaren ondoren Bizantziar Inperioa deitu izan zaio.
Hori historikoki zentzugabekeria hutsa da, ordurako Bizantzio hiria ez baitzegoen zutik.
![Page 12: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/12.jpg)
Bizantziar inperioaren mapa
Bizantzio
•Justinianoren garaian (VI.mendean), Erromatar Inperioa berregiten saiatu ziren. Gaur egungo Italiatik, Afrikako iparraldetik, penintsula iberiarreko hegoaldetik,…
•Justiniano hil ondoren, Bizantziar inperioa lurraldeak galtzen hasi zen eta prozesu horrek luze iraun zuenazkenean desagertu arte.
•1453an, Konstantinopla hiria besterik ez zen bizantziarren esku. Otomandarrek konkistatu zuten.
![Page 13: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/13.jpg)
Bizantziar inperioaren denbora-lerroa
• 395Inperio
erromatarrarenbanaketa
Bizantzio
V.mendea
XV.mendeaIV.mendea VI.mendea
![Page 14: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/14.jpg)
Harresien lerroa
Bizantzio Hiri- eta merkataritza-inperioaOPAROALDI EKONOMIKO HANDIA
Konstantinopoliseko hiriaren birsorkuntza
Foroa
![Page 15: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/15.jpg)
Justinianoren garaia (527- 565)
Bizantzio
Justiniano eta bere segizioa. Ravenako San Vitaleko mosaikoa
•Enperadorea edo basileusa zen agintari nagusia.
•Enperadorea armada eta administrazioa zuzentzen zituen eta erlijioburua zen.
•Funtzionario-sare zabala zen inperioaren oinarria. Diplomaziaren garapena.
•Armada hornitua eta boteretsua Inperioaren mugak defendatzeko.
•Erromatarren legeak eguneratu zituzten: Justinianoren Kodea.
![Page 16: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/16.jpg)
Bizantzio
Teodoraren jarraigoa. Ravenako San Vitaleko mosaikoa
![Page 17: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/17.jpg)
BizantzioGIZARTEA
BASILEUSA
KONSTANTINOPLAKO PATRIARKA
GOI-KLEROAGOI-NOBLEZIA
ESKULANGILEAKMERKATARIAK
FUNTZIONARIOAKERDI
GOI-MAILAKOAK
FUNTZIONARIOAKSOLDADUAK
NEKAZARI LIBREAK
JOPUAK
ESKLABOAKBEHE-MAILAKOAK
ERDIMAILAKOAK
![Page 18: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/18.jpg)
Bizantzio
SISTEMA
HIRINAGUSIAK
Konstantinopla
Damasko
Alexandria
Telasonika
SISTEMA HIRITARRA
HIRIARENFUNTZIOAK
Politika eta admnistrazioa
Defentsa
MerkataritzaZeta, esmalteak,
tapizak,…
ErlijioaGotzainen
egoitza
![Page 19: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/19.jpg)
•Mediterraneo inguruko itsasoko merkatal harremanak kontrolatu zituen
•Europa Asiarekin eta Afrikarekin lotzeko bideak mederatu zituen
Bizantzio
Bizantziar ibilbide komertzialak
![Page 20: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/20.jpg)
Urrezko txanponak: solidoa eta tremisa
Bizantzio
•Bizantziar Inperioak oparotasun ekonomiko handia izan zuen
![Page 21: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/21.jpg)
Greziar eragina bizimodu bizantziarrean
•Grekoak latina ordezkatu zuen eta hizkuntza ofizial bihurtu zen
•Bizantziar Eliza Erromatik aldenduz joan zen pixkanaka
•1054ean, Ekialdeko Zismoa sortu zen
Bizantzio
Erromako Aita Santua
katolikoak
Konstantinoplako Patriarka
bizantziarrak edo ortodoxoak
Europako ekialdea ebanjelizatu zuten
![Page 22: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/22.jpg)
Bizantziar arkitekturaArkitektura osagaiak Santa Sofia (I) Santa Sofia (II) Osios Lukás (I)
Arte bizantziarra oso aberatsa izan zen
Bizantzio
Osios Lukás (II) San Markos (I) San Markos (II) San Markos (III)
![Page 23: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/23.jpg)
Arkitektura osagaiak: gurutze grekoa duen oinplanoa eta kupula
Bizantzio
![Page 24: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/24.jpg)
Santa Sofia basilikaren kanpoaldea, Konstantinoplan
Bizantzio
![Page 25: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/25.jpg)
Bizantzio
![Page 26: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/26.jpg)
Santa Sofia basilikaren barnealdea, Konstantinoplan
Bizantzio
![Page 27: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/27.jpg)
Bizantzio
San Marcos, Venezia
![Page 28: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/28.jpg)
Bizantzio
