7. jarduera. azalpen testua ekoizteko laguntza
TRANSCRIPT
AZALPEN TESTUAK IDAZTEKO LAGUNTZA
AGERTU BEHARREKO INFORMAZIOA
KONTUTAN HARTZEKOAK
PLANTEAMENDUA
Gaiaren sarrera egiten da, Definizioa ager daiteke Zeri buruz hitz egingo den
gaia konkretatuz Gaiak duen garrantzia,….,
Definizioak euskaraz egiteko modua (Ad: unibertsoa zeruko astro guztiek eta astro horien arteko espazioak osatzen duten eremua da)
Hasiera ematen duten esapideak erabili.
Azalpen orokorrak emateko esapide zuzenak erabili
GARAPENA
Gaiari dagozkion informazioak atalka antolatuta agertuko dira.
Azpitituluak ager daitezke edo paragrafo bakoitzaren ideia nagusia adierazten duen hitza beltzago edo azpimarratuta.
Izen berbera ez errepikatzeko hitzen sinonimoak, ordezkoak erabili (animalia, ugaztuna, lau hankakoa, belarjale hau, bera,…)
Ideiak lotzeko lokailuak erabili .(fotokopian begiratu)
Adibideak jarri. Konparazioak erabili. Hiztegi espezifikoa eta aberatsa
erabili. Beharrezkoa bada, erreformulazioak
erabili. Atalka antolatu informazioa,
azpitituluekin testua oso luzea bada. Paragrafoka antolatu testua atalen
arabera. Hitz batzuk beltzago idatzi edota
azpimarratzea ere erabili.
ONDORIOA
Testua bukatzeko beti ideia nagusia laburbiltzen duen paragrafo bat agertuko da testuari bukaera ematen diona.
Bukaera emateko hitz lokailuak erabili.
Ongi adierazi euskara aberatsa erabiliz testuaren ideia nagusia, edota ondorioa.
OROKORREAN Hasi baino lehen gidoia idatzi zure ideiak ordenatzeko. Gaiaren arabera asko alda daiteke edukia eta antolatzeko modua. Idazten duzun bitartean erabili behar dituzun laguntzak: gaiaren
fotokopiak, azpimarraketa, lokailuen zerrenda, hiztegia, …. Pentsatu zein tipologia erabiliko duzun, hau da, nola jarriko duzun titulua,
azpitituluak, zerbait azpimarraturik joanen den ala ez,… Aukeratu irudiak testuari laguntzeko behar izatekotan: argazkiak,
eskemak, mapak, organigramak, marrazkiak,….. Ortografiari erreparatu. Puntuazioa zaindu. Baita aurkezpena ere. Bukatu ondoren, errebisatu horretarako izanen duzun orriaren laguntzaz
AZALPEN TESTUETAN IDEIAK LOTZEKO TESTU ANTOLATZAILEAK
HASTEKOHastekoLehenengo eta behinLehen-lehenik Aztertuko dudan (dugun) gaia…Klimari dagokionez….Biztante gehienak……
IDEIAK GEHITZEKO/ORDENA MARKATZEKO
Baita ereBerriroEtaHonekin bateraHonez gainAlde batetikbeste aldetikbestetikgaineraildo beretik,lehenengo, bigarren,…ez hori bakarrik, arestian aipatu bezala, berriro ere,modu berean,bestalde,
ADIBIDEAK JARTZEKO
hala nola:adibidez:esate baterako:
KONPARATZEKOHonelaEra bereanBerdintsuModu bereanHalaberOrdeaAldizBerrizBainaBeste aldetikBestetikAzkenikDena delaHala ereDena den
ERREFORMULATZEKO hau da,hots,beraz,izan ere,honek esan nahi du,
ONDORIOAK ETA KONKLUSIOAK AZALTZEKO
azkenik,bukatzeko / amaitzeko,laburbilduz,konklusio gisa,ondorio gisa,besterik gabe,beraz,guzti honengatik,laburtuz,esandakoaren araberahau guztia dela eta, honen ondorioz,
ORAINDIK EZ DUT BUKATU
Testua idatzi ondoren, irakur ezazue berriz eta erantzun egiezu ondoko galderei, BAI edo EZ biribilkatuz. Alda ezazue zure ustetan hobetzeko aldatu beharrekoa, irakasleari eman baino lehen. Lan hau binaka edo hirunaka eginen duzue. Horretarako lehenengo testu batekin egin, eta gero bestearekin, prozesu guztia batera eginez.
BAI EZZuen ustez, testua ongi antolatuta dago hiru atal desberdinetan (planteamendua, garapena eta ondorioa)?Azpigaiaren aurkezpena garbi egin duzu?
