8 mikel-turkia-

TURKIA

AURKIBIDEA

1.Kokapena› Latitudea-altitudea eta hiriburua› Muga geografikoa- mapa politikoa

2.Mapa fisikoa› Ibaiak› Mendiak› Paisaia

3.Klima eta klimograma 4.Ekonomia

› Nekazaritza edo arrantza› Garraioak› Turismoa

5.Populazioa› Hiri populatuenak eta dentsitatea

6.Historia 7.Kultura

› Hizkuntza› Erlijioak› Kirolak› Monumentu historikoak› Gastronomia

1.KOKAPENA

Turkiak hainbat muga geografiko ditu.› Iparraldean: Itsaso Beltza› Ipar-mendebaldean: Grezia eta Bulgaria› Ipar-ekialdean: Georgia› Ekialdean: Armenia, Azerbaijan eta Iran› Mendebaldean: Egeo itsasoa› Hegoaldean: Irak, Siria eta mediterraneoan

dagoen Zipre uhartea.› Hego-mendebaldean: Mediterraneo

itsasoa.

Ankara, Turkiako hiriburua da. Turkiako latitudea eta altitudea honako

hauek dira: 39°00′I 52°00′E.

ANKARA

2.MAPA FISIKOA

IBAIAK Turkiako ibaietan ezin da nabigatu, urak

indar asko eramaten duelako. Bi ibai mota bereizten dira.

› Mediterraneoan itsasoratzen direnak. Aksu, Manavaat ibaia, Köprücav ibaia, Göksu,

Limonlu Cavi, Müftü ibaia, Tarsus ibaia, Sevhan, Cevhan, Payas ibaia, Deli Cav ibaia eta Asi ibaia.

› Egeo itsasoan itsasoratzen direnak. Bakircav, Büiük Menderes, Cavster ibaia, Gediz

eta Karamenderes ibaia.

MENDIAK Mendi garrantsitsuenak Taurus eta Ida

dira.› Taurus: Mendikate bat da eta Turkiako

hegoaldean kokatuta dago. Mendirik altuenak 3.000 metro baino gehiago dituzte.

› Ida: Mendikate bat da, eta mendikate horren gailur altuena 1774 metrora dago.

PAISAIA Turkian badago, oso gauza polit bat,

Ararat deituriko sumendia. Araratek 5.137 metro ditu eta Turkiako

puntarik altuena da. Sumendi onek ez dauka arriskurik hilda

dagoelako.

3. KLIMA ETA KLIMOGRAMA

Turkiaren bataz besteko tenperatura 12.9°c dira.

Prezipitazioei dagokionez, esan dezaket, 31.87 mm , bataz beste egin dezakeela eta hilabetean gutxi gora behera 8 edo 9 egunetan egiten du euria.

KLIMOGRAMAMes

Temperatura media oC

Lluvia total media (mm)

Número medio de días de lluvia

Mínima Máxima

diaria diaria

Ene -3.5 4.1 38.8 12.3

Feb -2.8 5.9 35.1 11.3Mar 0.2 11.1 36.7 10.8

Abr 5.1 17.3 41.8 11.1

May 9.4 22.2 51.1 12.3

Jun 12.6 26.4 33.8 8.6

Jul 15.4 29.9 14.6 3.7

Ago 15.4 30.0 10.9 2.4

Sep 11.3 25.8 16.8 3.9

Oct 6.8 20.0 25.8 6.7

Nov 2.4 12.9 31.4 8.1

Dic -0.9 6.3 45.7 12.1

4. EKONOMIA

GARRAIOAK Garraiobide garrantzitsuena taxia da,

edozein tokitan eta momentuan aurki dezakezu.

Nahiz eta taxia oso garrantzitsua izan autobusak ere badauka garrantzia.

TAXIA AUTOBUSA

TURISMOA 2,39 milioi bisitari doaz urtean. Hotelei dagokionez, Turkian, nahiz eta

hotel bat lau edo bost izarrekoa izan, ez da hemengoak moduan garbi egongo, ohea erosoa izango…

5. POPULAZIOA

Hiri populatuenak, Ankara, Istambul, Izmir, Bursaren eta Adana dira.

Dentsitateari dagokionez esan dezaket, 92 herritar daudela kilometro karratuko.

6.HISTORIA

Turkia, Europa eta Asia batzen du eta horregatik du bi kulturen nahastea.

Historian zehar ,herri askok Turkia aukeratu dute bizitzeko eta han utzi dituzte beraien kulturak. › Adibidez: Hititak, Lidioak, Greziarrak,

Erromatarrak, Bizantinoak, Armenioak, Arabiarrak, Persak, Kurdoak eta Otomanoak.

7. KULTURA

HIZKUNTZA Hizkuntzarik arruntena edo gehien

erabiltzen dena Turkiera da, nahiz eta tokiren batean edo norbaitek Kurduera erabili dezakete.

ERLIJIOAK Erlijiorik garrantzitsuenak musulmanak

dira (%96.1), baita ere badaude ateoak (%3) eta kristianoak baina kantitate oso txikian (%0.6).

KIROLAK Kirolik garrantzitsuena futbola da eta

talderik garrantzitsuenak Galatasaray, Fenerbahce eta Besiktas dira. 

Nahiz eta gaur egun futbola da kirolik garrantzitsuena, kirolik tradizionalena borroka askea da. Turkieraz Yagli deitzen da.

GALATASARAY FENERBAHCE BESIKTAS YAGLI

MONUMENTU HISTORIKOAK Turkiak hainbat monumentu historiko

ditu:› Santa Sofia basilika.› Topkapi jauregia.› Zalditoki zaharra.› Istanbuleko harresia.› Galatako dorrea.› Meskita urdina.› Bazar handia.GALATAKO

DORREABAZAR HANDIA

MESKITA URDINA

ZALDITOKI ZAHARRA

TOPKAPI JAUREGIA

IATAMBULEKO HARRESIA

SANTA SOFIAKO BASILIKA

GASTRONOMIA Espezia asko erabiltzen dituzte, eta

horrek beste hainbat tokitan eragina izan du.

Kebap oso janari arrunta da Turkian, han asmatu baitzen.

Gozoak ere oso arruntak dira.

AMAIERA

Egilea: Mikel Fuente Irakaslea: Orkatz

Martin Ikasturtea: 2012-2013 Ikasgaia: Txanela