10. las diferencias controversias y conflictos sociales

62
Nº 10 - Setiembre 2013 Informe de diferencias, controversias y conflictos sociales Diálogo y Prevención Garantía de Desarrollo

Upload: trinhhuong

Post on 30-Dec-2016

234 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Nº 10 - Setiembre 2013Informe de diferencias, controversias y conflictos sociales

Diá

logo

y P

reve

nci

ón

Gar

antí

a d

e D

esar

rollo

Page 2: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

WillaqnikiInforme de diferencias, controversias y conflictos sociales

Oficina Nacional de Diálogo y Sostenibilidad - ONDSPresidencia del Consejo de Ministros de la República del Perú - PCM

Juan Jiménez Mayor Presidente del Consejo de Ministros de la República del Perú

Vladimiro Huaroc Portocarrero Alto Comisionado de la Oficina Nacional de Diálogo y Sostenibilidad ONDS-PCM

José Reátegui Bardales, Asesor de la ONDS-PCM

Coordinación y análisis del informeIván Mendoza Villarreal, responsable de la Unidad de Investigación y Análisis de la ONDS - PCM Rosa Pizarro Cabezas, Unidad de Investigación y Análisis de la ONDS - PCM Ivette Castañeda García,

Diseño y diagramaciónMarko Capcha Solís

Décima edición, 500 ejemplares.Impreso en GMC Digital SACCalle Elías Aguirre 126, Of. 704, Miraflores

Hecho el depósito legal en la Biblioteca Nacional del Perú Nº 2013 - 13522

OFICINA NACIONAL DE DIÁLOGO Y SOSTENIBILIDAD – ONDS-PCM. Willaqniki N° 10. Lima, setiembre 2013

Las opiniones, análisis y recomendaciones de política no reflejan necesariamente el punto de vista del Programa de las Naciones Unidas para el Desarrollo.

Page 3: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Nº 10 - Setiembre 2013Informe de diferencias, controversias y conflictos sociales

Diá

logo

y P

reve

nci

ón

Gar

antí

a d

e D

esar

rollo

Page 4: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

AIDESEP Asociación Interétnica de Desarrollo de la Selva PeruanaANA Autoridad Nacional del AguaALA Autoridad Local del AguaARA Autoridad Regional AmbientalATFFS Administración Técnica Forestal y de Fauna SilvestreCENEPRED Centro Nacional de Estimación , Prevención y Reducción de Riesgo y DesastresCENSOPAS Centro de Salud Ocupacional y Protección del Ambiente para la SaludCOFOPRI Organismo de Formalización de la Propiedad InformalDGAAM Dirección General de Asuntos Ambientales MinerosINDECI Instituto Nacional de Defensa CivilINEI Instituto Nacional de Estadística e InformáticaMINAG Ministerio de AgriculturaMINAM Ministerio del AmbienteMINEDU Ministerio de EducaciónMINEM Ministerio de Energía y MinasMIMP Ministerio de la Mujer y poblaciones vulnerablesMINSA Ministerio de SaludOEFA Oficina de Evaluación y Fiscalización AmbientalONDS Oficina Nacional de Diálogo y Sostenibilidad OIRA Organización Indígena Regional de la provincia de AtalayaPART Programa de Alerta y Respuesta TempranaPCM Presidencia del Consejo de MinistrosPNUD Programa de las Naciones Unidas para el DesarrolloPRODUCE Ministerio de la ProducciónRREE Ministerio de Relaciones ExterioresSENAMHI Servicio Nacional de Meteorología e Hidrología del PerúSERNAMP Servicio Nacional de Áreas Naturales Protegidas por el EstadoSUTEP Sindicato Único de Trabajadores en la Educación del PerúVIVIENDA Ministerio de Vivienda

Lista de Acrónimos

Page 5: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Índice

Presentación

Las diferencias, controversias y conflictos sociales gestionados por la ONDS: algunas tendencias del período

Mesas de Diálogo y desarrollo: un breve panorama

La gestión del Diálogo en el mes de agosto

Los casos en Prevención

ANEXOS ANEXO N° 1: Funciones de la Oficina Nacional de Diálogo y Sostenibilidad ANEXO N° 2: Las fuentes del estudio ANEXO N° 3: Matriz de casos en Gestión ANEXO N° 4: Matriz de casos en Prevención

Page 6: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Presidente del Consejo de Ministros, Juan Jiménez Mayor liderando la Gran Marcha por la Paz y el Desarrollo en el distrito de Pichari en Cusco, zona del VRAEM.18.- 08 - 2013

Presidente del Consejo de Ministros, Juan Jiménez Mayor con el lider del PPC, Luis Bedoya Reyes en la apertura del diálogo polí-tico por la gobernabilidad del país.26 - 08 - 2013

Foto archivo Área de prensa - PCM

Page 7: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Presentación

Juan Jiménez MayorPresidente del Consejo de Ministros

La ONDS celebró recientemente su primer año de existencia, presentando un balance de sus actividades así como las perspectivas del trabajo del Estado en materia de conflictividad social para los siguientes años.

Un eje importante en la propuesta de la ONDS es el diálogo para gestionar la conflictividad social. Este justamente ha sido y es la clave de la orientación general de la Presidencia del Consejo de Ministros y del gabinete que me honro en presidir, tal cual lo anunciáramos hace más de un año al asumir el cargo. Los temas en torno a los cuales se viene realizando el diálogo, serán armonizados en una agenda de trabajo y presentados al país con iniciativas de todas las fuerzas políticas.

En esta línea es que actualmente nos empeñamos en desarrollar un diálogo político con las fuerzas políti-cas del país, con la finalidad alcanzar consensos sobre temas fundamentales en materia de agenda social, seguridad y crecimiento. Nuestra perspectiva es im-

pulsar la formación de una ética política que permita un mejor entendimiento entre los actores políticos.

Por otra parte, debemos señalar que en su décima edición, Willaqniki presenta dos artículos de análisis: el primero está relacionado con la evolución y tendencias de los conflictos sociales y los casos en prevención gestionados por la ONDS en el período transcurrido entre noviembre del 2012 (fecha en que comenzó la publicación de Willaqniki) y julio del 2013. Si bien el lapso transcurrido es aún corto, su análisis permite obtener algunas interesantes constataciones, tal cual se comprobará con su lectura.

El segundo artículo aborda el tema de las mesas de diálogo y desarrollo; utilizando el material empírico disponible en la oficina, se presenta un breve panorama de los espacios actualmente en gestión.

Se presenta finalmente un balance de los conflictos so-ciales y de los casos en prevención correspondientes al mes de agosto.

Page 8: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales
Page 9: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

7

Algunas tendencias del periodo

Las diferencias, controversias y conflictos sociales gestionados por la ONDS

El presente artículo busca hacer un análisis de la evolución de los conflictos sociales gestionados desde la ONDS, de acuerdo a sus competencias, tomando como período de referencia los meses transcurridos entre noviembre del 2012 y julio del 2013. Estas fechas coinciden con la publicación del primero y del noveno número del informe mensual Willaqniki, donde se da cuenta de las diferencias, controversias y conflictos. En este lapso, se han encontrado dos importantes tendencias:

1) El número de conflictos reportados ha sido bastante estable, con pocas variaciones a lo largo de los 9 meses considerados. Las cifras han oscilado entre 60 y 66 casos. Se observa incluso que entre el inicio y fin del periodo analizado las cifras son similares.

2) A diferencia de los conflictos, el número de diferen-cias y controversias reportadas ha variado sustan-cialmente; a julio del 2013 es un 150% mayor que en noviembre del año anterior.

¿Qué estarían expresando estas similitudes y diferencias detectadas en esta etapa de intervención de la ONDS?

Una primera idea tiene que ver con el hecho de que la cantidad de conflictos no suele registrar variaciones sustanciales en plazos relativamente cortos, a pesar de la imagen que a primera vista pueda tenerse en la opinión pública.

Una segunda idea es que la ONDS ha ido prestando una importancia creciente a su intervención en etapas tempranas del ciclo del conflicto, lo que no sólo se evidencia por el número creciente de casos ingre-sados para su tratamiento preventivo, sino también en un avance cuantitativo y cualitativo del trabajo.

En términos cuantitativos, a julio del 2013, la ONDS tiene a su cargo 122 casos, frente a 89 de noviembre del 2012, como resultado del crecimiento de su cobertura de intervención en todas las regiones del país, lo que se ha ido evidenciando en cada uno de los números publicados del informe mensual.

En términos cualitativos, la ONDS ha logrado captar un número creciente de casos en etapas tempranas, permitiendo evitar estallidos o escalamientos conducentes a crisis que pueden desembocar incluso en actos violentos con lamentables pérdidas de vidas humanas y daños a la propiedad pública y privada. Evitar esto requiere atender oportunamente las demandas de la población y afirmar y consolidar la presencia estatal.

Se ha ido avanzando en lograr un trabajo más concertado y ágil del Poder Ejecutivo en su conjunto y en especial de la ONDS. Parte de este esfuerzo ha significado reforzar la prevención como una apuesta importante de la oficina por desarrollar una estrategia del Estado para acercarse a las tensiones y demandas sociales en nuestro país.

Page 10: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

6664 63 63

61 6063 64 65

23

3942 41

5053

57 56 57

0

10

20

30

40

50

60

70

Noviembre Diciembre Enero Febrero Marzo Abril Mayo Junio Julio

Gestión Prevención

Gráfico N° 01Número de casos reportados en el sistema de información de la ONDS,

periodo Noviembre 2012 – Julio 2013

Fuente: Sistema de Información de la ONDS, actualizado al 02 de agosto del 2013

1. GESTIÓN DEL DIÁLOGO

De acuerdo a lo mencionado anteriormente, en el período en que se ha venido publicando Willaqniki (noviembre 2012- julio 2013) los tipos de conflictos abordados por la ONDS han tenido una evolución estable. Así, los conflictos por minería han represen-tado la tercera parte del total atendido por la Oficina, y tal como se observa en el cuadro N° 1, su número no ha tenido grandes cambios. Similar comportamiento se observa en los otros tipos, con una excepción puntual representada por los catalogados como “otros”, que han crecido de manera importante en el período, aunque en términos absolutos, su número sea pequeño. (de 1 a 5 entre febrero y julio del 2013).

Estas cifras indican que la importancia relativa de los conflictos mineros se mantiene, y la inclusión creciente de los “otros” muestran que la intervención de la ONDS se está diversificando, dándose una mayor apertura y presencia del Poder Ejecutivo en casos donde anteriormente no se intervenía.

Características de los conflictos

El comportamiento de los conflictos más frecuentes, como aquellos relacionados a la minería, a la minería ilegal e informal e hidrocarburos muestra pocas variaciones, sobre todo en los dos primeros tipos. En otras palabras, el número y los casos específicos se mantienen constantes durante el período analizado.

En cuanto a su duración, los conflictos por minería y minería ilegal e informal se mantienen en el sistema más de 8 meses (8.4 meses y 8.9 meses, respectivamente) y, en el período transcurrido, son muy pocos los casos que han salido o ingresado.

Es así que 19 de los 23 conflictos mineros perma-necieron en gestión durante todo el período (83%), tres ingresaron como nuevos y sólo uno salió del sistema, después de 5 meses (ver cuadro N° 3).

Casos atendidos por la ONDS

Conflictos por minería

2012 2013

Page 11: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

9

Asimismo, 10 de los 11 conflictos en minería informal e ilegal, se han mantenido los 9 meses (91%) y sólo uno de ellos ingresó como nuevo, registrado por 8 meses consecutivos (ver cuadro No 3).

Los conflictos en torno a hidrocarburos presentan una variabilidad relativamente mayor en el período, aunque la mayoría de ellos (8 de 11) duró todo el tiempo considerado; uno ingresó como nuevo, y estuvo por 4 meses en el sistema; mientras dos salieron, después de estar entre 2 - 5 meses. En promedio, los conflictos por hidrocarburos se han mantenido unos 7.5 meses, reflejando una mayor movilidad y menor duración (ver cuadro No 3).

2. PREVENCIÓN

A diferencia de lo observado a propósito de los con-flictos, el número de casos en prevención ha crecido de manera importante en estos nueve meses. Esto está relacionado con un aumento significativo de los mineros, en primer lugar y de casos catalogados como “otros” (ver cuadro No 2), y con la voluntad de la ONDS para abocarse con más ahínco a la tarea pre-ventiva, la cual implica abordar de manera temprana las demandas expresadas por los actores sociales.

En los nueve meses, las diferencias y controversias de tipo minero han pasado de 9 a 24, siendo en el periodo analizado, además, los casos más numerosos. En segundo lugar, los categorizados como “otros”, han ido ganando terreno, pasando de 3 a 9. Las otras diferencias y controversias también han crecido, pero el aumento no ha sido tan significativo. No es una novedad que las diferencias y controversias mineras sean las más numerosas, pues se sabe que la actividad minera (grande y mediana) es la que genera las mayores tensiones sociales en el país. Lo que sí representa una novedad, y en esto coincide con lo encontrado en conflictos, es la aparición creciente de los identificados como “otros”, que son heterogéneos entre sí, aunque en la mayoría se repite como deman-da la falta de programas, obras públicas o la mala actuación de los gobiernos locales. Esto indicaría el involucramiento de la ONDS en este tipo de proble-mática.

Características de las diferencias y controversias

A diferencia de lo observado en los conflictos, las diferencias y controversias en prevención han tenido un mayor dinamismo, lo que se puede observar por su creciente cantidad y su menor tiempo de perma-nencia dentro del sistema.

Las diferencias y controversias de tipo minero, están en el sistema unos 6.25 meses en promedio, dos meses menos en relación a lo encontrado en los conflictos de este mismo tipo.

Un poco más de la mitad de las 28 diferencias y controversias mineras, han ingresado como nuevos casos durante el periodo analizado (16). Además, algo menos de la tercera parte se han mantenido los 9 meses analizados (9). Finalmente, solo un caso reportado ingresó y salió del sistema durante el periodo analizado (el caso Centro Poblado La Islilla y Empresa Minera Andalucita).

Estas cifras nos indican que la menor permanencia dentro del sistema no se relaciona necesariamente a la salida de casos, y por ende a su resolución, sino al ingreso de otros nuevos que rebajan los promedios (9).

Las diferencias y controversias relacionadas a la categoría “otros” se mantienen en el sistema unos 4.3 meses en promedio, menos de la mitad del periodo analizado. De las 13 diferencias y controversias reportadas como “otros”, 11 ingresaron como nuevas. Otras dos entraron y salieron, manteniéndose entre 5 y 2 meses.

Lo que se encuentra en ambas tipologías, en consecuencia es un dinamismo relacionado a la inclusión de nuevos casos, más que al ingreso y salida de los mismos durante el periodo analizado.

3. CONCLUSIONES

El examen de la información disponible en el período noviembre 2012 - julio 2013 muestra la existencia de importantes diferencias entre los casos que la ONDS gestiona en etapa de conflicto y de prevención. Por un lado, los primeros muestran una gran estabilidad numérica, ya que entre los inicios y fines de la etapa considerada, su cantidad es prácticamente similar. Por otro lado, los casos en prevención tienen un dinamismo relativamente mayor, pues han crecido en más de 150%. Esta diferencia está asociada fundamentalmente con el creciente aumento en la cobertura de las actividades de prevención por parte de la ONDS.

En los 9 meses del período en cuestión, más de las tres cuartas partes de los conflictos han permanecido, aun cuando se encuentren ciertas diferencias entre los de carácter minero, minería informal e ilegal y los de hidrocarburos. Esto estaría dando cuenta de que, aun cuando los estallidos y momentos de crisis hayan sido revertidos, la solución definitiva requiere unos plazos

Page 12: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

mayores al lapso de tiempo para el cual se dispone de información. La situación expresa también la complejidad en el tratamiento de un conflicto, sobre todo si éste ha escalado, y la dificultad de encontrar salidas inmediatas.

Los casos en prevención tienen una duración promedio algo menor, lo que a primera vista puede confirmar que la intervención en etapas tempranas contribuye a solucionar los problemas de manera más rápida. Esto sin embargo debe ser confirmado utilizando períodos de referencia más amplios, pues hay muy pocos ejemplos que hayan ingresado y salido del sistema en los meses considerados. Más adelante, una mirada histórica amplia permitirá

comprobar que tan amplias son las diferencias entre la duración de la gestión de los casos abordados en prevención y aquellos atendidos una vez que el conflicto se ha desencadenado.

A partir de lo antes expuesto, cabe mencionar la necesidad de desarrollar estudios en profundidad sobre las características y tendencias de los conflictos y casos en prevención, tomando en cuenta su duración promedio real, pero también los factores que la determinan. Un requisito básico para ello es diseñar conceptos que permitan precisar cuándo se puede considerar un caso como resuelto, qué rol específico juega o debe jugar la ONDS y el Estado en general a lo largo del ciclo de cada conflicto.

Tipología NOV DIC ENE FEB MAR ABR MAY JUN JUL

Minería 21 22 23 23 23 22 22 22 22

Minería Informal/ Ilegal 10 10 11 11 11 11 11 11 11

Hidrocarburos 10 10 9 9 9 8 9 9 9

Agrario 8 8 7 7 6 7 6 6 6

Demarcación Territorial 6 6 6 6 5 5 5 5 5

Otros 1 1 2 3 4 5

Laborales 4 3 2 2 2 2 4 4 4

Hídricos 4 3 3 2 2 2 2 2 2

Energéticos 3 2 2 2 2 1 1 1 1

Total 66 64 63 63 61 60 63 64 65

Cuadro N° 1Gestión: Número de conflictos según tipo, noviembre 2012 a julio 2013

Fuente: Sistema de Información de la ONDS, actualizado al 02 de agosto del 2013

Cuadro N° 2Prevención: Número de diferencias y controversias según tipo, noviembre 2012 a julio 2013

Tipología NOV DIC ENE FEB MAR ABR MAY JUN JUL

Minería 9 15 16 16 20 22 23 23 24

Otros 2 6 6 5 6 7 9 9 9

Demarcación Territorial 1 3 3 4 5 5 5 5 5

Agrario 3 1 2 3 4 3 4 4 4

Hidrocarburos 2 5 6 5 6 7 6 4 4

Energéticos 3 3 2 4 4 3 3 3

Laborales 3 4 4 3 3 3 2 3 3

Hídricos 1 3 3

Minería Informal/ Ilegal 3 2 2 2 2 2 2 2 2

Total 23 39 42 41 50 53 54 56 57

Page 13: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

11

Tipo Nombre del caso Ubicación Región NOV DIC ENE FEB MAR ABR MAY JUN JUL Meses

MineríaProyecto Minero Afrodita y mineros informales en Amazonas

Distrito de Cenepa/ Provincia de Condorcanqui

Amazonas 9

MineríaAMUCEP (Huari) Compañía Minera Antamina

Distritos de Chavín de Huantar y San Marcos/ Provincia de Huari

Ancash 9

MineríaAyash Huaripampa (Empresa Minera Antamina)

Localidad de Ayash Huaripampa/ Distrito de San Marcos/ Provincia de Huari

Ancash 9

MineríaCátac (Compañía Minera Antamina)

Distrito de Cátac/ Provincia de Recuay

Ancash 9

MineríaComunidades de Atupa y Atahuran (Jangas) y Minera Barrick

Distrito de Jangas/ Provincia de Huaraz

Ancash 9

MineríaHuarmey (Empresa Minera Antamina)

Provincia de Huarmey Ancash 9

Minería Provincia de Bolognesi Provincia de Bolognesi Ancash 4

MineríaAcuífero La Shacsha (Minera Yanacocha)

Distrito de Baños del Inca/ Provincia de Cajamarca

Cajamarca 8

Minería Mesa de Diálogo La Encañada Distrito La Encañada/ Provincia de Cajamarca

Cajamarca 5

MineríaProyecto Cerro Corona (Empresa Goldfields)

Distrito de Hualgayoc/ Provincia de Hualgayoc

Cajamarca 9

MineríaProyecto Minas Conga (Minera Yanacocha)

Distritos de Huasmín y Sorocucho/ Provincia de Celendín;Distrito de Bambamarca/ Provincia de Hualgayoc; Provincia de Cajamarca

Cajamarca 9

Cuadro N° 3Gestión: Conflictos según tipo, noviembre 2012 a julio 2013

Proyecto Minero Huaquillas (Empresa Minera Inca One Metals)

Distrito de Huaquillas/ Provincia de San Ignacio

9

Proyecto minero La Zanja (Empresa Minera Buenaventura)

Provincia de Santa Cruz 9

Proyecto Tantahuatay (Consorcio Minero Coimolache)

Provincia de Hualgayoc 9

Llusco (Empresa Minera Anabi) Distrito de Llusco/ Provincia de Chumbivilcas

9

Tintaya (Empresa Xstrata) Provincia de Espinar 9

Reasentamiento del Distrito de Morococha (Empresa Chinalco)

