berrizko aldizkaria

berrizko ezker abertzalearen

Karmen Amezua, Udaleko Kultura,

Euskara eta Jaien zinegotzia:“Kultura

herrira zabaldu, eta herritarren parte

hartzea bultzatzen saiatzen gara”

Konpostaje ikastaroaBerriz Maite Dugulako

taldeak Konpostaje

ikastaroa antolatu du

irailean. Hogehita

hamasei berriztarrek

hartu dute parte.

Gure kultur

gomendioakEl mazo y la canteraSagarren denbora

8. or r ian

Gatazka politikoa konpontzeko

aukera berria sortu da.

Ezker abertzaleak hartutako

alde bakarreko erabakiak

gatazka normalizazio politikora

eramateko atea zabaldu du.

Berrizko ezker abertzalea sarean:

www.berrizkoezkerabertzalea.blogspot.org

www.altzoan.com

www.berrizmaitedugulako.com

Webgune interesgarriak:

www.ezkerabertzalea.info

www.askatu.org

www.euskalherrian.info

www.basque.criticalstew.org

www.rebelion.org

www.kaosenlared.org

www.nontzeberri.com

A L D I Z K A R I A

3. or r ian

6. e ta 7 .or r ie tan

4.or r ian

00190000 REVISTA:Maquetación 1 15/11/10 09:17 Página 1

• ETAk nazioarteko komunitateak egiaz-

tatzeko moduko su-eten iraunkorra eta alde-

bakarrekoa aldarrikatzea, jarduera armatua

behin betiko uzteko borondatearen erakusle

gisa.

• Eskubide zibil eta politiko guztien aitortza,

proiektu politiko guztien jarduera eta garape-

na onartuz. (…) Alderdi Politikoen Legea

indargabetzea.

• Inoren aurkako mehatxu, presio, jazarpen,

atxiloketa eta tortura mota guztiak

desagertzea.

• Euskal preso politikoen aurka aplikatzen den

espetxe-politika etetea. Amnistiarako bidean

lehen urrats hauek:

- Preso guztiak EHra ekartzea, gaixotasun la-

rriak dituztenak askatzea, epaiketa zain dau-

den preso prebentiboei behin behineko askata-

suna, kondena beteak dutenei baldintzapeko

askatasuna, 40 urteko zigor legedia indarga-

betzea.

• Jarduera politikoagatik epaituak izan diren

pertsona/erakundeen aurkako prozesu

judizialak berraztertzea.

• Salbuespeneko lege edo tribunal oro eta

inkomunikazioa bertan behera uztea.

• Militante eta erakunde independentistei poli-

tikan aritzeko ezarri zaizkien debekuak indar-

gabetzea.

• Nazioarteko eragileen parte-hartzea sus-

tatzea, giza eskubideen urraketarik gertatzen

ez dela egiaztatzeko helburuarekin.

gernikako akordioaElkarrizketa eta negoziazio

politikoa dakartzan proze-

su hau ondoko printzipio

eta baldintzetan oinarritu

behar da: “Mitchell

Printzipioak” deitutakoe-

tan azaldutako konpromi-

soek zuzenduko dituzte

elkarrizketa eta arlo guztiei

buruzko negoziazioak.

· Gai politikoak konpontzeko,

soilik bitarteko demokratiko

eta baketsuak erabiltzea.

· Alderdien arteko negozia-

zioaren emaitzetan edota

negoziazio prozesuaren no-

rabidean eragiteko asmoare-

kin egindako indarkeriaren

erabilerari edo berau erabil-

tzeko mehatxuari aurkakota-

suna agertzea.

· Alderdien arteko negozia-

zioetan erdietsitako akordio

oro errespetatzeko konpro-

misoa. Era berean, akordioen

alderen bat aldatu nahi iza-

nez gero, soilik bitarteko

demokratiko eta baketsuak

erabiltzeko konpromisoa.

· Akordio politikoak lortzeko

negoziazio prozesua eragile

politiko, sindikal eta sozialen

egitekoa baino ez da izango.

· Elkarrizketa politikoaren

edukiek Euskal Herriko kul-

tura politiko guztiak barne

hartuko dituen akordioa

izango dute helburu: euskal

errealitate nazionalaren eta

erabakitze ahalmenaren

onarpenari buruz; barne

eredu juridiko-instituzionala-

ri eta, estatuekiko lotura

motari dagokionez, indepen-

dentzia barne; eta herriak

duen borondate demokrati-

koa errespetatzeari buruz.

· Aitortza, adiskidetzea eta

erreparazioa gatazka politi-

koak eta jatorri guztietako

bortizkeriek eragindako bik-

tima orori.

akordioaren zortzi puntuak

• La declaración de ETA de un alto el fuego

permanente, unilateral y verificable por la

comunidad internacional como expresión de

voluntad para un definitivo abandono de su

actividad armada.

• Reconocimiento de los derechos civiles y

políticos permitiendo la actividad y el desa-

rrollo de todos los proyectos políticos (…)

Derogación de la Ley de Partidos Políticos.

• Desaparición de todo tipo de amenaza, per-

secución, detención y tortura contra toda per-

sona.

