alfabeto en q´eqchi´

95
“A” Q´eqchi´ Español 1) Ab´ ------------------------------------------------------------ - Hamaca 2) Ab´aal ------------------------------------------------------------ -- Cereza 3) Ab´aj ------------------------------------------------------------ -- Escroto 4) Ab´aq´ ------------------------------------------------------------ -- Audífonos 5) Ab´ib´aal aatin ------------------------------------------------------- Radio 6) Ab´ib´aal ------------------------------------------------------------ -- Oído 7) Ab´inel ------------------------------------------------------------ -- Auditorio 8) Ab´ink ------------------------------------------------------------ -- Escuchar

Upload: kevin-duran-gomez

Post on 04-Sep-2014

487 views

Category:

Documents


8 download

TRANSCRIPT

Page 1: Alfabeto en Q´eqchi´

“A”

Q´eqchi´ Español1) Ab´ ------------------------------------------------------------- Hamaca2) Ab´aal -------------------------------------------------------------- Cereza 3) Ab´aj -------------------------------------------------------------- Escroto 4) Ab´aq´ -------------------------------------------------------------- Audífonos5) Ab´ib´aal aatin ------------------------------------------------------- Radio6) Ab´ib´aal -------------------------------------------------------------- Oído7) Ab´inel -------------------------------------------------------------- Auditorio 8) Ab´ink -------------------------------------------------------------- Escuchar 9) Ab´l -------------------------------------------------------------- Ajeno10) Ab´lch´och ---------------------------------------------------------- Hacienda 11) Ab´lil aationob´aal ------------------------------------------- Lengua extranjera12) Ab´ilil poyanam ----------------------------------------------------- Extranjero 13) Ah ch´e´ol ch´iich´ --------------------------------------------------- Piloto14) Aj aatinanel ---------------------------------------------------------- Locutor 15) Aj aj ru ---------------------------------------------------------------- Despierto 16) Aj b´anonel ---------------------------------------------------------- Doctor, medico17) Aj b´atz´unel --------------------------------------------------------- Atleta 18) Aj b´ehenel ---------------------------------------------------------- Navegante 19) Aj b´ononel ----------------------------------------------------------- Pintor20) Aj eechal re ---------------------------------------------------------- Dueño 21) Aj ha´resinel --------------------------------------------------------- Solvente 22) Aj ilol xan´aj ketomq ---------------------------------------------- Granjero 23) Aj ilol yaj ---------------------------------------------------------- - Enfermera24) Aj yoob´anel --------------------------------------------------------- Inventor 25) Ajaw ------------------------------------------------------------------ - Dios26) Ajl ----------------------------------------------------------------------- Número27) Ak´okresiil ------------------------------------------------------------- Reciclable 28) Alib´ej ------------------------------------------------------------------ Nuera 29) Alpo --------------------------------------------------------------------- Luna nueva30) Am ---------------------------------------------------------------------- Araña

Page 2: Alfabeto en Q´eqchi´

“Aa”

Q´eqchi´ Español1) Aak´ab´ --------------------------------------------------------------------- Noche2) Aal --------------------------------------------------------------------------- Pesado3) Aalal ------------------------------------------------------------------------- peso4) Aalalch´iicn´ --------------------------------------------------------------- Pomo5) Aaq ------------------------------------------------------------------------ Tenis6) Aaqam --------------------------------------------------------------------- Cotuza7) Aatik´uul ------------------------------------------------------------ Funda para disco8) Aatin ------------------------------------------------------------------------ Palabra9) Aatin rix ------------------------------------------------------------------ Predictivo10) Aatinak ------------------------------------------------------------------ Hablar11) Aarinob´aal ------------------------------------------------------------- Monólogo12) Aationib´aal ch´iich´ ---------------------------------------------------- Teléfono13) Aationob´aal ut amaq´il -------------------------------------- Lengua y Sociedad14) Aatinob´aalil ------------------------------------------------------------ Idiomático15) Aatinom ----------------------------------------------------------------- Discurso 16) Aam ----------------------------------------------------------------------- Corazón 17) Aalinak ------------------------------------------------------------------- Carrera

Page 3: Alfabeto en Q´eqchi´

“B´“Q´eqchi´ Español

1) B´a ----------------------------------------------------------------- Taltuza2) B´ab´ayk´ubb´tzolok --------------------------------------------- Microcurriculum3) B´ach´al ------------------------------------------------------------- Torcedura4) B´akok xul ---------------------------------------------------------- Amarrar (animal)5) B´ak´ok´ ------------------------------------------------------------- Atar 6) B´alam -------------------------------------------------------------- Jugar7) B´alaq ---------------------------------------------------------------- Engaño 8) B´alk -------------------------------------------------------------- Cuñado del hombre9) B´alq´usink --------------------------------------------------------- Retorcer 10) B´an ---------------------------------------------------------------- Droga, Fármaco 11) B´an ch´ol´aatin ---------------------------------------------- Diccionario medico12) B´arteche´ -------------------------------------------------------- Trepano 13) B´asb´il ----------------------------------------------------------- Doblado14) B´asok ------------------------------------------------------------- Doblar15) B´aswajb´ --------------------------------------------------------- Acordeón16) B´atok -------------------------------------------------------------- Empacar17) B´atz´ --------------------------------------------------------------- Mono18) B´atz´iil ------------------------------------------------------------- Arte 19) B´atz´uul ----------------------------------------------------------- Juguete 20) B´aar -------------------------------------------------------------- Vara (de cofrade)21) B´e ------------------------------------------------------------------ Calle22) B´ojom ------------------------------------------------------------- Costurar 23) B´ol ----------------------------------------------------------------- Rodillo 24) B´olich´ ------------------------------------------------------------ Pichón 25) B´olol ------------------------------------------------------------- Pito26) B´on ---------------------------------------------------------------- Pintura, tinta27) B´onleb´ ----------------------------------------------------------- Crayón 28) B´onok ----------------------------------------------------------- Pintar29) B´uulink ----------------------------------------------------------- Sortear30) B´uutz ------------------------------------------------------------ Humareda

Page 4: Alfabeto en Q´eqchi´

“Ch”

