%10

0 pa

per

birz

ikla

tua

HO

ND

AR

RIB

IKO

ES

KO

LA

KO

AG

EN

DA

21

2011 - 2012

A m a G u a d a l u p e k o a i k a s t e t x e a , S a n J o s é – G u r u t z e a r e n A l a b a k

i k a s t e t x e a , Ta l a i a H o n d a r r i b i k o E s k o l a e t a Ta l a i a I n s t i t u t u a .

2

PAUSOZ PAUSO, MUGITZEKO MODU OSASUNTSUEN ALDE

NOLAKOA IZAN DA PARTE-HARTZEA?

Eskolarteko Foroan hezkuntza programa honetan lanean burubelarri dihardugun eragileen parte-hartzea nolakoa izan den eztabaidatu dugu eta ondorio honetara iritsi gara:

L A S E S C U E L A S A F A V O R D E L A M O V I L I D A D S O S T E N I B L E

Durante e l curso 201 1/2012 e l tema pr inc ipa l t ra tado dentro de l progra-

ma educat ivo de la Agenda 21 Esco lar ha s ido la M OV I L I D A D S O S T E -

N I B L E . Es te ha s ido e l cuar to año en e l que los centros esco lares de

Hondarr ib ia par t ic ipamos en la Agenda 21 Esco lar.

Ikasleak eta eskolako langileak

Irakasleak, gurasoak eta Udala

AUrrEko IkAstUrtEArEkIn AldErAtUz, IrAkAslEEn, gUrAsoEn EtA UdAl ordEzkArIEn pArtE-hArtzEArEn

kAlItAtEAk bEhErA EgIn dU. IrAkAslE Ez dIrEn EskolAko gAInErAko lAngIlEEnA,

AldIz, hobEtU EgIn dA

D I A G N Ó S T I C O D E L A P A R T I C I P A C I Ó N

En e l Foro In teresco lar hemos eva luado la ca l idad de la

par t ic ipac ión de la comun idad esco lar en la Agenda 21 Es-

co lar y , en genera l , podemos dec i r que la par t ic ipac ión de l

a lumnado y de l@s trabajador@s (no profesorado) de l

centro esco lar es buena, mientras que la de l profesorado,

e l de los padres y las madres , y e l de los responsab les

mun ic ipa les es regu lar (mejorab le ) .

hondarribiko eskoletan Eskolako Agenda 21 izeneko hez-kuntza programa lantzen dugun 4. ikasturtea izan da aurten-goa. 2011/2012 ikasturtean 2.000 ikasle inguruk landu dugun gaia MUgIkortAsUn IrAUnkorrA izan da. Aldizkari honetan zehar aurten emandako pauso nagusiak laburbil-tzen dira.

3

ZER EgIN Dugu IKAsTuRTEAN ZEHAR?

honAkoAk dIrA IkAstUrtE honEtAn zEhAr EskolEk EMAn dItUgUn pAUso nAgUsIAk

Aurreko ikasturtean sortutako material eta artelanekin hondakinei eta urari buruzko erakusketa bat antolatu genuen zuloaga Etxean.

Mugikortasun iraunkorraren gaian sakontzeko sentsi-bilizazio ekintza ezberdinak egin ditugu: bideoak, irra-tsaioak, jolasak, txoko berdea apaintzea, …

Eskola zentroan mugikortasunarekin zerikusia duten azpiegitura ezberdinen eta eskolatik gertuen geratzen den eremuaren azterketa egin dugu (autobus geltokiak, espaloiak, oinezkoen guneak, etab.).

herriko diagnostikoa egiteko, herritarrei mugikorta-sunari buruzko inkestak egin dizkiegu.

Mugikortasunari buruz ditugun ohiturak ezagutzeko as-moz, ikasturtean zehar galdetegi ezberdinak bete eta lortutako emaitzak gelan aztertu ditugu.

Maiatzaren 24an Eskolarteko Foroa ospatu genuen, ikasturtean zehar egindako lana aurkezteko, eragile ezberdinen partaidetza maila ebaluatzeko eta eskola guztion konpromisoak eta Udalari zuzendutako eskae-rak adosteko.

