unitat didÀctica #5 construint coneixement
Post on 24-Jun-2022
4 Views
Preview:
TRANSCRIPT
CONSTRUINT CONEIXEMENT
GUIA PER AL DOCENT
UNITAT DIDÀCTICA #5
2
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
ÍNDEXPresentació de la unitat didàctica 6 •Objectiusespecíficsdelaunitat •Objectiusgeneralsdel’etapa •Treballdecompetènciesbàsiques •Connexionsambaltresàrees •Materialnecessari •Preparaciódelprofessorat
Marcteòric 11 •Introducció •Conceptesclau •LaViquipèdia •LaViquipèdiaal’aula
Dinàmicadel’activitatdereflexióal’aula 18 •Neutralitat •Qualitatifiabilitat •Admissibilitat •Tancamentdel’activitat
Dinàmicadel’activitatdecontribucióalaViquipèdia 24 •Introducció •Explicaciódel’exercici •Dinàmica •Escriurel’article •L’articleperfectealaViquipèdia •Tancamentdel’activitat
Propostad’avaluaciódel’activitat 38
Orientacionsmetodològiques 39
Materialcomplementari 41
3
La intel·ligència col·lectiva sorgeix de la col·laboració d’individus d’una mateixa espècie. Una bresca d’abelles il·lustra el suport mutu entre aquests insectes. Font: Viquipèdia.
4
Aquestaunitatsorgeixd’unacol·laboracióamb Àlex Hinojo i Laia Benito,d’Amical Wikimedia.
Temporització
2hores
Nivell
ESOiBatxillerat
Àrees
Totes
CONSTRUINT CONEIXEMENT
UNIVERS INTERNET
5
Hem viscut en aquest món on les coses petites es fan per amor i les coses grans pels diners. Ara tenim Viquipèdia. Tot d’una, les coses grans es poden fer per amor.
CLAY SHIRKY
6
AquestaunitatpresentadiversosexercicispertreballarlaViquipèdiaal’aulaafiqueelsalumnesconeguinafonsl’einaipuguinutilitzar-laambautonomiaideformacríticairesponsable.
OBJECTIUS ESPECÍFICS DE LA UNITAT
Enacabarlaunitat,elsalumneshauriendesercapaçosde:
• ConèixerelfuncionamentilafilosofiadelaViquipèdia.
• UtilitzarViquipèdiaambautonomia,sentitcríticiresponsabilitat.
• Aprofundirenelsconceptesques’escullin.
• RedactararticlesbasatsenlesquatrenormesdelaViquipèdia:referenciarelcontingutambfontsfiables,ferservirunpuntdevistaneutral,evitarelcontingutpromocionalinoutilitzarrecercaoriginal.
PRESENTACIÓ DE LA UNITAT DIDÀCTICA
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
7
OBJECTIU
Desenvolupariconsolidarhàbitsd’esforç,d’estudi,detreballindividualicooperatiuidedisciplinacomabaseindispensableperaunaprenentatgeeficaçiperaconseguirundesenvolupamentpersonalequilibrat.
Comprendreiexpressarambcorrecció,oralmentiperescrit,textosimissatgescomplexosenllenguacatalana,enllenguacastellanai,sis’escau,enaranès.
Comprendreiexpressar-sedemaneraapropiadaenunallenguaestrangeraomésd’una.
Desenvoluparhabilitatsbàsiquesenl’úsdefontsd’informaciódiverses,especialmentenelcampdelestecnologies,persaberseleccionar,organitzariinterpretarlainformacióambsentitcrític.
COM ES TREBALLA?
Col·laboraramblaViquipèdiaexigeixuntreballmetòdicpertaldeseguirelsestàndardsenciclopèdicsidesenvoluparl’esperitcooperatiuafiderespectareltreballdelsaltresviquipedistes.
LaViquipèdiaésunaenciclopèdiai,comatal,exigeixqueelsseustextosestiguinescritscorrectament.
Undelsexercicisqueesproposaéseldetraducciód’articlesd’altresllengüesalcatalà.
UndelsrequisitsdelaViquipèdiaésreferenciartotalainformacióques’escriuenelsarticles.Aquestfetobligaelsalumnesafamiliaritzar-seambeltractamentdefontsd’informaciódiverses.
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
OBJECTIUS GENERALS DE L’ETAPA
8
COMPETÈNCIA
Competènciacomunicativalingüísticaiaudiovisual.
Tractamentdelainformacióicompetènciadigital.
Competènciad’aprendreaaprendre.
Competènciad’autonomiaiiniciativapersonal.
COM ES TREBALLA?
LaredacciódelsarticlesperalaViquipèdiaobligaelsalumnesadesenvoluparlasevacompetèncialingüísticaiaudiovisual.
PerelaborarunarticleperalaViquipèdiaésimprescindibletreballarambmúltiplesfontsd’informació.Alhora,elsalumneshandetreballarambdiferentseinesdigitals.
Elformatdetreballqueesproposadónaeinesalsalumnesafiquepuguincontinuarinvestigantipublicantpelseucompte,amblaqualcosas’esténl’aprenentatgeforadelesaules.
Aquestexercicivolengrescarelsalumnesacol·laboraramblaViquipèdiaalmargedelprojected’UniversInternet,iafavorirquedesenvolupinelsvalorsdeperseverança,esperitcríticiresponsabilitat.
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
TREBALL DE COMPETÈNCIES BÀSIQUES
9
CONNEXIONS AMB ALTRES ÀREES
Aquestaunitatdidàcticatreballacontingutsdediversesmatèries,principalmentdellengüesidelesmatèriesrelacionadesambelsconceptesqueesdesenvolupin.
MATERIAL NECESSARI
• Prezi amblaguiadelaunitat
• Peral’activitatdereflexió:fitxes impreses.
• Peral’activitatdecontribucióalaViquipèdia:ordinadorsambconnexióaInternet.
PREPARACIÓ DEL PROFESSORAT
• Llegirlaguiaiconsultarelmaterialcomplementarirecomanat.
• Familiaritzar-seamblaViquipèdiailesseveseinesd’edició.
• Decidirquintipusdetascarealitzaràambelsalumnes:creaciód’unarticle,ampliació,traduccióoil·lustració.
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
Fitxer adjunt *
* Escriu un email a seducatiu@cccb.org i t'enviarem els fitxers.
Imagina un món on cada persona del planeta té lliure accés a absolutament tot el coneixement humà. Això és el que estem fent.
JIMMY WALES
11
INTRODUCCIÓ
AquestaunitatpresentadiversosexercicispertreballarlaViquipèdiaal’aulaambl’objectiud’ensenyarelsalumnesamoure’sperInternetcomausuariscrítics,actiusiautònoms.Lesactivitatsqueesplantegens’agrupenendosblocs:dereflexióidecontribucióalaViquipèdia.
L’interèsd’aquestaactivitatrauenquèestreballenconeixementsicompetènciestransversals,comlacomunicacióiexpressióescrites,lacompetènciadigital,elrigorenl’execuciódetreballsacadèmics,lacreativitatil’autonomia.
