ASTEKO ASMAKIZUNAberria

Rocka biziz

GAZTETXOEN ASTEKARIA 768. ZENBAKIA LARUNBATA, 2018KO MARTXOAREN 24A

Ahoaren atarian goian eta behean,zimurtu egiten ditugu musu ematean.

Ezetz asmatu?

m a n t a n g o r r iErantzuna: Ezpainak.

Asmakizunaren jatorria: Auskalo! Igarkizun eta aho-korapiloak liburutik, Xabier Olaso / Agurtzane Villate (Pamiela).

ARITZ LO

IOLA

/ FO

KU

Zorion agurrakargitaratu ahalizateko, gogoan izanmezuak asteartearratsaldea bainolehen jaso beharditugula. Asteartetikaurrera jasotzendiren mezu guztiakhurrengo astekozenbakianargitaratuko ditugu.

m a n t a n g o r r i2 LARUNBATA, 2018KO MARTXOAREN 24A berria

ZORiON AGURRAK

Zorionak, Garazi!!! 6 urte! Uauuuu....! Iratik,

amatxok eta aitatxok... atxutxon!!!

Ane! Zorionak, printzesa! Ondopasa urtebetetze eguna, eta patxo handi bat

etxeko denon partetik, eta batez ere

Xabiren partez.

Zorionak, Naroa. Gure sorgintxomaitagarri honek zortzi urte bete zituen

ostegunean. Ilargiraino eta bueltan maite

zaitugu, pittin. Muxu eta besarkada erraldoiak

etxeko guztien partetik.

Marrazo gelako Iñaki Alaña eta Aroa Alzate marrazotxoek urteak bete dituzte. Iñakik,

martxoaren 15ean, eta Aroak, martxoaren 18an. A ze ogitarteko goxoak ekarri dizkiguten biek ere,

uummmmm! Aunitz urtez biei marrazo guztien partetik!!!

Zorionak, Itzea eta Mattin! Gure etxeko ttikiek 5 urte!Badator zuen eguna! Txokomarrubizko muxuak etxekoen partez.

m a n t a n g o r r i 3berria LARUNBATA, 2018KO MARTXOAREN 24A

ZU ERE ARTiSTA

Bidali zure gutunak helbide hauetara Helbide elektronikoa: mantangorri@berria.eus Egoitza nagusia: BERRIA. MANTANGORRI. Gudarien etorbidea, z/g. 20140 Andoain.

Argitaratzailea: Euskal Editorea SM Lege Gordailua: SS-616/05 Zuzendaria: Martxelo Otamendi Koordinatzailea: Izaro Zinkunegi Barandiaran

Egoitza: Martin Ugalde kultur parkea. Gudarien etorbidea, z/g. 20140 Andoain ISSN: 1699-728x

Andoaingo ikasleakBERRIAra bisitan

Andoaingo Aita Larramendiikastolako LehenHezkuntzako bigarrenmailako ikasleek komunikabideen

gaia landu dute. Gertutik ezagutu ahal izan

dute BERRIAren eguneroko jarduna, maila

horretako hiru gelatako ikasleek erredakzioa

bisitatu baitzuten. Ikusmin handienetakoa

sortu ziena MANTANGORRI gehigarria izan zen.

Xabier Lizaso piano jotzaile oriotarra

Zaragueta Herri Eskolan izan

genuen martxoaren 19an. Haur Hezkuntzako

3, 4 eta 5 urtekoekin, eta LH 1 eta 2koekin

egon da. Musikaz gozatzeko helburuarekin,

hainbat jolas egin ditugu Lizasorekin, eta oso

alai igaro dugu goiza. Honela, gure barneko

pozak azaleratu ditugu.

Ortziralean Baztan ikastolako Ttailak gelakoak Planetarioan izan ziren, eta Kili-Kili txiki parkean. Primeran ibili omen ziren. Autobusean jarri orduko urduritasunak utzi, eta

lagunekin solasean ederki moldatu ziren. 3 urtekoendako lehendabiziko ibilaldi luzea zen, eta nota onarekin gainditu

dute. Hurrengoan, egonaldia!

Kaixo, MANTANGORRIKO lagunok! Marko naiz.

Martxoaren 8an, Emakumeen Nazioarteko

Egunean, aitaita Inaxiorekin pasatu nuen

eguna. Ederki ibili ginen, bai horixe!

m a n t a n g o r r i4 LARUNBATA, 2018KO MARTXOAREN 24A berria

ERREPORTAJEA Rockin Bizi

Rock talde arrakasta-tsuen musika en-tzungai dute hau-rrek eta gurasoekBilbon. Talde horienabestien bertsioak

jotzen dituztenek hartu dute BBKaretoko oholtza. Musika talde miti-koen historiak eta istorioak ereezagutuko ditu publikoak RockinBiziren eskutik. Familiek rockarenbueltan elkarrekin ondo pasatzeada asmoa, eta, bide batez, musikaestilo horrekiko zaletasuna sus-pertzea gaztetxoei.

