akatsak-erdiko (2.maila)

8
2. MAILAKO IDATZIZKO AZTERKETA-DEIALDIETAN BILDUTAKO AKATSIK OHIKOENAK

Upload: garagarra

Post on 04-Mar-2015

211 views

Category:

Documents


3 download

DESCRIPTION

2. mailako ohiko akatsak

TRANSCRIPT

Page 1: Akatsak-ERDIKO (2.maila)

2 .MAILAKO IDATZIZKO

AZTERKETA-DEIALDIETANBILDUTAKO AKATSIK

OHIKOENAK

Page 2: Akatsak-ERDIKO (2.maila)

aldizkaria 3672...

Dekl

inab

idea

Hizkuntzaren arloa Azterketetatik jasotako adibideak Forma zuzena

2. mailako akatsak

Ergatiboa:Norbaitek sar daiteke, horrek lotsakeriairuditu zitzaidan, nik pentsatzen ari nai-zen, nik ez nintzela iruzur horren egileaizan, nik betetzen saiatzen naiz, askokgara, nik ez nago prest ordaintzera, honek….ari zela,….ohartu zen…, enpre-sa onartu beharko ditu, txartel hori mugadauka jarrita, arduraduna ez zeukan nire-kin hitz egiterik

Partitiboa:gauza garrantzitsuena, hori ez da nahiko-rikezin nuen lo eginik

-ren eta posposizioakzure deia zain nagotiket guztiak bila joan nintzenHalako gertaeran babestuta gaude

kontrakoa:hiriaren zehar, hemendik urrunean eginak

Zertaz? -gatik/-gandikGauza batean konturatu naizNire lantegiaz bidalitazuregatik espero dut atentzioa eta onar-pena

Gehiago dira nork forma aukeratzenduten ikasleak nor-en ordez, kontra-koak baino. Hala ere, bietakoakdaude.

-rik behar ez denean jarri edo alde-rantzizIzenari jarri ordez aditzari jarri “ezdago zer eginik” egituraren parekoa

Zeren zain? zeren bila?-ren gabeZeren kontra?

Non zehar? Nondik zehar? -ren jarrita

-z oker. Zertaz? Nork edo nondik?,-gatik/-gandik nahasketa

Norbait sar daiteke, hori lotsagabeke-ria iruditu zitzaidan, ni pentsatzen arinaizen, ni ez nintzela iruzur horrenegile izan, ni betetzen saiatzen naiz,asko gara, ni ez nago prest ordaintze-ko, hau… ari zela, … ohartu zen…,enpresak onartu beharko ditu, txartelhorrek muga dauka jarrita, arduradu-nak ez zeukan nirekin hitz egiterik

gauzarik garrantzitsuena, hori ez danahikoaezin nuen lorik egin

zure deiaren zain nagotiket guztien bila joan nintzenHalako gertaeren aurka babestutagaude

hirian zehar, hemendik urrun eginak

Gauza batez/batekin konturatu naizNire lantegitik bidalitazuregandik espero dut atentzioa etaonarpena

Azterketetan atzeman diren akatsik arruntenak, ohikoenak,jaso dira dokumentu honetan. Har itzazu kontuan zure idatzizko eta ahozko lana hobetzeko

Abiapuntu gisa, 2005eko HABEren azterketa-deialdiko hainbat lagin hartu dira.Iruzurgile batzuek kutxetatik eta bankuetatik dirua ateratzeko txartelak kopiatu

dituzte eta azterketariari dirua lapurtu diote. Gutuna idatzi behar dio banku-ko zuzendariari, gertatu zaiona azaldu eta konponbidea eskatzeko

Hona hemen ikasleek bete behar zuten eginkizuna:Zuzendariari gutun formala idatzi diote. Azalpenak eman dizkiote banku-ko zuzendariari eta iraganean gertatutako zerbaiten narrazioa egin dute.Salaketa egitea, kexa adieraztea, kontuak eskatzea edo akordioetara iris-tea izango dira gutunetan errepikatuko diren beste hainbat hizkuntza--funtzio. Testuaren luzera: 250 hitz.

Gutunetan azaltzen diren akatsik errepikatuenak bildu dira dokumentuhonetan. Maila honetan hizkuntza hedatuagoa eta aberatsagoa erabiltzendute ikasleek eta bai eginkizuna eta bai testuaren luzera mailari dagokionada. Akatsen zerrendak erakusten digu bigarren mailako ikasleek non dituztenzailtasunak, bai akatsei aurre egiteko neurriak hartzeko edo akats horietanarreta berezia jartzeko, eta baita ere, ikas-prozesuan zeintzuk diren atzetikdatozen akatsak ikusteko eta, beraz, zein diren fosilizatzeko arriskua dutenakatsak, eta gerora ere, goiko mailetan, arazo izango direnak ikusteko.