• El cese de la política penitenciaria que se

sigue contra los presos y presas políticas vas-

cas. Primeros pasos en el camino hacia la

Amnistía:

- Traslado de los presos a EH, liberación de

los presos con enfermedades graves, juicio a

los presos preventivos que están a espera de

juicio, libertad para los que han cumplido la

condena, derogación de legislación que per-

mite condenas de 40 años.

• Revisión de los procesos judiciales contra

personas y estructuras derivados de su activi-

dad política.

• Derogación de jurisdicciones, de tribunales

especiales de excepción y la incomunicación.

• Levantamiento de prohibiciones para parti-

cipar en política a militantes y organizaciones

independentistas.

• Impulsar la participación de agentes interna-

cionales a fin de verificar que no se produce

ninguna vulneración de derechos humanos.

2


“En los últimos 50 años, el pueblo vasco ha luchado para conse-guir todas las condiciones estructurales para ser libre, y se puededecir que la mayoría han sido logradas: el fin del marco estatuta-rio; la conciencia territorial (poniendo a Navarra en el centro delconflicto político); la creación de instituciones nacionales propias;la deslegitimación del Estado y sus pilares (Constitución,Audiencia Nacional, Fuerzas Armadas y policía, Parlamentos…).Y entre todos el más importante: que hoy en día, la mayoría delpueblo vasco entiende que el futuro pasa por la libre determina-ción del mismo. Por lo tanto, la acentuación de la represión nomuestra más que la derrota del Estado y la senda correcta de lanueva estrategia de la IA y del Acuerdo de Gernika.”

GATAZKA POLITIKOA

KONPONTZEKO ABAGUNE BERRIAEuskal Herria aldaketa politikoaren

atarian aurkitzen da, eta hala ere,

Ezker Abertzalea ilusioz, urdurita-

sunez, zenbait kezkarekin ere, baina

batez ere batasunetik begiratzen dio

ireki berri den abagune horri. Kezka

horren iturriak bi dira: bata, egoera

berriaren aurrean Estatuak hartu duen

jarrera erasokor inoiz baino gogo-

rragoa (presoen kontrako jazarpen

gero eta bortitzagoak, eskubide

funtsezkoenen deuseztapena, Jon

Anza militantearen erahilketa, eta

abar) eta gatazka bide politikoetan

ardazteko borondate eza; eta biga-

rrena, Ezker Abertzalearen estrategia

aldaketa berriaren norabide eta oina-

rrien inguruko zalantza.

Azken 50 urteetan gatazka soluzio-

natzeko egon diren prozesu, eztabai-

da eta abaguneak memorian dituela,

Ezker Abertzalearen historia eskar-

mentuaren historia dela esan deza-

kegu. Txibertako mahaitik pasata,

1989ko Argeleko negoziazioen po-

rrotera joanez, ondoren Lizarra–

Garaziko prozesu demokratikoaren

hasierako ilusioa urte bat beranduago

zapuzten zela berriz ikusita, azkenik,

Loiolako Negoziazioen porrotak

berriz, amaigabeko gatazka bizi ote

dugun pentsatzera eraman gaitu.

Euskal Herriaren askatasunerako

bidean, badirudi pausu bat eman eta

bi egiten ditugula atzera. Usteak erdi

ustel, ordea. Ezker Abertzalearen

estrategiaz eta askapen prozesuaren

aurrerabideaz egon daitezkeen

zalantzak, negoziazio guzti horien

porrotaren eta Estatuaren inmobilis-

mo amaigabearen ondorio besterik ez

dira. Baina azaletik begiratuta

galtzen ari garela dirudien arren,

Euskal Herriaren askapen prozesua

aurreruntz doa: esan daiteke bere

azken fasean sartzen ari dela.

50 urtetan, beraz, Euskal Herriak

aske izateko baldintza estruktural

guztiak izatearen alde borrokatu du,

eta baldintza gehienak lortuak izan

direla esan daiteke: marko estatuta-

rioaren agortzea; lurraldetasunaren

kontzientzia (Nafarroa gatazka poli-

tikoaren erdigunean jarriz); instituzio

nazional propioen eraketa;

Estatuaren eta bere zutabeen

(Konstituzioa, Audientzia Nazionala,

Indar Armatuak, Legebiltzarra...)

deslegitimazioa. Eta guztietan gar-

rantzitsuena: egun, euskal herritarren

gehiengoak etorkizuna autodetermi-

nazio eskubidearen gauzapenetik

datorrela ulertzen du. Errepresioaren

areagotzeak beraz, Estatuaren porro-

ta eta Ezker Abertzalearen estrategia

berriaren eta Gernikako akordioaren

norabide zuzena erakutsi besterik ez

dute egiten.

Ezker Abertzaleak erakutsi du, beste

behin ere, erabaki ausartak hartzeko

gai dela, noiz eta Estatuak gehien

kolpatzen dion momentuetan

probokaziotan jauzi gabe, herri honi

etorkizunerako proiektu politikoa

eskaintzeko eta normalizazio poli-

tikora bidean ilusioa pizteko.

Konfrontazio demokratiko eraginko-

rra bultzatuz, Tasio Erkizia Ezker

Abertzaleko militante historikoak

dionez: “Bidegurutze ilusionagarri

bezain zaila bizi du gure herriak.