Distrito de Morococha/ Provincia de Yauli

9

Ampliación Minera Proyecto Las Lagunas (Empresa Barrick Misquichilca)

Distrito de Quiruvilca/ Provincia de Santiago de Chuco

5

Proyecto Cañariaco (Empresa Candente Copper S.A)

Distrito de Cañaris/ Provincia de Ferreñafe

9

Desarrollo de actividades de la empresa SPCC (Fundición de Ilo, Proyecto Minero Cuajone, y Quebrada Honda)

Distritos de Ilo, Pacocha y el Algarrobal/ Provincia de IloDistrito de Torata/ Provincia de Mariscal Nieto

9

Proyecto Aruntani (Empresa Minera Aruntani)

Distritos de Ácora y Pichacani/ Provincia de Puno

9

Proyecto ampliación Toquepala - Southern Perú Cooper Corporation (SPCC)

Distrito de Ilabaya/ Provincia de Jorge Basadre; Provincia de Jorge Basadre y Provincia de Candarave

9

Proyecto Pucamarca (Empresa Minera Minsur)

Distrito de Palca/ Provincia de Tacna

Cajamarca

Cajamarca

Cajamarca

Cusco

Cusco

Junín

La Libertad

Lambayeque

Moquegua

Puno

Tacna

Tacna 9

Minería

Minería

Minería

Minería

Minería

Minería

Minería

Minería

Minería

Minería

Minería

Minería

Minería Promedio 8.4

Gestión

Prevención

Page 14: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Minería Informal/ Ilegal Cuenca del Ramis

Distrito de Crucero/ Provincia de Carabaya; Distritos de Potoni, Asillo, San Anton y Azángaro/ Provincia de Azángaro

Puno 9

Minería Informal/ Ilegal PunoDistrito de Ananea/ Provincia de San Antonio de Putina

Puno 9

Minería Informal/ Ilegal Promedio 8.9

Hidrocarburos REPSOL Lote 57Distrito de Rio Tambo/ Provincia de Satipo Junín 9

Hidrocarburos Perupetro -Lote 64 (Ex Empresa Talisman)

Distrito de Morona/ Provincia de Datem del Marañon Loreto 9

Hidrocarburos

GRAN TIERRA (ex BURLINGTON PERU LIMITED operado por CONOCO PHILLIPS) : Lotes 123 y 129

Distritos de Napo y Belén/ Provincia de Napo Loreto 9

Hidrocarburos MAPLE GAS Lote 31 BComunidad de Canáan de Cachiyacu/ Distrito de Contamana/Provincia de Ucayali

Loreto 9

Hidrocarburos PACIFIC STRATUSLote 135 y EcopetrolLote 137

Comunidad Nativa Matsés del Requena/ Distrito de Yaquerana/ Provincia de Requena

Loreto 9

Hidrocarburos Perenco Lote 67A y 67BDistritos de Napo y Tigre/ Provincia Maynas

Loreto 2

Hidrocarburos PLUSPETROL NORTE: LOTES 8 Y 192 (ex 1AB)

Distritos de Barranca, Cahuapanas, Manseriche, Morona, Pastaza y Andoas/ Provincia de Datem del Marañon

Loreto 9

Minería Informal/ Ilegal Apurímac: minería artesanalProvincias de Grau, Cotabambas y Andahuaylas Apurímac 9

Minería Informal/ Ilegal

Controversia entre mineros en proceso de formalización de Andahuaylas y Chincheros y la JUDRA (Junta de Usuarios del Distrito de Riego de Andahuaylas y Chincheros)

Provincias de Andahuaylas y Chincheros

Apurímac 9

Minería Informal/ IlegalAsociación de mineros informales de Luicho - Santiago 3

Distrito de Colta/ Provincia de Páucar del Sara Sara

Ayacucho 9

Minería Informal/ Ilegal Ica - Mineria Informal Provincia de Nazca Ica 9

Minería Informal/ IlegalLa Libertad Mineria Informal: Patáz

Provincias de Santiago de Chuco, Otuzco, Pataz, Gran Chimú, Bolivar, Sánchez Carrión, Julcan

La Libertad 9

Minería Informal/ IlegalLambayeque - Mineria Informal no metálica

Todas las provincias Lambayeque 9

Minería Informal/ Ilegal Mineros informales de Madre de Dios

Distritos de Laberinto, Tambopata, Las Piedras e Inambari/ Provincia de Tambopata; Distrito de Huepethue/

Provincia de Manu

Madre de Dios 9

Minería Informal/ IlegalProceso de formalización de la Pequeña Minería y Minería Artesanal

Nacional Nacional 8

Minería Informal/ Ilegal Piura

Distritos de Tambogrande y Las Lomas/ Provincia de Piura;Distritos de Lagunas y Suyo/ Provincia de Ayabaca

Piura 9

Tipo Nombre del caso Ubicación Región NOV DIC ENE FEB MAR ABR MAY JUN JUL Meses

Hidrocarburos REPSOL-Lote 109Distrito de Cahuapanas/ Provincia de Datem del Marañon Loreto 9

Hidrocarburos San Lucas de Colán/ Empresa Olympic Perú INC

Paita Piura 4

Hidrocarburos Savia Provincia de Sechura Piura 9

Hidrocarburos BPZ Vs. Pescadores Artesanales. Exploración de Petróleo

Puertos de Zarumilla, Pizarro, Zorritos, Acapulco y Camaras/ Provincias de Tumbes y Contra-Almirante Villar

Tumbes 5

Hidrocarburos Promedio 7.5

Page 15: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Pomacocha Distrito Casapalca/ Provincia Huarochirí

Lima

Proyecto Minero Chucapaca Ichuña Moquegua

Condorcayán

Santa Cruz de Condorcayán/ Distrito de Huayllay/ Provincia de Pasco

Pasco

Municipalidad Provincial de Pasco y Volcan Compañía Minera Provincia de Pasco Pasco

Centro poblado La Islilla y Empresa Minera Andalucita

C.P La Islilla/ Distrito de Paita/ Provincia de Paita

Piura

Minería

Minería

Minería

Minería

Minería

8

1

8

9

3

Intereses por adquisición de terreno(zona minera) de Huancute porHuallhua

Comunidades Campesinas Huallhua y Huancute, Distrito San Javier de Alpabamba/ Provincia Paucar del Sara Sara

Ayacucho

La Comunidad Campesina de Breapampa y Carhuanilla - Cia. Minera Buenaventura.

CC de Ccarhuanilla y Breapampa/ Distrito de Chumpi/ Provincia de Parinacochas

Ayacucho

El Cobro NegroDistrito Llapa/ Provincia San Miguel

Cajamarca

Proyecto Minero La GranjaDistrito Chota/ Provincia Chota Cajamarca

Incumplimiento del acta de acuerdo2007, despido de un grupo detrabajadores de la comunidad. MinaBUENAVENTURA y Comunidadde Ocoyo.

Comunidad Campesina de OCOYO/ Distrito Ocoyo/ Provincia Huaytará

Huancavelica

Minera Raura Distrito Cauri/ Provincia Lauricocha

Huánuco

Marcona - Problemática minera, social y ambiental. Shougang Perú. Marcona Ica

Milpo y la C.C. ChavínDistrito Chavin/ Provincia Chincha Ica

Incumplimiento de los acuerdos firmados entre la Comunidad de Usibamba y la Minera Uzulcochaminig S.A.

San José de Quero Junín

Minería

Minería

Minería

Minería

Minería

Minería

Minería

Minería

Minería

MineríaCentro Metalúrgico La Oroya (Empresa Doe Run)

La Oroya/ Provincia de Yauli

Junín

7

9

7

8

9

9

3

8

3

9

13

Cuadro N° 4Prevención: Casos según tipo, noviembre 2012 a julio 2013

Tipología Nombre del caso Localidad/ Distrito/ Provincia

Departamento NOV DIC ENE FEB MAR ABR MAY JUN JUL Meses

Minería

Comunidad Campesina Santa Rosa de Cajacay/ Distrito de Cajacay/ Provincia Bolognesi

Ancash 2

Minería Pampas y Minera Dynacor Distrito Pampas/ Provincia Pallasca Ancash 9

Minería Santa Cruz de PichuyDistrito de San Marcos / Provincia de Huari Ancash 5

Minería

Desarrollo de los distritos deTapairihua y Pocohuanca,comunidades campesinas de

Tapayrihua y Tiaparo.

Comunidad campesina de Tapayrihua, comunidad campesina de Tiaparo, Distrito de Tapairihua, Distrito de Pocohuanca (provincia Aymaraes, departamento de Apurímac).

Apurímac 7

Minería Proyecto HaquiraC.C. Tambulla/ Distrito Chalhuahuacho/ Provincia Cotabambas

Apurímac 8

Minería CC. Umachulco Cayarani (Condesuyos) Arequipa 8

Minería Minera Bateas Caylloma Arequipa 1

MineríaAsociación de agricultores delanexo La Charpa

Distrito de Pullo / Provincia de Parinacochas Ayacucho 5

Mesa de Trabajo: CAJACAY-ANCASH

Page 16: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Reorganizacion del Seguro Social Nacional Nacional

Oposición a actividades de empresa VALE - MISKI MAYO

Provincia Sechura Piura

FREDDIPT-TOCACHE Tocache San Martín

Pescadores artesanales (de arrastre) de Tumbes

Distritos Canoas de Punta Sal, Zorritos / Provincia Contalmirante Villar; Distrito La Cruz/ Provincia Tumbes

Tumbes

3

3

4

6

Otros

Otros

Otros

Otros

Otros Promedio 4.50

OtrosImplementación Desarrollo Amazónico (Awajun de CORPI, ORPIAN; ODECOFROC y otros)

Provincia Condorcanqui (Amazonas) y Provincia Datem del Marañón (Loreto)

Amazonas y Loreto

Otros Provincia de Casma Casma Ancash

OtrosUniversidad Nacional José María Arguedas

Apurímac

OtrosPescadores artesanales y conexos del Callao y APTM Terminals

Provincia Constitucional del Callao

Callao

OtrosTransporte Ferroviario Cusco-Ollantaytambo-Machupicchu-Hidroeléctrica

Distritos Machupicchu/ Provincia Urubamba; Distrito Santa Teresa/ Provincia La Convención

Cusco

Otros Aeropuerto de Jauja Jauja Junín

OtrosGrupo de Trabajo Multisectorial y ARPI SC (Desarrollo Selva Central)

Provincias de Chanchamayo y Satipo (Junín) y Provincia de Pasco (Pasco)

Junín y Pasco

Otros Puente Moron - Chosica - Chaclacayo Lima Lima

OtrosIncumplimiento de Obras Públicas en la provincia del Manu

Manu Madre de Dios

Otros CETICOS: Ilo y Matarani Provincias Ilo y MataraniMoquegua y Arequipa

8

4

2

5

5

1

8

3

3

8

Minería CIEMSA - COFREDistrito Paratía/ Provincia Lampa Puno

Minería Mesa de Desarrollo Corani

Comunidades

de Chacaconiza, Quelcaya, Chimboya, Corani-Acconsaya, Isivilla y Corani/ Distrito Corani/ Provincia Carabaya

Puno

Minería MINSURDistrito Antauta/ Provincia Melgar

Puno

Minería Tarata Tarata Tacna

MineríaContaminación de río Tumbes -Puyango

Provincia de Tumbes Tumbes

9

1

9

1

9

Minería Promedio 6.25

Tipología Nombre del caso Localidad/ Distrito/ Provincia

Departamento NOV DIC ENE FEB MAR ABR MAY JUN JUL Meses

Campesinas

Prevención

Gestión

Page 17: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

15

Un breve panorama

Mesas de Diálogo y Desarrollo

Este artículo presenta un breve panorama del trabajo que la ONDS viene desplegando en los diversos espacios colectivos en los cuales participa como conductora, facilitadora o mediadora, así como en labores de monitoreo, en tanto parte de las estrategias para la prevención y el abordaje de los conflictos sociales desde el Estado. En este sentido, constituye una continuación del artículo publicado en el informe Willaqniki N° 5, y se retoman de éste algunos conceptos, dándose cuenta igualmente de las distintas mesas y comisiones existentes.

Como ya se indicó en el aludido informe, las mesas no necesariamente responden a un modelo único, pu-diendo distinguirse al menos los tipos siguientes¹ :

1) Mesas de Diálogo: se conforman a partir de un conflicto social que ha escalado y hecho crisis. Es un espacio donde acuden los actores del mismo, en busca de soluciones al problema que lo motivó. En general buscan abordar un asunto puntual y permiten el espacio para el intercambio de los diferentes puntos de vista sobre la problemática.

2) Mesas Técnicas: espacios integrados fundamen-talmente por técnicos y especialistas, que se reúnen para tratar de encontrar alternativas a los problemas que generaron un conflicto o que son una fuente potencial para su desencadenamiento. Surgen, generalmente, a partir de un sub-grupo dentro de las mesas de diálogo, cuando los participantes acuerdan crearlos a propósito de un tema específico. Es frecuente que se conformen espacios en torno al medio ambiente, el agua, desarrollo social y otros.

Una variedad de estas mesas es el denominado Grupo de Trabajo², instancia más bien informal de inter-cambio de ideas, integrada generalmente por profesionales y técnicos no incluidos a ningún espacio mayor.

3) Mesas de Desarrollo: modalidad relativamente novedosa impulsada a partir de las limitaciones evidenciadas por las mesas de diálogo para dar sostenibilidad a los acuerdos, particularmente en el monitoreo de su cumplimiento. Puede integrar a autoridades políticas y funcionarios públicos, líderes y dirigentes sociales, así como profesionales y técnicos de distintas especialidades. Allí se discuten soluciones a largo plazo, sobre distintos temas, para el desarrollo sostenible de las comunidades y se canalizan las inversiones o programas del Estado, al igual que los aportes de una empresa hacia la zona. La innovación reciente consiste en asociar la mesa de desarrollo a una estrategia de prevención de conflictos, lo que está actualmente en desarrollo.

4) Comisiones Multisectoriales: son instancias for-madas mediante algún dispositivo legal (Decreto Supremo, generalmente), que les asigna objetivos específicos y plazos, estableciendo igualmente responsabilidades para encontrar alternativas con-cretas de solución a los problemas que se confrontan. Suelen incluir a representantes de los diversos sectores del Gobierno Nacional, pero también a otros provenientes del Estado (gobiernos regionales, municipalidades, otros organismos públicos).

Del dicho al hecho: Algunas evidencias empíricas

A julio del presente año, la ONDS trabajaba un total de 122 casos (57 en prevención y 65 en conflicto ); un 50% de ellos contaban con un espacio colectivo de diálogo en alguna de las 4 modalidades que figuran en el cuadro N° 5. Un 39% de los casos en prevención contaban principalmente con mesas de diálogo y de trabajo, proporción que se incrementa hasta el 60% en los casos de conflicto atendidos a través de estas mismas instancias, debiendo agregarse, en este último, a las mesas de desarrollo.

¹ Ver al respecto el artículo “Mesas de diálogo, mesas de desarrollo y conflictos sociales en el Perú: una aproximación preliminar”, en Willaqniki N° 5, pp. 7-16, de la ONDS-PCM, abril 2013.

² La Ley Orgánica del Poder Ejecutivo señala que pueden crearse comisiones y grupos de trabajo. En la ONDS-PCM estos Grupos de trabajo se usan para crear mesas de diálogo.

Page 18: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Puede observarse que las mesas de trabajo y las de diálogo son los principales espacios colectivos en los que trabaja la ONDS. Como ya se ha mencionado, por lo general, las primeras son parte de un espacio mayor, integradas por especialistas y representantes de los actores sociales participantes en los casos atendidos desde la oficina. Las mesas de desarrollo son por ahora una minoría, pero tienen ya un sitio en la estrategia de negociación del Estado. Una diferencia importante con los otros tipos de espacio radica en el carácter más integral de la problemática y los temas que éstas abordan, mientras que las mesas de trabajo y diálogo suelen ser más puntuales y específicas.

En síntesis, la ONDS contribuye a la solución de los casos en conflicto a través de mesas de trabajo y mesas de diálogo. Un segundo grupo está constituido por estos mismos mecanismos utilizados como parte de las labores de prevención, constituyendo una tercio del total. Debe señalarse que el 50% adicional de los casos se abordan a través de otros mecanismos (actas de compromiso, acuerdos privados, etc.), en los que la ONDS actúa como facilitador, mediador o encargado de hacer seguimiento al cumplimiento de los mismos.

Los espacios trabajados por la ONDS se encuentran en distintas etapas o momentos del ciclo del conflicto, tal cual puede constatarse en el cuadro N° 6. Se vio que un 36% de éstos se hallaba en prevención, mientras un 61% estaba en conflicto, sea bajo la modalidad de tratamiento (el momento más complicado en que se trata de disminuir tensiones y comenzar a dialogar) o seguimiento (cuando ya se ha logrado un acuerdo que debe ser cumplido). Cabe

resaltar que menos del 30% de los casos (18 de 61) estaban en la etapa más crítica. Es interesante observar que las mesas y comisiones sirven para los tres momentos señalados en proporciones relativa-mente equilibradas.

Cuadro N° 5Casos en prevención y conflicto, según espacios

de diálogo (julio del 2013)

Fuente: ONDS base de datos a julio del 2013·* Incluyen 1 caso resuelto en ambos tipos

Cuadro N° 6Espacios de diálogo según etapa (julio del 2013)

Fuente: ONDS base de datos a julio del 2013

Son las mesas de diálogo las que muestran una mayor proporción de casos en prevención (49%), mientras las mesas de desarrollo constituyen el caso contrario (sólo un 33%), lo que no deja de ser contradictorio con el potencial que se ha vislumbrado para éstas, en tanto mecanismos de prevención antes que de gestión de los conflictos. Tal situación puede también obedecer a ciertas imprecisiones en la denominación de estos espacios, derivadas a su vez de la normatividad casi inexistente sobre el particular, lo cual plantea un conjunto de retos para el futuro.

En general, estas diferencias tienen que ver sobre todo con la reacción del Estado frente a los casos, debiendo mencionarse que, en la medida que la estrategia de prevención ha comenzado a ser priorizada desde la ONDS y otras instancias, el número de casos atendidos tiende a incrementarse.

Mesas y comisiones según tipo de casos tratados

En cuanto a los tipos de caso tratados (cuadro N° 7), se observa que el 42.6% de las mesas y otros espacios se han organizado en torno a los casos de minería, una cifra que supera la proporción de casos de este tipo que la ONDS maneja en prevención y gestión (37.7%), lo que indicaría el peso que esta estrategia tiene para afrontar las tensiones derivadas de tal actividad. Si a ello se le suman los relativos a la minería informal e ilegal, la cifra asciende al 55.7% del total de mesas, siendo que entre ambos tipos no superan el 48.3% de las 122 intervenciones en prevención y gestión.

EspacioCasos en

prevenciónCasos en Conflicto Total

Total 57 65 122

Casos con mesas y comisiones

22 39 61

Mesas de trabajo 8 14 23*

Mesas de diálogo 10 10 21*

Mesas de desarrollo

4 8 12

Comisiones multisectoriales

- 5 5

Espacio Prevención Tratamiento Seguimiento Resuelto Total

Comisión multisectorial

- 3 2 - 5

Mesas de desarrollo

4 5 3 - 12

Mesas de diálogo

10 4 6 1 21

Mesas de trabajo

8 6 8 1 23

Total 22 18 19 2 61

Page 19: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

17

5

6

8

De otro lado, analizando la distribución, se constata que la minería concentra el 58% de las mesas de desarrollo, el 49% de las mesas de diálogo y el 35% de las de trabajo. La primera cifra pone en evidencia, una vez más, la importancia que el Estado le está dando a este nuevo espacio como estrategia para afrontar los conflictos sociales más relevantes. Aunque en proporción ligeramente inferior, las mesas de diálogo son utilizadas con mucha frecuencia para solucionar los problemas en el sector, superando los espacios más técnicos (mesa de trabajo) u otros.

Por otra parte, el que 3 de los 4 casos en demarcación territorial y en laboral sean mesas de trabajo, expre-sarían la tendencia a apelar a tareas más técnicas para la resolución de estos conflictos.

Distribución regional de mesas y comisiones

En cuanto a la distribución geográfica de las mesas (cuadro N° 8), puede observarse que los departa-mentos de Ancash (11), Piura (7), Junín (6), Lima (5) y Puno (4), representan más del 50% del total de estos espacios. Es interesante resaltar que, salvo Ancash,

Cuadro N° 7Casos en prevención y conflictos según tipo

Fuente: Sistema de información ONDS, actualizado al 01 de agosto del 2013

los ámbitos con mayor número de mesas y comisiones no necesariamente son los más conflictivos del país.

