latÍn clases particulares
Post on 10-Feb-2018
324 Views
Preview:
TRANSCRIPT
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
1/65
LATN CLASES PARTICULARES0. Introduccin0.1.Sistema fonolgico latino
Las vocales latinas son las mismas que en castellano y se clasifican tambin segn laapertura (mnima, media o mxima) y segn la zona de articulacin en la cavidad bucal
(anterior, central o posterior). Es decir, a, e, i, o, u.La i y la u se utilizan como vocales, y tambin como consonantes cuando inician slabay van seguidas de vocales:- La i consonantica se pronuncia como nuestra y consonantica: iacimus (yakimus),
iam (yam).- La u consonntica era parecida como la w inglesa: uentum (wentum).La principal diferencia con el castellano consiste en que en latn, como en griego y enotras lenguas indoeuropeas de la primera generacin, cada vocal tena dos formas:una ms prolongada, larga, y otra ms abreviada, breve. A esto se le llama cantidad(duracin) y se expresa con los signos (larga) y (breve), puesto encima de la vocal.El sistema consonntico latino consta de catorce fonemas y muestra algunas
diferencias con respecto al castellano.No existan en latn los fonemas palatales del castellano representado en las grafas ,ll, ch, ni los fricativos represetnados por las letras z (ce ante e, i) y j (g ante e, i).Existan, en cambio, dos fonemas labiovelares la qu y la gu. Estos podan ir seguidos decualquier vocal, y la u siempre se pronuncia.La pronunciacin del resto se ha mantenido hasta ahora.- Pronunciacin latina
x-> igual que en castellano k+sh-> no se pronuncia, ej. Hispania (ispania)ch-> kph->fc-> kg-> velar Sonora (g de gato)ll-> dos l seguidas ej. Appellas (ap-pel-las)
Tema 1
Morfosintaxis latinaEl latn es una lengua con declinacin, es decir, al conjunto de formas que puede adoptar un
nombre, un adjetivo o un pronombre segn su funcin que desempee en la oracin. En latnhay un total de 5 declinaciones para los sustantivos. Cada una de las desinencias que toman lossustantivos para tener una funcin u otra se le denomina caso. Los casos pueden sernominativo (sujeto), vocativo (interjeccin, apelacin, llamada), acusativo (objeto directo),genitivo (complemento del nombre), dativo (objeto indirecto) y ablativo (complementocircumstancial).
El latn tiene un total de tres gneros: el masculino, el neutro y el femenino. Adems, lossustantivos tienen forma singular y plural.
Respecto a los verbos, presentan una gran similitud con el espaol: los verbos varan segnlos siguientes accidentes gramaticales: persona, numero, voz, tiempo y modo. Los tiemposlatinos se clasifican personalmente en tres grupos: de presente, de perfecto y de supino.
El latn tiene un total de 4 conjugaciones: la 1 conj. Son verbos cuyo tema de presenteacaba ena como amo, amas, amare, la 2 conj. Son los verbos cuyo tema de presente acabaen e como video, vides, videre, 3 conj. Los que acaban en consonate o i breve como rego,regis, regere y 4 los que verbos cuyo tema de presente acaba en i audio, audis, audire.
3. 1 declinacin. Conjugaciones latinas. Oracin simple.
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
2/65
I Declinacin temas enaSustantivo. La mayora de los sustantivos de la I
declinacin son de gnero femenino. Solo son degnero masculino los sustantivos que designan unnombre de varn: Catilina, Sneca, o que indican
actividades u oficios reservados a los varones:agrcola, agricultor; poeta, poeta; nauta, marinero.Adjetivos. Todos los adjetivos de la primera
declinacin son femeninos. El sustantivo suele iracompaado de un adjetivo con el que debe de
concordar en caso, nmero y gnero. Aula magna.II Las conjugaciones latinasPara el latn expresar la voz, modo, tiempo, nmero y persona se sirve de: desinencias
personales o mofemas que indican persona nmero y voz, y sufijos o morfemas temporalesque indican tiempo y modo.
Desinencias personales de voz activa
Singular 1 personao/-m2 personas3 persona -t
Plural 1 personamus2 personatis3 personant
1 tema en a 2 tema en e 3 tema enconsonate
4 tema en ilarga
4 tema en ibreve
ama - > amoam - sama - t
am - musam - tisama - nt
vide - vid - svide - t
vid - musvid - tisvide - nt
mitt - mitt - i - smitt - i - t
mtt - i - musmtt- i - tismitt - u- nt
audi - aud - saudi - t
aud - musaud - tisaudi - u - nt
cpi - cap - scapi - t
cpi - muscpi - tiscpi - unt
Actividad1. Seala los casos y numerous que pueden ser las siguientes palabras: nautae, causa,
capris.2. Analiza las siguientes palabras y cmbialas de nmero: agrcolas, portarum, poenam3. Declina en singular el sintagma lingua latina.4. Declina en plurar el sintagma bona causa5. Pon en dativo singular y plurar los siguientes sintagmas: aula magna/bona fortuna/capra
hispanica/lacrima parata6. Declina sapienia, ae (f): sabidura7. Conjuga en presente del indicativo: cresco, -is, -ere (crecer)/ole,-es, -ere (oler)/pario,is,
ire (parir, producir)/vitio, is, ire (estropear)8. Indica persona y nmero:
audit/disco/aperimus/regis/habent/creditis/navigat/Oleo/captatis/aperiunt
SintaxisLa oracin simpleEl sujeto (S), la palabra que expresa la persona o cosa de quien se afirma algo. En latnsiempre va en nominativo.Predicativo (P): palabra o palabras que expresan lo que se afirma del sujeto.
Hay dos tipos de oraciones: las transitivas (con objeto directo) y las intransitivas (sin objetodirecto).
Singular Plural
Nominativo -Vocativo
Aula Aul-ae
Acusativo Aul- am Aul- as
Genitivo Aul-ae Aul-arum
Dativo Aul-ae Aul-is
Ablativo Aul-a Aul-is
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
3/65
S P S PPoetae agrcolas laudant Nautae navigant
CD VAnaliza y traduce:
- Poetae linguam latinam discunt- Agricola capras non videt- Caprae ruinas accupant- Magistra portam aperit- Agricolae et poetae non Navigant- Pecunia non olet- Fama velat- Terra salutiferas herbas nutrit- Vitam regit fortuna, non sapientia- Paratae lacrimae insideas indicant- Divitias fortuna parit- Fortuna non addit sapientiam- Epistula non erabescit.
- Mala grammatical non utiat chartam.
Vocabulario:Agricola,ae m. AgriculorAquila, -ae f. guilaCapra, -ae f. CabraCharta, ae f.carta, escritoEpistula, ae. CartaFama, ae f. famaFortuna, ae. F. FamaGrammatica, ae gramticaHerba, ae f. hierbaInsidiae, arum f. Insidia, traicinLacrima, ae. F. lgrimaLingua, ae. F. Lengua
Poeta, ae m. poetaRuina, ae f, ruinaPorta, ae f, puertaMagistra, ae. MaestraPecunia, ae, dineroSapientia, ae f sabiduraTerra, ae f. tierraVita, ae. VidaLatina, ae latina
Mala, ae malaParata, ae fingidaSalutfera, ae salutfera, saludableAddo, is, ere aadirAperio, is, ire abrirCapto, as, are cazarCresco, is, ere crecerDisco, is, ere aprenderErubesco, is, ere enrojecerIndico, as, are indicarNavigo, as, are navegarNutrio, is, ire nutrir, alimentarOleo, es, ere oler
Occupo, as, are ocuparPario, is, ire parir, producirRego, is, ere regir, gobernarVitio, as, are estropearVolo, as, are volarNon adv. NoSed conj. Pero, sino (tras negacin)Et conj. y
Tema 2. Segunda Declinacin. Pretrito imperfecto. Preposiciones de Acusativo.
Morfologa
-Segunda Declinacin en MasculinosSingular PluralNominativo Amic-us/puer Amic-i/puer-i
Vocativo Amic-us/puer Amic-i/puer-i
Acusativo Amic-um/puer-um Amic-os/puer-os
Genitivo Amic-i/puer-i Amic-orum/puer-orum
Dativo Amic-o/puer-o Amic-is/puer-is
Ablativo Amic-o/puer-o Amic-is/puer-is
-Segunda Declinacin en NeutrosSingular Plural
Nominativo Bell-um Bell-a
Vocativo Bell-um Bell-a
Acusativo Bell-um Bell-aGenitivo Bell-i Bell-orum
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
4/65
Dativo Bell-o Bell-isAblativo Bell-o Bell-is
-Pretrito imperfecto de IndicativoSe forma con el tema de presente ms la desinenciaba- ms las desinencias personales.
Sintaxis
Funciones del Acusativo
Mediante el acusativo se expresa en latn el complemento directo de los verbos transitivos. Elacusativo sin preposicin puede desempear la funcin de complemento circunstancial conpalabras que significan nombre de ciudad y completan un verbo de movimiento (se denominaAcusativo de direccin) y con sustantivos que significan tiempo en expresiones que indicanduracin (acusativo de duracin).
Preposiciones de Acusativo: ad, a (hacia); ante (ante de, delante de); contra (contra, en frentede); extra (fuera de); in (a, hacia); inter (entre); intra (dentro de);per (por, a travs de); post(despus de, detrs de).
El adjetivo. El verbo sum. La oracin copulativa.
En latn hay dos clases de adjetivos: la primera distingue el gnero mediante los temas o paralos masculinos y neutros (2 declinacin) y a para los femeninos (1 declinacin) y otra claseque ser ms adelante tratada. En la primera los sustantivos se declinan como los sustantivos desus mismos temas y se enuncian en tres formas del nominativo singular: bonus, bona, bonum oniger, nigra, nigrum
Siguiendo estos modelos se declinan los pronombres-adjetivos posesivos:
De un solo poseedor:
- 1 persona: meus, mea, meum mo/a- 2 persona: tuus, tua, tuum tuyo/a- 3 persona: sus, sua, suum suyo/a
De varios poseedores:- 1 persona: noster, nostra, nostrum, nuestro/a
1 conjug 2 conjug 3 conjug 4 conjug 4 conjug
1 p sing amabam habebam regebam audiebam capiebam
2 p sing amabas habebas regebas audiebas capiebas
3 p sing amabat habebat regebat audiebat capiebat
1 p plu amabamus habebamus regebamus audiebamus capiebamus
2 P Plu amabatis habebatis regebatis audiebatis capiebatis
3 p Plu amabant habebant regebant audiebant capiebant
Singular Plural
M F N M F N
N bon-us bon-a bon-um bon-i bon-ae bon-a
V bon-e bon-a bon-um bon-i bon-ae bon-a
Ac bon-um bon-am bon-um bon-os bon-as bon-a
G bon-i bon-ae bon-i bon-orum bon-arum bon-orum
D bon-o bon-ae bon-o bon-is bon-is bon-is
Abl bon-o bon-a bon-o bon-is bon-is bon-is
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
5/65
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
6/65
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
7/65
- Pretrito PluscuamperfectoSe forma con el tema de perfecto ms el morfema temporal era- ms desinencias
personales:
I (habia amado) II (habia destruido) III (habia leido) IV (habia oido)
AMAVERAM DELEVERAM LEGERAM AUDIVERAM
AMAVERAS DELEVERAS LEGERAS AUDIVERAS
AMAVERAT DELEVERAT LEGERAT AUDIVERAT
AMAVERAMUS DELEVERAMUS LEGERAMUS AUDIVERAMUS
AMAVERATIS DELEVERATIS LEGERATIS AUDIVERATIS
AMAVERANT DELEVERANT LEGERANT AUDIVERANT
- Futuro perfecto:Se forma con el tema de perfecto ms el morfema temporal eri- ms las desinenciaspersonales:
I (habr amado) II (habr destruido) III (habr leido) IV (habr oido)
AMAVERO DELEVERO LEGERO AUDIVERO
AMAVERIS DELEVERIS LEGERIS AUDIVERIS
AMAVERIT DELEVERIT LEGERIT AUDIVERIT
AMAVERIMUS DELEVERIMUS LEGERIMUS AUDIVERIMUS
AMAVERITIS DELEVERITIS LEGERITIS AUDIVERITIS
AMAVERINT DELEVERINT LEGERINT AUDIVERINT
Sintaxis
-Funciones del dativo y del ablativoCon el dativo se expresa el complemento indirecto, esto es, la persona, animal o cosa sobre la que recae eldao o provecho de la accin verbal. En latn nunca lleva preposicin, pero en castellano se traduce conlas preposiciones a o para. Ej. Consul romanis victoriam nuntiavit (el cnsul anunci la victoria a losromanos).El verbo sum con el dativo. Dativo posesivo.Mediante el verbo sum ms un dativo se expresa muchas veces la posesin o pertenencia de una cosa.Este giro se traduce dando al verbo sum el significado de tener, el dativo se traduce como si fuera el
sujeto, y el sujeto como si fuera complemento directo. Ej: Est (V) Marco (Dat.) liber (suj.) Marco tiene unlibro.Con el abalativo se expresa la mayora de los complementos circunstanciales. Adems, en l se hanunificado tres antiguos casos indoeropeos: el separativo, el instrumental y el locativo:
- Ablativo separativo o ablativo propiamente dicho por el que se expresa el origen, laseparacin, el punto de partida. Lleva las preposiciones a/ab, e/ex, de = de, desde. Copias ecastris eduxit (sac las tropas del campamento).
