antonio banderas - festival de san sebastiÁn · 2019-02-21 · banderas eligió un extracto de el...

31

Upload: others

Post on 13-Apr-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Con esa naturalidad y frescuraque le caracteriza, el actor ma-lagueño recordó que estuvo porprimera vez en el Festival do-nostiarra, donde junto a Almo-dóvar presentó Laberinto de pa-siones hace veintiséis años. “Re-cuerdo que llegué con 350pesetas en el bolsillo y me mar-ché en autostop. Así fue mi pri-mer Festival de San Sebastián,por lo que cuando Pedro Almo-dóvar, el mismo director con el

que vine por primera vez, me en-tregue el premio, va a ser un mo-mento muy emocionante”, se-ñaló en su rueda de prensa unAntonio Banderas agradecidopor el galardón que viene a dar-le “más energía de la que ya depor sí tengo”.

Banderas confesó estar lle-no de ilusiones para continuarcontando historias como actor,al tiempo que tiene el propósitode dedicar más tiempo a su de-

sarrollo como director, faceta dela que dijo “todavía me siento enpañales, pero quiero crecer eneste terreno, quiero arriesgar-me y encontrar mi propio len-guaje”.

Él mismo reconoció que, aunpudiendo resultar una contra-dicción, no es muy amigo de losfestivales,“quizá porque no creomucho en la competición, perosí creo en los festivales comoencuentro entre cineastas dedistintos países, donde se pue-de hablar, hay un mercado, se veel trabajo de gente que de otromodo no tendría acceso a loscircuitos normales del cine, porlo que creo que cumplen unafunción importante”.

Volver al teatroBanderas dijo querer volver alteatro “que para mí es como unamujer que quiero mucho y ten-go abandonada. No quiero quepasen tantos años sin hacer te-atro, que fue mi primer medioy me hizo dar el salto. Me gus-ta su aspecto efímero y único.Me apetece entrar en un mun-do cinematográfico más pro-fundo, trabajar en el teatro, y tra-bajar menos y mejor. Creo quehasta ahora mi carrera ha sidocoherente. Cuando yo fui a los

Estados Unidos, salvo excep-ciones, no había actores hispa-nos y yo sentía que sólo me po-dían ofrecer determinados per-sonajes. He tenido que construirmi carrera apoyada en eso y, pa-ra mí, haber podido mantener-me durante veinte años en losEstados Unidos ya fue un éxito”,declaró.

El actor malagueño cree queha sido merecedor del PremioDonostia precisamente por eso,“por haber puesto un granito dearena para derribar muros queparecían imposibles de saltar,para quitarnos de encima uncomplejo de inferioridad que he-mos arrastrado durante muchosaños”.

De sus primeros años en losEstados Unidos dijo recordar laenorme soledad que sintió, al-go que le llevó a plantearse siaquello, realmente, merecía lapena. Entre las personas que, a

lo largo de su carrera, le hanayudado, además de “a mi ami-go Imanol y a Luis Pascual” ci-ta a Pedro Almodóvar, de quiendice le abrió muchas puertas.“Almodóvar era muy reconoci-do en el mundo profesional yeso me ayudaba cuando mepresentaba a cualquier prueba.Cuando decía que había traba-jado con él me dejaban presen-tarme”.

Banderas tiene prisa pormaterializar esa idea sobre Bo-abdil que le ronda en la cabe-za desde hace ya doce años.“La película la quiero grabar enárabe y español, las dos len-guas que se hablaban en aquelmomento. Quiero reflexionarsobre un tema actual de con-frontación de dos mundos, elmusulmán y el occidental, conla objetividad que me dan losquinientos años de historia quenos separan. Me voy a basar nosólo en los hechos históricos,sino también en la leyenda po-pular. En este proyecto me vala vida, es lo que más tengopresente en mi cabeza en es-tos días, más que cualquierotro proyecto”.

L. C.

Iñaki PARDO

At the press conference thathe gave yesterday in theKursaal before receiving theDonostia Award, AntonioBanderas recalled that thefirst time he came here tothe Festival twenty-six yearsago to present Laberinto depasiones with Almodóvar, “Iremember that I arrived with350 pesetas in my pocketand that I hitched back. Thatwas what my first SanSebastián Festival was like,so when Pedro Almodóvar,the very same director Icame with that first time,presents me with the awardit’s going to be a verytouching moment”.

He confessed that hewas still thrilled aboutcontinuing to tell stories asan actor, although at thesame time he intended tospend more time directingfilms. He acknowledged thathe wasn’t a big fan offestivals, because he didn’treally believe in competition,“but I do believe in festivalsas a meeting place forfilmmakers from differentcountries, where you cantalk, where there’s a market,and you can see work bypeople who wouldn’totherwise have access tocommercial film circuits, so Ithink that they do play animportant role,” he added.

Reversal of Fortune

Poltsikoan 350 pezeta zituela etorri zen Donostiara lehen aldizAntonio Banderas antzezle malagarra eta etxera buelta auto-stop eginez itzuli behar izan zuen. Garai hartan, PedroAlmodóvar zuzendariarekin etorri zen, Laberinto de pasionespelikula aurkeztera. Lehen festibala izan zen hura berarentzat.Bart berriz, Almodóvarrek eskura eman dion Donostia sariajasotzera. Harrez geroztik, 26 urte pasa dira eta lan ugari eginduena.

Estatu Batuetara joan eta bertan sufritutako bakardadeazharro sentitzen dela aitortu du Banderasek. Inoren laguntzarikgabe, bere kemenari esker, aurrera ateratzeko gai izan baitzen,eta hala eta guztiz ere, askotan, hark merezi ote zuen galdetuomen zion bere buruari.

Antzeztokietara bueltatzeko irritan dagoela aitortu duAntonio Banderasek, lehen urratsak antzerki munduan eginbaitzituen. Hala eta guztiz ere, gaur egun buruan duenproiektua Boabdil, Granadako azken kalifari buruzko istorioada. Arabieraz eta espainolez egingo den proiektua garatu ahalizateko gutxienez bi urte beharko dituela adierazi du aurtengolehen Donostia Sariak.

Orain 26 urte auto-stopez

Zinemaldiaren egunkaria • Larunbata, 2008ko irailaren 20a2

El actor Antonio Banderas agradece las muestras de cariño y el Premio Donostia.

«Este premio viene adarme más energía

de la que ya de por sí tengo»

«Me gusta el lado efímero y único del teatro»

PREMIO DONOSTIA DONOSTIA SARIA DONOSTIA AWARD

Triple dedicatoria llena de emociónEl actor malagueño recibió anoche el Premio Donostia con una voz entrecortada por laemoción de manos de su amigo y mentor Pedro Almodóvar, que habló con nostalgia delos años en los que colaboraron juntos, del Antonio como un “animal cinematográfi-co, superdotado de instinto”.

Banderas eligió un extracto de El manual del guerrero de la luz de Paulo Coelhopara expresar su gratitud hacia todos sus compañeros de oficio y amigos. El galardónse lo dedicó a tres personas muy especiales. La primera,“a un actor extraordinario conel que no he tenido ocasión de forjar una gran amistad, pero admiro mucho desdeque tuve la oportunidad de recibirlo en mi casa en Los Angeles”, Javier Bardem. En se-gundo lugar, se lo dedicó a su mujer Melanie Griffith, quien “abandonó su carrera pro-fesional de actriz por otra carrera que se llama ‘familia’ y lo ha hecho muy bien”. Porúltimo, “al hombre que más he querido, y más me ha querido, a la memoria de su pa-dre”. Aclaró, para concluir, que a Pedro no se lo dedicaba “porque él ha tenido una de-dicación continuada a lo largo de mi carrera”.

Diario del Festival • Sábado, 20 de septiembre de 2008 3

Oraindik ibilbide luzea duen Donostia saridun berriaErabat hunkituta jaso zuen atzo Antonio Banderasek aurtengo lehen Donostia SariaPedro Almodovar zuzendariaren eskutik. “Nik Donostiara egindako bisitak nereibilbide profesionalaren metaforarik hoberenak dira”, esan zuen txalo zaparrada luzeaentzun eta gero. Orain dela 26 urte Almodovarren zinerik ganberroenarekin, gero LaCorte del faraonekin; Belodromora hurrengoan, Zorroren abenturekin; bere lehenzuzendari lanarekin, Alabaman ero, eta, oraingo honetan, pelikula aurkezteko etasaria jasotzeko. Banderasek Fernando Fernan Gomez aipatu, Paulo Coelhoren hitzakirakurri eta beste hiru pertsonari eskaini zion unea: Javier Bardemi -“salgai ez dagoenpertsona bat”-, Melanie Griffithi -“bere karrera familiarengatik utzi zuen, nereemaztea”- eta azkenik, bere aitari, “gehien maite eta lagundu nauen pertsona”.

Pedro Almodovar bere lagun minari ere eskaini zion saria –“nere bizitzan eta nerekarreran dagoelako”. Honek, bere aldetik, Banderasen bizitza laburtu zuenean, elka-rrekin aritu ziren urteak gogora ekarri zituen, benetazko “animali zinematografikoa “dela esanez eta, beti bezain umoretsu,“munduko ipurdirik bozkatuenetarikoa”izendatuzuen.

PREMIO DONOSTIA DONOSTIA SARIA DONOSTIA AWARDANTONIO BANDERAS

«A metaphor for his career»Last night Antonio Banderas received the first of this year’s Donostia Awards fromhis old friend and mentor Pedro Amodovar in a ceremony hosted by Edurne Ormazabalin the Kursaal. The Oscar-winning Spanish director had introduced Banderas by reca-lling how as soon as he saw him he knew he was born to act, and he stressed his animalmagnetism and physical attractiveness as well as the beauty that he exuded when heacted.

After a brief overview of his career in clips a clearly-moved Banderas came on sta-ge to embrace Almodóvar. He claimed that his association with the Festival was a me-taphor for his career. 26 years ago he had come here with Almodóvar; later he had re-turned with big productions like The Mask of Zorro and then he had come back againwith films like Crazy in Alabama he had directed himself.

After quoting from Paolo Coelho’s The Manual of the Warrior of Light to expresshis gratitude to all his fellow actors and friends, he closed the proceedings by dedica-ting the award to three people: the extraordinary actor Javier Bardem, a man utterlycommitted to his profession; a woman who gave up her own professional career toraise a family, his wife, the actress Melanie Grifiths; and finally the man he loved themost, his father, who had passed away this year.

Montse GLEZ. CASTILLO

Iñaki PARDO

Iñaki PARDO

El actor Javier Bardem recibióayer el Premio Nacional de Ci-nematografía 2008 de manosdel ministro de Cultura, CésarAntonio Molina, en un acto quetuvo lugar en el Salón Excelsiordel Hotel María Cristina. El ga-lardón, dotado de 30.000 eu-ros, lo concede el Ministerio deCultura como reconocimiento ala labor más sobresaliente delaño en el ámbito cinematográfi-co español.

El jurado, que se lo concedióel pasado 18 de junio, quiso pre-miar tanto los logros que ha al-canzado el actor a lo largo de sucarrera, especialmente en2007, como la defensa que harealizado de la profesión y sucompromiso constante con el

cine nacional dentro y fuera delas fronteras españolas.

Las primeras palabras deBardem expresaron su sorpre-sa por la cantidad de gente con-gregada en la sala y agradeció lapresencia de las caras conoci-das que tanto admira, entreellas la de los actores Juan Die-go y Antonio Banderas, el cine-asta y presidente del JuradoOficial de esta 56 edición, Jo-nathan Demme, la presidentade la Academia de Cine, Ánge-les González-Sinde, la escritoraEspido Freire y la madre del ar-tista, Pilar Bardem.

El protagonista de la reciénestrenada Vicky Cristina Barce-lona declaró recoger el premiono como reconocimiento a su

persona, sino a toda una profe-sión de la que ha aprendido suoficio y a la que ama e intentadefender a través del trabajo.Pero no sólo ellos recibieron elagradecimiento de Barden, yaque también quiso compartir elmomento con los amigos delpueblo saharaui “con el que setiene una deuda de memoriahistórica”, con el fondo asisten-cial de la Fundación AISGE, quetrabaja “para honrar a nuestrosmayores en esta profesión”, asícomo con el proyecto de inves-tigación y desarrollo del arte in-terpretativo que prepara conJuan Carlos Corazza. A estostres, además de sus palabras ysu esfuerzo, Bardem entregarála dotación económica que re-cibió del Ministerio.

Desde Jamón jamón o Hue-vos de oro, el “yonkee” de Díascontados,el Romeo Dolorosa dePerdita Durango, el ReynaldoArenas de Antes que anochezcao el Ramón Sampedro de Maradentro, hasta el Anton Chigurhde No es país para viejoso ese se-ductor artista de Vicky CristinaBarcelona, Javier Bardem nosha enseñado, según el titular deCultura, que “gracias a su talen-to y preparación, seres reales ode ficción toman cuerpo, respi-ran y se hacen visibles porquetienen dentro a alguien que lesentiende y trasciende, les dotade la inteligencia y sensibilidadprecisas para que los compren-damos en toda su dimensión”.

De esta forma, Molina quisodestacar en su discurso que eloscarizado actor pertenece auna generación y a una estirpede grandes actores que basansu profesión en “un duro traba-jo,que nace del rigor y del entre-namiento; de la preparación afondo del personaje”porque “lainterpretación no es un fenó-meno casual”.

Para poner fin a la ceremo-nia de entrega, además detransmitirle su reconocimiento,el ministro quiso pedir a Javierque “siga siendo consecuentecon su manera de ser,con su au-toexigencia y perfeccionismo”yque siga siendo fiel a sus raíces.

I.O.

/ BERRIAK NOTICIAS NEWS4 Zinemaldiaren egunkaria • Larunbata, 2008ko irailaren 20a

Rodeado de amigos, Javier Bardemcompartió el galardón con los saharauis

Iñig

o IB

EZ

Javier Bardem en la ceremonia de entrega del Premio Nacional de Cinematografía ante admirados compañeros de profesión.

El actor junto al ministro de Cultura, Céstar Antonio Molina, y su madre, PilarBardem.

Iñigo IBAÑEZ

PREMIO NACIONAL DE CINEMATOGRAFÍA 2008

6 Zinemaldiaren egunkaria • Larunbata, 2008ko irailaren 20a/ SAIL OFIZIALA SECCIÓN OFICIAL OFFICIAL SECTION

ASBE DU-PA (Two-Legged Horse) • Irán-FranciaSamira Makhmalbaf (directora)

The fourth film by the Iraniandirector Samira Makhmalbafis a harsh, powerful portrait ofa mentally retarded youth whois hired by the father of a dis-abled boy to carry him on hisback to school each day. Thedirector said that although themain theme of the film “is themetamorphosis of a personinto an animal,” the politicalmessage is much deeper. Shehas no doubt that “famine andviolence are not mere clichés.”

She always works with non-professional actors and ac-knowledges that it is often verydifficult to find the right ones.

She also had administra-tive problems which meantshe could not shoot the film inher own country and she hadto make it in Afghanistan, al-though she claims that it couldhave been shot anywhere inthe world as its basic theme ishuman and universal.

A universalportrait of human

brutalisationNo dejó indiferente a nadie lacuarta película de la directora ira-ní Samira Makhmalbaf. Tras fi-nalizar la proyección de la dura eimpactante Asbe du-pa (El ca-ballo de dos patas), la joven noquiso guardarse nada para sí. Nose mordió la lengua a la hora detransmitir sus sensaciones en re-lación al filme.

Un joven, disminuido psíqui-co, es contratado por el padre deun chico disminuido físico paraque diariamente lo transporte so-bre su espalda a un centro esco-lar. Los demás jóvenes de la cla-se, lo hacen en burro. El joven ‘ca-ballo’ recibirá un dólar diario porla labor realizada.

En palabras de la directora deAsbe du-pa, Samira Makhmalbaf,aunque el tema central de la pe-lícula “es la metamorfosis de unapersona en animal” el mensajede la película es mucho más pro-fundo. Gesticulante y apasiona-da en las explicaciones, en opi-nión de la iraní, el largometrajetiene una causa-efecto con las di-ferentes realidades bélicas quese dan en muchas partes delmundo, en pueblos, por lo gene-ral, castigados por las guerras yel hambre. Samira Makhmalbafno tiene ninguna duda: “La ham-bruna o la violencia no son me-ros clichés”.

Los 101 minutos que dura lapelícula están basados en elguión escrito por Mohsen Makh-malbaf, padre de la directora.“Nada más leerlo me enamoréde él. Que un ser humano se con-vierta en animal, es la metáforade la vida”, dijo. En opinión de Sa-mira, la dura película que ha diri-gido cuenta con una gran cargasimbólica.

Otro aspecto importante pa-ra la directora, es su modus vi-vendi a la hora de acometer unnuevo proyecto o película. Sami-ra Makhmalbaf trabaja siemprecon actores no profesionales. Yesa apuesta tiene sus riesgos.“Dar con los dos protagonistasde Asbe du-pa no me fue tareafácil. Tuve que buscar y buscar.Uno de ellos es mendigo y el otro,arrastra una deficiencia mental.Tuvieron que ensayar bastante”.

“Al comienzo del filme, am-bos protagonistas son débiles–añade la directora– y hasta sur-ge cierta amistad entre ambos.Pero con el paso del tiempo, unose impone al otro”. El caballero,al caballo. El disminuido físico, alpsíquico. “Es decir, es la conoci-da relación de hombre contrahombre. He querido mostrar larealidad humana con la que con-vivimos. La película no tiene quever con seres buenos y malos. Esuna cruda descripción”. Pero aunasí Samira cree que obviamos elpresente.“Vivimos en un mundoen el que no queremos ver lo quesucede en la sociedad”.

Debido a problemas adminis-trativos, no pudo filmar la pelícu-la en su país. Tuvo que despla-zarse a Afganistán. “La películahay que contemplarla desde unaperspectiva muy amplia”, añade.“Se podría haber filmado en cual-quier lugar puesto que el eje de lahistoria es humano y universal. Silos espectadores cierran los ojos,los cierran a la realidad”. E.Samira Makhmalbaf durante la rueda de prensa.

Un muchacho llamado… ¿caballo?