R E S U M E N D E L C U R S O

A lo largo de l curso 201 1/2012 hemos organ izado

d iversas act iv idades para profund izar en e l tema

de la movi l idad, ta les como:

• Ta l leres , juegos , expos ic iones y concursos .

• Aná l is is de la s i tuac ión de las in f raestructuras re lac ionadas con la movi l idad más próx imas a los centros esco lares .

• Encuestas a la pob lac ión sobre neces idades de l mun ic ip io y háb i tos re lac ionados con la movi l idad .

• Reun iones de los órganos de part ic ipac ión (Comis ión de Medio Ambiente de l centro , Foro In teresco lar, etc . ) .

• Par t ic ipac ión en otros programas educat ivos de conten ido ambienta l .

garapen iraunkorrarekin zerikusia duten beste pro-grama batzuetan ere parte hartzen jarraitu dugu (Az-terkosta, Ibaialde, …).

Eskola barruan Ingurumen batzordea osatu eta ikastur-tean zehar partaidetza-organo horren bilera ezberdinak antolatu ditugu.

4

D I A G N Ó S T I C O D E L A P A R T I C I P A C I Ó N

En e l Foro In teresco lar hemos eva luado la ca l idad de la par t ic ipac ión de la comun idad esco lar en

la Agenda 21 Esco lar y , en genera l , podemos dec i r que la par t ic ipac ión de l a lumnado y de l@s

trabajador@s (no profesorado) de l centro esco lar es buena, mientras que la de l profesorado, e l

de los padres y las madres , y e l de los responsab les mun ic ipa les es regu lar (mejorab le ) .

IkAstUrtEArEn 2. hIrUhIlEkoAn IkAslEAk kAlErA IrtEn gInEn MUgIkortAsUnArI bUrUzko hondArrIbIko EgoErA AztErtzErA. horrEtArAko, EskolA bAkoItzAk AztErtU dItUEn AUzoEtAko hErrItArrEI InkEstAk EgIn dIzkIEgU. hAUEk dIrA EMAItzA nAgUsIAk:

hondarribiko bidegorri sarea osatu gabe dago. Azken urteetan bizikletarentzako bide zati berriak eraiki diren arren, lotura falta antzeman da auzoen arteko joan-eto-rrietarako.

Irun eta hondarribia artean bidegorria eraiki gabe dago.

hondarribia eskualdez kanpoko herriekin autobus bidez lotzerako orduan, herriak zenbait hutsune ditu hainbat herritarren esanetan.

Eskualde barruko garraio publikoaren zerbitzua hobetze-ko beharra adierazi dute zenbait herritarrek (ordutegiak, linea kopurua eta horien ibilbidea, …).

herrian zarata gehien eragiten duten motordun ibil-gailuak motorrak dira herritar gehienez ustez (ondoren, autoak eta azkenik, autobusa).

herriko espaloiak eta oinezkoen guneak orokorrean egoera onean aurkitzen diren arren, toki batzuetan oinez-koen joan-etorriak oztopatzen dituzten elementuak edo trabak badira.

herritar gehienek autobus geltoki bat dute etxetik 10 mi-nutu baino gutxiagora.

herritar gehienen ustez, bus geltokiak egoera onean edo nahiko onean aurkitzen dira.

oraindik badago herritarren zati bat normalean eroske-tak egitera herritik kanpora joaten dena eta, horretarako, autoa erabiltzeko ohitura duena.

Erosketak herrian bertan egiten dituzten herritarren 1/3, gutxi gorabehera, oinez joaten da saltokietara, beste 1/3 autoz mugitzen da eta gainerakoak bizikletan, motorrean, busean edo modu konbinatuetan desplazatzen dira.

lanera autoan joaten direla erantzun dutenetatik (he-rritarren erdia gutxi gorabehera), ia denek adierazi dute prest egongo liratekeela beraien lankideekin autoa par-tekatzeko.