- Ablativo instrumental por el que se expresa tanto el instrumento como la compaa. Elinstrumento se expresa sn preposicin y la compaa con la preposicin cum. Aratrocircumagebant sulcum (trazaban alrededor un surco con el arado). Hannibal exertim cumHasdrubale fratre in Hispania reliquit (Anbal dej un ejrcito en Espaa con su hermanoAsdrbal)
- Ablativo locativo con el que se expresaba el lugar en donde sucede la accin verbal.
Ejemplo: Exertium in Hispania reliquit (dej en Espaa un ejrcito).
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
8/65
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
9/65
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
10/65
- El comparativo y el superlativoPor medio del adjetivo calificativo expresamos una cualidad del sustantivo. Cuandoel adjetivo expresa simplemente una cualidad sin marcar su intensidad se deice queest en grado positivo: Csar es fuerte. Pero cuando esta cualidad se expresa conuna especial intensidad o en una comparacin, decimos que est en gradocomparativo. Y cuando se quiere expresar una cualidad en grado sumo o en ungrado superior a todos los dems, se pone el adjetivo en grado superlativo.1.1.Grado comparativo
En toda comparacin hay una relacin entre dos trminos que se puedeestablecer en tres grados diferentes: Comparativo de igualdad: Csar es tan fuerte como Pompeyo. Comparativo de inferioridad: Csar es menos fuerte que Pompeyo. Comparativo de superioridad: Csar es ms fuerte que Pompeyo.En latn, la comparacin se expresa de las siguientes maneras: La comparacin de igualdad se expresa con el adverbio tam seguido del
adjetivo y la conjuncin quam precediendo al segundo trmino de lacomparacin. Caesar tam fortis quam Pompeius erat.
La comparacin de inferioridad se expresa con el adverbio minus
antepuesto al adjetivo y la conjuncin quam ante el segundo trmino de lacomparacin. Ejemplo: Canis minus fortis est quam leo. La comparacin de superioridad se puede formar como en lso ejemplos
anteriores, pero con la expresin magis.quam, msque. Ejemplo: Leomagnis fortis est quam canis. El len es ms fuerte que el perro.Tambin puede formarse sustituyendo la terminacin del adjetivo por unosmorfemas especiales: -ior (para gnero msculino) eius (para el neutro).El adjetivo comparativo con la terminacin ior/-ius se declina como unadjetivo de tema en consonante. Longus, a, um -> longior, ius.
- Grado superlativoExiste un tercer grado del adjetivo, llamado superlativo, por el que se expresa que lacualidad poseda por un sustantivo lo es en grado sumo o en grado superior a losdems.
El superlativo se forma sustituyendo la terminacin del genitivo singular por lasterminaciones issimus, issima, issimum. Ejemplo: altus, a, um alt-issimus, a um;brevis, breve->brev-issimus, a, um; sapiens, ntis->sapient-issimus,
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
11/65
Los adjetivos acabados en er hace el superlativo con la terminacin errimus,errima, errimum. Ejemplo: pulcher-> pulcherrimus, a umLos adjetivos acabados en ilis hacen el superlativo con la terminacin illimus,illima, illimum. Ejemplo: facilis-> facillimus, a um
- Adjetivos irregulares:
Bien Bonus
Mejor melior, melius
Lo mejor Optimus
Malo Malus
Peor peior, peius
Lo peor Pessimus
Grande Magnus
Ms grande maior, maius
Lo ms grande Maximus
Muchos Multus
Ms Plus
Lo ms... Plurimus
Pequeo Parvus
Ms pequeo minor, menus
Lo ms pequeo Minimus
- Grados del adverbioEl adverbio tambin tiene grados en su significacin.
ComparativoLas formas neutras de un adjetivo pueden utilizarse como valor de adverbioen grado comparativo. Ejemplos: prudentius, (ms prudentemetne),suavius(ms suavemente)
SuperlativoDe la misma manera que a partir del adjetivo bonus, a um se construyen losadverbios de modo, a partir de cualquier adjetivo en grado superlativo seforman los correspondientes adverbios de modo en grado superlativo: paraello bastar con sustituir, la terminacinus por lae de adverbio.Pessimus-> pessime fortissimus->fortissime
Sintaxis
Sintaxis del adjetivo- Comparativo de superioridad
El segundo trmino de una comparacin se puede expresar en latn de dos maneras: En el mismo caso en que est el primer trmino: el segundo trmino ir
entonces precedido de la conjuncin quam. Ejemplo: Petrus altior est quam
Antonius.
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
12/65
El ablativo sin la conjuncin quam si el primer termino est en nominativoo acusativo. Ejemplo: Petreius altior est Antonio.
- Superlativo relativo:El superlativo relativo precisa siempre de un complemento que en latn se expresaen los siguientes casos:
En genitivo. Omnium puerorum altissimus est Antonius En ablativo con la preposicin ex. Ex mnibus pueris altissimus est
Antonius En acusativo con las preposiciones inter y apud. Inter/apud omnes pueros
altissimus est Antonius.
Complementos circunstanciales de lugar y tiempo1.1.Lugar desde donde
Se expresa en latn en ablativo con las preposiciones a, ab, e, ex o de de, desdeExcepciones: No llevan preposiciones los nombres de ciudad e islas pequeas. Tampoco lallevan los sustantivos domus casa, y rus campo a no ser que vayan acompaados de un
adjetivo o un genitivo posesivo.1.2.Lugar en dondeSe expresa en ablativo con la preposicin in en.Excepciones: no llevan preposicin los nombres de ciudad e islas pequeas. Si el nombre deciudad se declina por la primera o segunda declinacin singular, se emplea el antiguolocativo (termanacin ae para palabras de la primera declinacin y i para palabras de lasegunda): Romae (en Roma); Corinthi (en Corinto)
1.3.Lugar por dondeSe expresa en latn en acusativo con la preposicin per, por o en ablativo sin preposicin(instrumental). Esta ltima construccin suele emplearse con los sustantivos: porta puerta,via camino, terra tierra.
1.4.Lugar hacia donde o direccin
Se expresa en acusativo ocn la preposicin ad o in a, hacia contra. Los nombres propios deciudad e islas pequeas no llevan preposicin y tampoco los sustantivos domus y rus, a noser que vayan acompaados de un adjetivo o un genitivo posesivo.
1.5.Tiempo cuandoSe expresa en ablativo con la preposicin in o en ablativo sin preposicin.
1.6.Tiempo desde cuandoSe expresa en ablativo con la preposicin ab o ex.
1.7.Tiempo hasta cuandoSe expresa en acusativo con la preposicin ad o in.
1.8.Tiempo durante cunto tiempoSe expresa en acusativo sin preposicin
Tema 5
Morfologa
- Cuarta declinacin masculino
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
13/65
- Cuarta declinacin neutros
Observaciones:
- La terminacin ibus del dativo y ablativo plural procede de la forma primitiva ubus, que se conserva en algunas palabras; por ejemplo urtus, us, miembro, hace eldativo y ablativo del plural en artubus, para no confundirlo con artibus dativo yablativo de plural de ars,tis.
- La palabra domus, us, casa, adems de la forma de la cuarta declinacin, tienealgunos casos declinado por la segunda: dativo, domo; ablativo, domo: locativo,
domi, en casa; acusativo del plural, domos; genitivo del plural, domorum.
- Quinta declinacin
A la quinta declinacinpertenecen pocos sustantivos que son casi todosfemeninos.Solamente dies(da)y meridies (medioda)son masculinos. La mayora de lossustantivosque pertenecen a la quinta declinacin no tienen plural . Lasdesinencias:
La palabra res tiene un significado muy general e impreciso, por esta razn en unincon determinado adjetivos ha dado origen a expresiones de significado mucho mspreciso y concreto: res gestae, hazaas; res adversae, adversidad, desgracia; ressecundae, prosperidad; res familiaris, patrimonio.En unin del adjetivo publica forma la expresin res publica, el Estado, que, en
ocasiones se escribe formando una sola palabra, pero cada elemento se declina por
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
14/65
separado siguiendo su propia declinacin: acusativo, rempublicam; ablativo,republica, etc.
- Presente de imperativoSe forma con el tema de presente puro (solo, sin aadidos) para la segunda personade singular y el tema de presente ms te- para la 2 persona de plural. Ejemplo:ama, amate (ama, amad), vide, videte(ve, ved)
Sintaxis- El complemento predicativo
Se llama complemento predicativo a todo adjetivo o sustantivo que modifica a lavez al verbo y a un sustantivo en funcin de sujeto o de complemento directo.Cuando modifica al sujeto, recibe el nombre de nominativo predicativo. Si elpredicativo es un adjetivo, concierta con el sujeto en gnero, nmero y caso. Ej.Milites romani in hostes saevi incurrebant (los soldados romanos se diriganfuriosos contra el enemigo)Si el predicativo es un sustantivo, concierta, al menos, en caso. Ej: Caesar in
Hispaniam praetor venit (Csar vino a Hispania como pretor)Cuando el predicativo modifica al complemento directo se llama acusativopredicativo y sigue las mismas reglas de concordancia que el nominativopredicativo. Ej. Novam urbem Romam vocat (llama Roma a la nueva ciudad)
- El vocativo. La exclamacin.Mediante el vocativo se expresa la persona o cosa personificada a la que nosdirigimos con nuestras palabras. No tiene una funcin sintctica propiamente dichay suele ir aislada del resto de la frase mediante signios de puntuacin: comas, signosde admiracin, etc.: O di inmortales! In qua urbe vivimus? Diose inmorales, enqu ciudad vivimos?
Tema 6
Morfologa/Gramtica- Participio de presente
Se forma aadiendo al tema de presente la terminacin ns. Se declina igual comoel adjetivo prudens, prudentis.1 conjugacin 2 conjugacin 3 conjugacin 4 conjugacin
Amans, -ntis Videns, -ntis Regens, -ntis Audiens, -ntis.
Lae- de reg-e-ns es la vocal de unin; lae de audi-ens es analgica a la terceraconjugacin.Este participio no se ha conservado en castellano como tal participio, pero si comoadjetivo fcilmente sustantibable: amante, vidente, regente, etc.Se traduce por un gerundio simple amando, viendo, etc. O por una oracin de
relativo: el que ama, el que ve, etc.
- Participio de pasadoSiempre es pasivo y es el nico que se ha conservado en nuestra lengua como talparticipio. Se forma aadiendo al tema de supino las terminaciones us, a um y sedeclina como un adjetivo 2-1-2 (bonus, a, um)Para obtener el tema de supino, basta con quitar a la foram de supino, tiempo que senos proporciona en el enunciado de los verbos, la terminacinum.1 conjugacin: amo, (amas), amare, amavi, amatum.2 conjugacin: habeo, (habes), habere, habui, habitum.3 conjugacin: lego, (legis), legere, legi, lectum.
4 conjugacin: capio, (capis), capere, cepi, captum.