CONCEPTES CLAU• Viquipèdia• Dretsd’autor• CreativeCommons• Intel·ligènciacol·lectiva
LA VIQUIPÈDIA
QUÈ ÉS LA VIQUIPÈDIA
LaViquipèdiaésunaenciclopèdialliuremantingudaperlaFundacióWikimedia,unaorganitzaciósensefinalitatdelucre.Elsmésde15milionsd’articlesquecontéhanestatescritsdemaneracol·laborativaperusuarisd’arreudelmón,ilamajoriadelsseusarticlespodensereditatsperqualsevolpersona.Vasercreadael2001perJimmyWalesiLarrySangeriactualmentésl’obradereferènciamésgranipopulard’Internetiundelsllocswebsmésconsultats.
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
MARC TEÒRIC
12
Laversióencatalà,queactualmentcomptaambmésde466.000articles,vaserlasegonaViquipèdiaafundar-se,almarçdel2001,desprésdel’anglesa.ActualmenthihaversionsdelaViquipèdiaenmésde250llengües,236delesqualsestanactives.
QUÈ NO ÉS
Enunaenciclopèdialainformaciónos’inclounomésperquèsiguiverídicaoútil.Encaraquehihadebatssobrel’admissibilitatilaconveniènciaenciclopèdicadedeterminatstipusd’entrades,hihaconsensenquèelspuntssegüentssónbonsexemplesdelquelaViquipèdianoés:
• Noésundiccionari.
Elsarticlesnohandeserdefinicionsdediccionari(significatiusosdelsmots),sinóarticlesenciclopèdics,queparlinsobreuntemadeterminat.ElViccionariéselllocadequatperaixò.
• Noésunaeditoriald’ideesoriginals.
LaViquipèdianoésunllocperpublicarassaigs,anàlisisonovetats;aspiraarecollirelconeixementgeneralmentacceptatpelsexperts.D’acordamblasevapolíticaderecercaoriginal,nos’hauriad’utilitzarlaViquipèdiaperacapdelsmotiussegüents:
- Recerquesoriginalsoinèdites.- Invencionspersonals.- Assaigspersonals.- Fòrumsdediscussió.
• Noésunaplataformadepromoció.
LaViquipèdianoésunllocperdifondreideologiaoferpromoció,propagandaopublicitatdequalsevoltipus.Aixòs’aplicatantalsarticlescomalespàginesdelprojecte.Pertant,capcontingutallotjatalaViquipèdianohadecontenir:
- Promoció,propagandaoreclutament.- Articlesd’opinió.- Escàndols,rumorsoxafarderies.- Autopromoció.
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
13
- Publicitat.POLÍTICA I NORMES
LaViquipèdiatéunasèriedepolítiquesinormesambelpropòsitd’assegurarl’objectiudecrearunaenciclopèdialliureifiable.Aquestesexpressenelsprincipisfundacionalsielconsensdelacomunitat.Pertant,sónunareferènciaaseguirpertothom.Noobstantaixò,calseguirelsentitcomúdonantpreferènciaal’esperitmésquenopasalalletraiignorarlesentradessientrenenconflicteambl’objectiubàsic.
Els cinc pilars
ToteslespolítiquesoficialsdelaViquipèdiabasenelsseusprincipisencincpilarsquedefineixenelcaràcterdel’enciclopèdia:
• LaViquipèdiaésunaenciclopèdiaqueincorporaelementsdelesenciclopèdiesgeneralsidelesespecialitzades.
• LaViquipèdiacercael«puntdevistaneutral»,ésadir,intentaaconseguirqueelsarticlesnoexagerinunpuntdevistaespecífic.
• LaViquipèdiaésdecontingutlliure,demaneraquetothomhipotcol·laborarilapotdistribuirlliurement.
• LaViquipèdiasegueixunesnormesd’etiqueta.Calrespectarelscompanysviquipedistesfinsitotquannose’ncomparteixilesopinions.
• LaViquipèdianoténormesinamoviblesmésenllàd’aquestscincprincipisgenerals.
LA VIQUIPÈDIA A L’AULA
PER QUÈ?
LaViquipèdiaésunprojectedegransdimensionsquehacrescutmoltràpidamentiques’hafetunbonllocentreelsalumnesperlasevaaccessibilitat.Benutilitzadapotserunaeinadegranutilitattantperalsalumnescomperalsprofessors.Elsprimerss’hisentenagust,jaquefuncionaenunentornnaturalperaells–Internet–,ielssegonsveuencomelsseusalumnestenenunfàcilaccésaarticlesdequalitatdetotselscampsdelsaber.
Noobstantaixò,laViquipèdiaéstambéfontdecontrovèrsiesquegirenalvoltantdeduesqüestionsfonamentals:d’unabanda,quetothompotescriure-hii,pertant,noestàenmansd’especialistes,idel’altra,quepermetalsalumnesutilitzarelsarticlessensenitansolsllegir-los,amblatècnicadelcopiai
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
14
enganxa.
Aquestsprosicontres,però,sónelsquesituenl’aulacoml’espaiidoniontreballarlaViquipèdia.Entendrequinsensónelspuntsfortsilesdebilitatsafavoriràunúsmésconscientdel’einaperpartdelsalumnes.Amés,laViquipèdiaofereixunentornfavorableafiqueelsalumnestreballinhabilitatsessencialsqueelsservirantantenl’àmbitlaboralcomenelpersonal.
Alhora,elsprofessorsprendranconsciènciadelsavantatgesiinconvenientsdelfetquelainformacióques’hipottrobarestiguientransformacióconstantodelfetqueelsarticlesestiguinredactatsperunacomunitatformadapervoluntarisexpertsinoexperts.Enaquestsentit,eltreballamblaViquipèdiapotservirperreflexionarsobrel’expertesa,elconsensol’aprenentatgeieltreballcol·laboratiu.
Aixídoncs,enresum,laViquipèdiafacilitatrestipusdetreballambelsalumnessegonselrolquese’lsfaciadoptar:
1. L’alumnecomalectorestudiantseguintl’enfocamentdelapedagogiaclàssica(cerca,consultaiexplotaciód’informacions).
2. L’alumnecomaredactorieventualmentil·lustradorques’integradinsd’unacomunitataprenent,seguintl’enfocamentdelapedagogiaactiva.
3. L’alumnecomaestudiósdelaViquipèdiacomaeinaicomunitatsocial.
RESULTATS DE L’APRENENTATGE
LaViquipèdiapermettreballardiferentshabilitatsicapacitatsdelsalumnes.Algunesdelesprincipalssónaquestes:
• Alfabetitzaciómediàticaipensamentcrític:elsalumnesaprenenaidentificarelsdiferentspuntsdevistaiadetectarargumentsparcialsibiaixosenlainformació.Aixòelsajudaaavaluarlaqualitatifiabilitatdelsarticlesid’altrestextosinformatius.
• Redacció de textos expositius: elsalumnestreballenlaredaccióseguintunestilenciclopèdic,buscantelpuntdevistamésneutraliobjectiupossible.
• Treball col·laboratiu: elsalumnestreballendemaneracol·laborativatantentreellscomamblarestadelacomunitatviquipedistaperelaborararticlesdequalitat.
• Revisió de la literatura sobre un tema:elsalumnesagafenpràcticaatrobarinformació,resumir-la,processar-lairelacionar-la.