Q´eqchi´ Español1) Cha ------------------------------------------------------------------------ Ceniza2) Chahim -------------------------------------------------------------------- Estrella 3) Chaj ----------------------------------------------------------------------- Ocote4) Chak´aanil ---------------------------------------------------------------- Alergia5) Chalenk ------------------------------------------------------------------ Desordenar 6) Chamal pim ------------------------------------------------------------- Maleza 7) Chanru -------------------------------------------------------------------- Cómo8) Chapleb´ ------------------------------------------------------------------ Clavo 9) Chapok -------------------------------------------------------------------- Sujetar 10) Chaq´ -------------------------------------------------------------------- Maduro 11) Chaqi -------------------------------------------------------------------- Seco12) Chaqi´el ----------------------------------------------------------------- Sed13) Cha´al ------------------------------------------------------------------- Órgano, parte 14) Chaab´ ------------------------------------------------------------------- Regadera15) Chaab´il ixq ------------------------------------------------------------ Mujer buena16) Chaab´ilal -------------------------------------------------------------- Bondad17) Che´--------------------------------------------------------------------- Palo (madera)18) Cheek´ ------------------------------------------------------------------- Viejo 19) Chi junil ----------------------------------------------------------------- Todo 20) Chi rix ------------------------------------------------------------------- Afuera 21) Chi ru ------------------------------------------------------------------- Frente a 22) Chupaq ----------------------------------------------------------------- Jabón23) Chupchu --------------------------------------------------------------- Apagado24) Chuplech --------------------------------------------------------------- Interruptor25) Chuploch --------------------------------------------------------------- Apagador 26) Chuq´ub´---------------------------------------------------------------- Hipo27) Chut --------------------------------------------------------------------- Lunar28) Chu´ ---------------------------------------------------------------------- Orinar29) Chuub´ ------------------------------------------------------------------ Saliva30) Chiin --------------------------------------------------------------------- Naranja

Page 5: Alfabeto en Q´eqchi´

“Ch´”

Q´eqchi´ Español1) Ch´ajaleb´aal uq´b´ --------------------------------------------------- Lavamanos2) Ch´ajleb´aal sek´ ------------------------------------------------------ Lavaplatos3) Ch´ajok ------------------------------------------------------------------ Lavar 4) Ch´am -------------------------------------------------------- Comida descompuesta5) Ch´amo´k --------------------------------------------------------------- Fermentación6) Ch´anaak --------------------------------------------------------------- Silencio7) Ch´a´aj ------------------------------------------------------------------- Difícil8) Ch´aat -------------------------------------------------------------------- Cama9) Ch´ejej ------------------------------------------------------------------- Azulejo10) Ch´en ------------------------------------------------------------------ Zancudo 11) Ch´e´ok ---------------------------------------------------------------- Tocar 12) Ch´ikok ---------------------------------------------------------------- Meter13) Ch´ima ----------------------------------------------------------------- Güisquil14) Ch´iq ------------------------------------------------------------------- Ambicioso 15) Ch´i´ip ----------------------------------------------------------------- Ultimo hijo16) Ch´iich´ ---------------------------------------------------------------- Hierro17) Ch´o -------------------------------------------------------------------- Ratón 18) Ch´och´ ---------------------------------------------------------------- Tierra19) Ch´olaak --------------------------------------------------------------- Rendimiento 20) Ch´ol´aatin ------------------------------------------------------------ Párrafo 21) Ch´olch´ookilal ------------------------------------------------------- Seguridad22) Ch´op ----------------------------------------------------------------- Piña 23) Ch´up ------------------------------------------------------------------- Ombligo 24) Ch´utb´aq cha´al ----------------------------------------------------- Tejido Óseo 25) Ch´uttenq´ ------------------------------------------------------------ Recaudación26) Ch´uyuk ---------------------------------------------------------------- Pellizcar 27) Ch´uukum ------------------------------------------------------------- Codo 28) Ch´uut ------------------------------------------------------------------ Grupo29) Ch´uutal ---------------------------------------------------------------- Club30) Ch´uuxul --------------------------------------------------------------- Fauna

Page 6: Alfabeto en Q´eqchi´

“E”

Q´eqchi´ Español1) Echb´enink --------------------------------------------------- Acompañar2) Echkab´al ------------------------------------------------------ Vecino 3) Ech alib´ul ----------------------------------------------------- Concuña 4) Ech hi´ul ------------------------------------------------------- Concuño 5) Ech´alalb´ej --------------------------------------------------- Pariente 6) Ehej ------------------------------------------------------------ Voca 7) Elk -------------------------------------------------------------- Salir 8) Elkch´ool ------------------------------------------------------ Énfasis 9) Elq´ ------------------------------------------------------------- Ladrón 10) Eneer ---------------------------------------------------------- Enero 11) Eq´la ----------------------------------------------------------- Temprano 12) Esil -------------------------------------------------------------- Noticia13) Esilaal ---------------------------------------------------------- Anunciado 14) Esilal ------------------------------------------------------------ Anuncio15) Esilalil ---------------------------------------------------------- Publicidad 16) Esilank ---------------------------------------------------------- Anunciar17) Etalil ------------------------------------------------------------- Tabla de control 18) Etalink ---------------------------------------------------------- Copiar 19) Ewer ------------------------------------------------------------ Ayer20) Ewroop -------------------------------------------------------- Europa 21) Ewu ------------------------------------------------------------- Tarde 22) Ewuuk ----------------------------------------------------------- Atardecer

Page 7: Alfabeto en Q´eqchi´

“Ee”

Q´eqchi´ Español1) Eeb´ -------------------------------------------------------------------- Escalera2) Eechal k´uuleb´aal tumin ----------------------------------------- Banquero3) Eechanel ------------------------------------------------------------- Poseedor4) Eechaninb´il ---------------------------------------------------------- Posesivo 5) Eechej ---------------------------------------------------------------- Recurso6) Eechej ch´och´ --------------------------------------------------- Recursos naturales7) Eek´ahom ------------------------------------------------------------ Sentimientos8) Eek´aj ib´ ------------------------------------------------------------- Saber actuar9) Eek´amk -------------------------------------------------------------- Ruido10) Eek´asib´aal --------------------------------------------------------- Centriolo11) Eelelik ---------------------------------------------------------------- Huir12) Eetal tenamit ------------------------------------------------------- Símbolo patrio13) Eetalil ----------------------------------------------------------------- Etiqueta14) Eetalilatq ------------------------------------------------------------ Figuras15) Eetalilul -------------------------------------------------------------- Simbolismo16) Eetalink -------------------------------------------------------------- Marcar17) Eetalk´aj ------------------------------------------------------------- Signo 18) Eetalkamenaq ------------------------------------------------------ Lápida19) Eetalnum´iq --------------------------------------------------------- Veleta20) Eetaltaql ------------------------------------------------------------- Icono21) Eetaltz´iib´ ----------------------------------------------------------- Glifo 22) Eek´asinb´ilb´atz´ -------------------------------------------------- Títere 23) Eek´mu --------------------------------------------------------------- Película 24) Eeqajil -------------------------------------------------------------- Copia de respaldo25) Eetaj palaw --------------------------------------------------------- Océano atlántico26) Eetalb´irok ---------------------------------------------------------- Algebraico (a) 27) Eechanink ----------------------------------------------------------- Poseer 28) Eek´aal uhej -------------------------------------------------------- Nervio óptico29) Eek´anb´iltz´iib´ ---------------------------------------------------- Fabula30) Eetalil naxk´uli rib´ xjunch´ulal ---------------------------- Formas geométricas

