ANO 1 | Edición nº 4 | Abril de 2018 | Precio 0,50 euros

Residência “Vértigo:Une Lumière Fugitive”

promove workshopaberto ao público

Páxina X

Páxina XVI

Páxina XV

Páxina XIX

Cerveira vive Festa doLivro e da Leitura

Festa da Lamprea enArbo

Máis da metade dosparados que participaron

no “Porriño accede”están traballando

Páxina IV

Romaría da Picaraña2018

Páxina XVII

Xornal galego para o debate, a cultura, o ensino e o lecer

Bocaselas prevé despacharmáis de 7000 bocatas

FORO A PENEIRA | Abril de 2018II

Novas da Raia

Ociclo profesional “ Activida-des Físico-Deportivas noMedio Natural” que se im-

parteno IES Terra de Turonio de Gon-domar está a levar ao alumnado afacer prácticas en empresas de todaEuropa grazas ao programa "Practi-cum Depo- Erasmus+" que desde ocurso 2016/17 está a desenvolver aDeputación de Pontevedra.

Practicum Depo é un proxectoque se lle concedeu á Deputaciónde Pontevedra no programa Erasmus+,dentro da acción clave 1 "Mobilidadedas persoas por motivos de apren-dizaxe" e, en concreto, para "Pro-xectos de mobilidade para benefi-ciarios/as de ensinanzas de FP".

Esencialmente permite que, tantoalumnado do ciclo como profesorado,teñan a oportunidade de realizarprácticas e formación en países daUnión Europea.

O obxectivo do proxecto é pro-porcionar ferramentas e favorecerestratexias que faciliten ao alumnadoa inserción laboral noutros paisesda UE, aumentar as oportunidadesde formación no estranxeiro doalumnado de Formación Profesional,e proporcionarlle as habilidades ne-cesrias para a súa transición doámbito da educación e a formaciónao mercado laboral.

Erasmus+ 2017-2018Para poder participar no programa,

o alumnado debe pasar unhas probasde selección para cubrir as prazasque se ofertan. Neste momento o

IES Terra de Turonio é o centro quemáis prazas está ocupando.

No curso pasado Sara ComesañaAbalde, Diego Miguez Viana e PabloFontán Rodriguez participaron noErasmus+ durante 6 meses na cam-paña de verán do 2017.

Sara e Diego estiveron na empresaVivere l´Aniene de Subiaco (Roma)en Italia e Pablo na empresa Indo-mita Valtellina River Rafting & Out-door Adventures de Castione Ande-venno tamén en Italia.

No presente curso, e ata o mesde xuño están neste programa osseguintes alumnos:

Lucia Fernandez Rodriguez naempresa GoldenBay Horse Riding(Golden Bay – Melihea) en Maltaque está a facer rutas a cabalo polailla e todos os coidados equinos naempresa.

Alex Coello Álvarez na empresaDiver Lanhoso en (Oliveira-Povoade Lanhoso) de Portugal na que

está a facer, salto pendular, ferratas,escalada, paintball, 4x4, rafting,barranquismo, salto negativo, rutasde sendeirismo, etc

Zaida González Martínez e CamilaLorenzo López na empresa Viverel´Aniene en Subiaco (Roma) Italiana cal están a facer rutas de mon-taña, rutas con raquetas por neve,barranquismo, rafting, escalada eboulder.

Sara Pérez Lodeiro e Judith Pas-toriza Portela na empresa Treking &Paddels de Controne (Nápoles) enItalia na cal estan a facer rafting,kaiak, rappel e barranquismo.

En varios casos, despois de realizaresta formación, algúns destes alum-nos xa se incorporan a estas em-presas a traballar. É o caso de Luciae Alex, a quen lles ofreceron xa tra-ballo antes de rematar a estadia deErasmus, xa teñen acordo para acampaña de verán alí na mesmaempresa.

Desde a Terra de Turonio a Europa

Com o objetivo de incentivar o gostopela leitura e pela escrita de poesia,o Plano Nacional de Leitura (PNL

2027) e a Fundação Centro Cultural de Belém(CCB) lançaram “Faça lá um poema”, convi-dando todos os alunos do 3º Ciclo do EnsinoBásico e do Ensino Secundário a participaremno concurso.

A apresentação pública dos poemas sele-cionados e respetivos vencedores decorreu nopassado dia 24 de março, sábado, no CentroCultural de Belém, em Lisboa, no âmbito dascomemorações do Dia Mundial da Poesia. Tra-tou-se da 9ª edição deste concurso.

Rodrigo Ferreira, 12º ano, da Escola Se-cundária de Monção, conseguiu, com o poema“Marioneta”, o primeiro prémio do ensinosecundário, entre milhares de poemas dealunos de escolas públicas e privadas detodo o país e ilhas. Um orgulho para Monção.Parabéns, Rodrigo.

De acordo com critérios como a criatividade,a adequação morfológica e sintática, a riquezado conteúdo, o estilo e a originalidade dotema, os poemas apresentados foram ordenadospor um júri nacional, tendo a notícia da atri-buição do primeiro prémio a Rodrigo Ferreirasido recebida com orgulho, alegria e satisfaçãopelo Agrupamento de Escolas de Monção.

Para Fernando Magalhães, professor biblio-tecário, a vitória neste concurso nacionalmostra que “o Agrupamento de Escolas deMonção consegue uma formação ao nível dasmelhores do país”, sublinhando que “ estamossempre lá, na linha da frente, a apoiar a cria-tividade, a acompanhar o talento, a incentivara motivação e a acarinhar o talento”.

A Rodrigo Ferreira, deixou palavras sentidase encorajadoras: “Que este seja o início deum longo caminho. Que esta experiência tesirva de estímulo para alcançar outros sonhos.Que consigas encontrar poesia em tudo, nosamigos, nas plantas, nas ruas, nas casas, nasaudade, no amor, enfim, na vida”.

Concurso nacional“Faça lá um poema”

Cumprindo a sua missão depromoção e divulgação dopatrimónio natural da bacia

hidrográfica do rio Minho, o Aqua-museu do rio Minho apresenta, entre4 de abril e 31 de maio, uma pe-quena exposição bimestral em pai-néis intitulada ‘O Tritão-Palmado’.

Por ser pouco conhecido, o ob-jetivo é dar a conhecer algumasdas características gerais, repro-dução, habitat e ameaças, desteanfíbio que pode ser encontrado

junto das nossas linhas de água eque nos ajuda a combater pragas.

O Tritão-Palmado é uma das es-pécies de maior distribuição nomundo, mas em Portugal existeem número reduzido. Apesar denão estar ainda muito ameaçado,as rápidas alterações climáticas, adestruição de habitats e a poluiçãodas águas onde habita estão afazer diminuir rapidamente o nú-mero existente.

De realçar que o Tritão-Palmado

desempenha um papel importantena natureza, sendo que na Galiza,por exemplo, chamam-lhe ‘limpafuentes’, porque se sabe que ondeesta espécie habita a água é semprelimpa.

‘O Tritão-Palmado’: A história de umanfíbio cada vez mais raro em Portugal

IIIFORO A PENEIRA | Abril de 2018

Condado / Paradanta

FORO A PENEIRA | Abril de 2018IV

Miscelanea

Ovindeiro 1 de Maio ce-lébrase a Romaría daPicaraña, unha festa

con moita tradición en Pon-teareas e arredores. Este anoa organización quere darlle unpulo e tratar de recuperar oambiente de antaño.

Os romeiros poderán des-

frutar de boa comida e viño,música tradicional, actividadesdeportivas coma andainas, ca-rreiras e subidas a cabalo, xo-gos tradicionais, exposicións,roteiros...

Anímase aos asistentes a irataviados con traxes de prin-cipio de século XX.

PROGRAMA

LUNS 30 DE ABRIL

17:00 ACAMPADA SCOUT no albergue municipal. De 7 a14 anos. Información e inscricións en 698.129.529 e bos-quetea@gmail.com

21:00 SERÁN nas Chans da Picaraña. Música tradicional,sorteos, pinchos, bebida e chocolatada de balde. Inscriciónsdos grupos a partires das 20h.

MARTES 1 DE MAIO

ANDAINAS10:30 Saída desde as Casas Culturais de Arcos, Prado e

Bugarín e desde a piscina municipal.11:00 Saída desde o parque Luís Pardo de Canedo.

ACTIVIDADES DEPORTIVAS09:00 Subida en bicicleta desde a fonte da Rúa de Abaixo09:30 Roteiro a cabalo desde as Chans da Picaraña.10:30 Carreira popular desde a piscina municipal10:45 Campionato Galego de carreiras por montaña ca-

tegoría cadete desde a piscina11:00 Subida en bicicletas adaptadas desde a Casa do

Concello

POSTOS E GASTRONOMÍAOficios tradicionais: zoqueiro, cesteiro de silvas, cesteiro

de bimbios, cesteiro de labrado de madeira e follateira.Alimentos tradicionais: tetilla, pan, empanadas, embu-

tidos, mel, queixo de cabra, filloas, viño, churros, rosquillase polbeiro.

Xantar popular en mesas das áreas recreativas e carpa.

OUTRAS ACTIVIDADES10:00 a 19:00 Exposición fotografías antigas da romaría16:00 a 18:00 Xogos tradicionais galegos16:30 a 17:30 Roteiro medioambiental guiado

ACTOS RELIXIOSOS12:30 Misa e procesión

ORGANIZAN E COLABORAN: CMVMC de Ponteareas, Arcos, Prado e Pías; AA.VV. Arcos

e Canedo; Casas Culturais de Arcos, Bugarín e Prado, PeñaCabalar Ao Galope, Breogán Scouts, Os Caminhantes doCondado, Discamino, Concello de Ponteareas

Romaría da Picaraña 2018

Lois Celeiro, da Facultadede Ciencias da Comuni-cación estivo en Pon-

teareas falando cos futurosuniversitarios, na Semana dasCiencias, para explicarlle osgraos que poderán cursarse apartir do próximo curso, dis-tribuidos nas cinco grandesÁreas de Coñecemento; dosservizos Universiatarios, dasResidencias para estudantes,dos sistemas de bolsas e dascaracterísticas da Universi-dade de Santiago de Compos-tela como unha Universidadede vocación internacional,con convenios coas mellorese máis prestixiosas universi-dades do mundo.

Este relatorio céntrase naoferta académica da Univer-sidade de Santiago de Com-

postela (USC) , unha dasinstitucións de ensino su-perior de maior tradición deEuropa, asentada en dúascidades históricas, e reco-ñecida por rankings inter-nacionais como unha das ca-trocentas mellores universi-dades do mundo.

A USC ten tres compromisos

claros: coa responsabilidadesocial, coa trasparencia e codiálogo, valorando as distintasopinións. Pero tamén é unhaUniversidade que se configuracomo un centro de investi-gación. O seu enorme poten-cial investigador a sitúa entreas dez mellores Universidadedo Estado Español.

O Coñecemento ao servizo da sociedade

ARadio Municipal de Tuicumpre o 16 de abril,25 anos dende que co-

mezou as súas emisións noantigo edificio.