Ezker abertzaleak ausardiaz jokatuz

beste agertoki politiko baterako bal-

dintzak sortu ditu. Horren aurrean,

bistan da estatuek ez dutela bide

berririk zabaldu nahi eta gure herri-

aren nortasuna irentsi, eta bestela

desegin, nahian dirautela. Baina, hal-

aber, gizartean mugimendu indepen-

dentista indartsua gauzatzen ari da,

giza eskubideen alde plataforma

zabala hedatzen, eta batez ere nonahi

ilusioa suspertzen ari dela nabar-

mentzen da. Indarra bada eta asko

gara aldaketa sakonen aldeko apustua

egiten dugunok. Urrats berriak

emateko herritarren konpromisoa

behar da. Eguneroko konpromiso

anitza eta zabala hedatzea da bidea.”

(Konfrontazio demokratikoa.

GARA. 2010-10-14)

Hitz gutxitan: azken 50 urteotan

borrokatutakoaren uzta batzeko gara-

ia da. Orain, Estatuari presio

eraginkorra egiteko, herriaren

aktibazioa indartu eta ezkerreko eta

abertzaleak diren herri estrategia

eraginkorrak bultzatu behar dira.

Euskal estatua lortu arte, beraz, bo-

rroka da bide bakarra!

3

2009ko URRIAN

Urriak 14: “Bide politikoen” estrate-gia defendatzen ari ziren ArnaldoOtegi, Rafa Diez, Rufi Etxebarria etaezker abertzaleko beste sei militantehistoriko atxilotzen dituzte.Urriak 18: Manifestazio jendetsu etaanitz batek Atxilotuak askatzeko exiji-tzen du Donostian.Urriak 20: Ziklo politiko berri batabiarazteko estrategia berria jartzendu Batasunak militantziaren baitaneztabaidan.Azaroak 14: Altsasuko adierazpena.Ezker Abertzaleak MitchellPrintzipioak onartzen ditu, eszenatokiarmatua gainditu eta eszenatokidemokratikoa eskuratze aldera.ERREAKZIOAKAzaroa: Brian Currinek eta GerryAdamsek txalotu egiten duteAltsasuko adierazpenean EzkerAbertzaleak emandako pausua.

Azaroak 25: 34 gazte independentis-ta atxilotzen dituzte. Horietako askoktorturak salatzen dituzte.Azaroak 28: 20.000 pertsona mani-festatzen dira Bilbon gazteei beraienbabesa adierazteko.2010eko URTARRILEAN

Urtarrilak 4: Ezker Abertzalearenmilitantziak babesa ematen dioAltsasuko dokumentuari.Urtarrilak 17: Ezker Abertzalearenproposamena onartzen du ETAk.Otsailak 16: Para llevar a cabo elcambio resulta imprescindible posibi-litar una acumulación de fuerzas cre-ciente y llevar la confrontación alterreno donde los estados son másdébiles, el terreno político.Martxoak 30: DECLARACIÓN DEBRUSELAS: Declaración de líderesinternacionales en la Resolución deConflictos y Procesos de Paz.Llamamiento a ETA y al Gobierno

Español para que los nuevos esfuer-zos políticos para encauzar el con-flicto político avancen.Ekainak 20: EAk eta EzkerAbertzaleak “Indar politiko indepen-dentisten arteko akordioaren oinarriestrategikoak” sina-tzen dute, bestealderdi batzuetara zabalik dagoelaesanez. Helburua Euskal Estatuasortu, konflikto politikoa gainditu etabiolentzia desagerraraztea da.Irailak 5: ETAk, zenbait hilabetelehenagotik ekintza armaturik ez egi-teko erabakia hartua zuela adieraz-ten du. Eragile guztien inplikazioaeskatzen du.Gobernuaren erantzuna.Iraila: EKIN eta Askapenako kideaketa beste 3 militante independentistaatxilotuak. Tortura latzen salaketa.Irailak 11: Adierazi EHk deitutako eta40 eragilek baino gehiagok babesaemandako manifestazioa debeka-

tzen du Audientzia Nazionalak.Irailak 18: ETAk nazioarteari lankide-tzarako deia luzatzen dio.Irailak 25: Bakerako bidean, soluziodemokratiko baterako akordioa.Beste batzuen artean, EzkerAbertzalea, EA, Aralar, Alternatiba,AB, LAB, ELA... sinatu zuten. Bertan,ETA eta Espainiar Gobernuari eska-tzen zaio biolentzia gabeko eszena-toki bat eraikitzea, elkarrizketa etanegoziazio politiko alderdi-anitzaribide emateko.Urriak 1: Currinek dio Bruselakosinatzaileek 5 pertsonako“Harremanetarako talde internazio-nala” eratzea erabaki dutela.Mugimendu zibil eta politikoaUrriak 2: Adierazi EHri babesa ema-nez 40.000 pertsonatik gora manifes-tatzen dira.Urriak 12: Independentistak sarea-ren olatu berdea Iruñean.

Prozesu demokratikoak urte bat bete duK R O N O L O G I A


konpostajea erantzunak bilatzen Berriz Maite Dugulako ekimenak

hondakinen arazoarekin kanpaina

bat jarri zuen martxa aspaldian.

