orientazio kirola
Post on 12-Aug-2015
1.624 Views
Preview:
TRANSCRIPT
Orientazio kirola
Orientazio kirola
Zer da?
Erlojupeko lasterketa
Orientazio kirola
Zer da?
Mapa zehatz eta bereziak
Balizak
Kontrol txartelak
Orientazio kirola
Orientazio kirola
EGUZKIA
1.-aztarna eta arrastoak
Orientazio kirola
ORRAZDUN ERLOJUA
* Kontuan izan!! - udan bi ordu aurretik gabiltza: 14:00etan = 12:00ak
- neguan ordu bat aurretik: 13:00ean = 12:00ak
Orratz txikia eguzkira begira jarriz
HEGOA non dagoen jakingo dugu
NON EGONGO DA HEGOA?
UDAN orratz txikia eta 2ak artean
NEGUAN orratz txikia eta 1a artean
1.-aztarna eta arrastoak
Orientazio kirola
ORRATZIK GABEKO ERLOJUA
45º
Ekialdea
Adibidez: 9:00ak badira, 6:00etatik 3 ordu pasatu dira.
Beraz, 3 (ordu) x 15º = 45º ra Ekialdea egongo da
Ekinozioa: egunak eta gauak ordu kopuru bera
Solstizioa: egunik eta gaurik luzeenak
Eguzki orduak eta graduak kalkulatuz EKIALDEA AURKITU.
Ekinozioan 6:00etan irten eta 18:00etan sartu
180º 12 ordutan = orduak 15º
1.-aztarna eta arrastoak
Orientazio kirola
IZARRAK
Hartz nagusia
Iparrizarra
1.-aztarna eta arrastoak
Orientazio kirola
beste batzuk
1.-aztarna eta arrastoak
Orientazio kirola
Gizakiak egindako markak
1.-aztarna eta arrastoak
50 Km baino gehiago
50 Km baino gutxiago
10 Km baino gutxiago
Orientazio kirola
Orientazio kirola
- Mercator proiekzio zilindrikoa
- UTM proiekzioa: Universa Treverse Mercator
Orientazio kirola
proiekzioak
2.-mapak
Orientazio kirola
proiekzioak
Mercator proiekzio zilindrikoa
2.-mapak
Orientazio kirola
proiekzioak
Mercator proiekzio zilindrikoa
2.-mapak
Orientazio kirola
proiekzioak
Universal Traverse Mercator (UTM) proiekzio zilindrikoa
2.-mapak
Orientazio kirola
proiekzioak
Universal Traverse Mercator (UTM) proiekzio zilindrikoa
2.-mapak
Orientazio kirola
- koordenatu geografikoak
- koordenatu angeluzuzenak
2.-mapak
Orientazio kirola
Koordenatuak geografikoak(Sistema hirurogeitarra)
2.-mapak
Orientazio kirola
l = 40º 58’ 50 I
L = 3º 50’ 46’’ W
2.-mapak
Koordenatuak geografikoak(Sistema hirurogeitarra)
Orientazio kirola 2.-mapak
•Husoak gizakia bizi den lekua irudikatzen du, poloak ez.
•Huso bakoitzak 8ºko altuera duten 20 banda ditu; C - W
Koordenatuak angeluzuzenak(UTM sistema)
Orientazio kirola
HUSO zenbakiak
2.-mapak
Graduak
HUSO bandak
Koordenatuak angeluzuzenak(UTM sistema)
Orientazio kirola
koordenatuakKoordenatu angeluzuzenak: UTM sistema
2.-mapak
Euskal Herria T bandan kokatzen da
Orientazio kirola
Banda bakoitza 100 x 100Km-ko laukitan zatitzen da.
100 x 100Km
10 x 10Km
1 x 1Km
Lauki hauek, 10 x 10 Km-ko lauki txikiagoetan.
Eta azken hauek 1 x 1Km-ko laukitxoetan.
Koordenatuak angeluzuzenak(UTM sistema)
Era honetan irudikatuko da mapetan.
Orientazio kirola
Koordenatuak angeluzuzenak(UTM sistema)
Husoa zatikatzean lortutako parrila Ekuatorea eta husoaren meridianoaren paraleloa izango da.
Mapen ertzak, meridiano eta paralelo geografikoekin lerrokatuta daude. Horregatik batzuetan ez datoz bat UTM parrilakoekin
Distantzia metrotan
Erdiko meridianoak 500.000 m-ko balioa (zenbaki negatiborik ez izateko)
Ipar hemisferioan ekuatorean 0 m-ko balioa.(Hego emisferioan, ekuatorean 10.000.000 m-ko balioa)
2.-mapak
Orientazio kirola
Koordenatuak angeluzuzenak(UTM sistema)
30 T 428850 4537010
Nola idatzi koordenatuak?
•Husoa: 30
•Banda: T
•X puntua: Husoaren erdiko meridianoaren mendebaldera 428850 puntuan (72150 metrotara) aurkitzen da.
•Y puntua: ekuatoretik iparraldera 4537010 metrotara
2.-mapak
Orientazio kirola 2.-mapak
Orientazio kirola 2.-mapak
Zatiki baten bidez errealitatea eta maparen arteko erlazioa adierazteko.
Adibidez: 1:10.000 mapa batean zentrimetro batek errealitateko 10.000 zentimetro
adierazten du.
(Normalean metrotan edo kilometrotan neurtuko dugu)
Eskalak
Lagungarri gisa honelako erregela bat ere agertuko da.
Orientazio kirola 2.-mapak
Orientazio kirola 2.-mapak
Ikurrak
Errealitatean dauden gauzak adierazteko. OIA-ak (Nazioarteko Orientazio Elkargoa) ezarriak dira.
