a memoria do amado. poesía última de lois m. pereiro ... · en todo caso, compriria non es quecer...

3
A memoria do amado. Poesía última de Lois M. Pereiro Teresa Seara Formas de citación recomendadas 1 | Por referencia a esta publicación electrónica* Seara, TereSa (2011 [1996]). “a memoria do amado. Poesía última de Lois M. Pereiro”. A Nosa Terra: 711 (1 de febreiro), 23-24. reedición en poesiagalega.org. Arquivo de poéticas contemporáneas na cultura. <http://www.poesiagalega.org/arquivo/ficha/f/668>. 2 | Por referencia á publicación orixinal Seara, TereSa (1996). “a memoria do amado. Poesía última de Lois M. Pereiro”. A Nosa Terra: 711 (1 de febreiro), 23-24. © O copyright dos documentos publicados en poesiagalega.org pertence aos seus autores e/ou editores orixinais. * Edición dispoñíbel desde o 18 de abril de 2011 a partir dalgunha das tres vías seguintes: 1) ar- quivo facilitado polo autor/a ou editor/a, 2) documento existente en repositorios institucionais de acceso público, 3) copia dixitalizada polo equipo de poesiagalega.org coas autorizacións pertinentes cando así o demanda a lexislación sobre dereitos de autor. En relación coa primeira alternativa, podería haber diferenzas, xurdidas xa durante o proceso de edición orixinal, entre este texto en pdf e o realmente publicado no seu día. O GAAP e o equipo do proxecto agradecen a colaboración de autores e editores.

Upload: ledang

Post on 04-Nov-2018

220 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: A memoria do amado. Poesía última de Lois M. Pereiro ... · En todo caso, compriria non es quecer que hai autores de rostro apenas coñecido e mesmo enor- . mes leitores que apenas

A memoria do amado.

Poesía última de Lois M. Pereiro

Teresa Seara

Formas de citación recomendadas

1 | Por referencia a esta publicación electrónica*Seara, TereSa (2011 [1996]). “a memoria do amado. Poesía última de

Lois M. Pereiro”. A Nosa Terra: 711 (1 de febreiro), 23-24. reediciónen poesiagalega.org. Arquivo de poéticas contemporáneas na cultura.<http://www.poesiagalega.org/arquivo/ficha/f/668>.

2 | Por referencia á publicación orixinal

Seara, TereSa (1996). “a memoria do amado. Poesía última de Lois M.Pereiro”. A Nosa Terra: 711 (1 de febreiro), 23-24.

© O copyright dos documentos publicados en poesiagalega.org pertence aos seus autores e/ou

editores orixinais.

* Edición dispoñíbel desde o 18 de abril de 2011 a partir dalgunha das tres vías seguintes: 1) ar-

quivo facilitado polo autor/a ou editor/a, 2) documento existente en repositorios institucionais

de acceso público, 3) copia dixitalizada polo equipo de poesiagalega.org coas autorizacións

pertinentes cando así o demanda a lexislación sobre dereitos de autor. En relación coa primeira

alternativa, podería haber diferenzas, xurdidas xa durante o proceso de edición orixinal, entre

este texto en pdf e o realmente publicado no seu día. O GAAP e o equipo do proxecto agradecen

a colaboración de autores e editores.

Page 2: A memoria do amado. Poesía última de Lois M. Pereiro ... · En todo caso, compriria non es quecer que hai autores de rostro apenas coñecido e mesmo enor- . mes leitores que apenas

David Otero escribesobre Ferro Couselo

A ética de AlanBadiou, ao galegoNoitarenga ven de publicar A ética.Erisaio sobre a conciencia do Mal, de .Alan Badiou. O libro, o máis importantena obra d~'Badiou tras escribir Teoriado suxeito, percorre os diferentessignificados da ética na Filosofía paracentrarse na sua función na actualidade.Se en Teoria do suxeito, Badiou xaadiantaba a1gúns principios éticos do .suxeito. neste enSaio, escrito en 1993, aética é analizada e criticada polo uSoque fan dela os int~lectuais do nosotempo. Alan Badiou esbroza deparadoxas o concepto até chegar a unhateona do Mal.•.