Honen helburua zaborren inguruko

gogoeta piztea zen. Izan ere sortzen

dugun zarama kopurua ez da batere

onargarria eta arazo horren aurrean,

alternatibak jarri ordez, beste alde

batera begiratzen dugu. Errazagoa

egiten zaigu zaborra kontainer

batean jartzea eta ahaztea. Hurrengo

goizean desagertu da eta!

Pentsa dezagun ordea: zergatik

botatzen dugu horrenbeste zabor?

Nor aberasten da horrekin? Eta

botatako guzti horrekin zer ger-

tatzen da? Guk etxean bereiztu

ditugun hondakinetatik, zenbat

birziklatzen da? Zenbat botatzen

da zabortegira? Zenbat erretzen

da? Zer kalte duen erraustegiak?

Zergatik ez dakigu ezer, zergatik

hain informazio gutxi?

Galdera gehiegi eta erantzun

gutxi. Horregatik, guzti honetaz hitz

egiten eta urrats praktikoak ematen

hasteko, Konpostaje ikastaro bat

antolatu zuen irailaren 27 eta 28an

Berriz Maite Dugulako ekimenak

udaletxearekin batera. Bi txandatan,

36 lagunek ikasi zuten auto-kon-

postajea nola egiten den.

Paco Saez, ikastaroa eman zuen

teknikariak, galdetzen zien parte

hartzaileei zeintzuk ziren ikastaroan

izena emateko motiboak: hondaki-

nak tratatzeko, ortua garbi edu-

kitzeko, kontzientzia ekologikoa,

Los participantes

aprendieron las

técnicas básicas

para el compostaje

mediante las

explicaciones del

profesor Paco Saez

y de los ejemplos

prácticos

konposta ongarri moduan aprobe-

txatu ahal izatea… ziren erantzu-

nak. Berak azpimarratzen zuen mo-

duan, erantzunei buelta emanez, ez

dago inolako motiborik, beraz, ez

konpostatzeko. Horrela, teknika

ikasteaz gain bi konpostera jarri

ziren martxan udaletxeko lorategian,

guztiok ikusgai direnak.

Izandako arrakasta ikusita, Berriz

Maite Dugulako ekimenetik

pentsatzen dugu zabaldutako ildotik

jarraitu behar dugula: jende asko

geratu da ikastaroan parte hartu

ezinik eta beste txanda bat antolatu

beharko da. Eta baita ere jarraitu

behar da erantzunak bilatzen orain

zabalik dauden beste galdera

batzuei: Berrizko familia batzuk

jarrera arduratsu batetik kon-

postatzen badute, eta zarama ez

badute kontainerrera ateratzen,

udaletxeko hondakin tasak

ordaindu behar al dute? Eta lur

zati bat ez daukatenek baina kon-

postatu nahi dutenak, nola egin

dezakete? Udaletxeak ezingo luke

jarri konpostera kolektiboak? Eta

asko badira animatzen direnak

prozesu honetan, zergatik ez atez

ate bildu konpostatzen diren hon-

dakin organikoak?

Galdera asko… jarraitu behar

dugu, guztion artean, erantzunak

bilatzen.

4

Berriz Maite

Dugulako organizó

un curso sobre el

compostaje en

septiembre; 36

berriztarras

participaron en el

taller de días

Raul: “mi valoración

del cursillo de

compostaje es

positiva porque me

ha demostrado que

otra forma de

reciclaje es posible”

Leire: “Etxean

sortzen den zabor

organikoarekin zer

egin oso ondo

azalduta eta era

praktikoan ikusteko

aukera izan dugu

ikastaroan”

PARTE HARTZAILEEN

IRITZIZ...


aldatzen dituzte Kartzela batetik bestera presoak, senitartekoen bisi-tak geroz eta zailagoak izan daitezen, beti ere etxetik urrunduz.

• Batasuna, EHAK, EAE-ANV, ... alderdiak eta gazte abertzaleenorganizazioak (Jarrai, Haika, Segi, ...) ilegalizatuta eta zuzendari-tza osoak kartzelaratuta dauzkate.

• Egin eta Egunkaria komunikabideak ere ilegalizatuta. Egin-ekoarduradunak preso.

• Udalbiltza, Euskal Herri osoko instituzio bakarra, ilegalizatuta etabere arduradunak, epaiketa fantasma baten ondoren, urtetako kar-tzela egotzi diezaiekeen sententziaren zain.

• Estatuen babes osoarekin, torturatu egiten dute poliziek.

Ezker Abertzaleak bakea lortze bidean alde bakarreko pausoakeman arren, eta ETA erakundeak ekintza guztiak etenak dituela adie-razi arren, Estatutu Espainoleko gobernuan dagoen PSOE –k badi-rudi gatazka jarraitzea nahi duela. Inolako biolentziarik erabili ezduten gazte euskaldunak atxilotu, torturatu eta kartzelaratzen jarrai-tzen dute.

Atxiloketetan inkomunikazioa tresna baliagarria zaie eurak nahidituzten deklarazioak bortizki lortzeko, eta gero juizioetan deklaraziohorietaz baliatzen dira urtetako kartzela zigorrak ezartzeko.

Komunikabide gehienek ere laguntzen dute Estatuen aparatuakdaramaten politika: torturaren aurrean bestaldera begiratu, kartzele-tako egoera isildu, Euskal Herriaren independentzia aldarrikatzenduen mugimendu guztia kriminalizatu eta “demokrazian” bizi garelasinestu dezagun, artileria guztia daukate martxan jarria.