• Citació: elsalumnesaprenenautilitzar,referenciaricitarcorrectamentdiferentsfontsd’informació.
• Etiqueta: eltreballamblacomunitatviquipedistaserveixpertreballarles
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
15
normesdecomportamentsocialenl’entornvirtual.• Llenguatge wikitext: elsalumnesaprenenlesbasesdelllenguatgede
programaciódeleswikis.• Drets d’autor: elsalumnesaprendranconceptesbàsicsrelacionatsambels
dretsd’autorilesllicèncieslliures.• Ciutadania: elsalumnestenenl’oportunitatdeparticiparactivamentcoma
ciutadansenunprojectedeconeixementagranescala.
COMPROMÍS DELS ESTUDIANTS
Quans’utilitzalaViquipèdiaenunatascaal’aula,lesmotivacionsielsresultatsd’aprenentatgedelsalumnesvariensignificativament,peròunadelesconstantsésqueelsalumnesacostumenacomprometre’smésamblatasca.Aquestssónalgunsdelselementsquevalorenméselsalumnesenaquesttipusd’exercicis:
• Audiència global: moltsalumnesaprecienqueelseutreballpuguiservistpermilersdepersones.
• Utilitat de la tasca: elsalumnesvalorenqueelresultatdelseuesforçtinguiutilitatmésenllàdel’aulaoperaellsmateixosiquenosiguinomésavaluatioblidat.
• El retorn: aalgunsalumneselsagradarebrel’opiniósobrelasevafeinad’altrespersonesd’arreu.
• Experiència singular:engeneralelsagradatrencaramblamonotoniadelestasquesméshabitualsisentenqueambexercicisdiferentsaprenennoveshabilitats.
TIPUS D’EXERCICIS
HihadiversesmaneresdeparticiparalaViquipèdia.Peraquestmotiu,espodenduratermediferentsexercicisal’aulasegonsl’objectiud’aprenentatgequeespersegueixi,elnivelldelsalumnesoeltempsdequèesdisposi:
ACTIVITAT DE REFLEXIÓ A L’AULA
• La Viquipèdia a debat: mésenllàdecrearundebatafavoroencontradelaViquipèdia,aquestaactivitatvolservirperposarsobrelataulaqüestionsquepodenpreocuparalumnesiprofessors,pertalqueunsialtresconeguinafonsl’einaipuguinutilitzar-laambsentitcrítici
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
A
16
ACTIVITAT DE CONTRIBUCIÓ A LA VIQUIPÈDIA
• Crear un article nou: perpublicarunarticle,nocalquesiguigaireexhaustiu.Avegadeséstanimportantcompletarunarticlecomcomençar-neundenouambunabreuintroduccióafiquealtresviquipedistess’animinacol·laborar-hi.Noobstantaixò,sielnivelldelsalumneshopermetiesdisposadeproutemps,ésinteressantqueelsalumnesdesenvolupinarticlesenprofunditat.
• Ampliar articles existents: ampliarunarticlesuposaunafeinaméscomplexaqueiniciar-neundenou.S’hadetenirencompteques’haderespectarlafeinaquealtresviquipedisteshanfetanteriorment.Aixònovoldirquenoespuguinmodificarelsarticles,peròsíquecalseguirunesnormesd’etiquetai,abansderealitzarunacorreccióoampliacióimportant,ésmillorplantejar-hoalapàginadediscussió.
• Traduir un article d’un altre idioma:aquestaésunatascamoltimportant.Hihaunagranquantitatd’articlesqueexisteixenenunidiomaperònoenunaltre,obéqueenunestanforçadesenvolupatsienaltres,menys.Perquènotraduirlafeinaquehafetunaltreviquipedistadelmón?Calindicardequinidiomas’hapartitperferlatraducció.
• Fer correccions menors:unabonafeinaconsisteixacorregirlingüísticamentarticlespublicats:faltesortogràfiques,gramaticals,correccionsd’estil…Éselqueesconeixcomacorreccionsmenors. Quanesrealitzaaquesttipusdecorreccions,esrecomanaques’indiqui.
• Il·lustrar articles: unaaltrafeinamoltútilalaViquipèdiaconsisteixail·lustrararticlesambfotografies,gràfics,infografiesoanimacions.EspotferenllaçantimatgesqueforminpartdeWikimediaCommons,eldedipòsitcomúd’imatgesicontingutmultimèdiaperatotselsprojectesdelaFundacióWikimedia.
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
B
17
Viquipèdia no té el costum o la tradició del respecte envers l’experiència. Com a comunitat, lluny de ser elitista (cosa que, en aquest context, significa excloure algunes masses), és antielitista (que, en aquest context, vol dir que no es concedeix cap respecte especial a l’experiència, i es tolera el buit i la falta de respecte dels coneixements).
CLAY SHIRKY
18
ÉsprobablequepràcticamenttotselsalumnesutilitzinlaViquipèdia,tantperrealitzarlessevestasquesacadèmiquescomperaúspersonal.PeròsabenquèéslaViquipèdiaicomfunciona?Estanpreparatsperutilitzar-laambresponsabilitat?
ElfetquesiguitansenzillcopiarienganxarlainformacióquetrobemaInternetiqueelsalumneshofacinméssovintdelqueensagradaria,ésmotiudepreocupacióperamoltsprofessors.AquestadinàmicaproposaunasèriedepreguntespertreballarafonsambelsalumneslaViquipèdia,unadelessevesprincipalsfontsd’informació(idemoltsdenosaltres),pertalqueenpuguinferunúscrític,autònomiresponsable.
Ladinàmicaqueesproposaésundiàlegambtotelgrupconduïtpelprofessoroprofessoraapartird’unasèriedepreguntesqueesrecullenacontinuacióiunsexercicisd’anàlisid’articlespublicats.
Enprimerlloc,pertaldetrencarelgeliconèixercomutilitzenelsalumneslaViquipèdia,esrecomanaferduesbateriesdepreguntesmoltsenzilles:
• PeraquèutilitzeulaViquipèdia? Perfertreballs?Perestudiar?Perbuscarinformaciópersonal?
• ComutilitzeulaViquipèdia? Hianeudirectamentperbuscarelsarticlesqueusinteressen? Hiacediuatravésdelsresultatsdelcercador(Google,Bing…)? Copieuienganxeulainformació? Lautilitzeucomafontpertrobarmésreferències?
Ésimportantqueelclimaqueescreïsiguidistèsafiqueelsalumnessesentincòmodesperexpressar-seambsinceritatsenseporaserjutjats.
DINÀMICA DE L’ACTIVITAT DE REFLEXIÓ A L’AULA
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
19
Seguidament,éselmomentdeplantejarpreguntesméscomplexes. Aquíhitrobareuunaseqüenciadepreguntesambpossiblesrespostes. Ésmoltrecomanablequesiguinelspropisalumneselsquevaginconfigurantlesrespostesatravésdeldiàlegilareflexió:
• QuèéslaViquipèdia?Comesfinancia?