Recuperar unhapeza do primeiroÁlvaro CunqueiroEn 1932, Alvaro Cunqueiro publica narevista Yu~ue, Rua 26.Diálogolimiar, un texto que tén pasadoinadvertido e que agora recuperaEdicións Laiovento, na sua série de .Teatro. A peza, moi breve e que .representa o diálogo entre dO!Js homes,nu'nca foi catalogada como teatral, enparte polo seu carácter deprólogo,cuestión que reabilita TeresaLópez. No texto, recóllese a influénciado Valle-Inclán deses anos.•

Galaxia edita a primeira biografia sobreXesús Ferro Couselo. homenaxeado esteano no Dia das Letras Galegas pola sualabor como investigador e anlIOp61ogo,nomeadamente'oo fronte do Museu deOurense. O encargado de reconstruir a .sua vida é David Otero, especializado naliteratura infantil e xuvenil, que, con Avida de Xesús Ferro Couselo, achegaaos estudiantes de S~undária, abiografía e obra do profesor ourensán.•

Unha achegamentoá acuiculturana GalizaO resultado das 21 Xomadas de MedioMarinoe Acuicultura, que se celebrou

en Sada hai tres anos. recóllese nolibro Acuicultura mariñá en Galicia,que publica Ediciós do Castro. O librocontén unha introducción áacuicultUra, que se xustifíca polaimportáncia do sector no país, comexilón como producto máissignificativo, ao 'ser Galiza o primeiroproductor do mundo. Tamén serecollen estudios sobre o rodaballo,salmón e os moluscos.•

. ANOSA '!'ERRA 23Nº 711 -1DE FEBREIRO DE: 1996 .

é debatirse nuiiha loita desgarradoraentre o impulso vital que nos guíacara adiante e un carpo que non res­ponde ás ardes e se estanca no pre­sente. O desexo de seguir bebendo avida a sorbos langas, de zugarlle ataa médula fiáis escura, fracasa na co­10~ci6n que, membro ~ membro,vai facendo a morte no. carpo do eupoético. A perda dasfacultades físi­cas esquécese. na gañancia desa bri­llante lucidez que s6 vai .ligada áasunci6n serena do propio fmal.

Xa non sinJo aquela dJJr inmóbilque antes habJtaba as miñas noites,' .despertando aunha das horas Iiulis escuras

senda consciente de que odio seguinJenon me traería nada moi'distiniodJJ fracasq que me ía demrendo coturne dJJ inferno no que vivía.

Nada hai de ·hipocresía, mentira

Todos sabemos que, un dÚI ou ou­tro, nos involucrarán nunha batallana que entregar o coipo e atempa.Somos conscientes de que nela loi­taremos, espidos de ardides ou es­tratexias, fronte a un poder que nossobrepasa e que se erixe en gañadorantes de comezar a lide. Malia estaevidencia, empeñámonos en negarese instante e fuximos, desde o en­mascaramento eufemístico, dun ter­mo en si doloroso e arrepiante: amorte. Pero, en Poesía' última deamor e enfermidadlf'), Lois Pereiroobriganos a romper cos tabúe's eábrenos os ollas cara unha certezade cumprimento inmeediato:.

Saber qlit está /Ul ámone(o corpo éunha Poisart de batalla:unha carnicería no cerebro

A memoriado amadoPoesia últimade Lois M. Pereiro

AS CANTIGAS DE·ESCARNIOGiuJia limciani, .Giuseppe Tavani

A CANTIGA DE AMOR

Vice~ Beltrán'

GUieirO·.CULTURAL ..

ria humana, a tensi6n ambiental, osuspense, que caracterizan ásgrandes e mesmo ás pequenas no­velas, quedan desmentidos po~ esaimaxe de sosego de quen acaba deser pai.