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
15/65
1 conjugacin 2 conjugacin 3 conjugacin 4 conjugacin
Amatus, a, um Habitus, a, um Lectus, a, tum Captus, a, um
Amado Tenido Hablado Cogido
- Participio de futuro
Aade al tema de supino las terminacionesurus, ura, urum. En castellano no se haconservado y debe traducirse mediante una perfrasis:Amat-urus, a, um habit-urus, a, um lect-urus, a, um capt-urus, a, umEl que va a amar el que va a tener el que va a hablar el que va coger
- Infinitivo de presenteSe forma aadiendo al tema de presente el morfemare. Ej: ama-re (amar), habe-re(tener) leg-e-ere (hablar) cap-e-re (coger)
- Infinitivo de pasadoSe forma aadiendo al tema de perfecto el morfemas isse. Ej: amav-isse (haberamado), habu-isse (haber tenido), leg-isse (haber hablado), cep-isse (haber cogido)
- Infinitivo de futuro
Se forma mediante el participio de futuro en acusativo de singular o de plural ms elinfinitivo de presente o de perfecto del verbo sum.1 haber de amar amat- urum, uram, urum esse (fuisse) /amat-uros, uras, ura esse(fuisse)2 haber de tener habit- urum, uram, urum esse (fuisse)/ habit-uros, uras, ura esse(fuisse)3 haber de hablar lect- urum, uram, urum esse (fuisse) /lect-uros, uras, ura esse(fuisse)4 haber de coger capt- urum, uram, urum esse (fuisse)/capt--uros, uras, ura esse(fuisse)
Sintaxis- Participio concertado
El participio es un adjetivo verbal y, como tal, concierta con un sustantivo de laoracin en gnero, nmero y caso. Esta construccin recibe el nombre de participioconcertado.Cato, creatus consul, in Hispaniam adversus Celtiberos profectus est (Catn,nombrado consul, parti hacia Espaa contra los celtberos.Cuando se trata de un participio de presetne se traduce como gerundio o como frasede relativo. (Hannibal nuntium ad Scipionem misit colloquium petens (Anibal enviun mensajero a Escipin pidiendo una entrevista).
- Participio absolutoCuando el participio, siempre en ablativo, concierta con un sustantivo tambin en
ablativo, la construccin recibe el nombre de participio absoluto o oblativo absoluto.Recibe este nombre porque el participio queda desligado de la oracin. Caesar,recepto Orico, Apolloniam proficiscitur (Csar, conquistado Orico, se dirige haciaApolonia)Hay un tipo especial de ablativo absoluto denominado Abalativo absoluto tipoCicerone consule. Se trata de una construccin nominal en la que un sustantivo enablativo aparece unido a otro sustantivo o a un adjetivo, tambin en ablativo, queacta como su predicado. Cicerone consule. Siendo cnsul Cicern.
- Uso nominal del infinitivoEl infinitivo es un sustantivo verbal de gnero neutro. Como tal puede desempearen una oracin la funcin de sujeto, atributo y complemento directo.I. Funcin de C.D
El verbo de la Oracin principal indica entendimiento (putare, credere,cognoscere), lengua (dicere, nuntiare, docere), sentido (videre, audire),
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
16/65
voluntad (vollo, cupere, iubere) o estado de nimo (gaudere, doler).Consul [hostem ex urbe exire] iubet Alexander dicebat [se esse filiumIovis]
II. Funcin de sujetoEl verbo de la o. principal es impersonal, o una expresin impersonal consum (adjetivo neutro o sustantivo + est) o est en voz pasiva.Decet, oportet, licet opus est, necesse est, Ej. Licet [me latere]
III. Norma de traduccinDespus de traducer el verbo de la oracin principal se traduce el sujet delinfinitive autoponiendose la conjuncin completiva que.El infnitivo se traduce por el tiempo personal correspondiente, teniendo encuenta el tiempo del infinitivo y el tiempo del verbo principal, de acuerdocon lo siguiente:Vbo.ppal Infinitivo
presente(simultaneidad)
Infinitivo pasado(anterioridad)
Infinitivo futuro(posterioridad)
Presente/Futuro Te venire (quet vengas)presente
Te venisse (que thas venido) ptoperfecto
Te venturumesse (que tuvendrs) futruoimperfecto
Pasado Te venire (quetu venas)Imperfecto
Te venisse (que thabas venido)Pluscuamperfecto
Te venturumesse (que tvendras)Condicional
Infinitivo en funcin de atributoBibere non est vivere. Beber no es morir
Infinitivo en funcin de complemento directo
Es la ms comn, sobre todo con verbos que significan poder, saber, querer,deber, etc.
Tema 7Morfologa
- El pronombre- Los pronombres personales presentan una serie de caractersticas propias: son los
nicos que no pueden emplearse como adjetivos, son asexuados: no marcandiferencia de sexo mediante el gnero, y los de 1 y 2 persona son politemticos:
presentan un tema diferente en singular y plural.
No hay pronombre personal de tercera persona; en su lugar se emplea eldemostrativo is.
1 persona 2persona 1persona 2persona Reflexivo
Singular Plural Sing. y Plu.
Nom. Ego Tu Nos Vos -
Voc. - Tu - Vos -
Acu Me Te Nos Vos Se
Gen. Mei Tui Nostri/um Vestri/um Sui
Dat. Mihi Tibi Nobis vobis Sibi
Abl. Me Te Nobis vobis Se
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
17/65
El pronombre reflexivo carece de nominativo y vocativo y, lo mismo queen castellano, presenta una forma nica para el singular y plural.
La doble forma del genitivo del plural nostri/nostrum y vestri/vestrum son,en realidad, las formas del genitivo de singular y plural del posesivo devarios poseedores noster, vester.
Cuando el ablativo precisa de la preposicin cum, siempre aparecepospuesta y unida al pronombre: mecum; tecum; nobiscum; vobiscum;secum.
- El presente de subjuntivoSe forma con el tema de presente ms el morfema temporal a- ms desinenciastemporales, a excepcin de la primera conjugacin que ,al igual que en espaol,toma unae- ms desinencias.
- Pretritoimperfectode subjuntivoSe forma con el tema de presente ms el morfema temporalre- ms las desinenciaspersonales.
Sintaxis
1. La oracin compuestaLa unin de dos o ms oraciones recibe el nombre de oracin compuesta. Segn sucategora o importancia pueden ser principales o subordinadas. La relacin entre ellas
puede ser de tres tipos: yuxtaposicin (las oraciones van unidas sin conjunciones,separadas por comas, coordinacin (las oraciones van unidas por conjunciones, perocada una de las oraciones tiene sentido en s misma e independiente la una de la otra) ysubordinacin (las oraciones subordinadas van unidas por conjunciones, pero su sentidoes complementario del de una oracin principal y sin esta no tienen sentido)
2. Oraciones coordinadasCopulativas: son oraciones en las que se muestra una relacin de simple adicin. Vanunidas por et, atque, ac, -que, y en castellano; y por neque, nec, que signifincanrespectivamente y no, ni.Tambin tienen valor copulativo las correlaciones non solumsed etiam (no solosinotambin); y non tantumsed etiam, no solosino tambin.Disyuntivas: son oraciones que expresan una relacin alternativa y excluyente. Van
unidas por las conjunciones: aut, vel, sive, seu, o.
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
18/65
Adversativas: son oraciones en als que una de ellas exprea una idea que, en cierto modo,contradice la otra. Van unidas por las conjunciones: at, sed pero; autem sinembargo.Explicativas: Introducen una explicacin o aclaracin a una afirmacin hechaanteriormente. Van unidas por las conjunciones nam, namque, enim, etenimpues, enefecto.
Ilativas o conclusivas: son oraciones que expresan el efecto o conclusin de unaafirmacin o razonamiento hecho anteriormente. Van unidas por las conjunciones: ergo,igitur, itaque, por lo tanto, asi pues, por consiguiente
Tema 8
Morfologa
- Pronombre relativo
- El pronombre-adjetivo interrogativo-indefinido
El pronombre-adjetivo interrogativo y el indefinido en latn solo se diferencian en la
entonacin. Si tiene entonacin interrogativa, funciona como interrogativo; si no latiene, como indefinido.A excepcin del nominativo singular masculino y del acusativo neutro, se declinaigual que el pronombre relativo.
Masculino Femenino Neutro
NominativoQuis/qui Quae Quid/quod
AcusativoQuem Quam Quid/quod
Las formas quis y quid tienen valor pronominal, sustituyen a un sustantivo. Ej: quis
custodiet custodes? quin vigilar a los vigilantes? Quid facis? qu haces?Las formas quid y quod tienen valor de adjetivos. Ej: Qui homo venit? qu hombreha venido? Quod oppidum cepisti? Qu fortaleza ha conquistado?
- Pretrito perfecto de subjuntivoSe forma con el tema de perfecto ms el morfema temporaleri- ms desinencias.
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
19/65
- Pretrito pluscuamperfectoSe forma con el tema de perfecto ms el morfema temporal isse- ms lasdesinencias personales.
- Verbo irregular sum
Infinitvo presente:
esse: ser / estar /existir
Infinitivo perfecto:fuisse: haber sido / estado / existido
El imperativo del verbo sum:
Presente
es (s/sea)
este
Sintaxis
Hay tres tipos de subordinadas: las adjetivas, las sustantivas o completivas y las adverbiales.
- Oraciones subordinadas adjetivos o de relativo
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
20/65
Son las que van introducidas por un pronombre relativo en cualquiera de sus casos.Se les llama adjetivas por actuar como un adjetivo con respecto a un sustantivo opronombre de la oracin principal llamado antecedente.La oracin de relativo, por regla general, llevan el verbo en modo indicativo.El pronombre relativo y su antecedente concuerdan en gnero y nmero. En el casopueden coincidir, pero cada uno, relativo y antecedente, tomarn el que lecorresponda segn el oficio sintctico que desempeen en su oracin.Ej: Gallia est omnis divisa in partes tres, quarum unam incolunt belgae. Toda laGalia est dividida en tres partes, una de las cuales la habitan los belgas.Tambin puede ir introducida por un adverbio relativo (ubi donde, unde de donde,quo a donde, qua por donde)Es frecuente que la oraicn de relativo carezca de antecedente. Se trata de oracionesadjetivas que se han sustantivado. Ej: Qui multum habet, plus cupit. Quin muchotiene, ms desea o El que mucho tiene, ms desea. En este ejemplo la oracin derelativo acta como sujeto de la oracin principal.
Tema 9
Morfologa
- Pronombre-adjetivo demostrativo Hic, haec, hoc este, esta, esto
- Pronombre-adjetivo demostrativo Iste, Ista, istud ese, esa, eso
- Pronombre-adjetivo demostrativo Ille, illa, illud
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
21/65
Iste, a parter de valor dectico, que consiste en sealar algo que tenemos a la vista,en muchas ocasiones adquiere un valor despectivo, sobre todo en el lenguajejurdico. Cum esset iste Agrigenti (Estando ese (Verres) en Agrigento).Ille, en ocasiones, adquiere valor enftivo. Ej: En illa, illa quam saepe optastislibertas. (He aqu aquella, aquella ansiada libertad que tantas veces habis deseado.
- La voz pasivaEn latn hay 2 voces: la activa y la pasiva. Para la formacin de la voz pasiva lalengua latina emple dos sistemas diferentes: uno para los tiempos formados con eltema de presente, y otro para los que se forman a partir del tema de perfecto.
1. Tiempos del tema de presentePara formar lso tiempos personales del tema de presente, el latn se vale deun sistema idntico al empleado para la voz activa: las desinenciaspersonales; para ello basta cambiar las desinencias activas por las de la vozpasiva, que son las siguientes:
Se emplea r en los tiempos en los que la1 persona de singular erao.
El infinitivo de presente. La 1, 2 y 4conjugacin lo forman con el sufijori; yla 3 persona con el sufijo i unidos altema de presente.
2. Los tiempos que en voz activa se forman a partir del tema de perfectoforman la voz pasiva con el participio de perfecto del verbo y los tiemposdel tema de presente del auxiliar sum. Por ejemplo: pretrito perfecto amatus, a, um sum, pretrito plucuamperfectoamat-us, a, um eran, El infinitivo de perfecto sera amat-um, am, um esse//amat-os, as, a esse(haber sido amado).
Sintaxis
1.1.Oraciones causalesExpresan el motivo por el que acontece lo indicado en la oracin principal. Vanintroducidas por las conjunciones: quod, quia, quoniam, porque, ya que, puesto que, yllevan por regla general el verbo en indicativo.