LaViquipèdiaésunaenciclopèdialliuremantingudaperlaFundacióWikimedia,unaorganitzaciósensefinalitatdelucre.Elsmésde15milionsd’articlesquecontéhanestatescritsdemaneracol·laborativaperusuarisd’arreudelmón,ilamajoriadelsseusarticlespodensereditatsperqualsevolpersona.Vasercreadael2001perJimmyWalesiLarrySangeriactualmentésl’obradereferènciamésgranipopulard’Internetiundelsllocswebsmésconsultats.
Laversióencatalà,queactualmentcomptaambmésde466.000articles,vaserlasegonaViquipèdiaafundar-se,almarçdel2001,desprésdel’anglesa.ActualmenthihaversionsdelaViquipèdiaenmésde250llengües,236delesqualsestanactives.
LaViquipèdia(entoteslesllengües)esfinanciaatravésdelesaportacionsvoluntàriesquerealitzenpersonesindividualsiempresesalaFundacióWikimedia.Enaquestarticle2hitrobareuinformaciódetallada.
• QuipotcontribuiralaViquipèdia?Quintipusdegentescriuala Viquipèdia?Coneixeualgunviquipedista?
TothomambaccésaInternetpotescriurealaViquipèdia,senseexcepcions.AlaViquipèdiahicol·laboragentdetotamenaidetoteslesedats.ElreportatgeViquipedistes,delprograma30minutsdeTV3,ésunbonrecursperpresentarlaViquipèdiaencatalàialgunsdelsseuscol·laboradorsméshabituals.
• Quès’hadeferperpoder-hiescriure?
Esrecomanaregistrar-s’hiabansdecrearcontingutnouomodificar-lo,perònoésobligatori.
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
2 eldiario.es«CómosefinancialaWikipedia»
http://www.eldiario.es/turing/wikipedia-financiacion_0_245326441.html
20
• Comescontrolalaqualitatdelsarticles?
Elsarticlespassenperdiversosfiltres,elmésimportantéslapròpiacomunitatd’usuaris.Tothompotescriureicontrolarelsarticlesdelsaltresicommésulls,menysprobableésquepassinerradessignificatives.Hihaeinesespecífiques(pàginadecanvisrecents,pàginadeseguimentorobotspatrulladors)alserveidelseditors,peròelcontrolmésfiableseràsemprequemoltagentparticipialprojecte.
• Quins són els avantatges de la Viquipèdia respecte altres enciclopèdies tradicionals?
•Hihalapossibilitatd’actualitzarelconeixemententempsrealsense esperaractualitzacions,impressionsopermísd’algúextern.
•Nodepènd’interessoscomercials,elsquihitreballensóntotsvoluntaris.
•Permetunaàmpliavarietatdetemes,semprequeincloguinreferències perdemostrar-nel’admissibilitat,quefanquesiguiunaobramésplural quelesenciclopèdiestradicionals.
•Estàescritaenformacol·laborativa,fetqueaugmentaladiversitatde puntsdevista.
•Notélímitsfísicscomelpaper:espotampliarunarticle,fer-ne subarticles,penjar-hielementsmultimèdia,enllaços....
•Aprofitaelsaberd’altresversionslingüístiques.
• QuinssónelsinconvenientsdelaViquipèdia?
•Siuntemareppocaatencióperpartdelsusuaris,estaràmenys desenvolupat,perlaqualcosalacoberturapotserasimètrica.
•Laqualitatdelsarticlespotsertemporalmentinferiorfinsquediversos usuariselsrevisenoamplien.
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
21
• AmbquèenshauríemdefixarquanconsultemunarticlealaViquipèdia pervalorar-nelasevafiabilitat?
•Téfontsdereferènciafiables(llibres,articlesd’experts....)isónfonts variades?
•Haestateditat(ipertantrevisat)perdiversespersones(espotveurea l’historial)?
•Téunnivelldellenguaboicuidat,ambunaredaccióques’enténisense faltes(indicarevisió)?
•Contéalgundistintiuespecialcomlamedallaqueacompanyaalsarticles dequalitatinotéplantillesdemanteniment?
•Eltodel’articleésneutral?
• Comesdecideixqueuntemaésprouimportantcomaparèixerala Viquipèdia?
LacomunitatdelaViquipèdiahaacordatunscriterisd’admissibilitatquehandeservirdeguiaperdecidirsiunarticlehitécabudaono.Elscriterisprincipalssónelssegüents:
•Coberturasignificativa:voldirquelesfontstractendirectamenteltema endetall,inocalferunainvestigacióinèditaperextreureelcontingut.
•Fontsfiables:lesfontshandetenirunaintegritateditorialquepermeti unaavaluacióverificabled’admissibilitat.Aquesteshauriendeserfonts secundàries,jaqueproporcionenl’evidènciamésobjectivad’haverestat jaadmès.
•Independènciadelsubjecte:s’exclouentreballsinternsproduïtspel subjecteoafiliats.Perexemple:promoció,publicitat,material autopublicat,autobiografies,comunicatsdepremsa,etc.
Acontinuació,esrecomanaanalitzararticlesdelaViquipèdiapertreballaralgunesdelesqüestionsplantejadeseneldebat.Perfer-ho,espodenutilitzartantelsarticlesproposatsenlesfitxesdescarregablescomqualsevolarticlequeesconsideripertinent.
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
22
Ladinàmicaqueesproposaperaaquestexerciciéslasegüent:
1. Es reparteix una còpia dels articles a cada alumne.
2. Els alumnes llegeixen i analitzen individualment un article.
3. Elsalumnesfangrupspetitsperposarencomúlessevesanàlisisi elaborarunllistatcomúd’aspectescríticsdelsarticlesseleccionats. Ésrecomanablequeenaquestafasedel’activitatpuguinnavegarper Internetpercontrastarlainformaciódelsarticles.Se’lspotrecomanarque llegeixinelmateixarticleendiferentsidiomesiqueconsultinlespàginesde discussió.
4. Esposenencomúlesreflexionsdetotselsgrups.
NEUTRALITAT (Fitxa 1)
Esproposaanalitzarunarticlequelacomunitatviquipedistahaconsideratquenorespectaelcriterideneutralitat.Espotescollirentreelssegüentsarticles:
• «Tècniques d’alliberament emocional»
• «Astrologia»
Siesvolampliaraquestexercici,espotdemanaralsalumnesquebusquinellsmateixosunarticled’untemaquepensinquepuguigenerardebatiquel’analitzinindividualmentoengrupperveurecomhoharesoltlacomunitatviquipedista.Ésmoltrecomanablevisitarlapàginadediscussiód’aquestsarticles,jaquereculleldebatgeneratilesdecisionsques’hananatprenent.Tambéespodenbuscararticlescontrovertitsenaquestenllaç:https://ca.wikipedia.org/wiki/Categoria:Articles_no_neutrals
QUALITAT I FIABILITAT (Fitxa 2)
Esproposaanalitzarunarticlequecontinguierradesoincoherènciesdinsdeltextoquetinguimancadereferències.Enaquestaocasió,l’articleproposatés«ElPoal».Aquestarticleespotcompararambelrealitzatsobrel’entitatdepoblació«Montargull(ArtesadeSegre)»,quehaestatreconegutcomaarticledequalitat.