Montse GONZALEZ CASTILLO

7Diario del Festival • Sábado, 20 de septiembre de 2008 SAIL OFIZIALA SECCIÓN OFICIAL OFFICIAL SECTION /

THE BOY IN THE STRIPED PYJAMAS (PIJAMA MARRADUNAZ JANTZITAKO MUTIKOA) • Britainia Handia – AEBMark Herman (zuzendari eta goidoilaria) • David Thewlis eta Vera Farmiga (aktoreak) • John Boyne (idazlea)

John Boyneren “Pijama marra-dunaz jantzitako mutikoa” ele-berri arrakastatsuan (munduzabalean 3 milioi aletik gora sal-du ditu) oinarritutako zinemara-ko moldaketa proiektatu zenatzo Zinemaldiko Sail Ofizialean,lehiaketatik kanpo. Filmaren

protagonista mutiko gazte batda: Bruno.Hau kontzentrazio es-parru batera eramaten dutenzortzi urteko mutil bat da; ofizialnazi baten semea dugu. Filmankontrajarriak diren bi munduaurkitu ditzakegu; alde batetikprotagonistak bizi duen erreali-

tate krudela deskribatzen da etabestetik, mutilak, berak, bereinozentziaren ikuspuntutik kon-tatzen diren egiazkotasunak di-tugu.

Mark Herman zuzendariarenhitzetan: “Hain ezaguna den ele-berri bat, hainbeste pertsonek

La traslación al cine de laexitosa novela de John Boy-ne,“El niño con el pijama derayas”, en la que el hijo de unoficial nazi descubre paula-tinamente los horrores delos campos de concentra-ción en la Alemania de 1940,ha permitido al realizadorbritánico Mark Herman “fa-miliarizar a los niños conunos hechos que vivió unageneración de la que apenasquedan testigos de primeramano, para así mantener vi-vo su testimonio”, apuntótras la proyección de la pe-lícula.

Autor y director reitera-ron la buena sintonía entreambos que ha hecho posi-ble esta versión cinemato-gráfica, protagonizada porVera Farmiga y David Thew-lis, que participa fuera deconcurso en la Sección Ofi-cial.

Para Herman, directorde Tocando al viento y quetambién firma el guión de Elniño con el pijama de rayas,el reto ante un éxito literariode estas dimensiones eraevidente: “Superar los mi-llones de películas que hanimaginado en su cabeza losmillones de lectores del li-bro”.

La amistad que estable-ce el joven protagonista conun niño que vive en lo que élconsidera una granja, da ini-cio a una historia cuyo final“es demasiado valiente pa-ra lo que acostumbra la in-dustria del cine”, señaló eldirector.

«El reto consistía ensuperar lo imaginado

por los lectores»

At the press conference he gave after his film hadbeen shown yesterday out of competition in theOfficial Section British director Mark Hermanexplained how transferring John Boyne’ssuccessful novel “The Boy in the StripedPyjamas” to the big screen in which the son of aNazi officer gradually discovers the horrors of theHolocaust, had given him the opportunity tofamiliarise children with events experienced by ageneration from which there are hardly any first-hand witnesses still alive. Flanked by the authorof the novel, and the stars of the film, VeraFarmiga and David Thewlis, Herman agreed with

Boyne that they had worked together quitesmoothly during the shooting process: “I wouldn’ttell John how to write a book, and he wouldn’t tellme how to make a film” he joked.

David Thewlis, who plays the Nazi officer, saidthat he had managed to avoid reproducing thetypical one-dimensional portraits of Nazis thatyou see in so many films about the Second WorldWar by reading the autobiography of Rudolf Höss,the commandant at Auschwitz, which enabledhim to give a much more human touch to acharacter who was not only a monster but also afamily man.

Herman: «Irakurleentzat filmaerakargarri egitea izan da erronka»

irakurri duten liburua zinemaraegokitu eta filma irakurleentzaterakargarri egitea izan da erron-karik handiena”. Jatorrizko libu-ruaren idazleak, bere aldetik, fil-mak nobelaren mamiari eustendiola onartu zuen.“Halere -adie-razi zuen Boynek-, zinemak etaliteraturak lengoaia ezberdinakbaliatzen dituzte,bakoitzak bereberezitasunak ditu”.

Hala, bi sortzaileen artekoelkarlanean begirunea gailenduizana berretsi zuen zinemagilebritainiarrak: “Nik sekula ez nio-ke esango John-i liburu bat nolaidatzi, eta berak ere ez dit esanfilma nola egin. Kontatzen denistorioa berdina izan arren, aldebatetik liburua dago, eta orainberriz, istorio horren gaineko fil-ma ere bai”.

Holokaustoaren gainean egin-dako beste hainbat filmeetatikdesberdindu nahi izan du zuzen-dariak ume baten begirada xu-mearen bitartez kontaturiko is-torio hau: “Egia da gai honen in-guruan pelikula asko egin direla,baita mutiko baten begiz ikusi-takoak ere (La vita è bella, esa-terako); baina nik uste sekula ezdela ume aleman baten ikus-puntutik erakutsi”.

Vera Farmiga emakumezkoaktore protagonistak, bestalde,bere arbasoen ukrainiar jatorriaekarri zuen hizpidera, mundukohainbat tokitan oraindik orain an-tzeko ankerkeriak gauzatzen di-rela gogoratuz: “Georgian, Dar-furren, Iraken, Afganistanen edoPalestinan; mundu osoan badiraoraindik antzeko hesiak. Halako-rik sekula zeharkatu behar ez iza-tea espero dut”. S. B.

TThheewwlliiss,, BBooyynnee,, FFaarrmmiiggaa eettaa BBooyynnee aarrggaazzkkii--ssaaiiooaann..

From Innocence to Horror

8 Zinemaldiaren egunkaria • Larunbata, 2008ko irailaren 20a/ SAIL OFIZIALA SECCIÓN OFICIAL OFFICIAL SECTION

Hacer doblete en este Zinemal-dia es un hito que pocos actorespueden lograr en vida. Ahora secumplen exactamente diez añosdesde que el polifacético Ben Sti-ller nos demostrara la extraña di-cotomía de su comicidad.

Por un lado, extirpando tur-badoras sonrisas en la epatanteAmigos y vecinos, y por otro, ati-borrando el Velódromo del mayornúmero de carcajadas emitidas

en ese recinto con la incorrecciónde Algo pasa con Mary. El apo-cado rostro de Ben con un cho-rro de semen columpiándose ensu oreja lo catapultó inmediata-mente al estrellato, sepultandosus otros méritos al mismo tiem-po, como aquel prometedor de-but en la dirección que fue Rea-lity Bites. Desde entonces se haconvertido en un imprescindiblede la comedia de fácil consumo,

junto a otros cracks del humor sa-lidos del Saturday Night Live co-mo Sandler, Black, Ferrell o Wil-son.

A pesar de que Stiller ya hademostrado su solvencia para eldrama, parece obstinado en queno le tomemos en serio, ocultan-do toda su inquietud y sensibili-dad bajo una pátina de humorgrueso (o gross-out) aparente-mente inocuo. Cuando la realidad

Fotograma de la película Tropic Thunder.

Algo pasa con Ben Stillernos dice que este genial actor, es-critor, director y productor ino-cula una demoledora crítica sinpaliativos al absurdo de la socie-dad americana a través de la risacontagiosa.

Los espectadores más des-prejuiciados podrán disfrutar apartes iguales de su personaje desufridor humillado por todos, co-mo de su histriónica mirada -deacero azul Zoolander- rebosantede poshumor, sátira punzante ycrítica incisiva.

Ángel ALDARONDO

Paramount Pictures Spain pre-senta este año en el marco delFestival su primera película,Tropic Thunder de Ben Stiller,desde su separación de Uni-versal Pictures, inminente pa-ra finales de mes.

Pierre Auger, vicepresi-dente y director general, ha ex-plicado en unas declaracionesa Fotogramas, que desde la en-trada de Brad Grey en Para-mount Pictures en 2006, el ob-jetivo de la compañía ha sidovolver al origen: “Producir pe-lículas y atraer grandes talen-tos”. Con la compra de Dream-Works, la distribución tambiénha quedado desviada.

Entre los nuevos planes,Auger destaca potenciar las co-producciones con España.“Es-tamos leyendo muchos guio-nes y estoy empezando a tenercontactos con productores”. Sehan fijado un objetivo de unas30 películas al año, cuatro deellas españolas. “Además, de-beríamos facturar unos 100 mi-llones de euros”.

Divorcio entrelas majors

TROPIC THUNDER (TROPIC THUNDER, UNA GUERRA MUY PERRA) FUERA DE CONCURSO

ENTRE OS DEDOS

ZUZENDARI BERRIAK

Personajes infelices con pocomargen para la esperanza

9Diario del Festival • Sábado, 20 de septiembre de 2008 ZABALTEGI ZONA ABIERTA OPEN ZONE /

Zientzia fikzioa orainaz hitz egitekoEtorkizun hurbilean girotuta dago DignaSinke zuzendari holandesak bart Kubo txi-kian aurkeztu duen Atlantis lana. Gizartehori guztiz zoriontsua da; are gehiago, zo-riontasuna derrigorrezkoa dela ematen du.Hala ere, hor bada ongi ez dabilen zerbait.Esaterako, ezin da iraganaz hitz egin, tabudelako. Horrela gauzak, Xeniak, hamalauurteko neskato batek, bidaia bat egingo dudebekatutako lurraldeetan barrena.“Gau-zei buruz, arazoei buruz, modu agerikoanedo zeharka hitz egin daiteke; nik gauzeiburuz, arazoei buruz, zeharka hitz egitekozinema maite dut, eta horixe egiten dut”,esan du Sinkek. Izan ere, etorkizunari bu-ruz baino gehiago egungo gizartearen hain-bat arazori buruz hitz egiten du Atlantis-ek.“Hots, zientzia fikziozko lan on guztiekbeti egin duten bezalaxe”, ohartarazi du Jo-se Luis Rebordinosek, bart aurkezle-lanakegin dituenak. Digna Sinkek aldean izan duPitou Nicolaes, filmean Xeniaren rola jo-katzen duena. Bere lana espresuki nabar-mendu nahi izan du zuzendariak. M.A.

BEREZIAK

Entre os dedos es un drama sinconcesiones en el que la prácti-ca totalidad de los personajesque intervienen son infelices y,además, apenas se vislumbra unmínimo resquicio para la espe-ranza .“No es que nosotros ten-gamos una visión del mundo, engeneral, tan pesimista como laque se refleja en el filme, pero es-ta historia, en concreto, sí que lavemos así”, declararon ayer losdirectores, Tiago Guedes y Fre-derico Serra.

Paulo, encarnado por FelipeDuarte, y Lucía, por Isabel Abreu,constituyen un matrimonio jo-ven con dos hijos pequeños, unmatrimonio que atraviesa unacrisis, que se ve agravada cuan-do él, tras haber denunciado unaccidente laboral del que ha si-do víctima, se queda sin empleoy, por tanto, sin ingresos.“El cor-dero al que atacan los perros y,a pesar de ello, permanece in-móvil es una buena metáfora dela falta de capacidad de reacciónque afecta al personaje mascu-lino”, indicó Tiago Guedes, quienañadió que, en su opinión,“no esen absoluto un personaje fan-tástico, pues hay muchos Paulosen el mundo”. Lucía, por su par-te, no está en situación de ayu-dar a su marido, pues, tal y co-mo lo expresa el propio perso-naje en la película, bastante tienecon ser la única que “tira del ca-rro” familiar. Paralelamente sedesarrolla la historia de Bela,hermana menor de Paulo, quienvive con su padre jubilado, atra-pado por la añoranza del pasadocolonial portugués en Angola.Bela cuida también de un jovenenfermo terminal, que mantieneuna tormentosa relación con sumadre.

Si los personajes de la histo-ria alguna vez fueron felices o silo serán en el futuro es algo im-probable, pero, en todo caso,irrelevante, porque el objetivo deTiago Guedes y Frederico Serrano ha sido sino “captar un pe-dazo de sus vidas en un perío-do de tiempo determinado”, y ha-cerlo sin grandes aspavientos,“através de pequeñas cosas del díaa día”.

El filme, una coproducciónentre Portugal y Brasil, ha si-do rodado en blanco y negro,“primero –explicó Frederico Se-rra al respecto–, porque nosgusta y, segundo, porque cree-mos que proporciona a la pelí-cula una estética muy homo-génea con el argumento; porejemplo, apenas se diferencianlas escenas nocturnas de lasdiurnas”. Además, aunque En-tre os dedos está rodado en unsuburbio de Lisboa, absoluta-mente nada permite identificarla capital portuguesa. ¨Hemoselegido las localizaciones para

go, para ellos, pero también pa-ra nosotros”, declaró la actriz.

Entre os dedos es su segun-do largometraje conjunto de Tia-go Guedes y Frederico Serra,después de Cosa ruim, que ro-daron en 2006. M.A.

Entre os dedos is aharrowing drama in whichalmost all the characters areunhappy and you can hardlyglimpse even a vestige ofoptimism. “It’s not that wehave such a pessimisticvision of the world as theone that is shown in the film,but we do see this specificstory like this,” the directors,Tiago Guedes and FedericoSerra, wanted to makeclearer yesterday.

If the characters in thestory were ever happy or notor if they ever will be in thefuture is rather unlikely, butin any case, this is quiteirrelevant for the Portu-guese filmmakers as theiraim has merely been to,”capture a chunk of theirlives in a specific period oftime through minor ele-ments.”

The film, which is thesecond they have madetogether, was shot in blackand white. Serra explainedthat this was due to the factthat, “first of all, because welike it, and secondly, be-cause we think it providesthe film with an aestheticthat goes really well with thestoryline.”

A pessimisticvision of the little

things in life

dotar de intimidad a los perso-najes y, a la vez, con la intencióndeliberada de transmitir queesta historia u otras similarespueden tener lugar en cualquierparte del mundo”, añadió Fre-derico Serra.

La actriz principal de la pelí-cula, Isabel Abreu, que tambiénestá estos días en Donostia, re-conoció que encarnar el perso-naje de Lucía, “sometido a for-tísimas tensiones de todo tipo”,ha supuesto todo un reto inter-

pretativo. Un reto que ha veni-do a dulcificar la presencia en elrodaje de los dos niños que en-carnan a los hijos de la parejaprotagonista. “El trabajo conellos se ha basado en la impro-visación y ha sido como un jue-

ATLANTIS

Tiago Guedes y Frederico Serra –con el micrófono–, en el Kursaal 2.

Sinke, ezker-eskuin Rebordinos eta Nicolaes dituela.

Iñaki PARDO

Gorka ESTRADA

Thomas es una tierna historiabasada en un relato del novelis-ta noruego Kjell Askildsen, Últi-mas notas de Thomas F. para lahumanidad. “El primer motivoque me llevó a rodarla fue el per-sonaje”, dice Miika Soini.“Si ten-go que elegir entre un joven de20 años y un señor de 83, elegi-ré el segundo. Me interesan lashistorias de personas mayoresporque tienen más experienciasque contar”.

Otra de las razones que im-pulsó al joven realizador a es-coger este tema para su primerlargometraje fue la problemá-tica que existe con la soledadentre la gente mayor en Finlan-dia. “Cada dos días un ancianose suicida en mi país, es un ver-dadero problema. De hecho, misiguiente película la protagoni-za una mujer de 72 años que vi-ve entre Helsinki y París”.

Thomas, interpretado fabu-losamente por el veterano actorLasse Pöysti, es un anciano viu-do, que no tiene a nadie conquien relacionarse. Sus largos dí-as consisten en juegos de aje-drez sin oponente, en copas devino solitarias en cafeterías, enpaseos que ocasionalmente in-

troducen personajes que vanañadiendo pequeños detalles sindesvelar el secreto de la vida pa-sada de Thomas: su mujer.

La música clásica orquestal,compuesta en parte por el jovenLasse Enersen, tiene una granimportancia a la hora de marcarel tempo en la rutina de Tho-mas. “Hubo escenas que roda-mos de acuerdo con la duraciónde ciertas piezas”.

Para Soini se trata de unahistoria de amor, de “cómo al-guien tiene que sacrificar al serque más ha querido para libe-rarlo de un sufrimiento”. Nadieentiende al anciano, ni siquierasu hija o sus compañeros, poreso evita todo contacto conellos.

Kaurismaki y AnderssonSin caer en los tópicos, el debutde Soini recuerda a una versiónmenos agria de su compatrio-ta Aki Kaurismaki, del que seconfiesa admirador. “Me gustasu manera de contar las histo-rias y sus encuadres”. Sin em-bargo, se siente más cercano alrealizador sueco Roy Ander-sson. “Trabajé con él durantedos años en el Departamento de

Arte haciendo los decorados pa-ra You, the Living (2007). De he-cho, el mismo equipo ha traba-jado para Thomas”.

Soini se declara fan de An-dersson. “No quiero copiar, pe-ro me encanta la manera de re-tratar el mundo que tiene y cla-ro que es una influencia. Fue unprivilegio y un placer trabajarcon él”.

El realizador y Janne Wrigs-tedt, el productor, empezaron atrabajar en una película para TV,de una hora de duración, pero aldarse cuenta de que podía tenerfilón en festivales, la convirtie-ron en un largometraje de cine.“La alargamos a 73 minutos, apesar de contar con un presu-puesto para una película de 30mins: 197.000 euros, 10 días derodaje”.

“Creo que hemos batido al-gún tipo de record, pero aún nosé decir cuál”, bromea el direc-tor.“Ahora queda lo más difícil”,recuerda el productor, “conse-guir distribuidor. ¿Podrías men-cionar que estamos libres en elartículo?”.

A.R.

/ ZABALTEGI ZZOONNAA AABBIIEERRTTAA OPEN ZONE10 Zinemaldiaren egunkaria • Larunbata, 2008ko irailaren 20a

When Juan Zavala beganrunning the Get-togethers inthe Sala Club in the VictoriaEugenia last year, he aimedto, “create a pleasantatmosphere where peoplecould talk about cinema.” Heachieved this, so this yearhe’s back and it looks likehe’s going to be just assuccesful, judging by howwell-received the firstsession was yesterday withvisits from the Frenchdirector, Philippe Garrel, andthe team that made theSpanish film Amateurs.Once again the event willstart at 2 PM and will beaccompanied by JuantxoZeberio’s piano.

Miika Soini, the Finnishdirector of Thomas, saidthat it was the maincharacter that led him toshoot his debut film about alonely old man. “If I have tochoose between a 20-year-old youngster and an 83year-old, I’ll choose thelatter because he has moreexperience and more storiesto tell.” Although he con-fesses that he is an admirerof his compatriat, AkiKaurismaki, he feels a lotcloser to the Swedishfilmmaker, Roy Andersson,who he worked with for twoyears in the Art Departmenton the sets for You, theliving.