Page 3: Akatsak-ERDIKO (2.maila)

aldizkaria 3673...

Dekl

inab

idea

Hizkuntzaren arloa Azterketetatik jasotako adibideak Forma zuzena

2. mailako akatsak

Kasua ahaztu edo nahasi:egunkaria berri bat irakurri nuen

bere lekuan itzul dadin, etxean ailegatuZure bulegoko jasotako eskutitzaNire kontu korrontean dirurik gabe dago

Atzizkia hartzean:apirilan, bankuarako,hauen arten, bulegoakin,

nora/nonnongo/nondikzer/non Ez dago, non; gabe dago zer

-ean/-an; -rako/-arakoahozkotik: -ean/en, arekin/akin

egunkari berri bat irakurri nuen

bere lekura itzul dadin, etxera ailegatuZure bulegotik jasotako eskutitzaNire kontu korrontea dirurik gabedago

apirilean, bankurakohauen artean bulegoarekin

Mug

atza

ilea

Mugatzailea-a falta, kontu berri irekitzeko, izugarrizko gastuaurkitu nituen, ordainagiri irakurtzera-koan-a/-ak :isuna bat, erosketak horiek

Mugagabea:zenbat dirua, hamaika salaketak, zer pau-soak eman, segurtasun neurriak gehiago,1000 kreditu txartelak kopiatu dituzte,zenbait gauzak, hainbeste gauzak

Kasu gutxi badira ere, oraindik, deklinabidean bezala, badira erahonetako akatsak

Mugagabea erabili beharrean, mugatzaile plurala

kontu berria irekitzeko, izugarrizko gas-tuak aurkitu nituen, ordainagiria irakur-tzerakoan

isun bat, erosketa horiek

zenbat diru, hamaika salaketa, zer pausoeman, segurtasun-neurri gehiago, 1000 kreditu-txartel kopiatu dituzte, zenbait gauza, hainbeste gauza

Adizl

agun

a

Adizlagunaordaindutak zeunden

Adizlagunari numeroa erantsi osagarria plurala denean (kalko morfologiko orokorra)

ordainduta zeuden

Aditz

a

Aspektua:hasieran etxe berriztatzen genuenez

Ez badute ezer konpondu, konponbidebat eskatu dizuet, berri hartan ipini zuenez dut ongi lo egin

konturatzen naiz zer egin duzue

Aditzaren komunztadura:Denbora: zerbait arraroa gertatzen zai-dan,errudunak zinatela

azken bolada honetan jaso zituzten

Pertsona: horrela geratu zen, ezetz boro-bila eman zion, izugarrizko salaketa jarri-ko zeniguke, zuek lapurtu ziguten, zuk niezagutzen duzu, egunkarian irakurriduzunez, zuek demostratu behar duzula

Plurala/singularra:Numeroa: hil hau… dira, txartelak kopia-tu egin dutela

Paradigma nahasteak:Nor-nork/nor-nori-nork: diru barik utzikodidate, tratatu didazuelako, erantzungonauzula, jakinaren gainean jarri ziguten

ari/-tzen nahasketa (aspektupuntuala/ez amaitua)aspektu bukatua erabiltzea ez amaitua-ren ordez

alderantziz

Oraina eta iragana nahasi. Beti z fonema dute hasieran

azken boladan (iraganean)

Subjektuarekin ez datoz bat (iraganeangehienak)

nor/nori/nork eta nor-nork nahasi, iabeti, nori forma dutenen alde. Goikomailetan eta zenbait euskalkitan erabai.

etxea berritzen ari ginenez

Ez badute ezer konpontzen, konponbi-de bat eskatzen dizuet, berri hartanipintzen zuen, ez dut ongi lo egiten

konturatu naiz zer egingo duzuen

zerbait arraroa gertatzen zitzaidan,

errudunak zaretela

azken bolada honetan jaso dituzte

horrela geratu nintzen, ezezko biribilaeman zidan, izugarrizko salaketa jarrikogenizuke, zuek lapurtu zeniguten, zukni ezagutzen nauzu, egunkarian irakurridudanez, zuek demostratu beharduzuela

hil hauek… dira, txartelak kopiatu egindituztela

diru barik utziko naute, tratatu nauzue-lako, erantzungo didazula, jakinarengainean jarri gintuzten

Page 4: Akatsak-ERDIKO (2.maila)