HERRIKO DIAgNOsIAREN ONDORIOAK

C O N C L U S I O N E S D E L D I A G N Ó S T I C O

Para e laborar e l d iagnóst ico mun ic ipa l , hemos rea l i zado una

ser ie de encuestas a la pob lac ión . Es tas son a lgunas de las

conc lus iones :

La red de carr i les-b ic i de l mun ic ip io está incompleta . As im ismo,

no hay conex ión entre los carr i les-b ic i de Hondarr ib ia y la red

c ic l i s ta de I run .

Hay margen de mejora en la ofer ta de transporte púb l ico de l

mun ic ip io , de la comarca, as í como de las l í neas de autobús

que conectan Hondarr ib ia con los mun ic ip ios de fuera de la

comarca.

Las motos son e l modo de transporte motor izado que mayor

ru ido genera .

Aunque las aceras y espac ios peatona les de Hondarr ib ia se

encuentran en buen estado, en a lgunos puntos de l mun ic ip io

hay e lementos que obstacu l i zan los desp lazamientos rea l i zados

a p ie .

La mayor ía de la pob lac ión d ispone de una parada de autobús

a menos de 10 minu tos de su casa . En genera l , las paradas de

bus están en buen estado.

La mayor ía de personas que van a l t rabajo en coche están

d ispuestas a compart i r lo para d icha f ina l idad .

5

guRE KONPROMIsOAK

EskolArtEko ForoAn

AdostUtAko lEhEntAsUn AltUko EtA

ErtAInEko konproMIsoAk

hAUEk dIrA

Lehentasun altukoak

herrian zehar oinez egiten ditugun joan-etorrietan bidean zehar topatutako sei-naleak errespetatuko ditugu (zebrabi-deak, semaforoak, …).

Eskolara autoz baldin bagoaz, gurasoak animatuko ditugu beste guraso batzue-kin autoa partekatzera (horrela, autoan ikasle bat baino gehiago joango gara eta kutsadura gutxiago sortuko dugu).

Eskolako autobusean eta baita garraio publikoko beste ibilgailuetan guztion se-gurtasunarekin zerikusia duten oharrak eta aginduak errespetatuko ditugu.

oinez goazenean, bidegorritik ibili be-harrean espaloitik joango gara, bizikleta edo patinean ibiltzen direnei trabarik ez egiteko.

gauez bizikleta hartu behar badugu, argia jarri eta bestelako segurtasun neurriak kontuan izango ditugu.

6

Lehentasun ertaina dutenak

“Eskolako bidea” proiektua martxan jartzeko, eskola komunitatea osatzen duten eragile ezber-dinak informatu eta ekimenean parte hartzeko beharrezko pausoak emango ditugu.

Inguruko herrietara bidaiatzeko, oinez edo bi-zikletaz joateko aukerarik ez dugunean, garraio publikoa erabili dezakegun aztertu eta, ahal iza-nez gero, hura erabiliko dugu.

“Eskola kirola” programako ekintzak antolatzen diren lekuetara joatean, gurasoek autoa parte-katzeko ahaleginak egingo ditugu.

Ikasle eta irakasleek eskolara bizikletaz etortze-ko orduan bizikletak eta patineteak aparkatzeko lekuak izateko erraztasun gehien jartzen saia-tuko gara (udala eta beste instituzioekin elkar-lanean).

prInCIpAlEs CoMproMIsos dE los CEntros EsColArEs

Tras la labor rea l i zada a lo largo de l curso , estos son los pr in-

c ipa les compromisos adqu i r idos :

• En los desp lazamientos a p ie , respetaremos la seña les

de l camino .

• S i nos t raen a la escue la en coche, an imaremos a

nuestros padres y nuestras madres a que compartan

e l coche con otras fami l ias .

• Respetaremos los av isos y las ins t rucc iones de segur i-

dad cuando v iajemos en e l bus de l centro esco lar as í

como en otros medios de transporte púb l ico .

• Cuando nos movamos a p ie , no invad iremos e l carr i l

b ic i .

• Pondremos la luz nocturna y tendremos en cuenta e l

resto de medidas de segur idad en los desp lazamientos

en b ic i que rea l icemos de noche.