Page 8: Alfabeto en Q´eqchi´

“H” Q´eqchi´ Español

1) Hab´ -------------------------------------------------------------------- Lluvia2) Hab´al q´e ------------------------------------------------------------ Invierno3) Hach´ok --------------------------------------------------------------- Morder4) Hahob´resinel ------------------------------------------------------- Humectante 5) Hal --------------------------------------------------------------------- Mazorca 6) Halaw ----------------------------------------------------------------- Tepeizcuinte 7) Hasb´ak --------------------------------------------------------------- Murmurar8) Ha´ --------------------------------------------------------------------- Agua 9) Ha´ark ----------------------------------------------------------------- Hidrólisis 10) Ha´ha´ ---------------------------------------------------------------- Ralo 11) Ha´il ------------------------------------------------------------------- Hidrógeno 12) Ha´ilyol ------------------------------------------------------------ Nitroglicerina 13) Helholkil sek´ ------------------------------------------------------- Plato 14) Hesok ----------------------------------------------------------------- Refinar15) Homtol´iq´ ------------------------------------------------------- Tubo de llanta16) Honon ---------------------------------------------------------------- Abejorro 17) Hopleb´ -------------------------------------------------------------- Barreno 18) Hopok ---------------------------------------------------------------- Perforar19) Ho´laju --------------------------------------------------------------- Quince 20) Hoob´ ---------------------------------------------------------------- Cinco21) Hoonal --------------------------------------------------------------- Hora22) Hoonalil ------------------------------------------------------------- Tiempo23) Huh ------------------------------------------------------------------- Papel24) Huhiltumin ---------------------------------------------------------- Billete25) Hulak ----------------------------------------------------------------- Llegar26) Humal ---------------------------------------------------------------- Tuza27) Humuk --------------------------------------------------------------- Arder28) Huruch --------------------------------------------------------- Columna vertebral29) Hutz´aam ------------------------------------------------------------ Solicitud 30) Hux ------------------------------------------------------------------ Piedra de afilar

Page 9: Alfabeto en Q´eqchi´

“I”

Q´eqchi´ Español 1) Ichaj ------------------------------------------------------------- Hierba2) Ich´mej --------------------------------------------------------- Tendón3) Ich´mul --------------------------------------------------------- Vena4) Ik ----------------------------------------------------------------- Chile5) Ikanab´ej ------------------------------------------------------- Tía6) Ikanb´ej --------------------------------------------------------- Tío 7) Ikaq´b´ej -------------------------------------------------------- Sobrino (a)8) Ikb´olay --------------------------------------------------------- Masacuata9) Ik´e --------------------------------------------------------------- Maguey 10) Ik´et´ikr --------------------------------------------------------- lona 11) Ilyan ------------------------------------------------------------- Cauteloso 12) Imul -------------------------------------------------------------- Conejo13) Ink´a´ ------------------------------------------------------------- No14) Inup -------------------------------------------------------------- Ceiba15) Iq´ ---------------------------------------------------------------- Aire16) Is ------------------------------------------------------------------ Camote17) Isawal ------------------------------------------------------------ Izabal18) Isb´ ---------------------------------------------------------------- Poncho 19) Ismal -------------------------------------------------------------- Pelo20) Ismalej ----------------------------------------------------------- Cabello21) Iswa ------------------------------------------------------------ Tamalitos de elote22) Itej ---------------------------------------------------------------- Ano23) Iwaan ------------------------------------------------------------ Iguana24) Ixaqilb´ej -------------------------------------------------------- Esposa25) Ixej ------------------------------------------------------------ Capullo (de gusano) 26) Ixi´ij -------------------------------------------------------------- Pezuña 27) Ixi´ijej ------------------------------------------------------------ Uña 28) Ixim -------------------------------------------------------------- Maíz 29) Ixq --------------------------------------------------------------- Mujer, Hembra30) Iyajiil ------------------------------------------------------------ Semillero

Page 10: Alfabeto en Q´eqchi´

“Ii” Q´eqchi´ Español

1) Iil ---------------------------------------------------------------------- Usado 2) Iiq --------------------------------------------------------------------- Maleta3) Iiqanb´il -------------------------------------------------------------- Cargado 4) Iiqanel --------------------------------------------------------------- Burro5) Iiqank ---------------------------------------------------------------- Cargar6) Iitz´in ------------------------------------------------------------ Hermano (a) menor7) Iib´a eechej ---------------------------------------- Conservación del matrimonio8) Iib´a yahom b´aanuhom ------------ Conservación del matrimonio cultural 9) Iib´ahonal ----------------------------------------------------------- Reloj10) Iib´anumleb´ ------------------------------------------------------- Semáforo 11) Iieb´aalmitz´ ------------------------------------------------------- Microscopio

Page 11: Alfabeto en Q´eqchi´

“J”Q´eqchi´ Español

1) Jachal ------------------------------------------------------------------ Fracción2) Jachb´il ----------------------------------------------------------------- Separado3) Jachinb´il chi ---------------------------------------------------------- Dividido por 4) Jachkab´al ------------------------------------------------------------- Divorcio 5) Jachok ----------------------------------------------------------------- Apartar6) Jalaap ------------------------------------------------------------------ Jalapa7) Jalam´u ---------------------------------------------------------------- Foto 8) Jalam´uuchhu -------------------------------------------------------- Fotocopia 9) Jalanil ------------------------------------------------------------------ Desigualdad 10) Jal´iq´ ----------------------------------------------------------------- Ozono11) Jalok --------------------------------------------------------------- Metamorfosis12) Japok e ---------------------------------------------------------------- Gritar13) Jaqleb´ ---------------------------------------------------------------- Destapador 14) Jax --------------------------------------------------------------------- Molleja15) Jay xtib´el ------------------------------------------------------------- Flaco 16) Jokleb´ ---------------------------------------------------------------- Azadón 17) Jolomb´ak´wex ----------------------------------------------------- Hebilla18) Jolomb´ej ------------------------------------------------------------ Resfriado 19) Jolomej --------------------------------------------------------------- Cabeza20) Jomal ------------------------------------------------------------------ Cancha 21) Jultikank -------------------------------------------------------------- Entrenar22) Jun ---------------------------------------------------------------------- Uno23) Junaj tzoqchahim ------------------------------------------- Galaxia compacta24) Junajch´oolej -------------------------------------------------------- Democracia25) Junajil ----------------------------------------------------------------- Solidaridad26) Junnet ---------------------------------------------------------------- Igual 27) Junelik ---------------------------------------------------------------- Siempre 28) Juyaap ---------------------------------------------------------------- Jutiapa 29) Juylenk --------------------------------------------------------------- Batir 30) Jwal ------------------------------------------------------------------ Muy