Return of awinning formula

NUEVOS DIRECTORES

THOMAS

Miika Soini: «Me interesan lashistorias de personas mayores»

Miika Soini viene a presentar su ópera prima Thomas. Iñaki PARDO

ENCUENTROS ZABALTEGI

Cuando Juan Zavala asumió elaño pasado conducir los En-cuentros en la recién estrenadaSala Club del Victoria Eugenia,se impuso el objetivo de “lograrun ambiente agradable para ha-blar de cine”. Lo consiguió, de

manera que este año ha vueltoy, a juzgar por la acogida que tu-vo ayer la primera cita, lo con-seguirá de nuevo.

Allí estuvieron, por una par-te, Philippe Garrel y, por otra, losintegrantes del equipo de Ama-

teurs, con su director, GabrielVeláquez, al frente. El cineastafrancés presentó su último tra-bajo, La frontière de l’aube, pe-ro sobre todo habló con pasiónde su concepción del cine “co-mo búsqueda” y no como “un

mero producto comercial”. Conel equipo de Amateurs llegaronlas risas, sobre todo con el (no)actor principal del filme, PacoLuque. Velázquez lo eligió por suimponente rostro, por lo que Za-vala, con sorna, se atrevió a va-ticinar que figurará entre losmás recordados del Festival,“allado de los de Bardem y Bande-ras”.

Las intervenciones de los in-vitados son introducidas conmúsica de piano, interpretadaen directo por Juantxo Zeberio,cuyo buen hacer ya tuvieronocasión de degustar el año pa-sado los aficionados.

Y, hablando de degustar, lasjornadas se rematan con unascopas y unos pinchos –la estre-lla de ayer fue una espuma debacalao con jugo de tomate na-tural y pimientos del piquillo–,que permiten a los invitadoscharlar en corros. Ése es el mo-mento en que Zavala, libre ya delmicrófono, hizo algunas refle-xiones: “Este marco es ideal pa-ra el encuentro. Yo creo que, so-bre todo los nuevos directores,tienen aquí una oportunidad es-pléndida para hablar y conocer-se. En ese sentido, el año pasa-do vivimos momentos memo-rables y espero que se repita laexperiencia”.

La cita es a las 14.00 horas.

M.A.

Un ambiente de cineIñigo IBÁÑEZZavala, a la derecha, charla con Garrel, ante la mirada del equipo de Amateurs.

Zinema iraniarraren aurreanmuturreko bi jarrera topatzenditugu askotan, edo, hobekiesanda, bi aurriritzi, pelikula batbesterik gabe iraniarra izatea-gatik gorrotatzen dutenena edohorrexegatik maite dutenena.Egia da zinemaldietatik kanpo zi-ne iraniar askorik ez dela iristengure pantailetara, baina film pa-re bat baino gehiago ikusi duenedozeinek badaki, exotikoa iza-nagatik ere, zinema iraniarrak gaibat baino gehiago jorratzen due-la, zuzendari eta estilo ugari dau-dela eta gehienak ez ditugulaezagutu ere egiten, barne-kon-tsumorako baitira. Hala eta guz-tiz ere, gehiago edo gutxiagogustatuta, Mendebaldera iristendiren ekoizpen gehienei kalita-tea aitortu behar zaie orokorre-an, eta, era berean, Abbas Kia-rostamirengandik haruntzago

doan zinematografia baten me-ritua azpimarratu.

Majid Majidi zinegile arituada, Donostian ezagun egin ze-na, eta Avaze Gonjeshk-ha (TheSong of Sparrows) honetan he-rrialdearen marka den kaleko is-torio batekin etorri zaigu orain-goan. Izan ere, pelikula iraniargehienetan kaleko herritararruntak izaten dira protago-nista, eta hemen ere hala ger-tatzen da. Karimek ostrukagranja batean egiten du lan.Haietako batek alde egiten duenegunean kaleratu eginen duteeta orduan beste bizimodu ba-ten bila hasi beharko du. Diruabehar du gainera, alabak en-tzuteko behar duen aparatuaerori eta hondatu egin baita, etaazterketak egiteko berria be-harko du. Orduan ia kasualita-tez aterako zaio lan berria: be-

ra motorrez mugitzen da hirianeta laster aterako zaizkio hirianbarrena mugitzeko garraiobideazkarra behar duten bezeroak.Dirua aterako du, bai, batzutanuste baino gehiago, baina ho-rrek ez du esan nahi arazo guz-tiak bukatu direnik. Eta gaineraostrukak ezin izanen ditu buru-tik kendu.

Bati baino gehiagori sinple-egia irudituko zaio hemen kon-tatzen den istorioa, baina nireustez sinpletasun hori da hainzuzen Mendebaldeko ikusle as-ko txunditzen gaituena, erakar-tzen gaituena. Iraniarrek behineta berriro esaten digute istoriobat kontatzeko ez dela su arti-fizial gehiegi behar, nahikoak di-rela pertsonaia eta egoera si-nesgarriak. Hemen ez duguefektu berezirik topatuko, eztaaparteko bitartekorik, eta halaere benetako istorio bat konta-tu digutela sentitzen dugu zine-aretotik ateratzean. Ez da gutxi,eta zinemaldiei eskerrak emanbeharko genizkieke beren sin-pletasunean benetako harribi-txiak diren film hauek gureganaekartzeagatik. M.B.

PASSIONL’HEURE D’ÉTÉ (LAS HORAS DEL VERANO)

Ostrukekin amets egitenzuen gizona

Hiru bikote jatetxe batean bil-du dira urtebetetze bat os-patzera. Batzuen begiradek etakeinuek berehala adierazikodigute arazoak laster iritsikodirela, haien artean zorionak ezduela luzez iraunen. Bikotebatek umea izanen du epelaburrean, eta bestea ezkon-tzekotan da. Opa egiten duteeta kalera doaz. Emakumeeketxera joatea erabaki dute etahiru gizonak beste nonbaiteradoaz kopa bat hartzera. Hai-etako batek neska ezagun bat-en pisura joatea proposatu du.Han hasiko da nahasmendua,aspaldiko harremanak, maite-mintze berriak, zeloak... Azke-nean argi eta garbi ikusiko dainork ez zuela asmatu bikoteaaukeratzean, gehienek bestenorbait maite dutela edo ezdaudela seguro beste pert-sonaren maitasunaz. Eta pert-sonenganako maitasunaz ezez-ik, katuei buruz ere hitz eginendute.

Harreman kontuetan ez da-go deus errazik. Sentimenduekezartzen dizkiguten zailtasunhoriek agerian jartzea da be-

harbada Ryusuke Hamaguchizuzendariaren meriturik hand-iena. Hala ematen ez badu ere,sei pertsonaia asko dira denensentimenduak zehaztasunezkontatu nahi direnean, bainazuzendaria ez da galtzen, bikotebatengandik beste batenganagoaz atsedenik gabe, eta,amodioarena gai unibertsaladen neurrian, denen arrazoiakuler ditzakegu, nahiz eta ba-tzuetan eskerrak eman be-harean aurkitu haiei gertatu-takoa guri gertatu ez zaigulako.

Yokohama da film honeneszenatokia, baina, alderdi kul-turalen bat alde batera utzizgero, hemen gertatzen denaNew Yorken edo Donostian ikusgenezake arazorik gabe. Pe-likula honek oso argi uzten diguberiro ere maitasun kontutanez dagoela inolako legerik, ez-erk ez digula harreman zori-ontsu bat ziurtatzen, baina be-harbada ziurgabetasun horixeda gure bizimoduari gatz piskabat ematen diona. Bestelanahikoa aspergarriak liratekeharremanak, eta ez dugu horinahi. Edo agian bai? M.B.

Bikote terapia

AVAZE GONJESHK-HA / THE SONG OF SPARROWS

PERLAS / BITZIAK

THOMAS

Hasiera batean pelikula honekagure baten bizimodu bakartiabesterik ez digula erakutsikoematen badu ere, metrajea au-rrera doan neurrian ohartukogara mezu sakonago bat ere ba-duela, norberak bere bizitzarinahi duenean eta nahi dueneran bukaera jartzeko eskubi-dearen aldekoa, hain zuzen ere.XXI. mendean gaudelarik, ha-rritzekoa da heriotzaren ingu-ruko eztabaidak tabu izaten ja-rraitzea, nahiz eta Europako he-rrialde batzuetan aurreratuagoegon.

Denok pentsatu dugu inoizzeinen bakarrik geratzen direnzaharrak, nola ikusten dutenberen lagunen eta familiarte-koen heriotza, beren munduanola desagertzen den. Horretazguztiaz hitz egiten du Miika Soi-ni-ren film honek, eta pentsa li-teke gai hau aukeratuta emai-tza aspergarria izanen dela, bai-na ez da hala gertatzen, eta ezda hala gertatzen, beste gau-za batzuen artean, zinegileakbadakielako zer kontatu nahiduen eta nola, asmatu duelakozahartzaroarena bezalako gaitriste batean umore ukitu ba-tzuk tartekatzen, eta, azken fi-nean, denongan eragina duenarazo bati heldu diolako, giza-kiak aurrean merezi duen ezerez dagopela uste duenean,etorkizunean sufrimendua etaoinazea besterik ez dagoela

ikusten duenean, amaiera jar-tzeko eskubideari hain zuzenere.

Thomas anaia bisitatzera jo-an da xakean aritzeko asmoa-rekin, baina anaia bere begienaurrean hilko da bat-batean.Ondoren Thomas-en bizimodubakartiaren lekuko izanen gara,nola begiratzen duen bere so-toko leihatilatik kalera, nola to-patuko duen kalean bere be-launaldiko lagun bizi eskaseta-ko bat, bere etxebizitza xumeandituen bisita eskasak eta nola-ko elkarrizketak dituen parke-an beste agure batzuekin. Hain-bat egunetan elkarrekin hitzegin ondoren, jakinen du par-keko solaskideetako bat eza-gutu zuela aspaldian, eta horrekThomas-i buruzko datu ga-rrantzitsu bat emanen digu.Egun batean, etxera itzultzeanzozketa batean irabazi duen sa-ri absurdoa topatuko du atean.Badirudi ordurako erabaki ga-rrantzitsu bat hartua duela.

Kaurismaki anaien peliku-lak gogoan, Miika Soinirena iku-si ondoren esan liteke, desber-dinak izanagatik ere, ezagutzenditugun film finlandiarrek xar-ma berezi bat dutela, berenitxura hotzaren atzean umoreeta epeltasun bereziak izkuta-tzen direla, hain triste diruditenpertsonaia horien barreneanalaitasun bitxi eta ia sekretu bataurki daitekeela. M.B.

Erabakitzekoeskubidea

ZUZENDARI BERRIAK

/ ZABALTEGI ZZOONNAA AABBIIEERRTTAA OPEN ZONE12 Zinemaldiaren egunkaria • Larunbata, 2008ko irailaren 20a

Recuerdo que hace unos cuan-tos años me gustó bastante lapelícula Fin août, début sep-tembre, del entonces descono-cido, al menos por estos pagos,Olivier Assayas, del que poste-riormente volvimos a tener no-ticia. No sabría explicar muybien por qué, pero sus persona-jes me resultaban cercanos, meidentificaba con lo que les pa-saba y la historia me interesaba,algo que, por otra parte, me sue-le suceder curiosamente conbastantes directores y películasfrancesas.

En el caso de L’heure d’éténo se puede decir que el temame sea tan cercano, ya que misposibilidades de heredar coti-zadas obras de arte y joyas deldiseño son muy escasas, por nodecir prácticamente nulas, pe-ro hay algo en esta cinta que meatrae y me engancha, y creoque tiene que ver con esa dis-yuntiva que se plantea a los trespersonajes de la película entreconservar algo que han amadoy que ha sido parte suya du-rante muchos años, o romperamarras con el pasado, un pa-sado con dosis de misterio yatracción, pero también con suscargas sentimentales, unas car-gas que pueden llegar a ser bas-tante pesadas. Y, además, ya sesabe que las herencias suelenser, más que una forma de enri-quecerse, una oportunidad ex-celente para pelear con toda lafamilia.

Una distinguida mujer,consciente de que su fin estácercano, sondea a sus tres hi-jos sobre el futuro de la casa fa-miliar y las preciadas obras de

arte y objetos de diseño quehay en ella. Sólo uno de los hi-jos vive en Francia; otro es unhombre de negocios que viveen China, y la hermana, inter-pretada por una discreta Julie-tte Binoche, se dedica al dise-ño en Nueva York. Cuando lamadre muere se abre una cier-ta lucha entre los elementosmás materialistas de la familiay los que sienten cierto apegohacia los tesoros del hogar fa-miliar. Creo que no hace faltadecir quién gana.

Olivier Assayas se vuelve amostrar en esta película comoun excelente creador de perso-najes, unos personajes que vanmostrando sus deseos y sus

contradicciones, y que ven có-mo finaliza una parte importan-te de sus vidas. Con la madredesaparece la casa familiar, ycon ésta la relación que hanmantenido hasta entonces. Unahistoria que a partir de ciertasedades se repite constante-mente, aunque no todo el mun-do tenga ocasión de discutir quéhace con los cuadros de Corotdel salón. De cualquier manera,aunque estos personajes no nossean tan cercanos, vuelve a que-dar clara la habilidad de Assayaspara crear personajes y situa-ciones.

M.B.

Herencias, memorias y vacíos

La familia al completo de L’heure d’été.

13Diario del Festival • Sábado, 20 de septiembre de 2008 HORIZONTES LATINOS /

Heddy Honigmann inauguró lasección Horizontes Latinos yquiso que el estreno mundial desu documental El Olvido fueraen San Sebastián.Se trata de unretrato lúcido y emocionante dela sociedad peruana,ubicado enlas calles de Lima.

La larga trayectoria cinema-tográfica de la realizadora (Li-ma 1951) incluye la dirección devarios largometrajes, tanto deficción como documentales.Entre otros, Au revoir (1995)Mind Shadows (1987), Metaland Melancholy (1993) Crazy(1999), Food for Love (2004) oForever, con el que acudió a Do-nostia en 2006.“Hace dos años–recordaba– el Festival acogióa Forever con ternura y amor, yesperemos que pase lo mismocon El Olvido”.

En su presentación en Do-nostia, la directora saludó al pú-blico de Horizontes Latinos conun deseo: “En la película haymontón de mafiosos enormes yuna cantidad gigantesca de pe-queños poetas”, dijo. “Esperoque ustedes aprecien sobre to-

do a los pequeños poetas”.Atra-vés de todos ellos -limpiabotas,vendedores, cantantes, mala-baristas, camareros, manifes-tantes- Honigmann construyeun variado caleidoscopio quemuestra la política, la sociedady la economía peruana con ter-nura y, sobre todo, con ironía,una característica “estructu-ral” de los peruanos y, sobre to-do,–asegura– “el mejor recursopara sobrevivir”.

Destaca sobre todo el traba-jo de los protagonistas de su fil-me que, afirma, podrían haceruna película lo mismo que ha-cen un documental: “Para mí nohay gran diferencia: cada uno demis personajes actúa tan biencomo Meryl Streep o TomHanks, esos rostros, esas emo-ciones, ese humor. Consideroun gran privilegio poder traba-jar con ellos”.

La realizadora relata que lasprimeras ideas para El Olvidosurgieron cuando visitaba a sumadre en unas vacaciones enLima. Para ella, que reside enÁmsterdam desde 1978, volver

a encontrarse con un camareroconocido de toda la vida (Adol-fo Chaves) en el mismo restau-rante,fue encontrase con la his-toria reciente de Perú a travésde otros ojos.“Así creció la pelí-cula,para hacer una historia so-bre mi ciudad, una ciudad olvi-dada, de barrios altos y barria-das, pero no algo estridenteporque yo, como dice el poetaJosé Watanabe, ante el horror,sólo me permito este poema si-lencioso”.

«Mi tema es la memoria»El eje del trabajo de Honigmannes la búsqueda: “Cuando prepa-ro un documental, para mí lofundamental es el research, pa-ra poder llegar a mi idea esen-cial: el olvido”. Para incidir enese trabajo de la memoria, la di-rectora combina la actualidadde la calle con las imágenes de latoma de posesión de los sucesi-vos presidentes de Perú: “Esematerial de archivo podría per-fectamente repetirse con lospresidentes de cualquier paísde Latinoamérica; ellos juran su

compromiso con sus ciudada-nos,pero después se olvidan,nohay ningún presidente que hayacumplido con lo que ha dicho,sehan olvidado completamentedel pueblo”.

Honigmann ha disfrutadocon El Olvido: “En un documen-tal vas moviéndote como el mar,evidentemente una idea centralte mantiene en pie durante la fil-mación pero, desde lo que tení-as pensado, vas ajustando nue-

vas personas y les llamas perso-najes, y vas incluyendo tambiénlo que te va pasando, como lasniñas gimnastas de la calle, o elseñor que hace juegos para lamemoria, que los encontramosasí, al tiro, en los días de la filma-ción y, afortunadamente, miequipo siempre está prepara-do”.

P. Y.

EL OLVIDO

Heddy Honigmann: «Mis personajes son tan buenos actores como Tom Hanks»

La directora peruana junto al cartel de su película. Iñigo IBAÑEZ

No es su primera visita al Zine-maldia. El pasado año participóen la sección Cine en Construc-ción 12 donde obtuvo el PremioTVE que le ha permitido finali-zar su película Acné. “Es un pla-cer regresar a San Sebastiáncon la película acabada y pu-diéndola proyectar en la Sec-ción Horizontes Latinos”,subra-ya el joven uruguayo. La óperaprima del director de Montevi-deo aborda el despertar sexualy amoroso de un joven adoles-cente.

¿Ha tenido alguna vez proble-mas de acné?No. Supe solucionarlos a tiem-po para que no se transforma-ran en problema.

¿Cómo surgió la idea de reali-zar la película?Con mi hermano mayor habíaestado escribiendo la historiade una saga familiar abordadadesde el punto de vista del pa-dre. En un momento se me ocu-rrió hacer un cortometraje des-de la perspectiva del hijo. Al co-menzar a filmar Acné recogí al-gunas escenas e ideas para ilus-trar las vivencias de un adoles-cente. La inspiración me llegódel entorno más cercano: mishermanos… La película trata losproblemas, o no, de los jóvenesen la adolescencia.