Las mesas de diálogo y las comisiones multisec-toriales se hallan bastante dispersas en el territorio nacional; las primeras están en 14 departamentos y sólo se observa una cierta relevancia en 2 de ellos (Junín y Lima albergan 3 cada uno).

Las mesas de desarrollo y las mesas de trabajo tienen otro patrón geográfico de distribución: el 50% de las primeras y el 52% de las segundas se concentran en dos departamentos en cada caso (Ancash y Apurímac en el primero, Ancash y Piura en el segundo).

Se detectan igualmente variedades en los departa-mentos con mayor número de mesas y comisiones; así por ejemplo, en Ancash hay un notorio predominio de las mesas de trabajo (7 versus 3 mesas de desarrollo), mientras en Junín las de diálogo lo hacen ligeramente (3 versus 2 de trabajo), no existiendo las de desarrollo.

Tipo NúmeroEspacios de Diálogo

Mesas de trabajo Mesas de diálogoMesas de

desarrollo

Comisiones

multisectorialesTotal

Minería 46 8 10 7 1 26

Minería ilegal /

Informal13 2 3 1 2 8

Hidrocarburos 13 2 1 - 1 4

Agrarios 10 1 - 1 1 3

Demarcación

Territorial10 3 1 - - 4

Hídricos 5 1 2 - - 3

Energéticos 4 1 1 2

Laborales 7 3 1 4

Otros 14 2 2 3 - 7

Total 122 23 21 12 5 61

Page 20: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Cuadro N° 8Espacios de diálogo según región (julio 2013)

DepartamentoComisión

MultisectorialMesa de

DesarrolloMesa de diálogo Mesa de Trabajo

Total general

Ancash 3 1 7 11

Ancash y Huánuco 1 1

Apurímac 3 3

Arequipa 1 1 2

Ayacucho 1 1

Cajamarca 1 1 1 3

Callao 1 1

Cusco 1 1 2

Huánuco 1 1

Ica 1 1

Junín 1 3 2 6

La Libertad 1 1 2

Lambayeque 1 1

Lima 1 3 1 5

Loreto 1 1

Madre de Dios 1 1

Moquegua 1 1

Nacional 1 2 3

Pasco 2 2

Piura 2 5 7

Puno 1 2 1 4

Puno y Moquegua 1 1

Tacna 1 1

Total general 5 12 21 23 61

Fuente: ONDS, base de datos a julio del 2013.

Conclusión

El uso de diferentes tipos de mesas, así como las comisiones multisectoriales en las que participa la ONDS bajo distintas modalidades (conductor, facilitador, mediador o haciendo seguimiento), cubren el 50% del universo de conflictos y casos en prevención gestionados por la oficina. Las dos terceras partes de estos espacios se utilizan en la fase de conflictos, y el tercio restante al momento de la prevención, lo que habla de la aplicación predomi-nante que de estas herramientas se está haciendo.

Por su número, las mesas de trabajo y las mesas de diálogo son los principales espacios en los que se participa. Las denominadas mesas de desarrollo son por ahora el 20% del total, pero su número tiende a incrementarse y su uso tiende a reorientarse hacia la prevención. La novedad de esta última modalidad estriba en incluir a distintos sectores y niveles del gobierno que movilizan inversiones públicas para in-tervenir en un ámbito específico, donde se espera con-certar esfuerzos con empresas y la misma población.

Page 21: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

19

El grueso de todos los espacios está dedicado a solucionar conflictos mineros o a preverlos, utilizando en primer lugar las mesas de trabajo (entidades predominantemente técnicas); en segundo lugar las de diálogo para la negociación entre actores, y finalmente las de desarrollo y las comisiones multisectoriales.

Más de la mitad de las mesas y comisiones se ubican en 5 departamentos del Perú (Ancash, Piura, Junín, Lima y Puno), regiones donde, salvo Ancash, la

conflictividad social no ha sido de las más altas en este último año.

Posteriormente, en periodo de tiempo más amplio de análisis, será posible realizar un estudio a profundi-dad de los casos más destacables, con el fin de conocer elementos clave como la dinámica interna de las mismas, el comportamiento de los actores participan-tes, las estrategias que han probado ser más exitosas, sus reales potencialidades y principales limitaciones, así como las lecciones aprendidas en esta práctica.

Consenso con gobiernos locales

Más de 80 alcaldes de la Región Cusco presentes en el acuerdo con el Ejecutivo para la instalación de una mesa técnica en la ciudad del Cusco, con el objetivo de analizar la situación del canon minero asignado a las municipalidades provinciales y distritales.

Page 22: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales
Page 23: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

21

Alto Comisionado Vladimiro Huaroc, representantes del Ministerio de Salud y Gremio Médico concluyen diálogo dando solución a la huelga médica.12 - 08 - 2013

Representantes de las federaciones de mineros informales dialogan en la Presidencia del Consejo de Ministros para fortalecer el proceso de formalización. (pág. anterior, foto inferior izquierda) 20 - 08 - 2013

Alto Comisionado Vladimiro Huaroc, el Presidente de la Confederación de Cafetaleros de Selva Central, Isaac Porras, Ministro de Agricultura y Riego, Milton Von Hesse y el Congresista Rolando Reátegui suscriben un acta de acuerdos para levantar el paro de cafetaleros. (pág. anterior, foto superior) 22- 08 - 2013

Comuneros de Quichas, Oyon, jefe de la División Policial de Huacho, representante del Ministerio de Energía y Minas y comisionado de la ONDS se reúnen tras llegar a acuerdos y así desbloquear el acceso a la Cia. Minera Raura.03 - 09 - 2013

Page 24: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales
Page 25: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Análisis

La gestión del Diálogo en el mes de agosto

23

En el mes de agosto, la ONDS ha trabajado en 66 conflictos en total, apenas uno más que el del mes anterior, y con variaciones poco perceptibles en las diferentes categorías consideradas.

Es ya una rutina que los conflictos por minería (grande y mediana) son los relativamente más importantes, y constituyen el 33% del total, propor-ción similar a la de los dos meses inmediatamente anteriores. Los conflictos relacionados con la minería ilegal y la minería informal, con 17%, ocupan el segundo lugar, repitiendo también el porcentaje de junio y julio.

Los conflictos por hidrocarburos son los terceros en importancia, siendo un 14% del total; los agrarios tienen el 11% y, finalmente, los de demarcación territorial y otros están en los primeros 6 puestos. Todo esto evidencia la relativa estabilidad de las tendencias cuantitativas de los conflictos sociales abordados por la ONDS, y que en este reporte se sigue mes a mes.

En cuanto al patrón de distribución regional de los conflictos, se constata que éste no ha sufrido tampoco una variación sustancial, y es bastante similar a lo registrado para julio muy estable respecto al mes anterior, con muy leves modificaciones.

Los departamentos de Cajamarca, Ancash, Loreto y Piura son los de mayor importancia relativa, hecho que se constata desde el mes de junio, representando el 37% del total. Si a ello agregamos los multi-regionales, la cifra es del 45%. Los conflictos ocurridos en Junín y Lima así como los de alcance nacional representan un segmento también importante con 4 casos cada uno (18%).

Cuadro N° 9Conflictos sociales según tipo

Tipo Número %

Minería 22 33%

Minería ilegal / informal 11 17%

Hidrocarburos 9 14%

Agrarios 7 11%

Demarcación territorial 5 8%

Hídricos 2 3%

Energéticos 1 1%

Laborales 4 5%

Otros 5 8%

Total 66 100%

Fuente: Sistema de información ONDS, actualizado al 02 de setiembre del 2013

Casos atendidos

por la ONDS

Minería

Minería ilegal informal

Hidrocarburos

Agrarios

Demarcaciónterritorial

Otros

Laborales

Hídricos

Energéticos

Page 26: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

El patrón de conflictos es bastante diferenciado geográficamente, tal cual venía siendo constatado desde meses anteriores. Así, los 22 mineros se distribuyen en 9 departamentos, y más de un 60% está solo en 2; Cajamarca y Ancash. La concentración aumenta en el caso de hidrocarburos, pues Loreto continua representando el 66% del total.

Un patrón disperso se observa a propósito de los conflictos en torno a la minería informal e ilegal, agrarios, demarcación territorial y otros evidencian un patrón más bien disperso. Prácticamente todos los departamentos tienen uno o 2 tipos de conflicto, excepto los casos de Junín y Piura, donde existe mayor variación.

Cuadro N° 10Conflictos sociales según ubicación

Fuente: Sistema de información ONDS, actualizado al 02 de setiembre del 2013.

41 casos en Seguimiento

Fuente: Sistema de Información ONDS, al 02 de setiembre del 2013.

36 casos en las regiones

04 casos multiregionales- Paro de Cafetaleros de Selva Central

- Reserva Territorial Kugapakori, Nahua, Nanti y Lote 88- DT San Martín – Loreto

-Majes, Sihuas

01 caso nacional- Pequeña Minería y Minería Artesanal

25 casos en Tratamiento

21 casos en las regiones

01 caso multiregional- DT Puno - Moquegua

03 casos nacionales- SUTEP (reactivación de funcionamiento

de comisión intersectorial)- Proyecto de la Ley del Servicio Civil

- Pescadores de anchoveta

Ubicación de conflictos según estado

66 CASOS EN GESTIÓN

DT: Demarcación Territorial

Región Total %

Cajamarca 7 11%

Ancash 6 9%

Loreto 6 9%

Piura 5 8%

Multiregional 5 8%

Junín 4 6%

Nacional 4 6%

Lima 4 6%

Cusco 3 5%

Puno 3 5%

*Regiones con 2 casos 14 22%

**Regiones con 1 caso 5 8%

Total 66 100%

Page 27: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Registro de casos

Avances en prevención

25

En el mes de agosto, la ONDS tiene 62 casos en prevención, habiéndose ingresado 5 nuevos respecto al mes anterior (2 en minería, y uno en “otros”, demarcación territorial y energéticos, respectiva-mente).

Los casos que corresponden a minería continúan siendo los de mayor importancia relativa, los cuales, como se indicó, se han incrementado en dos respecto al mes de julio, manteniendo un peso equivalente al 42% del total gestionado en la oficina.

La categoría, “otros” es la segunda en importancia, manteniéndose sin embargo a una notable distancia (16% del total). Allí se incluyen controversias de distinto tipo, asociadas a temáticas de infraestructura pública y otras. En tercer lugar, tenemos otra vez a los casos de demarcación territorial (10% del total en prevención). Las controversias en el sector agrario, en hidrocarburos y energéticos (4 cada uno), representan el 18%. El cuadro siguiente muestra asimismo a los casos de menor importancia.

Una vez más, en agosto se constata que las labores de prevención se realizan fuertemente para casos de minería, en proporciones que superan incluso los porcentajes promedio existentes para los conflictos de este tipo. Los otros casos se encuentran diversificados en mayor medida que los casos en conflicto.

Analizando los casos por su ubicación, se constata que la ONDS ha gestionado casos en 21 departamentos. En 12 de éstos, se gestiona un caso cada uno, existiendo además 5 controversias en ámbitos multiregionales y una en el nacional.

Cuadro N° 11Casos en prevención según tipo

Tipo N° %

Minería 26 42%

Otros 10 16%

Demarcación Territorial 6 10%

Agrarios 4 6%

Hidrocarburos 4 6%

Energéticos 4 6%

Hídricos 3 5%

Laborales 3 5%

Minería Informal e Ilegal 2 3%

Total 62 100%

Fuente: Sistema de Información de la ONDS, actualizado al 02 de setiembre del 2013

Casos en PREVENCIÓN

Minería

Minería ilegal informal

Otros

Agrarios

Demarcaciónterritorial

Laborales

Hídricos

Energéticos

Hidrocarburos

Page 28: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Cuadro N° 12Distribución regional de los casos en prevención

Región No %

Lima-Callao 8 13%

Pasco 7 11%

Junín 6 10%

Ancash 5 8%

Puno 5 8%

Ayacucho 4 6%

Apurímac 3 5%

Cajamarca 3 5%

Ica 3 5%

Regiones con 1 caso (12 regiones) 12 19%

Multiregional 5 8%

Nacional 1 2%

Total 62 100%

Fuente: Sistema de Información de la ONDS, actualizado al 02 de setiembre del 2013

Las actividades de prevención se despliegan funda-mentalmente en los departamentos de Lima-Callao (13%); Pasco (11%), Junín (10%) Ancash y Puno (8% cada uno), representando entre ellos el 50% del total. En los departamentos de Ayacucho, Apurímac, Cajamarca e Ica existe otro 21% de casos. En los demás, las acciones preventivas han sido menores.

Los casos en prevención de tipo minero están ubicados en 13 departamentos; ninguno de ellos tiene un número significativo, comparable a los conflictos, donde sí se observa una alta concentración geográfica. Este patrón disperso se reproduce también en otros tipos.

De otro lado, los departamentos de Lima y Junín tienen la mayor variedad de casos en prevención (5 y 4, respectivamente). Otros como Pasco, Ancash y Puno tienen también variedad.

Fuente: Sistema de Información ONDS, al 02 de setiembre del 2013.

56 casos en las regiones

05 casos multiregionales- DT Ancash – Huánuco

- DT Ayacucho – Huancavelica- CCNN Amazonas - Loreto

- ARPI SC: Junín - Pasco- CETICOS: Moquegua - Arequipa

01 caso nacional- Incremento de pensiones

leyes 19990 y 18846

62 CASOS EN PREVENCIÓN

DT: Demarcación Territorial

Ubicación geográfica de casos

Page 29: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Anexos

27

Page 30: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

ANEXO N° 1 Funciones de la Oficina Nacional de Diálogo

y Sostenibilidad

El DS. 106-2012-PCM, publicado el pasado 25 de octubre, le asigna a la ONDS 10 funciones:

1. Proponer lineamientos y estrategias de diálogo, mediación, negociación.

2. Participar en la mediación y negociación de controversias, diferencias y conflictos sociales para los que sea requerido por los sectores e instancias de gobierno.

3. Promover una cultura de paz, de promoción y respeto de los derechos humanos y demás valores democráticos.

4. Implementar, con los diversos niveles de Gobierno, los mecanismos de alerta temprana y prevención de diferencias, controversias y conflictos.

5. Coordinar con todas las entidades del Poder Ejecutivo y de los Gobiernos Regionales y Locales, la debida atención del proceso de diálogo, media-ción y negociación, la solución de controversias y conflictos sociales.

6. Articular con los diferentes sectores de gobierno estrategias de comunicaciones, destinadas a la prevención de conflictos sociales.

7. Requerir a todas las entidades públicas información en materia de conflictos sociales.

8. Desarrollar y difundir metodologías para la prevención y mejor gestión de controversias, diferencias y conflictos sociales.

9. Contribuir a la generación de capacidades de diálogo, mediación y negociación, para la prevención y gestión de las controversias, diferencias y conflictos sociales.

10. Promover y realizar investigaciones y estudios para la promoción del diálogo y la prevención y gestión de controversias, diferencias y conflictos sociales.

ANEXO N° 2 Las fuentes del estudio

La Oficina Nacional de Diálogo y Sostenibilidad trabaja con información de diversa procedencia. La fuente primaria para este estudio son las visitas de campo realizadas por el personal de la ONDS en el cumplimiento de sus funciones, las cuales alimentan el sistema de información de la Oficina, complementadas por fuentes secundarias de diversa naturaleza entre las que cabe mencionar las siguientes:

1) Los diversos sectores del Gobierno Nacional que deben abordar los conflictos bajo su competencia, incluyendo aquéllos que tienen unidades dedicadas al tratamiento de los conflictos (Ministerio de Energía y Minas, Ministerio del Ambiente, Ministerio de Agricultura, Ministerio de Trabajo, Ministerio de la Producción, entre otros).

2) La Defensoría del Pueblo a través de sus Reportes Mensuales, boletines diarios e Informes Defensoriales.

3) Medios de comunicación: prensa escrita, audio-visual y virtual a nivel nacional y regional.

El Sistema de Información de la ONDS centraliza los datos sobre los conflictos, recogidos en una matriz incluida en el último anexo del presente informe. Se ha creado también una matriz específica para los casos de prevención, también anexada al citado informe. Todos los datos presentados en los cuadros analizados pro-ceden de estas matrices.

La captura de información primaria permite una identificación detallada de actores políticos, organizaciones sociales, actitudes de la población, proyectos de inversión, entre otros, facilitando la elaboración periódica de estadísticas sobre la conflictividad y el diálogo en el país. Asimismo, esta información suministra pistas para planificar estrategias y desarrollar acciones de prevención y solución de conflictos sociales.

Page 31: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

AN

EX

O N

º 3

- M

atri

z d

e ca

sos

en G

esti

ón

Nom

bre

del C

aso

Ubic

aci

ón

Depart

am

ento

Desc

ripci

ón d

el c

aso

Act

ore

sA

ccio

ne

s re

cie

nte

s e

n p

roce

so

Tip

olo

gía

: C

onfli

ctos

agra

rios,

fore

stale

s, á

reas

natu

rale

s pro

tegid

as

y por

culti

vo d

e h

oja

de

co

ca

En

Tra

tam

ien

to

Co

nta

min

ació

n

am

bie

nta

l en

la

ind

ustr

ia a

zucare

ra -

Co

mp

lejo

A

gro

ind

ustr

ial

Para

mo

ng

a

La p

obla

ción d

el A

A.H

H.

Nueva

Esp

era

nza

dem

an-

da c

onta

min

aci

ón p

or

em

isio

nes

de l

as

chim

eneas

de la

s em

pre

sas

AIP

SA

y

PA

NA

SA

, que est

arí

a

pro

duci

endo d

años

en la

salu

d d

e lo

s pobla

dore

s.

La m

esa

de d

iálo

go in

stala

da e

n la

PC

M, agost

o d

el

2012,

contin

úa

sus

act

ivid

ades.

A

ctualm

ente

se

encu

entr

a a

la e

spera

de r

esu

ltado d

e m

onito

reo d

e

aire y

em

isio

nes

de la

s ch

imeneas

de la

s em

pre

sas.

Dis

trito

de

Para

monga/

Pro

vinci

a d

e

Barr

anca

Lim

aA

A.H

H.

Nueva

Esp

era

nza

,

GO

RE

Lim

a,

MP

Ba

rra

nca

, M

D P

ara

monga, A

IPS

A,

QU

IMP

AC

, P

AN

AS

A y

C

AR

TO

PA

C,

DIS

A d

el

MIN

SA

, S

EN

AM

HI, P

CM

(O

ND

S),

MIN

AM

(D

GC

A),

M

INS

A (

DIG

ES

A,

CE

NS

OP

AS

), P

RO

DU

CE

, M

VC

S (

DN

V),

MID

IS, M

IMP,

OE

FA

, C

OF

OP

RI,

IN

DE

CI,

CE

NE

PR

ED

, D

efe

nso

ría

de

l P

ueblo

.

Se

est

á a

la e

spe

ra d

e la

re

spu

est

a d

e la

Ofic

ina

de

A

seso

ría

Ju

ríd

ica

de

la P

CM

, pa

ra la

pu

blic

aci

ón

de

la

Re

solu

ció

n M

inis

teria

l.

CO

PE

FO

RS

olic

itan

retir

o

de

la

em

pre

sa

CO

PE

FO

R

y

cance

laci

ón

de

la

conce

sión

fore

stal,

porq

ue

la

em

pre

sa

est

arí

a

const

ruye

ndo

redes

viale

s si

n

pla

nifi

caci

ón,

obst

ruye

ndo

los

curs

os

de

agua

y ca

usa

ndo e

rosi

ón.

Dis

trito

Saposo

a/

Pro

vinci

a

Hualla

ga

San M

art

ínC

ase

río G

ets

em

aní, G

OR

E

San M

art

ín,G

OR

E

Am

azo

nas,

MIN

AG

, O

ND

S -

P

CM

.

La

D

EA

CR

N

–A

RA

, e

lab

ora

u

n

pla

n

de

in

terv

en

ció

n ti

tula

do

"C

ha

rla

s d

e s

en

sib

iliza

ció

n e

n

ma

teria

d

e co

nse

rva

ció

n d

e b

osq

ue

s",

a fin

d

e

ge

ne

rar

ace

rca

mie

nto

co

n

la

po

bla

ció

n

de

G

ets

em

an

í.

En

Seg

uim

ien

to

Em

pre

sa

EC

OA

ME

RIC

A y

Terr

ito

rio

Sh

aw

i

Los

lídere

s del

pueblo

in

díg

ena

Shaw

i vi

enen

denunci

ando la a

fect

aci

ón d

el te

rrito

rio indíg

ena d

e

tres

com

unid

ades

nativ

as

(2 S

haw

is y

1 K

ech

ua) por

part

e d

e l

a e

mpre

sa E

CO

AM

ER

ICA

SA

C.,

la c

ual

pre

tende t

itula

r a s

u n

om

bre

, m

ás

de 7

2,0

00 h

ect

á-

reas

ante

CO

FO

PR

I y R

egis

tros

Públic

os

de L

ore

to.