1.2.Oraciones temporalesEstablece una relacin de tiempo entre lo expresado en la oracin principal y la subordinada.Las principales conjunciones que introducen este tipo de oraciones son:
- Cum, ubi, ut + indicativo cuando- Antequam, priusquam antes que- Postquam, despus que- Dum, donec, quoad, mientras que (modo indicativo), hasta que (m. subjuntivo)
El modo puede ser indicativo o subjuntivo.- Cum histrico. sta subordinada va introducida por cum y siempre con uno de estosdos tiempos (pretrito imperfecto y pluscuamperfecto de subjuntivo). Se puedetraducir por gerundio simple (si es imperfecto viniendo Csar) por gerundiocompuesto (si es pluscuamperfecto habiendo venido Csar), por al + infinitivosimple (imperfecto al venir Csar) o por al + infinitivo compuesto(pluscuamperfecto al haber venido Csar) o por como + imperfecto de subjuntivoo como + pluscuamperfecto de subjuntivo.
1.3.Oraciones finalesEste tipo de oraciones indican la finalidad o intencin con que se realiza lo expresado en laoraicn principal. Van introducidas por: ut (para que, para) y ne, ut non (para que, para no).Estas oraciones siempre van el modo subjuntivo.
Singular Plural
1 persona -or/r -mur
2 persona -ris/re -mini
3 persona -tur -ntur
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
22/65
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
23/65
pasiva. Al no tener formas activas se hace a base de formas: imitor, -aris, -ari,imitatus sum, imitar.
Sintaxis. Oraciones subordinadas II- Oraciones concesivas
Expresan la dificultad de lo dicho en la oraicn principal aunque no impide que estose cumpla. Van introducidas por la conjuncin quamquam, etsi, etiamsi, quamvis,aunque o por ms que. El verbo va unas veces en indicativo y otras en subjuntivo.
- Oraciones condicionalesSon aquellas en las que se expresa una condicin para que se cumpla lo que se diceen la oracin principal. Las oraciones condicionales van introducidas por lasconjunciones: si, si, en caso de; ni, nisi, si no: si non, si no, a no se que.El verbo en este tipo de oraciones va aunas veces en indicativo y otras en subjuntivoy en la oracin principal el verbo tambin puede ir en indicativo, subjuntivo eincluso imperativo.
- Oraciones consecutivasExpresan una accin que se produce como consecuencia de lo expresado en la
oracin principal. Van introducidas por las conjunciones: ut, que, ut non, que no.Tantusut (tan grandeque) ita(ut) de tal manera que talisut (talque)adeo.ut (hasta tal puntoque)El verbo va siempre en subjuntivo.
- Oraciones comparativasSon aquellas en las que la oracin subordinada sirve de trmino de comparacin a laprincipal. Van introducidas por las conjunciones: ut, sicut, tamquam, como, as,como. A veces en la oracin principal aparecen los siguientes adverbios encorrelacin con la conjuncin de la coordinada: ita, sic, tantum. El tiempo essiempre indicativo.
Tema 11
Morfologa1.- Gramtica1.- unus 2.- duo 3.- tres 4.- quattuor 5.- quinque 6.- sex 7.- septem 8.- octo 9.- novem 10 decem 11.-undecim 12 duodecim 13.- tredecim 14.- quattuordecim 15.- quindecim 16.- sedecim 17.- septendecim18.- duodeviginti 19.- undeviginti 20.- viginti 30.- triginta 40.- quadraginta 50.- quinquaginta 60.-sexaginta 70.- septuaginta 80.- octoginta 90.- nonaginta 100.- centum 200.- ducenti, -ae, -a 300.- trecenti,-ae, -a 400.- quadringenti, -ae, -a 500.- quingenti, -ae, -a 600.- sescenti, -ae, -a 700.- septingenti, -ae, -a800.- octingenti, -ae, -a 900.- nongenti, -ae, -a 1000.- Sg.: mille / Pl.: miliaSe declinan solamente los nmeros:unus, duo, tres: Tienen declinacin especialde ducenti a nongenti: Se declinan como los adjetivos del grupo 1.milia: Se declina como los neutros de tema en -i de la tercera declinacin.Los numerales no tienen el caso vocativo.
La flexin de unus, una, unum tiene solamente singular.
La flexin de los dems nmeros tiene solamente plural.
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
24/65
La flexin de "tres" es:
Ordinales Primus primeroSecundus segundoTertius terceroCuartus cuartoQuintus quintoSextus sextoSeptimus sptimoOctavus octavoNonus novenoDecimus - dcimo
Declinacin de los ordinales
Los ordinales se declinan como los adjetivos del 1er grupo.
Sintaxis- Oraciones completivas con conjunciones
Las conjunciones de uso ms frecuente son:1.1.Con el verbo en subjuntivo: ut, que; ne, que no; con verbos de voluntad e
impersonales.1.2.Con indicativo quod, que.
- Interrogativas indirectasSe llaman interrogativas indirecta a toda interrogativa expresada en estilo indirecto,esto es, subordinada a un verbo de entendimiento o lengo. Tienen las siguientescaractersticas:1.1.Siempre van en subjuntivo
1.2.NO llevan signo de interrogacin1.3.Dependen de un verbo o expresin que lleva implcita la idea de interrogacin.
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
25/65
Vocabulario
A
a, ab,prep. de ab., de, desde, por.
abdico, -are, -avi, -atum, tr., renunciar, abdicar.
abdo, -ere, -didi, -ditum, tr., ocultar.
abduco, -ducere, -duxi, -ductum, tr., llevarconsigo; quitar.
abeo, -ire, -ivi (-ii), -itum, intr., irse.
abicio, -icere, -ieci, -iectum, [ab-iacio], tr., arrojarde s.
abrogo, are, -avi, atum, tr., anular, quitar, privarde.
abscido, -ere, -cidi, -cisum, tr., cortar.
abscindo, -scindere, -scidi, -scissum, tr.,desgarrar, arrancar.
absolvo, -ere, -solvi, -solutum, tr., librar.
abstineo, -ere, -tinui, -tentum, tr.,apartar; intr., abstenerse.
absum, -esse, afui, intr., estar distante, estarausente;pres., absens, -entis, ausente,
abutor, -uti, -usus sum, intr., abusar.
accedo, -cedere, -cessi, -cessum, intr.,acercarse; aadirse.
accendo, -ere, -cendi, -censum,tr., inflamar.
accido, -cidere, -cidi, intr., suceder.
accingo, -ere, accinxi, accinctum, tr., ceir.
accipio, -cipere, -cepi, -ceptum, tr., recibir.
accuso, -are, -avi, -atum, tr., acusar.
acer, acris, acre, adj., agudo, penetrante, vivaz;adv., acriter.
acerbus, adj., amargo; adv., acerbe -sust.,acerbitas, -atis, t., amargura.
acies, -ei, f., lnea de batalla.
acutus (part.-adj. de acuo, aguzar), aguzado,agudo; adv., acute.
ad,prep. de ac., a, hacia; cerca de.
addo, -dere, -didi, -ditum,tr., aadir.
adduco, ducere, duxi, ductum, tr., guiar hacia; in-ducir.
adeo, -ire, -ivi (-ii), -itum, tr. e intr., ir hacia,acercarse; visitar; sust.,
aditus, 4 m., acceso.
adeo, adv., tanto, hasta tal punto.
adfero, adferre, attuli, adlatum y allatum, tr.,llevar a, aportar,
adficio, -ficere, -feci, -fectum, tr., conmover; afligir.
adfinis, -is, m., lindante; emparentado.
adfirmo, -are, -avi, -atum, tr., afirmar, declarar.
adfligo, -ere, -flixi, -flictum, tr., lanzar contra;abatir.
adgredior -gredi, -gressus sum,tr., atacar;emprender.
adhibeo, ere, ui, -itum,tr., aplicar, emplear.
adhuc, adv., hasta ahora.
adicio, -icere, -ieci, -iectum, [ad-iacio],tr., aadir.
adigo, ere, egi, actum,tr., impulsar, obligar a.
adimo, -ere, -emi, -emptum, tr., quitar.
adipiscor, -pisci, adeptus sum, tr., obtener.
aditus, vase adeo.
adiungo, -iungere, -iunxi, -iunctum, tr., juntar.
adiuvo, -iuvare, -iuvi, -iutum, tr., ayudar.
adloquor, -loqui, -locutus sum, tr., dirigir la pala-bra a: aliquem adloqui, hablar a alguien.
administro, are, avi, atum,tr., gobernar; cuidar.
admiror, -ari, -atus sum, tr., admirar.
admitto, -mittere, -misi, -missum, tr., admitir;cometer.
admoneo, -ere, -monui, -monitum,tr., avisar,
advertir ( aliquem alicuius rei o de re).admodum, adv., mucho.
admoveo, -ere, -movi, -motum, tr., mover hacia,acercar; aplicar.
adnitor, -niti, nisus (-nixus) sum, intr., apoyarseen; esforzarse.
adorior, -oriri, -ortus sum, tr., atacar.
adoro, are, avi, -atum,tr., dirigir una plegaria auna divinidad, adorar.
adpello, vaseappello.
adpeto, vase appeto.
adpono, vase appono.
adprobo, vase approbo.
adpropinquo, vase appropinquo.
adscendo, vaseascendo.
adsequor, -sequi, -secutus sum, tr., alcanzar.
adsideo, -ere, -sedi, -sessum,intr., estar sentadojunto a.
adsisto, -sistere, -stiti, intr., ponerse cerca, asistir.
adsto, -stare, -stiti, intr., estar en pie, estarpresente.
adsum, esse, fui, intr., estar presente; condat., asistir.
adulescens, -entis, m.,jo-ven; sust., adulescentia,juventud.
aduro, -ere, -ussi, -ustum, tr., quemar por encima.
advenio, -venire, -veni, -ven-tum,intr., llegar; sust., adventus, 4 m.,llegada; advento, -are, -avi; -atum, intr., iracercndose.
adversus.prep. de ac., hacia, contra.
adverto, -vertere, -verti, -versum, tr., volver hacia,atender;part.-adj., adversus, opuesto, frontero;desfavorable;animum adverto = animadverto, tr.,advertir.
advesperascit, -ere, -vespe-ravit,impers., anochece.
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
26/65
advoco, are, avi, atum, tr., llamar.
adytum, i, n., parte ntima del templo, sagrario.
aedes o aedis, -is, f., templo; pl., aedes, casa.
aedifico, -are, -avi, -atum,tr., construir.
aedilis, -is, m., edil, magistrado encargado de losedificios pblicos, calles y plazas.
aeger, -gra, grum,adj., enfermo;adv., aegre, difcilmente, con repugnancia.
aeneus, adj., de bronce.
aequo, are, -avi, -atum, tr., igualar.
aequor, -oris, n., superficie llana; mar.
aequus, adj., llano, igual, ecunime; adv.,aeque.igualmente; sust . ,aequitas, -atis,f., ecuanimidad; aequalis, -e, igual; de la mismaedad.
aer, aeris, m., aire.
aes, aeris, n., bronce, dinero; aes alienum, deuda.
aestas, -atis, f., verano.
aestimo, -are, .-avi, -atum, tr., valorar.
aestus, 4 m., calor; marea.
aetas, -atis, f., edad.
aeternus, adj., eterno.
aether, -eris, m., aire de la regin superior, cielo.
aevum, 2 n., duracin (ilimitada), tiempo.
affero, vase adfero.
afficio, vase adficio.
affligo, vase adfligo.
affirmo, -are, -avi, -atum,tr., afirmar.
ager, agri, m., tierra de cultivo, campo; pl., agri,campos, campia; territorio; adj., agrestis, -e, campesino.
agger, -eris, m., terrapln; montn de materialesde acarreo (de adgero) .
agmen, -inis, n., columna de tropa en marcha; pri-mum agmen, vanguardia; mediumagmen, centrode columna en marcha;no-vissimum agmen, retaguardia.
agnosco, -ere, -gnovi, -gnitum, tr., reconocer.
agnus, -i, m., cordero.
ago, -ere, egi, actum, tr. impulsar hacia adelante,conducir; hacer cumplir; hacer; tratar; agito, are, -avi, -atum, tr.,mover repetidamente, agitar; tratar,ocuparse de, examinar.
agricola, 1 m., labrador.
aio, defec. tr., decir; decir que s.
ala, 1 f., ala; ala del ejrcito; escuadrn de caballe-ra; ales, -itis, f., alado; pjaro, ave.
alacer, alacris, alacre, adj., vivo, brioso,fogoso; sust., alacritas, -atis, f., fogosidad.
albus, adj., blanco (mate). Se opone a ater, oscuro.
alienus, adj., ajeno; extrao; hostil, desfavorable.
aliquando, adv., alguna vez.
aliquis, aliqua, aliquid,pron. indef., alguno.