Dende o primeiro día aemisora municipal de Tui fixounha aposta polo cercano,pola información máis próximaconverténdose nun altofalanteda actualidade, das activida-des, dos eventos en Tui e nasúa comarca. 25 anos nosque teñen pasado pola emi-sora máis de 250 persoas,boa parte deles coma volun-tarios que realizaron os seusprogramas ou participaroncoma colaboradores noutros,pero un tempo tamén no quea radio de Tui ten sido o pri-meiro contacto cun medio decomunicación para moitosprofesionais que hoxe realizano seu labor nos principaismedios de comunicación ga-legos. Un tempo no que aseriedade e o traballo benrealizado teñen dado comaresultado uns impresionantesniveis de audiencia na co-marca do Baixo Miño e en

parte do Alto Minho portu-gués, sendo un referente in-formativo para toda a zona.

O balance destes 25 anosnon pode ser máis que posi-tivo xa que a Radio Municipalde Tui situase neste momentocoma un medio de comuni-cación imprescindible, perotamén coma un dinamizadorda vida cultural, social e de-portiva non só de Tui senóntamén de toda a comarca.

Amais ao longo destes anosa radio ten sabido manter oseu oco informativo fronteaos novos xeitos de comuni-cación, coma redes sociais,

webs…, que teñen xurdidoao longo dos últimos tempos.A radio é tamén compaña eentretemento e nestes anosten sido e é para moitos ocompañeiro fiel ao longo daxornada.

Na actualidade os estudosda Radio Municipal de Tui es-tán situados no edificio daÁrea Panorámica, emitindono 107.4FM e podendo es-coitarse tamén a través deinternet, o que posibilita quemoitos tudense e persoas dacontorna que residente fórasigan en contacto coa actua-lidade local e comarcal.

A Radio Municipal de Tui cumpre 25 anos

VFORO A PENEIRA | Abril de 2018

Miscelanea

OConcello de Oia vén deabrir o prazo de inscri-ción para un obradoiro

gratuíto de teatro organizadoco obxectivo de revalorizar edar a coñecer o patrimoniocultural deste municipio pon-tevedrés a través da prácticadas artes escénicas.

A actividade, denominada6×6 punto de encontro. Costados Castros, será impartida por

A Artística Teatro & Danza econta co apoio da AsociaciónCosta dos Castros. Como re-sultado das distintas sesiónsdas que constará este proxectocrearanse pequenas pezas dra-máticas que serán interpretadasen lugares de valor patrimonialdo municipio, especialmentena contorna do Mosteiro e nobarrio do Arrabal.

As persoas interesadas no

proxecto poden informarse einscribirse no teléfono986.362.125 (Concello de Oia).Unha vez confirmado o grupomínimo requirido programa-ranse as clases: terán lugarun día á semana en horariode tarde, pendente de deter-minar.

A Artística Teatro & Danzaé un proxecto enmarcado den-tro das artes escénicas que se

dedica a formación, promoción,creación, investigación e ex-perimentación do teatro e adanza contemporáneos. Os seusresponsables son Alfredo Ro-

dríguez (actor, director escé-nico e pedagogo especialistaen expresión) e Olga Cameselle(bailarina, intérprete, coreó-grafa e directora escénica).

Un obradoiro permite descubrir o patrimoniocultural de Oia a través do teatro

OIEM, Instituto de Es-tudos Miñoráns, encolaboración co Con-

cello de Gondomar convoca oXI Premio de Poesía VictorianoTaibo. O premio, dotado con3000 € e unha escultura con-memorativa de Fino Lorenzo,ten o prazo de inscripciónaberto ata o 31 de xullo.

Cada traballo consistirá nunou varios textos poéticos, engalego de acordo coa normativada RAG 2003, cunha extensiónnon inferior a 300 versos, queconstitúan un conxunto.De cadaobra presentarase orixinal ecatro fotocopias. Os autores ouautoras concursarán polo sistemade plica. Os traballos faransechegar por correo ao apartado30 36 380 de Gondomar.

O Premio de poesía Victo-riano Taibo recoñeceu até ode agora a obras das seguintesescritoras e escritores:Carlos

Negro con Cultivos Transxéni-cos, Mª CarmenCaramés conCuarto Minguante, Elvira Riveiroe Silvia Penas con Biografíada Multitude, Mª Goretti Fariñacon Devastacións dispoñibles,Calros Solla con HolocaustoZacoe, Conchita Álvarez Le-bredo con Distancias e Sime-trías, Ramón Sandoval con Te-rritorios Estraños, Lara Rozadoscon O caderno amarelo, IñakiVarela con Do outro lado dasportas, Xosé Iglesias con Arelixión do mar e Rafa Vilarcon Erosións.

O IEM e o Concello queren,a través deste premio, enxalzara figura de Victoriano Taibo,escritor e mestre na parroquiade Morgadáns, e contribuírao crecemento da literaturana nosa lingua, convertendoGondomar e este premio nunhacita imprescindíbel para asletras galegas.

O Instituto de Estudos Miñoráns e oConcello de Gondomar convocan o XIPremio de poesía Victoriano Taibo

www.todo

cond

ado.com

O que

hai que

ver !

Pode parecer casual, incríbel; perocon frecuencia non o é. E ao finalacabas no psiquiatra tomando me-

dicación ou facendo loucuras. Todo o quelles fagas (non a inocentes) está lexiti-mado, porén o mellor é que manteñas acabeza fría e non caias en provocacións.

Actúa con calma e cando a ti che interesee non cando lles conveña aos fascistas eimperialistas españois. Non deixes de em-pregar o galego, que saiban que nin erescoma eles nin o vas ser nunca. DefendeGalicia, amizades e aliad@s e non per-does as aldraxes españolistas por moito

que o mande a Igrexa Católica: son unllae carne. Non se te ocorra suicidarte ninser agresivo coa túa familia: aguanta oubusca unha saída, que sempre se pode.Procura ser nobre e xusto e devolve osgolpes e as aldraxes individuais e colec-tivas cando che pareza oportuno. Non tevendas e non sexas unha rata amiga dosinimig@s de Galiza. Se tes que disimular,disimula; se tes que ser fals@, sé fals@,

que eles o sonmoito máis. Postoque non respectanos nosos dereitos,non lles debesgran cousa, aíndaque o Estado chepague unha nó-mina. Consume cultura galega e ten astúas propias ideas e non as deles.

Hai so quince días anticipeinestas mesmas páxinas(“Aínda hai xuices en Berlin”)

o probábel rexeitamento da xustizaalemá á extradición de Puigdemontpolo delicto de rebelión, á vista da re-dacción do tipo delictivo da alta trai-ción no Código Penal alemán, querequire violencia ou intimidación.Mais semellaba que non, que Llarenafixera un traballo moi bó, que Merkele Rajoy eran moi amigos e Alemaña unpaís serio. Puigdemont sería extradi-tado axiña.

Con ser moi ilustrativo o entusiasmo

dos voceiros mediáticos do tripartitodo 155 e demáis cobertura do unio-nismo diante da nova da detencióndo lider catalán, aínda foi máis sa-lientábel a reacción ás novas xudiciaisque viñeron do land alemán de Schles-wig Holstein. De súpeto abrollaroneuroescepticismos e vellos complexosde inferioridade, con opinións nonmoi distintas do patrioterismo impresona guerra de Cuba (1898) ou dosacenos illacionistas da España fran-quista de 1946 diante da retirada in-ternacional de embaixadores. De súpetoo acordo Schegen non serve, Europa

non ten contido nin proxecto e osalemàns son supremacistas. Todo por-que un Tribunal independente dunEstado democrático non acepta unhaacusación orfa de feitos.

E, se non queres caldo, velaí vandúas cuncas. O Gabinete de Prensa doTribunal Supremo informaba que omaxistrado Llarena podería prantexarunha cuestión prexudicial ao Tribunalda UE que paralisaría o trámite daseuroordes en Escocia, Bruxelas e Ale-maña, proxectando a idea dun recursoque é imposíbel, porque quen podeprantexar esta caste de cuestións sonos Tribunais que coñecen das euroordes,non o Tribunal emisor das mesmas.Está moi clariño no artigo 267 do Tra-

tado de funciona-mento da UE.

Puigdemontconseguiu eu-ropeizar o pro-cès e está a ga-ñar a batallada opinión pública europea. As mani-festacións da ministra federal alemáde Xustiza (SPD) e de relevantes eu-rodeputados da CDU amosan que noprincipal Estado da UE a cuestióncatalá xa non é unha cuestión internado Estado español. Cómpre unha me-diación internacional sen condiciónsprevias e semella que esta mediaciónxa non é unha ocorrencia no cernemesmo da Europa.

FORO A PENEIRA | Abril de 2018VI

Opinión

Colaboradores: Rocio Pereira Luzro81@hotmail.com , Anxo S.Porto Ucha, Raquel, Carlos Méixome, Vázquez, Viale Moutinho,Manuel X. Xiraldez, Fco. Puñal Suárez, Pilar Martinez, Manuel Rodríguez Alonso, Xulián Maure, Uxio Breogán, X.A. Pérez Lema,Xosé González Martínez, Manuel Bragado, Baldomero Iglésias(Mero), Nicolás Xamardo, Luis Martínez Risco, Fco. Peña Casti-ñeira, Nemesio Barxa, Andrea Goro, Anxo Mena, Inma Otero Va-rela. Manso Preto, Isabel Varela, Francisco Álvarez-KOKI.Humor: Maitirena, Tokio, Sabin Anca, Fuco, Pepe Carreiro.

Depósito legal: en trámite

Edita: Editorial NOVAS DO EIXO ATLÁNTICO S.L. Avda. Sarmiento Rivera, 4-4ºD (36860 PONTEAREAS - GALIZA) T. 986 64 12 69 foroapeneira@gmail.comImprime: Publicaciones Tameiga S.L.Publicidade: Dpto. propio e axencias publicidade@novasdeturonio.comDeseño e maquetación: Fran Eiró

Director: Guillermo Rodríguez Fdez. T.658 58 50 49 guillermo@novasdoeixoatlantico.com

Tradución e correción: Montserrat Rodríguez cursosespanhol.cep@gmail.com

Xoán Antón Pérez�LemaCadernos da viaxe

Por Ramón Coira Luaces

O unionismo no seu bucle

Coidado co acoso psicolóxico español

Entre o 2007 e o 2017 equiparáronseo PIB e a recadación fiscal, despoisda Grande Recesión. Fronte aos

200.000 M€ do 2007 o Estado españolrecadará algo máis de 198.000 M€ no2017. Mais a distribución dos ingresosfiscais é moi diferente. No IRPF a reca-dacion sobirá até case 77.000 M€ dendeos 72.614 M€ do 2007. No IVE sobirá dos57.850 M€ do 2007 até os case 66.900M€ do 2017. A fiscalidade sobre as fami-lias medrou do 73,8% do 2007 até o case87,3% do 2017.

Mentres, o Imposto de Sociedades(IS) non sobardará os 23.500 M€, ben

lonxe dos 44.823 M€ do 2007. É dicir, oEstado español aínda non recuperou casea metade dos impostos (máis de 21.000M€; uns 500 € por residente) que percebiudas empresas españolas no 2007, candoneste tempo incrementou nun 11,5% asúa recadación ás familias por impostosdirectos ou indirectos. Con este déficitpolo IS cubriríase o custo todo das pres-tacións por desemprego no 2017 (18.300M€, aproximadamente) e aínda abondarían3.000 M€ para mellorar as pensións. Oupagaríanse nun 70% os xuros anuais dadébeda pública española, que acadan os30.000 M€. O que quere dicir que estes

21.000 M€ poderían darlle unha reviravoltaá atención sanitaria, educativa, da de-pendencia e dos servizos sociais. É dicir,poderían mellorar substancialmente ascousas importantes.

