Download - Arkitektura barrokoa
ARKITEKTURA BARROKOA
Errepasoa
Kronologia eta geografia
• XVI. mendearen amaieratik 1750 arte.
• Geografia: Europa osoa+ Amerika.• Garaiaren ezaugarriak:
– Konflikto politiko eta erlijiosoak– Kolonizazio geografikoak– Zientzien garapena– Aurkikuntza astronomiko berriak
Eguzkia unibertsoaren erdia.
Estilo Barrokoa
• Hitzak inperfekzioa esan nahi du• Naturalismo berriak aurrerakuntza
zientifikoak islatzen ditu.• Ekintza dramatikoak eta
sentimenduekiko zaletasuna:– Argia eta koloreen kontrasteak– Testura aberatsak– Espazio asimetrikoak– Oinplano diagonalak– Gai berriak: paisaia, generoa, bodegoia.
Estilo Barrokoa
• Barietatea estilo barruan• Artea boterearen zerbitzuan• Bi gune nagusiak:
– Erroma: Aita Santuaren autoritatea– Frantzia: monarkia boteretsua
• Kontrarreformaren eragina• Balio plastikoekiko kezka
Arkitektura: Ezaugarriak
• Nabe luze eta estuen partez espazio zabalagoak edo forma zirkularrak
• Argiaren erabilera dramatikoa
Arkitektura: Ezaugarriak
• Ornamentazioen erabilera aberatsa
• Sabaietako fresko handiak
Arkitektura: Ezaugarriak
• Kanpoko fatxada erdiko proiekzio dramatikoaz
• Barrualdea maskor bat bezala pintura eta eskultura kokatzeko
Arkitektura: Ezaugarriak
• Efektu ilusionistak
• Ekialdeko Europan tipula-kupulak
Arkitektura: Italia
• Berpizkundeko formetatik bilakatu ziren• Egitura handiekiko mugimendua, egitura
flotanteak eta forma kurboz• Paisaia askotan gehitzen zen• Elementu berriak lorategiak,
enparantzak, patioak eta iturriak bezala.• San Pedroren berrikuntzarako eragina,
hirian forma klasikoak integratzea ekarri zuela.
Arkitektura: Italia
• Maderno– Vatikanoko fatxada egin zuen– Bere lanak Miguel Angelen diseinua
partzialki desegin zuen– Bere lanean kupula konbinatu zuen Aita
Santua publikoan agertzeko espazio batekin
– Beste lanak:• Santa Maria della Vittoria• Palazzo Barberini
Vaticanoko fatxada
Santa Maria della Vittoria
Palazzo Barberini
Arkitektura: Italia
• Longhena– Venezian lan egin zuen nagusiki.– Bere diseinua aukeratua izan zen Santa
Maria della Salute eraikitzeko– Hau oinplano zentraleko eraikuntza bat
da, kupula handi batekin, Veneziako sinboloa bilakatu zela.
Ca’ Rezzonico
Nazareteko Santa Maria
Santa Maria della Salute
Arkitektura: Italia
• Bernini– Arkitektura, pintura eta eskulturako fusio bat
sortu zuen– Kupula faltsuak eta trompe-l’ oeil-ak erabiltzen
zituen harridura sortzeko – Bere jauregiko fatxada eredua bilakatu zen,
pilastra handiz oinarri sendo eta zarpailen gainean.
– Lanak:• Sant Pedroko enparantza• Baldakinoa
San Pedroko kolumnate
San Pedroko Baldakino
Arkitektura: Italia
• Borromini– Bere lanak konbentzionalitatea eta
askatasunaren arteko kontrastetik sortzen dira
– Tradizioa oinarri bezala erabiltzen zuen, baina ez legea bezala
– Lanak:• San Carlo alle Quattro Fontane• San Carlo Borromeo• Oratorio degli Fillipenses
San Carlo alle quattro fontane
San Ivoko kupula
Oratorio de los Filipenses
Palacio Spada (tranpantojo)
Eskailera
Arkitektura: Frantzia
• Dotorea, ordenatua, arrazionala eta mugatua zen
• Lerro zuzenez dominaturiko estiloa, klasizismotik gertu
• Louis XIV.aren monarkiaren boterea erakutsi nahi zuen.
• Lan nagusiak dira:– Louvre: Le Vay eta Perrault– Versailles: Le Brun, Le Vau, Le Notre
Louvreko jauregia
Versailles-eko jauregia
Arkitektura: Europa Ertaina
• Beranduago hasi zen, Hogeita Hamarren gerraren ondorioz
• Austriak estilo inperiala garatu zuen Fischer von Erlach eta Hildebrandt-ekin.
• Alemanian, Hegoalde katolikoan jesuiten ereduak jarraitu zituzten, Iparralde protestantean lanak horren garrantzitsuak izan ez ziren bitartean
• Jauregietako arkitektura oso garrantzitsua izan zen zonalde osoan.
Fisher von Erlach: Karlskirtche eta Schönbrunn
Hildebrandt: Belvedere jauregia
Arkitektura: Ingalaterra eta Errusia
• Ingalaterran Wren garrantzitsua izan zen
• Barroko estiloa erabilia izan zen herrien plangintza urbanistikoa egiteko
• Errusian oso dekoratiboa da, adreiluz egindako eliza tradizionalez; beranduago Herbeheretatik inportatu zen eta arte estrabagantea bilakatu zen.
Wren: San Paul
Wren: Cambridge Emmanuel chapel
Cambridge library
Arkitektura: Espainia
• Hasieran Eskorialeko eredua jarraitu zen• Dekorazioa fatxadetan kontzentratzeko
joera dauka• Rokoko garaian Churrigueresco estiloa
zabaldu zen, ate inguruan izugarrizko ornamentazioarekin
• Platereskoa (azken Berpizkundea zilarginen lana imitatuz) eta Churrigueresco Ameriketara esportatu ziren, bereziki Mexikora.
Jose Benito Churriguera: Salamancako San Esteban komentuko erretaulua
Alberto Churriguera: Salamancako plaza nagusia
Rokoko
• Frantziar estiloa barruko dekoraziorako
• 1720. amaieratik garatu zen• Beste herrietan Frantziar Estilo
bezala ezagutzen da• Ezaugarriak:
– Galantea: luxuzko gauzak– Kontrasteak: asimetriak– Portzelana: elementu exotikoak Txinako
artea imitatuz
Rokoko: Arkitektura
• Jendearen gustua erakarri zuen• Eraikuntza txikiak eta bereziak• Pergola dotoreak, kabineteak eta boudoireak• Hormak, sabaiak, altzariak eta metaleko
lana apaintzeko• Forma fantastiko eta eskultorikoen bildumak• Lerro horizontala ia erabat desagertzen da• Maskorren formako bihurguneak• Hormak igeltxoz estaliak• Kolore zuria eta distiratsuak.