Dis

trito

Pongo d

e

Cayn

ara

chi/

Pro

vinci

a de

Lam

as

San M

art

ínC

C.N

N.

Shaw

i, G

OR

E S

an

M

art

ín ,

M

INA

M,

SE

RN

AN

P,

ON

DS

- P

CM

El 1

5.1

0.1

3 s

e tie

ne

pro

gra

ma

da

un

a r

eu

nió

n p

ara

la

eva

lua

ció

n y

act

ua

liza

ció

n d

e l

os

com

pro

mis

os

pa

ra e

l p

roce

so d

e t

itula

ció

n d

e l

as

com

un

ida

de

s d

e S

an

ta S

ofía

, Sa

nta

Ro

sa y

Sa

n M

an

ue

l.

29

Po

bla

cio

nes

ind

ígen

as A

sh

án

ink

as

y c

on

cesio

nari

os

fore

sta

les

Co

mu

nid

ad

es

A

sh

án

ink

as

s

e

en

fre

nta

n

a

conce

sionarios

fore

stale

s, p

orq

ue c

onsi

dera

n q

ue

las

conce

siones

se s

obre

ponen a

terr

itorio d

e s

us

co

mu

nid

ad

es

na

tiva

s.

Ad

em

ás,

las

CC

.NN

. denunci

an la

s m

ala

s re

laci

ones

entr

e ello

s y

los

em

pre

sarios,

genera

ndo t

ensi

ón e

ntr

e la p

obla

ción

indíg

ena y

los

pro

fesi

onale

s y

trabaja

dore

s de l

as

em

pre

sas

fore

stale

s.

Dis

trito

M

aza

mari/

Pro

vinci

a S

atip

o

Junín

CC

.NN

. S

him

ash

iria

vo,

MIN

AG

, O

SIN

FO

R y

ON

DS

-

PC

M.

Se

re

alizó

u

na

re

un

ión

d

e

eva

lua

ció

n

y

act

ua

liza

ció

n

de

l p

lan

d

e

tra

ba

jo

ela

bo

rad

o

el

pa

sad

o 1

2 d

e J

ulio

, co

n l

a p

art

icip

aci

ón

de

la

s d

ire

ccio

ne

s re

gio

na

les

de

ag

ricu

ltura

de

Ju

nín

y

Pa

sco

, e

l A

TF

FS

-Se

lva

Ce

ntr

al

y la

ON

DS

/PC

M.

S

e a

cord

ó u

na

re

un

ión

e

l p

roxi

mo

1

2 y

13

d

e

Se

ptim

bre

en

la c

iud

ad

de

Pu

callp

a.

Page 32: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Nom

bre

del C

aso

Ubic

aci

ón

Depart

am

ento

Desc

ripci

ón d

el c

aso

Act

ore

sA

ccio

ne

s re

cie

nte

s e

n p

roce

so

Reserv

a T

err

ito

rial

Ku

gap

ako

ri, N

ah

ua,

Nan

ti y

otr

os y

Lo

te 8

8

En e

l año 2

003,

media

nte

D.S

. N

° 028-2

003-A

G,

la

zona fu

e decl

ara

da co

mo R

ese

rva T

err

itorial;

sin

em

barg

o,

en

la

act

ualid

ad

se

ha

auto

riza

do

la

exp

lora

ción d

e L

ote

88 p

ara

el

Gas

de C

am

isea.

Razó

n p

or la

cual,

las

com

unid

ades

indíg

enas

est

án

dem

andando

a

las

auto

ridades

se

resp

ete

la

in

tangib

ilidad d

e la

rese

rva.

Dis

trito

Ech

ara

te/

Pro

vinci

a L

a

Conve

nci

ón;

Dis

trito

Sepahua/

Pro

vinci

a

Ata

laya

Cusc

o y

U

caya

liC

OM

AR

U,

Cultu

ra, O

ND

S -

P

CM

La

ON

DS

/PC

M a

sist

ió a

un

a s

esi

ón

de

la C

om

sió

n

de

Pu

eb

los

An

din

os

Am

azó

nic

os

y A

fro

pe

rua

no

s p

ara

esc

uch

ar

a u

na

de

leg

aci

ón

de

Sa

nta

Ro

sa d

e

Se

rja

li.

Tip

olo

gía

: C

onfli

ctos

por

Dem

arc

aci

ón T

err

itorial

En

Tra

tam

ien

to

Em

pre

sa A

grí

co

la d

el

Ch

ira / D

istr

ito

La

Hu

aca

Pobla

dore

s del

Dis

trito

La H

uaca

(C

entr

o P

obla

do

de V

ivia

te) se

oponen a

las

opera

ciones

de la

Em

pre

-sa

Caña B

rava

(quem

a d

e b

roza

de c

aña),

la m

ism

a

que a

fect

a la

salu

d d

e la

s pers

onas

y m

edio

am

bie

n-

te.

Solic

itan l

a i

nte

rvenci

ón d

e a

uto

ridades

com

pe-

tente

s para

ate

nder l

a p

roble

mátic

a e

n m

enci

ón.

Dis

trito

La

Huaca

/ P

rovi

nci

a

de P

aita

Piu

raP

obla

ción d

el D

istr

ito L

a

Huaca

, E

mpre

sa C

a

Bra

va,

ON

DS

- P

CM

Se

pro

gra

la

in

sta

laci

ón

de

gru

po

s d

e t

rab

ajo

p

ara

e

l d

ía

3.0

9.1

3,

en

e

l d

istr

io

La

H

ua

ca,

Pro

vin

cia

de

Pa

ita e

n P

iura

, a fi

n d

e tr

ata

r lo

s te

ma

s re

laci

on

ad

os

con

sa

lud

, tr

ab

ajo

, m

ed

io a

mb

ien

te y

a

gricu

ltura

.

Dem

arc

ació

n

Terr

ito

rial P

un

o -

M

oq

ueg

ua

Dis

crepanci

as

entr

e a

uto

ridades

de n

ivel

regio

nal,

loca

l y

com

unal

de l

os

depart

am

ento

s de P

uno y

M

oquegua p

or pro

ble

mas

de d

em

arc

aci

ón te

rrito

rial.

El

límite

refe

renci

al,

no t

om

arí

a e

n c

uenta

el

límite

“a

nce

stra

l” d

e P

uno.

El

pro

ble

ma s

e c

entr

a e

n e

l se

ctor d

enom

inado c

om

o P

ast

o G

rande.

Puno y

M

oquegua

Alc

ald

es

pro

vinci

ale

s d

e

Puno,

El C

olla

o,

Ma

risc

al

Nie

to,

Genera

l Sánch

ez

Cerr

o, A

lcald

es

dis

trita

les,

G

OR

E P

uno,

GO

RE

M

oquegua,

ON

DS

- P

CM

, D

NT

DT

y D

efe

nso

ría

de

l P

ueblo

El

26

.08

.13

el

eq

uip

o t

écn

ico

de

Pu

no

su

ste

nta

a

nte

la D

NT

DT

su

pro

pu

est

a té

cnic

a.

El 2

7.0

8.1

3 e

l e

qu

ipo

cnic

o d

e M

oq

ue

gu

a n

o s

e

pre

sen

to a

su

ste

nta

r su

pro

pu

est

a t

écn

ica

an

te la

D

NT

DT.

El

01

y

02

.08

.13

la

D

NT

DT

se

re

un

ió co

n lo

s E

qu

ipo

s T

écn

ico

s d

e

Mo

qu

eg

ua

y

Pu

no

p

ara

p

rese

nta

r la

pro

pu

est

a t

écn

ica

ela

bo

rad

a p

ara

su

d

iscu

sió

n.

Dis

trito A

cora

, T

iquill

aca

, P

ichaca

ni,

San

Anto

nio

, M

añazo

/ P

rovi

nci

a d

e P

uno;

Dis

trito S

anta

R

osa/ P

rovi

nci

a. E

l C

olla

o (

Puno);

D

istr

ito C

aru

mas

y S

an C

ristó

bal /

P

rovi

nci

a d

e

Marisc

al N

ieto

; D

istr

ito C

hoja

ta,

Ichuña y

Ubin

as/

P

rovi

nci

a G

enera

l S

ánch

ez C

err

o

(Moquegua)

Paro

in

defi

nid

o d

e

Cafe

tale

ros d

e la

Selv

a C

en

tral

Los

Pro

duct

ore

s de la

Selv

a C

entr

al i

nic

ian u

n p

aro

in

defin

ido

desd

e

el

20/0

8/2

013

desd

e

las

00.0

0

hora

s. S

us

princi

pale

s dem

andas

son la

com

pra

de

las

deudas

que s

ost

ienen c

on la

banca

com

erc

ial y

la

apert

ura

de u

na lín

ea d

e c

redito

para

la inst

ala

ción

de c

afe

, con p

eriodos

de g

raci

a y

pla

zos

larg

os.

Dis

trito

de

Satip

o/ P

rovi

nci

a

de S

atip

o

Junín

y P

asc

oF

edera

ción d

e c

afe

tale

ros

de

la

Selv

a C

entr

al,

pro

du

cto

res

de c

afe

no o

rganiz

ad

os

de

la

Selv

a C

entr

al,

Min

iste

rio

de

A

gricu

ltura

, O

ND

S-P

CM

.

Me

dia

nte

R

.M.

N°0

30

0-2

01

3-

MIN

AG

RI

se

ha

re

sue

lto

la

Pro

gra

ma

ció

n

de

u

n

fina

nci

am

ien

to

pa

ra

el

pla

n

de

re

no

vaci

ón

d

e

los

cafe

tale

ros

afe

cta

do

s p

or la

Ro

ya A

ma

rilla

; la

co

mp

ra d

e d

eu

da

p

or

pa

rte

de

Ag

rob

an

co,

a s

er

pa

ga

do

s a

la

rgo

p

lazo

co

n t

res

os

de

pe

rio

do

d

e g

raci

a;

y la

cr

ea

ció

n d

el C

on

cejo

Re

gio

na

l de

l Ca

fé d

e la

Se

lva

C

en

tra

l.

Page 33: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Nom

bre

del C

aso

Ubic

aci

ón

Depart

am

ento

Desc

ripci

ón d

el c

aso

Act

ore

sA

ccio

ne

s re

cie

nte

s e

n p

roce

so

En

Seg

uim

ien

to

Pro

ble

máti

ca d

e S

an

Ju

an

de L

uri

gan

ch

o y

L

uri

gan

ch

o C

ho

sic

a

Las

munic

ipalid

ades

de L

uriganch

o -

Chosi

ca y

San

Anto

nio

se

ñala

n

que

una

part

e

del

terr

itorio

de

Jica

marc

a

les

pert

enece

, lo

que

ha

genera

do

pugnas

entr

e a

mbos

munic

ipio

s, h

abié

ndose

dese

n-

cadenado enfr

enta

mie

nto

s co

mo el

aco

nte

cido a

fines

del m

es

de a

gost

o d

el año 2

012. A

ctualm

ente

se

vie

ne fa

cilit

ando e

l diá

logo e

ntr

e la

s part

es.

Dis

trito

San

Anto

nio

/ P

rovi

nci

a

Huaro

chirí;

Dis

trito

de

Luriganch

o -

C

hosi

ca/

Pro

vinci

a L

ima

Lim

aM

unic

ipalid

ades

de

Sa

n

Anto

nio

, Luriganch

o-C

ho

sica

y

Huaro

chirí,

Inst

ituto

M

etr

opolit

ano d

e P

lan

ifica

ció

n

- IM

P (

Muni.

Lim

a),

Ge

ren

cia

R

egio

nal d

e P

lanifi

caci

ón

, P

resu

puest

o y

Aco

nd

icio

na

-m

iento

Terr

itorial (

GO

RE

Lim

a),

DN

TD

T, O

ND

S -

PC

M

Se

sig

ue

tra

tan

do

la p

rob

lem

átic

a d

e lo

s d

istr

itos

de

S

an

Ju

an

de

lurig

an

cho

y L

urig

an

cho

- C

ho

sica

, a

n

ive

l in

ter s

ect

oria

l.

Dis

trit

os d

e

Maza

mari

-Pan

go

aLas

auto

ridades

del

los

Dis

trito

s de M

aza

mari y

Pangoa n

o s

e p

onen d

e a

cuerd

o e

n d

elim

itar

sus

lindero

s, g

enera

ndo m

ale

star

en l

a p

obla

ción d

el

dis

trito

de P

angoa p

or

consi

dera

r que p

art

e d

e s

u

terr

itorio e

s la

que s

e e

ncu

entr

a e

n c

uest

ionam

iento

.

Dis

trito

s M

aza

mari y

P

angoa/

Pro

vinci

a S

atip

o

Junín

Munic

ipalid

ad d

e P

an

go

a,

Munic

ipalid

ad d

e M

aza

ma

ri,

GO

RE

Junín

, C

om

un

ida

de

s A

shanin

kas

y K

aki

nte

, D

NT

DT,

ON

DS

- P

CM

Da

do

qu

e e

l G

OR

E J

un

ín n

o h

a l

og

rad

o r

eso

lve

r e

sta

pro

ble

tica

, la

DN

TD

T/P

CM

ha

co

nvo

cad

o a

la

s p

art

es

pa

ra la

firm

a d

e u

n A

cta

de

Co

mp

rom

iso

d

e V

olu

nta

d P

olít

ica

pa

ra l

a s

olu

ció

n p

ací

fica

de

l d

ife

ren

do

lim

ítro

fe.

El

pri

me

r p

aso

d

e

este

co

mp

rom

iso

co

nsi

ste

en

est

ab

lece

r la

s re

gla

s d

e

jue

go

pa

ra e

l pro

ceso

de

diá

log

o.

31

San

Mart

ín –

Lo

reto

Pam

pa H

erm

osa

exi

ge la

dem

arc

aci

ón t

err

itorial d

e

los

82 K

m. A

dem

ás,

solic

itan q

ue s

e h

aga la

consu

lta

pobla

cional.

FR

ED

IPH

pid

e

la c

reaci

ón d

el dis

trito

de S

hanusi

con s

u c

apita

l P

am

pa H

erm

osa

y l

a

reca

teg

ori

za

nció

n

de

Y

uri

ma

gu

as,

de

ce

ntr

o

pobla

do a

ciu

dad.

Dis

trito

Pam

pa

Herm

osa

y

Yurim

aguas/

P

rovi

nci

a A

lto

Am

azo

nas

Lore

to y

San

Mart

ínF

rente

de D

efe

nsa

de

los

Inte

rese

s de P

am

pa

H

erm

osa

(F

RE

DIP

H),

D

NT

DT,

ON

DS

- P

CM

La

ofic

ina

de

De

ma

rca

ció

n T

err

itoria

l in

form

ó q

ue

ti

en

e

acc

ion

es

p

en

die

nte

s

resp

ec

to

a

la

de

limita

ció

n d

e lo

s tr

am

os

1 y

2 e

n la

de

ma

rca

ció

n

en

tre

Lo

reto

(Alto

Am

azo

na

s) y

Sa

n M

art

ín.

Tip

olo

gía

: C

onfli

ctos

Energ

étic

os

En

Seg

uim

ien

to

Ch

ilca (

em

pre

sa F

én

ix

Po

wer

Perú

S.A

.)

Un s

ect

or

de l

a p

obla

ción d

e C

hilc

a s

e o

pone a

l pro

yect

o d

e c

onst

rucc

ión d

e la

centr

al t

erm

oelé

ctrica

a

carg

o

de

la

em

pre

sa

FE

NIX

P

OW

ER

,

por

consi

dera

r que e

l pro

yect

o s

e e

ncu

entr

a e

n u

na z

ona

eco

lógic

a.

Dis

trito

Chilc

a/

Pro

vinci

a C

añete

Lim

aM

unic

ipalid

ad D

istr

ital d

e

Chilc

a,

Congre

sist

as,

Mu

nic

i-palid

ad P

rovi

nci

al d

e C

ete

y

GO

RE

Lim

a,

MIN

EM

, M

INA

M y

ON

DS

- P

CM

La

A

NA

, e

nca

rga

da

d

e

rea

liza

r e

l e

stu

dio

h

idro

lóg

ico

de

la

s la

gu

na

s m

ed

icin

ale

s d

e C

hilc

a,

no

s h

a in

form

ad

o q

ue

dic

ho

est

ud

io s

e e

ncu

en

tra

e

n u

n p

roce

so d

e v

alid

aci

ón

.

Dis

trit

os d

e Y

an

ati

le-

Qu

ello

un

o

Dis

crepanci

a e

ntr

e l

os

dis

trito

s por

el

límite

act

ual

debid

o a

defic

ienci

as

en l

as

leye

s de c

reaci

ón d

e

dic

has

circ

unsc

ripci

ones.

Dis

trito

Yanatil

e/

Pro

vinci

a d

e C

alc

a

D

istr

ito

Quello

uno/

Pro

vinci

a L

a

Conve

nci

ón

Cusc

o D

NT

DT,

GO

RE

Cu

sco

y

Munic

ipio

s, O

ND

S -

PC

ME

ste

ca

so s

e e

ncu

en

tra

en

eva

lua

cio

n t

écn

ica

. L

a

DN

TD

T y

el

GO

RE

tie

ne

n p

en

die

nte

co

nvo

car

a

un

a re

un

ión

de

tra

ba

jo.

Page 34: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Nom

bre

del C

aso

Ubic

aci

ón

Depart

am

ento

Desc

ripci

ón d

el c

aso

Act

ore

sA

ccio

ne

s re

cie

nte

s e

n p

roce

so

Maje

s -

Sig

uas

El a

lcald

e d

e la

Munic

ipalid

ad P

rovi

nci

al d

e E

spin

ar y

el F

rente

Unifi

cado d

e D

efe

nsa

de los

Inte

rese

s de

Esp

inar

- F

UD

IE -

se o

ponen a

la e

jecu

ción d

el P

ro-

yect

o M

aje

s S

iguas

II c

on e

l arg

um

ento

de q

ue e

l ca

udal

de l

a c

uenca

del

río A

purí

mac

será

insu

fi-ci

ente

para

satis

face

r la

dem

anda real y

pote

nci

al d

e

la p

rovi

nci

a d

e E

spin

ar

con la

const

rucc

ión d

e la

re-

pre

sa

A

ng

ostu

ra

qu

e

tom

arí

a

ag

ua

s

de

l rí

o

Apurí

mac.

La s

ente

nci

a d

el T

C e

miti

da e

l año 2

011

, ord

ena la

eje

cuci

ón d

e u

n n

uevo

y d

efin

itivo

est

udio

de

bala

nce

híd

rico

del

río A

purí

mac.

E

l órg

ano

trip

art

ito(P

CM

- G

OR

E C

US

CO

- G

OR

E A

RE

QU

IPA

) tie

ne e

l mandato

de o

rganiz

ar y

enca

min

ar el c

um

pli-

mie

nto

de l

a s

ente

nci

a.

El

alc

ald

e p

rovi

nci

al

y lo

s dirig

ente

s del

FU

DIE

se

oponen al

pla

zo de 10

mese

s de eje

cuci

ón del

est

udio

, enca

rgado a la

U

NO

PS

, so

licita

ndo

un

pla

zo

no

menor

de

24

mese

s,

caso

co

ntr

ario

desc

onoce

rán

el

trabajo

re

aliz

ado p

or l

a U

NO

PS

y lo

s re

sulta

dos.

Pro

vinci

a d

e

Esp

inar

Cusc

o y

Are

quip

aP

CM

(S

ecr

eta

ría d

e

Coord

inaci

ón),

ON

DS

-

PC

M,

PR

OIN

VE

RS

ION

, M

EF,

MIN

AG

, A

NA

, G

OR

E

Are

quip

a y

GO

RE

Cu

sco

En

ag

ost

o s

e h

a s

eg

uid

o d

esa

rro

llan

do

el e

stu

dio

d

e b

ala

nce

híd

rico

, a

un

qu

e s

iem

pre

su

bsi

ste

la

o

po

sici

ón

de

un

se

cto

r p

olit

iza

do

y d

irig

en

cia

l de

la

pro

vin

cia

de

Esp

ina

r.

En

Seg

uim

ien

to

Tip

olo

gia

: C

onfli

ctos

Híd

rico

s

En

Tra

tam

ien

to

Valle d

e T

am

bo

Los

agricu

ltore

s del

Valle

de T

am

bo h

an s

olic

itado

reite

radam

ente

la inte

rvenci

ón d

el G

obie

rno N

aci

o-

nal co

n e

l fin

de s

olu

cionar

el pro

ble

ma d

e d

isponi-

bili

dad h

ídrica

en é

poca

de e

stia

je.