• Daremos los pasos necesar ios para poner en marcha

e l proyecto de l Camino Esco lar.

• Cuando no podamos movernos a p ie o en b ic i , t ra ta-

remos de ut i l i zar e l t ranspor te púb l ico en los desp laza-

mientos rea l i zados fuera de l mun ic ip io .

• En las act iv idades extraesco lares , t ra taremos de que

nuestros padres y nuestras madres compartan e l co-

che .

• I ncent ivaremos los desp lazamientos en b ic i o en pat ine-

te para acud i r a la escue la .

7

Tras e l t rabajo rea l i zado durante e l

curso esco lar, hemos completado e l

d iagnóst ico en torno a la movi l idad sos-

ten ib le , y le hemos transmi t ido a l Ayun-

tamiento las def ic ienc ias y las mejoras

necesar ias der ivadas de l mismo, para

que ana l ice y ponga en marcha las s i-

gu ientes propuestas ( resumen de las

pr inc ipa les so l ic i tudes presentadas) :

Completar la red de b idegorr is de l mun ic ip io .

Garant izar que e l a lumbrado púb l ico cercano a la red c ic lab le de Honda-rr ib ia es adecuado.

Dar los pasos necesar ios para co-nectar Hondarr ib ia e I run mediante carr i les b ic i .

S iempre que sea pos ib le , garant izar que las paradas de autobús t ienen marques ina .

Poner en marcha las medidas ne-cesar ias para mejorar la ofer ta de transporte púb l ico (de l mun ic ip io , de la comarca, y las conex iones de Hondarr ib ia con mun ic ip ios de fuera de la comarca) .

Ana l i zar la pos ib i l idad de constru i r más zonas peatona les .

Rea l i zar las actuac iones necesa-r ias para mejorar las def ic ienc ias detectadas en a lgunas aceras de l mun ic ip io .

Ana l i zar los efectos de las v ías de una so la d i recc ión y de las rotondas en e l t ráf ico rodado.

Poner en marcha las medidas nece-sar ias frente a los atascos que se producen en horas punta en barr ios y ca l les concretas de l mun ic ip io .

Organ izar act iv idades de educac ión v ia l en los centros esco lares .

Ce lebrar anua lmente la Semana de la Mov i l idad Sosten ib le .

Ana l i zar e l uso de l coche en Honda-rr ib ia y d i fund i r entre la c iudadan ía buenas práct icas sobre movi l idad sosten ib le .

ZER EsKATu DIOgu uDALARI?

IkAstUrtEAn zEhAr EgIndAko lAnArEn ondorIoz, MUgIkortAsUn IrAUnkorrArI bUrUzko dIAgnosIA osAtU dUgU EtA bErtAtIk ErAtorrItAko ondorIoAk kontUAn hArtUz, hAInbAt EskAErA AUrkEztU dIzkIogU

BIDEgORRIAK

1) herriko bidegorri sarea osatzea, auzoen arteko joan-etorriak ere bidegorritik atera gabe egin ahal izateko (ezinezkoa den puntuetan, bi-zikleta erabiltzaileen segurtasuna bermatzen duten neurriak hartzea –adibidez, herriko zenbait errepideetan autoen abiadura mantsotzeko baliabideak bideratuz-).

2) gauez ere bidegorrietan dabiltzan herritarren segurtasuna ber-matzeko, sare osoan argiztapen publikoa egokia dela bermatzea.

3) hondarribia Irunekin bidegorri bidez lotzeko beharrezko pausoak aurrera eramatea.

4) herriko auzoetan bizikleta aparkalekuak edo heldulekuak jartzeko toki aproposak bilatzea eta behar den tokietan azpiegitura hori eraiki-tzea (baita eskoletan edo eskoletatik gertu ere).

5) Eraikita dagoen bidegorri sarean aurki daitezkeen oztopoak edo gabeziak antzeman eta horiek konpontzea.

gARRAIO PuBLIKOA

1) Ahal den bus geltoki gehienetan estalpea jartzea (markesinak bus zutabeen ordez).