Aditz

a

Alderantziz: ez nuen inportantziarikeman

Nor-nori/nor-nork: gehien arduratzenzaidan gauza

Nor/Nor-nork: han pasatu nuena,egunkarian agertu zuela artikulu bat,saiatuko duohartarazi naiz

Ari: errudunei bilatzen ari zabiltzatela

Subjuntiboa eta ahalera: kezkatu eznadila, eman niezaien, gauzak argitudiezazkidate, argitzea nahiko zenidake,erantzuna positiboa izan daitezen, sala-keta publiko bat egin dezan, ez nuennahi… ika-mika etorri ditzala, elkartudezakegu

zerbait galde niezaion deitu nion, gon-benigarria izango zen … .hitzorduaeman dezazula

Axola edo inporta zait/ *arduratzen zait

-arazi sortzen ditu erabilera forma oke-rrak (ik. lexikoa)

forma sintetikoei ari erantsi

denbora, pertsona edo pluralgilea okeredo paradigma okerra

Testuinguruan erabilera desegokia

ez nion inportantziarik eman

gehien arduratzen nauena

han pasatu zena, egunkarian agertuzela artikulu bat, saiatuko daohartu naiz

errudunen bila zabiltzatela

kezkatu ez nendila, eman ziezadaten,gauzak argitu ziezazkidaten, argitzeanahiko nuke, erantzuna positiboa izandadin, salaketa publikoa egin dezadan,ez nuen nahi… ika-mika izan zedin,elkar gaitezke

zerbait galdetzeko deitu nion, komeni-garria izango litzateke… hitzordua ema-tea

aldizkaria 3674...

Hizkuntzaren arloa Azterketetatik jasotako adibideak Forma zuzena

2. mailako akatsakLe

xiko

a

Hitzak asmatu edo hitzak nahastu:zenbakia, oso premiazkoa da egoera,arazo premia da eta lehenengo aste-an, arruntena izango litzateke, gauzateknikak daudelako, adituen eskupe-an, kontua larria, gosaldia, aurdura-dun, ea ea denak, iruzur batek kopia-tu egin dituelako, ahorro guztiak,Agurrak!

Esanahiari begira oker sortutakoaditzak:argiarazi, argitarazi digu,interesa erakar zuena, ordain behardut;gordetu

Elkarketak: altzariko denda

Egitura okerrak:dirurik eza daukat, gaixotasun apurbatez amaitu baitut

Lokuzioak: premia naizela, soluzioahartuko dut, ez nuen inportantziaematen, eraman dudan ezustekoa

Kalkoak: erraza lortzen dena, errazagastatzen da, momentu arte, ez zienkrediturik eman

Hurbiltasun semantikoak edo forma-lak (askotan fonetikoak) edo kalkoeksortzen dituzte nahasteak

arazi behar ez denean erabili; -tu ana-logiaz erroari erantsi edo zuzenketaegin eta kendu

-ko/-ren hurbil ikusten dira; elipsia ezdute egiten

Batzuetan kalkoak, besteetan euska-razko forma okerrak

kopurua, oso larria da egoera, arazolarria da eta lehengo astean, errazenaizango litzateke, gauza teknikoakdaudelako, adituen eskuetan, egoeralarria, gosaria, arduradun, ia-ia denak,iruzurgile batek kopiatu egin dituela-ko, aurrezki guztiak, Agur!

argitu/azaldu, argitu digu,interesa sortu/piztu zuena, ordainduegin behar dut, gorde

altzari-denda

badirudi, dirurik ez daukat, gaixorikamaitu baitut

premian nagoela, soluzioa bilatukodut, ez nion garrantzirik ematen,hartu dudan ezustekoa

erraz lortzen dena, erraz gastatzenda, momentuz, ezin zien sinistu

Page 5: Akatsak-ERDIKO (2.maila)

aldizkaria 3675...

Sinta

xia

Hizkuntzaren arloa Azterketetatik jasotako adibideak Forma zuzena

2. mailako akatsak

Helburuzkoak: ezerezean uztearenesperantzarekin, eskaera ondo hartudagokionez

Ere: edukiko dute ere, salatu nuen ere

Nominalizazioak: gustatuko litzaida-ke zerbait esaten badidazue

Denborazkoak: Hitz egin bukatu bezainlaster, hau gertatzen ez zaizu arte

Moduzkoak: nola bueltatzeko…arazo bat izan baitnuen

Erlatibozkoak:-laGastu batzuk nireak ez zirelaHiru gastu ez direla nireak-z: Zertaz?/ Zer?Konturatu nintzenaz azalduko dizutGertatu zaidanez azaltzekoAdierazi nahian Ezezkoetan ordena:nik inoiz erosi nituen gauzak-ela edo -elako/ -n: izango dugulaitxaropenarekinEzezkoak: Lehen inoiz gertatu izana