San Marcos, Venezia
![Page 29: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/29.jpg)
Bizantzio
Osios Lukás monasterioko eliza
![Page 30: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/30.jpg)
Mosaikoak eta ikonoakMosaikoak MosaikoakMosaikoak
Arte bizantziarra oso aberatsa izan zen
Bizantzio
Ikonoak
![Page 31: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/31.jpg)
Bizantzio
![Page 32: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/32.jpg)
Bizantzio
Justiniano eta bere segizioa.Ravenako San Vitaleko mosaikoa
![Page 33: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/33.jpg)
Abrahamen abegikortasuna eta Isaac-en eskaintza Ravenako San Vitalen
Bizantzio
![Page 34: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/34.jpg)
BizantzioIKONO BIZANTZIARRAK
![Page 35: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/35.jpg)
BizantzioIKONO BIZANTZIARRAK
![Page 36: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/36.jpg)
Bizantzio
IKONO BIZANTZIARRAK
![Page 37: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/37.jpg)
Bizantzio
![Page 38: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/38.jpg)
• Lehen Erromatar Inperioak okupatutako
espazioan, hiru zibilizazio sortu ziren:
• Germaniar erresumak, Inperio Karolingioa, batez ere
• Bizantziar Inperioa
Erromatar Inperioaren gainbehera
• Bizantziar Inperioa
• Islama
![Page 39: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/39.jpg)
VII. mendeko Mediterraneoaren mapa ilustratua
Erreinu germaniarrak
Bizantziar inperioa
Erromatar Inperioaren gainbehera
Bizantziar inperioa
Inperio musulmandarra
![Page 40: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/40.jpg)
ISLAMA ERDI AROAN
Islama
![Page 41: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/41.jpg)
Arabiako penintsula Biztanleak: arabiarrak
Islama
Musulmandarra: Islamiar erlijioa duena
![Page 42: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/42.jpg)
Zer esan nahi du Islam-ak?
Islama
2 esanahi ditu: 1) Mahomak VI. mendean hedatutako erlijioa2) Inperioa, hau da armada musulmandarrek VII. eta
VIII. mendean konkistatutako lurraldea
![Page 43: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/43.jpg)
IslamaArabiako penintsula Mahoma jaio zen garaian
![Page 44: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/44.jpg)
Arabiako penintsulaBizimodua
Ez zegoen batasun politikorik
Populazioa tribu ezberdinetan zegoen banaturik
Gehienak artzain beduino nomadak ziren
Meka eta Medina
Etengabeko liskarrak zonaldean
Islama
Politeistak ziren eta Meka hiri sakratutzat zuten
BI hiri garrantzitsu: Meka eta Medina
(Beduino: basamortuko biztanle nomadak)
![Page 45: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/45.jpg)
MAHOMA: Islamaren sortzailea• Mekako merkatari familia aberats batean
jaioa zen.
• Kristauen erlijioa 622 urte lehenago sortuta zegoen eta bazituen jarraitzai-leak, kristauak.
• Bidaietan bi erlijio monoteista ezagutu zituen: judutar eta kristauen erlijioak.
Jainkoaren (Alaren) deia entzun zuen eta
Islama
• Jainkoaren (Alaren) deia entzun zuen eta lana uztea eta erlijio berria aldarrikatzen hasi zen: Islama.
• Lehen jarratzaileak pobreak izan zirenez, Mekako aberatsak Mahomaren kontra jarri ziren, predikuak gizarte-antolaketarako arriskutsuak zirelakoan.
![Page 46: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/46.jpg)
HEJIRA • Horregatik, Medinara ihes
egin behar izan zuen 622.urtean. (HEJIRA)
• Musulmandarren egutegiaren
hasiera markatzen du.
Islama
• Musulmadar hitza “muslimes”
hitzetik dator .“Muslimes” =
Musulman = Jainkoaren
esangilea.
![Page 47: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/47.jpg)
IslamaISLAMAREN GARAPENAREN MAPA
Medinan, Mahomak oso armada indartsua eskuratu zuen, eta handik zortzi urtera, Meka hiria konkistatzera lortu zuen. Hiri horretatik zuzendu zuen islamaren hedapena Arabia osora.
***Musulmandarra: Islamiar erlijioa duena
![Page 48: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/48.jpg)
Musulmandarren liburu sakratua: KORAN-a
1. “Ala” jainko bakarra da eta Mahoma haren profeta.