Asi

mis

mo,

el

Fre

nte

de D

efe

nsa

del V

alle

de T

am

bo e

jerc

e o

posi

-ci

ón a

la e

jecu

ción d

el pro

yect

o m

inero

Quella

veco

en l

a r

egió

n M

oquegua,

por

consi

dera

r que l

a p

re-

senci

a d

e e

ste p

roye

cto a

gra

varí

a lo

s pro

ble

mas

de

dis

ponib

ilidad h

ídrica

en l

a z

ona.

Se v

ienen a

nali-

zando p

osi

ble

s so

luci

ones

al

pro

ble

ma d

e e

stré

s híd

rico

con lo

s G

OR

E d

e la

zona d

el v

alle

del T

am

bo.

Dis

trito

s P

unta

del B

om

bón,

Dean V

ald

ivia

y

Cocr

ach

acr

a/

Pro

vinci

a Isl

ay

Are

quip

aJu

nta

de U

suarios

de

l dis

trito

de R

iego d

el T

am

bo

, F

ren

te

de D

efe

nsa

del V

alle

de

Ta

mbo,

GO

RE

Are

qu

ipa

, G

ore

Moquegua,

MIN

AG

,

AN

A y

O

ND

S -

PC

M

La

ofic

ina

de

De

ma

rca

ció

n T

err

itoria

l in

form

ó q

ue

ti

en

e

acc

ion

es

p

en

die

nte

s

resp

ec

to

a

la

de

limita

ció

n d

e lo

s tr

am

os

1 y

2 e

n la

de

ma

rca

ció

n

en

tre

Lo

reto

(Alto

Am

azo

na

s) y

Sa

n M

art

ín.

Page 35: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Nom

bre

del C

aso

Ubic

aci

ón

Depart

am

ento

Desc

ripci

ón d

el c

aso

Act

ore

sA

ccio

ne

s re

cie

nte

s e

n p

roce

so

En

Seg

uim

ien

to

33

Gra

n T

ierr

a -

C

ON

OC

O P

HIL

LIP

S:

Lo

tes 1

23 y

129

El C

om

ité p

or

el A

gua,

y auto

ridades

regio

nale

s de

Lore

to e

xpre

san s

u r

ech

azo

a l

a p

rese

nci

a d

e l

a

em

pre

sa p

etr

ole

ra C

onoco

Phill

ips

en lo

s Lote

s 123

y 129,

ubic

ado e

n la

cabece

ra d

e la

cuenca

del R

ío

Nanay,

Pin

tuya

cu y

Cham

bira,

en v

ista

que e

l agua

que p

rove

e a

la p

obla

ción d

e Iq

uito

s se

abast

ece

del

río N

anay.

Menci

onan q

ue d

e o

pera

r la

em

pre

sa

pe

tro

lera

g

en

era

ría

im

pa

cto

s

am

bie

nta

les

irre

media

ble

s y

que a

fect

arí

a e

l consu

mo d

e a

gua.

Dis

trito

s de N

apo

y B

elé

n/

Pro

vinci

a d

e

Napo

Lore

toF

rente

de D

efe

nsa

de

los

Inte

rese

s por

la D

efe

nsa

de

l A

gua,

ON

DS

- P

CM

La

ON

DS

- P

CM

ha

re

cab

ad

o in

form

aci

ón

so

bre

la

sit

ua

ció

n

de

e

sto

s

lote

s.

Actu

alm

en

te

se

e

ncu

en

tra

n e

n e

sta

do

de

fue

rza

ma

yor d

eb

ido

a u

n

clim

a d

e in

seg

urid

ad

en

el á

rea

de

l co

ntr

ato

qu

e h

a

pu

est

o e

n r

iesg

o l

a i

nte

grid

ad

de

l p

ers

on

al

de

la

e

mp

resa

. E

sto

a

fecta

la

e

jecú

ció

n

de

la

s

act

ivid

ad

es

exp

lora

toria

s, a

sí c

om

o l

os

pro

ceso

s d

e p

erm

iso

s y

au

toriza

cio

ne

s.

RE

PS

OL

Lo

te 57

La

Org

aniz

aci

ón

de

Desa

rrollo

de

los

Pueblo

s K

akin

tes(O

DP

K)s

e

op

on

e

a

las

acti

vid

ad

es

realiz

adas

por

RE

PS

OL,

solic

itando p

rese

nci

a d

el

Est

ado a

travé

s de ta

llere

s in

form

ativ

os.

Dis

trito

de R

ío

Tam

bo/ P

rovi

nci

a

de S

atip

o

Junín

Com

unid

ad d

e T

soro

ja, A

RP

I,

OD

PK

, E

mpre

sa R

ep

sol,

MIN

EM

, O

ND

S -

PC

M

Co

mo

pa

rte

de

la

s a

ccio

ne

s d

e s

eg

uim

ien

to,

la

ON

DS

- P

CM

co

nsu

ltó a

cerc

a d

el

de

sarr

ollo

de

l ca

so

a

la

OG

GS

d

el

MIN

EM

, é

sta

e

ntid

ad

h

a

señ

ala

do

qu

e,

a l

a f

ech

a n

o s

e r

eg

istr

an

nu

eva

s a

ctiv

ida

de

s o

ma

nife

sta

cio

ne

s.

Tip

olo

gía

: C

onfli

ctos

hid

roca

rburí

fero

s

En

Tra

tam

ien

to

PL

US

PE

TR

OL

N

OR

TE

: L

OT

ES

1A

B y

L

ote

8

Las

Federa

ciones

Indíg

enas

de

Lore

to

FE

CO

-N

AC

O,

FE

CO

NA

T, A

CO

DE

CO

SP

AT

y F

ED

IQU

EP

dem

andan

al

Est

ado

dete

rmin

ar

el

gra

do

de

conta

min

aci

ón y

afe

ctaci

ón a

l medio

am

bie

nte

en la

s zo

nas

de in

fluenci

a d

e lo

s lo

tes

petr

ole

ros

Lote

1A

B

y Lote

8,

exp

lota

da p

or

Plu

spetr

ol N

ort

e. A

sim

ism

o,

solic

itan

dete

rmin

ar

la

posi

ble

afe

ctaci

ón

en

las

cuenca

s P

ast

aza

, T

igre

s,

Corr

iente

s y

Mara

ñón.

Adem

ás,

la a

plic

aci

ón d

e la

Ley

de C

onsu

lta P

revi

a

en

el

Lote

1A

B

(el

contr

ato

de

exp

lota

ción

de

Plu

spetr

ol

culm

ina e

l 2015);

indem

niz

aci

ón p

or

los

daños

am

bie

nta

les

pro

voca

dos

dura

nte

40 a

ños

de

exp

lota

ción p

etr

ole

ra.

En m

ate

ria de polít

icas

de E

stado,

solic

itaro

n la

im

ple

menta

ción

de

un

pla

n

inte

gra

l de

salu

d,

eje

cuci

ón

de

pla

nes

de

desa

rrollo

in

tegra

l que

ga

ran

tic

e

la

se

gu

rid

ad

a

lim

en

tari

a

en

la

s

com

unid

ades

afe

ctadas

por c

onta

min

aci

ón.

Dis

trito

s de

Barr

anca

, C

ahuapanas,

M

anse

rich

e,

Moro

na, P

ast

aza

y

Andoas/

P

rovi

nci

a d

e

Date

m d

el

Mara

ñon

Lore

toF

ED

IQU

EP,

FE

CO

NA

T,

FE

CO

NA

CO

, A

CO

DE

CO

SP

AT,

ON

DS

-

PC

M y

Com

isió

n

Multi

sect

orial

La

ON

DS

/PC

M p

rop

ició

un

a r

eu

nió

n p

rep

ara

toria

co

n r

ep

rese

nta

nte

s d

e M

IDIS

, M

INA

M,

MIN

EM

, P

ER

UP

ET

RO

co

n v

ista

s a

la p

róxi

ma

re

un

ión

de

la

Co

mis

ión

Mu

ltise

cto

ria

l.

San

Lu

cas d

e C

olá

n/

Em

pre

sa O

lym

pic

P

erú

IN

C

Se h

an d

ado d

ifere

nci

as

y co

ntr

ove

rsia

s entr

e l

a

Com

unid

ad C

am

pesi

na S

an L

uca

s de C

olá

n y

la

Em

pre

sa O

lym

pic

IN

C. Los

pobla

dore

s arg

um

enta

n

que la

em

pre

sa h

abrí

a in

cum

plid

o s

us

com

pro

mis

os

de

resp

onsa

bili

dad

soci

al,

adem

ás

solic

itan

la

renegoci

aci

ón

del

contr

ato

de

const

ituci

ón

de

dere

chos

y se

rvid

um

bre

de tr

ánsi

to y

loca

ción.

Pro

vinci

a d

e

Paita

Piu

raC

om

unid

ad C

am

pe

sin

a S

an

Luca

s de C

olá

n,E

mp

resa

O

lym

pic

Perú

IN

C

La

ON

DS

- P

CM

, co

mu

nic

ó a

l p

resi

de

nte

de

la

co

mu

nid

ad

, a

l a

lca

lde

de

Sa

n L

uca

s d

e C

olá

n y

re

pre

sen

tan

tes

de

la

Em

pre

sa O

lym

pic

Pe

rú I

NC

, su

in

ten

sió

n

de

in

terv

en

ir

y m

ed

iar

an

te

las

dife

ren

cia

s y

con

tro

vers

ias

susc

itad

as

en

tre

la

co

mu

nid

ad

y la

em

pre

sa.

Page 36: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Nom

bre

del C

aso

Ubic

aci

ón

Depart

am

ento

Desc

ripci

ón d

el c

aso

Act

ore

sA

ccio

ne

s re

cie

nte

s e

n p

roce

so

MA

PL

E G

AS

L

ote

31 B

El

03.0

9.2

012,

com

unero

s pert

eneci

ente

s a

la

CC

.NN

. de C

anáan d

e C

ach

iyacu

para

lizaro

n l

os

pozo

s de e

xplo

raci

ón q

ue s

e e

ncu

entr

an e

n e

l áre

a

de s

erv

idum

bre

de u

so,

ocu

paci

ón y

trá

nsi

to q

ue

tiene la

em

pre

sa c

on la

com

unid

ad.

Los

com

unero

s dem

andan q

ue l

a e

mpre

sa M

aple

re

conozc

a e

l est

udio

de v

alo

riza

ción independie

nte

so

bre

los

impact

os

am

bie

nta

les

genera

dos.

Com

unid

ad d

e

Canáan d

e

Cach

iyacu

/ D

istr

ito d

e

Conta

mana/

Pro

vinci

a d

e

Uca

yali

Lore

toC

C.N

N.

de C

anáa

n d

e

Cach

iyacu

, O

ND

S -

PC

M,

MIN

AM

, M

IME

N,

OE

FA

, A

NA

, C

EN

SO

PA

S

La

ON

DS

pa

rtic

ipó

en

un

a r

eu

nió

n d

e e

valu

aci

ón

d

e

la

valo

riza

ció

n

de

im

pa

cto

s e

n

Ca

na

an

d

e

Ca

chiy

acu

.

PA

CIF

IC S

TR

AT

US

Lo

te 1

35 y

Eco

petr

ol

Lo

te 1

37

La C

om

unid

ad N

ativ

a d

el D

istr

ito d

e Y

aquera

na s

e

oponen a

la p

rese

nci

a d

e la

s em

pre

sas

petr

ole

ras

en

los

lote

s 135 y

137.

Com

unid

ad

Nativ

a M

ats

és

del R

equena/

Dis

trito

de

Yaquera

na/

Pro

vinci

a d

e

Requena

Lore

toC

om

unid

ad N

ativ

a M

ats

és

del R

equena,

Org

an

iza

ció

n

Regio

nal d

e P

ueblo

s In

díg

enas

del O

rien

te –

O

RP

IO, A

IDE

SE

P, O

NG

C

ED

IA,

ON

DS

- P

CM

, C

ultu

ra,

RR

EE

, P

ER

UP

ET

RO

Co

mo

p

art

e

de

la

s la

bo

res

de

se

gu

imie

nto

, la

O

ND

S -

PC

M o

rga

niz

ó u

na

re

un

ión

de

tra

ba

jo c

on

re

pre

sen

tan

tes

de

los

sect

ore

s d

e g

ob

iern

o y

co

n la

e

mp

resa

Pa

cific

so

bre

la s

itua

ció

n d

e lo

s lo

tes

13

5

y 1

37

.

Savia

El F

rente

de D

efe

nsa

de lo

s In

tere

ses

de la

Bahía

y

Pro

vinci

a d

e S

ech

ura

, busc

a la a

nula

ción d

e la A

u-

die

nci

a P

úblic

a d

el P

roye

cto d

e E

xplo

taci

ón d

e G

as

Natu

ral

Punta

Lagunas,

re

aliz

ada

el

07.0

3.1

2.,

esp

aci

o d

onde l

a E

mpre

sa S

avi

a P

erú

pre

sentó

el

Est

udio

de Im

pact

o A

mbie

nta

l (E

IA) d

el p

roye

cto.

Act

ualm

ente

, se realiz

an la

s re

unio

nes

técn

icas

pro

-gra

madas

por

la O

ND

S -

P

CM

, donde s

e e

ncu

en-

tran repre

senta

nte

s del F

rente

de D

efe

nsa

, el G

OR

E

Piu

ra,

la M

unic

ipalid

ad P

rovi

nci

al de S

ech

ura

y los

sect

ore

s del g

obie

rno n

aci

onal c

orr

esp

ondie

nte

s.

Pro

vinci

a d

e

Sech

ura

Piu

raF

rente

de D

efe

nsa

de

los

Inte

rese

s de la

Bah

ía y

P

rovi

nci

a d

e S

ech

ura

, M

unic

ipio

Pro

vinci

al d

e

Sech

ura

, O

ND

S -

PC

M,

MIN

EM

, P

roducc

ión

, G

OR

E

de P

iura

La

ON

DS

- P

CM

, vi

en

e p

rom

ovi

en

do

re

un

ion

es

de

co

ord

ina

ció

n y

de

tra

ba

jo c

on

la

s in

sta

nci

as

de

l p

od

er

eje

cutiv

o,

de

l G

ob

iern

o R

eg

ion

al d

e P

iura

y

rep

rese

nta

nte

s d

e la

p

ob

laci

ón

d

e la

B

ah

ía d

e

Se

chu

ra.

Em

pre

sa P

etr

o P

erú

-L

ote

64

Federa

ción N

aci

onal A

chuar

del

Perú

- F

EN

AP,

se

opone

a

la

pre

senci

a

de

cualq

uie

r act

ivid

ad

petr

ole

ra,

dem

andando

el

retir

o

de

la

em

pre

sa

petr

ole

ra T

alis

man d

el

Lote

64,

a p

esa

r que é

sta

susc

ribió

co

nve

nio

s co

n

otr

as

federa

ciones

y co

munid

ades

nativ

as.

Dis

trito

de

Moro

na/

Pro

vinci

a d

e

Date

m d

el

Mara

ñon

Lore

toA

IDE

SE

P,

Org

aniz

aci

ón

S

huar

del M

oro

na

(OS

HD

EM

), N

ueva

O

rganiz

aci

ón S

haka

y A

chu

ar

del M

oro

na (

NU

EV

O

OS

HA

M),

Federa

ció

n A

chu

ar

del S

ituch

e y

Anas

de

l M

oro

na (

FA

SA

M),

ON

DS

-

PC

M,

MIN

EM

, P

ET

RO

PE

No

hu

bo

act

ivid

ad

es

de

se

gu

imie

nto

en

el p

rese

nte

p

erí

od

o.

RE

PS

OL

-Lo

te 1

09

La C

oord

inadora

Regio

nal d

e P

ueblo

s In

díg

enas

de

San L

ore

nzo

, pid

ió q

ue s

e realic

e la

Consu

lta P

revi

a

ante

cualq

uie

r in

icio

de a

ctiv

idades

de h

idro

carb

uro

s en

terr

itorio

de

com

unid

ades

nativ

as

de

San

Lore

nzo

.

Dis

trito

de

Cahuapanas/

P

rovi

nci

a d

e

Date

m d

el

Mara

ñón

Lore

toC

om

unero

s de C

ah

ua

pa

na

s,

CO

RP

I, P

ueblo

s A

wa

jún

y

Shaw

i, O

ND

S -

PC

M,

MIN

EM

, M

INA

M,

GO

RE

Lore

to

Co

mo

p

art

e

de

la

s la

bo

res

de

se

gu

imie

nto

, la

O

ND

S - P

CM

vie

ne

est

ud

ian

do

la s

itua

ció

n d

el l

ote

1

09

.

Page 37: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Nom

bre

del C

aso

Ubic

aci

ón

Depart

am

ento

Desc

ripci

ón d

el c

aso

Act

ore

sA

ccio

ne

s re

cie

nte

s e

n p

roce

so

35

Pescad

ore

s d

e

An

ch

oveta

Naci

onal

Naci

onal

Pesc

adore

s de m

en

or

esc

ala

, arm

adore

s in

dust

riale

s, in

dustr

iale

s co

nse

rvero

s, in

dustr

iale

s harinero

s, P

RO

DU

CE

, O

ND

S -

PC

M,

GO

RE

de

M

oquegua,

Piu

ra y

An

cash

No

se

reg

istr

aro

n a

ccio

ne

s e

n e

l me

s d

e a

go

sto

.E

n e

l mes

de a

gost

o d

el 2

012, se

public

ó e

l D.S

. N

° 5

0-2

01

2-P

RO

DU

CE

. E

sta

n

orm

a

reg

ula

ba

y

esta

ble

cía

u

n

nu

evo

gim

en

d

e

pe

sca

d

e

anch

ove

ta.

La d

aci

ón d

e e

ste d

ecr

eto

susc

itó u

na

co

ntr

ov

ers

ia

en

tre

lo

s

GO

RE

, p

es

ca

do

res

in

dust

riale

s, p

esc

adore

s art

esa

nale

s y

el M

inis

terio

de la

Pro

ducc

ión. L

a d

em

anda d

e lo

s pesc

adore

s de

la z

ona s

ur y

nort

e e

ra la

dero

gato

ria d

el d

ecr

eto

. Los

pesc

adore

s del

Nort

e d

el

país

, ace

pta

ron l

a

regla

menta

ción d

el D

.S.,

dando p

or

satis

fech

as

sus

dem

andas.

Sin

em

barg

o, no s

uce

dió

lo m

ism

o e

n e

l S

ur

del país

, ya

que e

n o

ctubre

, lo

s pesc

adore

s de

anch

ove

ta d

e la

zona s

ur blo

quearo

n la

entr

ada a

Ilo,

solic

itando la

adopci

ón de un ré

gim

en de pesc

a

dife

renci

ado p

ara

el S

ur.

Ante

est

os

eve

nto

s, e

n o

ctubre

del 2

012, la

ON

DS

-

PC

M g

est

ionó u

na reunió

n e

ntr

e lo

s pesc

adore

s y

el

Min

iste

rio d

e P

roducc

ión a

fin

de a

bord

ar el t

em

a d

el

régim

en d

ifere

nci

ado d

e p

esc

a p

ara

el S

ur.

En

Tra

tam

ien

to

Tip

olo

gía

: C

onfli

ctos

Labora

les

Pro

yecto

de la L

ey d

el

Serv

icio

Civ

ilV

arias

org

aniz

aci

ones

sindic

ale

s que a

gru

pan a

los

trabaja

dore

s públic

os

vienen r

ecl

am

ando e

l re

tiro

del P

roye

cto N

° 1846-2

012-P

E L

ey

del S

erv

icio

Civ

il del

Congre

so

de

la

Repúblic

a.

Est

os

gre

mio

s se

ñala

n q

ue d

icho p

roye

cto a

fect

arí

a la e

stabili

dad

labora

l de

los

em

ple

ados

públic

os,

vu

lnera

ndo

adem

ás

el C

onve

nio

Inte

rnaci

onal d

e la

OIT

. S

egún

los

dem

an-d

ante

s, d

icho p

roye

cto d

e le

y perm

itirí

a e

l re

cort

e d

e n

egoci

aci

ón c

ole

ctiv

a y

el

dere

cho a

la

huelg

a,

est

able

ce

un

trato

dife

renci

ado

entr

e

sect

ore

s la

bora

les,

adic

iona c

ausa

les

de c

ese

por

eva

lua-c

iones,

reduce

las

vaca

ciones,

desc

onoce

dere

chos

adquirid

os

de lo

s tr

abaja

dore

s co

n 2

5 y

30

años

de

serv

icio

s,

reduce

el

reco

noci

mie

nto

de

gra

tific

a-c

iones,

est

able

ce u

na d

iscr

imin

aci

ón p

ara

co

n e

l pers

onal

auxi

liar

y té

cnic

o o

pta

ndo p

or

la

terc

eriza

-ció

n.