Page 12: Alfabeto en Q´eqchi´

“K” Q´eqchi´ Español

1) Ka hiil -------------------------------------------------------------- Lengua2) Kanab´ank -------------------------------------------------------- Deserción 3) Kaq ----------------------------------------------------------------- Rojo 4) Kaqla -------------------------------------------------------------- Arco iris5) Kaqwal ------------------------------------------------------------ Coral6) Kaqyajel ---------------------------------------------------------- SIDA7) Kar ----------------------------------------------------------------- Pez8) Karaniiy ----------------------------------------------------------- Granadilla 9) Karneer ----------------------------------------------------------- Carnero 10) Kawresink ch´ool ---------------------------------------------- Estimular 11) Kawub´l b´an --------------------------------------------------- Vitamina 12) Kaxb´olol --------------------------------------------------------- Silbato 13) Ka´xik ------------------------------------------------------------- Arete 14) Kaxkatras -------------------------------------------------------- Cisne 15) Kaxk´oyem ------------------------------------------------------ Galleta16) Keho´ktib´elej -------------------------------------------------- Hipotermia17) Kej ---------------------------------------------------------------- Venado 18) Kelok ------------------------------------------------------------- Jalar19) Kemok ----------------------------------------------------------- Tejer20) Kenq´ ------------------------------------------------------------ Frijol21) Ke´leb´aal ------------------------------------------------------ Molino22) Keekehil siraal ch´och´ -------------------------------------- Zona templada23) Ki´ ---------------------------------------------------------------- Dulce24) Kok´samat ----------------------------------------------------- Culantro 25) Kok´cha´al ----------------------------------------------------- Organelo26) Kolb´a ib´ ------------------------------------------------------- Escudo 27) Komon ---------------------------------------------------------- Socio28) Kumb´ ----------------------------------------------------------- Pozo 29) Kuutiil ----------------------------------------------------------- Muleta30) Kuutunk -------------------------------------------------------- Apoyar

Page 13: Alfabeto en Q´eqchi´

“K´” Q´eqchi´ Español

1) K´a --------------------------------------------------------------- Ácido 2) K´aj´esil --------------------------------------------------------- Telegrama3) K´aitz´iib´ ------------------------------------------------------- Particular4) K´al -------------------------------------------------------------- Milpa5) K´amok Chaq -------------------------------------------------- Traer 6) K´amon --------------------------------------------------------- Paquete 7) K´ams ----------------------------------------------------------- Comején8) K´anjelak ------------------------------------------------------- Trabajar9) K´aya´al b´eeleb´aal ----------------------------------------- Gasolinera10)K´ayib´aal b´atz´uul ----------------------------------------- Juguetería11)K´ayib´aal hu ------------------------------------------------- Librería12)K´ayiil ----------------------------------------------------------- Mercado 13)K´a´ej ----------------------------------------------------------- Bilis14)K´a´uxlaal ----------------------------------------------------- Memoria15)K´i --------------------------------------------------------------- Abundante16)K´iche´ --------------------------------------------------------- Bosque17)K´il -------------------------------------------------------------- Comal18)K´ilb´atz´unk ------------------------------------------------- Atletismo 19)K´ilaq´ --------------------------------------------------------- Cereal20)K´ol ------------------------------------------------------------- Macho21)K´orb´twa ----------------------------------------------------- Taco 22)K´ot ------------------------------------------------------------ Heces fecales 23)K´ox ------------------------------------------------------------ Camarón 24)K´ulub´a´ib´ -------------------------------------------------- Congruencia 25)K´ulunel ------------------------------------------------------ Predicado26)K´utaal --------------------------------------------------------- Género 27)K´utb´il --------------------------------------------------------- Teatral 28)K´utuk ---------------------------------------------------------- Enseñar29)K´utunk -------------------------------------------------------- Aparecer 30)K´uuleb´aaltiq ------------------------------------------------ Termo

Page 14: Alfabeto en Q´eqchi´

“L” Q´eqchi´ Español

1) La ---------------------------------------------------------------- Chichicaste 2) Lajeeb´ ---------------------------------------------------------- Diez3) Lajetqil ---------------------------------------------------------- Base decimal4) Lakaam --------------------------------------------------------- Bandera5) Lal --------------------------------------------------------------- Semen 6) Lamunx -------------------------------------------------------- Limón 7) Lanok ----------------------------------------------------------- Envolver8) Lantu´ ---------------------------------------------------------- Sostén 9) Lemaal --------------------------------------------------------- Pantalla (de tele)10) Lemaal´esil ---------------------------------------------------- Televisión11) Lemaal´ix ------------------------------------------------------ Retrovisor12) Lemtz´ b´on --------------------------------------------------- Barniz13) Lemtz´iil ------------------------------------------------------- Fórmica14) Lemtz´pek ---------------------------------------------------- Diamante15) Lemunk ------------------------------------------------------- Reflejar 16) Leplepb´aal ------------------------------------------------- Pedal 17) Lokoch ch´iich´ --------------------------------------------- Gancho18) Lokoch -------------------------------------------------------- Garabato 19) Loq´alil na´leb´ ---------------------------------------------- Valores culturales20) Loq´leb´aal --------------------------------------------------- Tienda21) Loq´ok --------------------------------------------------------- Comprar22) Lowlsip -------------------------------------------------------- Garza23) Lub´ik ---------------------------------------------------------- Desmayo 24) Lub´ik ---------------------------------------------------------- Cansarse 25) Lub´lu --------------------------------------------------------- Canso26) Lukleb´aal --------------------------------------------------- Perchero27) Lukub´ank --------------------------------------------------- Colgar28) Lut ------------------------------------------------------------ Gemelo 29) Lutlu ---------------------------------------------------------- Paralelo30) Luuluhil ch´och´ ------------------------------------------- Clima templado

Page 15: Alfabeto en Q´eqchi´

“M”

Q´eqchi´ Español 1) Ma re ------------------------------------------------------------ De repente2) Mach ------------------------------------------------------------ Barba 3) Majel ------------------------------------------------------------ Escaso 4) Malka´an ------------------------------------------------------- Viuda5) Mama´ ayin --------------------------------------------------- Cocodrilo6) Mamey --------------------------------------------------------- Mamey 7) Ma´nihink ----------------------------------------------------- Ausentismo 8) Maak´a´ -------------------------------------------------------- Nada, No hay9) Maal ----------------------------------------------------------- Hacha10) Maalajik ------------------------------------------------------- Inagotable11) Maare --------------------------------------------------------- Talvez12) Maars ---------------------------------------------------------- Marzo13) Maatan -------------------------------------------------------- Premio14) Maay ----------------------------------------------------------- Mayo15) Maayil na´leb´ ----------------------------------------------- Cultura maya16) Melon --------------------------------------------------------- Melón 17) Mem ----------------------------------------------------------- Mudo18) Mertoom ----------------------------------------------------- Cofrade19) Mes ------------------------------------------------------------ Gato 20) Mitz´cha´al --------------------------------------------------- Microscopio21) Mitz´xul ------------------------------------------------------- Parasito22) Miispr --------------------------------------------------------- Nispero 23) Molb´ -------------------------------------------------------- Huevo24) Molok -------------------------------------------------------- Escoger25) Montuur ----------------------------------------------------- Silla de montar26) Moqoj -------------------------------------------------------- Brazada27) Moqon ------------------------------------------------------- Futuro28) Muy ----------------------------------------------------------- Zapotillo 29) Muukuy ------------------------------------------------------ Paloma de castilla30) Muul ---------------------------------------------------------- Mula