El protagonista, Rafael Breg-man,es un chico judío de clasemedia.El pibe tiene 13 años y asiste aun colegio judío privado deMontevideo. Practica el tenis…No tiene problemas económi-cos.Pero sí de otro orden.Sobre

todo, afectivos. Su familia, porejemplo, está padeciendo unasituación bastante especial:sus padres están a punto de se-pararse. Debido a la distanciaentre progenitores, el hijo, Ra-fael, busca apoyo en sus ami-gos.

Aunque Rafael ya ha manteni-do relaciones sexuales sienteuna especie de espada de Da-mocles sobre él: besar a unachica.Efectivamente. Es decir, el beso,la representación del amor no loha experimentado con una chi-ca. Rafael suspira por una com-pañera de clase:: Nicole. A lo lar-go de la película tiene bastanterelación con muchas chicas:con una joven que trabaja en sucasa…

¿Qué porcentaje autobiográ-fico tiene el filme?No lo sé. La película comenzócomo una inspiración personalpero el guión ha ido mutando.Para dar un número, ¡un 24%!

¿Es una comedia dramática?Podría serlo. Si el pilar del cinesocial es abordar temas econó-micos o políticos, este filme ca-rece de todo eso.Colateralmen-te, puede ser, porque Rafael esmiembro de una familia uru-guaya de clase media. La pelí-cula cuenta la historia universalque le puede suceder a cual-quier joven.

Los cortometrajes han sido sucuna cinematográfica.Así es. Sobre todo Bregman, elsiguiente (2004), corto premia-

do en Gijón, Valencia… Tratabatambién de un joven adolescen-te.

Cuando tomemos asiento an-te la gran pantalla ¿con quénos encontraremos?Los que fueron adolescentespodrán revivir alguna sensaciónque otra de aquel entonces. Ylos que no fueron, creo que noestarán en la sala. Han sido treslargos años de trabajo. El cas-ting duró unos cuatro mesesporque tenía claro que queríatrabajar con adolescentes queno habían tenido experiencia enel campo de la interpretación.Todas las etapas tienen su adre-nalina pero estoy feliz con el re-sultado final.El primer contactocon la pantalla grande ha sidopositivo. E.

/ HORIZONTES LATINOS14 Zinemaldiaren egunkaria • Larunbata, 2008ko irailaren 20a

Federico Veiroj: «Comenzó como unainspiración pero el guión ha ido mutando»

Alejandro Tocar, actor y Federico Veiroj, director de la película.

Ayer se inauguró un nuevo espacio ba-jo el título Desayunos Horizontes en elClub de prensa del Kursaal que servirápara reunir a los seguidores y protago-nistas de Horizontes Latinos. Estanueva iniciativa, surgida tras el éxitode los Encuentros Zabaltegi en otrasediciones, facilitará el contacto entreperiodistas, directores, productores,actores y demás acreditados del cer-tamen, que de forma relajada tendránla oportunidad de intercambiar pun-tos de vista.

“Vamos a hablar mientras tomamosun café”, comenzó diciendo el periodis-ta Julio Feo, encargado de presentar yguiar con sus preguntas a los protago-nistas de las películas de Horizontesdurante estos desayunos.

Tras dar la bienvenida a los asisten-tes, el conductor del encuentro presen-tó a Heddy Honigmann, “una peruanade Amsterdam”, y a Carmen Gos, direc-tora y productora de El Olvido respecti-vamente.

Antes de comenzar a intercambiarimpresiones con las dos invitadas dehonor, el presentador dio paso al trai-

ler del largometraje documental El Ol-vido, que fue el encargado de inaugu-rar la sección Horizontes Latinos eldía 18.

Julio Feo propuso a Heddy Honig-mann, hablar no de su “poema silencio-so” sino de su “poema cinematográfi-co”que,en palabras del presentador,es“una película documental que se acer-

ca mucho a una ficción porque hay ver-daderos personajes”.

Esta producción germano-holande-sa enfrenta en la pantalla las declaracio-nes de la gente de la calle con las imáge-nes de archivo de los políticos de Perú.“Son los olvidados de los que juran quejamás los olvidarán”,afirma la directora,porque en Perú los olvidados son “todos

aquéllos que no tienen dinero para com-prarse un pasaporte para salir del país”,recalca Heddy. Y podemos deducir quelos que olvidan son los políticos de Perú,que en palabras de uno de los persona-jes de la película, forman un “cocktailmal preparado hecho de elecciones se-midemocráticas, golpes de estado, te-rrorismo y corrupción”. I.O.

Montse G. CASTILLO

Café con sabor latino

This is not the first time that Federico Veiroj, theUruguayan director of Acné,has visited the Festival as hetook part last year in Filmsin Progress 12 where he wonthe TVE prize that enabledhim to finish off this film.“It’s a pleasure to comeback to San Sebastián withthe finished film and to be able to screen it in theLatin Horizons section,” hestressed. Acné deals withthe sexual and amorousawakening of a teenage boy.The original idea for the filmcame from his elder brotherwho had been writing thestory of a family saga from afather’s perspective, when itsuddenly occurred to Veirojthat he could make a shortfilm from the son’s point of view with the maininspiration being providedby his own family.

A new initiative based onthe Zabaltegi get-togetherscalled Horizon Breakfastswas started up yesterday at 11 AM in the Press Club in the Kursaal to bringtogether journalists and theproducers, actors anddirectors responsible forfilms in the Latin Horizonssection in a relaxed settingwhere they can exchangeopinions.

A Uruguayan teenager’s sexual

awakening

Iñigo IBÁÑEZ

MARIO MONICELLI /

Luigi Comencini, Pietro Germi etaDino Risi zinemagileekin baterakomedia italiarra irauli zuen Ma-rio Monicelli maisuak 50eko eta60ko hamarraldietan. I soliti ig-noti (1958) eta La grande guerra(1959) dira, hain justu, bere mai-sulanik ezagunenak. Arras ez-berdinak biak. Lehena, komediaitaliarraren gailurra da. Bestea, al-diz, gerraren aurkako apologia

tragikomiko aparta. Monicellik Zi-larrezko Maskorra -Hitchcock-enVertigo-rekin partekatua– bere-ganatu zuen I soliti ignoti (1958)dibertigarriarekin Donostiako Zi-nemaldian. La grande guerra(1959) drama zirraragarriarekin,aldiz,Veneziako Mostra-ko Urrez-ko Lehoia irabazi zuen.

Erromako bahitetxe ezagunbateko kutxa gotorreko dirua

ostu eta txirotasunetik ihes eginnahian dabilen lapur talde xele-bre baten nondik norakoak da-kartza I soliti ignoti (1959) atse-ginak.Garaiko aktore esangura-tsuenetakoak –Marcello Mas-troianni,Vittorio Gassman,Totòeta Claudia Cardinale– bildu zi-tuen Monicelli maisuak bere ha-rribitxirik finenean. Komediaaparta ez ezik,sasoi hartako ita-

liar gizartearen isla gordina erebada; neorrealismoak berak bi-luzitako pobrezia ironiaren bi-tartez salatzen duena. Izan ere,goseak bilakatzen ditu lapurprotagonistak. Zorigaiztoko pa-tutik ihes ezinik dabilen galtzai-le talde maitagarri baten erre-tratua baitakarkigu Monicellik.Surrealistak bezain samurrakguztiak. Neska hauskorren au-rrean urtzen direnak; adiskidemendekuzaleak estimatzen di-tuztenak eta afari goxo baten-gatik billete-sortak ere ahantziditzaketenak.

Saminagoa da, ostera, Lagrande guerra (1959), egiazki.Estreinatu zen sasoian polemikaikaragarria piztu zuen Italian; I.Mundu Gerran italiarrek izan zu-ten papera sarkasmo mingotsezislatzen du eta. Oreste eta Gio-vanni soldaduak –Alberto Sordieta Vittorio Gassman– dira fil-meko antiheroiak. Koldarrak be-zain alprojak biak. Lubakietako

Silvana Mangano, La grande guerra filmaren eszena batean.

15

BBeerree kkoommeeddiiaakk eezz

ddiirraa hhuuttssaallaakk

iinnoollaazz.. KKllaassee ssoozziiaall

aappaalleenneenn mmiisseerriiaa

ssaallaattzzeenn bbaaiittuuttee

bizipen latzak errealismo zikinezislatzen ditu Monicellik filmean;gerraren absurdua ageri-agerianutziz. Pobreak, nekazariak etagaizkileak dira italiar aberriarenabangoardia. Hiltegia zain duenartaldea, alegia. Kritika karminada oso. Hala, Sordi-Gassman bi-kotearen umorea eta SilvanaManganoren erromantizismoetsia dira gerraren garraztasunagozatzen duten bakarrak. Buka-eran, baina, alprojen zikoizkeriasamurtasun bilakatuko da. Ge-rraren gordina saihets ezin deza-keen xalotasun.

“Commedia dell’arte” gogo-angarriaren uharari jarraiki sortuzituen film entzutetsuenak MarioMonicelli maisuak. Hortaz, berekomediak ez dira hutsalak inolaz.Klase sozial apalenen miseria sa-latzen baitute. Irriaren bitartez.Erromantizismoaren konplizita-teaz. Dramari muzin egin gabe.Gehienetan, bukaera zoriontsu-rik ez dago. Ezta I soliti ignoti(1958) gazi-gozoan ere. Lapurrakesku-hutsik itzultzen dira-eta au-zunera. Egunerokotasunik grise-nera.Amesteko gai dira oraindik,ordea.Ametsek aterpe hartu bai-tute haien bihotzetan. Horrexe-gatik marrazten ditu irribarreakgaltzaileon ezpainetan itxarope-nak. Monicelliren unibertsoan es-perantza delako txiroenen abe-rastasun bakarra.

Iñaki LAZKANO

Galtzaile ameslarien lilura

Zinemaldiaren egunkaria • Larunbata, 2008ko irailaren 20a

Es fácil asimilar la mítica del ya-kuza eiga a la de la clásica gangs-ter movie… De hecho, demasia-do fácil, como suele ocurrir conlas apresuradas conclusiones ycomparaciones que nosotros, crí-ticos e historiadores occidenta-les, articulamos a fin de podermanejarnos con las paradojaspropias del cine oriental en ge-neral y japonés en particular. Deigual manera, desde un punto devista sociológico, histórico y an-tropológico, las similitudes entrela infame Mafia italoamericanay las sociedades yakuza niponasparecen tan inevitables como co-herentes. Pero pensemos por unmomento si algún escritor, inte-lectual o político tradicionalista yconservador europeo o estadou-nidense, se tomaría siquiera porun instante la libertad de proyec-tar su personalidad a través de lade un gángster o un mafioso. Porel contrario, tanto Mussolini en laItalia del fascismo, como el muyreaccionario Hoover al frente delFBI, fueron enemigos implacablesde la Mafia, y sería poco probableque una figura intelectual con-servadora de cualquiera de estospaíses, pongamos por caso unD´Annunzio o (¿por qué no?) un

Robert A. Heinlein, se sintieraidentificada con Al Capone, LuckyLuciano o cualquier otro míticomafiosi. A pesar de que, por supropia naturaleza y estructura, laMafia es esencialmente conser-vadora y ultramontana y ha sidomanipulada a lo largo de la his-

toria por ciertos sectores reac-cionarios para combatir a susenemigos, pocos si alguno que-rrían ser identificados con susmiembros. Con la excepción dealgún “bandolero”estilo Salvato-re Giuliano, los mafiosos no go-zan de la simpatía de artistas o

intelectuales, de derechas o, mu-cho menos, de izquierda.

Esta introducción viene al ca-so para ilustrar las enormes dife-rencias,una vez más,que desba-ratan a menudo nuestros juiciosrespecto a la cultura nipona,por-que, al contrario de lo dicho, enJapón, la yakuza, mítica y mitifi-cada, es capaz de despertar lassimpatías de un autor como Yu-kio Mishima, paradigma del ar-tista e intelectual tradicionalista,fascista si se quiere (para caernuevamente en errores concep-tuales casi inevitables), de per-sonalidad y obra tan complejacomo genial.Para Mishima,la ya-kuza es una extensión contem-poránea, corrupta, tal vez, perotodavía portadora de sus mis-mos valores,de la nobleza samu-rai. Al autor de “El marino queperdió la gracia del mar”,bisexualy machista, sensible y viril, poetay militarista, no le dolieron pren-das en interpretar el papel de unyakuza en la mítica Afraid to Die(Karakazze yarô, 1960), dirigidapor el excéntrico Yasuzo Masu-mura, a quien se debe tambiénesa obra maestra del bizarre quees Blind Beast (Môjû, 1969), se-gún la perversa historia del padri-

no del fantastique japonés,Ram-po Edogawa.

Tratándose de un personajetan paradójico y ambiguo comoMishima,su encarnación de un jo-ven yakuza desesperado,que salede prisión para verse envuelto enuna lucha a muerte entre clanes,combina su fascinación por elpropio mundo de la mafia niponacon la que el mitómano escritorsentía también por estrellas ame-ricanas como Brando o James De-an.Si ya es difícil entender a veceslos rigurosos y complejos códigosque rigen la cultura y el cine nipo-nes, cuando tropezamos con unapersonalidad tan excéntrica co-mo la de Mishima,es lógico sentir-se mareado y al borde del colapsocrítico… Lo que, naturalmente,constituye una de sus mayoresvirtudes.

En cualquier caso, gracias a ungenio suicida como Mishima, no-sotros, tímidos intelectuales occi-dentales, podemos permitirnos ellujo de sumergirnos en los abis-mos de un fascismo del espírituque nos arrastra, desafiando nues-tra comprensión, más allá de lostópicos y lugares comunes de lacorrección política al uso. Por to-do ello, demos gracias a Mishima,como también lo hizo Paul Sch-rader, claro.

Jesús PALACIOS

Fotograma de la película Violent Cop.

/ JAPÓN EN NEGRO18 Zinemaldiaren egunkaria • Larunbata, 2008ko irailaren 20a

Mishima que estás en los cielosAFRAID TO DIE

Ai no corrida (1976) drama eroti-ko entzutetsuaren sexu eszenaesplizituekin Cannes osoa ahoabete hortz utzi aurretik, film inte-resgarri anitz errodatu zituen Na-gisha Oshima zinemagile japo-niarrak. (1960) garratzean yaku-za-ren unibertso gupidagabeanmurgildu zen bete-betean Oshi-ma polemikoa; Olatu Berri japo-niarraren egilerik adierazgarrie-na bihurtuz.

Osakako auzune txiroeneandago girotua istorioa.Txabolez jo-sitako paisaia post-apokaliptikoeta lohi horretan yakuza taldeenlegea da nagusi. Hanako basatiada simaurtegi kirasdun horreta-

ko lorerik ederrena, ezbairik ga-be. Lore pozoitsua, baina. Pobre-ei erositako odola industria kos-metikoari saltzen baitio Hanakok.Gauero, aldiz, bere gorputz poli-ta salgai jartzen du auzuneko ka-lerik ilunenetan.

Hanpako hiru talde ezberdindaude auzunean. Agitatzailea–eskuin muturreko eroa bera– dayakuza talde beteranoenaren bu-ru, eta portuko langileen jaiotza-agiriak saltzen dizkie alproja ho-rrek legez kanpoko etorkin kore-arrei. Shin gazte doilorra, berriz,talde arriskutsuenaren buru da.Prostituzioa eta lapurreta dituogibide eta Ohama makurraren

taldea urduri jartzea lortuko du.Bidegurutze horretan, ostera, ezinhobeto moldatzen da Hanakofemme fatale erakargarria.

Bortitza, odoltsua eta gordi-na da oso Taiyo no hakaba(1960) filma. Shin ankerraren ya-kuza taldeko kide berriak,Takes-hi sentiberak, soil-soilik gozatzendu gizatasun apur batez, ukituetikoaz, pelikularen arima erraus-tua. Bera da ere Hanako sen-tsualaren bihotza samurtzenduen bakarra. Erromantizismoune iragankorra besterik ez da,baina. Oshimak ez baitu pertso-naiekiko identifikaziorik onartzen.Plano luzeak kateatzeaz gainera,Bresson-en uztako urruntzea ba-liatzen baitu efektu dramatiko orosuntsitzeko.

Sexu eta biolentziaz zipriz-tindutako auzune hori Japonia-ren beraren metafora da, egiaz-ki. Gerra osteko nipondar gizar-tearen kritika sozial eta politikozorrotza egiteaz gainera, japoniarherriaren krisi morala ere gogorsalatzen baitu Oshimak bere fil-mik gordinenean. Finean, Oshi-maren alegia odoltsuan gitarraespainiar baten lantupean pix-kanaka-pixkanaka ehorzten aridiren eguzkia Japonia bera bai-no ez da.

Iñaki LAZKANO

LLAASS PPEELLÍÍCCUULLAASS // FFIILLMMAAKK // TTHHEE FFIILLMMSS // LLAASS PPEELLÍÍCCUULLAASS // FFIILLMMAAKK// TTHHEE FFIILLMMSS // LLAASS PPEELLÍÍCCUULLAASS // FFIILLMMAAKK // TTHHEE FFIILLMMSS // LLAASS PPEELLÍÍCCUULLAASS // FFIILLMMAAKK // TTHHEE FFIILLMMSS // LLAASS PPEELLÍÍCCUULLAASS // FFIILLMMAAKK // TTHHEE FFIILLMMSS // LLAASS PPEELLÍÍCCUULLAASS // FFIILLMMAAKK // TTHHEE FFIILLMMSS

El término japonés sokaiya alu-de a un tipo especial de prácticamafiosa que tiene como objetivochantajear a grandes empresasy corporaciones mediante ma-quiavélicas maniobras. Una deellas consiste en desvelar secre-tos administrativos o hacer co-rrer falsos rumores en las juntasde accionistas a no ser que laempresa en cuestión acceda apagar el chantaje.No es más quela prueba de cómo la yakuza seadapta a los tiempos.Aunque yano haya katanas por medio, susmétodos no por sibilinos sonmenos violentos: la espada deDamocles de una amenaza realpesa sobre ejecutivos y empre-sarios.La descripción de ese tipode extorsión única en el mundo,típicamente nipona,es lo que ha-ce de Jubaku: Spellbound unapelícula insólita,diferente a cual-quier otra que se haya acercadoal mundo de la Mafia.