Por

est

os

motiv

os

los

gre

mio

s re

aliz

aro

n h

uelg

as

y para

lizaci

ones

a n

ivel n

aci

onal

entr

e e

l 29 y

30 d

e m

ayo

, m

edid

a d

e f

uerz

a q

ue

invo

lucr

ó a

tra

baja

dore

s públic

os

de l

os

Sect

ore

s,

los

Gobie

rnos

Regio

nale

s y

Loca

les.

Naci

onal

Naci

onal

PC

M,

MT

PE

, S

ER

VIR

, M

EF,

C

ongre

so d

e la

Re

blic

a,

Sin

dic

ato

s

Se

lle

vará

a

ca

bo

u

na

p

róxi

ma

re

un

ión

co

n e

l P

rem

ier

y e

l a

seso

r ju

ríd

ico

de

PC

M p

ara

se

gu

ir

tra

tan

do

lo

s

tem

as

d

e

Ag

en

da

s

ob

re

la

Re

gla

me

nta

ció

n d

e la

Le

y d

el S

erv

icio

Civ

il.

Page 38: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Nom

bre

del C

aso

Ubic

aci

ón

Depart

am

ento

Desc

ripci

ón d

el c

aso

Act

ore

sA

ccio

ne

s re

cie

nte

s e

n p

roce

so

Tip

olo

gía

: C

onfli

ctos

por

Min

erí

a in

form

al e

ilegal

En

Tra

tam

ien

to

Aso

cia

ció

n d

e

Min

ero

s In

form

ale

s d

e

Lu

ich

o -

San

tiag

o III

Una s

ente

nci

a J

udic

ial ord

enó e

l desa

lojo

de m

ine-

ros

ilegale

s de la A

soci

aci

ón d

e M

inero

s de L

uic

ho

(AS

MIL

) de la

conce

sión d

e la

Em

pre

sa S

antia

go III

. E

n e

ste c

onte

xto, la

ON

DS

- P

CM

faci

litó e

l conta

cto

entr

e l

as

part

es.

Act

ualm

ente

la e

mpre

sa s

ost

iene

un diá

logo direct

o co

n re

pre

senta

nte

s de A

SM

IL

para

llegar a u

n a

cuerd

o s

obre

el á

rea d

e te

rreno q

ue

podrí

an o

cupar e

stos

min

ero

s.

Dis

trito

de C

olta

/ P

rovi

nci

a d

e

Páuca

r del S

ara

S

ara

Aya

cuch

oA

soci

aci

ón d

e M

ine

ros

de

Luic

ho (

AS

MIL

), O

ND

S -

P

CM

, M

INE

M,

MIN

AM

, M

unic

ipalid

ad P

rovin

cia

l de

P

áuca

r del S

ara

Sa

ra,

munic

ipalid

ades

dis

trita

les

de

Lam

pa y

Colta

El d

ía 2

8.0

8.1

3 s

e lle

vó a

ca

bo

la

re

un

ión

en

tre

la

E

mp

resa

S

an

tiag

o

III

y la

d

irig

en

cia

d

e

la

Aso

cia

ció

n A

SM

IL p

ara

co

ntin

ua

r co

n lo

s p

roce

sos

de

diá

log

o y

ne

go

cia

ció

n.

El d

ía 2

9.0

8.1

3, la

ON

DS

se

re

un

ió c

on

la d

ire

ctiv

a

de

AS

MIL

y la

Em

pre

sa S

an

tiag

o II

I.L

a

ON

DS

tie

ne

p

rog

ram

ad

o

pa

ra

la

prim

era

se

ma

na

d

e

se

tie

mb

re

rea

liza

r u

na

re

un

ión

in

form

ativ

a

sob

re

el

pro

ceso

d

e

form

aliz

aci

ón

m

ine

ra.

La L

ibert

ad

M

inerí

a In

form

al:

AM

A P

ATA

Z

Los

min

ero

s in

form

ale

s agru

pados

en la

AM

A P

ATA

Z

solic

itan

a

la

Cía

M

inera

La

Podero

sa

S.A

.,

la

susc

ripci

ón d

el C

ontr

ato

de E

xplo

taci

ón e

n e

l ám

bito

del p

roce

so d

e fo

rmaliz

aci

ón regula

do p

or el D

ecr

eto

Legis

lativ

o N

° 11

05.

Pro

vinci

as

de

Santia

go d

e

Chuco

, O

tuzc

o,

Pata

z, G

ran

Chim

ú, B

oliv

ar,

S

ánch

ez

Carr

ión,

Julc

án

La L

ibert

ad

Federa

ción M

inera

Art

esa

na

l La L

ibert

ad (

FE

RM

AR

LIB

),

ON

DS

- P

CM

, M

INE

M,

GO

RE

La L

ibert

ad

En

el m

es

de

ag

ost

o n

o s

e re

gis

tró

nin

gu

na

acc

ión

.

En

Seg

uim

ien

to

SU

TE

P -

reacti

var

fun

cio

nam

ien

to d

e

Co

mis

ión

In

ters

ecto

rial p

ara

ate

nd

er

pro

ble

máti

ca

Mag

iste

rial

El

SU

TE

P v

iene r

ecl

am

ando l

a r

eact

ivaci

ón d

e l

a

Co

mis

ion

M

ult

ise

cto

ria

l in

sta

lad

a

pa

ra

el

leva

nta

mie

nto

de la

Huelg

a N

aci

onal M

agis

terial d

el

año 2

012. La p

lata

form

a d

e lu

cha d

el m

agis

terio e

s:

1)

El

pago d

el

30%

por

pre

para

ción d

e c

lase

s; 2

) gara

ntiz

ar

a lo

s pro

feso

res

el

niv

el

adquirid

o;

3)

reco

noci

mie

nto

de

pagos

de

25

y 30

años

de

serv

icio

s;

4)

pago

por

sepelio

y

luto

en

vía

adm

inis

trativ

a; 5)

cese

de d

oce

nte

s al c

um

plim

iento

de a

ño le

ctiv

o; 6

) cu

mplim

iento

de c

apaci

taci

ones

de

part

e d

el M

INE

DU

.

Naci

onal

Naci

onal

MIN

ED

U,

ME

F, M

TP

E, P

CM

, S

UT

EP

Se

cita

rá a

pró

xim

a r

eu

nió

n p

ara

el d

ía 1

1.0

9.2

01

3

a h

ora

s 5

.00

de

la ta

rde

en

la s

ed

e d

e la

PC

M.

Co

nta

min

ació

n

am

bie

nta

l, f

alt

a d

e

co

mp

rom

iso

s

lab

ora

les d

e la

em

pre

sa P

ET

RO

BR

AS

Fre

nte

a l

os

recl

am

os

por

las

polít

icas

de c

ontr

a-

taci

ón la

bora

l pre

senta

das

por

el A

lcald

e d

e E

l Alto

, A

SP

ER

DIS

EC

, AS

UT

RI,

Junta

s V

eci

nale

s del d

istr

i-to

de e

l A

lto,

entr

e o

tros;

se i

nst

aló

una M

esa

de

Diá

logo p

ara

tra

tar

el cu

mplim

iento

de los

com

pro

-m

isos

de la

em

pre

sa P

etr

obra

s co

n e

l pueblo

alte

ño.

Dis

trito

de E

l A

lto/ P

rovi

nci

a d

e

Piu

ra

Piu

raM

unic

ipal D

istr

ital E

l Alto

, G

OR

E d

e P

iura

, O

ND

S -

P

CM

, D

R M

INT

RA

,MIN

AM

, M

INE

M

La

ON

DS

- P

CM

vie

ne

rea

liza

nd

o e

l se

gu

imie

nto

de

lo

s co

mp

rom

iso

s a

sum

ido

s p

or p

art

e d

e la

em

pre

sa

PE

TR

OB

RA

S,

rela

cio

na

do

s co

n e

l a

van

ce e

n l

a

con

tra

taci

ón

y c

ap

aci

taci

ón

lab

ora

l en

fa

vor

de

los

po

bla

do

res

de

l dis

trito

de

El A

lto.

Page 39: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Nom

bre

del C

aso

Ubic

aci

ón

Depart

am

ento

Desc

ripci

ón d

el c

aso

Act

ore

sA

ccio

ne

s re

cie

nte

s e

n p

roce

so

Co

ntr

overs

ia e

ntr

e

Min

ero

s e

n p

roceso

d

e f

orm

aliza

ció

n d

e

An

dah

uayla

s y

C

hin

ch

ero

s y

la

JU

DR

A (

Ju

nta

de

Usu

ari

os d

el D

istr

ito

d

e R

ieg

o d

e

An

dah

uayla

s y

C

hin

ch

ero

s)

En

el

mes

de

dic

iem

bre

del

2011

, la

Ju

nta

de

Usu

arios

del D

istr

ito d

e R

iego d

e las

pro

vinci

as

de

Andahuayl

as

y C

hin

chero

s re

aliz

ó u

na p

ara

lizaci

ón

por 10 d

ías,

exi

gie

ndo e

l cie

rre o

trasl

ado d

e la

pla

nta

C

UP

RÍF

ER

A "

Los

Chanka

s" d

el

sect

or

Huara

cco-

pata

de la

Com

unid

ad C

am

pesi

na p

or

posi

ble

afe

c-ta

ción d

e la

calid

ad d

e a

gua d

e s

us

fuente

s de a

gua

en la

s ca

bece

ras

de lo

s rí

os

Turp

o y

Huanca

ray.

Confir

mando la

denunci

a d

e la

JU

DR

A, l

a D

RE

M, e

n

el 2012,

ord

enó e

l ci

err

e d

e u

na p

lanta

ile

gal cu

prí

-fe

ra e

n l

a C

C d

e T

occ

topata

, dis

trito

de P

acu

cha y

re

afir

mó, en u

n Info

rme p

ost

erior, q

ue la

pla

nta

dejó

pasi

vos

am

bie

nta

les

que

podrí

an

ser

pelig

roso

s para

la z

ona. La D

RE

M c

onfir

mó s

u c

om

pro

mis

o d

e

realiz

ar

la a

udito

ría i

nte

gra

l co

n f

isca

lizaci

ón i

nopi-

nada a

la p

lanta

"Los

Chanka

s" e

n e

l sect

or

Huaro

-cc

apata

de la

com

unid

ad d

e H

uanca

bam

ba. E

n s

eti-

em

bre

del 2012 s

e c

onfo

rmó e

l F

rente

de D

efe

nsa

P

rovi

nci

al

de M

inero

s A

rtesa

nale

s co

n l

a p

art

icip

a-

ción d

e d

irig

ente

s m

inero

s y

agro

-min

ero

s art

esa

na-

les

de H

uanca

bam

ba,

Tocc

topata

, T

urp

o y

otr

os,

dirig

ido p

or

la F

ER

MA

PA

cuya

s pro

puest

as

incl

uye

n

la c

om

erc

ializ

aci

ón,

sin t

rabas,

para

exp

losi

vos

e

insu

mos

quím

icos

así

com

o l

a f

orm

aliz

aci

ón d

e s

u

act

ivid

ad.

Pro

vinci

as

de

Andahuayl

as

y C

hin

chero

s

Apurí

mac

Junta

de U

suarios

de

l D

istr

ito d

e R

iego d

e

Andahuayl

as

(JU

DR

A),

Munic

ipalid

ades

dis

trita

les

de la

Pro

vinci

a d

e

Andahuayl

as,

GO

RE

A

purí

mac,

MIN

EM

, O

ND

S -

PC

M

No

se

ha

n re

gis

tra

do

he

cho

s d

e re

leva

nci

a.

37

Cu

en

ca d

el R

am

isD

istr

ito d

e

Cru

cero

/ P

rovi

nci

a d

e

Cara

baya

; D

istr

ito d

e P

oto

ni,

Asi

llo, S

an A

nto

n

y A

zángaro

/ P

rovi

nci

a d

e

Azá

ngaro

Puno

ON

DS

- P

CM

, M

INE

M,

MIN

AM

, M

INA

G,

DIG

ES

A,

SU

NA

T, G

OR

E P

un

o,

Defe

nsa

El 2

9.0

8.1

3 la

ON

DS

-PC

M s

e re

un

ió c

on

el A

lca

lde

d

e la

Mu

nic

ipa

lida

d D

istr

ital d

e A

sillo

.In

dic

ó q

ue

se

so

licita

rá u

na

re

un

ión

de

la C

om

isió

n M

ulti

sect

oria

l d

e la

Cu

en

ca R

am

is p

ara

ve

rific

ar

los

ava

nce

s d

e

los

pro

yect

os.

Co

nta

min

ació

n

en

la

cu

en

ca

d

el

Río

R

am

is

origin

ada p

or la

act

ivid

ad m

inera

info

rmal,

afe

ctando

a la

s P

rovi

nci

as

de A

zángaro

, C

ara

baya

, dis

trito

s de

Asi

llo, P

oto

ni,

Cru

zero

, San A

nto

n.

En

Seg

uim

ien

to

Ica -

Min

erí

a In

form

al

Los

min

ero

s in

form

ale

s de

Ica

aso

ciados

a

la

FE

NA

MA

RP

E s

olic

itaro

n la

auto

riza

ción p

ara

el u

so

de e

xplo

sivo

s e i

nsu

mos

quím

icos

para

la r

ealiz

a-

ción de su

s la

bore

s. S

e han so

stenid

o div

ers

as

reunio

nes

con l

os

min

ero

s a f

in d

e g

ara

ntiz

ar

el

ava

nce

del p

roce

so d

e d

iálo

go.

Pro

vinci

a d

e

Nazc

aIc

aF

EN

AM

AR

PE

, O

ND

S -

P

CM

, M

INE

M y

MIN

AM

El

19

.08

.13

re

pre

sen

tan

tes

de

FE

NA

MA

RP

E s

e

reu

nie

ron

co

n e

l Alto

Co

mis

ion

ad

o e

n a

sun

tos

de

fo

rma

liza

ció

n

de

la

m

ine

ría

, in

terd

icci

ón

d

e

la

min

erí

a il

eg

al y

rem

ed

iaci

ón

am

bie

nta

l.E

l 2

0.0

8.1

3 l

a F

EN

AM

AR

PE

es

incl

uid

a f

orm

al-

me

nte

me

dia

nte

R.M

. 2

16

-20

13

-PC

M e

n l

a M

esa

T

écn

ica

. El 2

2.0

8.1

3 s

e ll

evó

a c

ab

o la

re

un

ión

de

la

Me

sa

T

écn

ica

p

ara

p

rop

on

er

las

me

jora

s

ne

cesa

ria

s d

est

ina

da

s a

fo

rta

lece

r e

l p

roce

so d

e

form

aliz

aci

ón

de

la a

ctiv

ida

d m

ine

ra.

Page 40: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Nom

bre

del C

aso

Ubic

aci

ón

Depart

am

ento

Desc

ripci

ón d

el c

aso

Act

ore

sA

ccio

ne

s re

cie

nte

s e

n p

roce

so

Lam

bayeq

ue -

Min

erí

a

Info

rmal n

o m

etá

lica

En l

a z

ona,

exi

ste m

inerí

a i

legal

e i

nfo

rmal,

en e

l ám

bito

de las

conce

siones

para

exp

lota

ción m

inera

no m

etá

lica.

Todas

las

pro

vinci

as

Lam

baye

que

ON

DS

- P

CM

, M

INE

M,

MIN

AM

y G

OR

E

Lam

baye

que

En e

l mes d

e a

gosto

no s

e re

gis

tró n

inguna a

cció

n.

Pro

ceso

de

form

aliza

ció

n d

e la

peq

ueñ

a m

inerí

a y

m

inerí

a a

rtesan

al

Div

ers

as

org

aniz

aci

ones

de m

inero

s art

esa

nale

s y

pequeños

min

ero

s vi

enen d

em

andando f

aci

lidades

para

logra

r el p

roce

so d

e form

aliz

aci

ón m

inera

. E

sto

se

dio

fr

ente

a

la

public

aci

ón

de

los

Decr

eto

s Legis

lativ

os

(1099 a

l 11

07)

em

itidos

por

el

Poder

Eje

cutiv

o.

En A

gost

o d

el

2012,

por

D.S

. N

° 075-

2012-P

CM

, se

in

staló

la

C

om

isió

n

Multi

sect

orial

Perm

anente

que s

e e

nca

rgará

de e

stable

cer

una

Est

rate

gia

Naci

onal p

ara

la In

terd

icci

ón d

e la

Min

erí

a

Ilegal,

adem

ás,

est

a c

om

isió

n e

stá e

nca

rgada d

e

hace

r se

guim

iento

al P

roce

so d

e F

orm

aliz

aci

ón d

e

los

min

ero

s in

form

ale

s.

Naci

onal

Naci

onal

FE

NA

MA

RP

E,

ON

DS

-

PC

M,

MIN

EM

, M

INA

M,

MIN

AG

, A

NA

, S

ER

NA

MP,

SU

NA

T, C

ultu

ra,

MIN

DE

F,

MIN

INT

ER

, M

inis

terio

P

úblic

o.

El 2

4.0

8.1

3 s

e p

ublic

ó e

n e

l dia

rio o

ficia

l "E

l Peru

ano"

el

D.S

. 032-2

013-E

M q

ue f

ort

ale

ce e

l pro

ceso d

e

form

aliz

ació

n

de

la

pequeña

min

erí

a

y

min

erí

a

art

esanal a

l am

paro

de lo

dis

puesto

por e

l DL 1

105.

El

16.0

8.1

3 m

edia

nte

R.M

. 215-2

013-P

CM

se c

on-

form

a l

a M

esa T

écnic

a p

ara

pro

poner

las m

ejo

ras

necesarias d

estin

adas a

fort

ale

cer

el

pro

ceso d

e

form

aliz

ació

n d

e la

activ

idad m

inera

.

Ap

urí

mac -

min

erí

a

art

esan

al

La O

ND

S, v

iene h

aci

endo s

eguim

iento

al p

roce

so d

e

form

aliz

ació

n

de

la

m

ine

ría

a

rte

sa

na

l e

n

el

depart

am

ento

de A

purí

mac,

luego q

ue, e

n e

l mes

de

dic

iem

bre

del año 2

011

, la

Federa

ción R

egio

nal de

Min

ero

s A

rtesa

nale

s (F

ER

MA

PA

) y

el

GO

RE

A

purí

mac

susc

ribie

ran

un

act

a

para

m

ejo

rar

la

Ord

enanza

Regio

nal

que i

mple

menta

norm

as

para

la

form

aliz

aci

ón d

e la

min

erí

a a

rtesa

nal,

en e

l marc

o

de la n

ueva

norm

ativ

a s

e a

mplía

, a p

art

ir d

el 06 d

e

febre

ro de 2013,

los

resp

ect

ivos

pro

cedim

iento

s,

hast

a o

ctubre

de e

ste a

ño.

Pro

vinci

as

de

Gra

u,

Cota

bam

bas

y A

ndahuayl

as

Apurí

mac

ON

DS

- P

CM

, M

INE

M y

G

OR

E A

purí

mac.

El

Go

bie

rno

Na

cio

na

l d

ialo

co

n l

as

prin

cip

ale

s fe

de

raci

on

es

min

era

s d

el

pa

ís,

pe

ro n

o co

n la

F

ER

MA

PA

p

orq

ue

é

sta

p

rota

go

niz

ó

he

ch

os

vio

len

tos

el 1

5.0

8.1

2 e

n A

ba

nca

y. S

e h

an

pu

blic

ad

o

nu

eva

s n

orm

as

leg

ale

s so

bre

e

l p

roce

so

de

fo

rma

liza

ció

n m

ine

ra.

Min

ero

s in

form

ale

s d

e

Mad

re d

e D

ios

Fre

nte

a l

a p

roble

mátic

a d

e l

a m

inerí

a i

nfo

rmal,

la

PC

M a tr

avé

s de una R

M,

inst

aló

una M

esa

de

Tra

bajo

para

inic

iar el p

roce

so d

e fo

rmaliz

aci

ón d

e la

m

inerí

a in

form

al e

n e

l corr

edor

min

ero

de M

adre

de

Dio

s. E

n A

gost

o d

el

2012,

por

D.S

. N

° 075-2

012-

PC

M,

se i

nst

aló

la C

om

isió

n M

ulti

sect

orial

Perm

a-

ne

nte

q

ue

se

e

nca

rga

de

e

sta

ble

ce

r u

na

E

stra

tegia

Naci

onal p

ara

la In

terd

icci

ón d

e la

Min

erí

a

Ilegal,

así

com

o h

ace

r se

guim

iento

al

pro

ceso

de

form

aliz

aci

ón d

e lo

s m

inero

s in

form

ale

s.