Orientazio kirola 2.-mapak
Orientazio kirola 2.-mapak
Sestra kurbak
Paisaiaren erliebea edo altuera aldaketak adierazteko
•Altuera bereko puntu guztiak batzen dituzte.
•Itxiak dira.
•Ez dira gurutzatzen.
Orientazio kirola 2.-mapak
Sestra kurbak
DISTATZIAKIDETASUNA:Kurba batetik bestera dagoen altuera desberdintasuna (beti bera).
Orientazio kirola 2.-mapak
Sestra kurbak
Sestra kurbak zenbait eta hurbilago orduan eta malda handiagoa. Zenbait eta urrutiago malda gozoagoa.
Irakurketa
Orientazio kirola 2.-mapak
Sestra kurbak
Eremu aldapatsua
Harana
Ordeka / eremu laua
Gailurrak
Mendi lepoa
Orientazio kirola 2.-mapak
Sestra kurbakIrakurketa
• bailara edo isuri-banatzailea?
Orientazio kirola 2.-mapak
Sestra kurbakIrakurketa
• bailara edo isuri-banatzailea?
Orientazio kirola 2.-mapak
Irakurketa
Orientazio kirola
Orientazio kirola
Iparrorratzak iparra non dagoen esaten digu.Baina…
…zein ipar?
3.-iparrorratza eta mapen erabilpena
•IPAR GEOGRAFIKOA: lurraren biraketa ardatzak emana. Meridianoek bertara jotzen dute.
•IPAR MAGNETIKOA: iparrorratzak adierazten duena. Lurrak, bere erdiguneko materiaren fusioak eraginda, iman handi baten portaera hartzen du.
•KUADRIKULAREN IPARRA: UTM kuadrikulek emandakoa. Bakoitzak berea du.
Orientazio kirola
Iparrorratz motak
3.-iparrorratza eta mapen erabilpena
Orientazio kirola
Iparrorratzaren zatiak
Oinarria
Linboa
Orratz imantatu
a
Angelu gurpila
Zuzenkia
Norabide gezia
Zuzenki egokitua
kIparreko
gezia
Iparreko gezi-marra lagungarriak
3.-iparrorratza eta mapen erabilpena
Orientazio kirola
Iparrorratzaren zatiak
Oinarria
Linboa
Orratz imantatu
a
Angelu gurpila
Zuzenkia
Norabide gezia
Zuzenki egokitua
kIparreko
gezia
Iparreko gezi-marra lagungarriak
3.-iparrorratza eta mapen erabilpena
Orientazio kirola
Iparrorratzaren zaintza
Objektu metaliko, goi tentsioko hari, ARVA edo elektroimandun aparatuetatik urruti.
Kolperik ez.
Horizontal mantendu.
Linboko burbuilei kasurik ez.
3.-iparrorratza eta mapen erabilpena
Orientazio kirola Iparrorratzaren erabilpena:A- MAPA ORIENTATZEA
1.- Errealitateaz baliatu
3.-iparrorratza eta mapen erabilpena
Orientazio kirola
Iparrorratzaren erabilpenaA- MAPA ORIENTATZEA
2.- Iparrorratza erabili
3.-iparrorratza eta mapen erabilpena
Orientazio kirola
Iparrorratzaren erabilpenaB- NORABIDEA MAPAN BILATZEA
1. Iparrorratzarekin gaude lekua eta iritsi nahi duguna lotu. B
A
2. Linboa mugitu; iparreko geziak mapako iparra adierazi behar du.
B
A3. Norabidea irakurri:
graduak
3.-iparrorratza eta mapen erabilpena
Orientazio kirola Iparrorratzaren erabilpena:
C- NORABIDEA ERREALITATEAN JARRAITZEA
3.-iparrorratza
Behin iparrorratzean norabide kalkulatuta…
iparrorratz guzia mugituz orratz imantatua linboko iparreko geziaren gainean jarri
Orientazio kirola
Orientazio kirola
Orpokatze teknika
4.-Orientazio teknikak
1 2 3 4 5 6
100 metro
Norbere pausuek zenbat neurtzen duten jakin. Distantziak hiruko erreglak erabiliz neurtu.
Aldapan pausua aldatu egiten da. Lasterketetan pausu bikoitzak erabili. Beste aukera bat: podometroa.
Orientazio kirola
Hatz lodiaren teknika
4.-Orientazio teknikak
Mapa orientatuta mantentzeko. Hatzak ibilbidea markatzen du; norabide
aldaketetan maka biratu behar da. Mapa tolestu: eramateko errazagoa. Hobe
meridiano lerroak jarraituz egitea.
Orientazio kirola
Lerro elementuak eta atake puntua
4.-Orientazio teknikak
Erreferentziak dira Lerro elementuak: errepide, bide eta
bidexkak, ibai eta errekak, sestra kurbak, hesiak, elektraindar hariak, landaretza mugak eta abar.
Atake puntua: etxe bat, bidearen bihurgune bat, zuhaitz bat, basoaren erpina eta abar.
Orientazio kirola
Borondatezko desbideratzea
4.-Orientazio teknikak
Bilatzen ari garen lekua lerro elementu baten badago.
Gura gabe egindako desbideraketa saihesteko.
Hasieratik desbideratu nora jo behar den jakiteko.
?
Orientazio kirola
Triangeluazioa: gure burua mapan kokatzeko.
4.-Orientazio teknikak
Erralitatean ikusten ditugun 2 edo 3 puntu mapan kokatu eta iparrorratzarekin non dauden kalkulatu.
Mapan, iparrorratzak emandako norabidearen kontrako aldera marra luze bat marraztu.
Gurutzatzen diren lekuan gaude. Puntuak hobe 90ºra badaude.
Txantxiku ikastola 2010
top related