É certo que as empresas poden com-pensar fiscalmente bases impoñíbeis ne-gativas dos últimos catro anos, mais no2017 e 2018 xa haberíamos ver casetodas estas bases compensadas. Porén,o que resulta moi rechamante é que,cun tipo fiscal do 25% sobre os beneficios,as pemes paguen un 12,2 % do seu be-neficio neto contábel fronte ao 7,3%das grandes empresas. Mentres, os tra-balladores pagan o 14,9% dos seus in-gresos netos.

Xa que logo, cómpre revisar a fiscali-dade corporativa para axeitar a xeracióndo beneficio á recadación fiscal. Porque,no Estado español, hoxendía, o sistemafiscal corporativo vulnera o principioconstitucional que establece que haachegar máis quen máis gañe.

A ARRINCADEIRA: Pepe Miñones.O Concello coruñés ven de homenaxear

Pepe Miñones Bernárdez, republicano decentro corcubionés asasinado legalmentepolo franquismo en decembro 1936.Creou a Electra Popular Gallega, quelogo mercaría de saldo Barrié para Fenosa.A traxedia de Miñones expresa dun xeitosingular o xorne violento e represivo doréxime nado no 1936.

Fiscalidade regresiva

VIIFORO A PENEIRA | Abril de 2018

Opinión

Écurioso que con isto que sucedeen Cataluña, o do “procés”,aproveiten e estean dando un

aviso para navegantes. Si, o naciona-lismo español segue a botar culpas aquen non as ten, a quen nunca astivo, entre outras cousas porque nontiña poder para facelo. As cousas sonclaras xa desde hai tempo anque orelato que dean sexa distinto. O in-vasor é precisamente ese pensamentoúnico e unitario que por riba, faise avítima, e chega a dicir que se persi-gue o español nas comunidade quetemos lingua propia. Dese mesmo vi-timismo son as afirmacións estepa-rias de quen decreta repartos deladrón. Si, aqueles que nos reparteno propio e nos obrigan ao alleo nuncómputo que non lles pertence. É im-pertinente mentira e persecución, de-monización que levan tempoexpresando e que carece de verdade ede rigor. As linguas minorizadas son,

pola contra, as dos que temos idiomadistinto do español. Cumpriría non sedeixar levar polos acenos e manifes-tacións erradas dos que ocupan tantapantalla e chupan cámara constante-mente para mentir, con reiteración, etentan inculcar unha cousa poroutra. Non sei como poden explicariso de que, precisamente nas tres na-cións periféricas do estado, é ondemellor se fala o castelán, con mellornivel expresivo ca outras que sómiran por un só ollo. Son cousas desacaduca mentira, desa reacción tras-noitada dos que se fixeron eco bendesde a dereita ou na mentida es-querda doutros. Aínda non foron quende explicar debidamente porque haieses problemas en comunidades cunsó idioma e porque tratan de crearproblemas nas comunidades conidioma propio, diferente ao deles.Outro erro constante é o de negarlleo éxito da inmersión lingüística. De

todos é sabido que a canle debidapara aprender ben e a fondo idiomas,sexan os que sexan. De feito as apren-dizaxes teóricas dun idioma, con vo-cabulario e estruturas, non é nada senon se vai ao país de orixe a aprendera práctica da oralidade. Si, xa sei quenon, aínda que sexa tan evidente, quenon o van aceptar. Eles, cegamente,odian as palabras “inmersión lingüís-tica” e “reparto equitativo”. Mesmotrocaron o de lingua “propia” e inven-taron un concepto excluínte como“lingua común” que nos aniquila, poriso de ser parte pequena. De todasformas, chegados a este estado de-cepcionado de recuperación lingüís-tica, habería que preguntarse porquenos teñen tanto medo, porque usantanta voracidade para omitirnos, porque nos sentimos perseguidos e mi-norizados, por que decrece o númerode falantes en galego, sobre todo naxente nova, por que non aceptan aNosa Lingua como unha lingua máisde estudo e pasa a ser protexida comoo resto das linguas (castelá e inglesa,

...e outrasmáis), porque os paísesplurilingüesteñen aca-dada unhacivilizaciónque nós nondemos acadado, mesmo chegaron aunha harmonía social que aquí nonfoi posible a través dos séculos? Porque en tan pouco tempo se perderontantos falantes ata chegar a este es-tado residual? Onde as responsabili-dades e de quen? Todos sabemos aresposta destas preguntas, sabemosdo delicado momento e das políticasdesacertadas que se viñeron desenro-lando. Non sería ben, cambiar e dei-xarse de “trilingüísmos” cheos dediscriminacións negativas, de repre-sións caóticas como se pode compro-bar, e de incompetentes soluciónspara a nosa recuperación. Propicianesta sangría, que nos minusvalía, eesta morte lingüicida da que estamosa ser testigos.

Chegado o mes de novembro te-remos a oportunidade paraconmemorarmos o centenario

da celebración da primeira asembleanacionalista celebrada en Lugo queproclamou a soberanía estética de Ga-licia para poñer orde as construciónsurbás e rurais. Propuña o texto apro-bado que para conquerir tal obxectivocompría “ditar unha lei que obrigueaos propietarios a axeitaren o estilodas súas construcións ao estilo xeralde cada vila galega”. Noutras pala-bras: pedían o respeto polas distintastipoloxías de construción existentesen Galicia que por entón empezabana ser desnaturalizadas.

Pero tamén tamén propuñan queas leis se ditasen en idioma galego.A maiores propuñan que a funcióndos Tribunais de Xustiza rematara enrecurso derradeiro en Galicia e semprerealizada por funcionarios galego. Nasegunda asemblea celebrada o anoseguinte en Compostela matizáronse

algunhas destas propostas programá-ticas para maior concreción.

Entre as moitas personalidades queacudiron ao cónclave de Lugo estabanos xuristas Lois Peña Novo e RobertoGonzález Pastoriza dos que se cumprenos 125 e 120 anos, respectivamente,dos seus nacementos, que polos seusprincipios éticos e fidelidade á lega-lidade republicana sufriron persecu-cións e desterros impostos polas au-toridades sublevadas en 1936.

Tanto Peña Novo como GonzálezPastoriza fan parte dunha amplísimanómina de xuristas comprometidoscoa causa galeguizadora que son,aínda hoxe, descoñecidos para a in-mensa maioría dos profesionais dodereito, por mor do desleixo das fa-cultades de dereito, colexios profe-sionais de avogados e escolas deprácticas xurídicas. En ningún destesescenarios académicos o alumnadoten a posibilidade de formarse cursosespecíficos sobre a historia do dereito

galego e dos seus valedores.A Irmandade Xurídica Galega séntese

herdeira desa tradición que vén rei-vindicando desde hai ben anos. Efaino da mellor maneira: exercendoun continuado labor de galeguizaciónda Administración de Xustiza e dosámbitos xurídicos, público e privado,

co maxisterio do seu exemplo.Se tempo atrás se celebraron actos

de galeguización xudicial nos xulgadosde A Fonsagrada, Cangas e Cambados,o próximo día 13 escenificarase outronos do Partido Xudicial de Caldas deReis para conmemorar as primeirassentenzas ditadas en lingua galeganaqueles órganos xurisdicionais pro-

tagonizadospolos maxis-trados donManuel A.Pereira Cos-tas, dona Da-lila DopazoBlanco edona Encarna Dasi Dorelle. Todos ostres son, por méritos propios, acre-dores da homenaxe programada porese compromiso pioneiro e continuadocoa lingua galega ao que están con-vocados avogados, procuradores, xuí-ces de paz, entidades societarias,culturais e veciñais, forzas e corposde seguridade.

Ese día, amais dos xuíces homena-xeados, tamén serán protagonistasos alcaldes e alcaldesas que asinarana “Declaración de Caldas de Reis”,comprometéndose a lideraren o pro-ceso de normalización lingüística noámbito local e nos eidos das activi-dades administrativas e xurídicas coaadopción de medidas concretas porparte das asesorías xurídicas, propiasou externalizadas, e das policíaslocais que son parte de moitos pro-cesos xudiciais, como denuncianteou testemuñas.

Por Xosé González Martínez. Presidente do Foro E. Peinador

Precursores e discípulos dagaleguización xurídica

Baldomero Iglesias Dobarrio. Mero

Curioso, si

FORO A PENEIRA | Abril de 2018VIII

Miscelanea

Oconcurso deXoves Intér-pretes “Anto-

nio Granja” naceu coaidea, nas súas pasa-das edicións, de serun estímulo máis noestudio dos alumnosda escola de músicada Agrupación Musi-cal do Rosal. O con-curso leva o nome de“Antonio Granja” en agrade-cemento a este socio funda-dor, pola súa inestimablededicación á AgrupaciónMusical do Rosal dende asúa creación.

A cuarta edición desteconcurso terá lugar os días26 e 27 de maio no Auditoriodo Rosal. De novo, unha dassúas categorías estará abertaa xoves participantes (deentre 17 e 23 anos) de cal-quera procedencia, que con-tará cuns atractivos premios(500, 300 e 200 euros), eterá o aliciente especial de

que o gañador gozará daoportunidade de actuar comosolista coa Agrupación nunconcerto posterior.

Isto supón un enorme es-forzo organizativo e econó-mico para a Agrupación, quetamén conta co apoio, comasempre, do Concello do Ro-sal, a Fundación O Rosal ea Comunidade de Montes deSta. Mariña, aparte de em-presas e comerciantes dabisbarra que tamén quixeroncolaborar no proxecto. Oprazo de inscrición estáaberto ata o próximo 27 deabril.

Concurso de Xoves Intérpretes“Antonio Granja”

OIES Terra de Turonio,vai acoller este luns16 de abril o primeiro

taller na vila miñorana da ter-ceira edición de ‘Xornalismona Escola’, unha iniciativa doColexio Profesional de Xorna-listas de Galicia e a Obra So-cial ‘La Caixa’ para impartirobradoiros de xornalismoentre escolares de 3º e 4º daESO nos institutos de educa-ción secundaria de Galicia.

Co obradoiro deste ano,impartido por Emilio GómezÁlvarez, son xa dous os centroseducativos gondomareños queacolleron este programa desdea súa creación.

A iniciativa, que percorredistintos institutos de todaGalicia, arrancou o pasado 15de febreiro no IES de Bembibreno Val do Dubra (A Coruña) evaise prolongar ata o mes demaio. Impartiranse un totalde 90 obradoiros para escolaresde 3º e 4º da ESO.

Nestas xornadas, os xorna-listas tratan de inculcar naxuventude o espírito críticoante a información e as noti-cias nos medios de comuni-cación offline e online. Destexeito, os alumnos tratarán te-mas como os riscos e vantaxesdas novas tecnoloxías da in-formación e comunicación

(TIC), a necesidade da me-diación e o contraste de fontesno xornalismo ou tamén oque pode supór para a xentenova a veracidade e o rigorxornalístico.