Baina euskaldunok gure etorkizuna zein izango den erabakitzekosasoia heldu da. Asko dago jokoan eta, ez espainol eta ez fran-tsez sentitzen garen euskaldunok has gaitezen aktibo izaten, ekindiezaiogun lanari eta geroa defini dezagun geuk.

Euskal Herria eta Estatu Espainol eta Frantsesaren arteko gatazkaaspalditik dator, orain 500 urtetik, hain zuzen. Mendeetan zehar biestatu horiek egin dituzte ahaleginak euskaldunon nortasuna etalibre izate nahia suntsitu eta ezabatzen, baina ez dute lortu.

Eta Espainia eta Frantzian asimilatuta bukatu nahi ez dugun eus-kaldunon helburua, berriz, oso sinplea da: Gure hizkuntza, kultura,..., eta baliabide ekonomikoen kudeaketa hemen, EuskalHerrian, erabakitzea nahi dugu, ez dugu kanpoko inposaketarikonartzen.

Euskaldunon aldarrikapenei bi estatuek errepresio bortitzarekinerantzun diete beti, eta azken 30 urtetan geroz eta bortitzagoa iza-ten ari da errepresioa:

• 700 preso politikotik gora daude Espainia eta Frantziako kartze-letan; 150 pasa gaixorik daude. Hirurogehi preso inguruk 22 urtetikgora daramatzate kartzelan. Tratu txarrak eguneroko ogia dira kar-tzeletan. Ikasketak ezinezko bihurtzen ari dira. Behin eta berriz

Euskal Herriko independentziaren aldeko sarea daIndependentistak. Jendearen aurreko lehen urratsa 2010koOtsailaren 27an eman zuen. Sarearen lehenengo egitasmoa,Apirilaren 4an Aberri Egun bateratua antolatzea izan zen.Aralarrek eta ABk euren kabuz ospatzea erabaki zuten arren.

Parte-hartzea oinarri duen sare bat izanik, alderdien jokotikkanpo dago.Independentzia Euskal Herriarentzat aukera poli-tiko onena dela sinestuta, naziotasuna, gure hizkuntza, gurekultura, gure ekonomia, gure jendartearen aurrerapena etaingurumenarekiko oreka bermatzeko biderik zuzenena delako,independentziaren aldeko aldarria herri guztietara zabaltzeadu helburu.

Giza Eskubide zibil eta Politikoen Itunarekin bat eginik, era-bakiak hartzeko subjektu bakarra jendartea dela defendatzendu. Horretarako, Independentziara bidean zeharkatu beharre-ko bidea egiteko; Euskal Herriaren aitortza, lurraldetasuna etaautodeterminazio eskubidea errespetatu eta bermatzen duenagertoki demokratiko baten alde egingo du sareak, eta inde-pendentziaren aldeko arrazoiak landuko ditu.

Independistak Sarea

Euskaldunon aldarrikapenei errepresiobortitzarekin erantzuten diote bi estatuek

Nos encontramos en un momento político

trascendental. Contra la asimilación

cultural y la represión que mantienen los

estados (más de 700 presos políticos,

cierres de periódicos, persecución a la

juventud independentista, ilegalizaciones

de partidos políticos, tortura... ), la defensa

del derecho a construir libremente el

futuro de Euskal Herria exige ahora más

que nunca nuestro compromiso y trabajo

activo en todos los frentes.

Defiende los

derechos civiles y

políticos de la

ciudadanía mediante

la creación de redes,

buscando la

implicación y

activación de la

sociedad

‘Independentistak

sarea’ pretende

aglutinar, al margen

de partidos políticos,

a todas las personas

que se sienten

independentistas en

Euskal Herria

5


Eusko Jaurlaritzatik eta Aldunditik

Udalean jasotzen den diru-sarreren

kopuruan murrizketa egon izana

igartzen da kudeatzaile moduan?

Diru-sarrerak gutxitu arren,

soberakin handia egon da Berrizko

Udalean (eskaini dutena baino

gehiago gorde izan dute aurreko

legegintzaldietan udala kudeatu

duten taldeek). Eginda behar

luketen hainbat gauza egin dira,

gordeta zegoen dirutik. Kiroletan

ere, esaterako, lehen zapatu eta

domeketan itxita zeuden kirol

azpiegiturak zabalik daude, roko-

dromoa egokitu da: dirua gorde ez,

ondo inbertitu behar dutela insti-

tuzioek da gure politika. Zailtasun

asko topatu ditugun arren, aur-

rekontu argi eta parte hartzaileen

aldekoa izan da beti gure jarrera.

Euskara arloan bestalde,

Jaurlaritzaren eta Aldundiaren

diru-laguntzak asko jaitsi dira, eta

gehiago igarri dugu.

Herritar eta elkarteek parte hartzeko

hainbat formula bilatu dituzue.