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
23
EnelsegüentenllaçhitrobareularelaciódelsarticlesdequalitatdelaViquipèdia:https://ca.wikipedia.org/wiki/Viquip%C3%A8dia:Articles_de_qualitat
ADMISSIBILITAT (Fitxa 3)
Enaquestapartatespresentendosarticlesd’admissibilitatdubtosa,permancadereferènciesiperpocaindependènciadelsubjecte:
• «LíniaevolutivadeBulbasaur»:enaquestcasespotdebatresobresieltematractathauriadeformarpartonod’unaenciclopèdiai,encasafirmatiu,quinsrequisitshauriadecomplirl’article.
• «Escolania de Sant Feliu de Girona» :aquíelqueméshauriadecridarl’atencióalsalumneséseltopropagandísticdel’article.
TANCAMENT DE L’ACTIVITAT
Pertancarl’activitatespodenplantejarlespreguntessegüents:
• ComhacanviatlavostravisiódelaViquipèdiaambaquestaactivitat?
• Quinsaspectestindreuencompteapartird’araquanbusqueuinformacióa laViquipèdia?
• Comcreieuquepodeuaplicaraquestaactivitatalarestadetasques acadèmiquesquedueuatermehabitualment?
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
24
DINÀMICA DE L’ACTIVITAT DE CONTRIBUCIÓ A LA VIQUIPÈDIA
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
INTRODUCCIÓ( 30 minuts )
Abansdecomençaratreballaramblatascaconcreta,esrecomanarealitzarladinàmicadereflexióproposadaenaquestaunitat.Sinopotser,ésimportant,comamínim,destinarunaestonaaconèixerquinésl’úsquefanelsalumnesdelaViquipèdiaiquinconeixementtenendel’eina.
Pertald’iniciareldiàleg,espodenplantejarlespreguntessegüents:
• QuiutilitzalaViquipèdiaienquinscontextos? - Perfertreballs. - Perestudiar. - Perresoldredubtessenserelacióambelsestudis. - Perdescobrircosesnoves.• Dequinamaneras’utilitza? - Perfer-seunaideadeltema. - Pertrobarreferències. - Percopiarienganxar.• SabeuquiescriuelsarticlesdelaViquipèdia?Coneixeualgúquehiescrigui?• Algúhicol·laboraregularmentohihacol·laborat?• QuinssónelsavantatgesiinconvenientsdelaViquipèdia?
25
EXPLICACIÓ DE L’EXERCICI( 15 minuts )
Uncops’hagiposatencomúl’experiènciaamblaViquipèdiadelsalumnesidelprofessor,calexplicarquintipusd’exerciciesrealitzarà(creaciód’unarticle,ampliació,traducció,correccionsmenorsoil·lustració),ambquinobjectiuiquinsseranelspassosquecalseguiriladinàmicautilitzada.
Abansdecomençaratreballarenl’article,esrecomanaqueelsalumnesrealitzinindividualmentoperparellesl’activitatd’iniciació«ElbusturísticdelaViquipèdia»3,queelspermetràconèixerelsprincipisdel’einaifamiliaritzar-s’hi.
DINÀMICA( 15 minuts )
Elsalumneshandetreballarenpetitsgrups(dequatreocincpersones).Acadagrupselideixaescollirunconcepte.Espotoptar,obépertreballarconceptesrelacionatsambl’assignaturaenlaques’emmarcalaunitatdidàcticaobéd’altresquepuguindesperarl’interèsdelsalumnessemprequecompleixielsrequisitsd’admissibilitat:elseupobleobarri,unartistaqueelsagradi,l’escola…
ESCRIURE L’ARTICLE
CREAR L’USUARI ( 5 minuts )
Elprimerpasconsisteixaregistrar-seicrearunusuari.Noésobligatoriperpoder-hiparticipar,peròésmoltrecomanable,jaqueelsaltresusuarisuspodenidentificarmésfàcilment.
Elprimerpasconsisteixaregistrar-seicrearunusuari.Noésobligatoriperpoder-hiparticipar,peròésmoltrecomanable,jaqueelsaltresusuarisuspodenidentificarmésfàcilment.
3 ElbusturisticdelaViquipèdia:
http://ca.wikipedia.org/wiki/Viquip%C3%A8dia:Bus_tur%C3%ADstic/Portal
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
26
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
https://ca.wikipedia.org/w/index.php?title=Especial:Registre_i_entrada&returnto=Portada&type=signup&fromhttp=1
Calcrearunusuariperacadaalumne.Perfer-ho,calferclical’enllaçanterioriseguirlesinstruccionsdelapàgina.
CREAR LA PÀGINA D’USUARI( 45 minuts )
27
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
Elprimerpasconsisteixaregistrar-seicrearunusuari.Noésobligatoriperpoder-hiparticipar,peròésmoltrecomanable,jaqueelsaltresusuarisuspodenidentificarmésfàcilment.
L’objectiudelespàginesd’usuariésfacilitarlacomunicacióentreelsparticipantsenelprojecte.Lavostrapàginad’usuaripottenirqualsevolcontingutrelatiualprojecteViquipèdia.Lescosesquehabitualmenthiposenelsusuarissón:
• Unapetitainformaciópersonal(s’hauriadepararatencióenaquestpunt,jaqueelsalumnessónmenorsd’edat;se’lshauriad’explicarquinesdadeshand’evitarposarperprotegirlasevaidentitat).
• Llistesd’articlesfetsoperferorevisar.• Elsconeixementsd’idiomes: http://ca.wikipedia.org/wiki/Viquip%C3%A8dia:Babel • Lesàreesd’interès,odeconeixements,quepuguinajudarelsaltresusuaris.
Algunsusuarisprefereixenutilitzarplantilles: http://ca.wikipedia.org/wiki/Viquip%C3%A8dia:Plantilles_d%27usuari/Caixes• Enllaçosd’ajudapertenir-losamà.• LesopinionssobrelaViquipèdiaosobrealgunarticle.
Quènos’hihadeposar?
• Informaciópersonalexcessiva.• OpinionspersonalsnorelacionadesamblaViquipèdia.• Discussionsexcessivessobretemesnoenciclopèdics.• AfirmacionspolèmiquesmésenllàdelfuncionamentdelaViquipèdia.
28
Consells
• Avisarques’ésnovell:Unabonaideaésanunciarques’ésnovelliqueestépocaexperiènciaeditantalaViquipèdia.Espotfercopiantaquestcodialapàginad’usuari:{{En pràctiques}}
• Explicarelprojecte:Seriainteressantexplicaralapàginad’usuariqueesformapartdelViquiprojected’UniversInternetidequinamaneras’hiparticipa.
CORRECCIONS MENORS
Abansdecomençaratreballarenlaredacciód’unnouarticle,ésconvenientfamiliaritzar-seambelfuncionamentdelaViquipèdia.Peraixò,esrecomanainiciar-serealitzantcorreccionsmenorsenaltresarticles,compodenserfaltesortogràfiquesoerradesgramaticals.
Quanesrealitzenaquesttipusdecorreccionsesrecomanaindicar-hoenelquadredediàlegques’obreenelmomentdedesarl’edició.