M.V.

En todo caso, compriria non es­quecer que hai autores de rostroapenas coñecido e mesmo enor- .mes leitores que apenas se fixan'en quen escrebeu o que están aler e iso non l\es resta sensibili-.dade e capacidade para discri­minar. Len atraidos polo tema,engadados polo estilo' dun pa­rrafo selecionado ao chou ouaconsel\adospola mel\or publi­cidade de todos os tempos: aboca a boca:-

Para rematar; velaí unha recomen­daci6n: O slJlário do medo, es­

. pléndida novela, de aceI1:ádo,títuloe cuio autor non logro recordar..

Leituras

Apraddezque algunsexpresanante acámaracontrastaco dramasobr~o queásvecestratá a obra

NA 'MESMA COLECCIÓN

XERAIS

~~~~

o historiador e profesor da Universidade de Coimbra, Anronio Resende, dedicouunha longa carreira de investigador ós estudios sobre os aspedós sociais, históricoseculturais dos trobadores e x~rares galego-portugueses. Neste libro, e por vezprimeira, os nosos autores m~ievais cobran corpo e relevo e deixan de ser sinxelase~quetas identificativas para adquirir unha figura persoal e histórica tanxible.

A pracidezque alguns ex-presan ante a cámara do fot6grafoda editorial "':""se cadra a felicida­de interior de verse, por fin;edita­dos-- contrasta ca drama· sobre oque ás veces trata a obra. A angú-

. UNIVERSITARIAHISTORIA CRíTICA DA L1TERAT:URA MEDIEVAL,

~~~~~~'. ~~.~~~d4~

Mario Benedetti pode representar o modelo de escritor pouco da!fo a exibirse.e

rian fotogr.afiar ~i: como un top­modei das letras, en fasquia narci­sista e fitandoá cámara conollas que pare­cen dicer: "Le­me" ou "miraque interesan­te son". Amaioria delesiuborizariase,diria que o im­portante era aliteratura, . aObra, conmaiúsculas; enon os seus.bi­g<;ides. Outrostempos.

António Resende de Óliveira

TROBADORES EXOGRARES

Alguns dos editqres galegos pro- .núncianse ultimamente e con cla­ridade polo predolllínio do autorsobre a obra. Asi o demostrari coscarteis que editan para pendurarno trinque das librarias. E resultacerto· no caso de ·algúns. Poi'exemplo, Suso de Toro, de quenos x6venes piden "o último libro"directamente. sen coñecer o tÍtu­lo: Pero máis incribel resulta queiso suceda coh Manuel LorenzoGonzáfez ou, en castelán, conLourdes Ortiz, que uimén ·son ca--beceiras de cartel. .

Poucos autores clásicos se deixa-

Pódese comprender que os edito­res de Asf se hizo la transición re­salten, en caracteres moito máisgrosos 'que o pr6prio título, o no­me da televisiva autora: VictoriaPr~go. Non cabe estar tan segurode que resulta máis atractivo, se otítulo Miedo a los cincuenta ou onome de Erika Jong. O·tamaño daletra indica que a editorial apostoupala celebridade da autora, gañadaen obras anteriores. Cando se tratade elaborar a capa' da última nove­la de Márquez ou Cela non podehaber dúbidas. Mércase "o últimode 'Garcia Marquez" ou o "novolibro de Camilo José Cela'.'. Opr6prio nome é lInha garlntia,maior que a crítica de navidadesou que a entrevista entre vista (vá­lia o chocalleiro xogo de palabras)na segunda cadea, en_ canto papánoh volta a poñer as causas no seusítio ou seña 'no partido de fútbol.

Vende máiso autorque aob{a(ou iso é o queos editores crerl)

Page 3: A memoria do amado. Poesía última de Lois M. Pereiro ... · En todo caso, compriria non es quecer que hai autores de rostro apenas coñecido e mesmo enor- . mes leitores que apenas

¡.

