http:// eae-n menopausia osteko osteoporosiari buruzko adostasuna 2015eko urtarrila
Post on 25-Jan-2016
229 Views
Preview:
TRANSCRIPT
http://www.osakidetza.euskadi.net
EAE-N MENOPAUSIA OSTEKO OSTEOPOROSIARI BURUZKO ADOSTASUNA
2015eko urtarrila
http://www.osakidetza.euskadi.net
Aurkibidea• SARRERA• NOIZ ESKATU BEHAR DA DENTSITOMETRIA
BAT? • NORI EZARRI BEHAR ZAIO TRATAERA
FARMAKOLOGIKOA?• NOLA TRATATU MENOPAUSIA OSTEKO
OSTEOPOROSIA?• OPOR TERAPEUTIKOAK BISFOSFONATOEKIN• TRATAMENDUAREN URTEKO KOSTUA,
AUKERA BAKOITZAREN KASUAN
http://www.osakidetza.euskadi.net
SARRERA• Osteoporosis, hauskortasunagatik
hausturak jasateko arrisku-faktorea.• Osasun publikoko arazoa: prebalentzia
handia eta ondorio soziosanitarioak eta ekonomikoak.
• Biztanleriaren zahartzeagatik hurrengo urteetan prebalentzia hori areagotzen joango da.
http://www.osakidetza.euskadi.net
SARRERA• Aldakortasun handia dago berau nola erabili
behar den aholkatzen duten gida desberdinetan.
• Trataera farmakologiko okerra askotan :– ez emateagatik, haustura-arrisku handia duten
emakumeei on egingo lieke emateak (batez ere bigarren mailako prebentzioan).
– gehiegi emateagatik, batez ere lehen mailako prebentzioan, haustura-arrisku baxua duten emakumeak medikatzen direnean, onura argirik gabe eta bigarren mailako ondorio larriak jasateko arriskua hartuz.
http://www.osakidetza.euskadi.net
NOIZ ESKATU BEHAR DA DENTSITOMETRIA BAT?
• Jarrera terapeutiko bat baldintzatzen denean. • Baheketa dentsitometrikoa ez da hartzen
kostua-eraginkortasuntzat .• Eskaera irizpide klinikoak oinarrituta.• Maneiu klinikoa banakakoa .• (HDM) neurtzeko erreferentziazko teknika:
energia bikoitzeko absortziometria erradiografikoa (DXA) aldakan eta bizkarrezurrean .
http://www.osakidetza.euskadi.net
NOIZ ESKATU BEHAR DA DENTSITOMETRIA BAT?
Irizpideak
• Hauskortasunagatik aldez aurreko haustura duten pazienteak (ornoa, aldaka, eskumuturra edo besahezurraren heren proximala)*
• Bi arrisku-faktore handi egotea. • Arrisku-faktore handi bat eta bi arrisku-faktore
txiki egotea. * Ornoen eta aldakaren hausturen kasuan, trataera hasteko DXA
egitea ez da beharrezkoa, baina egitea gomendatzen da tratamenduaren eraginkortasuna ebaluatzeko.
http://www.osakidetza.euskadi.net
NOIZ ESKATU BEHAR DA DENTSITOMETRIA BAT?
Arrisku faktoreak
http://www.osakidetza.euskadi.net
NOIZ ESKATU BEHAR DA DENTSITOMETRIA BAT?
Jarraipen-dentsitometriak
• Trataeraren erantzuna monitorizatzeko: minimo, terapia hasi eta bi urtera egin.
• Trataerarik jasotzen ez duten pazienteei dagokienez, T-scorearen balio basala, hausturaren arrisku-faktoreen balorazioarekin batera oinarritu: 2-15 urtean behin.
http://www.osakidetza.euskadi.net
NORI EZARRI BEHAR ZAIO TRATAERA FARMAKOLOGIKOA?
http://www.osakidetza.euskadi.net
NOLA TRATATU? Neurri ez-farmakologikoak
• ERORKETEN PREBENTZIOA https://www.euskadi.eus/r85-cksalu01/eu/contenidos/noticia/nosk_caidaspersonasmayores/eu_def/adjuntos/guiaMayoresEu.pdf
• Kaltzio eta D bitamina egoki hartzea, dietaren bidez.
• Ariketa fisikoa, astean hirutan 30 minutuz gutxienez egitea
• Tabakoa erretzeari uztea.• Alkoholaren kontsumoa gutxitzea (3 U/eguneko
baino gutxiago)
http://www.osakidetza.euskadi.net
NOLA TRATATU? Tratamendu farmakologikoaKaltzio eta D bitamina osagarriak
• Kaltzio eta D bitamina osagarriak eman dietarekin gomendatutako kopuruak lortzen ez badira (1.000-1.200 mg/eguneko kaltzioari dagokionez, eta 800 UI/eguneko D bitaminari dagokionez ).
• 500 mg baino altuagoak diren dosiak saihestu hartze bakoitzean (arrisku kardiobaskularraren arriskuarengatik).
• D bitamina emateko zalantzaren aurrean, 25-hidroxi-D bitaminako determinazioa egin eta urritasun-kasuetan soilik eman.
http://www.osakidetza.euskadi.net
NOLA TRATATU? Tratamendu farmakologikoa
http://www.osakidetza.euskadi.net
NOLA TRATATU? Tratamendu farmakologikoa
Bisfosfonatoak
• Hautazko trataerak: alendronatoa, risedronatoa eta azido zoledronikoa.