Konparatiboak: Normalean bainoaldiz gehio

Konpletiboak:-nirakurri nuen… kopiatu zituzten, niretxartela kopiatu zituzten eta gero era-biltzen zuten, konturatu nintzen niriere kopiatu zidaten, konturatu nin-tzen…. azaldu zen, ohartu nintzen...nintzen, konturatu ginen …ez geni-tuen, uste dugu konponbide batbeharko zenuketen, ikus dezakezu…nengoen, baina han ez didaten ezeresaten, dirua eman beharko zenigutenuste dut, esan zidan ez zekien ezer

Ø/-(e)lakontuan hartu behar da …. da, esangodizut …. gastuak dira, esan behardizut … joan naiz, zenbait froga beharizango ditu uste dut

Zehar galdera:-ela/-nez dakit ziur dela ala ezba/-njakin nahi nuke ….pentsatua badauka-zue ala ez

Ohi: Kutxazainetan oso erabiltzen ohiada eta

-ren/-ko nahasi; nominalizazioa,-tea/teko; gaztelaniazko gerundiookerrak, eskatuz/eskatzeko

Ahozko erregistroan entzuten direnegiturak

KonpletiboakIraganeko formetan –n

Orainaldian -Ø

Zehar galdera

ezerezean ez uzteko esperantzarekin,eskaera ondo hartuko duzulakoan

…ere edukiko dute, … ere salatu nuen

zerbait esatea gustatuko litzaidake

Hitz egiten bukatu bezain laster, haugertatzen ez zaizun arte

nola bueltatzeko…arazo bat izan nuen

Nireak ez ziren gastu batzukNireak ez diren hiru gastu

Konturatu nintzena azalduko dizutGertatu zaidana azaltzekoHau adierazten zuena

nik ez nituen sekula gauzak erosiizango dugun itxaropenez

Lehen sekula gertatu ez dena

Normalean baino gehiagotan

irakurri nuen… kopiatu zituztela, niretxartela kopiatu zutela eta gero erabil-tzen zutela, konturatu nintzen niri erekopiatu zidatela, konturatu nintzen…azaldu zela, ohartu nintzen… nintzela,konturatu ginen… ez genituela, ustedugu konponbide bat beharko zenuke-tela, ikus dezakezu… nengoela, bainahan ez zidatela ezer esaten, dirua emanbeharko zeniguketela uste dut, esanzidan ez zekiela ezer

kontuan hartu behar da …. dela,esango dizut …. gastuak direla, esanbehar dizut … joan naizela, zenbaitfroga behar izango dituela uste dut

ez dakit ziur den ala ez

jakin nahi nuke ….pentsatuadaukazuen ala ez

Kutxazainetan erabili ohi da eta

Page 6: Akatsak-ERDIKO (2.maila)

aldizkaria 3676...

Hitze

n or

dena

Hizkuntzaren arloa Azterketetatik jasotako adibideak Forma zuzena

2. mailako akatsak

Hitzen ordena: gaia zurekin konpon-du nahiago dut, ez nion arretarikberriari jarri, dena hau esanda,orduan nire bikotea eta biok onenaizango zela gutun bat idaztea zuzen-dariari pentsatu genuen, goizean irra-tian eta egunkarian agertu zuela arti-kulo bat horri buruz hitz egiten esanzidan, eta erabili dut asko kreditutxartela eguneroko ordainketak egite-ko, nire arazoa azaltzeko eta konpon-bide bat aurkitzeko bion artean idaz-ten dizut, horrenbestez ahalik etaazkarren nire arazoa konpontzeaespero dut, eta daramat ia bizitzaosoa nire dirua zure bankuan gorde-tzen, orain zuk zeozer egingo duzulaarazo hau konpontzeko espero dut,eta guk ziurtasun handiarekin zureesku utzi behar genuke gure diru

Kalkoak eta euskarazko erabilera okerrak

nahiago dut gaia zurekin konpondu,ez nion berriari arretarik jarri, hauguztia esanda, orduan, nire bikoteaketa biok pentsatu genuen onena izan-go zela zuzendariari idaztea, goizeanesan zidan irratian eta egunkarianhorri buruzko artikulu bat agertu zela,eta asko erabili dut kreditu-txartelaeguneroko ordainketak egiteko, nirearazoa azaltzeko eta bion artean kon-ponbide bat aurkitzeko idazten dizut,horrenbestez, nire arazoa ahalik etaazkarren konpontzea espero dut, etaia bizitza osoa daramat nire diruazure bankuan gordetzen, orain esperodut zuk arazo hau konpontzeko zeredo zer egitea, eta guk ziurtasun han-diz utzi beharko genuke gure diruazure esku