ESBORRANY A SUBPÀGINA D’USUARI(5 minuts - crear la pàgina de proves )
Ésrecomanablecomençaratreballarunarticleenunasubpàginad’usuariabansdepenjar-loenlaqueseràlapàginafinaldel’article.Pertald’obrirunasubpàginad’usuari,calferclicalapestanyade«Proves».
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
29
I,percomençaraeditar,calferclicalapestanya«Modifica».
Unarticlehadetenir,comamínim: - Nom.- Introducció:unadescripciódeltemaqueresponguilapregunta«Quèés?».
Percomençaradesenvoluparbéunnouarticle,aquesthadetenirtreselementsimprescindibles:
- Unresumdeltema.- Unaexplicaciódelaimportànciadeltema.- Unareferènciasobreeltemaprovinentd’unafontfiable.
Totalainformacióques’hiescriuhad’estaracompanyadadereferències.Lesfontsques’admetencomareferènciavàlidasónaquellesquetenenuncontroleditorial:
- Llibres.- Diaris.- Revistes.- Publicacionsacadèmiques.- Bloguersprofessionals.- Altrespublicacionsquetinguinunareputaciósimilar.
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
30
Recordeuquetotallòquenoestiguireferenciatoenquèlafontutilitzadanosiguiproufiable,éssusceptibledesereliminat.Elmésimportantésposarlesreferències,encaraquenoestiguinenelformatadequat.Siespodenposarenelformatdefinitiu,fantàstic,però,sino,jaesfaràenunaetapaposterior.
COM CITAR LES FONTS?
Ambl’editorvisualdisposeud’unbotóalabarrad’einesanomenat“Referència”queuspermetafegirunareferènciaallàonteniusituatelcursordetext.Podeuseleccionar“Llibre”,“Llocweb”o“Publicació”segonseltipusdereferènciaquedesitgeu;llavorsnoméscalqueompliutotselscampspossibles(especialmentelsobligatoris)ijatindreulareferènciafeta.Sidesitgeuposarunareferènciamésd’uncop,situeuelcursordetextallloccorresponentifeuclicalbotó“Reutilitza”,elqualuspermetràseleccionarlareferènciaquedesitgeurepetir.
Recordeuquelareferènciavadesprésdelsignedepuntuació(normalmentdesprésdelpuntfinaldefrase).
Enaquestapàgina,hitrobareuinformaciómésdetalladasobrecitacionsireferències: http://ca.wikipedia.org/wiki/Viquip%C3%A8dia:Citau_les_fonts
IL··•LUSTRAR
Nomésespodenutilitzarimatgesqueestiguinlliuresdedrets.EnaquestaunitatrecomanemcomençarutilitzantimatgesquejaforminpartdeldipòsitWikimediaCommons.
Perfer-hocalferclicalapestanyasegüentiutilitzarelbuscadord’imatgesqueduuincorporat.
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
31
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
32
ESTIL
L’estilicontingutdelsarticleshandeserenciclopèdics.Calquetractinambdetalliobjectivitatelconceptequecorresponaltítoldel’article.
Puntsquecaltenirencompte:
• S’had’utilitzarunllenguatgeimpersonal,maienprimerapersona,oadreçant-sedirectamentallector.Perexemple,«AlsPirineus,hipodemtrobarllirisgrocsésincorrecte»,calescriure«AlsPirineus,s’hipodentrobarllirisgrocs».
• Calcomençarsempreambunprimerparàgrafquedescriguibreumentelconcepteprincipaldel’article,demaneraquequalsevollectorespuguiferunaideaclaradelcontingutdel’articledeseguida.Nos’hadecomençarmaidonantinformaciósecundàriaoanècdotes.
• S’had’utilitzarunllenguatgecorrecteiformal,ivigilarl’ortografia,lagramàticaielvocabulari.Siesfantraduccionsd’altresllengües,calvigilarsobretotquenos’hiintrodueixinbarbarismes,calcssintàcticsotraduccionsforçades.Lestraduccionsautomàtiquessenserevisiómanualnosónacceptables.
• Semprequesiguipossible,s’had’utilitzarunllenguatgepla,sensefrasesllarguesirebuscades,evitantcircumloquisiunexcessiuúsdeconnectorstextuals.Calevitarpossiblesmalesinterpretacions.
• Siexisteixenarticlesrelacionats(perexemple,sèriesdepaïsos,municipis,espèciesbiològiques,etc.),s’hadevetllarperquètinguinunestiliformatconsistents(sobretotpelquefataulesiimatges).
LaViquipèdiahaelaboratunaguiad’estilpertald’homogeneïtzarelsseusarticles,queespotconsultaral’enllaçsegüent: http://ca.wikipedia.org/wiki/Viquip%C3%A8dia:Llibre_d%27estil
FORMAT I ESTRUCTURA
Hihaduesmaneresdedonarformataltext.Unaésutilitzantelmarcatgewiki(atravésdelapestanya«Modificacodi»)il’altraésambl’editorvisual(atravésdelapestanya«Modifica»).Perpoderferservirl’editorvisual,caldisposard’unnavegadoractualitzat.
Esrecomanautilitzarl’editorvisualperlasevasenzillesa,però,siesvolmodificarelcodidirectament,podeutrobarinstruccionsdetalladesenelsenllaçossegüents:
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
33
-Format:http://ca.wikipedia.org/wiki/Ajuda:Com_s%27edita_una_p%C3%A0gina
-Estructura:http://ca.wikipedia.org/wiki/Viquip%C3%A8dia:Estructura_d’un_article
PENJAR L’ARTICLE
Ésmillorpenjarunarticlecurt,peròbenfetiambtoteslesreferènciesnecessàries,queundemésllargperòmenyscorrecte.Elsarticlestenenuncicledevida:comencencurtsiambunasimpleintroduccióiesvanampliant.
Unavegadaestinguil’articleacabat,espotcopiaralapàginadefinitiva.Ésunabonaideaindicarqueencaras’estàrevisantperteniruntempsdemargepercorregirerradesques’hipuguindetectarutilitzantaquestaplantilla:{{inacabat}}.
Enaquestenllaçhihadiferentsplantillesperindicarl’estatdelsarticles:http://ca.wikipedia.org/wiki/Viquip%C3%A8dia:Plantilles_de_manteniment
REVISAR L’ARTICLE
Unavegadas’hapenjatl’articlealasevapàgina,calrevisar-lo,polir-loiestaratentsalscomentarisqueesrebind’altresviquipedistes.
ENLLAÇAR L’ARTICLE
UnaspecteimportantdelaViquipèdiaésenllaçarelsseusarticlesentreells.Aquestsenllaçospermetenalsusuarisaccedirainformaciórelacionadaambl’articlequeestanllegintiafegeixenengranmesurautilitatalaViquipèdia.
Afegirenllaçosaunarticleelfamésútil,peròmassaenllaçospodenserdesconcertants.Ésperaixòquenoméss’hauriad’enllaçarlaprimeraapariciód’unaparaula.Persaberquinesparaulessónadientsd’enllaçar,ésunabonaideafer-selapreguntasegüent:«sijoestiguésllegintl’article,quinsarticlesrelacionatspodriaestarinteressatavisitar?».