Martxoaren 18an hasi zen RockinBizi kontzertu zikloa BBK aretoan.

Powerages talde bilbotarrak jozuen lehenengo kontzertua; AC/DCtalde australiarraren abestien ber-tsioek hartu zuten aretoa. 300gaztetxo eta gurasok astindu zi-tuzten gorputzak bilbotarrek jota-ko abestiekin. Pozik azaldu dira an-tolatzaileak lehenengo kontzer-tuak izandako erantzunarekin.

Familientzako rock kontzertuakeskaintzen ditu Rockin Bizik. Gura-soek eta umeek rockaren bueltanondo pasatzea da proiektuarenhelburu nagusia, Txemi Arbaizaproiektuaren ekoizleak adieraziduenez. Saguburu produkzio etxe-an lan egiten du Arbaizak. Rock tal-de ezagunen bertsioak jotzen di-tuzten taldeak aritzen dira ohol-tzan. Bilboko kontzertu zikloa bostsaiok osatuko dute; AC/DCrenaizan da lehena. Beste lau emanaldiizango dira aurten.

Familien gozamenerako Rockin Bizi kontzertuak hasi dira Bilboko BBKaretoan. AC/DC, Guns N’Roses, Metallica, Barricada eta Platero y Turenkantak jotzen dituzten taldeak ariko dira, Euskal Herrikoak gehienak.

Rockzale gazteak

Powerages talde bilbotarrak jo zuen lehenengo kontzertua. ARITZ LOIOLA / FOKU

Rockzale gazteak

m a n t a n g o r r i 5berria LARUNBATA, 2018KO MARTXOAREN 24A

«Haurrentzako zenbait ekitaldieurentzat soilik dira, eta gurasoakbigarren lerroan geratzen dira»,azaldu du Arbaizak. Rockin Bizikbiak ditu publiko: «Guraso asko ezdira kontzertuetara joaten hau-rrak eduki ondoren, ordutegiaga-tik eta. Umeak, berriz, ezin dirakontzertuetara sartu». Arbaizakadierazi du horri erantzuteko saia-tzen direla benetako rock kon-tzertu baten antzekoena denemanaldiak sortzen. Kontzertuakegunez izaten dira, eta musikarenbolumena baxuagoa da ohiko rockkontzertutan baino. Publikoandauden haur eta helduek zutik go-zatzen dute rock musikaz.Abestiek ez ezik, musika talde-

en historiak eta istorioek ere ba-dute tartea emanaldietan. Hainjustu, Nerea Alias aurkezleak ema-ten dio horren berri publikoari.«Umeentzat garrantzitsuak direnkontuak ditu hizpide», azaldu duArbaizak. AC/DC taldeko anai-arre-ben arteko harremanaz aritu zenAlias igandeko kontzertuan. Tal-dea bi anaiek sortu zutela azalduzien bertaratutakoei, baina eurenarrebak ere izan zuela zeresana,berak asmatu baitzuen taldearenizena. Taldearen janzkera bitxiaere berak proposatu zuela azalduzuen Aliasek. Arbaizak adieraziduenez, «laguntasunaren eta fa-

miliaren balioak lantzen ditu bestezenbait talderen kasuan».AC/DCz gain, Guns and Roses,

Metallica, Barricada eta Platero yTu taldeen abestiak ere entzunahal izango dituzte BBK aretoan.Maiatzaren 6an izango da hurren-goa eta Guns N’Rosesen abestiakjoko dituzte. Beste hiru saioakudatik bueltan izango dira. Arbai-zak azaldu duenez, Bilboko kon-tzertuak BBK aretoan egitea pen-tsatu zuten «umeentzako tokiaproposa» baita. «Haiekin hitz eginzuten proiektua sortzen hasi zire-nean, eta hasieratik argi ikusi zu-

ten eurek ere», adierazi du ekoizle-ak.Familientzako ekoizpenak egite-

ko beharretik sortu zen Rockin Biziproiektuaren ideia, Arbaizak azal-du duenez. «Gaur egun 40 urte di-tuztenen belaunaldia izan da kale-ra gehien atera dena, kontzertue-tara gehien joan dena, jaietan egondena... Belaunaldi horrek orainbeste plan batzuk egin beharditu». Horretan zebiltzala, MadrilgoRock In Family proiektuaren berriere izan zuten, antzeko jardunaegiten du hark ere. Iaz hasi zirenRockin Bizi emanaldiekin; Iruñeanegin zuten lehenengoa. Hamabiemanaldi inguru egin dituzte ordu-tik, Gipuzkoan, Nafarroan eta Biz-kaian. Harrera ona izan dute, Arbai-zak azaldu duenez.