aliquot, adj. indec., algunos.
aliter, adv., de otro modo.
alius, -a, -ud,indef., otro.
alo. -ere. alui. altum (alitum),tr., alimentar, nutrir.
alter, -era, -erum, indef., otro (de dos).
altus,part. de alo, alto, pro-fundo; adv., alte,sust.,altum (mare), altamar; sust.,altitudo, -inis, f., altura, profundidad.
alveus, 2 m., cavidad; cuenca, tina.
ambitus, 4 m., rodeo; cohecho.
ambo, adj.-pron., los dos juntos, ambos.
ambulo, -are, -avi, -atum,intr., andar, pasear.
amens, -entis, adj., loco; amentia, 1 f., locura.
amicus, adj. y sust., amigo;adv.,amice; sust.,amicitia, 1 f., amistad.
amitto, -mittere, -misi, -missum, tr., perder( casualmente), en tanto queperdosignifica perder
de intento, destruir.amnis, -is, m., ro.
amo, -are, -avi, -atum, tr., amar;part.-adj.,amans,-antis, amante; adverbio, amanter; sust., amor, -oris, m., amor.
amplector, -plecti, -plexus sum,tr., abrazar; sust., amplexus, 4 m., abrazo.
amplus, adj., amplio, espacioso, abundante,esplndido; comp. adv., amplius, ms.
amputo, -are, -avi, -atum, tr., cortar.
anceps, -cipitis, adj., de dos cabezas; de doblesentido; ambiguo, incierto.
ancilla, 1 f., esclava.
ancora, 1 f., ancla.
angustus, adj., angosto, estrecho;adv., anguste; sust.,angustiae, 1pl., angostura,desfiladero; aprieto.
anima, 1 f., aire; aliento; vida; alma; sust.,animal,-alis, n., animal.
animadverto, vase adverto.
animus, 2 m., mente; intencin, voluntad; nimo,valor.
annus, 2 m., ao.
ante,prep. de ac., frente a, delante de; antes; antequam, conj., antes de que.antea, adv.,
antes. antiquus, adj., el que est delante; el detiempo anterior; antiguo; adv., antiquitus, entiempo pasado; sust., antiquitas, -atis, 3 f.,antigedad.
anus, 4 f., vieja.
aper, apri, m., jabal.
aperio, -ire, -ui, -tum,tr., abrir;part.-adj., apertus, abierto.
apis, -is, f., abeja.
appareo, -ere, -ui, -itum, intr., aparecer, manifes-tarse; ser evidente.
appello, are, avi, -atum, tr., llamar.
appello, -ere, -puli, -pulsum, tr., empujar hacia;arribar.
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
27/65
appeto, -ere, -petivi, -petitum,tr., apetecer; ata-car; intr. (referido al tiempo), aproximarse.
appono, -ere, -posui, -positum, tr., poner junto a.
apprehendo, -ere, - prehendi, -prehensum,tr., coger.
approbo, -are, -avi, -atum,
tr., aprobar; sust., approbatio, -onis, f., aprobacin.
appropinquo, -are, -avi, -atum, infr., condativo, acercarse.
apto, -are, -avi, -atum, tr., adaptar; proveer.
aptus, adj., apto, acomodado.
apud,prep. de ac.,junto a, entre, en casa de.
aqua, 1 f., agua;aquor, 1 intr., coger agua.
aquila, 1 f., guila.
ara, 1 f., altar.
arator, aratrum, vase aro.
arbiter, -tri, 2 m., testigo, rbitro; arbitror, -ari,
atus sum, tr., considerar, creer.
arbor, -oris, f., rbol.
arceo, -ere, -ui, tr., encerrar, apartar.
arcesso, -ere, ivi, itum, tr., hacer venir, citar.
arcus, 4 m., arco.
ardeo, -ere, arsi, arsum, intr., arder; sust.,ardor, -oris, m., ardor.
arduus, adj., escarpado, difcil.
areo, -ere, intr., estar seco.
argentum, 2 m., plata.
arguo, arguere, argui, argutum, tr., esclarecer,probar; acusar; sust.,argumentum, 2 n., prueba.
aries, -etis, m., carnero; ariete (mquina de gue-rra).
arma, -orum, 2 n., pl., armas; armo, -are, -avi, -atum,tr., armar.
armentum, 2 n., rebao, vacada.
aro, -are, -avi, -atum, tr., arar; sust., arator, -oris,arador, labrador; aratrum,2 n., arado; arvum, 2 n., tierra de labor.
arripio, -ere, -ripui, -reptum, tr., cogerapresuradamente, arrebatar, apresar, empujar.
ars, artis, f., arte, habilidad;pl., medios, proce-
dimientos; artifex, -icis, m., artfice, autor, maestro.
artus, 4 m.pl., miembros.
arx, arcis, f., ciudadela; cima, altura.
ascendo, -ere, -scendi, -scensum,tr. e intr., subir; sust., ascensus, 4m., subida,grado.
aspectus, vase aspicio.
asper, -era, -erum, adj., spero, duro, penoso;adv., aspere; sust.,asperitas, -atis, f., aspereza,dureza.
aspicio, -ere, -spexi, -spectum, tr., mirarhacia; sust., aspectus, 4 m., vista, aspecto.
assequor, vase adsequor.
assisto, vase adsisto.
at, conj., pero.
ater, atra, atrum, adj., negro, sombro.
atque (ac), conj., y.
atqui, conj., sin embargo
atrium, 2 n., atrio, antesala.
attineo. -ere. -tinui -tentum intr. conad, tocar a,llegar hasta, importar.
attingo, -ere, -tigi, -tactum,tr., tocar, alcanzar, lin-dar.
attollo, ere, tr., elevar.
attribuo, -ere, -tribui, -tributum, tr., asignar, dar.
auctor,vaseaugeo.
audeo, -ere, ausus sum, tr., atreverse; adj.,audax,-acis, audaz; adv.,audacter,audazmente; sust., audacia, 1 f., audacia,atrevimiento.
audio, -ire, -ivi, -itum, tr., or.
aufero, -ferre, abstuli, ablatum, tr., quitar.
augeo, -ere, auxi,auctum, tr., aumentar; sust.,auctor, -oris, m.,autor, promotor, investigador; auctoritas, -atis, f.,poder, autoridad, influencia.
augur, -uris, m., augur, adivino.
aura, 1 f., brisa, aire.
auriga, ae, m., cochero.
auris, -is,f., oreja, odo.
aurum, 2 n., oro; adj., aureus, ureo, de oro.
auspicium, 2 n., observacin de las aves en suvuelo movimientos. apetito y canto; auspicio,smbolo de poder.
aut, conj., o;aut.. aut, ya.. ya.
autem, conj., en cambio, pero.
auxilium, 2 n., ayuda; auxilia, pl, fuerzas auxiliares.
avarus, adj., avaro; adv., avare; sust., avaritia 1f., avaricia.
avello, -ere, -vulsi, -vulsum, tr., arrancar.
averto, -ere, -verti, -versum, tr.,apartar; adj., aversus, hostil.
avis, -is,f., ave; presagio.
avus, 2 m., abuelo.
avunculus, 2 m., to materno.
axis, -is, m., eje; carro, eje del cielo, cielo.
B
bacchor, -ari, -atus sum, correr furioso.
baculum, 2 n., bastn.
barbarus, adj. , extranjero; brbaro, inculto, salvaje
basium, 2 n., beso.
beatus, adj., dichoso, feliz adv., beate.
bellum, 2 n., guerra;bello, -are, -avi, -atum, intr.. guerrear, combatir.
bene, vase bonus.
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
28/65
beneficium, 2 n., beneficio, acto de benevolencia,favor, servicio.
bibo, -ere, bibi, bibitum, tr. beber.
biduum, 2 n. (bis dies), espacio de dos das.
biennium, 2 n. (bis annus) perodo de dos aos.
bis, adv. numeral, dos veces.
bonus, adj., bueno; adv., bene, bien;sust., bonitas, -atis, f., bondad.
bos, bovis, m. y f., buey, vaca.
bracchium, 2 n., brazo.
brevis, -e, adj., breve, corto;advs., breviter, brevemen-te; brevi; pronto; sust., brevitas, -atis, f., brevedad,pequeez. bubulcus, 2 m., boyero.
C
cacumen, -inis, n., cima en punta, punta.
cadaver, -eris, n., cadver.
cado, -ere, cecidi,casum, intr., caer; sust.,casus, 4 m., cada;casualidad; suceso.
caecus, adj., ciego; oculto; oscuro.
caedo, -ere, cecidi, caesum, tr., cortar, matar,derribar; sust., caedes, is, f., matanza, mortandad,asesinato.
caelum, 2 n., bveda celeste, cielo; clima, atmsfe-ra; adj., caelestis, -e, celestial, del cielo. caeruleusy caerulus,adj., azul oscuro.
calamitas, -atis, f., calamidad, desastre.
calcar, -aris,m., espuela.
callidus, adj., conocedor, experto, diestro; maoso,astuto; adv., callide.
campus, 2 m., llano, campo.
candidus, adj., blanco (brillante);sust.,candidatus, vestido de toga blanca,candidato.
canis, -is, m. y f., perro.
cano, -ere, cecini,cantum, tr.,cantar; sust., cantus, 4 m.,canto; canto, -are, -avi, -atum, tr., cantar.
canus, adj., blanco, cano; canities, -ei, f., pelocanoso; vejez.
capax, -cis, adj., capaz.caper, capri, m., macho cabro; capra,1 f., cabra;capella, 1 f., cabrita.
capillus, 2 m., cabello.
capio, -ere, cepi, captum, tr., coger, tomar,apoderarse de;capto, -are, -avi, -atum, tr., tratarde coger; sust.,captivus, 2 m., prisionero. caput, -itis,n., cabeza; persona; vida; capital.
carcer, -eris, m., crcel, prisin; barrera, punto departida en las carreras de circo.
cardo, -inis, m., quicio.
careo, -ere, -ui, intr. (con ablat.), carecer, privarse,abstenerse.
carina, 1 f., quilla; (en poesa), nave.
carmen, -inis, n., cancin.
caro, carnis, f., carne.
carpo, -ere, carpsi, carptum, tr., arrancar;escoger; tomar; disfrutar; desgarrar.
carus, adj., querido; sust.,caritas, -atis, f., cario,caresta.
castellum, 2 n., fortn, baluarte, reducto.
castra, 2pl., campamento.
castus, adj., casto, puro; adv., caste.
catena, 1 f., cadena.
caterva, 1 f., bandada, tropa.
caupo, -onis, m., mesonero.
causa, 1 f., causa, motivo, razn; proceso; pretex-to; abl., causa, por, a causa de.
caveo, -ere, cavi, cautum, tr. e intr., precaverse,guardarse de; cave ne cadas, gurdate de caer;velar por, garantizar; sust.,cautio, -
onis,f., garanta.cavus, adj., vaco,cncavo; sust., caverna, 1 f., cavidad, caverna.
cedo, -ere, cessi, cessum, intr. y tr., ir, irse,retirarse; ceder; dar, conceder; cesso, -are, -avi, -atum, intr., estar ocioso, estar en reposo,cesar. celeber, -bris, -bre, adj., apiado,concurrido, famoso;celebro, -are, -avi, -atum, tr.,concurrir en tropel, apiarse; celebrar.
celer, -eris, -ere,adj., veloz; adv., celeriter; sust.,celeritas, -atis,f., celeridad, rapidez, prisa.
cella, 1 f., despensa; celda, celdilla.
celo, -are, -avi, -atum, tr., ocultar, tener oculto.
celsus, adj., elevado.
cena, 1 f., comida; ceno, -are, -avi, -atum,intr., comer.
censeo, -ere, censui, censum, tr., evaluar, de-clarar, juzgar, estimar, creer sust.,censor, -oris, m., censor; census, 4 sust. censo.
centum,num. card., cien, centesimus, ord., centsimo; centeni, distr., de cien encien; centies adv., cien veces.centurio, -onis, m.,centurin.
cera,1 f., cera; cerae, tablillas enceradas.
cerno, -ere, crevi, cretum, tr., discernir, distinguir,ver; decidir.
certo -are, -avi, -atum, intr. y tr., luchar, rivalizar,disputar; debatir; sust.,certamen, -inis, n., disputa,porfa, certamen;certatim, adv., a porfa.
certus, adj., fijo, determinado, seguro, cierto; com-par., certiorem facio aliquem, informo aalguno; adv., certe,ciertamente, sinduda; certo, con seguridad. cervices, -cum, f.pl., cuello.
cesso, vase cedo.
ceteri, -rae, -ra,adj. pl., los dems, los restantes;adv., ceterum, por lo dems.
cibus, 2 m., comida, alimento.