No IES Terra de Turonio de-senvólvese desde hai anosunha práctica continuada coaradio escolar onde o alumnadoten a posibilidade de realizarexperiencias con este mediode comunicación. Radio Turonioten producido programas paraa experiencia de Ponte…nasondas! e recibe persoas e gru-pos convidados para participaren diferentes programas. Ade-mais teñen realizado emisiónen directo por Internet conmotivo de eventos especiaiscomo o Día Mundial da Radioou a celebración das LetrasGalegas.

XORNALISMO NA ESCOLA,podese seguir en twitter cohastag #XornalismoNaEscola,naceu grazas a un acordo entreo CPXG e a Obra Social LaCaixa. As dúas primeiras edi-cións desenvolvéronse congrande éxito en 2016 e 2017con máis de 150 talleres decomunicación en case setentapuntos da xeografía galega,levando estes obradoiros a mi-les de alumnas e alumnos danosa comunidade.

A Obra Social 'la Caixa' estáa levar esta iniciativa a outrascidades e comunidades autó-nomas, onde xa hai algúnsanos que se puxo en marchao proxecto. Cataluña, Sevillae Madrid son algúns deses lu-gares onde se veñen cele-brando obradoiros de similarescaracterísticas.

A terceira edición de Xornalismo na Escola “LaCaixa” chega ao IES Terra de Turonio de

Gondomar

No pleno do mes demarzo o grupo muni-cipal do BNG presen-

tou unha moción na que seachegaban datos sobre varioselementos do patrimonio rosa-leiro desaparecidos desde haixa anos e que, segundo a tes-temuña de varios veciños,foran retirados da súa locali-zación por operarios munici-

pais para proceder á súa res-tauración sen que volvera asaberse deles. Trátase concre-tamente das cruces de Parada(Novás) e da cruz do Couso.

A portavoz municipal doBNG, Ánxela Fernández Callís,defendeu a moción conseguindoo compromiso da alcaldesa debuscar e volver a colocar as ci-tadas cruces, se ben dixo des-

coñecer o feito de que a cruzdo Couso tivera desaparecido.

O BNG do Rosal consegue que o Concello busque nasdependencias municipais varios elementos do patrimonio

AAsociación de Desen-volvemento GaliciaSuroeste Eurural, enti-

dade responsable da execu-ción da Medida Leader2014-2020 no territorio doGrupo de DesenvolvementoRural (GDR) 14, presentaeste mércores 18 de abril noSalón de Plenos do Concellode Oia o seu Itinerario for-mativo “Coas Mans naMasa”, dentro da Escola Eu-rural creada no ano 2017 poresta entidade.

Trátase dun curso forma-tivo que se impartirá nosconcellos de A Guarda, ORosal, Tomiño, Oia, Baiona,Gondomar, Mos, Redondelae Pazos de Borbén e está

destinado á poboación enxeral de todo o territoriodo GDR 14 (os citados máisFornelos de Montes, O Porri-ño, Tui e Nigrán).

A acción formativa pre-tende completar a actividaderealizada o pasado ano coItinerario “Cos Pés na Terra”que versaba sobre actividadesrelacionadas coa produciónprimaria. Nesta ocasión, sequere achegar á poboacióno coñecemento necesariopara elaborar de forma arte-sanal todo tipo de conservas.

Cada acción está organi-zada para un total de 15participantes e a inscriciónpoderá realizarse a travésda web www.eurural.org.

Presentación do itinerarioformativo ‘Coas Mans na Masa’

a impartir no GDR 14

Opróximo xoves, 19de abril, celebraraseno Concello de Tui

Comisión Informativa de Con-tas na que se someterá a di-tame o proxecto deorzamentos municipais de2018, tras realizar unha seriede modificacións no docu-mento incorporando as peti-cións realizadas polos grupospolíticos da oposición.

Na modificación destaca oincremento en 32.100 eurosa partida do Servizo de Axudano Fogar e Dependencia quepasa a contar cun crédito de197.100,96 euros. Por outraparte increméntase en 5 mileuros partida destinada aomantemento dos centros edu-cativos que pasar a estar do-tada con 55 mil euros, e enmil euros sobe a partida des-

tinada a actividades de interesesocial que pasará a ter un cré-dito de 7 mil euros.

Por outra parte crease unhapartida de 8.200 euros paraexecucións subsidiarias no con-xunto histórico, consígnanse12.100 euros para o elabora-ción e implantación do Plande Emerxencias Municipal, 15mil euros serán destinados aofestival Arraianos, e 18.148,70€

establécense para realizar asmodificacións puntuais doPXOM.

O equipo de goberno levoua cabo estas modificaciónsno proxecto de orzamentosmunicipais tras escoitar aspeticións dos grupos da opo-sición e co obxectivo de queas contas deste 2018 poidanser aprobadas no pleno ordi-nario deste mes de abril, logode que quedaran sobre a mesaen marzo e foran retiradas daorde do día no de febreiro. Oalcalde, Carlos Vázquez Padín,

sinala que se fixo un impor-tante esforzo para poder in-corporar boa parte das solici-tudes feitas polos grupos daoposición a este proxecto deorzamentos, nomeadamente,sinala, as que eran comparti-das por todos os grupos comao aumento do gasto en de-pendencia ou a modificacióndos Peri’s de San Bartolomeuno PXOM.

Contar cunhas novas contas– actualmente están prorro-gadas as de 2016 - é funda-mental para Tui.

IXFORO A PENEIRA | Abril de 2018

Baixo Miño

O goberno de Tui leva a comisióninformativa o proxecto de orzamentos

AXunta de Goberno de Sal-ceda de Caselas deu luzverde ao proxecto de am-

pliación do CEP Altamira pre-sentado pola Consellería deCultura, Educación e Ordena-ción Universitaria da Xunta deGalicia. O proxecto, por unvalor de 545.042 €, suporá ademolición da cuberta do edi-ficio administrativo, para posi-bilitar a ampliación do edificioexistente en 297,15 m2, nosque se habilitarán catro novasaulas, aseo adaptado e alma-cén de limpeza. A obra conlevaasí mesmo a construción dunhapasarela que comunicará esteco edificio principal.

O CEP Altamira, único centrode primaria existente en Salcedade Caselas, atende este cursoa 587 nenos e nenas. Dito co-lexio conta na actualidade conliña 5 no primeiro ciclo e conliña 4 no segundo e terceirociclo, con previsión de que aliña 5 se vaia implantando entódolos niveis nos vindeiros

anos polo alto índice de nata-lidade existente no municipio.Nos últimos anos lévanse eli-minado aulas como as de psi-comotrocidade ou música paradar cabida ao aumento dealumnado, e este curso2017/2018 eliminouse unhanova aula de usos múltiplespara implantar unha nova aulade 1º curso. Así pois, a situa-ción de masificación do centroé límite, polo que Concello,ANPA e o mesmo colexio tiñansolicitado a ampliación do mes-mo en numerosas ocasións,sen que ata o de agora foraatendida esa petición.

O Goberno congratulouse deque por fin a Xunta de Galiciadecidise cumprir coas súas obri-gas, aínda que lamenten quenon se decantasen por un pro-xecto máis ambicioso, sendoconscientes de que a ampliaciónque agora se aproba é unhasolución a medio prazo peroque non soluciona o problemadun xeito definitivo.

A ampliación do CEP Altamiraxa ten permiso do Concello

AFundação Bienal de Artede Cerveira acolhe, de 16a 28 de abril, o projeto

“VÉRTIGO: Une Lumière Fugi-tive”, uma investigação ligadaao teatro que reúne sete artis-tas em residência. A iniciativainclui um workshop aberto aopúblico, que irá decorrer no dia21 de abril.

“VÉRTIGO” formula, por meiode uma composição dramática,uma pergunta dirigida ao pú-blico de modo claro e simples.É possível hoje, um sonho co-

letivo que não gere pegadasde dor? Trata-se de uma reflexãoem movimento sobre a atuali-dade, o valor e o sentido daarte através do jogo, provocadore clarificador, crítico e festivo,o teatro.

O processo de investigaçãoe a composição conta já com 8anos de procura, de diálogo ede definição, tendo sido escol-hido o concelho de Vila Novade Cerveira para promover aúltima das suas cinco fases: acomposição de uma estrutura

de jogo teatral, o curso de tea-tro “O movimento espiral” e aapresentação ao público.

Assim, durante as duas se-manas de residência, os obje-tivos serão trabalhar as linhasde investigação, promover umcurso de teatro sobre o movi-mento espiral que ajudará osparticipantes a compreender osprincípios que os guiam nestatrajetória (primeira semana) e,por último, apresentar a peçaao público (segunda semana).

Durante o encontro a com-

panhia irá dinamizar um works-hop intensivo aberto ao públicoa 21 de abril, com a duraçãode 8 horas. Esta formação pro-cura aproximar os participantesà compreensão na união do fí-sico e do psíquico dos elementose as relações tratadas no pro-cesso de aprendizagem, inves-tigação e composição. Entre ostemas serão explorados: a aber-tura do espaço, a presença e aluminosidade do corpo, a colunae o movimento espiral, as mãose os pés, o passo das atitudesaos gestos, o ritmo e a duração

justa das ações, tema e varia-ções, diversidade e unidade, otrabalho com os tubos e o bam-bu, a canção e o texto.

De acrescentar que “UNE LU-MIÈRE FUGITIVE” é um grupode comediantes que se conhe-ceu nos Cursos Internacionaisde Pedagogia para o Teatro,ministrados em Barcelona entre2007 e 2013, pela prestigiadapedagoga Monika Pagneux.

Artistas participantes: VesnaPuric, Moïra Tan, Fiona Bat-tersby, Anna Yen, Ángel Simón,Xela Marx e Boris Buscail-Tan

FORO A PENEIRA | Abril de 2018X

Novas da Raia

OCentro Cultural daGuarda acollerá o es-pectáculo musical «Vai

ser boa!», do grupo MigallasTeatro, o vindeiro sábado 21 deabril ás 18:00 h.

A función baséase no popularlibro-disco infantil «Pan de mi-llo», publicado pola editorialKalandraka, dirixido ao públicofamiliar. A obra componse decancións infantís e versións detemas tradicionais como «Pi-nocho», «O espantallo diverti-do», «Eu teño un canciño»,«Miña abuela Manuela» ou«Unha vella tiña un can», pro-ducidas por Paulo Nogueira eMagoia Bodega, do grupo Trei-xadura.

A música do espectáculoestá gravada, mais as vocessolistas serán en vivo, poloque as cativas e cativos po-derán introducirse nesta co-media musical da man dosseus protgonistas: a panadeira

(María Campos) e o panadeiro(Carlos Yus). Os temas que setratarán no espectáculo serán,entre moitos outros, a impor-tancia da relación entreavós/avoas e as súas netas enetos, a transmisión da linguaa través da cultura tradicionale o coidado e respecto aosanimais e a natureza.

As estradas para asistir áfunción poderán recollerse den-de o sábado 14 de abril noCentro Cultural, en horario de10 a 13 h. De luns a venres, ostíckets estarán dispoñibles de10 a 13 h e de 17 a 20 h, atacompletar as prazas dispoñibles.

Esta é unha actividade or-ganizada pola Concellería deCultura do Concello da Guardacon motivo do Día Internacionaldo Libro (23 de abril), contandoco financiamento da Deputaciónde Pontevedra ao abeiro dassubvencións provinciais para adinamización lingüística.