24 ANOSA TERRANº 711 -1 DE FEBREIRO DE 1996

. e/ou concertistas disciplinados?Seguramente'non hai lindeiro en­tre tales consideracións, e a Pen­guin acadou nesa fórmula inter­niMia a xenialidade da sinxeleza.

X.M.E.

CELSO X. LÓPEZ-PAZOS- I

Con todo' a película suporta todosos embates que se lIe poidan facere esta história dunha emigranteespañola, ama de casa eficaz detintes conservadores (VictoriaAbril/Loli) 'casada cun francésadúltero e en perpétuo celo (AlainChabatfLaurent, por certo únicopersonaxe' da fita- que evolucionainternamente no relato) que com­parte os seús amores e desexoscunha inuller lesbiana, é do me­Ilorciño que se pode ollar hoxenas carteleiras- galegas. +

pelos e prescindíbel (sobre todoBosé) e nun traballo i.nterpretativoda Balasko inseguro e feble (aménda eleición desa personaxe de mU­lIer de innecesário esterotipohombruno) alguns dos seus mo­mentos m~is evidentes.

Cómpre que haxa máis grupqs cO­ma este; isto é, que reúnan a seucarón afeizoados procedentes dosconservatórios e eso que se dí pú­blico en xeral. Abofé que as parro­quias mU,sicais deixarían de ocupa­ren compartimentos estancos.•

Concert Program, a súa nova en­trega, é un duplo CD que repro­duce temas xa coñecidos de ou-'tros discos do próprio grupo, ta­les coma o versioneado "Músicapara un arrnonio_ atopado", ceecáis a súa composición máis co­

ñecida. Pero desta vez a, Orquestra...do Café Pengüino -tradución fiá­

bel do seu verCladeiro nome'- ela­bora un discurso instrumental máismelódico, acougado-por quéÍÍon?- distendido, e se queren se­guir na procura dunha máis atina­da semántica musical, ante todo,coricertístico. Iso non Iles impedecomezar o disco 2 da gravación aritmo de Dixieland-jazz e amosar a

, súa faciana de vacilona bing-band.Outro detalle simpático son os tí­tulos dos temas: "Música de má­quina de discos' sureña", "TensiónSuperficial -onde as' 'árbores to­can ~ ceo-", "'Campos de fei­xóns oo. _

Tantoempachovíaeclecticismomusical, dacunequilíbriomáis qued.!xeríbe}

Xaneiro de 1994, cun Simon Jef­fes -pingüino 'maior- dirixindoa formaciórt ,e dirixíndose ao pú­blico nun meritório idioma gale­go. A Penguin·tocacomo se esti­vese na sá de: estar da casa de -ca­daquén, e asúa músicasoa Iivián, re­sulta doáda deescoitar, xaque de tantoempacho víaeclecticismomusical, dacun equilíbriomáis que di­xeríbel, cunhafusión, que os¿ o'n v erlenmesmo nU,ngrupo descon­ce'nante, 'xaque '0- ovínte--espectador pode concluír pergun~

tándose verbo do seu discurso ar­tístico; ata qué puino son lúdicos

as salas onde seproxecta. "Ga­zon maudit",opera prima dasua realizadoraJosiané Balasko,é unha comédia, .achegada ao vo­devil, onde porriba de todo so­bresae o enornie

:talento dunhaVictoria Abrilno momentomáis álxido dasua carreira eque merenda coseu traballo aosdemais compa­ñeiros de repar­to. Balasko par­te dun enredoámoroso formu­¡¡ido estrutural­mente éomo un"menagé _ a Victoria Abril.