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
29/65
cieo, ciere, civi, citum, tr. poner en movimiento,agitar, remover; proferir, lanzar;part.-adj., citus, rpido; cito, -are, -avi, -atum, excitar,llamar, citar.
cingo, -ere, cinxi, cinctum, tr., ceir; cingor, tr.e intr., ceirse, armarse.
cinis, -eris, m., ceniza.
circa,prep. de ac., alrededor; hacia, poco ms omenos.
circumago, -ere, -egi, -actum, tr., llevar alrededor.
circumcludo, -ere, -clusi, -clusum, tr., cercar, en-cerrar; acosar en torno.
circumdo, -dare, -dedi, -datum, tr., poner en torno,rodear.
circumduco, -ere, -duxi, -ductum, tr., llevar entorno, rodear.
circumeo o circueo, -ire, -ivi, -itum, tr. e intr., iralrededor; rodear; sust., circuitus, 4 m., rodeo.
circumsisto, -sistere, -steti, intr. y tr., detenersealrededor; rodear.
circumspicio, -ere, -spexi, -spectum, tr., mirar entorno, abarcar con la vista; observar, examinar.
circumsto, are -steti.intr. y tr., estar en torno; ro-dear.
circumvenio, -ire, -veni, -ventum, tr., cercar, aco-rralar; tender un lazo, engaar.
cis, prep. de ac., a este lado de. citerior, -oris,adj., del lado de ac (respecto a Roma o Italia).
cito, vasecieo.
citra,prep. de ac., a este lado de.
civis, -is, m. y f., ciudadano; adj., civilis, -e, civil,cvico; adv., civiliter; sust.,civitas, -atis, f., ciudad,Estado; derecho de ciudadana.
clades, -is, f., desastre.
clam, adv., a escondidas.
clamo, -are, -avi, -atum, intr., gritar; sust.,clamor,oris, m., grito; clamito, -are, -avi, -atum, intr.,vocear, gritar constantemente.
clarus, adj., brillante, claro; evidente, famoso.
classis, -is, f., escuadra.
claudo, -ere, clausi, clausum, tr., cerrar.
clavis, -is, f., llave.
clemens, -entis, adj., clemente, suave, indulgente;bondadoso; adv., clementer; sust., clementia, 1 f.,clemencia, benignidad.
cliens, -entis, m., cliente, protegido, sbdito.
clipeus, 2 m., escudo redondo de metal.
coeo, -ire, -ivi (-ii), -itum, intr., reunirse, juntarse;condensarse; sust.,coetus, 4 m., reunin, junta.
coepi, -isse, coeptum(se usa como perfectodeincipio), def. tr., comenzar.
coerceo, -ere, -ui, -itum, tr., encerrar, reprimir,frenar.
cogito, are, avi, atum, tr., pensar; planear, propo-nerse; cogitatio, onis, f., pensamiento.
cognatus, adj., pariente con-sanguneo; sust.,cognatio, -onis, f., parentesco.
cognomen, -inis, m, sobrenombre, apellido.
cognosco, -ere, -gnovi, -gnitum, tr., conocer;averiguar; aprender; investigar
judicialmente; sust., cognitio, -onis, t.,conoci-miento, indagacin judicial.
cogo, -ere, coegi, coactum, tr., reunir, juntar; obli-gar.
cohors, -ortis, f., cohorte.
cohortor, -ari, -atus sum, tr., exhortar,arengar; sust., cohortatio, onis, f., arenga.
colligo, -ere, -legi, -lectum, tr., recoger, reunir.
collis, -is, m., colina.
colloco, vaseconloco.
collum, 2 n., cuello.
colo, -ere, colui, cultum, tr., cultivar; habitar;honrar, cuidar; tratar; sust., cultura, I, f., culti-
vo; cultus, 4 m., modo de vestir, modo de vida;grado de civilizacin, ejercicio, culto.
color, oris,m., color.
coluber, -bri, m., culebra.
columba, 1 f., paloma.
coma,1 f, cabello; follaje.
comes, -itis, m., compaero, acompaante;vb., comitor, -ari, -atus sum, tr., acompaar;sust.,comitatus, 4 m.,acompaamiento, squito.
commemoro, -are, -avi, -atum, tr., recordar, men-cionar.
commendo, -are, -avi, -atum, tr., confiar;recomendar; sust.,commendatio, -onis,t., recomendacin.
commeo, -are, -avi, -atum, intr., pasar de un sitioa otro, ir y venir; sust., commeatus, 4 m., convoy,columna de aprovisionamiento; licencia militar.
comminus, adv., de cerca.
committo, -ere, -misi, -missum, tr., trabar; confiar;ejecutar.
commodus, ad;., conveniente, acomodado;adv., commode; sust., commodum, 2 n., ventaja,provecho.
commoror, aris, -atus sum, intr., detenerse.
commoveo, -ere, -movi, -motum, tr., conmover,agitar; remover.
communis, -e,adj., comn, general;adv., communiter; sust., communitas, -atis,f., comunidad, sociedad;communico, are, -avi,atum, tr., compartir, comunicar.
compages, -is, f.,juntura, trabazn.
comparo, -are, -avi, -atum, tr., comparar.(Procede de compar, comparis, parecido, y esdistinto del siguiente de la misma forma.)
comparo, -are, -avi, -atum, tr., preparar, proveer;reunir. (Proviene de cumy paro, preparar.)
compello, -ere, -puli, -pulsum, tr., reunir, juntar;apremiar, obligar.
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
30/65
comperio, -ire, -peri, -pertum, tr., averiguar, des-cubrir; saber.
complector, -plecti, -plexus sum, tr.,abrazar; sust., complexus, 4 m., abrazo.
compleo, -ere, -evi, -etum, tr., llenar.
complures, -ium, adj., muchos, gran cantidad.
compono, -ere, -posui, -positum, tr., juntar,reunir; disponer, concertar, componer, arreglar;enterrar.
comporto, -are, -avi, -atum, tr., reunir, recoger.
comprehendo, -ere, -hendi, -hensum, tr., asir,sujetar, abarcar; entender, comprender.
comprimo, -ere, -pressi, -pressum, tr., reprimir,contener; apretar, detener.
conatus, vase conor.
concedo, -ere, -cessi, -cessum, intr., irse,retirarse, ceder, adherirse; tr., conceder, permitir.
concido, -ere, -cidi, intr., caer, derrumbarse.
concido, -ere, -cidi, -cisum, tr.. cortar. destruir.
concilium, 2 n.,junta, reunin, asamblea;
concilio, -are, -avi, -atum, tr., reunir; asociar;ganarse, conciliarse; procurar.
concipio, -ere, -cepi, -ceptum., tr., coger; conce-bir; comprender, imaginarse; contraer; concertar.
concito, -are, -avi, -atum, tr., agitar, lanzar.
conclamo, -are, -avi, -atum, intr., gritar a una, cla-mar; llamar; ordenar
concors, -ordis, adj., concorde,armonioso; sust., concordia, 1 f., concordia,armona.
concupisco, -ere, -cupivi, -cupitum, tr., desearardientemente.
concurro, -ere, -curri, -cursum,intr., correr junta-mente; chocar en batalla; venir a lasmanos. concursus, 4 m.,corrida en tropel;encuentro, choque.
concutio, -ere, -cussi, -cussum, tr., sacudir,golpear; conmover; aterrar.
condemno, -are, -avi, -atum, tr., condenar,declarar culpable.
condicio, onis, f., convenio, estipulacin;condicin, coyuntura.
condio, -ire, -ivi, conditum, tr., condimentar;embalsamar; embellecer, exornar.
condo, -ere, -didi, -ditum, tr., fundar, edificar,establecer; componer; esconder, almacenar;enterrar; condere diem, pasar el da.
condono, -are, -avi, -atum, tr., hacer donacin;perdonar.
conduco, -ere, -duxi, -ductum, tr., conducir; juntar,congregar; alquilar,arrendar; conducit, intr., conviene, es ventajoso.
confero, -ferre, -tuti, collatum, tr., llevar junta-mente, reunir, aportar; comparar; conferir; conferrese, dedicarse, consagrarse.
confertus, adj., apretado, apiado, colmado.
conficio, -ere, -feci, -fectum, tr., hacer porcompleto, acabar, consumir, agotar.
confido, -ere, -fisus sum, intr. (con dativo y tam-bin con ablativo), confiar, poner confianza en.
confirmo, -are, avi, -atum tr., asegurar,restablecer; animar; probar.
confiteor, -eri, -fessus sum, tr., confesar; admitir;reconocer.
confligo, -ere, -flixi, -flictum, intr., chocar,combatir.
confodio, -ere, -fodi, -fossum, tr., atravesar,matar.
confugio, -ere, -fugi, -fugitum, intr., huir, refugiar-se; recurrir.
confundo, -ere, -fudi, -fusum, tr., derramar; mez-clar; desordenar; confundir.
congredior, -gredi, -gressus sum, intr., venirjuntamente; encontrarse, re-unirse; sust., congressus, 4 m., encuentro,
reunin.
conicio, -icere, -ieci, -iectum, tr., lanzar, arrojar;conjeturar, inferir.
coniungo, -ere, -iunxi, -iunctum, tr., unir,juntar;part.-adj., coniunctus, unido,ntimo; sust., coniunx, -iugis, m. y f.,cnyuge,esposo.
coniuro, -are, -avi, -atum,intr.,jurar juntamente,ligarse con juramento, conspirar; coniurati, 2 m.,pl., conjurados, conspiradores;coniuratio, -onis,f., conjuracin.
conlega ocollega, 1 m., colega.
conloco ocolloco, -are, -avi, -atum, tr., colocar,poner, establecer, arreglar; dar en matrimonio,casar.
conloquorocolloquor, -loqui, -locutus sum,intr., conversar, conferenciar; sust., conloquium, 2n., conferencia, entrevista.
conor, -ari, -atus sum, tr., intentar,emprender; sust., conatus, 4 m., intento.
conquiro, ere, -quisivi, quisitum, tr., buscar portodas partes, reunir, reclutar.
conscendo, -ere, -scendi, -scensum, intr. y tr.,subir, montar; conscendere navem, embarcar.
conscientia, 1 f., conocimiento compartido con
otros, complicidad; conciencia; conciencia del bieno del mal.conscisco, ere, -scivi o -scii, -scitum,tr., decidir; mortem sibi consciscere, darsemuerte.
conscius, adj., conocedor, sabedor; sibiconscius, consciente de smismo; sust.,conscius, 2 m., cmplice,confidente. conscribo, -ere, -scripsi, -scriptum,tr., alistar; redactar, escribir; patresconscripti, senadores.
consentio, -ire, -sensi, -sensum, intr., estar deacuerdo, convenir con; sust., consensio, -onis,f.,y consensus, 4m., acuerdo, unanimidad.
consequor, -sequi, -secutus sum, tr., seguir,
perseguir; dar alcance, conseguir, obtener.
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
31/65
consero, -ere, -serui, -sertum, tr., atar juntamente,trabar; conserere manum omanus, trabarcombate.
consero, -ere, -sivi, -situm, tr., plantar.
conservo, -are, -avi, -atum, tr., conservar,guardar; salvar.
consido, -ere, -sedi, -sessum, intr., sentarse;apostarse, acampar.
consilium, 2 n., plan, designio, resolucin;parecer; consejo; discrecin, juicio.
consisto, -ere, -stiti, intr., detenerse; mantenersefirme; consistir; depender.
consolor, -ari, -atus sum, tr., consolar, confortar,aliviar.
conspicio, -ere, -spexi, -spectum, tr., mirar, ver,observar; sust., conspectus, 4 m., vista, mirada;presencia.conspicor, -ari, -atus sum, tr., mirar.
constituo, -ere, -stitui, -stitutum, tr., establecer,poner, colocar, fijar; decidir.
consto, -are, -stiti, -statum, intr., constar,permanecer firme, invariable, durar; estar de acuer-do, concordar;part.-adj.,constans, -antis, constan-te, firme; adv., constanter; sust.constantia,1 f., constancia, firmeza.
consuesco, -ere, -suevi, -suetum,intr., acostumbrar. El perf., consuevi, tengo porcostumbre, suelo; sust.,consuetudo, -inis,f., costumbre, trato, relacin, norma.
consul, -ulis, m., cnsul; adj., consularis, -e, con-sular; sust., consularis, -is.m.. excnsul: sust., consulatus, 4 m.,consulado.
consulo, -ere, -sului, -sultum, tr., consultar; intr.