Page 16: Alfabeto en Q´eqchi´

“N” Q´eqchi´ Español

1) Nach´ ----------------------------------------------------- Cerca2) Najt ------------------------------------------------------- Lejos3) Najt roq -------------------------------------------------- Largo 4) Najter ----------------------------------------------------- Antiguo 5) Najuch´uk ------------------------------------------------ Vota6) Narahok ------------------------------------------------- Cariñoso 7) Natahin -------------------------------------------------- Forra8) Nat´b´il uk´al -------------------------------------------- Olla de presión 9) Nat´ok ---------------------------------------------------- Apretar

10) Nawalil -------------------------------------------------- Mágica11) Nawcha´al ----------------------------------------------- Física12) Nawha´il ------------------------------------------------ Hidrología13) Na´aj ----------------------------------------------------- Espacio14) Na´ajej --------------------------------------------------- Puesto 15) Na´el -------------------------------------------------- Producto (resultado)16) Na´leb´ aal ch´iich´ iq´ ----------------------------- Laboratorio espacial 17) Nimla tem ---------------------------------------------- Sillón 18) Nimlat´ikr ---------------------------------------------- Manto 19) Nimq´e -------------------------------------------------- Feria 20) Nimqixox ----------------------------------------------- Viruela21) Ninqilwank --------------------------------------------- Irresponsabilidad22) Noq´ ----------------------------------------------------- Hilo23) Nowyenmr --------------------------------------------- Noviembre24) Num atz´am -------------------------------------------- Muy salado 25) Numxib´aal -------------------------------------------- Piscina 26) Numxik ------------------------------------------------- Nadar 27) Nuq´b´il b´an ------------------------------------------- Pastilla28) Nut´b´il yaab´ ------------------------------------------ Fricativa 29) Nuulmel ula´ ------------------------------------------ Cliente30) Nuum´esil ---------------------------------------------- Faximil

Page 17: Alfabeto en Q´eqchi´

“O” Q´eqchi´ Español1) O --------------------------------------------------------------------- Aguacate2) Ob´en --------------------------------------------------------------- Tamal de masa3) Ob´en tib´ ------------------------------------------------------- Tamal con carne4) Och ------------------------------------------------------------------ Elote tierno5) Ojb´ ----------------------------------------------------------------- Catarro 6) Ok ------------------------------------------------------------------- Entrar 7) Ok eechej -------------------------------------------------------- Típico (a)8) Okeb´aal ---------------------------------------------------------- Puerta9) Oken --------------------------------------------------------------- Oportunidad 10) Okox --------------------------------------------------------------- Hongos11) Oqench ----------------------------------------------------------- Horcón 12) Oqej ---------------------------------------------------------------- Huella13) Ow ------------------------------------------------------------------ Trinomio 14) Oxej -------------------------------------------------------------- En tres días15) Oxib´ ---------------------------------------------------------------- Tres 16) Ow ------------------------------------------------------------------ Mapache17) Oxjachal ----------------------------------------------------------- Tercio18) Oxloq´il na´leb´ -------------------------------------------------- Cultura19) Oxloq´inb´il ------------------------------------------------------- Respetado 20) Oxlq´ink ----------------------------------------------------------- Apreciar21) Oxtz´uq ---------------------------------------------------- Puntos suspensivos22) Ox´u ---------------------------------------------------------------- Pirámide23) Oxwahink -------------------------------------------------- Elevado a la tercera24) Oxxukuut --------------------------------------------------------- Triángulo 25) Oyb´eb´aal ------------------------------------------------------- Sala de espera26) Oyb´enink -------------------------------------------------------- Esperar27) O´k´aal ------------------------------------------------------------ Cien 28) O´k´aal xkab´ oq´ob´ ------------------------------------------ Quinientos29) O´k´aalil b´isleb´ ---------------------------------------------- Metro (medida)30) O´lajuk´aal ------------------------------------------------------- Trescientos

Page 18: Alfabeto en Q´eqchi´

“Oo” Q´eqchi´ Español

1) Oob´ oq´ob´ xkab´ ch´uy ------------------------------------ Diez mil2) Oob´ xka´kaal -------------------------------------------------- Veinticinco 3) Oob´ ------------------------------------------------------------- Cinco 4) Oolaju ----------------------------------------------------------- Quince 5) Oon -------------------------------------------------------------- Hoy 6) Oor --------------------------------------------------------------- Oro 7) Ooneb´ chaq´ -------------------------------------------------- Hoy viene

Page 19: Alfabeto en Q´eqchi´

“P”

Q´eqchi´ Español 1) Pach´aya´ ------------------------------------------------- Césped 2) Pajaj ha´ -------------------------------------------------- Catarata de agua3) Pajink ----------------------------------------------------- Derramar4) Pak --------------------------------------------------------- Anona5) Palaw ------------------------------------------------------ Mar 6) Palawhiik ------------------------------------------------- Maremoto 7) Pam ´iq´ --------------------------------------------------- Globo8) Paq -------------------------------------------------------- Guapinol9) Paqmaal -------------------------------------------------- Salamandra10)Pat --------------------------------------------------------- Costra11)Pata ------------------------------------------------------- Guayaba 12)Patkik´ ---------------------------------------------------- Coagulación13)Patux ------------------------------------------------------ Pato 14)Patz´b´il --------------------------------------------------- Demanda15)Patz´num ------------------------------------------------- Pide vías16)Paab´aal -------------------------------------------------- Religión 17)Paab´ank ------------------------------------------------- Obedecer 18) Paachach ------------------------------------------------ Cucaracha19)Paaltil ----------------------------------------------------- Error20)Peekem --------------------------------------------------- Frente21)Peepem --------------------------------------------------- Mariposa 22)Pikñeb´ ---------------------------------------------------- Cincel23)Pikok ------------------------------------------------------ Arar 24)Pim -------------------------------------------------------- Grueso 25)Pim -------------------------------------------------------- Monte26)Pix --------------------------------------------------------- Tacaño 27)Po ---------------------------------------------------------- Luna 28)Pojk -------------------------------------------------------- Pus29)Pojtz´ ------------------------------------------------------ Polvo 30)Pom ------------------------------------------------------- Copal

Page 20: Alfabeto en Q´eqchi´

“Q”

Q´eqchi´ Español1) Qasutam -------------------------------------------------- Medio ambiente2) Qawa´ ----------------------------------------------------- Don, Señor3) Qawa´chin ------------------------------------------------ Señor4) Qawa´il ---------------------------------------------------- Santuario 5) Qa´nqan --------------------------------------------------- Brillante6) Qeel ------------------------------------------------------- Viejo7) Qixb´ ------------------------------------------------------ Eructo