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
34
Alabarrad’eineshihaunbotópercrearenllaços: .Tanmateix,tambéespotferdirectamentescrivintelcodi.PerferunenllaçaunaaltrapàginadelaViquipèdia(anomenatenllaçwiki),calposarclaudàtorsdobles,així:Siesvolenllaçaraunarticle,peròmostrantunaltretextperal’enllaç,espotferafegintunabarravertical(«|»)comaseparadorseguitpelnomalternatiu.Perexemple:
[[Selva]]=Selva
[[Pàgina enllaçada|text mostrat]]=textmostratSiesvolqueeltextmostratal’enllaçapareguiencursivaonegreta,s’handeposarelsclaudàtorsdoblesperal’enllaçdinsdelsapòstrofsmúltiplesquedelimiteneltextmarcat,així:
‘‘[[La plaça del Diamant]]’’=LaplaçadelDiamant
Calcomprovarelsenllaçosperassegurarquederivenal’articlecorrecte.
L’ARTICLE PERFECTE A LA VIQUIPÈDIA
Atallderesum,elspuntssegüentspodenservircomaguiaperdesenvoluparunarticledequalitat:
• Comença amb una definició i una descripció clara del tema;contéunaseccióintroductòriaalprincipiqueexplicaeltemailasevaimportànciademaneraclaraiacurada,senseentrargaireendetalls.
• És entenedor;prouclarperserentès,falesdescripcionsambelsdetallssuficients,ambexplicacionsqueapocapocs’endinseneneltema,demaneraquepotserentèstantperexpertscomperneòfits.
• És prou autosuficient;inclouiexplicaelstermesnecessarisperal’article,demaneraqueellectorpotcomprendreambfacilitateltemasensehaverderecórreralalecturad’altresarticlesrelacionats.
• Es diversifica;contéviquienllaçosireferènciescapaaltresarticlesimaterialexternquepodenexplicaraltressignificatsopuntsdevistasobreeltema,otambéafegirimportantinformaciórelacionada,pertalqueelslectorspuguinentendremésfàcilmentonhauriendebuscarmésdetallsomésinformació.
• Aborda i explora tots els aspectes del tema;cobreixtotselsaspectesdeltemad’unamaneraenciclopèdica.
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
35
• És completament neutral i imparcial;presentad’unamaneraordenada,equitativaiponderadalesopinionsoposadesquehipuguihaversobreuntemacontrovertit,intentantnodonarautoritatacapd’aquestes.Laponderaciósignificaques’hidestaquenelspuntsdevistaqueestiguinreforçatsambreferènciesifetsprovables,mentrequeelspuntsdevistadèbilsominoritarispodrientenirunaprioritatmenor,almateixtempsqueesdónaprouinformacióireferènciesperquèellectorpuguibuscarméscosessobrequalsevolpuntdevistaparticular.
• Ésd’unallargàriaraonable;l’extensiódel’articleésproullargaperproveirsuficientinformació,aprofundimentianàlisidelseutema,sensehaverd’incloure-hidetallsoinformacióqueanirienmillorenarticlessubtemàtics,relacionats,oenprojectesgermans.
• Reflecteixelconeixementexpert;s’hirecullenfetsiraonamentssobrebasesassolidesd’erudicióilògica.
• Ésconcísiexplícit;sensegeneralitatsimprecisesimitgesveritatsquepodenfermalbél’articleendonarunacomprensióambiguaoimperfectadeltema.
• Téunabonadocumentació;s’hifanservirfontsdebonareputació,especialmentaquellesquesónfàcilmentaccessiblesiestanaldia.
• És molt clar;laredaccióevital’ambigüitatielsmalentesos.Començaambunadefinicióisegueixambunaestructuralògicaicoherent;faservirunaredacciótransparentdelesoracions,lagramàticaielvocabulariespecífic.
• Inclou imatges descriptives i rellevants;cadascunad’aquestesambuntextdescriptiui,perdescomptat,dellicènciad’úslliure.Podriaincloure,perexemple,mapes,retrats,fotografiesoobresd’art;s’hiafegeixenlesimatgesquesónd’interèsoperfacilitarlacomprensiódeltext,peròenunnombresuficient,demaneraquenodistreuenlalecturadel’article.
• És atractiu;faservirfrasesdediferentsllargàriesiestils;laredaccióésdescriptivaiengrescadora,mantenintsempreeltoenciclopèdic,però.
• Éscorrectepelquefaagramàtica,redaccióiortografia;segueixlesnormesestablertesperalcatalàsegonsl’IECol’AVL;sil’articleésd’unatemàticaambunarelaciógeogràficamentespecíficad’unapartdel’àmbitlingüísticcatalà,empralesformesdialectalsdelmateixàmbitgeogràfic;encanvi,siésuntemaquenotécapàmbitgeogràfic,s’hifalamàximaneutralitzaciódialectalpossible,ésadir,formescompartidescomamínimperduesgransvarietatsdialectals.
• No pot existir.Totiaixínocalgastargairetempsamoïnant-sesobrecomferunarticleprefecte.Generalment,laperfeccióésunautopia,ésadir,unidealinabastable.Elplaerd’escriureimodificaralaViquipèdiaradicaprecisamentenelfetquelaperfecciónodepènd’unasolapersona.
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
36
INTERACTUAR AMB LA COMUNITAT
Perinteractuaramblacomunitat,elsviquipedistess’escriuenmissatgeselsunsalsaltresalespàginesdediscussiódelsarticlesoalespàginesdediscussiódelsusuaris.Ésunabonaideaferunseguimentdelapròpiapàginadediscussióidelespàginesdediscussiódelsarticlesques’estaneditant.
AlaViquipèdiaespresumeixlabonafedelesinteraccions.Ésadir,finsquenoesdemostrielcontrari,s’assumeixquetothomquehiparticipatreballaamblavoluntatdemillorar-lai,pertant,tothomhadesertractatambrespecte.Quanesfancanvisenqualsevolarticle,s’esperaqueelseditorsexpliquinbreumentquintipusdecanvishanrealitzatalafinestraques’obrequanesvoldesarl’edició.
ELS MENTORS
LaViquipèdiaencatalàproposaunsistemadementorsperalsnouvingutspertald’ajudar-losenelsseusprimerspassospelquefaaconeixementdelespolítiques,leseinesd’edició,etc.Sis’ésnovell,potserútilescollirunmentordelsquis’hanofertperajudar.
Enaquestenllaçhihaunarelaciódelsmentorsdisponibles:https://ca.wikipedia.org/wiki/Viquip%C3%A8dia:Mentors.
NORMES D’ETIQUETA
• S’hadepresumirbonafe:assumirqueelsaltreseditorsintentenmillorarelprojecte.S’hadetractard’entendreelseupuntdevista.
• Calsereducatirecordarqueésmésdifícilinterpretarelsarcasmeilaironiaenelstextosescritsqueenelsorals.
• Calsignarsemprelesintervencionsalespàginesdediscussiópertalqueelsaltresusuarispuguinsaberquihafetelcomentari.Posantquatretitlles(~~~~)s’afegeixautomàticamentl’usuariiladata.
• Esrecomanadiscutirelscanvismajorsqueesrealitzenal’enciclopèdiaalapàginadediscussiódecadaarticle.