2. Egunean 5 aldiz otoitz egin beharda. Ostiraletan meskitan.
3. Pobreei limosna eta ostatu eman
Betebehar nagusiak
Islama
3. Pobreei limosna eta ostatu emanbehar zaie.
4. Erramadanean baraualdia eginbehar da.
5. Mekara erromes joan behar da, bizitzan behin, gutxienez.
![Page 49: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/49.jpg)
Islama
![Page 50: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/50.jpg)
ERAIKIN MOTA NAGUSIA: MESKITA
QUIBLA
MIHRAB-A
Islama
ALMINARRA/MINARETEA
SABIL-A
HARAM-A
SAHN-A
![Page 51: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/51.jpg)
Mihrab
Quiblako harresia
Minbar
Otoitz-gela Ikuzketetarako patioa eta iturria
Islama
ERAIKIN MOTA NAGUSIA: MESKITA
AlminarraMezkita.
Otoitz-gelako barnealdea.
![Page 52: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/52.jpg)
Islama
ERAIKIN MOTA NAGUSIA: MESKITA
![Page 53: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/53.jpg)
Marrakech-eko al-Kutubiya meskitaren alminarra
Islama
![Page 54: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/54.jpg)
Damascoko Meskita Handiaren patioa
Islama
![Page 55: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/55.jpg)
Damascoko Meskita Handiaren barrualdea
Islama
![Page 56: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/56.jpg)
Fededuna mihrab-aren
aurrean otoitz egiten
Islama
![Page 57: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/57.jpg)
Islamaren garapenaren mapa
Islama
Medinan, Mahomak oso armada indartsua eskuratu zuen, eta handik zortzi urtera, Meka hiria konkistatzera lortu zuen. Hiri horretatik zuzendu zuen islamaren hedapena Arabia osora.
***Musulmandarra: Islamiar erlijioa duena
![Page 58: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/58.jpg)
ISLAMAREN MAPA ILUSTRATUA
Islama
![Page 59: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/59.jpg)
Islama
Islamaren garapenaren mapa. YIHAD edo gerra santa
![Page 60: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/60.jpg)
Islama gaur egun
Islama
![Page 61: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/61.jpg)
Erdi Aroko islamaren denbora lerroa
Lehenengo 4 kalifa Mahomaren familiakoak izan zirenMedina izan zen hiriburua.Bizantziorekin lehendabiziko gatazkak.
Omeia-tarrek Damaskora (gaur egungo Siria) eraman zuten hiriburua. Oinordetzan oinarrituriko agintea izango zen.Lurralde asko konkistatu zituzten (711n Penintsula Iberiarra).
Bagdag izan zen hiriburua
Islama
Bagdag izan zen hiriburuaBorrokaldiek inperioa ahuldu zuten
XIII.mendetik turkiarrak (herri musulmandar asiarra) zabaldu ziren
![Page 62: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/62.jpg)
• Mahoma hil ondoren, armada musulmandarrak Islama zabaltzeari ekinzion eta inperio handia eratu zuen.
• Inperioko agintari politiko eta erlijioso gorena KALIFA zen (agintaritza politikoa + erlijiosoa + militarra + legegilea + judiziala)
• Administrazioan laguntzeko funtzionario ugari zegoen:• Bisir-ra: kontseilariak• Vali-a: probintzia gobernatzen zuena• Ulem-a: lege koranikoa interpretatzen zuen
Islama
• Ulem-a: lege koranikoa interpretatzen zuen• Kadi-a: Koranaren araberako justizia aplikatzeko epailea
![Page 63: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/63.jpg)
Alkazarra
Aljama
Azoka
Basetxea
Islama
MEDINA
Ekonomiaren garapenak hirien kazkundea eragin zuen: Damasko, Bagdag, Kordoba, Kairo,…
Alondegia
Harresia
Bainuak
Erdi Aroko hiri islamdarraren berreraiketa
![Page 64: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/64.jpg)
Islama
ALKAZARRA
ALJAMA
MEZKITA
ERREBALA
HARRESIA
MEDINA
ZOKOA
ZOKOA
![Page 65: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/65.jpg)
•Nekazaritzan berrikuntzak sartu zituzten (ureztatzeko teknikak) eta laboreberriak hedatu zituzten.•Artisautza kalitate handikoa zen (zeramikak, armak, ehunak)•Merkataritza asko garatu zen (kotoia, espeziak, urrea, marfila, esklaboak)
Islama
![Page 66: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/66.jpg)
MUSULMANEN NEKAZARITZA
Islama
![Page 67: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/67.jpg)
Islama
KULTURA ETA ZIENTZIAREN GARAPENA
![Page 68: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/68.jpg)
Lurra borobila da
Behatzaileak Lurraren kurbadurari buruzko zalantzak badituzte oraindik ere,
baiezta dezan beste argumentu bat azalduko diogu: itzala. Objektu borobilak
itzal borobila izan behar du.
