AGINTERA

*La forma ms sencilla en euskera de hacer imperativos es el recurso a los participios:

Etorri hona!

ven aqu!

Kendu hortik!

qutate de ah!

Ikusi!

mira!

*Tambin las segundas personas de los verbos sintticos se utilizan como imperativos:

Zoaz etxera!

vete a casa!

Zaude lasai!

estate tranquilo!

Zatozte bazkaltzera!

venid a comer!

Zabiltza azkar!

anda rpido!

Sintetikoak (NOR)

EGON

IBILI

ETORRI

JOANZuzaude

zabiltza

zatoz

zoazZuekzaudete

zabiltzate

zatozte

zoazte

*Existen, adems unos imperativos perifrsicos cuyas formas auxiliares son las siguientes:Aux. intransitivo (NOR)Ni

-

Hi

hadi

Hura

bedi

Gu

-

Zu

zaitez

Zuek

zaitezte

Aux. transitivo (NORK)

Obj. Sing

Obj. PluZuk

ezazu

itzazu

Zuek

ezazue

itzazue

Ejemplos:Eseri zaitez!

sintate!

Barka ezazue!

perdonad!

Irakur itzazu egunkariak!lee los peridicos!

Ez zaitezte haserretu!

no os enfadeis!

Joan hadi!

vete!

En algunos verbos se suprimen las terminaciones.

Negativas:

Jan ezazu!Ez ezazu jan!

Joan zaitezte!...Ez zaitezte joan!

Normalmente se pronuncian:

Etzazu jan

Etzaitezte joan(NOR-NORK)

Zuk

Zuek(ni)

nazazu

nazazue

(hura)

ezazu

ezazue

(gu)

gaitzazu

gaitzazue

(haiek)

ezazue

itzazue

Ej:

Ez nazazu berriz ere moztu, ez dizut txintik esango bestela!

(No me vuelvas a cortar, si no, no te voy a decir ni po!)

Ez itzazu memeloak balira bezala tratatu, garesti ordainduko duzu bestela!

(No les vuelvas a tratar como si fueran tontos, si no , lo pagars caro!)

Ez ezazu ezer egin komentatu barik, damutuko zara bestela!

(No le vuelvas a hacer nada sin comentrmelo, si no , te arrepentirs!)

Ez gaitzazu berriz ere barregarri utzi, ez nauzu berriz ere ikusiko bestela!

(No nos vuelvas a dejar en ridculo, si no, no me volvers a ver!)

(ZER-NORI-NORK)

Zuk

Zuek(niri)

dazu

dazueIEZAzki

IEZAzki

(hari)

iozu

iozue(guri)

guzu

guzue

(haiei)

iezu

iezue

Hark

Haiek(niri)

t

date

(zuri)

zu

zute

(hari)

io

iote

BIEZAzki

BIEZAzki

(guri)

gu

gute

(zuei)

zue

zuete

(haiei)

ie

iete

Ej:

Lagun iezadazu, mesedez!

(aydame, por favor)

Pasa iezazkidazu betaurrekoak

(Psame las gafas)

Eman biezaiote bakea

(Denle la paz)

TRINKOAK NOR- NORI- NORKHay una serie de verbos de uso frecuente que presentan formas sintticas.Estos son algunos:

Nor

Nori

Nork

ESA

DA

__

EMA

___

ZU

UTZ

(zki)

IO

__

EKAR

GU

__

ERAMA

___

ZUE

GALDE

IE

__

EGI

Ej:

Esadazu egia!

Dime la verdad

Egiguzu mesedea!Haznos el favor!

Galdeiozu berari!Pregntaselo a l!

AGINDUAK-T(Z)EKO

En el estilo indirecto de los mandatos aadiremos la terminacin -t(z)eko a la raz del verbo principal.

Etorri hona!

Ven aqu!

Hona etortzeko esan dut

He dicho que vengas aqu

Ez egin hori!

!No hagas eso!

Hori ez egiteko esan dizut

Te he dicho que no hagas eso

Garbitu eskuak!

Lvate las manos

Eskuak garbitzeko esan dizut

Te he dicho que te laves las manos

PAGE 3