(con dativo), mirar por; sust., consultum, 2 n., de-creto; adv.,consulto, de intento.
consumo, -ere, -sumpsi, -sumptum, tr., consumir,gastar, disipar.
consurgo, -ere, surrexi, -surrectum,intr., levantarse juntamente.
contego, -ere, -texi, -tectum, tr., cubrir, ocultar.
contemno, -ere, -tempsi, -temptum,tr., despreciar, desdear; sust., contemptio, -onis,f., desprecio.
contendo, -ere, -tendi, -tentum, tr., tender, estirar;demandar con insistencia; asegurar firmemen-te; intr., esforzarse, rivalizar, luchar,
dirigirse; sust., contentio, -onis, f., lucha, tensin.
contineo, -ere, -tinui, -tentum, tr., mantenerunido; encerrar, abarcar, limitar; retener,reprimir;part.-adj., continens, -entis, lindante,seguido; adv., continenter, sin in-terrupcin; sust., continens, -entis, f., tierra firme,continente;part.adj., contentus, satisfecho,contento.
contingo, -ere, -tigi, -tactum,tr., tocar; intr., suceder.
continuus, adj., seguido; adv., continuo, inmedia-tamente.
contio, -onis, f., asamblea, reunin (convocada
por un magistrado); discurso (en dicha asamblea).
contorqueo, -ere, -torsi, -tortum, tr., hacer girar,retorcer, disparar.
contra,prep. de ac., contra y frente a.
contraho, -ere, -traxi, -tractum, tr., reunir, juntar,concentrar; contraer; incurrir en, concluir, pactar;reducir, disminuir, abreviar.
contrarius, adj., opuesto, contrario; adv., contrarie.
controversia, 1 f., disputa.
contumelia, 1 f., ultraje, afrenta, insulto, injuria.
conturbo, -are, -avi, -atum, tr., turbar, desordenar,confundir.
convello, -ere, -velli, -vulsum, tr., arrancar.
convenio, -ire, -veni, -ventum, tr., encontrar (a al-guien); intr., reunirse, acudir a; convenir, serapropiado; convenit,conviene, espropio, es con-forme; sust., conventus, 4 m., asamblea, reuninsesin judicial.
converto, -ere, -verti, -versum, tr., volver, hacer
volver; cambiar, convertir en; intr., volverse, cam-biarse.
convivium2 n., comida, banquete.
convoco, -are, -avi, -atum, tr., convocar.
coorior, -oriri, ortus sum, intr., surgir, aparecer,originarse.
copia, 1 f., abundancia; ocasin; (pl.), copiae,tropas.
cor, cordis, n., corazn; hoc cordi est mihi, estome es agradable, me gusta.
coram,prep. de ab., en presencia de.
cornu, 4 n., cuerno; ala o flanco (de ejrcito).
corona, 1 f., corona, guirnalda; crculo (depersonas, de soldados).
corpus, -oris, n., cuerpo.
corrigo, -ere, -rexi, -rectum, tr., corregir,enmendar, reformar.
corripio, -ripere, -ripui, -reptum, tr., coger,arrebatar, apoderarse de; reducir, abreviar;reprender; recorrer rpidamente.
corrumpo, -ere, -rupi, -ruptum, tr., destruir, arrui-nar; corromper.
cras, adv., maana.
creber, -bra, -brum, adj., apretado, trabado, fre-
cuente; adv., crebro, frecuentemente.
credo, -ere, credidi, creditum, tr., confiar,creer; intr. (con dat. ), fiarse,confiarse; adj., credibilis, -e,creble; adv.,credibi-liter, de modo verosmil.
creo, -are, -avi, -atum, tr., crear, producir; nombrar,elegir.
cresco, -ere, crevi, cretum,intr., crecer, aumentar; part.,cretus, salido, na-cido (de).
crimen, inis, n., acusacin culpa, crimen.
crinis, -is, m., cabello.
crudelis, -e, adj., cruel; adv., crudeliter; sust.,crudelitas, -atis, f., crueldad.
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
32/65
cruor, -oris, m., sangre;adj., cruentus, ensangrentado, sangriento.
crus, cruris, n., pierna.
crux, -cis, f., cruz, tormento, desdicha; abi o i inmalam crucem, vete a que te cuelguen; crucio, -are, -avi, -atum, tr.,atormentar; sust., cruciatus, 4m., tormento.
cubo, -are, cubui, cubitum, intr.,estar echado, dormir; estar reclinado paracomer; sust., cubile, -is, n., lecho, guarida.
culmen, inis, n., cima, cumbre.
culpa, 1 f., culpa, falta, censura.
culter, -tri, m., cuchillo.
cultura, 1 f., vase colo.
cultus, 4 m., vase colo.
cum, prep. de ab., con; conj. temporal, cuando,siempre que; como (con imperf. o plusc. desub.);cum... tum..., no slo.... sino tambin, de
una parte. ., de otra...; cum primum, luego que.cumulo, -are, -avi -atum, tr., acumular.
cunctor, -ari, -atus sum, intr., detenerse; dar lar-gas; vacilar; sust.,cunctatio, -onis, f., dilacin,vacilacin; cunctator, -oris, m., irresoluto,cachazudo.
cunctus, adj., todo junto, entero.
cupio, cupere, cupivi, cupitum, tr., ansiar,desear; sust., cupido, inis, f., deseo,ansia; adj., cupidus, deseoso; vido; adv., cu-pide; sust.,cupiditas, -atis, f., deseo, ansia.
cura, 1 f., cuidado, atencin, preocupacin, ansie-dad, afliccin; guarda, vigilancia; objeto de amor.
curia, 1 f., curia, lugar de reunin del Senado.
curo, -are, -avi, -atum, tr., cuidar, preocuparse de,atender a; curar.
curro, -ere, cucurri, cursum,intr., eorrer; sust., currus, 4 m.,carro, co-che; cursus, 4 m., carrera, curso, marcha.cuspis, -idis, f., punta de lanza, lanza, dardo.
custos, -odis, 3 m., guardin; sust., custodia, 1 f.,guarda, custodia; guardia, centinela; guarnicin;
custodio, -ire, -ivi (-ii), -itum, tr., guardar,vigilar, defender.
cutis, -is, f., piel.
cycnus, i, m., cisne.
cymba (cumba). 1f., barca.
D
damno, are, avi, atum, tr., condenar, declararculpable. damnum, 2 n., dao, prdida.
daps ( no se usa en nom . ), dapis, f., banquete,festn.
de,prep. de ab.. de, desde, de lo alto de; acercade.
dea, vasedeus.
deambulo, -are, -avi, -atum, intr., pasear.
debello, -are, -avi, -atum, tr., someter guerreando,derrotar.
debeo, -ere, -ui, -itum, tr., deber, adeudar.
decedo, -ere, -cessi, -cessum, intr., irse, retirarse,partir, alejarse; morir; ceder, cesar; decessus, us,4., salida, partida, muerte.
decem, num.card., diez; decimus, ord., dcimo; deni, distr., dediez en diez; decies, adv., diez veces. december, -bris, m., diciembre.
decemviri, -orum o -um, m. pl., decemviros,magistrados romanos.
decerno, -ere, -crevi, -cretum, tr., decidir, decretar,ordenar; sust.,decretum, 2 n., decreto.
decet, 2, impers., est bien, conviene, cumple.
decido, ere, -cidi, intr., caer, perecer.
decipio, -cipere, -cepi, -ceptum, tr., engaar,burlar; sorprender.
declaro, -are, -avi, -atum, tr., declarar; proclamar;anunciar.
declivis, -e, inclinado, en pendiente.decoro, are, -avi, atum, tr., adornar, honrar.
decurro, ere, cucurri (curri), -cursum, intr., bajarcorriendo; acudir, recurrir.
decretum, vase decerno.
decus, oris, n., ornato, decoro; honor, dignidad.
dedecus, oris, n., deshonor, baldn.
dedo, ere, didi, ditum, tr., dar, entregar; dederese, consagrarse, dedicarse;part.-adj., deditus,adicto, devoto; sust.,deditio, -onis,f., entrega, rendicin.
deduco, -ere, -duxi, -ductum, tr., conducir desde
arriba, bajar; apartar, derivar, quitar, sacar de; bo-tar (una nave).defatigo, -are, -avi, -atum,tr., fatigar, agotar.
defectio, -onis, f., vasedeficio.
defendo, -ere, -fendi, -fensum, tr., separar, alejar;defender, proteger; sust., defensio, -onis,f., defensa; defensor, -oris, m., defensor.
defero, -ferre, -tuli, -latum, tr., traer abajo, traer,llevar, entregar; declarar, revelar; deferre nomenalicuius,denunciar a uno.
defessus, adj., fatigado, agotado.
deficio, -ere, -feci, -fectum, tr., abandonar,faltar; intr., estar falto, desprovisto; separarse,
pasarse al otro bando, retirarse, abandonar elpuesto o partido, rebelarse.
defigo, -ere, -fixi, fixum, tr., fijar, clavar.
defluo, -ere, -fluxi, -fluxum, intr., fluir, bajar; caer;perderse.
defungor, -fungi, -functus sum, intr., cumplir,desempear; acabar; morir.
dego, -ere, degi, tr., pasar, emplear.
degredior, -gredi, -gressus sum, intr., descender.
deicio, -icere, -ieci, -iectum, tr., lanzar hacia abajo,precipitar; expulsar; despojar.
deinde, adv., despus.
delabor, labi, lapsus sum, intr., deslizarse, caer.
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
33/65
delecto, are, -avi, -atum, tr., deleitar,agradar; sust., delectatio, onis, f., deleite, placer.
deleo, -ere, -evi, -etum, tr., destruir, borrar.
delibero, -are, -avi, -atum, intr. y tr., pesar con lamente, deliberar, reflexionar; consultar.
deligo, -ere, -legi, -lectum, tr., elegir.
delubrum, 2 n., templo, santuario.
deludo, -ere, -lusi, -lusum, tr., enganar, burlarsede.
demens, -entis, adj., demente,loco; sust., dementia, 1 f., demencia, locura.
deminuo, -ere, -minui, -minutum, tr., disminuir,debilitar; quitar.
demitto, -ere, -misi, -missum, tr., dejar caer, ha-cer caer; bajar; meter;part.-adj., demissus, aba-tido, humilde. modesto.
demo, -ere, dempsi, demptum, tr., quitar.
demolior, -iri, -itus sum, tr., demoler, destruir.
demonstro, -are, -avi, -atum,tr., mostrar, indicar;exponer.
denique, adv., finalmente.
dens, dentis, m., diente.
densus, adj., denso, espeso, apretado.
depascor, -pasci, -pastus sum,tr., pacer, devorar.
depello, -ere, -puli, -pulsum, tr., derribar;expulsar; quitar; disuadir.
depono, -ere, -posui, -positum, tr., dejar en tierra,dejar, abandonar, depositar.
deporto, -are, -avi, -atum, tr., trasladar, llevar,
traer; deportar.
deposco, -ere, -poposci, tr., pedir con insistencia,reclamar, exigir.
deprecor, -ari, -atus sum, tr., tratar de evitar consplicas; rogar, interceder.
deprehendo, -ere, -hendi, -hensum, tr., coger,apresar, interceptar; descubrir, sorprender.
deprimo, -ere, - pressi, - pressum, tr., hundir;abatir oprimir.
depromo, -ere, -psi, -ptum, tr., sacar.
derideo, -ere, -risi, -risum, tr., rerse de, burlarsede.
descendo, -ere, -scendi, -scensum, intr., descen-der, bajar; penetrar en.
describo, -ere, -psi, -ptum, tr., copiar, describir;repartir.
desero, -ere, -serui, -sertum, tr., abandonar.
desidero, -are, -avi, -atum, tr., desear, ansiar,echar de menos; sust.,desiderium, 2 n., ansia,nostalgia; pesadumbre.designo, -are, -avi, -atum,tr., designar, sealar, delimitar.
desilio, -ire, -silui, -sultum, intr., saltar, descendersaltando.
desino, -ere, -sivio -sii, -situm, tr. e intr., cesar,poner trmino, acabar.