Migallas Teatro trae áGuarda o seu espectáculomusical «Vai ser boa!»

Residência “Vértigo: Une Lumière Fugitive”promove workshop aberto ao público

XIFORO A PENEIRA | Abril de 2018

HumorMARTIRENA

FUCO PRADO

FORO A PENEIRA | Abril de 2018XII

Letras Galegas 2018

Pediram-me para escreverneste especial sobre o diadas letras galegas de

2018. Não posso mais quetomar o convite e começar atarefa. Uma tarefa para mimdistante e estranha, eu quenão sou um homem da cultura,eu que não sou um literato,nem um professor de literatura,nem pretendo se-lo, tenho queescrever sobre a autora home-nageada pela Real AcademiaGalega neste 2018.

Não sendo uma pessoa dacultura, tenho que levar a aguaao meu rego. Não tenho outrojeito. Assim, tenho que levaresta data para o “lado escuro”no que transitam as minhasescritas. Nesse “lado escuro” ecaído numa longínqua invisibi-lidade dos autores que não sãohoje em dia politicamente co-rretos. Neste sentido temos to-dos e todas nós na mente aoCarvalho Calero. Está bom, eleé um bom “topic” para umartigo sobre as letras galegas.Embora, está na minha preten-são ir para além de esta reivin-

dicação de muitos anos atrás. Quero trazer ao nosso tempo,

quero transcender o passo doesquecimento e trazer para oséculo XXI a figura do AlfredoPedro Guisado. Uma figura, tan-to no cultural, no político e nosimbólico que deveria ser ho-menageada num destes anos,se existira algo de dignidade evalentia na Real Academia Ga-lega, como eixo fulcral da ce-lebração do dia das letras ga-legas. Um homem que fixo deLisboa o seu país e da comarcado Condado o seu fogar.

Neste sentido, o Alfredo Pe-dro Guisado foi uma personagemavançada ao seu tempo, noqual emergiu entre as vanguar-das criativas que percorriam aEuropa nos anos 1920 e quesoube recolher muitos destesnovos “ismos” como membroda geração da 1ª revista “Orp-heu” da qual, junto com o Fer-nando Pessoa, formaria parte.

Para alem de ser uma figurarelevante na historia da vidapolítica de Portugal, o nossobem-querido Alfredo Pedro Gui-

sado, teve um papel destacadona expansão de novos ideaisde progresso e de reivindicaçãosocial, sendo a través da suaobra poética intitulada “Xented'aldea” que expressaria muitodo pensamento galeguista doscomeços do século XX .

Se bem, está obra fica nodeserto do tempo, ao igual queo próprio autor. Uma obra naque ficam declarados muitosdos princípios do agrarismo eda qual o próprio Castelão seráo que desenhe a capa original,da primeira edição original ti-rada em Lisboa.

Uma figura fulcral, esquecidadesde as instituições públicas,como parte dessa historia difusaque foi a emigração galega aLisboa, uma emigração quemarcou para sempre o caráctermesmo da cidade e que pelacontra segue a ser desconhecidaa ambas beiras do rio Minho,já que forma parte de essa his-toria que molesta mais ao relatodo oficialismo.

Uma contingente obra comojornalista e como poeta, muita

dela escrita na norma portu-guesa e uma obra que teriaque ser de leitura obrigatórianos cursos de ensino do nossopaís; “Xentes d'aldea” ondeconjuga perfeitamente o mo-

dernismo, as vanguardas e ocosmopolitismo no que enchou-para na revista “Orpheu” e otono mais reivindicativo e ga-leguista do seu compromissocom Galiza.

Alfredo P. Guisado, figura fulcral no deserto do tempoPor Daniel Lago Leirós

X.Santiago Paramos

Aquela noite de inverno case nonse podía andar con tanta neve:Quedamos abraiados ó ver chegar

a miña avoa cun cesto cheo de mazásna cabeza e un cadeliño na abada.

O de vir coas mazás, facíao tódolosinvernos nas vésperas de feira. Tiñapor costume durmir na nosa casa, parapola mañá cedo coller o coche dos Fa-rruquiños, pero o do cadeliño foi novi-dade. Era tan pequeno que parecía unnobelo de lá. Díxonos que o topara nocamiño e como lle deu mágoa, tróuxo-nolo para nós que non tiñamos can.

Vin como ía medrando aquel nobelode can que resultou ser moi xoguetas,pero tiña un aquel que non me gustabanada: cando non estaba con el, trabá-balle a todo canto animal tiña noeido; non quedaban nin pitos, nin ga-tos, ata se botaba ós cabritos. Asíque, moi a pesar meu e del, fíxenlleun colar do cinto que eu traía posto eprendino ó pe da meda. Deume tristurapois cando o levaba comigo non semovía da miña beira, inda para máis,comprendía tan ben o que lle dicía

que as veces dábanme gañas de con-tarlle as miñas penurias.

Un día veunos un arrieiro a labrarcos bois, mirou o cadeliño e gustoulletanto que mo pediu para levalo de caza.Eu como non quería telo encadeado,díxenlle que llo regalaba con colar etodo, non sen antes avisarlle da maldadeque tiña o animal. Agradeceumo; e des-pois dunha longa risada, aseguroumeque esas mañas quitáballas el.

Ó pouco tempo, mireino gradandounha veiga. Contoume que xa o ensinaraa cazar pero cando collía os coellosfuxía con eles e comíaos. Doutra voltavino na taberna e achegueime parapreguntarlle. Contestoume retorcendoo fociño:

¬ Leveino de caza, pero con tan malasorte, escapóuseme un tiro e mateino.

Un veciño do arrieiro que estabaescoitando, contoume o acontecido:

O tiro non se lle escapara. Leváraoel a propósito para matalo despois deque lle esnaquizara as galiñas todas.

Pola maña cedo vin un raposo deitadoó pé da meda. Pero logo me din deconta que era o meu can polo cintoque eu mesmo lle puxera no pescozo

Miroume cos olliños do que vai morrer,moveu o rabo dúas veces e amouchou acabeza entre as patas de adiante.

Vin que estaba todo cribado de per-digóns e perdera moita sangue.

Como puiden quiteillos e fíxenlle ascuras como se fose unha persoa. Enpouco tempo xa estaba guicho e despoisde fartarse a comer fuxiu.

Como todo se sabe. Resulta quemiña avoa, criou un raposo que o cru-zaba cunha cadeliña e nacíanlle rapo-socans. Mentiume ó dicir que o topouno camiño.

O cazador, dixo que o matou senquere e mentiume.

O can raposo fíxose o morto paraque non lle deran máis tiros, pero eramentira.

Eu penso que o mundo está cheo deraposocans.

Un can de mentira

XIIIFORO A PENEIRA | Abril de 2018

Opinión

Asistín ao concerto de presentacióndo novo disco do grupo “Treixa-dura” e saín reafirmado, unha vez

máis, na miña convicción de que é aagrupación que mellor representa a nosatradición musical. Non hai moito afir-maba nunha colaboración publicada aquíque o milagro de Treixadura é facer bailare cantar a nenos e maiores, transmitín-dolles a forza emotiva do noso cancio-neiro popular. Tal cousa pasou no TeatroGarcía Barbón en Vigo a pasadasemana,cun aforo de 994 prazas reparti-das entre un patio de butacas e tres an-fiteatros. A forza telúrica que insuflaba oprograma musical no público era de talintensidade que, Martiño, un rapaciño deapenas nove meses aguantou todo o con-certo, contorneándose e movendo os bra-zos coa emoción que lle producía amúsica que escoitaba; o mesmo facía, aseñora Maruxa, que seica acababa de

cumprir cen anos, que non eran estorbopara que bailase e cantase sen parar.Velaía maxia da nosa música.

“Inda canto! “, que é o título do novodisco, recolle un repertorio variado noque inclùe foliadas, pasodobres, e mui-ñeiras. Unha delas da autoría de XaquínXesteira, ese músico de extraordinariaversatilidade, sobre un poema de RamónCabanillas, “Muiñeira da Revolta”. Estenovo disco é unha contribución máis quearrequece o noso patrimonio musical entempos nos que os ventos da globalizaciónameazan a nosa singularidade cultural.

O orfeón de Treixadura que leva a vozcantante, está formado por tres baixos(Ramón Martín, Gustavo Cuntín e ÁlvaroLamas); catro barítonos (Quico Obelleiro,Paulo de Rei, Xurxo Raposo e Antón Ca-baleiro), e tres teores (Antón Fontenla,Alberto Raposo e Anxo Xesteira), com-plementado cos instrumentistas Paulo

Nogueira, Xaquín Xesteira, Toniño López,e a única muller, Magoia Bodega, queson quen de executaren coas gaitas,acordeón e percusión excelentemente orepertorio editado neste novo disco.

Polo que sabemos, de aquí a fin deano, Treixadura xa ten contratados ao péde trinta concertos, que non son poucos.Isto demostra que os seus concertos in-teresan porque concentran a milleiros depersoas, moitas delas procedentes de lu-gares distantes, que acuden engaioladospola música deste grupo que hoxe enGalicia é o símbolo da pervivencia donoso acervo musical; son os herdeiros decoñecidas agrupacións corais, as máisdelas fundadas polas activas Irmandadesda Fala que souberon mirar na nosamúsica tradicional un medio para chegará alma do pobo e avivala.

Os concellos galegos, que deberíanprogramar as súas festas maiores contra-tando a Treixadura, pensando en darenexemplo ás comisións de festas parroquiais,as máis das veces sometidas á vulgaridade

de actuaciónsmusicais depouco gusto ede considerablecusto económi-co. É ben tristeobservar o com-portamento daxente ante as actuacións desas coñecidasorquestras, incapaces de transmitir sen-tementos como o fai Treixadura, entu-siasmando ao público.

As festas son espazos lúdicos que de-bemos aproveitar para elevarmos o nivelde conciencia galega nas nosas xentes eo orgullo polo propio. Velaí o gran laborque está a facer Treixadura en Galicia.Cada actuación súa é unha torrenteirade emocións e sentimentos que temosque agradecerlles. Os concellos e as co-misións teñen a palabra. O público agra-deceríallelo.

Con Treixadura é posible facer realidadeo desexo de termos mil festas máis paraa lingua galega.

Pouco aprendemos dos erros do pa-sado, especialmente se os errosperjudicam a outros e não aos que

os provocam ou protagonizam. Pensarque ao Bush ou ao Aznar lhe tira o sonoque polo erro (erro?) de considerar aexistência de armas de destruição masivaocasionarom a aniquilação de centos demiles de pessoas a devastação de paísesinteiros e a continuidade no tempo detodo o horror provocado, sería pura en-drómina. Não semelham arrependidosnem parece que de ver-se em outra se-melhante fossem mais coidadosos, por-que em definitiva aos que decidem asguerras não lhes fai comoção as mortese a desvastação dos povos. Daquela nadalhes importou nem o clamor mundial emcontra da invassão nem todos os infor-mes dos inspectores da Agencia da Ener-gia atómica, de que não se tinhadetectado a existencia de armas de des-truição masiva. Abrindo assim a antesalado actual estado de terror.