Euskal taldeak

Arbaizak uste du haurrek txikitatikrockarekiko lotura izango dutelaRockin Bizi kontzertu zikloari es-ker. Horretarako, rock munduanarrakastatsuak izan diren taldeakaukeratzen ditu lehenik. Ondoren,haien abestien bertsioak jotzendituzten taldeak aurkitzen ditu. Ez dute talde berririk sortzen, ja-danik kontzertuak jotzen ari direntaldeak aritzen dira. Ekoizpena euskaraz egitea da

Arbaizaren asmoa. «Taldeen abes-tiak erdaraz diren kasuetan ber-tsioak ere hala izaten dira, baina,gutxienez, aurkezpena eta publi-koarekiko harremana euskarazegitea da helburua». Horrek atebatzuk irekiko dizkiola uste du.Horregatik, Euskal Herriko tribututaldeek jotzeko ahalegina egitenari direla azaldu du ekoizleak,orain Madrilgo eta Segoviakoak(Espainia) ere badauden arren.Esaterako, Metallicaren abestiakAzpeitiko (Gipuzkoa) talde batekjotzen ditu, Platero y Tu taldeare-nak Trapagarango (Bizkaia) batek,eta AC/DCrenak, berriz, Bilbokobatek. Saio bereziak ere egiten ditu

Saguburu produkzio etxeak Roc-kin Bizi proiektuaren barruan;Horien artean, 50 urte euskaraz

abesten deitua. Euskal taldeenabestiak jotzen dituzte, BenitoLertxundiren abestiekin hasi etaHuntza taldearenekin amaitu arte.Barakaldon jo zuten iazko aben-duan. Bide hori urratzen jarraitze-ko asmoa du Arbaizak; euskarazbakarrik abesten zuten rock tal-deen abestiak jotzen dituztenekinegin nahi du ziklo bat. Datorrenurtean ekin nahi dio Hertzainak,Negu Gorriak, Exkixu... taldeenabestiak gogora ekarriko dituenkontzertu zikloari.

AC/DC rock talde australiarraren abestien bertsioak izan zituzten entzungai gaztetxoek eta euren gurasoek Bilboko BBK aretoan. ARITZ LOIOLA / FOKU -BBK ARETOA

m a n t a n g o r r i6 LARUNBATA, 2018KO MARTXOAREN 24A berria

DENBORA-PASAK

1. Apaindumarrazkia. Xalto pailazoarenmarrazkia margotzenari da Naroa. Koloretako irudiaeredu gisa hartuta,margotu zuri-beltzekoa.

2. Buruari eragin.Matematikako klasean ariketakegiten ari da Eider. Zeineragiketa egindalortzen dira emaitzahoriek?

23 3 6 =20

30 5 4 = 2

15 5 16 = 91

m a n t a n g o r r i 7berria LARUNBATA, 2018KO MARTXOAREN 24A

Erantzunak: 2.-23 + 3 - 6 = 20, 30 : 5 - 4 = 2

eta 15 x 5 + 16 = 91. 3.- B eta D.

Tximista, oinaztarria,inhazia... naturarenindar handienetari-koa da. Indar erakus-

taldi horrek harritu eta beldurtuegin du gizakia milaka urte-tan, jainkoen indar erakus-taldiak direla pentsaraziz.Hor dauzkagu Mari eta Suga-ar! Baina zientziak beste zerbait dio: tximis-tak orokorrean ekaitza dagoenean sortzendira, eta elektroien mugimenduagatik sortu-tako elektrizitate deskarga erraldoiak dira.Hodeien eta lurraren artean edota hodeienartean sortzen dira. Hodei eta lurraren arte-koak ekaitz hodeiaren azpiko geruza elektroizkarga-karga eginda dagoenean sortzen dira,elektroiek lurrerako bidea hartzen dutenean.