Lurrak ilargiaren gainean egiten duen itzalari begiratzen badiogu, aldeak
borobilak dituela ikusiko dugu, eklipse osoa dagoenean ikus dezakegu batez
ere; orduan, lurraren zirkunferentzia ia osoa ikus dezakegu bere itzala eta
Islama
ere; orduan, lurraren zirkunferentzia ia osoa ikus dezakegu bere itzala eta
esfera itxura islatzen. Ezin da zalantzarik izan Lurraren itxurari dagokionez:
borobila da.
AL BIRUNI, Masudiren kanona. XI. mendea
![Page 69: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/69.jpg)
Astronomoak behatokian
Islama
![Page 70: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/70.jpg)
Astrolabioa
Islama
![Page 71: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/71.jpg)
Apendizitis ebakuntza
Islama
![Page 72: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/72.jpg)
Azterketa medikua
Islama
![Page 73: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/73.jpg)
Xakea
Islama
![Page 74: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/74.jpg)
ARKITEKTURA ISLAMIARRA
Islama
![Page 75: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/75.jpg)
• ALTUERA HANDIRIK EZ• GARAPEN HORIZONTALA• BOLUMEN KUBIKOAK
Islama
![Page 76: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/76.jpg)
•PAISAIAREKIKO HARMONIA
Islama
• La Alhambra
La Alhambra
![Page 77: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/77.jpg)
•PATIO ETA URARI EMANDAKO GARRANTZIAIslama
La
Alhambra
![Page 78: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/78.jpg)
•KANPOALDEKO DEKORAZIO URRIA
Kordobako meskita
Islama
![Page 79: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/79.jpg)
•BARNEALDEKO DEKORAZIO UGARIAIslama
MESKITA URDINA(TURKIA)
![Page 80: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/80.jpg)
•MATERIAL POBREEN ERABILPENA
• ADREILUA
• EGURRA
• HARRIA
Islama
Medina Azaharako jauregia
![Page 81: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/81.jpg)
•MATERIAL POBREAK ESTALTZEKO OHITURA
– IGELTSUAK
– KERAMIKA
– AXULEIUAK
– MOSAIKOA
Islama
ALHAMBRA
HAITZAREN MESKITA
![Page 82: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/82.jpg)
•ELEMENTU SOSTENGATZAILEAK(1)
• HORMAK
• PILAREAK
• ZUTABEAK
Islama
• ZUTABEAK
MEDINA AZAHARAKO JAUREGIA
![Page 83: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/83.jpg)
•ELEMENTU SOSTENGATZAILEAK(2)
• KAPITELAK:– KORINTIARRA
– BIZANTZIARRA
– BISIGODOA
Islama
– ISLAMIARRA:
• KUBIKOA
• MOKARABEDUNA
![Page 84: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/84.jpg)
•ELEMENTU SOSTENGATUAK(1)• ARKUAK
Islama
![Page 85: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/85.jpg)
ELEMENTU SOSTENGATUAK(2)
•ARKUAK
Islama
![Page 86: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/86.jpg)
ELEMENTU SOSTENGATUAK(3)
ARKUAK
Islama
![Page 87: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/87.jpg)
•ELEMENTU SOSTENGATUAK(4)
• ARKUAKLOBULODUNAK
Islama
FERRA ARKUAMIXTILINEOA
GURUTZATUAK
APUNTATUA
![Page 88: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/88.jpg)
•ELEMENTU SOSTENGATUAK(5)
• GANGAK ETA KUPULAK– KANOI GANGA
– ESFERA ERDIKOA
HAITZAREN MESKITA
Islama
– ESFERA ERDIKOA
– GAILONATUA
– GURUTZE
GANGAK(nerbioak
ez dira erdialdean
gurutzatzen)
KORDOBAKO MESKITA
![Page 89: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/89.jpg)
ELEMENTU HORNITZAILEAK
IGELTSUZKO APAINGARRIAK LUR BEIRATUA
Islama
EPIGRAFIA
•ATAURIKEA
KORAPILO GEOMETRIKOAK
![Page 90: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/90.jpg)
•ERAIKIN MOTA NAGUSIA: MESKITA
QUIBLA
MIHRAB-A
Islama
ALMINARRA/MINARETEA
SABIL-A
HARAM-A
SAHN-A
![Page 91: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/91.jpg)
Islama
![Page 92: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/92.jpg)
Islamaren kontzeptu mapa
Islama
![Page 93: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/93.jpg)
Islama
![Page 94: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/94.jpg)
Germaniarrak, Bizantzio eta Islama
![Page 95: Bizantziar inperioa eta islama](https://reader031.vdocuments.co/reader031/viewer/2022012312/58e9ee451a28ab9c208b5461/html5/thumbnails/95.jpg)
ERDI AROAREN HASIERA
BIZANTZIO ETA ISLAMABIZANTZIO ETA ISLAMA
MENTXU GANDARIAS IPIÑA