Inauguratu genuenean esan nuen

bezala, Kultur Etxea herriarena

eta herritarrendakoa da. Kudeatu

egiten dugu guk, baina oinarrizkoa

da herritar eta kultur elkarte

guztiei zabalik egotea. Oso herri

aberatsa da Berriz kulturari

dagokionean: arlo ezberdinetako

sortzaile asko ditugu. Musikari,

idazle, argazkilari, bertsolari, mar-

golari,… asko ditugu herrian, eta

Karmen AmezuaKultura, euskara eta jaien zinegotzia

Karmen Amezua es concejala de la izquierda abertzale desde hacetres años. En esta entrevista nos habla entre otras cosas, de losretos que afronta su grupo en este curso, de cómo se ve la situaciónpolítica de Euskal Herria, y de su labor como responsable del áreada cultura, euskera y fiestas del ayuntamiento de Berriz.

Zer asmo eta espektatiba dituzue le-

gegintzaldiko azken ikasturterako?

Udalean gaudenetik eman ditugun

aurrerapausuen bidean jarraitzea,

eta gaiak ixten joatea da helburua.

Ezer ez dugu erdizka edo gora

beherekin utzi nahi, datozenei

gauzak ahalik eta ondoen lotuta

utziko dizkiegu. Kultura arloa

nahikoa forma emanda daukagu:

agenda kulturala ateratzen dugu

hiruhilabetero, eta errutina sako-

nak sortzea lortu dugula uste dut;

jendeak hartu du ohitura Kultur

Etxean zer dagoen begiratzekoa.

Falta zaiguna, Kultur Etxearen

erabilera arautegia osatzea da.

Sortutako ekimenak mantentzeak

lan handia eskatzen du, eta energia

handia behar da horretarako.

Eta Euskara arloari dagokionean?

Lan egiteko esparru zabala ikusten

dut Euskara arloan; herriko ezau-

garri guztiak kontuan hartzen

dituen euskararen egoeraren diag-

nosiaren araberako ekintza plan

bat prestatzen gabiltza, euskarari

dagokionean ikusten ditugun

lehentasunak zehazten. 2011rako

eginda utzi gura dugu lehentasun

horiek garatuko dituen plangintza

konkretua. Behar oso larria dago

bestalde, Euskararen ordenantza

berrizteko ere; Udaletik ateratzen

diren gauza guztiak lehenengo eta

behin euskaraz izatea, oinarrizkoa

da. Udaletik antolatzen diren ikas-

taroak euskaraz eskaintzen hasi

gara, eta euskara ez dakien nonork

interesa badu sortzen da gaztele-

razko taldea. Orain arte, talde

batean bakarrak euskara jakin

ezik, talde guztia igaro izan da

gaztelerara. Pleno aretoan eta

Kultur Etxean ere itzulpen-zerb-

itzua dago, eta guk euskara

erabiltzen dugu.

Zeintzuk dira abendura arteko egita-

rauak jasotzen dituen berrikuntzak?

Jendearen ekarpenak kontuan

hartuz egin ditugu egitarauan zen-

bait moldaketa: askok esan digute

kultur emanaldiak bariku gauean

izatea ez zela oso egokia, eta za-

patuetan, 20:00tara aldatu dugu.

Ordu eta egun egokiagoa delakoan

aldatu dugu. Kultur Batzordea

hartu genuen lehenengo momentu-

tik bezala, umeendako ekitaldiak

euskaraz eskaintzen ditugu, gauza

asko eta oso onak ditugulako

euskaraz aukeran. Euskal kultu-

raren aldeko apustu horretan, hel-

duendako kultur eskaintzan ere

euskalduna lehenesten dugu, nahiz

eta gaztelerazko lanak ere progra-

matzen ditugun. Datozen hileetan,

besteak beste, bertso saio oso

potentea abenduan, eta azaroan

Benito Lertxundiren emanaldia

egongo dira. Azken urte bietan

burututako toponimia ikerketan

batutako datu eta mapen erakus-

keta ipiniko dugu bestetik azaroan,

Kultur Etxean, herritarrek euren

ekarpenak egin ditzaten.

Abendurako, eta berritasun modu-

an, Euskal Zinemaren Astea anto-

latu dugu baita: egunero

euskarazko filme bat botako dugu.

“Vémos que todavía

hay mucho que

hacer en Berriz en lo

que respecta al

euskara; estamos

preparando un plan

de acción para

2011”

“Hace falta mucha

energía para

mantener todas las

iniciativas que

hemos puesto en

marcha, y en eso

vamos a centrarnos

hasta primavera”

“En el área de

cultura que dirijo,

los mayores

esfuerzos los hemos

puesto en intentar

promover la

participación de los

y las ciudadanas”

6


denen lanaren oholtza izan behar

du Kultur Etxeak. Edozein eragile

kulturalek zabalik dauzka Kultur

Etxeko ateak. Bestalde, Kultura

Batzordetik antolatu ditugun eki-

taldietan herritarren parte hartzea

sustatzen saiatu gara beti: eskul-

tura zein mural lehiaketetan jen-

dea bere iritzia ematera bultzatu

dugu. Herria izan daitela eraba-

kitzen duena da gura duguna: kul-

tura herrira zabaltzea. Aukeran

ditugun ekimenen gaineko infor-

mazioa eta deialdiak zabaltzean

ere indar berezia jarri dugu: panel

informatiboak ipintzea bultzatu

dugu, eta hiruhilero agenda kul-

turala banatzen da etxe guztietara.

Gidatzen ez dituzuen Batzordeetan

ere hainbat ekarpen burutu dituzue...