- trois", pero ondese trastoca e distorsiona o paradig­ma .clásico: non é un home quencomparte bu busca os amores deduas mulleres,ouUnha muller ob­xecto do desexo_ de dous homes,senón que, pola -contra, é unhamuller que[l debe repartir (com­plementar?) os seus afectos eamores entre un home (o seu ma­rido) e ijnha muller (a sua amiga).SÓ por estavariación prel!Jeditadada' norma e da convención cine­matográfica -que provocará aolongo do filme moitas circunstán­cias e situacións escasamente olla­das nas pantallas- a fila de Balas~

ko mereceria contemplarse con-atención e entrega PO{ parte do es­pectador, entrega é atencióh que,ao meo xuizo; .non deberia cederdiante dos en-os que indubidabel­mente a película amosa e que te­rian ñunha certadesv'ertebracióndo guión, ilUn final collido polos

----,------I~IIC~inem~a111---1---"------'---Un amor

FusiónequilibradaPenguin CafeOrehestra:Coneert program

_comononhaioutro 'igualFelpudo maldito

Proj)osta por Francia para o Oscará mellor película estranxeira desteano, nominada para cinco prémiosCesar da cinematografia francesade 1996 e tamén nominada para oGlobo de Quro como a mellor pe­lícula e§tranxeira desta tempora­da, Fflpudo maldito (CazanMaudit) é unha obra orixinal, de­senfadada, fresca e simpática quedirixida, interpretada, escrita eadaptada por Josiane BaIasko, estáa óferecer uns - -magníficos ,re-sultados detaq!1illa e a Por riba deamosar, mái~ . todouilha vez, quea consigna da sobresae O"boca a ore- enorme1Ia" é a manei-ra mais revo- taleptolucionaria de dunhacombatir, can- Victoriado a película omerece, o si- Abril riolencío intere- momento~~~o ~~f¡~~~ máis álxido

dasua

Qué cousa vén sendo a PenguinCafe Orchestra? Un gnipo de cá­mara, máis ou' menos clásico; unfato de músicos que debeCert poloson-que din latinoamericano; unhaformación que urihas veces soajazz, 'Outras rack. Todo iso, e sobretodo un sori per:;oal coma colecti­vo: nada menos que- dei músicos,hábiles no -manexo do seu instru­mental, que abrangue corda, ­violín, viola, violonchelO--:, vento-oboe, como inglés, trombón-,dentro ,destas familias algunha cu­riosiQadé coma o ukefele.oo

Sería tópico abondar na consideraeción da Penguin coma grupo úni­co, atípico, etc., xa que de cousasnovidosas andamos servidos últi­mamente, pero no caso do grupo.británico hai algo inusual nador­macións da nova era: o seu sonnatural; sen,sofisticacións. Todo oque soa está á vista, mesmo o telé­fono que nas súas actuacións endirecto aporta a nota curiosa, ao

.menos iso foi o que puidemos verna actuación do grupo en Vigo, en

E este é o caso carreiradesta fita pro-ducida en re-xime' de 'co--~'prod-ucci6n e con apoios da UniónEuropea que sen apenas éoberturapublicit.aria ptévia -está enchendo

No devalo do seu ciclo o éuofrece a aqueles que o amaronun alento solidario para legar-

· lIes, perante a dor da _súa morte,a paz do consólo. Despóxase dassúas pertenias e gárdaas nesamemorla-baul que as' custodiaráata un novo regreso, pois é norecordq dos seres que amou, on­de deixII a_$úa pegada máis fon­da e cálida. E, finalmente, en­fróntase á morte vestido só cosseus ideais, lonxe dos soporesnarcóticos, reivindiCando, comoúltimo desex'o, mirar fronte afronte ó te~po que se esvae

Que avida non' me sorprendo xamaisdesprevenido calado eneutraleque un segundo antes de rendermevaia tamén comigo aimaxe da que filñ cando era

outro

A. PANARO

TERESA SEARA

(1) Ed. Positivas. Santiago. 1995

Os parámetros que miden o es­forzo de so1;lrevivir pertencen óámbito criptico da medicina,pois, 'sóa través da súa termino­loxía podemos saber o prezo ensubstancias vitais que conleva