Elektrizitate deskarga handi ho-rrek argitasuna sortzen du, txi-mistargia, eta baita zarata izu-garria ere: trumoia. Baina baterasortu arren, tximistargia ikusten

dugu lehenengo, eta ondo-ren trumoia entzun. Hori ar-gia soinua baino askoz azka-rrago hedatzen delako ger-

tatzen da. Hala, tximista ikusi eta trumoia en-tzun arteko segundoak zenbatuz gero, etahoriek 340z biderkatu, ekaitza gugandik zen-bat metrora dagoen jakin dezakegu. Eta, ger-tu egonez gero, ahal den azkarren urruntzeakomeni; inoiz ez hartu babes zuhaitz azpian,landa zabalean egonez gero ez korrika egin,lurrean etzan eta kiribildu; eta, auto alboanbagaude, barruan sartu eta leihoak itxi!

Arraio tximista!

Natur txokoa

A B C

D E F

G H

‘Egun on, kimu txiki’ Txikienentzako erlaxatzeko lau ariketa propo-satzen ditu liburuak, mugimenduak eta hitzakerabiliz. Ariketa bakoitza bi zatitan aurkeztendu, testu labur eta errazekin, irudiz lagunduta:lehenengo, gurasoei edo irakasleei azaltzen zaieariketa nola egin eta zertarako balio duen. Biga-rrenik, erlaxazio bakoitzari buruzko irudiak etatestuak dauzka, umeekin irakurtzeko. Autoeza-gutza eta autoestimua lantzea dute helburu

ariketek, baita erlaxatzeko gaitasuna, arreta eta kontzentra-zioa ere.

Anne CrahayArgitaletxea: Ibaizabal

‘Uda bat Senegalen’ Garazik eta Izarok ustekabe galanta hartukodute, aitak esaten dienean uda osoa Senegalenpasatuko dutela, aita erizainak hango ospitalebatean laguntzen duen bitartean. Hasieran denada berria: jendea, giroa, etxeak, usainak… Lagu-nak egitea ere ez dirudi erraza bi neskentzat,bertako hizkuntza ezagutu gabe. Hala ere, sor-presa atsegin eta hunkigarriz beterik egongo daAfrikako egonaldi hori.

Lur Gallastegi eta Susanna MartinArgitaletxea: Elkar

AZOKA

3.Bikiak. Landare basatiak jarriditu Gorkak etxeko leihoetan.Denen artetik,zeintzuk diraberdinak?

m a n t a n g o r r iberria

GAZTETXOEN ASTEKARIA LARUNBATA, 2018KO MARTXOAREN 24A

Hartzatxoen komeriak Dunak, hartzatxoak igurzten dituen bitarte-an.Lau edalontzi jarri ditu Marikalanbrek. - Urarekin bete dut lehena; urarekin eta ga-

tzarekin bigarrena; urarekin eta bikarbonato-arekin hirugarrena; eta ozpinarekin, az-kena.- azaldu dio Marikalanbrek.- Nik sartuko ditut hartzatxoak. -

esan eta eskuekin edalontziak bilatzenhasi da Duna.- Eta orain zer? -galdetu dio Dunak.- Bihar arte itxaron behar dugu Duna.

Badakizu, amonak dion moduan, pa-zientzia, pa-zientzia! Zientzia musu ba-tekin! -erantzun eta musu eman diomasailean.Bi lagunak barrez hasi dira, eta pol-

tsikoko hartzatxoak jan dituzte gero.Hurrengo egunean berriro elkartu di-

ra Duna eta Marikalanbre. Edalontzieta-tik hartzatxoak atera dituzte eta... A zealdea, bezperakoekin alderatuta! Zukere probatu nahi? Ekin esperimentuari!

- Bat edo beste jan dezakegu, baina laugorde behar ditugu, amona Txinpartak behi-nola kontatutako esperi-mentua egin ahal izateko-esan dio gogotsu Mari-kalanbrek.- Ederki! -erantzun dio

Lagun minak dira Duna eta Marikalan-bre. Zaletasun bera dute: zientzia.Amona Txinpartaren istorioak maitedituzte. Elkarri ederki laguntzen dio-

te, gainera! Duna itsua da, eta Marikalanbrearduratzen da ikusitakoa xehe-xehe azaltze-az. Dunak, berriz, bere esku leunek ukitutakoaeta belarri zorrotzek entzundakoa deskri-batzen dio. Esperimenturen bat egiteko gogotsu

daude bi lagunak, baina ideia falta zaie. Ha-lako batean, eskua poltsikoan sartu duMarikalanbrek, eta gauza txiki batzukatera ditu.- Badakit! - oihukatu du, eta Dunaren es-

kuan jarri ditu poltsikotik ateratako gauza-txoak.- Gomazko hartzatxoak jan behar al di-

tugu? -galdetu dio, bat ahora sartu oste-an. Marikalanbre eta Duna hartzatxoen esperimentua egiten ari dira. IRRIEN LAGUNAK