Bai, esaterako, alokairu sozialeko

16 etxebi-zitza egokitzea bultzatu

ditugu Ongizate Batzordean,

lokalak pisu bihurtzeko normatiba

ere bultzatu genuen (espeku-

lazioagaz amaitzeko helburuagaz:

lehen lokala bost milioi ordainduta

erosten zen eta berrogehi milioitan

etxe moduan saldu). Herrian

sortzen diren lanpostuetan bertako

jende langabea kontratatzeari ekin

diogu... Guk zuzenean gestionatzen

ditugun arloak ez diren arren,

hainbat proposamen egin ditugu.

Hauteskundeetara aurkeztu zenuten

programatik aurrera eraman barik

geratu den gairik badago?

Guk zuzenean kudeatzen ditugun

Kultura eta Hirigintza batzordee-

tan programan aipatutako ideiak

garatu ditugu. Gidatzen ez ditugun

arloetan ere hainbat proposamen

egin ditugu, batzuk ondo atera

dira eta bidean geratu dira beste

batzuk (zaharren egoitza edo

eguneko zentroa esate baterako).

Euskal Herrian normalizaziorako

zabaldu den aukera zelan bizi duzue?

Udalean lanean dihardugu; esku-

bide zibil eta politikoen urraketen

kontrako mozioak aurkeztu eta

onartu ditugu. Adierazi Euskal

Herria ekimenaren Durangaldeko

aurkezpena antolatu genuen

Berrizen, benetan argi daukagu-

lako eskubide zibil zein politikoen

arloan aurrerapausuak eman

behar ditugula. Horregatik, guztiz

irekiak izan gara gizarteko eragile

eta pertsona guztiekin berba egi-

teko. Horrela, Udaleko jeltzaleen

artean eskubide urraketei dago-

kienez sentsibilidade desberdinak

daudela ohartu gara. Bestetik,

Udalbiltzaren aldeko mozioa onar-

tu genuen, eta Gorka Camara zine-

gotzia eta Jabier Azpitarte alkatea

epaituei sostengua erakusten izan

ziren Madrilen… Dispertsioa

salatzeko, presoen aldeko kontzen-

trazioak hamabostero egiten jar-

raitzen dugu… Egoera politiko

orokorrari begiratuta, bistakoa da

gauzak aldatzen dabiltzala, eta guk

ere hor egin gura dugu indarra.

Beti egin dugun moduan, indepen-

dentziaren aldeko pausuak

emateko lanean dihardugu. Jende

askorentzat ilusionantea den ego-

era hau ezker abertzalearen

lanaren ondorio da gainera.

Normalizazio bidean zertan langun-

du dezakete Berriz moduko herriek?

Badihardugu Udaletan pausuak

ematen; arazoak konpondu eta

adostadunetara ailegatzeko lan

egiten dihardugu. Gure lehenta-

sunak oinarri hartuta, ezkertiar

eta independentista legez zabalik

egon gara eta egongo gara udalean

zein kalean ere berba egitera.

Hilabete gutxi barruko hauteskun-

deetara begiratuta, zer espektatiba?

Normaltasun politiko batean

hauteskunde horietan aukera guz-

tiak egon behar liratekeela argi

daukagu. Eskubide zibil eta poli-

tikoen aldeko agertu direnek gai

horri dagokionean zeresana

badutela uste dut. Guk lanean

dihardugu, baina ez normaltasun

batean; ezin dugu zerrendarik

prestatu, ezin dugu hemendik eta

hauteskundeei begira plangintza

bat egin… Eta hori guztia kalte-

garria da berriztarrontzat.

Zalantza barik esan dezakegu, guk

lan handia egin dugula zinegotzi

izan garen urteotan, eta gure ustez

lan ona, gainera. Hala ere

kontziente gara lau urte labur ger-

atzen direla aire berriak behar

bezala igartzeko, ez dago aldake-

tak sakontzeko denborarik. Gauza

asko egin ditugu, oposiziotik, eta

alderdi politikorik barik.

“En las áreas de

Euskera, Cultura y

Urbanismo que

dirigímos, hemos

desarrollado las

ideas que

mencionábamos en

el programa

electoral”

“Hemos trabajado

mucho en lo que

creíamos

beneficioso

para el pueblo”

“Es evidente que se

vislumbran cambios

en la situación

política en Euskal

Herria, y nosotros

también querémos

empujar hacia la

solución del

conflicto”

7

“Kultura herrira zabaldu, eta herritarren

parte hartzea bultzatzen saiatzen gara”