Gran amante del cine ameri-cano, el director Masato Haradacombina hábilmente la detalla-da y bien documentada descrip-ción del sokaiyacon un entrama-do que remite a mitos universa-les. Así, no es casual que el des-pacho del empresario corruptoesté dominado por una estatua

de la loba amamantando a Ró-mulo y Remo, o que la acción secongele a veces como si se trata-ra de un fresco de la Antigua Ro-ma.El protagonista del filme (en-carnado por ese insustituible ac-tor que es Koji Yakusho) viene aser una especie de “gentil y nobi-lísimo Bruto”que,como el héroeshakespeareano, lo arriesga to-do por fidelidad a sus principiosy se levanta contra el tiránico Ju-lio César de turno.Por otra parte,el papel protagonista femeninodel filme le está reservado a unaágil periodista que, un sentidohomenaje que Harada le hace asu director favorito, HowardHawks.Ese diálogo entre orientey occidente no hace sino remar-car el choque cultural que supo-ne encontrar a una organizacióntan arcaica y local como la yaku-za volcada de lleno en el mundomoderno y globalizado. Y en esafricción reside la gran originali-dad del filme,su posición de obraúnica en el género: al fin y al ca-bo, ¿existe alguna otra películade cine negro cuyo clímax no seaun tiroteo, sino una junta de ac-cionistas?

Roberto CUETO

JUBAKU: SPELLBOUND

Japoniaren arimarenaldeko requiem eza

19Diario del Festival • Sábado, 20 de septiembre de 2008 JAPÓN EN NEGRO /

Única en su género

TAIYO NO HAKABA

Terence Davies propuso en La Bi-blia de neón (1995) un ejerciciomuy atractivo: proseguir con suitinerario autobiográfico a partirde un texto ajeno. En los tres cor-tos que conforman The TerenceDavies Trilogy habló en primerapersona de su adolescencia y ju-ventud. En Voces distantes y El

largo día acaba imprimió los re-cuerdos de su niñez. En La Bibliade neón siguió hablando de élmismo, de la naturaleza solitariade la infancia, la ausencia del pa-dre, la relación con la madre, elprimer paso hacia la madurez, elsexo y las canciones, tomandoprestado un texto literario, el es-

crito por John Kennedy Toole en1953 pero no publicado hasta1989, veinte años después de queel escritor se suicidara.

Esta película de Davies defi-ne a la perfección esa sensación,tantas veces expresada en críti-cas y artículos, de que un artistalleva a su terreno un material

ajeno; toma prestado lo que hanhecho otros y lo convierte inteli-gentemente en parte de su mun-do. Viendo La Biblia de neón setiene la sensación de que el di-rector vuelve a recrear las parce-las ocultas de su memoria, peroen realidad no está haciendootra cosa que adaptar el textoescrito por otro. ¿Fueron tan pa-recidas las infancias del directory las del protagonista de la nove-la de Toole? Lo que hizo Davies,en un trabajado proceso de se-lección, fue coger de la novelaoriginal aquellas cosas que másse aproximaban a su propia ex-periencia. Y lo mejor es que lashizo suyas sin alterar, modificaro traicionar el espíritu del libro.Modélico proceso de adapta-ción, pues, ideal para los recu-rrentes debates sobre la rela-ción entre el cine y la literatura,entre la literatura y el cine.

La película parte del recuerdoen sentido doble: recuerda Da-vies, a través de la escritura de To-ole, y recuerda David, el protago-nista del relato, viajando de no-che en tren y evocando los díasfinales de su infancia en una po-blación del sur de los Estados

Un ejercicio de autobiografía ajena

/ TERENCE DAVIES20 Zinemaldiaren egunkaria • Larunbata 2008ko irailaren 20a

LLAASS PPEELLÍÍCCUULLAASS // FFIILLMMAAKK // TTHHEE FFIILLMMSS // LLAASS PPEELLÍÍCCUULLAASS // FFIILLMMAAKK // TTHHEE FFIILLMMSS // LLAASS PPEELLÍÍCCUULLAASS // FFIILLMMAAKK // TTHHEE FFIILLMMSS // LLAASS PPEELLÍÍCCUULLAASS // FFIILLMMAAKK // TTHHEE FFIILLMMSS // LLAASS PPEELLÍÍCCUULLAASS // FFIILLMMAAKK // TTHHEE FFIILLMMSS // LLAASS PPEELLÍÍCCUULLAASS // FFIILLMMAAKK // TTHHEE FFIILLMMSS

LA BIBLIA DE NEÓN Unidos –eso sí cambia en rela-ción al Liverpool natal del cine-asta–, una comunidad de mar-cado acento baptista. Aunque lafigura de la madre resulta rele-vante, como siempre en el direc-tor, y la del padre, desde la au-sencia física, ejerce también unafuerte influencia en el drama, aúnlo es más la de la tía del protago-nista, una veterana cantante denight club, ajada pero lúcida, quese convierte en la mejor amiga yla única confidente de David ensus años de transición. GenaRowlands brinda una de sus me-jores composiciones en el papelde la tía Mae, como si aún la di-rigiera su marido, John Cassave-tes, y acepta el reto de cantar dosde esos preciosos estándares es-cogidos por Davies que marcanel sentimiento y la pauta del re-lato, “How Long Has This BeenGoin’ On”, de George e Ira Gersh-win, y “My Romance”, de RichardRodgers y Lorenz Hart.

Davies abriría su cine a la li-teratura con La Biblia de neón, yaque su siguiente película, La ca-sa de la alegría (2000), adaptóa Edith Wharton, y en 2007 rea-lizó para la BBC Radio Drama unaemisión de Las olas, la obra deVirginia Woolf. Ahora prepara unfilme inspirado en un libro de EdMcBain, uno de los grandes de lanovela negra.

Quim CASASDDaavviieess rreefflleejjaa eenn llaa ppeellííccuullaa llaass iinnfflluueenncciiaass ffaammiilliiaarreess..

/ BERRIAK NOTICIAS NEWS22 Zinemaldiaren egunkaria • Larunbata, 2008ko irailaren 20a

Una pantalla en blanco. Se oyen ru-gidos de león y ajetreo de hojas se-cas. Pero no vemos nada. El leónpodría estar atacando a su presa,o aleccionando a su cría. La imagi-nación es libre. Y es la única mane-ra que los ciegos tienen de “ver”una película.

A continuación, un clip del Pla-neta Azul en el que una voz en offdescribe todo lo visual para los cie-gos. Además, la cinta también es-tá subtitulada para las personascon discapacidad auditiva, es de-cir, además de los diálogos, descri-be cualquier sonido ambiente.

Así empezó la mesa redondaque el Centro Español de Subtitu-lado y Audiodescripción convocóayer en el Kursaal para que losasistentes pudiesen experimentaren su propia piel cómo se sientenaquellas personas con discapaci-dades al ver una película y lo fácilque es solucionarlo.

Belén Ruiz Mezcua, directoratécnica de CESyA, dio a conocerlas iniciativas de su centro, quepretende facilitar el acceso a losmedios audiovisuales, a través delos servicios de subtitulado y au-diodescripción, mediante la apli-cación de la accesibilidad en la leydel cine.

Mª Luz Sanz, presidenta de laConfederación Española de Fami-lias de Personas Sordas (FIAPAS)y vicepresidenta del CERMI, recor-dó que el sector del cine puedeayudar de diferentes maneras aaportar soluciones, “no olvidéisque son tres millones de especta-dores más que estamos dejando

fuera por no subtitular”. Entre lassoluciones factible, un DVD nave-gable para ciegos, sistemas de au-dio por ondas en auditorios, gafascon subtítulos especiales, etc.

Luis Méndez, presidente de laUnión de Productores de España,admitió que hacía falta una laborde divulgación en el sector.“Lo pri-mero que he preguntado, por de-fecto profesional, ha sido cuántocuesta, pero es obvio que no escuestión de dinero, sino de darnoscuenta de que existe esa necesi-dad”.

Vicente Mozo, director de pro-ducción del Festival, dijo sentirsecontento de servir de plataformapara una iniciativa como ésta,“pe-ro debemos recordar que nosotrossólo somos visibles 10 días al año,y es un trabajo que hay que hacerentre todos”. Ángel García Crespo,responsable de sensibilización deCESyA, quiso subrayar, que, en es-te sentido, hay dos tipos de perso-nas, quienes quieren cambiar elmundo, y las que lo cambian.“No-sotros pertenecemos al segundo”.

El actor Xavier Elorriaga y el di-rector Javier Elorrieta, coincidie-ron en señalar que hay que “con-cienciar más a la gente”.“La impor-tancia del cine como medio decrecimiento personal es funda-mental para todos”, reconoció Elo-rriaga.

El CESyA es un centro depen-diente del Real Patronato sobreDiscapacidad - Ministerio de Edu-cación, Política Social y Deportey liderado por la Universidad Car-los III de Madrid. A.R.

Tres millones deespectadores más podrían disfrutar del cine

Belén Ruiz Mezcua, directora técnica de CESyA, encabezó la mesa redonda sobre accesibilidad en la ley del cine.

Mon

tse

G.C

AS

TIL

LO

Teutonic film authorities haverolled into San Sebastian totalk-up today the jewel in Ger-many’s film financing crown,the Euros60 million ($85.1 mi-llion) German Federal FilmBoard (DFFF) fund.

Launched January 2007,theDFFF fund made headlines only this week when officials announced that Quentin Taran-tino’s “Inglorious Bastards”andRoman Polanski’s “Ghost”would both receive DFFF coin.

Yet Spanish producers havemade little use of the fund, or ofGerman co-productions in ge-neral. Hence the DFFF tub-thump.

“There are significant finan-cial tools in Germany; Spain willsoon have new tax provisions.It’s a good moment to analyseopportunities,” said Avalon’sStefan Schmitz, German Films’delegate in Spain.

DFFF tabs grants at 20% ofa co-production’s spend in Ger-many. Co-productions have topass German cultural tests. Butthese are fairly undemanding.

“Payments to a Spanishcrew on a co-production shootin Germany count towards Ger-man spend,” says Schmitz. Toqualify, films must have a Ger-man distribution contract, anda 30-plus copy release.

The DFFF Fund is “a veryflexible production financegrant which allows producers tocalculate benefits, and is veryopen to German co-produc-tions with outside countries,”said Andreas Pense, at Un-verzagtvonHave.

“A co-production in theBerlin-Brandenburg region canqualify at for both DFFF coinand Berlin-Brandenberg fi-nancing,”he added.

Organized by German Filmsand the Film Board, the DFFFpresentation kicks off with anPense introduction, then thepanel: “Germany and Spain: thefuture of co-production?”

Panelists include Peter Sehrat Teuton shingle PartisanFilms, who produced and co-di-rected Civil War drama, “TheAnarchist’s Wife,” Helmut We-

ber at Tradewind Pics, producerof “Das Orangenmadchen,” andFabia Buenaventura, directorgeneral of Spanish producersassn. Fapae.

Also speaking: Zip Films Jor-di Rediu, who co-produced“Wife,” and Mariela Besiuevskyat Tornasol Films, co-producerof Ken Loach’s films.

Spain and Germany haveseen higher-profile co-pros:“Perfume: the Story of a Mur-derer,” a Constantin/Filmaxproduction, Ken Loach’s“Sweet Sixteen,”“Ae Fond Kiss,”and “The Wind that Shakes theBarley,”even “Basic Instinct 2.”

But link-ups are rare: over2002-07, only 24 German-

Spanish co-productions, ac-cording to an ICIC study.

Current co-pro equity cei-lings make co-productions moredifficult, said Rediu.“These haveto be more flexible, ”he said.

Another challenge is therecord for Spanish releases inGermany. “Perfume” grossedEuros38.8 million ($55.1 million)in Germany, a standout perf.

Few less high-profile filmstake over $700,000, though“Elsa and Fred” grossed$712,885, handled by Arsenal,an extraordinary figure for aseventysomethings romancer.

John HOPEWELL

salesofficesalesofficesalesofficesalesofficesalesofficesalesofficesalesofficesalesofficesale

24 / SALES OFFICE Zinemaldiaren egunkaria • Larunbata, 2008ko irailaren 20a

Spain eyes newgerman co-pro fund

AGENDA SALES OFFICE

10:00-14:00 – Kursaal,Sales Office Sala 9Presentación: España y Alemania:Futuro de la Coproducción(Cerrado)

10:00-13:00 – Kursaal,Sales Office Sala 9Reunión Think Tank (Cerrado)

17:00-19:00 – Kursaal,Sales Office Sala 9Conferencia: El cine del Mercosur ysu relación con la Unión Europea

19:30-21:00 – Kursaal,Club de PrensaHappy Hour – Objetivo Canarias

GAURHOYTODAY

BIHARMAÑANATOMORROW

Anarchist´s.

Mirtha Ibarra tie-ne muchosquehaceres eneste Festival deCine: además

de formar parte del Jurado delPremio Horizontes Latinos,presenta en Donostia el do-cumental Titón, de La Haba-na a Guantanamera, home-naje al cineasta Tomás Gutié-rrez Alea, su compañerodurante 23 años, que fallecióen 1996.

La actriz cubana, que al-canzó la popularidad inter-nacional como protagonistade Fresa y Chocolate (1994)y Guantanamera (1995),cuenta con una larga y fruc-tífera trayectoria profesional:desde los grupos teatralesmás emblemáticos de La Ha-bana, en sus primeros años detrabajo, a los inicios del cinecubano contemporáneo, enHasta cierto punto (1983) di-rigida por el propio GutiérrezAlea, pasando por el cine y latelevisión españoles y sus tra-bajos en el teatro y en los ju-rados de otros festivales deprestigio.

Actualmente, Mirtha Iba-rra prepara un guión teatralcon el que asegura estar di-virtiéndose muchísimo. “Es elmonólogo Neurótica Anóni-ma, una acomodadora de ci-ne ya retirada que vive a tra-vés de los personajes que havisto en las películas y que es-tá en un grupo de terapia, pe-ro ¡para resolver los proble-mas de esos personajes!”.

El buen cine latino“Justo comencé a ver las pe-lículas a concurso y todavía nisiquiera tengo una impresión,pero me siento muy feliz deestar en Horizontes Latinos”,asegura Mirtha Ibarra en SanSebastián. “Para mí es uno delos festivales más importan-tes y prestigiosos de Europa,por la calidad de las películasy por el nivel de los profesio-nales que las valoran y sobretodo es muy completo, ofrecemuchas cosas diferentes y no-vedosas”. Para la actriz cuba-na, la sección de HorizontesLatinos cumple además un pa-pel fundamental: “Yo creo quehay que apoyar al cine latinoa-mericano de todos los modosposibles, y la manera mas efec-tiva es premiarlo con dinero,porque los trofeos están muybien, pero al cine es una in-dustria que necesita dinero yeso, en medio de la gravísimacrisis económica que atravie-sa América, es lo más compli-cado”.

Mirtha Ibarra tiene muybuena opinión del cine que seestá haciendo actualmente enAmérica Latina. “Está surgien-do un cine muy interesanteque trata sobre todo de la pro-blemática de nuestros países,y que ahí esta encontrando supropio lugar; sobre todo, notrata de imitar al cine de Holly-wood, sabiendo muy cons-cientemente que eso no es po-sible”,

Continúa viviendo en Cubay sigue de cerca la labor de laEscuela de Cine de San Anto-nio de los Baños que, a su jui-cio, continúa siendo una de las

mejores del mundo y un refe-rente emblemático para la can-tera de realizadores latinos:“De ahí están saliendo todoslos jóvenes que hacen lo más

interesante que estamos vien-do, porque la formación siguesiendo de lo mejor, y experi-mentan, exploran nuevos ca-minos y hacen un cine que nosólo refleja los problemas deLatinoamérica, sino que estambién cine de calidad“.

Sobre la situación de la ci-nematografía en su país, nopone en duda ni la calidad ni lacapacidad del cine cubano:“Se tocan todos los temas, y sise hace buen cine y temas queinteresen a los espectadores,las películas cubanas conti-nuarán teniendo un gran pú-blico y pueden competir muy

bien con las de Estados Uni-dos y de todo el mundo”.

Homenaje y recuerdo“Ya vine a San Sebastián con él,

primero en 1984, acompañán-dole cuando él formó parte delJurado, y en 1988, cuando pre-sentábamos Cartas del parque.En 2000 él ya no estaba y vinesola también como jurado y ahísí que sentí su ausencia”, seemociona. “Por eso, para mí esmuy importante regresar esteaño, porque esta vez me sientocomo que vine con él y, al traerel documental, es como si me lotrajera conmigo”.

El documental surgió del li-bro -epistolario lo llama Mirt-ha- que publicó en 2007 “To-más Gutiérrez Alea, volver so-bre mis pasos” y ella es lacoguionista y directora juntocon Lola Salvador. Mirtha Iba-rra no oculta su satisfacciónpor el resultado: “ Con MayteCastillo y José Recuento, es untrabajo conjunto de los cuatro,que hemos puesto la figura deél en primer plano, con su tra-yectoria a través de sus pelí-culas, su pensamiento y su vi-da personal y, claro, ahí nos haquedado un recuerdo más cer-cano y más íntimo”.

Dentro del homenaje que elFestival tributa este año a Ti-tón, también se proyectará Me-morias del subdesarrollo(1968), una de las películasfundamentales de Tomás Gu-tiérrez Alea, como comple-mento al documental que pre-senta Mirtha Ibarra. “Desgra-ciadamente, Memorias es unacinta por la que parece que nopasaran los años.“Titón” decíaque su mayor deseo era verque la película envejecía, por-que eso significaría que todosesos graves problemas habrí-an sido erradicados, y la vuel-ves a ver ahora y mantiene unaactualidad tremenda, como sise hubiera hecho ayer”.

P.Y.

MIR

THA

IBAR

RAho

rizon

tes

latin

os

«Con eldocumental,este año metraje a Titón

conmigo»

«La formaciónde los cineastasen Cuba siguesiendo de lo

mejor»

«Hay que apoyar al cinelatinoamericano y

premiarlo con dinero»

The Cuban actress MirthaIbarra is not just here to formpart of the Latin Horizons Ju-ry; she’s also presenting thedocumentary Titón, de la Ha-bana a Guantanamera, ahomage to her late partner,the filmmaker Tomás Gutiér-rez Alea, with whom she madethe internationally successfulFresa y Chocolate and Guan-tanamera. She’s really pleasedto be chairing the Latin Hori-zons Jury as this is one of themost important and presti-gious festivals in Europe be-cause of the quality of its filmsand the level of the profes-sional who judge them.“Aboveall it’s really complete and of-fers lots of interesting innov-ative things.”