Muito menos aprendemos de erros al-heios. E assim o Donald Trump, TheresaMay e Enmanuele Macrom, na madrugadado dia 14, desencadearom um ataquecontra Siria, no que lanzaron mais de100 misies dirigidos contrauma serie deobjectivos entre os que chegarom a seratingidos um centro de investigaçãocientífica, dois almacens (supostamente)com armas químicas e um centro demando. Foi um amago límitado de ad-

vertência aos rusosTambem neste caso sem haver iniciado

a investigação tanto de se as mortes emDuma forom consequencia de um ataquecom armas químicas como, em caso afir-mativo, quem seria o responsavel, poisaté agora a “seguridade” de que presumeTrump basease exclusivamente em infor-mações de imprensa e de inteligencia.Os inspectores internacionaes para realizara investigação sobre o terreo chegaroma Siria o mesmo dia do ataque, polo quenemguma seguridade existe nem da re-alidade do ataque com armas químicas(o do ataque foi uma realidade) nem, noseu caso, a autoria. Sempre partindo deque o uso de armas químicas é rejeitavele duramente sancionavel por ser umcrime contra a humanidade..

O ataque realizouse desde navios ecazas de França, Inglaterra e EEUU, partede estes últimos com base em Zaragozae Rota, justificando imediatamente aoperação o Sr. Rajoy, mais discretamenteque seu antecesor do PP, mas com totalentrega. Tambem, como o Sr. Aznar debeter a convinção absoluta de que se estána desenrolar armas químicas em Siria eque forom utilizadas por Bachar al Asadem Duma.

De todo o publicado o que me parecemais curioso é que lancem um ataquecom misies contra centros ou edificiosnos que, afirmam, existe almacenamentoe fabricação de armas químicas e bioló-

gicas, sospeitando que numa delas ficamalmacenadas as principais reservas degas sarim que tem Al Asad. Se impactammisies em lugares onde se almacenangas sarim e outras armas quimicas e bio-lógicas o normal é que o gas almacenadose expanda no seu arredor como ocurriríase o almacenado fossem explosivos. Polotanto ou som uns insentados criminaisque não lhes importa a posibilidade deque uma nube de gas tóxico se extendasobre parte de Siria ou bem figerom oparipé na seguridade de que, alomenosnos objectivos bombardeados, não exis-tiam armas químicas e polo tanto não sederivariam outros danos colaterais que amorte de uns quídam qualquera que an-dariam por alí e que só significaría unsnúmeros no difícil estadilho de mortosnesta guerra.. Outro argumento em contrados motivos de esta agresão é que anosatrás destruiron-se, baixo a supervissãoda ONU, todas as armas químicas que al-macenava Siria.

O reino de Espanha mentras tantovende armas e navios ao estado mais co-rrupto, belicoso e indiferente aos direitoshumanos, que é Arabia Saudita.

O ataque não tivo muito suceso, maisalá de sobresaltar ao mundo com as con-sequencias de esta acção: os resultadosde tanto misil, se é certo que só houvo 7mortos forom bem cativos e se tambemé certo que os misiles forom maioritaria-mente interceptados, polo que a destruiçãopretendida de algún aeroporto fracasou.Evidentemente o motivo não era anular

os supostos alma-cens de armasquímicas (tal vezsim desmantelaraeroportos mi-litares, missãona que pareceque fracasaron),tampoco foi uma arroutada (como de-mostra seu calculado límite) nem iniciaruma confrontação bélica com Rusia eChina. Poderia ser, penso, o inicio deuma guerra comercial com ambas poten-cias, planificada para impedir a progressãode Rusia e China em países que aindacontornam na órbita de dependencia dosEEUU. A infiltração comercial de Chinanos países occidentais, muitos deles su-misos a EEUU resulta evidente e podeser esta acção um chamado a rebato deEEUU a paisos dependentes; podemosficar tambem no inicio de uma nova di-vissão do mundo em dous blocos… co-merciais, ou em ganhar a batalha a Rusiaprocurando seu ailhamento.

De momento a União Europeia, porboca da chefe da diplomacia comunitaria“entende” o bombardeo, mas não o apoiaainda que condena (como debe condenarqualquera home sensato) o emprego dearmas químicas. De momento nem Trup,nem May nem Macrom obtiverom apoiounánime e som muitos os paises, inclusoeuropeios, que rejeitan a agressão.

Semelha obrigado dicer que muitoolho com Asad e seus aliados.

Quinta do Limoeiro, abril de 2.018.

Xosé González Martínez, Presidente do Foro E. Peinador

Treixadura

PertinàciaNemésio Barxa

FORO A PENEIRA | Abril de 2018XIV

Miscelanea

Préstame ler nestas alturas davida nas que me atopo, máisque ubicado no que Jorge

Manrique chamaba “arrabal de se-dectud”, o verso pequeno, pero al-tivo (de altura, digo) de AntonioTroncoso de Castro. Un home ac-tivo, un home que non quere xubi-larse nin reformarse nin –moitomenos- aposentarse, que das tresmaneiras pode definirse no nosoámbito e no veciño luso o acougologo da vida laboral acostumada. Epoisque Troncoso de Castro seguebulindo a súa poesía é tamén buli-dora. Con ese ritmo e esa inspira-

ción que ten moito de fervenza po-pular. Eis os versos deste home quepara poetizar bota man da vellalingua galega. Esa que de purochover miudiño non hai quen a deaparado. E alá vai, nestes versos, anos enchoupar de forza melancó-lica, de saudades e soidades (asque cura Don Antonio na Xuntanzados Galegos en Alcobendas), deamor a unha Terra que nunca estálonxe porque sempre está en nós,entranada en nós (nunca estra-ñada). E para falar de Galicia, parafalarse, pois, Troncoso de Castro,fai por mirar no espello da nenez,

da mocidade, agora que os anosforon pasando con mesura de ríolento, de rio a modiño, de ríomiúdo como estes versos cheos desosegó, de señardades, do confortque dá o se saber arroupado polocapote do pensamento sereno. Esabedor e sabido. Son os poemasdesde autor dunha lunxitude breve,cáseque mínima, mais a desengue-dellar un pensamento longo, al-tivo, desde unha altura e altitudede miras que non se contradí contres versos do poema “O día” ondese define con total excatitude unhaxornada. Un xeito ou maneira deollar a vida, de Antonio Troncosode Castro que sirve de manual oubreviario. Que chove miudiño.Como verso popular que Rosalía fi-xera eterno. Longa vida tamén paraestes versos.

Sobre “Amagos” (interioridades) de Antonio Troncoso de Castropor Vicente Araguas

Chove Miudiño

En relación ás últimas in-formacións relacionadascoa permanencia dos

bungalows ilegais no CampingBaiona Playa” O grupo munici-pal do BNG-Asembleas Abertasen Baiona non só manifestou ese personou como demandantediante desta situación, sinónque propuxo en todo momentoque a única opción válida seríaa expropiación dos terreos,vendidos no seu día polo Es-tado Español, e a modificacióndo Plan Xeral de OrdenaciónMunicipal co fin de establecerunha ubicación alternativa áactual.

A situación de irregularidadedos bungalows non é nova esi non repuxo a legalidade to-davía foi porque a direccióndo Camping e diversos gober-nos municipais, en maior oumenor medida, actuaron encolaboración para que non seacadase unha resolución firme.Non se escapa tampouco á ar-bitrariedade xudicial, nada par-

cial nas súas resolucións, quepermitiu que unha cuestiónxuzgada e sentenciada desdeo ano 2.001 continúe todavíasin executarse.

Xa no recurso contencioso-adminsitrativo que o BNG pre-sentou no ano 2014 sinalábaseque na demanda e no escritode conclusións o Camping Baio-na Playa solicitaba que se lleconcedera a oportunidade deiniciar un proceso de legaliza-ción, cando precisamente nonpodían dar queixa da laxa ac-tuación administrativa e dasoportunidades concedidas parainiciar o dito proceso de lega-lización. De feito este proce-demento estivo suspendido du-rante un ano para dar unhanova oportunidade ao tan men-cionado proceso de legalizaciónque unha vez máis se viu abo-cado ao fracaso. De feito, noseu escrito de conclusións con-testou ao BNG, en lugar de re-bater ao Concello de Baiona. Otempo que se pediu sño tiña

unha finalidade, voltar a gañartempo para ganar tempo e se-guir explotando o Camping.Volve o Xuzgado do Contencio-so-Administrativo, coa resolu-ción actual a facilitar esta es-tratexia, demorando até o infi-nito unha situación ilegal quebeneficia ao infractor. A xerenciado Camping Baiona Playa ríeseda xustiza, do Concello de Baio-na e por extensión de todos osbaioneses e baionesas. Si real-mente houbese unha intenciónde legalización por parte dainfractora, ésta debería solicitarunha licenza e presentar unproxecto técnico completo. Nono fai porque lle convén quenon se resolva a cuestión fun-damental: a manifesta ilegali-dade da instalación dos bun-galows nun espazo protexido.

O BNG non quere que Baionadeixe de contar cunha infraes-tructura hoteleira que é bene-ficiosa para o turismo, precisa-mente por iso mesmo demandao cumplimento da legalidade.

Só a travésdun servizosturísticos sos-tíbeis e respe-tuosos conoso entornoBaiona podeseguir sendo un destino turísticosen igual. A única solución vá-lida é recuperar a titularidadepública duns terreos incluídosna Rede Natura 2000 e a pre-sentación dunha alternativa noPlan Xeral de Ordenación Mu-nicipal que permita o trasladoou a ubicación dun novo campono entorno da parroquia deSanta Cristina, proceso quedebe realizarse en constantediálogo entre todas as Admi-nistracións Públicas e a veci-ñanza de Baiona.

Por elo o Goberno Municipal,si quere deixar de facerlle oxogo dilatorio a quen incumplea sabiendas a legalidade, debeasumir a responsabilidade e su-marse a unha demanda xa clá-sico do BNG, instar ao Goberno

do Estado para que expropie osterreos que no seu día vendeu(instancia que reclamou en va-rias ocasións o BNG no Congresodos Diputados) e modificar oPXOM para posibilitar que sigaexistindo un camping na nosalocalidade.

O Grupo Municipal do BNGagarda que non teña que suce-der como no caso do campo degolf, onde o Goberno Municipaldo Partido Popular tivo queaceptar os postulados que ma-nifestou o BNG no seu programaelectoral, aceptándoos só candoxurdiron as demandas veciñais,en troques de actuar responsa-blemente e poñendo os intere-ses de baioneses e baionesaspor riba dos dunha empresaprivada.

O BNG reclama a expropiación dos terreos doCamping Baiona Playa e a súa reubicación

Libros

XVFORO A PENEIRA | Abril de 2018

Novas Da Raia

Mais do que umamontra de publica-ções, a Festa do

Livro e da Leitura de VilaNova de Cerveira privilegia acelebração do conhecimento.De 17 a 24 de abril, a Biblio-teca Municipal acolhe a XXIXedição da iniciativa, comuma diversidade de propos-tas culturais e literárias diri-gidas à comunidade escolar epúblico em geral.