G

O

M

E

N

D

I

O

A

K

Xabier Amurizak ateratakoliburu berriak, Euskara hiz-kuntza nazional, osoa etabakarra egiteko proposamenkonkretuak dakartza, hiru atalnagusitan banatuta.I) Euskararen hutsuneak.Bertan, erlatiboan, konkor-dantzian eta beste hainbatarlo garrantzitsutan oraindikdauden arazo larriak planteat-zen eta soluzionatzen ahale-gintzen da. II) Aditzaren fanta-sia heroikoa. Aditzari buruzkoatal luze hau arazoen plante-atzea gehiago da soluzioeneskaintza baino, nahiz etahemen ere irizpide eta bideoso zehatz batzuk markatzendiren. III) Hiztegi osoa, nazio-nala eta bakarra. Sail luzehonetan, hiztegigintzako hut-sune oraindik handiak eta iriz-

pide ustez nahasiak eta oke-rrak planteatzen dira, oso pro-posamen zehatzak eginez,saiakeraren sarrerako pasartebatek dioen ildotik:"Lehiaren lege gupidagabezbaino ez bada ere, bada ingu-ruko hizkuntzekin nahitaezkonpartitu behar dugula ustedudan ondare komun osozabal bat, gramatikak eta hiz-tegiak orain arte onartzenausartu diren baino askozzabalagoa, eta erabaki dut ezegotea hizkuntzalari, hiztegi-lari, gramatikari eta arauemai-leen zain. Badakit bat bainogehiago aurkitzen direla nireantzeko sentieran, eta balite-ke horiei ondo etortzea lanhonetan planteatzen direnarazoak, eta eskaintzen dirensoluzioak".

La juventud vasca ha expresado sus aspiraciones yreivindicaciones políticas y sociales de formas múlti-ples y diversas, padeciendo una reacción represivaexacerbada y arbitraria por parte del Estado: crimina-lización de sus actividades públicas, montajes policia-les, detenciones masivas, tortura, procesos judicialesinquisitoriales, políticas carcelarias criminales… A suvez, como si de una cadena se tratase, la reacciónestatal ha originado la activación de miles de perso-nas, principalmente de madres y padres, en defensade unos derechos que consideran elementales y queven constantemente pisoteados, negados a sus hijos.Si bien se han puesto sobre la mesa medidas decorte político y social globales para la resolución deesta situación de conflicto, el Estado huye de estosmecanismos. Prefiere perpetuar sus recetas represi-vas. (Iturria: Txalaparta)

Kristiane Etxaluz xiberota-rra eta Alfonso Etxegaraibizkaitarra ezohiko bikoteadira. Biak gaztetik lotuakEuskal Herriaren askape-nerako borrokari, berenmaitasuna sorterritik 7.000kilometrotara bizitzera kon-denatuta daude, AlfonsoAfrikako irla tipi batean bai-taukate aspaldi, deportatu-rik. Baina erbesteak erbes-te, Bidasoaren Herriandauzkate biek begiak etasagarren denboran bihot-zak; oraindik iristear densagarren denbora emanko-rrean.

1600tik eta 1900era tartekopentsalari ustez paradigmati-koenak lantzen dira liburuhonetan. Descartes frantzia-rretik hasi eta Heideggerrenbukatuz. Tartean, Hume, Kant,Hegel, Marx, Schopenhauereta Nietzscheren pentsamen-duak azaltzen dira. Horrela,modernitatearen berrirakurke-ta bat proposatzen dute auto-reok, berrirakurketa hori ezin-bestekotzat hartuz gaur egun-go arazo etiko, filosofiko etapolitikoak hobeto ulertu ditza-gun. Liburuan salatzen da,askotan pentsatzen dela ErdiAroan fedea zegoela eta geroarrazoimena iritsi zela harekinpuskatzera. Autoreon tesia da,ordea, lehen fedea bazegoela,jainkoarenganakoa, bainaorain ere fedea badagoela,

arrazoian jarritakoa. Fede horilehen eliza kristauan bazego-en, orain Estatu-elizan etabere propietateetan (GizaEskubideak, Demokratzia,…)dago. Horrela, aurreko garaiaeta gaur egun bizi duguna ezdira hain ezberdinak. Adibidegisa, Estatuaren papera aipadaiteke: Estatu arrazionalabsolutu bat daukagu kont-zientziaraino sartzen dena(kondena politikoa da horrenerakusle). Estatua, aurretikEliza bezala, ideien inkisitorebihurtu zaigu. Horrek adieraz-ten du ez dugula Moderniagainditu eta agian zentzuhorretan Erdi Arora egin dugu-la jauzi.

Dena den, liburuak aipatuautoreen gaineko errepasoaegiteko ere balio dezake.

Amuriza, Xabier.“Euskara batuarenbigarren jaiotza”(2010, Lanku)

Arzuaga, Julen. “Lamaza y la cantera”(2010, Txalaparta) Haize Goikoetxea Ugartek

hogeita sei urte dauzka.Ipar Euskal Herrian jaiozen. Errefuxiatu bikotebaten bigarren alaba da,eta bi urte bete gabe zitue-la, GALek MikelGoikoetxea, “Txapela”,ETAko militantea hil zuen:bere aita. Urte guzti haue-tan Haizerentzat sendatugabeko zauri sakon batizan da bere aitaren heriot-za. Gertaera horrek berebizitza erabat baldintzatudu, eta gainera, amarekingaiari buruz hitz egiteabientzat oso gogorra izandenez beti, gauza gutxidakizki aitari buruz.Memoriaren berreskurape-neko ariketa honen lekuko-tza da dokumentala. Bidehorretan, Txapelaren irudidesberdinak ezagutu zituz-ten pertsonekin egiten datopo eta guztiek kontatuta-ko istorioak josiz,Txapelaren irudi kontrae-sankor bezain erreala osa-tzen du Haizek.

Olariaga, Andoni /Jimenez, Jon.“Modernitatearenauziaz” (2009, Jakin)

8

Pelikulakliburuak


berrizko aldizkaria

Documents