desipio, -ere, -ui, intr., haber perdido el gusto, elsentido, tontear.
desisto, -ere, -stiti, -stitum, intr., desistir, cesar.
despero, -are, -avi, -atum, intr., perder la esperan-za, desesperar; tr., desesperar de; sust., despera-tio, -onis, f.,desesperanza, desesperacin.
despicio, -ere, -spexi, -spectum, intr., mirar haciaabajo; tr., despreciar, desdear; sust., despec-tus, 4 m., mirada hacia abajo; desprecio.
destituo, -ere, -stitui, -stitutum, tr., poner aparte;abandonar; engaar.
desum, esse, -fui, intr., faltar.
deterior, -oris, adj., peor.
deterreo, -ere, -terrui, -territum, tr., apartar oimpedir por el terror, intimidar.
detineo, -ere, -tinui, -tentum, tr., detener, apartar,desviar.
detraho, -ere, -traxi, -tractum, tr., apartar, separarpor la fuerza; quitar.
detrimentum, 2 n., dao, prdida.
deus, 2 m., dios; dea, 1 f.. diosa.
devenio, -ire, -veni, -ventum, intr., descender, ir aparar, llegar.
dexter, -tra, -trum, adj., derecho, que est a laderecha; sust., dextra, 1, f., Ia mano derecha.
dicio, -onis, f. (no se usa en nom. ), autoridad,dominio, poder.
dico, -ere, dixi, dictum, tr., decir;part., usadocomonombre, dictum, 2 n., dicho, palabra.
dictator, -oris, m., dictador.
dies, -ei, m., da; m. o f., da sealado, tiempo fija-do; adj., diurnus, de da.
differo, -ferre, distuli, dilatum, tr., dispersar, dise-minar, diferir; intr., diferenciarse.
difficilis, -e, adj., difcil; adv., difficulter; sust.,dif-ficultas, -atis, f., dificultad.
diffido, -ere, diffisus sum, intr., desconfiar, deses-perar.
diffugio, -fugere, -fugi, -fugitum, intr., huir desor-denadamente; dispersarse, disiparse.
diffundo, -ere, -ffudi, -ffusum, tr., difundir,derramar, propagar; ensanchar.
digitus, 2 m., dedo.
dignor, -ari, -atus sum,tr.,juzgar digno, permitir,
consentir. dignus, adj., digno, merecedor;debido; adv., digne; sust.dignitas, -atis, 3 f..dignidad, distincin, rango.
digredior, -gredi, -gressus sum, intr., separarse;partir.
dilabor, -labi, -lapsus sum. intr., disolverse,desvanecerse.
dilectus, 4 m., seleccin; leva.
diligo, -ere, -lexi, -lectum, tr., amar;part.-adj.,dili-gens, -entis,cuidadoso, diligente; adv., diligen-ter; sust.,diligentia, 1 f., cuidadoso, diligencia.
dimico, -are, -avi, -atum, intr., combatir, luchar;sust., dimicatio, -onis, f., combate, lucha.
dimidium, 2 n., mitad.
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
34/65
dimitto, -ere, -misi, -missum, tr., dejar ir, despedir,abandonar, dejar escapar.
dirigo, -ere, -rexi, -rectum, tr., alinear, guiar,dirigir;part.-adj., directus, recto.
dirimo, -ere, -emi, -emptumtr., separar,interrumpir romper, anular.
diripio, -ere, -ripui, -reptum, tr., despedazar,devastar, saquear.
dirus, adj., terrible, horroroso; de mal agero.
discedo, -ere, -cessi, -cessum, intr., separarse,retirarse, partir; sust.,discessus, 4 m., partida.
disciplina, 1 f., instruccin, adiestramiento;aprendizaje; ciencia; doctrina. disco, -ere,didici, tr., aprender.
discors, -cordis, adj., discordante,disonante; sust., discordia, 1 f., desacuerdo,discordia.
discrimen, -inis, n., espacio intermedio, intervalo;separacin; diferencia; distincin; punto decisivo;
crisis, riesgo, peligro.
disertus, ad;., elocuente.
disicio, -icere, -ieci, -iectum, tr., deshacer,dispersar, esparcir.
dispergo, -ere, -spersi, -spersum, tr., dispersar.
displiceo, -ere, -plicui, -plicitum, tr f., desagradar.
dispono, -ere, - posui, - positum, tr., colocarseparamente, disponer, arreglar.
disputo, -are, -avi, -atumtr, discutir, tratar, di-sertar.
dissentio, -ire, -sensi, -sensum, intr. disentir, serde distinto parecer; sust.,dissensio, -onis,t., divergencia de sentimientos u opiniones,disensin.
dissimilis, -e, adj., desemejante,diferente; adv., dissimiliter.
dissimulo, -are, -avi, -atum, tr., disimular; ocultar.
dissipo, -are, avi, -atum, tr., disipar, dispersar,malbaratar, divulgar.
dissolvo, -ere, -solvi, -solutum, tr., disolver; sepa-rar, deshacer, destruir; pagar; dissolutus ( part.usado como adj.),disoluto, relajado,libertino; adv., dissolute, relajadamente.
disto, -are, -stiti, intr., distar, estar separado; dife-
renciarse.distribuo , uere, -ui, -utum, tr., distribuir.
diu, adv., por largo tiempo.
diurnus, vasedies.
diuturnus, adj., duradero.
diva, vase divus.
divello, -ere, -velli, -vulsum, tr., separar,desgarrar, arrancar, deshacer.
diversus, adj., vuelto en distintas direcciones,separado; opuesto, contrario; diferente, diverso; exdiverso, de distintas direcciones.
dives, -itis, adj., rico; sust., divitiae, 1 f.pl., riquezas.
divido, -ere, -visi, -visum, tr., dividir, separar.
divus, 2m., dios; diva, 1 f., diosa; adj., divinus, divi-no; adv., divinitus, por disposicin divina.
do, dare, dedi, datum, tr., dar.
doceo, ere, docui, doctum, tr., ensear,informar;part.-adj., doctus, docto, instruido,diestro; sust., doctrina, 1 f.,enseanza, doctrina,ciencia.
doleo, -ere, dolui, intr., doler, tener dolor; tr., doler-se, deplorar; sust.,dolor, -oris, m., dolor, pena,ofensa; amargura.dolus, 2 m., dolo, engao,fraude, trampa.
domina, 1 f., duea, seora; dominus, 2m., dueo, seor.
domo, -are, domui, domitum, tr., domar, someter.
domus, 2 y 4 f., casa, patria; adj., domesticus, dela casa, domstico; nativo; interior; sust., domi-cilium, 2 n., domicilio, morada.
donec, conj., mientras, en tanto que.
dono -are, -avi, -atum, tr., regalar.
donum, 2 n., don, regalo.
dormio, -ire, -ivi o-ii, itum, intr., dormir.
dubito, -are, -avi, -atum, intr., dudar,vacilar; sust.,dubitatio, -onis, f., duda, vacilacin.
dubius, adj., dudoso; adv., dubie.
ducenti, -ae, a, num. card., doscientos; ducentesi-mus, ord., ducentesimo; duceni, distr., dedoscientos en doscientos.
duco, -ere, duxi, ductum, tr., conducir, guiar; alar-gar; construir; contar, considerar, juzgar; ducto, -are, -avi, -atum, tr., guiar continuamente, conducir
a uno y otro lado.
dulcis, e, adj., dulce.
dum, conj., mientras.
duo, ae,o, dos; duodecim, card., doce; duodecimus, ord.,duodcimo; duodeni, distr., de doce endoce.duodeviginti, adj. card., die-ciocho; duodevicesimus, ord., dcimoctavo; duo-duodeviceni, distr., de dieciocho en dieciocho.
duro, are, avi, atum, tr. e intr., endurecer; sopor-tar; endurecerse, perseverar, perdurar.
durus, adj., duro, spero, rudo; fuerte, vigoroso,severo, rgido; penoso, difcil; adv., dure.
duumviri, -orum o -um, 2 m.pl., duunviros, nom-bre de dos magistrados romanos .
dux, ducis, m., gua, jefe, general.
E
ea, adv., por all; eadem, adv., por all mismo.
ebibo, -ere, -bibi, -bibitum, tr., beber hasta el fin,agotar, consumir; absorber, succionar.
ebur, eboris, n., marfil.
ecce, interj., he aqu, mira.
edico, -ere, -dixi, -dictum, declarar, proclamar,publicar;part., usado como nombre, edictum, 2
n., edicto, manifiesto, proclama.
-
7/22/2019 LATN CLASES PARTICULARES
35/65
edisco, -ere, -didici, tr., aprender a fondo, pe-netrarse de.
edo, edere y esse, edi,esum, tr., comer; adj.,edax, -acis, voraz.
edo, -ere, -didi, -ditum, tr., dar a luz, producir, en-gendrar; ejecutar, llevar a cabo; publicar,emitir;
part.-adj.,editus, elevado, alto.
edoceo, -ere, -docui, doctum, tr., ensear a fondoinformar, enterar cabalmente.
educo, are, -avi, atum, tr., educar, formar, criar,alimentar.
educo, -ere, -duxi, -ductum, tr., sacar, hacer salir,producir.
effero, -f erre, extuli, elatum, tr., sacar; llevar;divulgar, publicar; elevar, ensalzar; (enpasiva), dejarse llevar, ser arrastrado.
efficio, -ficere, -feci, -f ectum, tr., producir; hacer,efectuar, cumplir; conseguir.
effigies, -ei, f., imagen, efigie.
effugio, -f ugere, -ffugi, -fugitum, tr. e intr., huir,escaparse; evitar, burlar.
effundo, -ere, -fudi, -fusum,tr., derramar; refl., effundor yeffundere se, derra-marse, lanzarse;part.adj., effusus,tendido suelto,flotante; relajado, prdigo; adv., effuse, pro-fusamente.
egeo, -ere, egui, intr. (con ablat. y menosfrecuentemente con genit.), estar necesitado,carecer; sust.,egestas, -atis, f., necesi-dad; egenus, adj., necesitado.
egredior, -gredi, -gressus sum, intr., salir, partir,separarse, desembarcar; tr., pasar, sobrepasar,
franquear; sust.,egressus, 4 m., salida, partida,desembarco.
egregius, adj., egregio, sobresaliente,excelente; adv., egregie.
ego,pron. pers., yo.
eheu, int., ay! eia, int., ea!
eicio, eicere, -ieci, -iectum, tr., echar,arrojar (eicere se, lanzarse fuera), lanzar a tierra;naufragar.
elabor, -labi, -lapsus sum, intr., deslizarse,escaparse, desaparecer.
elicio, -licere, -licui, -licitum, tr., hacer salir,
sacar; atraer.elido, -ere, -si, -sum, tr., hacer saltar chocando,estrellar, expulsar, romper, destruir.
eligo, -ere, -legi, -lectum, tr., escoger, elegir.
eloquor, -loqui, -locutus sum, intr., hablar, expre-sarse- tr., decir, exponer.
eludo -ere, -lusi, -lusum, tr., burlar, engaar, mo-farse de.
emineo, -ere, -minui, intr., sobresalir, resaltar.
eminus, adv., de lejos.
emitto, -ere, -misi, -missum, tr., enviar fuera;lanzar, disparar, soltar.
emendo, -are, -avi, -atum, tr., enmendar, corregir,mejorar.
emo, -ere, emi, emptum, tr., comprar.
en, int., mira, he aqu.
enim, conj., pues; etenim, conj., pues, en efecto.
ensis, -is, m., espada.
enumero, -are, -avi, -atum, tr., enumerar, contar.
enuntio, -are, -avi, -atum, tr., exponer, informar de,divulgar, revelar.
eo, ire, ivi (-ii), itum, intr., ir.
eo, adv., a all; eodem, adv., a all mismo.
epistula, 1 f., carta.
equidem, adv., ciertamente.
equus, 2 m., caballo; sust.,eques, itis,m.,jinete (en pl.), la caballera; miembro del ordenecuestre;
de ah el adjetivoequester, tris, -tre, de caballeros,de caballera; equito, -are, -avi, atum, intr., ca-balgar; equitatus,4 m., caballera.
erga,prep. de ac.,para con.
ergo, conj., por lo tanto.
erigo, -ere, -rexi, -rectum, tr., erigir, levantar; exci-tar, animar.
eripio, -ere, -ripui, -reptum, tr., arrancar,ar
top related