·cada desexo, os hemiúies a pagarpor cada'paso e como as bagoasprovocan un s,osego n' arcótico.O eu evalúa o tempo' que lIe cus-,,la caqa acto que r.ealiza pero- -sa-· be que os esforzos que dedica ,atramar sabot-axes amorosos nonson un derroche pois só a travésdeles é posible _" esquecer que avida/ esbara a contraodio pologume da morte o seu coitelo/ doque día tras día todos nos esfor­zamos por salvar", E a !'horte,-inimigo alei-voso que ata-ca a traición,vai chegando, Non haicruel e cala-da, para cou- . lugar para_otar as ás do eu engano:

~~~~~~~r~~~ amor ebaixo aapa- morte vivenriencia letal nosdun virus"Virá calada, poemas.oculta e connoc'turnida-de,! chegandodesde abaixo a través do col­chón/ entre as derivacións intuí­das e temidas! dunha vírica re­belión interna" , pero o eu desci­fra a súa verdadefra esencia. Sa­be que non é senón a vida que serecicla, 'madrasta asásina que di­rixe o coitelo contra as súas pro­pias creaturas para, nillríndosedelas, acadar novos ~zos, '

Na viaxe nocturna que emprendemos.polo interior dun carpo diferenteun acto de amor éun fluido urxentede slior bágoas eespermacontra omedo

Unha estación na inferno, outra no ceo'temporalmente amable edRSpeXilda,eófinal sempre atristre pulcritudedoutro ensaio xeral do saña eterno.

Lois Pereiro.

ou ocultación nos versos·de LoisPereiro que, xa desde o título do'poemario, nos anticipa o queofrece. Non hai.lu'gar·para o en­gano: amor e morte viven nospoemas. Amor habitado na co­muñón coa muller, percibido nosseres que o amaron' e devo1to ávida a través \la mesma morte. Emorte entendida como transfe~

reilcía da propiaenerxía, xa es­gótada, a novos seres nun ciclovital: creador e destructor, irro!Il­pibk desde a orixe dos tempos.Non hai fin nin comezo, só esta­dos transitorios que se repitencontinuamente, transmigraciórisque poden chegar a ser buscadaspolo propio eu poético como me­dio de perPetuarse na memoriados seres queridos:

Preferiría que herda,¡e o' que aínda tiñaantes de apostar vida, morte ealmanunÍla única partida que perdín;ecando oexecutor veña cobrar adébeda,dareille aalma eamo;te, deiuíndalle aela avidaque non utilicei,e que aínda segue intlicia.Así estaríacon ela dalglÍn xeito:'no seu carpo por ribo destáterra,eomeu debaixo de/a.

Non se buscan culpables para estasituación irresoluble, senón que,firrriemente aferrado 'ás cohviC­cións máis, profundas da solfdarie­dade e ~ altruismo ,-"Desprezandoo meu carpo en canta atrás,!ábrome e derramo a miña vida/nese amor feroz, Calado, sen des­tino" -J -o eu .poético regala todo oque ¡josúe e xa non precisa. 'Ofre­cerlle a "ela" unha vida non gasta­da implica, dalgún xeito, pervivirno seu corpo sen dor, nin enfermi­dade, sobre o tempo e o esquece­mento. Pois tamén ela o guiou,nos ITIomentos máis duros, cara asaida do inferno

A oscilación entre un inferno-en­fermidade que o leva pola dor e oceo da ternura qu:e lIe permite ur­dir estratexias contra a morte, de­',¡-iva nun xogo constante por rou­barlle a Caronte unhas horas, 'en­ganalo para que á baréa parta senpasa.xeiro á espera dunha novaviaxe. Pero o engano non é -posi­ble e sábese que todo son ensaiosdo mutis irremediable

.1

r