Incentivar o gosto pelo livroe a prática pela leitura é oobjetivo transversal a todasas feiras do livro, mas a formade o alcançar pode e deve seranualmente reinventada paracontinuar a cativar diferentespúblicos. E em Vila Nova deCerveira prima-se pela reali-zação de atividades que pro-movam o contacto, o envolvi-mento e a interação entre ospresentes, conjugando apren-

dizagem com diversão. Assim, a programação da

XXIX Festa do Livro e da Leituraé diversificada e apelativa,com momentos exclusivos paraas escolas, com sessões decariz familiar para pais e crian-ças, e com propostas que con-vidam o público em geral aparticipar.

De sublinhar que a presençade crianças e jovens nesteevento é fator preponderantepara a autarquia da ‘Vila dasArtes’. Fazê-las viver o ambientedo mundo das letras, pelasbrincadeiras e narrações dehistórias ao vivo, contribuipara elevar o interesse e amotivação pela leitura.

Cerveira vive Festa do Livro e da Leitura ao longo de oito dias

Programação:Dias 17 a 20: Encontros com os escritores António Mota,

Adelaide Graça e João Manuel Ribeiro (sessões escolares)Dia 21: - Navegações – Oficina de Plástica – ‘(Re)crie a

escultura do Mestre José Rodrigues’ (crianças e famílias) |Associação Cultural Convento S. Paio | 11h30

- Apresentação da Revista Nova Águia (Vol. XX e XXI)com testemunhos para José Rodrigues, na presença deLuandino Vieira, Manuel Cabral e o Diretor Renato Epifânio(público em geral) | Associação Cultural Convento S. Paio ePorta XIII | 17h00

Dia 22: Apresentação do Livro “Os Rostos e os Lugares”de Inácio Nuno Pignatelli, com momento musical protago-nizado pela Academia de Música Fernandes Fão (público emgeral) | 15h30

Dia 23: Comemoração do Dia Mundial do Livro - Encontrocom a escritora Lara Xavier (ensino pré-escolar)

Dia 24: Sessão de poesia em homenagem a AntónioGedeão “Arma secreta” com Andreia Macedo e Zé Luís C(alunos do secundário e público geral) | 14h00

73 obras da Coleção do Mu-seu Bienal de Cerveira vão serapresentadas na Assembleiada República, no âmbito dascomemorações do 25 de abrilde 1974 e dos 40 anos da Bie-nal Internacional de Arte deCerveira. A exposição “Arte,Resistência e Cidadania” levaà casa da Democracia, a partirde 19 de abril, artistas quemarcam a evolução da artecontemporânea em Portugal.

No ano em que se assinalao quadragésimo aniversário daBienal Internacional de Arte

de Cerveira, a Fundação Bienalde Arte de Cerveira (FBAC)promove, em parceria com aAssembleia da República, umamostra de fotografia, pintura,desenho, escultura, serigrafiae instalação de 68 artistas.Trata-se de uma exposição deautores que integram a Coleçãoda Fundação Bienal de Artede Cerveira, composta por cercade 600 obras de arte contem-porânea.

Segundo o Presidente daFBAC, Fernando Nogueira “estamostra é o reconhecimento do

prestígio da bienal de artemais antiga do país e da Pe-nínsula Ibérica, também elaconsequência do 25 de abril,da sua utopia e ânsia criati-va”.

A exposição “Arte, Resis-tência e Cidadania. Os artistasda Bienal Internacional de Artede Cerveira e a Democracia”propõe, assim, uma reaproxi-mação histórica e física aopanorama artístico portuguêse internacional, a partir deuma das manifestações maismarcantes das artes plásticas

do país. “Esta mostra é também uma

paragem obrigatória de umaviagem que se prolonga atéVila Nova de Cerveira, de 10de agosto a 23 de setembro,na XX Bienal Internacional deArte de Cerveira, onde a expe-rimentação artística, a inves-tigação e a atividade expositivacomo meio de reflexão sobrea cultura visual contemporâneatêm lugar cativo”, acrescentaFernando Nogueira.

As visitas guiadas à exposi-ção exigem marcação prévia,

sendo que a curadora da ex-posição Helena Mendes Pereiraestará disponível no local, to-das as quartas-feiras, a partirdo dia 25 de abril de 2018 eaté à data de término da ex-posição, 26 de maio.

Assembleia da República comemora o 25 de abril comexposição da Coleção do Museu Bienal de Cerveira

Casa Clandestina” éum espetáculo quepretende fazer uma

visita ao primeiro álbum deZeca Afonso com materialcomposto depois da revolu-ção. “Talvez mais do quequalquer outro, “Com asMinhas Tamanquinhas” éuma interpelação concretade José Afonso aos temposque então se viviam.

Os episódios polvilhadospelo álbum, deixando de terde atirar farpas sob uma capade camuflados segundos sen-tidos, chamam abertamenteos bois pelos nomes. A li-berdade plena soa esplendo-rosamente, pela primeira vez,na obra de José Afonso”.

Hélder Costa, Daniel Pe-reira, Mário Gonçalves, DiogoCocharro, Jinho Correia pro-porcionam um concerto in-timista com novos arranjosdos temas que compõem oálbum “Com as Minhas Ta-manquinhas”.

No Auditorio CILV o 24de abril as 21h30

Concertocomemorativo25 de abril em

Valença

Un ano máis o Concello de Arbo,organiza o Xantar da LVIII Festada Lamprea, para dar a coñecer

o noso afamado producto por excelen-cia, a Lamprea e os nosos viños, que secelebrará o vindeiro sábado 28 de abril,

no restaurante "Os Pirús", cun menú noque se poderá degustar lamprea "estiloarbense" e rechea con salpicón, entreoutros manxares propios da terra.

Este tradicional xantar, acto centrale principal do evento, supuso no ano

1961 a orixe da Festa Gastronómicamáis antiga de Galicia, cando un grupode veciños e responsables de variosrestaurantes e adegas organizaron aprimeira edición co obxectivo de dar acoñecer este singular produto así como

os excepcionais viños do municipio,hoxe acollidos á Denominación de OrixenRías Baixas. Dende entoces, Arbo celebraininterrumpidamente a súa festa máisimportante do ano, Festa declarada deInterese Turístico Nacional.

A partir deste xantar orixinal, a Festafoi medrando e evolucionando ata chegara converter esta efeméride en referentegastronómico nacional, que nesta ediciónespera superar os 35.000 visittantes dapasada edición.

Entre os actos a desenvolver duranteesta intensa fin de semana festiva,destaca entre a completa e diversa pro-gramación para todos os públicos, AR-BOMOSTRA 2018, que este ano alcanzaa súa vixésimo cuarta edición. A FeiraAgroindustrial e Artesanal da Bisbarrado Condado-A Paradanta contará cunhaimportante representación de adegasacollidas á DO Rías Baixas e restaura-dores, que ofrecerán degustacións delamprea e viño a prezos populares.Tamén se poderán observar lampreasvivas en viveiros instalados para a oca-sión e coñecer as últimas novidades dosector agroindustrial.

O xantar terá lugar no RestauranteOs Pirús ás tres da tarde do día 28 e aoprezo de 44,60 euros.

O menú consiste en: entrantes: lam-prea rechea con salpicón; primeiroprato: Sabalo do Miño fritido con brotesde ensalda e Lamprea do Miño estiloarbense con arroz e picatostes; segundoprato: Cabrito de San Fins ou carné es-tofada con guarnición; postre: brazode xitano recheo de crema; inclúensetamén: viños brancos e tintos, viño es-pumoso zona do condado D.O. RíasBaixas, augas, refrescos e Licores D.O.

A data límite de reserva é o día 25.

FORO A PENEIRA | Abril de 2018XVI

Novas da Raia

Xantar da LVIII Festa da Lamprea

XVIIFORO A PENEIRA | Abril de 2018

LouriñaSALCEDA DE CASELAS

OConcello de Salceda deCaselas xunto con 15locais hostaleiros do

municipio veñen de presentaro Bocaselas, a primeira rutade bocadillos do municipio,que se celebrará os venres eos sábados entre o 20 de abrile o 12 de maio (ambos incluí-dos). Establécense dúas rutasdiferenciadas: unha para osvenres con 9 locais participan-tes, e outra para os sábadosna que serán 6 os establece-mentos presentes.

Esta nova iniciativa xurdetralo éxito que está a acadarcada ano o Pincho Folk, queleva xa celebradas cinco edi-cións e que cada ano ten lugar

no mes de setembro. Créaseunha nova ruta que neste casose centrará nos bocadillos, quese venderán ao prezo de 1,50€, podendo acollerse en tódolos

locais á oferta “bocatín + cañaa 2,50 €”.

Concello e sector hostaleirovan da man nesta nova inicia-tiva convencidos de que o pú-

blico de Salceda e arredoresvolverá dar unha resposta po-sitiva, e tamén por iso se pre-vén premios para as persoasque degusten os bocatas en

varios establecementos, e queentrarán no sorteo de valesde compra para consumir noslocais participantes.

Loli Castiñeira, Concelleirade Comercio e Turismo, pre-sentou o evento como una im-portante iniciativa para dina-mizar o pobo e sobre todo osestablecementos hostaleiros.“Pensamos en seguir organi-zando este tipo de eventosque apoien ao comercio local,neste caso á hostalería. O Con-cello plantexou a iniciativa eestamos moi satisfeitos coaacollida que tivo por partedos diferentes establecementose coa colaboración obtida den-de o primeiro momento”.

Bocaselas prevé despachar máis de 7000 bocatas na súa primeira edición

Os provedores afectadospola negativa do PP eo PSOE a pagarlles as

súas facturas veñen de presen-tar un recurso contencioso ad-ministrativo no Xulgado quelles permita cobrar o que llesdebe o Concello. Despois deque o Equipo de Goberno le-vase en dúas ocasións aoPleno o Recoñecemento Extra-xudicial de Crédito e que nasdúas ocasións tanto PP comoPSOE impedisen a aprobacióndo mesmo, as/os autóno-mas/os e empresas afectadas

non lles quedou outra saídamáis que presentar unha de-manda xudicial, tal como xa fi-xeran no ano 2016 cando, aoigual que nesta ocasión, osgrupos da oposición de Sal-ceda se negaron ao pago dasfacturas pendentes, emitidaspor diversos servizos e sumi-nistros feitos para o Concello.

Denuncian dende Movemen-to Salceda a enorme irrespon-sabilidade dos grupos da opo-sición antepoñendo unha vezmáis os seus intereses sobreos intereses das empresas e

autónomos/as que traballanpara o Concello de Salceda, eo que é máis grave, sobre osintereses dos propios veciñose veciñas. O RecoñecementoExtraxudicial de Crédito é unhafigura legal que permite ásempresas cobrar polos seusservizos sen ter que recorreraos xulgados, pero PP e PSOEempregaron unha vez máis asúa maioría para bloquear aacción de Goberno nunha novapinza que comeza a ser xa de-masiado habitual.

Dende o Equipo de Goberno

de Salceda (Movemento Sal-ceda) lamentan que a cuestióntivese que rematar por vía xu-dicial “polo afán de bloqueoda acción de Goberno por partede PP e PSOE”. O Alcalde, Mar-cos Besada, manifestou que“PP e PSOE seguen sen asumira súa derrota nas urnas e que-

ren gobernar o Concello dendea oposición. O que están afacer cos provedores do Con-cello é verdadeiramente su-rrealista e moi grave, impe-díndolles cobrar polos traballosrealizados, e empregándooscomo chantaxe ante o Equipode Goberno”.