• Esdiscuteixenelscontingutsdelsarticles,noelseditors.Nos’handeferatacspersonals.
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
37
TANCAMENT DE L’ACTIVITAT
Unavegadafinalitzatelperíoded’ediciódelsarticles,seriarecomanablequeesfesunaposadaencomúdeltreballrealitzatpelsdiferentsgrupspertaldecompartirl’experiènciaviscudadurantelprocésielresultatobtingut.
Pertancarl’activitatespodenplantejarunasèriedereflexionsqueajudinasintetitzarelques’haaprèsiavincularelques’hatreballatambeldiaadiadelsestudiants.
Lesqüestionssegüentspodenservirperaaquestpropòsit:
• ComhacanviatlavostravisiódelaViquipèdiaambaquestaactivitat?• Quinsaspectestindreuencompteapartird’araquanbusqueuinformacióa
laViquipèdia?• Comcreieuquepodeuaplicaraquestaactivitatalarestadetasques
acadèmiquesquedueuatermehabitualment?
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
38
Esproposaque,pertald’avaluarlaunitatdidàctica,esduguiatermeunadocumentacióisíntesidel’activitatrealitzada.Eldocumentfinalhauriaderecollir:
• Imatges(estàtiquesoenmoviment)delprocés.• Unresumdelques’hatreballaticoms’hafet.• Elsdubtesprincipalsquehansorgit.• Lespropostescreativesquehaginaparegutapartirdel’activitat.• Unavaloraciódel’activitat.Seriainteressantquerecollístantl’opiniódel
professorcomladelsalumnes.Espotferunavaloracióglobaliincloure-hicitacionsindividuals.
• Propostesdemilloraorecomanacionsperaaltresgrupsquedecideixinferl’activitat.
Ambaquestexerciciesvolaconseguir:
• Treballarcontingutsicompetènciestransversals:processamentdelainformació,comunicacióiexpressió,capacitatdesíntesiitreballenequip.
• Compartirelconeixementadquirit.• Donarvisibilitataltreballrealitzat.
Esproposaqueelsalumnestreballinpercomissions(fotografia,vídeo,redacció,correcció,edició…)ique,uncopl’exerciciestiguifinalitzat,escomparteixiatravésdelaplataformadelCCCBEducació(www.cccbeducació.org).
PROPOSTA D’AVALUACIÓ DE L’ACTIVITAT
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
39
Esproposacomençarambunespaidediàlegpertaldedescobrirquinssónelsinteressosdelsalumnesielsseusconeixementsprevis,peraprofitar-losipartirdelasevapròpiaexperiència.Enaquestpuntésinteressantdetectartantelsconceptesqueesconeixencomaquellsquesónerronisperaclarir-losduranteltaller.
L’exercicicentral,eltaller,esbasaenunametodologiaconstructivistaivivencial,enlaqualelconeixements’adquireixfonamentalmentatravésdel’accióilaparticipacióactivadelsalumnes,sempreambelsuportdelprofessor.
Eltancamentdel’activitatrecuperal’espaidediàleginicial,quehadeservirperaclarirelsdubtesquehaginsorgitduranteltaller,analitzarelprocésielsresultatsdel’activitatiobrirnovespreguntesquereforcinlaconnexiódelaunitatamblavidaquotidianailasevaaplicaciópràctica.
Comaactivitatd’avaluació,sesuggereixdocumentarlasessió,perseguintundobleobjectiu:processarelconeixementadquiriticompartireltreballrealitzat.
ORIENTACIONS METODOLÒGIQUES
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
40
Viquipèdia no té el costum o la tradició del respecte envers l’experiència. Com a comunitat, lluny de ser elitista (cosa que, en aquest context, significa excloure algunes masses), és antielitista (que, en aquest context, vol dir que no es concedeix cap respecte especial a l’experiència, i es tolera el buit i la falta de respecte dels coneixements).
CLAY SHIRKY
41
WebArticleVídeoLlibreConferència
«AmicalWikimedia».http://www.wikimedia.cat/.AmicalWikimediaésunaorganitzacióindependentsensefinalitatdelucrequepromoulaViquipèdia,elsseusprojectesgermansielconeixementlliuredinsiforadelaxarxa.
DepartamentdeCulturadelaGeneralitatdeCatalunya(2012).«Viquipèdia,l’einaperdifondrelaculturaielpatrimoni».http://youtu.be/c33zxjgBN3A. AssistimaunadelessessionsGLAMwiki(projectequeajudaacompartiridifondrearreudelmónelconeixementgeneratalesinstitucionsculturals),onparticipaelviquipedistaÀlexHinojo.
PRAT,Cesc(2014).«HihaunerroralaViquipèdia».http://www.nuvol.com/opinio/hi-ha-un-error-a-la-viquipedia/.Articled’opiniósobreelserrorsd’informaciódelaViquipèdia.
SORO,Selena(2014).«QuiescriulaViquipèdia?».http://www.ara.cat/premium/escriu-Viquipedia_0_1088291166.html.Darrereaquestaenciclopèdias’amaguenpersonesambinquietudsintel·lectualsimoltapassió;aquestarticleenpresentaalgunescares.
TV3,30minuts(2014).«Viquipedistes».http://www.tv3.cat/30minuts/reportatges/1909/Viquipedistes.Unaenciclopèdiadesenvolupadaalmargedeleslleisdelmercat,ambautorsaficionatsquenocobreniusuarisquenopaguen,s’haconvertitenlaprimerafontd’informaciómundial.
UOC(2012).RevistaDigithum(núm.14).http://journals.uoc.edu/ojs/index.php/digithum/issue/view/n14.MonogràficdedicatalaViquipèdiadelarevistaDigithum,impulsadapelsEstudisd’ArtsiHumanitatsdelaUniversitatObertadeCatalunya.
MATERIAL COMPLEMENTARI
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
42
UOC.«WikiForHigherEducation(wiki4HEProject)».http://oer.uoc.edu/wiki4HE/.L’úsdecontingutsobertsd’Internetperal’ensenyamentuniversitari:unestudiempíricsobrelespercepcions,actitudsipràctiquesdeprofessorsuniversitarissobrelaViquipèdia.
VILLAR,Vàngelis;ZAPATER,Daniel(2012).«Viquipèdiaielsmuseuscatalans:elmónd’ÀlexHinojo».http://www.nuvol.com/entrevistes/viquipedia-i-els-museus-catalans-el-mon-dalex-hinojo/.EntrevistaaÀlexHinojo,undelsprincipalsreferentsaCatalunyadelaViquipèdia.
WALES,Jimmy(2005).«ThebirthofWikipedia».https://www.ted.com/talks/jimmy_wales_on_the_birth_of_wikipedia.JimmyWalesrecordacomvareunirungrupdevoluntaris,elsvadonarleseinespercol·laborarivacrearWikipedia.
UNITAT DIDÀCTICA # 5 — CONSTRUINT CONEIXEMENT
Diderotambelsseuscol·laboradorsdel’Éncyclopédie.Font: Flickr.
Aquestdocumentestàsotalallicència:
Univers Internet
ComafectalaXarxalesnostresvides?
Maletapedagògica
www.cccbeducacio.org/universinternet
top related