Garapenean zenituen datu guztiak azaldu dituzu ordenean eta zehaztasun ugarirekin?Ideiak lotzeko lokailuak erabili dituzu ( Ideiak gehitzeko: gainera, baita ere, berriro, eta, honekin batera,…..eta Aurreko ideiekin konparatzeko: honela, era berean, berdintsu, modu berean, baina, edozein modutan, bestalde, dena den, berriz, ordea, hala ere.) ?Hiztegia espezifikoa erabili duzu?
Behar izan denean erreformulazioak erabili dituzu: hau da, beraz, honek esan nahi du, izan ere,…?Testuaren bukaeran azaldu duzun ideia nagusiaren laburbilpena egin duzu?Testua paragrafoetan antolatu duzu?
Zuzen erabili dituzu puntuazio markak: bi puntu, koma, puntuak eta parentesiak?Adibideak jartzeko honelako hitzak erabili dituzu: hala nola, esate baterako, adibidez,..?Arreta jarri duzu ortografian?
Irudi egokiak bilatu dituzu eta toki egokian txertatu dituzu, aldez aurretik ongi pentsatuta zein den egokiena?Zure ustez, testua irakurtzen duenak ongi ulertuko du?
Pozik gelditu zara idatzi duzun testuarekin?
Behar diren aldaketak egin ondoren zure irakasleari eman testua eta zuzentzeko orri hau.
AHOZKO AZALPENA EMATEKO ERABIL DAITEZKEEN ERREKURTSOAK
AURKEZPENASARRERA
Norbera edo taldearen aurkezpena egiten daGaiaren aurkezpena egiten da:
Nik gai honi buruzko informazioa emango dizuet:…..
Hitz egingo dizuet ……………..-ri buruz ……………………. nire gustukoa denez, ……….-ri
buruz hitz egingo dizuet (dizuegu). Argazkian ikusten duzuen ………………. –ri buruz
informazioa emanen dizuet.Entzulegoaren arreta eta interesa pizteko zerbait esan: iritzi bat, sentimentu bat, anekdota bat kontatu, galdera bat, umorezko zerbait esan, zergatik aukeratu den gaia…
SUMARIOA
Erabil daitezkeen lokailuak: Lehenik, ondoren, segidan, gero, azkenik hasteko, jarraitzeko, bukatzeko lehenengo, bigarren atalean, hirugarren atalean,…
Erabili daitezkeen aditzak: esan, azaldu, adierazi, mintzatu, aurkeztu, hitz egin,
ATAL BAKOITZAREN SARRERA EGITEKO
Hasieran esan dudan bezala ……………….. –ekin hasiko naiz.
Lehenengo atalaren informazioarekin bukatu ondoren ……………-ri mintzatuko natzaizue.
…………………-ri dagokionez …… ………………….-ren atalarekin hasiko hasiko naiz.
ERREFORMULAZIOAK EGITEKO
hau da beraz izan ere honek esan nahi du alegia
BUKAERAEMATEKO
Zuek ni entzutean agertutako arreta eta interesa eskertzen dizuet. Agur eta eskerrik asko.
Zuek ni entzutean izandako interesa biziki eskertzen dizuetu eta, zuek hala nahi izanik, galderak erantzuteko prest nago.
Eskerrik asko zuen arretagatik. Galdera bat egin nahi baduzue, erantzuteko prest nago.
Bukatzeko, mila esker adi egoteagatik, interesgarria izan zaizuelakoan. Hurrengo bat arte.
Izena: ……………………………………….. Eguna: …………………………………. LANAREN BALORAPENA EGITEKO GALDETEGIA (ikasleentzako)1. Hauek dira lan honekin lortu nahi genituen helburuak. Baloratu
zure ustez lortu duzuna:
HELBURUAKLORTUTA LORTZEK
O BIDEANLORTU GABE
Azalpen testuak euskaraz lehen baino hobe idazten ditut.Gustura lan egin dut taldean eta gauza izan naiz taldekidekin adostasuna lortzeko.Ordenagailuaren erabileran ikasi dut:
Open Office prozesadorea hobe erabiltzen
Internetetik behar dudan informazioa eta errekurtsoak aukeratzen.
Pikiren erabilera sustatzen
Ahozko azalpen bat egiten ordenagailuaren laguntzaz
2. Zer izan da positiboena zuretzako lan hau egiterakoan? Azaldu zergatik?
3. Nola sentitu zara talde lana egiterakoan? Zergatik?
4. Bikotean arazoren bat izan duzue? ……………………. Zein? ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
5. Nola konpondu duzue?
6. Nola sentitu zara ahozko aurkezpena egiterakoan? Zergatik?
7. Ze proposamena egingo zenuke egindako lana hobetzeko?