She also thinks that thissection plays a essential role:“I think that we need to giveLatin American cinema allthe help it can get, and themost effective way to rewardit is with money. Trophies areall very well, but cinema is anindustry that needs money.”

«Trophies are very well,

but...»

Gorka ESTRADA

25Zinemaldiaren egunkaria • Larunbata, 2008ko irailaren 20a EPAIMAHAIA JURADO JURY /

/ BERRIAK NOTICIAS NEWS26 Zinemaldiaren egunkaria • Larunbata, 2008ko irailaren 20a

El cinéfilo fotógrafo donostia-rra Pedro Usabiaga, no paraquieto.“El Festival ha comenza-do muy bien”, afirma sonriente.Y él, trabajando. Una de las sa-las de Kutxa Boulevard acogedesde el comienzo del Zinemal-dia hasta el 5 de octubre, la ex-posición titulada “8 ?”. Son 55fotografías de cine puro y duro.“La he titulado ‘8 ?’como la em-blemática película del maestroFederico Fellini”.

Nada más entrar en la expo-sición nos recibe una gran foto-grafía de Raquel Welch. Pedrodisfruta retratando la exposi-

ción.“Con las fotografías recojoel mundo de los rodajes de cinevisto desde el punto de vista deun fotógrafo artístico que noirrumpe y manipula la luz, sinoque sabe adaptarse a la situa-ción: los decorados… Y pasan-do lo más desapercibido posi-ble, naturalmente. Algunas ve-ces las fotografías que expongohan servido como soporte paralos posters,o para promocionarpelículas…”

La muestra de Pedro Usa-biaga nace a raíz de un encargoque le hizo Kutxa. “La personaque se acerque a la exposición

se dará cuenta de algunos deta-lles que tiene el mundo del cine.Aspectos que habitualmente elespectador no tiene oportuni-dad de conocerlos ni vivirlos. Adecir verdad, los directores decine suelen ser esquivos a la ho-ra de dejarse fotografiar en ple-no rodaje. Están a lo que están.No para posar”.

Preparativos previos al co-mienzo de un rodaje, vestidos,como el de la película Ridiculedirigida por Patrice Leconte en1996, el diálogo cómplice entreel director James Ivory y el ac-tor Nick Nolte o las miradas pe-

netrantes, tanto del directorJohn Waters como del actorStephen Dorffen, son algunasde las fotografías de la retros-pectiva.“Son pequeñas ráfagasque describen el mundo del ci-ne desde detrás de la cámaragrande”,añade Pedro Usabiaga.

Gracias a un extenso mate-rial fotográfico, el donostiarraha intentado hacer pequeñasfamilias de fotos para retratar lomás fidedignamente el cine debambalinas. Usabiaga ha selec-cionado fotografías desde elprimer rodaje que cubrió en1986, Caravaggio, de Derek Jar-man, hasta las de Julio Médem.Su último trabajo. “Se puedeencontrar un poco de todo: cineespañol (Mario Camus, ImanolArias…), internacional (Charlo-tte Rampling…) He intentadomostrar pequeños detalles. Siel espacio físico de la exposi-

ción hubiera sido más amplioseguramente que llegaría a lascien fotos”. Pedro se ha tenidoque contener.

Todas las fotos de la mues-tra son en blanco y negro aun-que originariamente algunaque otra fueran en color. “Hantranscurrido 22 años desde misprimeros pasos en el mundo delcine, por lo que he intentadounificarlos”.

La persona que se sumerjaen la exposición encontrará unacuriosa selección de fotografí-as. “Creo que son otros acom-pañantes más de las películasque se proyectarán y de los ac-tores, guionistas, directores…que acudan a San Sebastián.Será la otra fotografía del Zine-maldia”.

EZPALA

Entre bambalinas“La dirección de fotografía, para mí, significa realmente escribir con la luz” (Vittorio Storaro). Gorka ESTRADA

Pedro Usabiagaren zinezaletasuna ez da gaur goizekoa.“Garaibatean Zinemalditik 200 metro eskasetara, San Frantzisko ka-lean bizi nintzenez, zaletu nintzen zinera. 1973an Peter Bogda-novichen Luna de papel ikusi nuenean erabat irentsi ninduen.Orduan 14 urte nituen. Argazkilari izatea Donostiako Zinemal-diari zor diot ”.

Erakusketan zehar, besteak beste, Donostia Saria atzo jasozuen Antonio Banderas ere ageri da argazki sortan.“Camino delos inglesesen filmeko promozioko argazkiak neronek egin niz-kion malagarrari. Aurretik, Almodóvar eta Los reyes del mam-boren artean ari zela ere argazki sorta bat egin nion. Asko poz-ten naiz gaurdaino egin duen ibilbide eta lanagatik. ZorionakAntonio”eransten du Pedro Usabiagak.

Klik eta klik!

/ FILMEMETROA EL TERMÓMETRO THE FILMOMETER28 Zinemaldiaren egunkaria •Larunbata, 2008ko irailaren 20a

AMATEURS

ENTRE OS DEDOS

ACNÉ

PASSION

THOMAS

LA VIDA LOCA

FROZEN RIVER

BLOEDBROEDERS / BLOOD BROTHERS

TONY MANERO

PERRO COME PERRO

EL TRUCO DEL MANCO

GASOLINA

DERRIÈRE MOI

HUNGER

UNSPOKEN

CHICOS NORMALES

DIOSES

COSAS INSIGNIFICANTES

INTIMIDADES DE SHAKESPEARE Y VICTOR HUGO

LAKE TAHOE

LI MI DE CAI XIANG / THE EQUATION OFLOVE AND DEATH

SLEEP DEALER

THE FIRM LAND

BA BAI BANG / LETTERS FROM DEATH ROW

LA SANGRE BROTA

PARQUE VÍA

EL PATIO DE MI CÁRCEL

AMOROSA SOLEDAD

66,,669933

33,,772288

GGAAZZTTEERRIIAARREENN SSAARRIIAA PPRREEMMIIOO DDEE LLAA JJUUVVEENNTTUUDD // YYOOUUTTHH AAWWAARRDD

PPttooss..11 22 33 44 55 66 77 88 99 1100

PPttooss..

PPUUBBLLIIKKOOAARREENN KKUUTTTTUUNNAA SSAARRIIAA // PPRREEMMIIOO PPEERRLLAA DDEELL PPÚÚBBLLIICCOOPPEEAARRLL OOFF TTHHEE AAUUDDIIEENNCCEE AAWWAARRDD

VICKY CRISTINA BARCELONA

HIMLENS HJÄRTA / HEAVEN´S HEART

LEMON TREE

AVAZE GONJESHK-HA / THE SONG OF SPARROWS

BURN AFTER READING

L´HEURE D´ÉTÉ

HUNGER

TOKYO SONATA

LAKE TAHOE

CSNY / DÉJÀ VU

HAPPY-GO-LUCKY

ENTRE LES MURS

77,,668844

11 22 33 44 55 66 77 88 99 1100

PRENTSAURREKOAKRUEDAS DE PRENSAKursaal 110:50 DEN DU FRYGTER/FEAR ME NOTKristian Levring (director), Ullrich Thomsen (actor), Paprika Steen (actriz),Anders Tho-mas Jensen (guionista), Sisse Graum Jorgensen (productora)13:50 FROZEN RIVERCourtney Hunt (directora-guionista), Melissa leo (actriz), Misty Upham (actriz), Don Har-wood (productor)17:00 RETROSPECTIVATERENCE DAVIESTerence Davies (director)18:00 TROPIC THUNDERBen Stiller (director), Robert Downey Jr. (actor), Stuart Cornfeld (productor)

HORIZONTES GOSARIAK / DESAYUNOS HORIZONTES11:00 Club de prensa – Centro KursaalPresenta: Julio FeoACNÉ (Uruguay-Argentina-México-España)LA RABIA (Argentina). Martina Gusmán Urruti (prod.)zZABALTEGI TOPAKETAK / ENCUENTROS ZABALTEGI

14:00 Club del Victoria EugeniaPresenta: Juan ZavalaENTRE OS DEDOS (Portugal-Brasil)ATLANTIS (Holanda)HIMLENS HJÄRTA/HEAVEN’S HEART (Suecia-Dinamarca)

AURKEZPENAK / PRESENTACIONES13:00 Hotel María CristinaPresentación Festival de Cine de Abycine

SOLASALDIAK /COLOQUIOSZABALTEGI-PERLAS21:30 Kursaal 2HIMLENS HJÄRTA/HEAVEN’S HEART (Sue.-Din.). Simon Staho (director)ESPECIALES ZABALTEGI20:00 Príncipe 9ATLANTIS (Holanda). Digna Sinke (directora-guionista), Pitou Nicolaes (actor)ZABALTEGI NUEVOS DIRECTORES12:30 Kursaal 2THOMAS (Finlandia). Miika Soini (directora-guionista), Pitou Nicolaes (actor)18:00 Antiguo Berri 2ENTRE OS DEDOS (Portugal-Brasil).Tiago Guedes y Frederico Serra (directores) e Isa-bel Abreu (actriz)19:00 Kursaal 2BLOEDBROEDERS (Holanda).Arno Dierickx (director), Eric van Heijningen; Derk Sten-vers, Sander van Amsterdam (actores)HORIZONTES LATINOS16:30 Kursaal 2LAVIDA LOCA (España- Francia- México). Christian Poveda (director)20:30 Principe 7ACNÉ (Uruguay-Argentina-México-España). Federico Veiroj (director),Alejandro Tocar(actor)MADE IN SPAIN16:30 Principe 63:19 (España). Félix Gómez y Barbara Goenaga (actores)18:30 Principe 73 DÍAS (España). F.Javier Gutiérrez (director),Víctor Clavijo y Mariana Cordero (actriz)JAPÓN EN NEGRO22:00 Antiguo Berri 7WAGAJINSEI SAIAKU NO TOKI/THE MOSTTERRIBLE TIME IN MY LIFE (Japón). Kai-zo Hayashi (director). (Sólo presentación)22:00 Antiguo Berri 8KINYÛ FUSHOKU RETTÔ: JUBAKU / JUBAKU: SPELLBOUND (Japón). Masato Harada(director). (Sólo presentación)

Agenda

• De fiesta x la cara: Queremos sorprenderte y acercarte al máximo al ambiente del festival, así que atentoa nuestros concursos ya que teneos muchas invitaciones para las fiestas que se celebran durante estasnoches en la ciudad y una de ellas puede ser para ti.• The Zinemaldi: Tras una ardua selección entre varios candidatos, hemos elegido a un lector como bloggerde Zinemaldia 2. Se trata de Pablo Ibarburu y promete no dejar a nadie indiferente ni dejar detalle porcontar, ya que tiene acceso a todos los rincones del certamen • Yo estuve allí: Tú eres el protagonista del Zinemaldia. Tus impresiones, tus críticas, tus comentarios y tusanécdotas tienen cabida en esta sección. Nuestras reporteras recorren cada rincón para que tú opines

TE PROPONEMOS OTRA FORMA DE VIVIR EL FESTIVAL

ENVÍANOS TUS FOTOGRAFÍAS CON LOS FAMOSOS QUE TE ENCUENTRES POR DONOSTIA

ww

w.s

anse

bas

tian

fest

ival

.co

m

[ZINEMALDIA]2

BURN AFTER READINGEEUU. 96m. Directores: Joel & Ethan Coen. Intérpretes: GeorgeClooney, Frances McDormand, John Malkovich, Tilda Swinton, Ri-chard Jenkins, Brad Pitt

Osborne Cox analista Arlingtoneko (Virginia) CIAren egoitza nagusi-ra joango da, bilera sekretu batera.Zoritxarrez, sekretua laster egin-go da ezagun: kaleratu egin dutela. Coxek ez du berria ondo hartukoeta etxera itzuliko da,Georgetownera (Washington DC),bere memo-riak idazteko eta edateari emateko. Katie emaztea atsekabetutaegongo da, baina ez harrituta. Aspalditik du abentura bat agente fe-deral ezkondu batekin, Harry Pfarrerekin, eta bere senarra uzteko-tan da.

El analista Osborne Cox llega al cuartel general de la Agencia Centralde Inteligencia (CIA) en Arlington, Virginia, para una reunión ultrase-creta. Por desgracia para él, el secreto no tarda en salir a la luz: le handespedido. Cox no encaja muy bien la noticia y regresa a su casa enGeorgetown, Washington DC, para entregarse a la redacción de susmemorias y a la bebida, el orden no altera el producto. Su esposa Ka-tie está consternada, aunque no parece muy sorprendida. Ya hacetiempo que tiene una aventura con Harry Pfarrer, un agente federalcasado, y empieza a hacer planes para dejar a Cox por Harry.

Analyst Osborne Cox arrives at the CIA headquarters in Arlington,Virginia, for an ultra-secret meeting. Unfortunately for him, the se-cret is soon out: he’s fired. Cox doesn’t receive the news particu-larly well and returns to his home in Georgetown, Washington DC,to dedicate himself to writing his memoirs and drinking. Thoughshocked, his wife Katie doesn’t seem terribly surprised. She hasbeen having an affair for some time with Harry Pfarrer, a marriedfederal agent, and starts making plans to leave her husband.

AVAZE GONJESHK-HA /THE SONG OF SPARROWSIrán. 96m. Director: Majid Majidi. Intérpretes: Reza Naji, MaryamAkbari, Kamran Dehghan, Hamed Aghazi, Shabnam Aklaghi, NeshatNazari

Karimek Teheraneko kanpoaldeko ostruka-haztegi batean egiten dulan.Etxe txiki batean bizi da bere sendiarekin,xume eta alai.Egun ba-tean, ordea, ostruka batek ihes egingo du, eta kaleratu egingo duteKarim. Handik gutxira, hirira joan beharko du, alaba zaharrenarenaudiofonoa konpontzera, eta han taxilaria dela pentsatuko dute.Oharkabean, lanbide berria izango du, jendea eta paketeak garraia-tzen arituko baita trafiko ugariaren artean. Ogibide berriak, hala ere,aldatu egingo du Karimen izaera eskuzabal eta zintzoa.

Karim trabaja en una granja de avestruces en las afueras de Teherán.Lleva una vida sencilla y feliz junto a su familia en su pequeña casa,hasta que un día una de las avestruces se escapa. Karim es despedi-do. Poco después, viaja a la ciudad para reparar el audífono de su hijamayor y le confunden con un mototaxi. Así, empieza a ejercer la queserá su nueva profesión: desplazar a la gente y transportar bultos enmedio de un denso tráfico. El nuevo oficio irá transformando el gene-roso y honesto carácter de Karim.

Karim works at an ostrich farm outside Tehran. He leads a simplecontented life with his family in his small house, until one day one ofthe ostriches runs away. Karim is blamed for the loss and is firedfrom the farm. Soon after, he travels to the city in order to repair hiselder daughter’s hearing aid but finds himself mistaken for amotorcycle taxi driver. He begins his new profession: ferryingpeople and goods through heavy traffic. But the people andmaterial goods that he deals with each day start to transformKarim’s generous and honest nature.

PASSIONJapón. 115m. Director: Ryusuke Hamaguchi. Intérpretes: Aoba Ka-wai,Ryuta Okamoto,Fusako Urabe,Nao Okabe,Kiyohiko Shibukawa

Ezkontzear dagoen bikote bat.Jaiaren erdian, gonbidatuen aurrean,senargaiak iraganean affaire bat izan zuela jakingo dute. Gau hartanez ziren elkarrekin egon senar-emazte gaiak... Filmak maitasun isto-rio arin eta iheskor bat kontatuko digu, hogei bat urteko gizon-ema-kumeek interpretatua Yokohamako gau batean. Litekeena da maita-sun metafisikoaren azterketa izatea ere. Zeren berri emango duteazken ondorioek? Harrigarriak izango ote dira, edo barregarriak?.

Una pareja está a punto de casarse. En plena fiesta, delante de todoslos invitados, sale a la luz que el novio tuvo un affaire en el pasado. Esanoche no estuvieron juntos... En esta película, somos testigos de unahistoria de amor frívola y fugaz, protagonizada por hombres y muje-res de unos veinte años, que se desarrolla en una noche en Yokohama;o quizás se trate de un estudio metafísico del amor. ¿Qué aportaránsus conclusiones al final? ¿Serán sorprendentes o ridículas?

Here is a couple who are about to get married. In the middle of acelebration party with their friends, it is accidentally revealed thatthe prospective groom had an affair in the past. That night, thecouple spend time apart... In this film, we see a rash frivolous lovestory featuring men and women in their twenties, that takes placein Yokohama one night –or perhaps it is a metaphysical study oflove. What will their conclusions bring at the end? Will they beimpressive or ridiculous?

THOMASFinlandia. 70m. Director: Miika Soini. Intérpretes: Lasse Pöysti,Pentti Siimes, Eila Halonen, Marja-Leena Kouki,Aarre Karén

Thomas errukiari, klementziari eta pekamenari buruzko filma da.Thomas, bere bizitzako azken urteetan, bakarrik dago lur azpian da-goen pisuan; lagun bakarrak, irrati bat, xake-taula bat eta bere emaz-tearen argazki bat. Ez da askotan ateratzen kalera; irteten denean,kanpokoek zeinen zaharra den eta zeinen bakarrik dagoen gogora-razten baitiote, eta garai bateko kontuak etortzen zaizkio burura. Se-kula bukatzen ez den istorioa balitz bezala ikusten du bere burua,eta,gainera,iraganari aurre egin behar.«Heldua naiz eta bizitza luzea da».

Thomas es una película sobre la compasión, la clemencia y la expia-ción.Thomas, en el otoño de su existencia, vive solo y aislado en su pi-so en un sótano, y con una radio, un tablero de ajedrez y una foto de suesposa como única compañía. No se suele aventurar a salir a la calleporque cuando lo hace el mundo exterior le recuerda lo mayor que es,lo solo que está y le vienen a la mente tiempos pasados. Se siente enuna historia sin final, y además se tiene que enfrentar a su pasado.“Soy mayor y la vida es larga”.