Page 21: Alfabeto en Q´eqchi´

“Q´”Q´eqchi´ Español

1) Q´a --------------------------------------------------- Puente2) Q´ajk ------------------------------------------------ Volver3) Q´alunk --------------------------------------------- Abrazar4) Q´an ------------------------------------------------- Amarillo5) Q´anch´iich´ ---------------------------------------- Cobre6) Q´ea´ookil junch´ ---------------------------------- Linea horizontal7) Q´es ru ---------------------------------------------- Áspero8) Q´etq´et --------------------------------------------- Orgulloso9) Q´ixleb´t´ikr ---------------------------------------- Chumpa10)Q´ixt´ikr ------------------------------------------- Suéter 11)Q´ochleb´aal ------------------------------------- Gimnasio 12)Q´ol ------------------------------------------------- Collar13)Q´ol is ---------------------------------------------- Vellos14)Q´olb´ ----------------------------------------------- Grasa15)Q´olok ---------------------------------------------- Cosechar 16)Q´olxulkar ----------------------------------------- Delfin 17)Q´oqyin -------------------------------------------- Oscuro18)Q´ot- eeralil --------------------------------------- Parábola19)Q´otq´o -------------------------------------------- Curvado20)Q´otq´ookil sek´ ---------------------------------- Riñon21)Q´ooch --------------------------------------------- Rollo 22)Q´ooq´ --------------------------------------------- Chilacayote23)Q´ooqil ik´e --------------------------------------- Sábila24)Q´oot ----------------------------------------------- Curvo25)Q´un ru --------------------------------------------- Suave26)Q´un xch´ool -------------------------------------- Humilde27)Q´unal ---------------------------------------------- Fino28)Q´uq´ ------------------------------------------------ Quetzal 29)Q´ut -------------------------------------------------- Bajaroque30)Q´ux ------------------------------------------------- Musgo

Page 22: Alfabeto en Q´eqchi´

“R”Q´eqchi´ Español 1) Ra -------------------------------------------------------- Duele2) Ra u ------------------------------------------------------ Mal de ojo3) Rab´in ajawal ------------------------------------------ Princesa4) Rab´inkil ------------------------------------------------ Sintonizar5) Rahil ch´ool -------------------------------------------- Tristeza6) Rahil sa´ ------------------------------------------------ Retorzijón 7) Rajom --------------------------------------------------- Interés 8) Ral ch´och´ --------------------------------------------- Indígena9) Ral wakax ---------------------------------------------- Becerro 10)Ralankil ------------------------------------------------ Navidad11)Ralmeex ------------------------------------------------ Gaveta12)Ralteeleb´ ---------------------------------------------- Llavín 13)Raqok --------------------------------------------------- Cruzar14)Raqtz´aqob´l ------------------------------------------- Sufijos15)Rarehilpoq --------------------------------------------- Azufre16)Ratz´uy ------------------------------------------------- Llantera17)Rax ------------------------------------------------------ Verde18)Rax pix ------------------------------------------------- Miltomate19)Raxha´ -------------------------------------------------- Clorofila20)Raxkehob´ --------------------------------------------- Paludismo 21)Rela´ ----------------------------------------------------- Resto22)Reetatil ------------------------------------------------- Figura23)Reetatil ch´och´ --------------------------------------- Mapa24)Reetalil k´ila tasal hu -------------------------------- Bibliográfico 25)Rix ------------------------------------------------------ Envase26)Rix´uhej ------------------------------------------------ Párpado27)Rokeb´aal b´olotz ------------------------------------ Portería 28)Ruuchil´awab´ej -------------------------------------- Gobernador29)Ruuchininkil ------------------------------------------ Personificación 30)Ruutz´u´ujil aq´ --------------------------------------- Adorno

Page 23: Alfabeto en Q´eqchi´

“S”Q´eqchi´ Español

1) Sa ------------------------------------------------------- Cómodo 2) Sahil ch´oolejil --------------------------------------- Alegría3) Sahilal ------------------------------------------------- Armonía 4) Sahilaliil ----------------------------------------------- Felicitación5) Sak´ok ------------------------------------------------- Pegar6) Sal ------------------------------------------------------ jiote7) Sal tu --------------------------------------------------- Zapote8) Salso ---------------------------------------------------- Diagonal9) Sam ----------------------------------------------------- Moco (de nariz)10)Samahib´ ---------------------------------------------- Arena11)Saqil mitz´kotkoik´ --------------------------------- Glóbulos blancos12)Saqlep ------------------------------------------------- Lepra13)Saqmoy ----------------------------------------------- Incoloro 14)Saqwak´ ----------------------------------------------- Coliflor 15)Saqxe´ ------------------------------------------------- Nabo16)Sa´ telb´ ----------------------------------------------- Axila17)Sa´ uleb´aal ------------------------------------------- Óptica18)Setok -------------------------------------------------- Serruchar19)Setok -------------------------------------------------- Cortar20)Se´ ------------------------------------------------------ Risa21)Seeb´ --------------------------------------------------- Liviano22)Seeb´ilal ----------------------------------------------- Listo23)Seelapan ---------------------------------------------- Tucán 24)Seeraq´ ------------------------------------------------ Leyenda25)Seewl -------------------------------------------------- Célula26)Sis ------------------------------------------------------- Pizote27)Sison --------------------------------------------------- Piojo28)Siyajl --------------------------------------------------- Cero29)Soch ---------------------------------------------------- Caracol de mar30)Sok ----------------------------------------------------- Nido

Page 24: Alfabeto en Q´eqchi´

“T”Q´eqchi´ Español

1) Tahink -------------------------------------------------- Forrar2) Tawloq´aal --------------------------------------------- Civilización3) Tawok --------------------------------------------------- Alcanzar4) Tawok ru ----------------------------------------------- Comprender5) Taab´ ---------------------------------------------------- Mecapal6) Taaqinel ----------------------------------------------- Afición7) Teken -------------------------------------------------- Zompopo de mayo8) Tem ---------------------------------------------------- Banco para sentarse9) Temb´il ------------------------------------------------ Golpe10)Tenamit ---------------------------------------------- Pueblo11)Teneb´aal ------------------------------------------- Obligación12)Tenleb´ ----------------------------------------------- Garrote13)Tijb´il ------------------------------------------------- Educando14)Tijok -------------------------------------------------- Educar15)Tijom ------------------------------------------------- Alumno16)Tikb´il ------------------------------------------------ Reto17)Tikok ------------------------------------------------- Atacar18)Tiikil k´ayib´aal ------------------------------------ Puerto libre19)Tiikil´aatin ------------------------------------------ Coloquial20)Tiisink ----------------------------------------------- Empujar21)Tiixil po --------------------------------------------- Luna llena22)Toj --------------------------------------------------- Todavía23)Toje´ ------------------------------------------------- Reciente24)Tojl -------------------------------------------------- Boleto25)Tuntz´oq ------------------------------------------- Clarinero26)Tuqleb´ --------------------------------------------- Nivel27)Tuqtuukilal ---------------------------------------- Paz28)Tusk´anjel ------------------------------------------ Planificación29)Tuxim ----------------------------------------------- Cebolla30)Tuuxil noq´ ----------------------------------------- Algodón