2) hondarribia eskualdeko gainerako herriekin nahiz eskualdetik kanpoko herriekin lotzeko dagoen garraio publikoko eskaintza hobe-tzeko neurriak aztertu eta horiek ezartzea (autobusaren egungo es-kaintza hobetuz eta beste garraio publikoko alternatiba batzuk ere aztertuz –adibidez, tranbia-).

3) herriko nahiz eskualdeko garraio publikoko eskaintza koordina-tzeko bideak martxan jartzea (adibidez, eskualdeko Mugikortasun Mahaiko bileretan), garraio publikoko eskaintza herritarrentzat ahalik eta eraginkor eta erakargarriena izan dadin.

S O L I C I T U D E S A L A Y U N T A M I E N T O

8

4) herrian kokatutako bus markesinak egoera onean man-tentzeko beharrezko jarraipen lanak egitea eta geltoki guztie-tan zerbitzuari buruzko informazioa badagoela bermatzea.

HERRIKO EsPALOIAK ETA OINEZKOEN BIDEAK

1) hondarribian oinezkoen gune gehiago eraikitzeko aukerak aztertu.

2) herriko zenbait kaletan dauden espaloien egoera hobe-tzeko neurriak hartu (espaloiak behar den tokietan zabalduz, hautsita dauden eremuak konponduz, behar den tokietan ga-raiera jaitsiz, etab.).

3) oinezkoen joan-etorriak oztopa ditzaketen trabak ezabatu edo konpontzeko neurriak hartu (gaizki aparkatutako motor-dun ibilgailuak adibidez).

MOTORDuN IBILgAILu PRIBATuAK

1) Noranzko bakarreko kaleek eta biribilguneek trafikoan du-ten eragina aztertzea. hau da, askotan, autoz edo motoan leku batetik bestera joateko ibilbidea zuzenean egin beharrean, puntu batera joatera eta gero atzera egitera behartuta dago herritarra. horrek zirkulazio denbora luzatu egiten du, erre-gai kontsumoa handituz eta berotegi Efektuko gasen igorpena handituz.

2) herriko zenbait auzotan edo eremuetan (bidegurutzeak, es-aterako) eta eguneko puntako orduetan sortzen diren trafiko ilaren arazoari aurre egiteko neurriak ezartzen jarraitzea.

3) Autoa partekatzeko aukerak handitzeko, hondarribiko Udalak laguntza programa edo ekimenen bat aurrera eraman ote daitekeen aztertzea.

4) batez ere motorra duten zenbait herritarrek eragiten duten zarata ekiditeko beharrezko neurriak aztertu eta behar den puntuetan horiek martxan jartzea.

MugIKORTAsuN IRAuNKORRAREN HEZKuNTZA ETA sENTsIBILIZAZIOA

1) Eskoletan berriz ere bide-heziketako saioak antolatzea, mu-gikortasun iraunkorrari buruzko irizpideak ere barneratzen dituena.

2) Urtero (irailean) Udalak Mugikortasun Iraunkorraren As-tearekin bat egitea.

3) Autoaren erabilera aztertu eta mugikortasun iraunkorra-ren inguruko aholkuak herritarren artean zabaldu, besteak beste, erosketak egiterako orduan autoaren aurrean erabili daitezkeen bestelako garraiobideak sustatuz (busa, bizikleta, oinez, …).

4) Eskolek hurrengo ikasturtean mugikortasun iraunkorraren gaian sakontzen jarraituko dutenez, Eskolako bide seguruak martxan jartzeko pausoak ematea (“oinez Eskolara” ekime-na). horretarako, eskolek eta Udalak elkarlanean aritzea pro-posatzen dugu.

5) Eskolara oinez joateko bide seguruak diseinatzen hasteaz gain, eskolara modu seguruan bizikletan edo patinetean joate-ko ekimenak ere aztertzea, hondarribiaren egoerara egokitu daitezkeenak.

6) Autoen gidariek abiadura mugak errespetatzeko ezarri di-ren neurriekin aurrera jarraitu.