PP e PSOE forzan aos provedores a acudir ao Xulgado

FORO A PENEIRA | Abril de 2018XVIII

LouriñaO PORRIÑO

Opasado 10 de abril, os veciñosdos barrios de Alvarín e das In-suas, en Atios, víronse sorpren-

didos por un forte despregamento dapolicía local do Porriño. Varias patrullase arredor dunha decena de efectivos,procederon a cortar o tráfico nun treitoda pista que une os dous barrios e atra-vesa propiedades da comunidade demontes de Atios.

Ante o balbordo e o forte ruxido demotores, varios vecinos achegáronseao torreiro do Roupeiro e alí comprobaronque se trataba dunha proba de rally, daque a comunidade non tiña coñecementonin fora anunciada públicamente. Peronon era unha proba de competición or-ganizada como tal, senon que se tratabado adestramento dun só coche. Ao pa-recer, segundo testemuñas presentesno lugar, o piloto era David Couceiro,fillo do dono da empresa González Cou-ceiro S.L., adicada á xestión de residuose moi coñecida no Porriño. Para poñera proba o seu vehículo, contou coapoio loxístico da Policía Local do Po-

rriño, así como dun amplo dispositivode Protección Civil. O adestramento le-vouse a cabo entre as seis e as oito datarde e implicou o corte ao tráfico demáis de dous quilómetros entre o Rou-peiro e As Insuas. De feito, algúnveciños das Insuas tiveron que agardara que rematase o adestramento parapoder dirixirse ás súas vivendas.

A comunidade de montes de Atiosquere denunciar públicamente que seutilizaron terreos da súa propiedade,como é o torreiro de festas do Roupeiro,sen que mediase petición de autorizaciónpor parte do piloto interesado ou dapropia Policía Local. Tampouco recibimosningún tipo de aviso ou comunicaciónacerca da proba.

Criticamos que se permitan estas ac-tividades no monte, xa que a comunidadede montes de Atios leva anos denun-ciando o tránsito indiscriminado de ve-hículos a motor (sobre todo motos equads) polas pistas forestais. Temosnoticia tamén de que de noite serealizou nalgunha ocasión unha proba

clandestina de coches, con tramos cro-nometrados, por varias pistas forestais.Trátase dunha actividade prohibida, quecausa graves danos ás pistas e camiñosrurais, en cuxo mantemento a comuni-dade inviste unha considerable cantidadede diñeiro.

As denuncias son reiteradas, por es-crito e vía telefónica, ante a gardacivil, ante a policía autonómica ou antea policía local. Lamentamos que ningúndestes corpos de seguridade teña actuadocon contundencia para combater estasactividades ilícitas, e daniñas para omonte. Polo menos non temos constanciade que a presenza de motos e quads enpistas forestais teña rematado.

Aínda que a proba do pasado martespuidera terse celebrado de acordo coanormativa vixente, non nos parece acer-tado a disponibilidade da policía localdo Porriño para dar cobertura a unhaproba coma esta, poñéndose ao servizodun interese privado e particular, paraun uso que consideramos incompatiblecoa contorna natural.

Critican que se utilizaran terreos da comunidade de montessen a súa autorización

A Policia Local deu escolta a un piloto de rally no seu adestramento polos montes de Atios

OPorriño foi a capital galegado mel, coa celebración da30ª Feira de Apicultura das

Rías Baixas. As feira iniciouse o ven-res 23 de marzo con actividades nasque participaron alumnas e alumnosdo CEIP de Atios, ademais de talleressobre trampas para vespas velutinase elaboración de xabrón con mel.Dende o sábado arrancaron as xorna-das técnicas nas que se debatentemas coma os métodos de recolec-ción –a cargo do doutor Félix Ada-nero-; control da mortalidade eprodución intensiva –por David SousaAlonso, técnico apícola en Eco AbejaS.L.-boas prácticas na alimentaciónapícola –con Fina Gonell Galindo dePajuelo Consultores Apícolas S.L.-ouun taller de nutrición e alimentacióndas abellas.

30ª Feira Apícoladas Rías Baixas

XIXFORO A PENEIRA | Abril de 2018

LouriñaO PORRIÑO

O56% das persoas ensituación de desem-prego que participa-

ron o ano pasado noprograma ‘Porriño Accede’,impulsado polo Gobernolocal a traveso da Concelle-ría de Emprego, están tra-ballando, unha porcentaxeque no caso daquelas querecibiron formación especí-fica para desempeñarse nosector da automoción aché-gase ao 74%.

En conxunto, en 2017,un total de 67 persoas ato-paron traballo logo de tercompletado este programa,o que representa o 55,8%de todas e todos os partici-pantes no mesmo, unha pro-porción que no caso das in-dustrias do sector da auto-moción é do 73,3% -con 55insercións de 75 alumnas ealumnos-.

‘Porriño Accede’ é un pro-grama municipal de forma-ción con prácticas en em-presas, dirixido ás desem-

pregadas e desempregadosdo Porriño, que proporcionaaccións formativas de cali-dade tendo en conta, aomesmo tempo,as necesida-des de emprego das empre-sas.

O obxectivo é facilitar ainserción ou a volta ao mer-cado laboral de persoas queestán en situación de de-semprego para o cal asínanseconvenios, con diferentescompañías de distintos sec-tores, por medio dos cales

o Concello do Porriño asumeo custo da formación e estasfirmas achegan o persoalespecializado encargado deimpartir a mesma.

En 2017 participaron nes-te programa 15 empresas, 8delas do sector da automo-ción, por medio dun pro-grama deseñado á medida.Ao mesmo tempo, ás em-presas que o desexen taménpoden participar neste pro-grama coa acollida de aspi-rantes en termos máis axus-

tados, previa formación poloConcello, no marco dun pro-grama avanzado pola em-presa que asume o rol depromotora.

Este é o caso do compro-miso asumido por Ti Auto-motive, radicada no Porriño,á que a alcaldesa, Eva Garcíade la Torre, e a concelleirade Emprego, fixeron unhavisita o venres pasado, queacolleu e contratou a parti-cipantes no programa ‘Po-rriño Accede’ ofrecendo máisdunha oportunidade laborala porriñesas e porriñesesque hoxe teñen un postode traballo.

Eva García de la Torre su-bliña que por medio de ‘Po-rriño Accede’, “proporciónaseunha alternativa real a co-lectivos de difícil reinserciónlaboral pois permite formara persoas desempregadas enpostos demandado polas em-presas, garantindo, destexeito, o acceso ao mercadolaboral”.

Máis da metade dos parados que participaron no “Porriño accede” están traballando

Ricardo Baz, veciño deAtios, fíxose con dúas me-dallas no Campionato de

Europa de Jiu Jitsu disputado o23 de marzo en Roma: unha debronce na categoría absoluta e ade prata en Peso Medio na espe-cialidade NO-GI (sen kimono).

Baz, que empezou na modali-dade MMA, da que foi campiónde Galicia, na actualidade compitee adestra con dous equipos, oGFTeam Vigo, na variante JiuJitsu con kimono e no Indepen-diente Club de Lucha, co que écampión galego de Grappling.

Ricardo Bazsubcampión de

Europa de Jiu Jitsu

Editorial NOVAS DO EIXO ATLÁNTICO S.L.Avda. Sarmiento Rivera, 4-4ºD (36860 PONTEAREAS - GALIZA) T. 986 64 12 69foroapeneira@gmail.com

Acatedrática xubilada deLingua Castelá e Litera-tura e doutora en Filoso-

fía e Letras pola UniversidadeComplutense de Madrid Maríade la Figuera López afirmou naDelegación da Xunta de Galiciaen Madrid/Casa de Galicia que“Lorca xa coñecía e admirabaa poesía galega, pero candoviaxou a Galicia sentiu elmesmo atrapado pola melodíada paisaxe e da lingua, daforza do mar e das xentes”.Fíxoo no transcurso da confe-rencia “Seis poemas galegosde Federico García Lorca”, queimpartiu nas súas instalacións.

En representación do dele-gado da Xunta e director daCasa, José Ramón Ónega, aconferenciante foi presentadapolo coordinador de Activi-dades Culturais da Casa, Ra-món Jiménez, quen valorouque De la Figuera “converteuseen especialista no poeta gra-nadino, segundo pode apre-ciarse no seu currículo, poladivulgación que fixo da súafigura mediante as conferen-cias que co título da de hoxeaquí ofreceu en diversos cen-tros culturais galegos, asícomo do estudo das claveslorquianas de Almodóvar nasúa película ´Hable con ella´”.

Sinalou así mesmo que “ou-tro autor sobre o que taménsente predilección e do quetamén lle gusta falar en públicoé Manuel Rivas, sobre todo dasúa novela ´Os libros ardenmal´”, ademais de reflexionaren conferencias sobre outrosescritores ou libros. Por outrabanda, apreciou que con estebreve poemario de seis poemas,que se publicou en 1932 na

editorial Nós, Lorca “realizouunha extraordinaria achega lí-rica ao galego”.

“Á miña chegada a Galicia(…) Sentín poeta galego, eunha imperioso necesidade defacer versos, o seu cantar obri-goume a estudar Galicia e oseu idioma”, lembrou Da Fi-guera que deixou devanditoFederico García Lorca. Taménque o poeta “rende a súa ho-menaxe a esa terra que lleachega tanto sentimento e be-leza versificando na súa linguanunha época en que se marxi-naba o galego: ante todo, Fe-derico era poeta do pobo”.

Segundo a conferenciante,García Lorca, “nos seus poemascanta á lúa, ao amor, á morte,tres nervaduras que traspasantodas as súas obras, e estableceunha conexión íntima con Ro-salía de Castro, a súa ´saudade´chora nos versos de Lorca ereflíctese nas molladas rúasde Santiago á luz da lúa”.

De la Figuera afirmou queos poemas galegos de Lorca“tiveron unha gran acollida,

eloxiáronos tanto Castelaocomo Álvaro Cunqueiro en Es-paña e en Hispanoamérica fo-ron difundidos tanto polosintelectuais exiliados comopolos que emigraron por ne-cesidade económica, todosaqueles a os que el chamaba´ trasterrados´”.

María de la Figuera López,filla de nai galega, de Redes-Ares (A Coruña), é autora daspublicacións “Unamuno: de lapesadilla nihilista al ensueñode totalidad” (Revista de Ana-

les do Seminario de Historiada Filosofía da UniversidadeComplutense de Madrid), “Arisa como expresión lúcida dela paradoja existencial”, tesedoutoral publicada pola Uni-versidade Complutense de Ma-drid, e a novela “Son estelasen el mar” ( Amazon), am-bientada en Cangas do Morrazo.Impartiu varias conferenciasde temáticas diversas, nas quetamén fixou a súa atenciónnas claves lorquianas no cinemade Almodóvar.

María de la Figuera: “Lorca xa coñecía e admiraba a poesía galega, pero candoviaxou a Galicia sentiu el mesmo atrapado pola melodía da paisaxe e da lingua”A catedrática de Lingua Castelá e Literatura e doutora en Filosofía e Letras impartiu na Delegación da Xunta

en Madrid a conferencia “Seis poemas galegos de Federico García Lorca”

María de la Figuera, na súa disertación, acompañada por Ramón Jiménez,cunha proxección de García Lorca.