Page 25: Alfabeto en Q´eqchi´

“T´”Q´eqchi´ Español

1) T´ane´k ------------------------------------------------- Caer2) T´anleb´aalha´ ---------------------------------------- Catarata3) T´anruche´ --------------------------------------------- Repisa4) T´aqresink --------------------------------------------- Regar (agua)5) T´aqt´aq ------------------------------------------------ Mojado6) T´ayhu -------------------------------------------------- Acetato7) T´ayom ------------------------------------------------- Plástico8) T´e´b´il -------------------------------------------------- Peinado9) T´ikr ----------------------------------------------------- Tela10)T´ilob´aal --------------------------------------------- Ancla11)T´int´ookil patux ------------------------------------ Ganso12)T´iw --------------------------------------------------- Águila 13)T´ojleb´ ----------------------------------------------- Martillo14)T´ojoch ----------------------------------------------- Pelón15)T´ojok ------------------------------------------------- Martillar16)T´oqke ------------------------------------------------ Helado17)T´oqtzak --------------------------------------------- Mayonesa18)T´oq´t´ookil b´an ----------------------------------- Ungüento19)T´or --------------------------------------------------- Esférico20)T´orlemtz´ ------------------------------------------- Bolita (canica)21)T´orol ------------------------------------------------ Grano22)T´orol ichaj ----------------------------------------- Repollo23)T´orol kape ----------------------------------------- Grano de café24)T´ort´ookil ----------------------------------------- Esfera25)T´ot´ ------------------------------------------------- Caracol de tierra26)T´ujixq ----------------------------------------------- Patoja joven27)T´ujixqilal ------------------------------------------- Virgen (señorita)28)T´usub´ ---------------------------------------------- Uva29)T´uyleb´ --------------------------------------------- Columpio30)T´ilru´uj´aq ----------------------------------------- Trabalenguas

Page 26: Alfabeto en Q´eqchi´

“TZ”

Q ´eqchi´ Español1) Tzak -------------------------------------------------- Presa2) Tzakank --------------------------------------------- Alimentar3) Tzakib´k --------------------------------------------- Cazar4) Tzaksu ----------------------------------------------- Berenjena5) Tzaaktz´um ----------------------------------------- Loroco6) Tzekemq --------------------------------------------- Alimento7) Tzelek ------------------------------------------------ Espinilla8) Tzelekxaab´ ----------------------------------------- Bota9) Tzilb´a´ix ------------------------------------------- análisis10)Tzimitz -------------------------------------------- caballo11)Tzinb´ank ------------------------------------------ sonar12)Tziib´leb´aal ---------------------------------------- oficina13)Tziib´leb´ch´iich´ --------------------------------- maquina de escribir14)Tziib´uuchil --------------------------------------- ideografia15)Tzojtzoj -------------------------------------------- chinchin16)Tzojtzojch´iich´ ----------------------------------- pandereta17)Tzo´ak´ach ---------------------------------------- chompipe macho18)Tzoleb´aal ---------------------------------------- escuela19)Tzolil ----------------------------------------------- pila20)Tzolok --------------------------------------------- aprender21)Tzolok chi tzolok -------------------------------- aprender a aprender22)Tzolok loq´ alil ---------------------------------- educación en valores23)Tzolom ------------------------------------------- estudiante24)Tzolom k´anjel ---------------------------------- leccion25)Tzolom seeb´alil ---------------------------------- competencia de area26)Tzolomil ------------------------------------------- asignatura27)Tzoltz´iib´ak -------------------------------------- alfabetizar28)Tzoltz´iib´ank ------------------------------------ alfabetización 29)Tzo´xul ha´ ---------------------------------------- cerveza 30)Tzub´pajha´ --------------------------------------- Motobomba

Page 27: Alfabeto en Q´eqchi´

“TZ´”

Q ´eqchi´ Español1) Tz´ahok ---------------------------------------------- Remojar2) Tz´ajn ------------------------------------------------- Mugre3) Tz´akalb´e --------------------------------------------- Pavimento4) Tz´akkab´ --------------------------------------------- Albañileria 5) Tz´alam ----------------------------------------------- Cárcel6) Tz´alama´ -------------------------------------------- Baja Verapaz7) Tz´alamach´aat ------------------------------------- Reja 8) Tz´alamche´ ----------------------------------------- Tabla (de madera)9) Tz´amb´a --------------------------------------------- Viga10)Tz´apleb´ -------------------------------------------- Cerradura11)Tz´apok --------------------------------------------- Cerrar12)Tz´aqal ---------------------------------------------- Completo13)Tz´aqal ru ------------------------------------------ Positivo 14)Tz´aqob´l ------------------------------------------- Afijo15)Tz´aqonk ------------------------------------------- Interacción16)Tz´eqok --------------------------------------------- Aborto17)Tz´etoq ---------------------------------------------- Reprobar18)Tz´ik ------------------------------------------------- Ave19)Tz´ileb´ ---------------------------------------------- Cedazo20)Tz´oleb´leb´ ----------------------------------------- Extractor21)Tz´okaak -------------------------------------------- Hambre22)Tz´ub´uk --------------------------------------------- Besar23)Tz´ulum ---------------------------------------------- Trenza24)Tz´unun ---------------------------------------------- Gorrión 25)Tz´uq ------------------------------------------------- Apóstrofe 26)Tz´uqleb´ b´an ------------------------------------- Gotero27)Tz´uum ---------------------------------------------- Látigo28)Tz´uum aq´ ----------------------------------------- Capa29)Tz´uumalej ----------------------------------------- Piel30)Tz´in ------------------------------------------------- Yuca

Page 28: Alfabeto en Q´eqchi´

“U”

Q´eqchi´ Español1) Uhej ---------------------------------------------------- cara2) Uk´ ----------------------------------------------------- piojo3) Uk´ak -------------------------------------------------- beber4) Uk´al --------------------------------------------------- olla5) Uk´b´ilb´an ------------------------------------------- jarabe6) Uk´leb´aal -------------------------------------------- bebedero7) Ula´ --------------------------------------------------- visitante8) Ula´anink -------------------------------------------- visitar9) Ulul --------------------------------------------------- cerebro10)Ululch´iich´ ---------------------------------------- computadora11)Ululil xokleb´ -------------------------------------- diskete12)Uq´e´k ---------------------------------------------- falla13)Uq´mej --------------------------------------------- mano14)Uq´mil k´uthonal ---------------------------------- reloj de pulsera15)Uq´miltz´iib´ --------------------------------------- mano escrito16)Uq´ul ------------------------------------------------ derrumbe17)Uq´un ----------------------------------------------- atol18)Uq´unink ------------------------------------------- licuar19)Uq´unleb´aal -------------------------------------- licuadora20)Us --------------------------------------------------- bien21)Us ta ------------------------------------------------ aunque sea22)Us ta ------------------------------------------------ bien23) Us, chaab´il -------------------------------------- bueno24)Usaak ---------------------------------------------- mejorar25)Usaak wakliik ------------------------------------- desarrollo26)Us´elk ----------------------------------------------- sobresaliente27)Usil K´a´aq re ru ----------------------------------- material prima28)Usilal ------------------------------------------------- favor29)Usilalch´ool ------------------------------------------ temoricidad30)Ut ------------------------------------------------------ (y) conjuncion