Thomas is a movie about compassion, forgiveness, andatonement. Thomas, in the autumn of his life, lives a simple andisolated existence in his below-street-level apartment,accompanied by a radio, a chess board, and a photo of his wife. Hedoes not venture outside very often; and when he does, the outsideworld reminds him of his advanced age, his loneliness, and times hewould not care to remember. He feels like he’s in a never-endingstory and he also has to face his past. “I am old, and life is long”.

BLOEDBROEDERS / BLOODBROTHERSHolanda. 96m. Director: Arno Dierickx. Intérpretes: Erik van Heij-ningen, Matthijs van de Sande Bakhuyzen, Derk Stenvers, Sandervan Amsterdam, Carolien Spoor

Hiru gaztek etxe bateko atikoan ezkutatzen dute Ronnie, poliziaatzetik duen gaizkilea. Etxe horretan hiru gazte horietako bi bizi dira,eta inortxo ere ez da konturatuko han daukatela gordeta; ez guraso-ak, ez eta etxeko langileak. Hasieran, egoera dibertigarria da gazte-entzat. Halako batean, ordea, Ronnie karga bilakatzen zaie, eta xan-taia egiten hasi. Ez dira etxetik botatzen ausartzen.

Tres jóvenes esconden a su amigo Ronnie, un criminal perseguido porla policía, en el ático de la inmensa villa en la que viven dos de los chi-cos. Ronnie se refugia en la casa sin que los padres de los chicos ni elpersonal de la casa se percaten de nada. Al principio, la situación di-vierte a los chicos, hasta el día en que Ronnie se convierte en una car-ga y empieza a chantajearles.Y ya no se atreven a echarle.

Three young boys keep their friend Ronnie, a petty criminal on therun from the police, hidden in the attic of the huge villa where twoof the boys live. Without either the boys’ parents or the villa staffnoticing anything, Ronnie is offered refuge there. In the beginningthe boys think the whole situation is funny, until Ronnie becomes aburden and he even starts to blackmail them. Only they don’t dareto kick him out.

LA VIDA LOCAEspaña-Francia-México. 91m. Director: Christian Poveda

Mara 18ri buruzko dokumentala da, baita, zeharka, Mara Salvatru-cha etsai gogorrari buruzkoa ere. Los Angeles hirian sortutako ere-duetan oinarritutako taldeak dira eta, El Salvadorren, ikara eragitendute.Gaur egungo irudiak erabiltzen ditu,mundu globalizatu bateansortua da eta segur aski krimen antolatua sorrarazi zuen mitoarenjatorria deskribatzen du.

Documental sobre la Mara 18 y,colateralmente,sobre su enconada ri-val la Mara Salvatrucha, bandas creadas a partir de modelos surgidosen la ciudad de Los Ángeles, que siembran el terror en El Salvador.Una historia de una imaginería contemporánea creada en un mundoglobalizado y que describe los orígenes de uno de los probables mitosfundadores del crimen organizado.

Documentary about Mara 18 and, collaterally, about its bitter rival,Mara Salvatrucha, gangs created based on their earlier Los Angelescounterparts, who spread terror in El Salvador. A tale of thecontemporary imagery created in a globalized world describingwhat is probably the origins of one of the founding myths oforganised crime.

SAIL OFIZIALA SECCIÓN OFICIAL OFFICIAL SECTION ZABALTEGI ZONA ABIERTA OPEN ZONE...

DEN DU FRYGTER / FEAR ME NOTDinamarca. 95m. Director: Kristian Levring. Intérpretes: UlrichThomsen, Paprika Steen, Emma Sehested Høeg, Lars Brygmann,Stine Stengade

Michael-ek bere bizitza aldatu nahi du. Denbora batez bere lana uz-ten du, baina, hala ere, ez du lortzen horrenbeste bilatzen duen ore-ka. Antidepresibo berri baten probaketa klinikoez hitz egiten diote-nean,pentsatu gabe boluntario aurkeztea erabakiko du.Zoritxarrez,bigarren mailako ondorio larriak dituzte pilulek,eta probaketak ber-tan behera uztea erabakiko dute. Baina Michaelek ez du pilulekeman dioten lasaitasun eta autokontrol egoera alde batera utzi nahi,eta esperimentuarekin bere kabuz jarraitzea erabakiko du. Azkarlortutako arrakastarekin pozoituta, besteen bizitzak kontrolatzekopremia sentituko du. Pixkanaka, bere jolas psikologikoak gogorragoeta ohikoago bilakatuko dira, egiten ari dena ikuspegi beldurgarria-go batetik ikustera behartuko duen zerbait gertatzen den arte.

Cuando a Michael le hablan sobre un ensayo clínico con un nuevo an-tidepresivo, se apunta sin pensárselo. Desgraciadamente, las pasti-llas tienen graves efectos secundarios y deciden suspender el expe-rimento. Pero Michael se niega a dejar el nuevo estado de calma y au-tocontrol que le han procurado las pastillas y decide seguir con el ex-perimento por su cuenta. Intoxicado por su rápido éxito, Michaelsiente la necesidad de controlar también la vida de otras personas.Poco a poco, sus juegos psicológicos se vuelven más drásticos, hastaque descubre algo que le fuerza a ver sus acciones bajo una luz ate-rradora

When Michael hears about a clinical trial for a new anti-depressant, he signs up on a whim. Unfortunately, the pills turn outto have serious side effects and the trial is abandoned. Michaelrefuses to give up his new-found sense of calm and self controlwhich the pills have provided, so decides to continue theexperiment on his own. Intoxicated by his immediate success,Michael feels an urge to take control of other people’s lives as well.Slowly, his psychological games grow more drastic, until Michaelmakes a discovery which forces him to view his actions in aterrifying new light.

FROZEN RIVEREEUU. 97m. Director: Courtney Hunt. Intérpretes: Melissa Leo,Misty Upham, Charlie McDermott, Mark Boone Junior, Michael O’-Keefe

Ray Eddy ametsetako etxea erostear dago bere familia txikiaren-tzat. Bat batean, bere senar apustuzaleak dirua hartu eta alde egin-go du,Ray esku hutsik eta haurrekin bakarrik utzita.Bere senarra bi-latzen ari dela, Lila Littlewolf Mohawk tribuko neska batekin egingodu topo, eta hark dirua erraz irabazteko modu bat proposatuko dio.Plana arriskutsua da: immigrante ilegalak pasatu behar dituzte izoz-tuta dagoen Saint Lawrence ibaiaren alde batetik bestera, bi ertze-tan dauden patruilek harrapatu gabe. Dirura irabazteko premia la-rria dela-eta, Rayk onartu egingo du eskaintza. Rayk autoa gidatukodu eta irabaziak bien artean banatuko dituzte. Hasieran, izotz geru-za lodia da, baina, denborak eta negozioak aurrera egin ahala, geru-za mehetzen joango da eta Ray eta Lila konturatuko dira immigran-teak alde batetik bestera eramateak badituela arriskuak.

Ray Eddy está a punto de comprar la casa de sus sueños para su pe-queña familia. De pronto su marido, gran aficionado a las apuestas,huye con el dinero y deja a Ray arruinada y sola con los niños. Mien-tras trata de encontrar a su marido, conoce a Lila Littlewolf, una chi-ca mohawk que le propone una manera de ganar dinero fácil. El planes arriesgado; pasar inmigrantes ilegalmente por el helado río SaintLawrence, con patrullas fronterizas en las dos orillas. La desespera-ción por ganar dinero empuja a Ray a aceptar la oferta. Ray conduci-rá el coche y se repartirán las ganancias. Al principio, la capa de hieloes gruesa, pero a medida que siguen con su negocio y el hielo se hacemás delgado, Ray y Lila descubrirán que trasladar inmigrantes tieneun pre

Ray Eddy is about to buy her little family the house of her dreams.But when her gamble-loving husband takes off with the money,Ray finds herself alone with her kids and completely broke. Tryingto trace her husband down, she meets Lila Littlewolf, a Mohawk girlwho provides her with a plan for earning easy money. But the risksare high: smuggling immigrants on the frozen Saint Lawrence, withborder patrols on both banks. Desperate for money, Ray acceptsthe offer: Ray will drive the car and they will share the cash. At firstthe ice is still thick, but as the deals go on and the Saint Lawrencegets thinner, Ray and Lila will discover that smuggling immigrantscomes at a cost.

TROPIC THUNDEREEUU. 107m. Director: Ben Stiller. Intérpretes: Ben Stiller, JackBlack, Robert Downey Jr.

Historiako gerra filmik garestiena egiteko asmotan dabilen aktoretalde baten akziozko komedia. Gehiegizko gastuek (eta aktore mi-matuen kontrolik gabeko egoek) filma bertan behera uzteko arris-kuan jarri badute ere, zuzendariak uko egingo dio filmatzen uztearieta Asiako hego ekialdeko oihanetara eramango du taldea,“errealis-moa areagotzeko”. Han, kasualitatez, egiazko gerrillari batzuekinegingo dute topo...

Una comedia de acción sobre un grupo de actores ensimismadosque pretenden rodar la película bélica más cara de la historia. Des-pués de que los excesivos gastos (y los descontrolados egos de losmimados actores) amenacen con acabar con la película, el frustradodirector se niega a parar el rodaje y lleva a su reparto a las selvas delSudeste de Asia para “aumentar el realismo”; allí, se encuentran porcasualidad con unos guerrilleros de verdad...

An action comedy about a group of self-absorbed actors who setout to make the most expensive war film ever. After ballooningcosts force the studio to cancel the movie, the frustrated directorrefuses to stop shooting, leading a cast into the jungles of South-east Asia, where they encounter some real bad guys.

...ZABALTEGI ZONA ABIERTA OPEN ZONE

HORIZONTES LATINOS HORIZONTES LATINOS

/ PROGRAMAZIOA PPRROOGGRRAAMMAACCIIÓÓNN PROGRAMME30 Zinemaldiaren egunkaria • Larunbata, 2008ko irailaren 20a

www.sansebastianfestival.com

31Diario del Festival • Sábado, 20 de septiembre de 2008 PROGRAMAZIOA PROGRAMACIÓN PROGRAMME /

GGAAUURRHHOOYYTTOODDAAYY

LAS PELÍCULAS EN AZUL CORRESPONDEN A ÚLTIMOS PASES.

BBIIHHAARRMMAAÑÑAANNAATTOOMMOORRRROOWW

20

21

PASE ESPECIAL DE ‘OF TIME AND THE CITY’

Un problema en el sonido impidió ayer escuchar la voz del narrador en la película OfTime and the City, en la proyección de prensa del Kursaal 2. Por ese motivo, hoy serealizará una nueva proyección del filme de Terence Davies para prensa yacreditados, a las 14.00 horas en el Kursaal 2.

ZABALTEGI...PERLAS

16:00 ANTIGUO BERRI, 2HIMLENS HJÄRTA / HEAVEN’S HEARTSIMON STAHO • SUECIA - DINAMARCA • 92 M.

16:30 PRINCIPALBURN AFTER READINGJOEL COEN, ETHAN COEN • EEUU • SÓLO PRENSA YACREDITADOS. PRIORIDAD PRENSA • 96 M.

18:15 TEATRO VICTORIA EUGENIAAVAZE GONJESHK-HA / THE SONG OF SPARROWSMAJID MAJIDI • IRÁN • (SESIÓN DE VOTACIÓN PARA ELPREMIO) • V.O. SUBTÍTULOS EN INGLÉS Y ELECTRÓNICOSEN CASTELLANO • 96 M.

20:30 TEATRO VICTORIA EUGENIABURN AFTER READINGJOEL COEN, ETHAN COEN • EEUU • (SESIÓN DE VOTACIÓNPARA EL PREMIO) • 96 M.

21:30 KURSAAL, 2HIMLENS HJÄRTA / HEAVEN’S HEARTSIMON STAHO • SUECIA - DINAMARCA • 92 M.

22:45 ANTIGUO BERRI, 6LEMON TREEERAN RIKLIS • ISRAEL - FRANCIA - ALEMANIA • 106 M.

24:00 KURSAAL, 2BURN AFTER READINGJOEL COEN, ETHAN COEN • EEUU • 96 M.

NUEVOS DIRECTORES...

9:30 KURSAAL, 2PASSIONRYUSUKE HAMAGUCHI • JAPÓN • PROYECCIÓN EN VÍDEO• V.O. SUBTÍTULOS EN CASTELLANO Y ELECTRÓNICOS ENINGLÉS • 115 M.

12:00 KURSAAL, 2THOMASMIIKA SOINI • FINLANDIA • V.O. SUBTÍTULOS ENCASTELLANO Y ELECTRÓNICOS EN INGLÉS • 70 M.

14:00 PRINCIPALBLOEDBROEDERS / BLOOD BROTHERSARNO DIERICKX • HOLANDA • V.O. SUBTÍTULOS ENCASTELLANO Y ELECTRÓNICOS EN INGLÉS • SÓLOPRENSA Y ACREDITADOS. PRIORIDAD PRENSA • 96 M.

SECCIÓN OFICIAL9:00 KURSAAL, 1DEN DU FRYGTER / FEAR ME NOTKRISTIAN LEVRING • DINAMARCA • V.O. SUBTÍTULOS ENCASTELLANO Y ELECTRÓNICOS EN INGLÉS • 95 M.

9:30 TEATRO VICTORIA EUGENIAFROZEN RIVERCOURTNEY HUNT • EEUU • NUEVOS DIRECTORES • 97 M.

12:00 KURSAAL, 1FROZEN RIVERCOURTNEY HUNT • EEUU • NUEVOS DIRECTORES • 97 M.

15:00 KURSAAL, 1TROPIC THUNDERBEN STILLER • EEUU • (PELÍCULA FUERA DE CONCURSO) •V.O. SUBTÍTULOS EN CASTELLANO Y ELECTRÓNICOS ENEUSKARA • 107 M.

16:00 TEATRO VICTORIA EUGENIATHE BOY IN THE STRIPED PYJAMASMARK HERMAN • GRAN BRETAÑA - EEUU • (PELÍCULAFUERA DE CONCURSO) • V.O. SUBTÍTULOS ENCASTELLANO Y ELECTRÓNICOS EN EUSKARA • 95 M.

18:00 KURSAAL, 1FROZEN RIVERCOURTNEY HUNT • EEUU • NUEVOS DIRECTORES • 97 M.

19:30 PRINCIPALGENOVAMICHAEL WINTERBOTTOM • GRAN BRETAÑA • SÓLOPRENSA Y ACREDITADOS. PRIORIDAD PRENSA • 90 M.

20:30 KURSAAL, 1DEN DU FRYGTER / FEAR ME NOTKRISTIAN LEVRING • DINAMARCA • V.O. SUBTÍTULOS ENCASTELLANO Y ELECTRÓNICOS EN INGÉS • 95 M.

23:00 ANTIGUO BERRI, 2THE OTHER MANRICHARD EYRE • GRAN BRETAÑA • (PELÍCULA FUERA DECONCURSO) • 90 M.

23:00 TEATRO VICTORIA EUGENIAASBE DU-PA / TWO-LEGGED HORSESAMIRA MAKHMALBAF • IRÁN - FRANCIA • 101 M.

23:00 KURSAAL, 1TROPIC THUNDERBEN STILLER • EEUU • (PELÍCULA FUERA DE CONCURSO) •V.O. SUBTÍTULOS EN CASTELLANO Y ELECTRÓNICOS ENEUSKARA • 107 M.

...ZABALTEGI ...NUEVOS DIRECTORES

18:00 ANTIGUO BERRI, 2ENTRE OS DEDOSTIAGO GUEDES, FREDERICO SERRA • PORTUGAL - BRASIL •100 M.

18:30 PRINCIPE, 7AMATEURSGABRIEL VELÁZQUEZ • ESPAÑA • V.O. SUBTÍTULOS ENINGLÉS Y ELECTRÓNICOS EN CASTELLANO • 86 M.

19:00 KURSAAL, 2BLOEDBROEDERS / BLOOD BROTHERSARNO DIERICKX • HOLANDA • V.O. SUBTÍTULOS ENCASTELLANO Y ELECTRÓNICOS EN INGLÉS • 96 M.

22:00 PRINCIPALTHOMASMIIKA SOINI • FINLANDIA • V.O. SUBTÍTULOS ENCASTELLANO Y ELECTRÓNICOS EN INGLÉS • SÓLOPRENSA Y ACREDITADOS. PRIORIDAD PRENSA • 70 M.

ESPECIALES

20:00 PRINCIPE, 9ATLANTISDIGNA SINKE • HOLANDA • V.O. SUBTÍTULOS EN INGLÉS YELECTRÓNICOS EN CASTELLANO • 80 M.

H. LATINOS...9:30 PRINCIPALLA VIDA LOCACHRISTIAN POVEDA • ESPAÑA - FRANCIA - MÉXICO • V.O.SUBTÍTULOS EN INGLÉS • SÓLO PRENSA Y ACREDITADOS.PRIORIDAD PRENSA • 91 M.

12:00 TEATRO VICTORIA EUGENIAACNÉFEDERICO VEIROJ • URUGUAY - ARGENTINA - MÉXICO -ESPAÑA • V.O. SUBTÍTULOS EN INGLÉS • SÓLO PRENSA YACREDITADOS. PRIORIDAD PRENSA • 87 M.

16:00 ANTIGUO BERRI, 6EL OLVIDOHEDDY HONIGMANN • HOLANDA - ALEMANIA • V.O.SUBTÍTULOS EN INGLÉS • 93 M.

...M. MONICELLI 16:30 ANTIGUO BERRI, 8I SOLITI IGNOTI, RUFUFÚMARIO MONICELLI • ITALIA • 1958 • V.O. SUBTÍTULOSELECTRÓNICOS EN EUSKARA • 111 M.

17:00 ANTIGUO BERRI, 4TOTÒ E I RE DI ROMASTENO, MARIO MONICELLI • ITALIA • 1951 • 104 M.

19:30 ANTIGUO BERRI, 8GUARDIE E LADRISTENO, MARIO MONICELLI • ITALIA • 1951 • 109 M.

19:30 ANTIGUO BERRI, 4TOTÒ E LE DONNESTENO, MARIO MONICELLI • ITALIA • 1952 • 96 M.

20:30 PRINCIPE, 3PROIBITOMARIO MONICELLI • ITALIA - FRANCIA • 1954 • 100 M.

22:00 PRINCIPE, 2UN EROE DEI NOSTRI TEMPIMARIO MONICELLI • ITALIA • 1955 • 90 M.

22:30 PRINCIPE, 10TOTÒ E CAROLINAMARIO MONICELLI • ITALIA • 1953 • PROYECCIÓN ENVÍDEO • 85 M.