• Alendronatoa da kostu-eraginkortasun handiena daukana.
• Azido zoledronikoa: alternatiba izan daiteke tratamenduarekiko atxikidura-arazoak dituzten pazienteentzat .
• Ibandronato ez du frogatu haustura ez-bertebralak eta aldakakoak murrizten dituenik .
• Kontrako erreakzio larriak : baraila osteonekrosia eta femurreko haustura atipikoak (maiztasun oso txikia).
http://www.osakidetza.euskadi.net
NOLA TRATATU? Tratamendu farmakologikoa
Denosumaba• Bigarren mailan hautatzeko trataera.• Frogatu du haustura bertebralak, ez-bertebralak eta
aldakako hausturak prebenitzen dituela .• Ez da erabat ezagutzen horren segurtasun-profila .• Kontrako erreakzio larriak: baraila osteonekrosia eta
femurreko haustura atipikoak (maiztasun oso txikia).• Administrazioa: 6 hilabetean behin ematen da,
larruazalaren azpitik injekzioa, eta erraz dezake tratamendua betetzea.
• Bisfosfonatoak baino garestiagoa da.
http://www.osakidetza.euskadi.net
NOLA TRATATU? Tratamendu farmakologikoa
SERM (raloxifenoa, bazedoxifenoa)
• Hirugarren tratamendu-lerroa.• Frogatu dute haustura bertebralak, prebenitzen
dituztela, baina ez dute prebenitzen haustura ez-bertebralak eta aldakako hausturak.
• Haustura-arrisku handia duten eta estrogeno-hartzaile positiboko bularreko minbizi-arriskua duten emakumeei eman dakieke
• Kontrako erreakzio larriak: tronboenbolismoa.• Raloxifenoa erabiltzea gomendatzen da bazedoxifenoa
baino, epe luzera segurtasun-datu gehiago izateagatik eta kostu gutxiago izateagatik.
http://www.osakidetza.euskadi.net
NOLA TRATATU? Tratamendu farmakologikoa
Teriparatida• Frogatu du eraginkorra dela haustura bertebralen eta ez-
bertebralen murrizketan; hala ere, ez du frogatu eragin hori aldakako hausturetan
• Kontrako erreakzioak: hiperkaltzemia, goragaleak eta buruko mina.
• Menopausia osteko osteoporosi larria duten , auskortasunagatik gutxienez hausturaren bat izan duten eta beste trataera batzuk toleratu ez dituzten edo eraginkortasunik izan ez duten emakumeentzat, izan daiteke.
• Trataeraren gehienezko iraupena: bi urte.• Oso garestia da.
http://www.osakidetza.euskadi.net
NOLA TRATATU? Tratamendu farmakologikoa
Estrontzio-ranelatoa• Frogatu du haustura bertebralak eta ez-bertebralak
prebenitzen dituela, baina ez aldakakoak.• Kontrako erreakzio larriak: larruazaleko erreakzioak,
tronboenbolismo benosoak eta miokardioko infartuak. Alertas de seguridad.
• Osteoporosi larria duten, haustura-arrisku handia duten, beste alternatiba terapeutikorik erabili ezin duten eta kardiopatia iskemikoaren, gaixotasun arterial periferikoaren edo patologia zerebrobaskularraren aurrekaririk ez duten pazienteetara mugatu behar da. Ez da erabili behar kontrolatu gabeko hipertentsio arteriala duten pazienteetan.
http://www.osakidetza.euskadi.net
BISFOSFONATOAKOpor terapeutikoak
• Bisfosfonatoak hezurretan metatzen dira eta trataera bertan behera utzi ondoren iraun dezakeen babes-efektua egiten dute. Hau eta denbora luzez erabiltzeari lotutako kontrako efektuei buruzko kezkak eragiten dute haustura-arrisku baxua duten pazienteetan zentzuzkoa izatea trataeran atsedenaldia egitea.
• FLEX entsegua (alendronatoa), HORIZON entsegua (azido zoledronikoa) eta VERT entsegua (risedronatoa)– Alendronatoa eta risedronatoa: zentzuzkoa da 5 urteko
trataeraren ondoren kentzea – Azido zoledronikoa: zentzuzkoa da 3 urteko trataeraren
ondoren kentzea • Opor terapeutikoen iraupena??? (HDM, arrisku faktoreak,
pazientearen lehentasunak , hezur-ordezkoen markatzaileak, balioztatu).
http://www.osakidetza.euskadi.net
BISFOSFONATOAKOpor terapeutikoak
http://www.osakidetza.euskadi.net
BISFOSFONATOAKOpor terapeutikoak
http://www.osakidetza.euskadi.net
BISFOSFONATOAKOpor terapeutikoak
http://www.osakidetza.euskadi.net
TRATAMENDUAREN URTEKO KOSTUA
http://www.osakidetza.euskadi.net
Ideas clave
Erorikoak dira hauskortasunagatiko hausturen arrisku-faktore nagusia, eta ez osteoporosia.
Alendronatoa da kostu-eraginkortasun handiena duen tratamendua.
http://www.osakidetza.euskadi.net
Informazio gehiago eta bibliografia…
Eskerrik asko!!
INFAC 2015; 23 LIB, 4. zk.
top related