Dis

trito

s de

Laberinto

, Ta

mbopata

, Las

Pie

dra

s e

Inam

bari/

Pro

vinci

a d

e

Tam

bopata

; D

istr

ito d

e

Huepeth

ue/

Pro

vinci

a d

e M

anu

Madre

de D

ios

FE

NA

MA

D,

FE

DE

MIN

, O

ND

S -

PC

M,

MIN

EM

, M

INA

M,

Cultu

ra y

GO

RE

M

adre

de D

ios

FE

DE

MIN

y

otr

as

fed

era

cio

ne

s d

e

pe

qu

os

min

ero

s y

min

ero

s a

rte

san

ale

s se

re

un

iero

n c

on

el

Prim

er M

inis

tro

y la

s a

uto

rid

ad

es

de

los

min

iste

rio

s co

mp

ete

nte

s p

ara

bu

sca

r fó

rmu

las

de

co

nse

nso

q

ue

evi

ten

el

pa

ro m

ine

ro y

pe

rmita

n f

ort

ale

cer

el

pro

ceso

de

form

aliz

aci

ón

.

Piu

raM

inero

s ile

gale

s de

Tam

bogra

nde

y de

Suyo

re

clam

an p

or

la c

om

erc

ializ

aci

ón d

e e

xplo

sivo

s y

la

libre

com

erc

ializ

aci

ón d

e i

nsu

mos.

Pid

en l

egaliz

ar

sus

pose

siones

en

zonas

min

era

s ya

co

nce

-si

onadas.

Dis

trito

de

Tam

bogra

nde y

Las

Lom

as/

P

rovi

ncia

de P

iura

; D

istr

ito d

e L

agunas

y S

uyo/ P

rov.

de

Aya

baca

Piu

raO

ND

S -

PC

M,

MIN

EM

, M

INA

M y

GO

RE

Piu

raS

e v

ien

e r

ea

liza

nd

o e

l m

on

itore

o a

la

s a

ccio

ne

s im

ple

me

nta

da

s p

or

el

Go

bie

rno

Re

gio

na

l p

ara

el

pro

ceso

de

fo

rma

liza

cio

n d

e la

pe

qu

a m

ine

ria

y

min

eria

art

esa

na

l.

Page 41: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Nom

bre

del C

aso

Ubic

aci

ón

Depart

am

ento

Desc

ripci

ón d

el c

aso

Act

ore

sA

ccio

ne

s re

cie

nte

s e

n p

roce

so

Tip

olo

gía

: C

onfli

ctos

Min

ero

s

En

Tra

tam

ien

to

Pro

yecto

Cañ

ari

aco

(E

mp

resa C

an

den

te

Co

pp

er

S.A

)

Un g

rupo d

e c

om

unero

s de la

Com

unid

ad C

am

pesi

-na S

an J

uan d

e C

añarí

s se

oponen a

las

act

ivid

ades

de e

xplo

raci

ón m

inera

que d

esa

rrolla

la e

mpre

sa

Cañariaco

Copper

Perú

S.A

., d

ebid

o a

la p

osi

ble

co

nta

min

aci

ón a

mbie

nta

l que p

odrí

a g

enera

r dic

ha

act

ivid

ad,

quie

nes

adem

ás,

dem

andan s

e r

esp

ete

n

los

resu

ltados

de la

denom

inada “A

sam

ble

a G

enera

l a v

oto

secr

eto

” re

aliz

ado e

l 30.0

9.1

2,

en l

a c

ual

exp

resa

ron s

u r

ech

azo

a la

min

erí

a e

n la

zona.

Las

dem

andas

de e

ste s

ect

or desc

onoce

n lo

s re

sulta

dos

de la

Asa

mble

a G

enera

l de la

Com

unid

ad r

ealiz

ada

el 08.0

7.1

2,

que d

eci

dió

a f

avo

r de c

once

derle a

la

em

pre

sa

min

era

, el

uso

de

part

e

del

terr

itorio

com

unal

por

tres

años,

para

que

puedan r

ealiz

ar

act

ivid

ades

de e

xplo

raci

ón,

incl

uid

a l

a p

erf

ora

ción

exp

lora

tori

a;

en

co

ntr

ap

resta

ció

n,

la

em

pre

sa

m

inera

se c

om

pro

metió

a o

torg

ar

a la

Com

unid

ad e

l fin

anci

am

iento

de

un

mill

ón

500

mil

sole

s para

pro

yect

os

de d

esa

rrollo

soci

al

y la

entr

ega d

e u

n

mill

ón d

e a

ccio

nes

repre

senta

tivas

del c

apita

l soci

al

de la

em

pre

sa.

Dis

trito

de

Cañaris/

P

rovi

nci

a d

e

Ferr

eñafe

Lam

baye

que

Com

unid

ades

Cam

pe

sin

as

de S

an J

uan d

e C

aris

y T

úpac

Am

arú

, M

un

icip

alid

ad

D

istr

ital d

e C

añaris,

ON

DS

- P

CM

, M

INE

M,

GO

RE

Lam

baye

que

El

16

.08

.20

13

, e

n

el

Ce

ntr

o

Ed

uca

tivo

T

up

ac

Am

aru

II

de

l C

en

tro

P

ob

lad

o

de

C

hiñ

am

a,

de

l d

istr

ito d

e C

arí

s, se

lle

vó a

ca

bo

la

ptim

a

reu

nió

n d

e l

a M

esa

de

Tra

ba

jo p

ara

el

De

sarr

ollo

d

el d

istr

ito d

e C

arí

s, c

on

el o

bje

to d

e e

valu

ar

los

ava

nce

s a

lca

nza

do

s p

or

la

me

sa

de

tr

ab

ajo

, h

ab

ién

do

se a

rrib

ad

o a

los

sig

uie

nte

s a

cue

rdo

s:1

. E

l M

EF,

se

co

mp

rom

etió

a

se

gu

ir a

po

yan

do

cn

ica

me

nte

a

la

s

mu

nic

ipa

lid

ad

es

en

la

fo

rmu

laci

ón

y re

visi

ón

de

su

s p

roye

cto

s.2

. L

a S

ecr

eta

ría

cnic

a d

e l

a M

esa

se

re

un

irá

ca

da

15

día

s e

n C

hic

layo

, co

n l

os

alc

ald

es

y su

s té

cnic

os

de

lo

s d

istr

itos

de

Ka

ña

ris,

In

cah

ua

si y

S

ala

s, p

ara

ava

lua

r lo

s p

roye

cto

s.3

. E

l M

INE

DU

ge

stio

na

rá p

ara

el

o 2

01

4,

los

pro

ye

cto

s

de

in

fra

estr

uctu

ra

ed

uca

tiva

d

e

Inca

hu

asi

, a tr

avé

s d

el I

NF

ES

.S

e a

cord

ó q

ue

la

pró

xim

a s

esi

ón

de

tra

ba

jo s

e

rea

lice

el 2

0.0

9.1

3 e

n la

ciu

da

d d

e C

hic

layo

.

Pu

no

peq

ueñ

a m

inerí

a y

m

inerí

a a

rtesan

al

Min

ero

s in

form

ale

s e il

egale

s de la

s zo

nas

de P

am

pa

Bla

nca

, P

una A

yllu

– A

ncc

oca

la y

Punala

queque,

se

encu

entr

an t

rabaja

ndo e

n la e

xtra

cció

n d

e m

inera

les

en c

once

siones

min

era

s oto

rgadas

a t

erc

ero

s, q

uie

-nes

se h

an v

isto

perjudic

ados,

pues

los

min

ero

s que

se e

ncu

entr

an e

n l

a z

ona n

o l

os

deja

n i

ngre

sar.

El

princi

pal

obst

ácu

lo para

la

fo

rmaliz

aci

ón de est

os

min

ero

s in

form

ale

s e il

egale

s es

que a

l enco

ntr

ars

e e

n

conce

siones

de t

erc

ero

s, n

ece

sita

n o

bte

ner

un c

on-

trato

de c

esi

ón, o

un a

cuerd

o o

contr

ato

de e

xplo

taci

ón

sobre

la c

once

sión m

inera

. S

in e

ste d

ocu

mento

ven-

drí

an in

frin

gie

ndo la

ley

y podrí

an s

er in

terd

icta

ble

s.

Dis

trito

de

Ananea/

Pro

vinci

a d

e S

an

Anto

nio

de

Putin

a

Puno

Varias

aso

ciaci

ones

de

m

inero

s in

form

ale

s,D

RE

M P

uno,

PC

M (

ON

DS

), M

INE

M y

M

INA

M.

El

23

.08

.13

la

O

ND

S

sost

uvo

u

na

re

un

ión

d

e

tra

ba

jo c

on

el D

ire

cto

r R

eg

ion

al d

e E

ne

rgía

y M

ina

s d

e

Pu

no

. L

a

me

sa

de

tr

ab

ajo

se

e

ncu

en

tra

p

ara

liza

da

po

r la

no

pa

rtic

ipa

ció

n d

e l

a e

mp

resa

m

ine

ra

Co

nd

ora

qu

e.

Lo

s

dir

ectivo

s

de

lo

s

pe

qu

os

min

ero

s

y

min

ero

s

art

esa

na

les

solic

itará

n l

a c

on

tinu

ida

d d

e l

a m

esa

a l

a D

RE

M

Pu

no

.

39

Pro

yecto

Pu

cam

arc

a

(Em

pre

sa M

inera

M

insu

r)

La M

unic

ipalid

ad P

rovi

nci

al de T

acn

a s

eñala

que la

puest

a e

n m

arc

ha d

el

pro

yect

o m

inero

Puca

marc

a

pondrí

a e

n rie

sgo d

e c

onta

min

aci

ón e

l canal d

e a

gua

Uch

usu

ma,

el

cual

abast

ece

de e

ste r

ecu

rso a

la

ciudad d

e T

acn

a.

Dis

trito

de P

alc

a/

Pro

vinci

a d

e

Tacn

a

Tacn

aM

unic

ipalid

ad P

rovin

cia

l de

Ta

cna,

GO

RE

Tacn

a,

Em

pre

sa M

inera

Min

sur,

O

ND

S -

PC

M,

MIN

EM

, M

INA

M, A

NA

, O

EFA

Se

vi

en

e

mo

nito

rea

nd

o

el

cum

plim

ien

to

de

lo

s co

mp

rom

iso

s a

sum

ido

s p

or

la

em

pre

sa

min

era

M

INS

UR

, co

n

el

go

bie

rno

re

gio

na

l d

e

Tacn

a

(re

cub

rim

ien

to d

el c

an

al d

e U

chu

sum

a).

Page 42: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Nom

bre

del C

aso

Ubic

aci

ón

Depart

am

ento

Desc

ripci

ón d

el c

aso

Act

ore

sA

ccio

ne

s re

cie

nte

s e

n p

roce

so

Desarr

ollo

de

acti

vid

ad

es d

e la

em

pre

sa S

PC

C

(Fu

nd

ició

n d

e Ilo

, P

royecto

Min

ero

C

uajo

ne, y Q

ueb

rad

a

Ho

nd

a)

Org

aniz

aci

ones

soci

ale

s de l

as

pro

vinci

as

de I

lo y

del dis

trito

de T

ora

ta v

ienen s

olic

itando,

de m

anera

so

stenid

a e

n lo

s últi

mos

años,

com

pensa

ciones

por

los

daños

am

bie

nta

les

causa

dos

por

la e

mpre

sa

min

era

South

ern

(S

PC

C).

Media

nte

R.M

. N

° 245-

2012-P

CM

se in

staló

una M

esa

de D

iálo

go e

n e

l mes

de O

ctubre

del 2

012 p

ara

abord

ar e

ste p

roble

ma.

Dis

trito

s de Ilo

, P

aco

cha y

el

Alg

arr

obal/

Pro

vinci

a d

e Ilo

Dis

trito

de T

ora

ta/

Pro

vinci

a d

e

Marisc

al N

ieto

Moquegua

Org

aniz

aci

ones

soci

ale

s d

e

la r

egió

n M

oquegua

, E

mpre

sa M

inera

So

uth

ern

P

eru

Cooper

(SP

CC

), O

ND

S

- P

CM

, M

INE

M,

MIN

AM

, M

INA

G, A

NA

, G

OR

E

Moquegua

El 1

0.0

8.1

3 s

e p

ub

licó

la

R.M

. N

° 2

03

-20

13

-PC

M,

qu

e a

mp

lía e

l p

lazo

de

vig

en

cia

de

la

Me

sa d

e

Dia

log

o d

e M

oq

ue

gu

a h

ast

a e

l 15

.10

.13

.E

n a

ten

ció

n a

ello

, e

l 23

.08

.13

se

re

aliz

ó la

de

cim

o

cua

rta

se

sió

n d

e la

me

sa d

e d

iálo

go

, lle

ga

nd

ose

a

los

sig

uie

nte

s a

cue

rdo

s:1

. A

pro

ba

r lo

s in

form

es

de

ava

nce

s d

e l

as

tre

s C

om

isio

ne

s T

écn

ica

s.2

. To

ma

r co

no

cim

ien

to d

e l

a p

rese

nta

ció

n d

e l

a

em

pre

sa S

PC

C,

sob

re l

os

acu

erd

os

pre

sen

tad

os

po

r la

co

mis

ión

de

Me

dio

Am

bie

nte

.L

a s

igu

ien

te s

esi

on

se

pro

gra

pa

ra e

l 2

5 d

e

setim

eb

re e

n e

l G

ob

iern

o R

eg

ion

al d

e M

oq

ue

gu

a,

con

la s

igu

ien

te a

ge

nd

a:

a. I

nfo

rme

de

Ava

nce

de

co

mis

ion

es

técn

ica

s.b

. In

form

e

de

l B

ala

nce

H

ídrico

e

n

la

reg

ión

M

oq

ue

gu

a p

or e

l Pro

yect

o P

ast

o G

ran

de

.

Tin

taya (

em

pre

sa

Xstr

ata

)E

l alc

ald

e d

e la

Munic

ipalid

ad P

rovi

nci

al d

e E

spin

ar y

los

inte

gra

nte

s del F

rente

Unifi

cado d

e D

efe

nsa

de

los

Inte

rese

s de E

spin

ar han s

olic

itado d

esd

e a

gost

o

del

2012

el

incr

em

ento

del

aport

e

soci

al

de

la

em

pre

sa

X

str

ata

T

inta

ya

, a

3

0%

. Ta

mb

ién

re

sponsa

bili

zan a la

em

pre

sa X

stra

ta T

inta

ya de

conta

min

ar

las

zonas

de i

nflu

enci

a d

e s

u p

roye

cto

min

ero

. E

n m

ayo

de 2

012 e

l confli

cto e

scaló

a c

risi

s vi

ole

nta

com

o c

onse

cuenci

a d

e u

n p

aro

inic

iado e

l 21 d

e m

ayo

. Est

as

medid

as

de p

rote

sta a

menaza

ron

seriam

ente

la

gobern

abili

dad

loca

l y

tuvi

ero

n

reperc

usi

ón n

aci

onal.

En j

ulio

del

2012 s

e c

reó l

a

Mesa

de D

iálo

go p

resi

did

a p

or

un ó

rgano c

ole

gia

do

inte

gra

do p

or

el

Min

istr

o d

e A

mbie

nte

, P

resi

dente

R

egio

nal

del

Cusc

o y

Alc

ald

e d

e l

a M

unic

ipalid

ad

Pro

vinci

al d

e E

spin

ar. S

e c

onfo

rmaro

n 3

Gru

pos

de

Tra

bajo

: Am

bie

nta

l, S

oci

al y

Desa

rrollo

.

Pro

vinci

a d

e

Esp

inar

Cusc

oM

unic

ipalid

ad P

rovin

cia

l de

E

spin

ar, M

INA

M,

GO

RE

C

usc

o,

ON

DS

- P

CM

La

se

cre

tarí

a t

écn

ica

ha

co

ncl

uid

o l

a e

lab

ora

ció

n

de

l in

form

e a

mb

ien

tal.

Cáta

c "

Co

mp

ía

Min

era

An

tam

ina”

Un g

rupo d

e p

obla

dore

s so

licita

n q

ue e

l dis

trito

de

Cáta

c y

la p

rovi

nci

a d

e R

ecu

ay

sea i

ncl

uid

a c

om

o

áre

a d

e i

nflu

enci

a d

irect

a d

e l

a C

om

pañia

Min

era

A

nta

min

a,

adem

ás,

pid

en

que

se

decl

are

la

in

tangib

ilidad

de

la

Laguna

de

Conaco

cha

y la

eje

cuci

ón

de

los

pro

yect

os

prioriza

dos

para

el

Dis

trito

por p

art

e d

el G

obie

rno R

egio

nal.

Dis

trito

de C

áta

c/

Pro

vinci

a d

e

Recu

ay

Anca

shC

om

unid

ades

de C

áta

c,

Munic

ipalid

ad D

istr

ital d

e

Recu

ay,

ON

DS

- P

CM

, M

INE

M, A

NA

Se

ha

ce s

eg

uim

ien

to a

lo

s a

cue

rdo

s a

rrib

ad

os

en

re

un

ión

de

la

me

sa y

se

efe

ctú

a c

on

voca

toria

a

reu

nio

ne

s d

e tra

ba

jo c

on

los

sect

ore

s. S

e r

eq

uie

re

al

MIN

EM

la

re

aliz

aci

ón

de

la

vis

ita d

e c

am

po

a

carg

o d

e lo

s re

pre

sen

tan

tes

de

l áre

a a

mb

ien

tal d

e

dic

ho

se

cto

r a la

zo

na

de

tac.

Page 43: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Pro

yecto

Cerr

o

Co

ron

a (

Em

pre

sa

Go

ldfi

eld

s)

Alg

unos

pobla

dore

s del

dis

trito

de

Hualg

ayo

c re

clam

aro

n

a

la

Em

pre

sa

Min

era

G

old

field

s por

afe

ctaci

ones

a s

us

vivi

endas

debid

o a

las

exp

lo-

siones

que r

ealiz

a l

a e

mpre

sa.

A l

a f

ech

a,

se h

an

curs

ado i

nfo

rmes

del

consu

ltor

del

munic

ipio

y d

el

equip

o t

écn

ico d

e l

a e

mpre

sa m

inera

pre

cisa

ndo

resp

onsa

bili

dades

por

est

os

daños.

E

l pasa

do

14.1

1.1

2,

en e

l marc

o d

e u

na A

sam

ble

a G

enera

l se

debió

in

stala

r la

C

om

isió

n T

écn

ica

Multi

sect

orial

lidera

da p

or

la M

unic

ipalid

ad D

istr

ital d

e H

ualg

ayo

c.

Un g

rupo d

e la

pobla

ción li

dera

dos

por

el F

rente

de

Defe

nsa

de H

ualg

ayo

c obst

acu

lizaro

n y

fru

staro

n la

in

stala

ción d

e e

sta C

om

isió

n.

Dis

trito

de

Hualg

ayo

c/

Pro

vinci

a d

e

Hualg

ayo

c

Caja

marc

aM

unic

ipalid

ad D

istr

ital d

e

Hualg

ayo

c, O

ND

S -

PC

M,

CE

NE

PR

EV

- P

CM

, M

INE

M,

MV

CS

, M

INA

M,

OS

INE

RM

ING

El 0

6.0

8.1

3 s

e ll

evó

a c

ab

o u

na

re

un

ión

info

rma

tiva

so

bre

el n

ive

l de

ava

nce

de

los

com

pro

mis

os

y la

s a

ccio

ne

s re

aliz

ad

as

ha

sta

la fe

cha

. Se

aco

rdó

: 1

. In

icia

r el t

rab

ajo

de

ca

mp

o e

l 15

de

ag

ost

o.

2. L

a p

ob

laci

ón

brin

da

rá la

s fa

cilid

ad

es

pa

ra tr

ab

ajo

d

e c

am

po

. 3

. L

a se

gu

nd

a e

tap

a d

el

tra

ba

jo d

e ca

mp

o se

co

ntin

ua

con

la

e

valu

aci

ón

d

el

rest

o

de

la

s vi

vie

nd

as

lide

rad

as

po

r el E

sta

do

.4

. G

old

F

ield

s

rea

firm

a

su

co

mp

rom

iso

d

e

mo

nito

rea

r la

s vo

lad

ura

s y

colo

car

los

sism

óg

rafo

s q

ue

se

an

ne

cesa

rio

s.

Nom

bre

del C

aso

Ubic

aci

ón

Depart

am

ento

Desc

ripci

ón d

el c

aso

Act

ore

sA

ccio

ne

s re

cie

nte

s e

n p

roce

so

41

Jan

gas-M

inera

B

arr

ick (

Atu

pa y

A

nta

ura

n-M

are

niy

oc

-C

om

pen

sació

n d

e

Dañ

os)

Las

com

unid

ades

de A

tupa y

Anta

hura

n m

anifi

est

an

que l

as

act

ivid

ades

de l

a E

mpre

sa B

arr

ick

habrí

an

perjudic

ado l

a c

alid

ad y

cantid

ad d

el

agua e

n l

a

zona.