JAPÓN EN NEGRO...17:00 PRINCIPE, 2CHUJI TABI NIKKI / A DIARY OF CHUJI’S TRAVELSDAISUKE ITO • JAPÓN • 1927 • (PELÍCULA MUDA CONACOMPAÑAMIENTO MUSICAL EN DIRECTO) • 95 M.

17:00 ANTIGUO BERRI, 7KARAKKAZE YARÔ / AFRAID TO DIEYASUZO MASUMURA • JAPÓN • 1960 • 96 M.

17:00 ANTIGUO BERRI, 5INUGAMIKE NO ICHIZOKU / THE INUGAMI FAMILYKON ICHIKAWA • JAPÓN • 1976 • 146 M.

17:15 PRINCIPE, 10BUTA TO GUNKAN / PIGS AND BATTLESHIPSSHOHEI IMAMURA • JAPÓN • 1961 • 108 M.

...JAPÓN EN NEGRO 19:30 PRINCIPE, 2KEISATSUKAN / A POLICE OFFICERTOMU UCHIDA • JAPÓN • 1933 • (PELÍCULA MUDA CONACOMPAÑAMIENTO MUSICAL EN DIRECTO) • 121 M.

19:30 ANTIGUO BERRI, 7TAIYO NO HAKABA / THE SUN’S BURIALNAGISA OSHIMA • JAPÓN • 1960 • 85 M.

20:00 ANTIGUO BERRI, 5ANKOKUGAI NO TAIKETSU / THE LAST GUNFIGHTKIHACHI OKAMOTO • JAPÓN • 1960 • 95 M.

22:00 ANTIGUO BERRI, 8KINYÛ FUSHOKU RETTÔ: JUBAKU /JUBAKU: SPELLBOUNDMASATO HARADA • JAPÓN • 1999 • 114 M.

22:00 ANTIGUO BERRI, 7WAGA JINSEI SAIAKU NO TOKI / THEMOST TERRIBLE TIME IN MY LIFEKAIZO HAYASHI • JAPÓN - CHINA - TAIWAN • 1993 • 92 M.

22:30 PRINCIPE, 6SONO OTOKO KYOBO NI TSUKI /VIOLENT COPTAKESHI KITANO • JAPÓN • 1989 • V.O. SUBTÍTULOS ENINGLÉS Y ELECTRÓNICOS EN EUSKARA • 103 M.

22:30 PRINCIPE, 9HAKUCHUU NO BURAIKAN / GREED IN BROAD DAYLIGHTKINJI FUKASAKU • JAPÓN • 1961 • 82 M.

TERENCE DAVIES 14:00 KURSAAL, 2OF TIME AND THE CITYTERENCE DAVIES • GRAN BRETAÑA • 2008 • 74 M.

19:30 PRINCIPE, 6THE HOUSE OF MIRTHTERENCE DAVIES • GRAN BRETAÑA • 2000 • V.O.SUBTÍTULOS ELECTRÓNICOS EN EUSKARA • 140 M.

19:30 PRINCIPE, 10OF TIME AND THE CITYTERENCE DAVIES • GRAN BRETAÑA • 2008 • PROYECCIÓNEN VÍDEO • 74 M.

22:45 PRINCIPE, 3THE NEON BIBLE TERENCE DAVIES • GRAN BRETAÑA • 1995 • 91 M.

23:00 PRINCIPE, 7DISTANT VOICES, STILL LIVES TERENCE DAVIES • GRAN BRETAÑA • 1988 • 84 M.

...H. LATINOS16:30 KURSAAL, 2LA VIDA LOCACHRISTIAN POVEDA • ESPAÑA - FRANCIA - MÉXICO • V.O.SUBTÍTULOS EN INGLÉS • 91 M.

20:30 PRINCIPE, 7ACNÉFEDERICO VEIROJ • URUGUAY - ARGENTINA - MÉXICO -ESPAÑA • V.O. SUBTÍTULOS EN INGLÉS • 87 M.

20:30 ANTIGUO BERRI, 2LA RABIAALBERTINA CARRI • ARGENTINA • V.O. SUBTÍTULOS ENINGLÉS • 83 M.

MADE IN SPAIN 16:30 PRINCIPE, 63:19DANY SAADIA • ESPAÑA - MÉXICO • V.O. CASTELLANO •104 M.

18:30 ANTIGUO BERRI, 6LA ZONARODRIGO PLÁ • ESPAÑA - MÉXICO • V.O. SUBTÍTULOS ENINGLÉS • 97 M.

18:30 PRINCIPE, 33 DÍASF. JAVIER GUTIÉRREZ • ESPAÑA • V.O. SUBTÍTULOS ENINGLÉS • 93 M.

20:30 ANTIGUO BERRI, 6EL ORFANATOJUAN ANTONIO BAYONA • ESPAÑA • V.O. SUBTÍTULOS ENINGLÉS • 97 M.

M. MONICELLI...16:00 PRINCIPE, 7LA GRANDE GUERRAMARIO MONICELLI • ITALIA - FRANCIA • 1959 • V.O.SUBTÍTULOS ELECTRÓNICOS EN EUSKARA • 135 M.

16:00 PRINCIPE, 3LE INFEDELISTENO, MARIO MONICELLI • ITALIA • 1952 • 95 M.

...ZABALTEGI......PERLAS

16:30 PRINCIPALL’HEURE D’ÉTÉOLIVIER ASSAYAS • FRANCIA • O.V. SUBTITLES IN SPANISH,SIMULTANEOUS TRANSLATION INTO ENGLISH • SÓLOPRENSA Y ACREDITADOS. PRIORIDAD PRENSA • 103 M.

20:30 TEATRO VICTORIA EUGENIAL’HEURE D’ÉTÉOLIVIER ASSAYAS • FRANCIA • (SESIÓN DE VOTACIÓNPARA EL PREMIO) • 103 M.

20:45 PRINCIPE, 7HIMLENS HJÄRTA / HEAVEN’S HEARTSIMON STAHO • SUECIA - DINAMARCA • 92 M.

21:30 KURSAAL, 2AVAZE GONJESHK-HA / THE SONG OF SPARROWSMAJID MAJIDI • IRÁN • V.O. SUBTÍTULOS EN INGLÉS YELECTRÓNICOS EN CASTELLANO • 96 M.

22:45 ANTIGUO BERRI, 6BURN AFTER READINGJOEL COEN, ETHAN COEN • EEUU • 96 M.

23:00 PRINCIPE, 7LEMON TREEERAN RIKLIS • ISRAEL - FRANCIA - ALEMANIA • 106 M.

24:00 KURSAAL, 2L’HEURE D’ÉTÉOLIVIER ASSAYAS • FRANCIA • 103 M.

NUEVOS DIRECTORES...

9:30 KURSAAL, 2BLOEDBROEDERS / BLOOD BROTHERSARNO DIERICKX • HOLANDA • V.O. SUBTÍTULOS ENCASTELLANO Y ELECTRÓNICOS EN INGLÉS • 96 M.

14:00 PRINCIPALEL TRUCO DEL MANCOSANTIAGO A. ZANNOU • ESPAÑA • V.O. SUBTÍTULOS ENINGLÉS Y ELECTRÓNICOS EN CASTELLANO • SÓLOPRENSA Y ACREDITADOS. PRIORIDAD PRENSA • 87 M.

16:00 PRINCIPE, 7ENTRE OS DEDOSTIAGO GUEDES, FREDERICO SERRA • PORTUGAL - BRASIL •100 M.

18:30 ANTIGUO BERRI, 2THOMASMIIKA SOINI • FINLANDIA • 70 M.

19:00 KURSAAL, 2EL TRUCO DEL MANCOSANTIAGO A. ZANNOU • ESPAÑA • V.O. SUBTÍTULOS ENINGLÉS Y ELECTRÓNICOS EN CASTELLANO • 87 M.

SECCIÓN OFICIAL9:00 KURSAAL, 1GENOVAMICHAEL WINTERBOTTOM • GRAN BRETAÑA • 90 M.

9:30 TEATRO VICTORIA EUGENIALA BELLE PERSONNECHRISTOPHE HONORÉ • FRANCIA • V.O. SUBTÍTULOS ENCASTELLANO Y ELECTRÓNICOS EN INGLÉS • 88 M.

12:00 KURSAAL, 1LA BELLE PERSONNECHRISTOPHE HONORÉ • FRANCIA • V.O. SUBTÍTULOS ENCASTELLANO Y ELECTRÓNICOS EN INGLÉS • 88 M.

16:00 ANTIGUO BERRI, 2THE BOY IN THE STRIPED PYJAMASMARK HERMAN • GRAN BRETAÑA - EEUU • (PELÍCULAFUERA DE CONCURSO) • 95 M.

16:00 TEATRO VICTORIA EUGENIAFROZEN RIVERCOURTNEY HUNT • EEUU • NUEVOS DIRECTORES • 97 M.

18:15 TEATRO VICTORIA EUGENIADEN DU FRYGTER / FEAR ME NOTKRISTIAN LEVRING • DINAMARCA • 95 M.

19:00 KURSAAL, 1LA BELLE PERSONNECHRISTOPHE HONORÉ • FRANCIA • V.O. SUBTÍTULOS ENCASTELLANO Y ELECTRÓNICOS EN INGLÉS • 88 M.

19:30 PRINCIPALEL PATIO DE MI CÁRCELBELÉN MACÍAS • ESPAÑA • NUEVOS DIRECTORES • SÓLOPRENSA Y ACREDITADOS. PRIORIDAD PRENSA • 99 M.

22:00 KURSAAL, 1GENOVAMICHAEL WINTERBOTTOM • GRAN BRETAÑA • V.O.SUBTÍTULOS EN CASTELLANO • 90 M.

23:00 ANTIGUO BERRI, 2ASBE DU-PA / TWO-LEGGED HORSESAMIRA MAKHMALBAF • IRÁN - FRANCIA • 101 M.

23:00 TEATRO VICTORIA EUGENIATROPIC THUNDERBEN STILLER • EEUU • (PELÍCULA FUERA DE CONCURSO) •107 M.

ZABALTEGI...PERLAS...

12:00 TEATRO VICTORIA EUGENIAAVAZE GONJESHK-HA / THE SONG OF SPARROWSMAJID MAJIDI • IRÁN • V.O. SUBTÍTULOS EN INGLÉS YELECTRÓNICOS EN CASTELLANO • SÓLO PRENSA YACREDITADOS. PRIORIDAD PRENSA • 96 M.

...ZABALTEGI ...NUEVOS DIRECTORES

20:30 ANTIGUO BERRI, 2BLOEDBROEDERS / BLOOD BROTHERSARNO DIERICKX • HOLANDA • 96 M.

H. LATINOS9:30 PRINCIPALPERRO COME PERROCARLOS MORENO • COLOMBIA • V.O. SUBTÍTULOS ENINGLÉS • SÓLO PRENSA Y ACREDITADOS. PRIORIDADPRENSA • 104 M.

12:00 KURSAAL, 2TONY MANEROPABLO LARRAÍN • CHILE - BRASIL • V.O. SUBTÍTULOS ENINGLÉS • 98 M.

16:30 KURSAAL, 2PERRO COME PERROCARLOS MORENO • COLOMBIA • V.O. SUBTÍTULOS ENINGLÉS • 104 M.

18:30 PRINCIPE, 3LA VIDA LOCACHRISTIAN POVEDA • ESPAÑA - FRANCIA - MÉXICO • V.O.SUBTÍTULOS EN INGLÉS • 91 M.

18:30 PRINCIPE, 7LA RABIAALBERTINA CARRI • ARGENTINA • V.O. SUBTÍTULOS ENINGLÉS • 83 M.

20:30 ANTIGUO BERRI, 6ACNÉFEDERICO VEIROJ • URUGUAY - ARGENTINA - MÉXICO -ESPAÑA • V.O. SUBTÍTULOS EN INGLÉS • 87 M.

22:00 PRINCIPALTONY MANEROPABLO LARRAÍN • CHILE - BRASIL • V.O. SUBTÍTULOS ENINGLÉS • SÓLO PRENSA Y ACREDITADOS. PRIORIDADPRENSA • 98 M.

MADE IN SPAIN...16:00 ANTIGUO BERRI, 63 DÍASF. JAVIER GUTIÉRREZ • ESPAÑA • V.O. SUBTÍTULOS ENINGLÉS • 93 M.

16:30 PRINCIPE, 6PAS A NIVELLPERE VILÀ • ESPAÑA • V.O. SUBTÍTULOS EN INGLÉS YELECTRÓNICOS EN CASTELLANO • 103 M.

...M. MONICELLI 22:45 PRINCIPE, 3RISATE DI GIOIAMARIO MONICELLI • ITALIA • 1960 • 106 M.

JAPÓN EN NEGRO 16:30 ANTIGUO BERRI, 8NORA INU / STRAY DOGAKIRA KUROSAWA • JAPÓN • 1949 • 122 M.

16:30 PRINCIPE, 3ZERO NO SHOTEN / ZERO FOCUSYOSHITARO NOMURA • JAPÓN • 1961 • 95 M.

17:00 ANTIGUO BERRI, 7BUTA TO GUNKAN / PIGS AND BATTLESHIPSSHOHEI IMAMURA • JAPÓN • 1961 • 108 M.

17:00 ANTIGUO BERRI, 5KORUTO WA ORE NO PASUPOTO / A COLT IS MY PASSPORTTAKASHI NOMURA • JAPÓN • 1967 • 84 M.

17:00 ANTIGUO BERRI, 4SONO OTOKO KYOBO NI TSUKI /VIOLENT COPTAKESHI KITANO • JAPÓN • 1989 • 103 M.

17:15 PRINCIPE, 10KAWAITA HANA / PALE FLOWERMASAHIRO SHINODA • JAPÓN • 1964 • V.O. SUBTÍTULOSEN INGLÉS Y ELECTRÓNICOS EN EUSKARA • 96 M.

19:30 PRINCIPE, 2BAKUCHI-UCHI: SOCHO TOBAKU /BIG TIME GAMBLING BOSSKOSAKU YAMASHITA • JAPÓN • 1968 • 95 M.

20:00 ANTIGUO BERRI, 5YAJU SHISUBESHI / THE BEAST TO DIETORU MURAKAWA • JAPÓN • 1980 • 119 M.

20:30 PRINCIPE, 3HEBI NO MICHI / SERPENT’S PATH KIYOSHI KUROSAWA • JAPÓN • 1997 • 85 M.

22:00 ANTIGUO BERRI, 7HAKUCHUU NO BURAIKAN / GREED IN BROAD DAYLIGHTKINJI FUKASAKU • JAPÓN • 1961 • 82 M.

T. DAVIES...16:30 KURSAAL, 1OF TIME AND THE CITYTERENCE DAVIES • GRAN BRETAÑA • 2008 • 74 M.

...T. DAVIES19:30 PRINCIPE, 6THE LONG DAY CLOSES TERENCE DAVIES • GRAN BRETAÑA • 1992 • V.O.SUBTÍTULOS ELECTRÓNICOS EN EUSKARA • 85 M.

20:00 ANTIGUO BERRI, 8THE HOUSE OF MIRTHTERENCE DAVIES • GRAN BRETAÑA • 2000 • V.O.SUBTÍTULOS ELECTRÓNICOS EN EUSKARA • 140 M.

22:00 PRINCIPE, 10THE TERENCE DAVIES TRILOGYTERENCE DAVIES • GRAN BRETAÑA • 1984 • 98 M.

...MADE IN SPAIN 18:30 ANTIGUO BERRI, 63:19DANY SAADIA • ESPAÑA - MÉXICO • V.O. CASTELLANO • 104 M.

22:45 PRINCIPE, 9LOS CRÍMENES DE OXFORDÁLEX DE LA IGLESIA • ESPAÑA - FRANCIA - GRAN BRETAÑA •V.O. SUBTÍTULOS EN CASTELLANO • 110 M.

M. MONICELLI...17:00 PRINCIPE, 2IL CUORE RIVELATOREMARIO MONICELLI, CESARE CIVITA, ALBERTOMONDADORI • ITALIA • 1934 • (PELÍCULA MUDA CONACOMPAÑAMIENTO MUSICAL EN DIRECTO) • 15 M.

17:00 PRINCIPE, 2I RAGAZZI DELLA VIA PAALMARIO MONICELLI, ALBERTO MONDADORI • ITALIA • 1935 •(PELÍCULA MUDA CON ACOMPAÑAMIENTO MUSICAL ENDIRECTO) • 45 M.

17:00 PRINCIPE, 9VICINO AL COLOSSEO… C’È MONTIMARIO MONICELLI • ITALIA • 2008 • PROYECCIÓN ENVÍDEO • 19 M.

17:00 PRINCIPE, 9I SOLITI IGNOTI, RUFUFÚMARIO MONICELLI • ITALIA • 1958 • 111 M.

19:30 ANTIGUO BERRI, 7LE INFEDELISTENO, MARIO MONICELLI • ITALIA • 1952 • 95 M.

19:30 PRINCIPE, 10TOTÒ E CAROLINAMARIO MONICELLI • ITALIA • 1953 • 85 M.

19:30 ANTIGUO BERRI, 4PROIBITOMARIO MONICELLI • ITALIA - FRANCIA • 1954 • 100 M.

20:00 PRINCIPE, 9LA GRANDE GUERRAMARIO MONICELLI • ITALIA - FRANCIA • 1959 • 135 M.

22:00 PRINCIPE, 2DONATELLAMARIO MONICELLI • ITALIA • 1956 • 103 M.

22:30 PRINCIPE, 6L’ARMATA BRANCALEONEMARIO MONICELLI • ITALIA - FRANCIA - ESPAÑA • 1966 •V.O. SUBTÍTULOS ELECTRÓNICOS EN EUSKARA • 120 M.

22:45 ANTIGUO BERRI, 8UN EROE DEI NOSTRI TEMPIMARIO MONICELLI • ITALIA • 1955 • 90 M.

Dirección: Carmen Izaga.

Diseño y puesta en página:Igor Astigarraga, Inhar Olano y Jaione Ugalde.

Redacción: Carmen Ruiz de Garibay; Martin Anso, Sergio Basurko, Lupe Calvo,Ezpala, Itziar Otegi, Allan Owen,Ane Rodríguez y Pili Yoldi.

Impresión: Sociedad Vascongada deProducciones S.L.

Depósito Legal: SS-832-94.