Kom

unzta

dura

Komunztadura:Numeroa:Plurala singularraren ordez: gertaki-zun honen berri eman beharko lizkie-ke, beldur handia ematen dizkit (dida-te ondorioek), konponbideak aurki-tzeko lagundu dizkidazuelako, galde-ra guztiei erantzuna aurkitu nituen Singularra pluralaren ordez: halakogauzak gerta daiteke, ni daukadanordain agiriak ez dira, zerrendakeman zidanarekinPertsona: garrantzi handirik ez nueneman, 10 urte daramala (nik), nireeskaera erantzungo diozuelakoanDenbora: egon nadila esan zidaten(irag), galdetu nion zer gertatuko den

(ik.aditza)

gertakizun honen berri eman beharkoliekete, beldur handia ematen didate(ondorioek), konponbideak aurkitzekolagundu didazuelako, galdera guztieierantzuna aurkitu nien

halako gauzak gerta daitezke, nikdauzkadan ordainagiriak ez dira,zerrendak eman zizkidanarekin

garrantzi handirik ez nion eman, 10urte daramatzadala (nik), nire eskaeraerantzungo duzuelakoanegon nendila esan zidaten (irag), gal-detu nion zer gertatuko zen

Page 7: Akatsak-ERDIKO (2.maila)

aldizkaria 3677...

Anto

latza

ileak

Hizkuntzaren arloa Azterketetatik jasotako adibideak Forma zuzena

2. mailako akatsak

Loturak:badakizunez (como ya sabeis)ahalik eta lehen, orain duelaikaragarria dirudit, baina bestetik…

Kalkoak, forma indartuak, analogiaokerrak (ahalik eta lehen: lehenik etabehin eta ahalik eta azkarren nahasi-ta) edo adbertsatiboaren lekuan distri-butiboa erabiltzea (alde batetik... etabestalde)

dakizuenez,ahalik eta azkarren, orain dela,ikaragarria iruditu zitzaidan, bainabestalde…

Orto

graf

ia

z/s: babezteko, ziurtazun, gaztu bat,keskagarri, aurkesten, murristuta, ser-bitzu, gaztu horiek, irizten deneanposik, zerbait keskagarri oso, aska-rren, sortzi eta erdietan, asken

ts/tx/tz: deskantxatzen, erakutzi

bait: baitda, egiteko behar baitdut,baitdu

h: ahilegatu, nahiz (naiz), onekin zerikuzia, tratuak ahutziko ditutarira, ogei, horria, eun, , arremanaona

Bestelakoak: sinerazi, konbeni zela-ko idatziko diazun soluzio bat bilatu-ta, pasaden astean, da, senarrarengana, diru ezan arrazoia, denai, hilabete, bidalduta eta gero

Ahoz esaten diren bezala idatzita

babesteko, ziurtasun, gastu bat,kezkagarri, aurkezten,murriztuta,zerbitzu, gastu horiek, iristen deneanpozik, zerbait kezkagarria oso,azkarren, zortzi eta erdietan, azken

deskantsatzen, erakutsi

baita, egiteko behar baitut, baitu

ailegatu, naiz, honekin, zerikusia,tratuak hautsiko ditut harira, hogei,orria, ehun, harreman ona

sinestarazi, komeni zelako, idatzikodidazun soluzio bat bilatuta, pasa denastean, eta senarrarengana, dirua ezzen arrazoia, denarihilabete, bidali eta gero

Beste

lako

ak

Amaiera desegokia:gehiagorik ez esaterako asmoz (bukaera);

kalkoa: agurtzen naizegitura okerra: erantzuna laster eta egokia izango dela itxaropen

Zati ulergaitzak: Niri gertatutakoa ez ezik, Euskal herri osoan ere azaltzeada, asmo osoa ordaintzeko langileei… Inkoherentziak lexikoan: “pixka bat” kezkatua nagoelako (kezka handiabadu ere)Galdegaia: bikoiztu egin duenak

esan beharreko besterik ez dudanez gero

agurtzen zaituterantzuna azkarra eta egokia izango

delako itxaropenez

bikoiztu duenak

Page 8: Akatsak-ERDIKO (2.maila)

aldizkaria 3678...