Page 29: Alfabeto en Q´eqchi´

“Uu”

Q´eqchi´ Español1) Uuch eleb´aal ----------------------------------------- Clinica dental2) Uuchilej ------------------------------------------------ Representante3) Uuchilink ---------------------------------------------- Representar4) Uuchininkil ------------------------------------------- Representatividad5) Uuq ----------------------------------------------------- Corte6) Uut ------------------------------------------------------ Paloma silvestre7) Uutz´u´jinb´il aatin ---------------------------------- Poema8) Uutz´u´jinb´ilraq ------------------------------------- Rima9) Uutz´u´jinb´iltz´iib´ ---------------------------------- Poesía 10)Uutz´u´uj --------------------------------------------- Candela11)Uutz´u´ujib´il eetz´unk ---------------------------- Disfraz12)Uutz´u´ujinb´il saa´us ----------------------------- Piñata

Page 30: Alfabeto en Q´eqchi´

“W”

Q´eqchi´ Español1) Wa ----------------------------------------------------------barro2) Wa ----------------------------------------------------------tortilla3) Wajb -------------------------------------------------------instrumento4) Wakax -----------------------------------------------------vaca5) Wakliik ----------------------------------------------------levantarse6) Wakax kab’l ---------------------------------------------kiosko7) Wakliik --------------------------------------------------progreso8) Wakliikil ------------------------------------------------progresibidad9) Waklin---------------------------------------------------levantese10)Wa’leb’aal---------------------------------------------medio dia11)Walib’ -------------------------------------------------cuñada de mujer12)Wan --------------------------------------------------- Está 13)Wan aj eechal re ------------------------------------ Propio14)Wan aj eere ------------------------------------------ Privado15)Wan rusil --------------------------------------------- Útil16)Wan xyu´am ----------------------------------------- Seres vivos17)Wanjik ------------------------------------------------ Ecología18)Waqib´ ------------------------------------------------ Seis 19)Waqk´aal --------------------------------------------- Ciento veinte20)Waqlaju ---------------------------------------------- Dieciséis 21)Waqxaqib´ ------------------------------------------- Ocho22)Woqxinb´il ------------------------------------------- Hervido23)Woqxink ---------------------------------------------- Hervir24)Woqxkum -------------------------------------------- Lava25)Wosleb´ ----------------------------------------------- Radiador26)Wotz´ok ----------------------------------------------- Picazón27)Wotz´okil --------------------------------------------- Comezón28)Wotz´otz´ --------------------------------------------- Cosquilla29)Wulaj -------------------------------------------------- Mañana30)Wulak ------------------------------------------------- Llegar

Page 31: Alfabeto en Q´eqchi´

“X”

Q´eqchi´ Español1) Xab´onink -------------------------------------------- Enjabonar 2) Xajleb´ ----------------------------------------------- Baile3) Xajleb´ aal -------------------------------------------- Discoteca4) Xajok ------------------------------------------------ Bailar5) Xala --------------------------------------------------- Tijera de casa6) Xamaan ---------------------------------------------- Semana7) Xaml ------------------------------------------------- Fuego 8) Xaml xul -------------------------------------------- Luciérnaga9) Xamlt´or -------------------------------------------- Ionosfera10)Xan ----------------------------------------------- Ladrillo11)Xana´aj xb´eenil --------------------------------- Despacho12)Xanxiir -------------------------------------------- Jengibre13)Xaq ------------------------------------------------ Hoja14)Xaq Che´ ------------------------------------------ Esperanza 15)Xaqab´ank aatin --------------------------------- Contrato16)Xaqam -------------------------------------------- Estar de pie17)Xaqch´iich --------------------------------------- Placa carro18)Xaqleb´aal ch´iich´ ------------------------------ Parada de autobús 19)Xaqleb´jukub´ ------------------------------------ Portuaria20)Xaqliik --------------------------------------------- Pararse21)Xaqxo ---------------------------------------------- Vertical22)Xaqxo jalam´uuch ------------------------------- Imagen fija23)Xaqxookil juch´ ---------------------------------- Sartén 24)Xartin ---------------------------------------------- Achiote25)Xayaw --------------------------------------------- Gallina26)Xa´an kaxlan ------------------------------------- Vómito27)Xa´aw --------------------------------------------- Vaca28)Xa´n wakax --------------------------------------- Asqueroso29)Xa´wil ru ------------------------------------------ Zapato30)Xaab´ ---------------------------------------------- Jarra

Page 32: Alfabeto en Q´eqchi´

“Y”

Q´eqchi´ Español1) Yach´ -------------------------------------------------- Calzoncillo 2) Yaj ----------------------------------------------------- Enfermo3) Yaj ajixq ---------------------------------------------- Mujer embarazada4) Yajel nab´onok -------------------------------------- Epidemia5) Yak ---------------------------------------------------- Gato de monte6) Yakonel ---------------------------------------------- Comerciante7) Yaljot´ok --------------------------------------------- Aventura8) Yalok -------------------------------------------------- Pelear9) Yalok hu ---------------------------------------------- Apostar10)Yalok ix --------------------------------------------- Examinar11)Yalok q´e ------------------------------------------- Esfuerzo12)Yamyo ---------------------------------------------- Vacío13)Yamyo ru ------------------------------------------ Desocupado14)Yamyookil ch´uut -------------------------------- Conjunto vacío15)Ya´al tu´ -------------------------------------------- leche16)Yaab´ ----------------------------------------------- Llanto17)Yaab´ aatin ---------------------------------------- Acento18)Yaab´ kux ------------------------------------------ Fonética19)Yaab´aal ------------------------------------------- Timbre20)Yeeb´il ---------------------------------------------- Verbal21)Yok -------------------------------------------------- Paso22)Yoklaak --------------------------------------------- Acostarse23)Yok´olal --------------------------------------------- Herida24)Yokos ------------------------------------------------ Torcidos25)Yolk´ok ---------------------------------------------- Resbalar26)Yu´uk ------------------------------------------------ Estirar27)Yuul -------------------------------------------------- Mezcla28) Yuuleb´ --------------------------------------------- Batidor29)Yuuyum -------------------------------------------- Chorcha30)Yu´am ha´ ------------------------------------------ Nacimiento de agua

Page 33: Alfabeto en Q´eqchi´
Page 34: Alfabeto en Q´eqchi´

Instituto Privado de Formación Magisterial con Orientación Bilingüe

INFOMBI

Nombre: Kevin Alexander Durán Gómez

Catedrático: Juan Enrique Yat

Cátedra: Idioma Q´eqchi

Grado: 4to Magisterio

Sección: “B”

Clave: 14

Fecha de entrega: 18/10/2,011