Dis

trito

de

Jangas/

P

rovi

nci

a d

e

Huara

z

Anca

shA

NA

, O

EFA

, M

INE

M, O

ND

S

- P

CM

, C

ongre

so d

e la

R

epúblic

a

Co

n fe

cha

13

.08

.13

, lo

s re

pre

sen

tan

tes

de

la m

esa

d

e

tra

ba

jo

de

D

es

arr

oll

o

So

ste

nib

le

y

Re

spo

nsa

bili

da

d S

oci

al

de

l d

istr

ito d

e J

an

ga

s, s

e

reú

ne

n e

n la

ciu

da

d d

e H

ua

raz,

in

form

an

do

so

bre

lo

s a

van

ces

de

lo

s a

cue

rdo

s a

rrib

ad

os

seg

ún

su

s re

spo

nsa

bili

da

de

s y

com

pe

ten

cia

s.

Pro

vin

cia

de

Bo

log

nesi (E

mp

resa

Min

era

An

tam

ina)

Un g

rupo d

e l

a s

oci

edad c

ivil

de l

a p

rovi

nci

a d

e

Bolo

gnesi

so

licita

n

que

se

modifi

que

la

act

ual

dis

trib

uci

ón d

el c

anon m

inero

, dado q

ue c

onsi

dera

n

que la

exi

stente

es

desp

roporc

ional e

inju

sta p

ara

la

regió

n.

Entr

e

sus

dem

andas

tam

bié

n

figura

n,

la

inte

rvenci

ón de lo

s se

ctore

s del

Poder

Eje

cutiv

o

para

que s

e i

dentif

iquen s

us

princi

pale

s pro

yect

os

en lo

s 15 d

istr

itos

de la

jurisd

icci

ón, c

on e

l obje

to q

ue

puedan

ser

eje

cuta

dos

por

el

niv

el

de

gobie

rno

corr

esp

ondie

nte

y p

or la

Em

pre

sa M

inera

Anta

min

a.

Por

otr

a

part

e,

se

sabe

que

se

encu

entr

an

gest

ionando s

u i

ncl

usi

ón c

om

o z

ona d

e i

nflu

enci

a

min

era

direct

a d

el

pro

yect

o m

inero

de A

nta

min

a,

situ

ació

n

qu

e

vie

ne

sie

nd

o

tra

tad

a

co

n

las

auto

ridades

resp

ect

ivas.

Pro

vinci

a d

e

Bolo

gnesi

Anca

shM

INA

G,

ME

F, M

INA

M,

MIN

EM

, M

INC

ET

UR

, AN

A,

DIG

ES

A,

SE

RN

AN

P,

AG

RO

RU

RA

L,O

EFA

Re

cib

ida

la re

laci

ón

de

pro

yect

os

de

la p

rovi

nci

a d

e

Bo

log

ne

si y

sus

dis

trito

s, la

O

ND

S e

fect

la

s co

ord

ina

cio

ne

s p

ara

la re

un

ión

de

tra

ba

jo c

on

ca

da

se

cto

r,

pro

gra

nd

ose

fe

cha

p

ara

la

p

róxi

ma

re

un

ión

de

la m

esa

de

tra

ba

jo..

Acu

ífero

La S

hacsh

a

(Min

era

Yan

aco

ch

a)

Part

e d

e la p

obla

ción d

e la z

ona s

e o

pone a

que la

Min

era

Y

an

aco

ch

a

rea

lice

tr

ab

ajo

s

pa

ra

la

am

plia

ción d

e s

u p

roye

cto e

n e

l ce

rro L

a S

hacs

ha.

Est

os

pobla

dore

s arg

um

enta

n q

ue e

sta z

ona e

s áre

a

de c

onse

rvaci

ón m

unic

ipal.

Dis

trito

de B

años

del I

nca

/ P

rovi

nci

a d

e

Caja

marc

a

Caja

marc

aM

unic

ipalid

ad D

istr

ital d

e

Baños

del I

nca

, M

ine

ra

Yanaco

cha,

MIN

EM

, C

ultu

ra

El 0

6.0

8.1

3 M

ine

ra Y

an

aco

cha

re

spo

nd

ió e

l pe

did

o

de

la M

un

icip

alid

ad

Dis

trita

l de

Lo

s B

os

de

l In

ca,

señ

ala

nd

o q

ue

se

en

cue

ntr

a d

isp

ue

sta

a c

ola

bo

rar

en

el e

sfu

erz

o p

ara

de

limita

r lo

s lím

ites

terr

itoria

les

de

los

dis

tinto

s d

istr

itos

qu

e s

e e

ncu

en

tra

n e

n s

us

con

cesi

on

es

min

era

s y

pro

pie

da

de

s.

Page 44: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Nom

bre

del C

aso

Ubic

aci

ón

Depart

am

ento

Desc

ripci

ón d

el c

aso

Act

ore

sA

ccio

ne

s re

cie

nte

s e

n p

roce

so

Mesa d

e D

iálo

go

La

E

ncañ

ad

a

En e

l se

gundo s

em

est

re d

el

2011

, se

est

able

ció l

a

Mesa

de D

iálo

go e

ntr

e e

l dis

trito

caja

marq

uin

o d

e L

a

Enca

ñada y

la E

mpre

sa Y

anaco

cha,

con e

l obje

tivo

de e

stable

cer

el

cum

plim

iento

de l

os

com

pro

mis

os

soci

ale

s y

eco

nóm

icos

de la

min

era

con la

pobla

ción

de

los

centr

os

pobla

dos

de

La

Enca

ñada

y la

posi

bili

dad d

e l

legar

a u

n a

cuerd

o s

oci

al

para

el

desa

rrollo

de la

jurisd

icci

ón d

istr

ital.

Luego d

e v

arias

sesi

ones

de tr

abajo

, lam

enta

ble

mente

dic

ho e

spaci

o

de c

onse

nso

se s

usp

endió

por fa

lta d

e a

cuerd

os.

En

marz

o d

e e

ste a

ño,

se r

ein

ició

la M

esa

de D

iálo

go

con la

inte

rmedia

ción d

e la

ON

DS

- P

CM

.

Dis

trito

La

Enca

ñada/

Pro

vinci

a d

e

Caja

marc

a

Caja

marc

aM

unic

ipalid

ad D

isitr

ital L

a

Enca

ñada,

Min

era

Y

anaco

cha,

MIN

EM

, O

ND

S -

P

CM

La

em

pre

sa m

ine

ra Y

an

aco

cha

se

co

mp

rom

etió

a

po

yar

a la

Mu

nic

ipa

lida

d D

istr

ital d

e L

a E

nca

ña

da

e

n

un

p

roye

cto

te

nd

ien

te

al

me

jora

mie

nto

d

e

cam

ino

s ve

cin

ale

s.

AM

UC

EP

(H

uari

) C

om

pañ

ía M

inera

A

nta

min

a

Los

centr

os

pobla

dos

agru

pados

en la

Aso

ciaci

ón d

e

Munic

ipalid

ades

de

Centr

os

Pobla

dos

de

Huari

(AM

UC

EP

) so

licita

n a

la e

mpre

sa M

inera

Anta

min

a

el f

inanci

am

iento

de o

bra

s de in

vers

ión s

oci

al.

Est

os

centr

os

pobla

dos

no e

stán c

ata

logados

dentr

o d

el

ám

bito

de in

fluenci

a d

irect

a d

e la

em

pre

sa.

Dis

trito

s de

Chaví

n d

e

Huanta

r y

San

Marc

os/

P

rovi

nci

a d

e

Huari

Anca

shA

MU

CE

P,

Munic

ipa

lida

d

Dis

trita

l de C

haví

n,

ON

DS

- P

CM

, M

INA

M,

MIN

EM

, M

IDIS

El 0

8.0

8.1

3, se

lle

vó a

ca

bo

un

a r

eu

nió

n d

el g

rup

o

de

tr

ab

ajo

d

e

inve

rsió

n

soci

al

- A

MU

CE

PS

, d

án

do

se c

ue

nta

de

la c

on

tra

taci

ón

de

la c

on

sulto

ría

p

ara

la e

lab

ora

ció

n d

el p

lan

de

de

sarr

ollo

y p

ara

la

eva

lua

ció

n d

e lo

s p

roye

cto

s a

grí

cola

s p

rese

nta

do

s p

or A

MU

CE

PS

.

Pro

yecto

Min

ero

A

fro

dit

a y

min

ero

s

info

rmale

s e

n

Am

azo

nas

Los

pueblo

s A

wajú

n

y W

am

pis

afil

iados

a

la

Org

aniz

aci

ón

para

el

Desa

rrollo

de

las

Com

uni-

dades

Fro

nte

riza

s del

Cenepa

OD

EC

OF

RO

C,

solic

itaro

n e

valu

ar

la r

est

ituci

ón d

e la p

ropuest

a d

e

creaci

ón

del

Parq

ue

Naci

onal

Ichagka

t M

uja

. A

dem

ás,

dem

andan la

anula

ción d

e la

s co

nce

siones

oto

rgadas

a l

a E

mpre

sa M

inera

Afr

odita

- D

ora

to

Reso

urc

es,

así

com

o o

tras

conce

siones

oto

rgadas

en la

cord

illera

del C

óndor,

fronte

ra c

on E

cuador.

Dis

trito

de

Cenepa/

Pro

vinci

a d

e

Condorc

anqui

Am

azo

nas

Pueblo

s A

wajú

n y

Wa

mp

is,

OD

EC

OF

RO

C,

ON

DS

-

PC

M,

MIN

EM

, M

INA

M,

RR

EE

, C

ongre

so d

e la

R

epúblic

a,

GO

RE

Am

azo

na

s

El

21

.08

.13

se

so

stu

vo

u

na

re

un

ión

co

n

rep

rese

nta

nte

s d

el M

INE

M, la

Cía

. M

ine

ra A

fro

dita

y

el a

seso

r d

e O

DE

CO

AC

pa

ra e

valu

ar

la p

rob

le-

tica

y re

cog

er in

form

aci

ón

so

bre

la p

rese

nci

a d

e

min

ero

s ile

ga

les

en

la z

on

a.

En

Seg

uim

ien

to

Pro

yecto

Tan

tah

uata

y

(Co

nso

rcio

min

ero

C

oim

ola

ch

e)

Pobla

dore

s de l

a z

ona d

e i

nflu

enci

a d

el

pro

yect

o

Ta

nta

hu

ata

y

ha

n

de

nu

nc

iad

o

qu

e

ex

isti

ría

co

nta

min

aci

ón a

mbie

nta

l pro

venie

nte

de la

act

ivid

ad

ext

ract

iva.

Pro

vinci

a d

e

Hualg

ayo

cC

aja

marc

aM

unic

ipalid

ad P

rovin

cia

l de

H

ualg

ayo

c, O

ND

S -

PC

M,

MIN

EM

El

29

.08

.13

, ro

nd

ero

s se

m

ovi

liza

ron

co

ntr

a

el

de

sarr

ollo

de

l p

roye

cto

min

ero

Ta

nta

hu

ata

y y

en

re

cha

zo a

la

act

ivid

ad

min

era

en

ca

be

cera

s d

e

cue

nca

.

Page 45: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Nom

bre

del C

aso

Ubic

aci

ón

Depart

am

ento

Desc

ripci

ón d

el c

aso

Act

ore

sA

ccio

ne

s re

cie

nte

s e

n p

roce

so

43

Pro

yecto

Min

as

Co

ng

a (

Min

era

Y

an

aco

ch

a)

Au

tori

da

de

s

de

l G

OR

E

Ca

jam

arc

a

y

otr

as

auto

ridades

loca

les

de lo

s dis

trito

s de in

fluenci

a d

el

pro

yect

o n

o e

stán d

e a

cuerd

o c

on l

a e

jecu

ción d

el

pro

yect

o C

onga p

or

la E

mpre

sa M

inera

Yanaco

cha,

est

os

act

ore

s co

nsi

dera

n q

ue e

l pro

yect

o g

enera

ría

gra

ves

impact

os

am

bie

nta

les

en la

s fu

ente

s de a

gua

del l

ugar. A

raíz

de e

sta n

egativ

a, en e

l marc

o d

e la

s m

ovi

lizaci

ones

en c

ontr

a d

el p

roye

cto, en e

l mes

de

julio

del

2012,

se

pro

dujo

la

m

uert

e

de

cinco

pers

onas

en

Cele

ndín

y

Bam

bam

arc

a,

com

o

resu

ltado d

el enfr

enta

mie

nto

entr

e u

nos

dosc

iento

s m

anife

stante

s oposi

tore

s al P

roye

cto M

inero

Conga

y la

s fu

erz

as

del E

jérc

ito y

la P

olic

ía N

aci

onal.

Dis

trito

s de

Huasm

ín y

S

oro

cuch

o/

Pro

vinci

a d

e

Cele

ndín

;D

istr

ito d

e

Bam

bam

arc

a/

Pro

vinci

a d

e

Hualg

ayo

c;

Pro

vinci

a d

e

Caja

marc

a

Caja

marc

aG

OR

E C

aja

marc

a y

auto

ridades

loca

les,

ON

DS

- P

CM

, M

INA

G,

MV

CS

, M

INA

M,

MIN

EM

y

MIN

INT

ER

El 2

0.0

8.1

3, e

l dirig

en

te y

mie

mb

ros

de

l Fre

nte

de

D

efe

nsa

d

e C

aja

ma

rca

se

m

ovi

liza

ron

h

aci

a la

zo

na

de

Na

mo

coch

a d

on

de

re

tira

ron

un

a d

e l

as

tra

nq

ue

ras

qu

e d

a a

cce

so a

l pro

yect

o C

on

ga

.E

l 2

1.0

8.1

3,

po

bla

do

res

de

la

s zo

na

s a

led

as

al

pro

ye

cto

C

on

ga

co

loca

ron

la

s

tra

nq

ue

ras

señ

ala

nd

o q

ue

est

as

les

brin

da

ba

n s

eg

urid

ad

y q

ue

lo

s d

irig

en

tes

de

l Fre

nte

de

De

fen

sa d

e C

aja

ma

rca

n

o lo

s re

pre

sen

ta.

El

29

.08

.13

, p

ob

lad

ore

s d

e l

os

32

ca

serio

s d

e l

a

zon

a d

e i

nflu

en

cia

de

l p

roye

cto

Co

ng

a a

cord

aro

n

no

pe

rmiti

r e

l in

gre

so d

e d

irig

an

tes

de

l F

ren

te d

e

De

fen

sa d

e C

aja

ma

rca

a la

s la

gu

na

s.

Em

pre

sa M

inera

A

run

tan

i -

CC

Jilata

marc

a

Desd

e

el

año

2007,

pobla

dore

s de

la

zona

de

influ

enci

a d

el

pro

yect

o d

em

andan a

l

a E

mpre

sa

Aru

nta

ni p

or daños

am

bie

nta

les

e in

cum

plim

iento

de

com

pro

mis

os

asu

mid

os.

Dura

nte

el

año 2

012,

el

confli

cto

se

react

ivó

por

la

dem

anda

de

los

pobla

dore

s de u

n fo

ndo s

oci

al.

Dis

trito

s de

Áco

ra y

P

ichaca

ni/

Pro

vinci

a d

e

Puno

Puno

ON

DS

- P

CM

, M

INE

M,

MIN

AM

, P

obla

dore

s d

e

Aco

ra y

Pic

haca

ni.

El 2

8.0

8.1

3 la

ON

DS

-CP

M s

e re

un

ió c

on

RR

CC

de

A

run

tan

i (C

ED

EC

),

ind

ica

ron

q

ue

v

ien

en

tr

ab

aja

nd

o

en

d

ife

ren

tes

tem

as

(Pe

cu

ari

o,

Art

esa

nía

s, P

isci

gra

nja

e In

fra

est

ruct

ura

). A

de

s,

die

ron

a

sis

ten

cia

so

cia

l co

mo

co

me

do

res

Esc

ola

res

(in

icia

l, p

rim

aria

y

secu

nd

aria

); sa

lud

g

ratu

ita (b

us

clín

ico

d

os

día

s a

l m

es,

m

ed

icin

a

ge

ne

ral,

od

on

tolo

gía

y

lab

ora

tori

o).

Ta

mb

ién

re

aliz

aro

n c

ap

aci

taci

on

es

en

ge

stió

n y

lid

era

zgo

(A

uto

rid

ad

es,

Do

cen

tes

y C

om

un

ero

s).

Ayash

Hu

ari

pam

pa

(Em

pre

sa m

inera

A

nta

min

a)

La

p

ob

lació

n

de

l ce

ntr

o

po

bla

do

d

e

Aya

sh

H

uaripam

pa m

anifi

est

an q

ue e

xist

e u

na p

resu

nta

co

nta

min

aci

ón ta

nto

del a

gua c

om

o d

el a

ire p

or part

e

de la

Com

pañía

Min

era

Anta

min

a.

Loca

lidad d

e

Aya

sh

Huaripam

pa/

Dis

trito

de S

an

Marc

os/

P

rovi

nci

a d

e

Huari

Anca

shC

entr

o P

obla

do M

un

icip

al

Aya

sh H

uaripam

pa,

Em

pre

sa M

inera

An

tam

ina

, O

ND

S -

PC

M

El 2

2.0

8.1

3 e

n la

ciu

da

d d

e L

ima

, se

lle

vó a

ca

bo

la

VI r

eu

nió

n p

len

aria

de

la M

esa

Aya

sh-H

ua

rip

am

pa

. L

os

d

ive

rso

s

rep

res

en

tan

tes

d

el

Es

tad

o,

com

un

ida

d

y e

mp

resa

in

form

aro

n

sob

re

los

ava

nce

s d

e

los

acu

erd

os

asu

mid

os:

D

IGE

SA

in

icia

los

mo

nito

reo

s d

e

ag

ua

p

ara

co

nsu

mo

h

um

an

o

y su

elo

re

sid

en

cia

l e

ntr

e

el

3

y 7

d

e

setie

mb

re;

AN

A y

OE

FA

in

form

ará

en

la

pró

xim

a

reu

nió

n e

l re

sulta

do

de

lo

s m

on

itore

os

rea

liza

do

s.

Se

efe

ctu

ará

n re

un

ion

es

de

co

ord

ina

ció

n a

efe

cto

s d

e

tom

ar

con

oci

mie

nto

d

e

los

req

ue

rim

ien

tos

pe

nd

ien

tes.

S

e

tien

e

pla

ne

ad

o

un

a

pró

xim

a

reu

nió

n p

ara

fin

ale

s d

e o

ctu

bre

.

Pro

yecto

Min

ero

H

uaq

uilla

s (

Em

pre

sa

Min

era

In

ca O

ne

Meta

ls)

Auto

ridades

loca

les,

dirig

ente

s de la F

edera

ción d

e

Rondas

Cam

pesi

nas

y del S

UT

EP, d

e la

pro

vinci

a d

e

San

Ignaci

o,

se

oponen

a

la

act

ivid

ad

min

era

(e

xplo

raci

ón

y exp

lota

ción)

del

pro

yect

o

min

ero

"H

UA

QU

ILLA

S",

arg

um

enta

ndo q

ue t

raerí

a g

rave

s co

nse

cuenci

as

de c

onta

min

aci

ón h

ídrica

y d

el m

edio

am

bie

nte

a la

zona.

Dis

trito

de

Huaquill

as/

P

rovi

nci

a d

e S

an

Ignaci

o

Caja

marc

aM

unic

ipalid

ad d

e P

rovi

nci

al

San I

gnaci

o,

Em

pre

sa

Min

era

Inca

Gold

On

e

Meta

ls,

MIN

EM

, M

INA

M,

ON

DS

- P

CM

No

se

ha

n re

gitr

ad

o a

ccio

ne

s e

n e

l me

s d

e a

go

sto

.

Page 46: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Nom

bre

del C

aso

Ubic

aci

ón

Depart

am

ento

Desc

ripci

ón d

el c

aso

Act

ore

sA

ccio

ne

s re

cie

nte

s e

n p

roce

so

Llu

sco

(E

mp

resa

min

era

An

ab

i)

A i

nic

ios

del

año 2

012,

pobla

dore

s del

dis

trito

de

Llu

sco p

rom

ovi

ero

n a

ccio

nes

viole

nta

s en l

a z

ona.

Los

pobla

dore

s se

oponen a

las

opera

ciones

de la

Em

pre

sa M

inera

Anabi,

pues

consi

dera

n q

ue s

us

act

ivid

ades

genera

conta

min

aci

ón a

mbie

nta

l en l

a

zona.

Las

acc

iones

viole

nta

s, l

legaro

n a

su p

unto

m

ás

alto

cu

ando

un

pabelló

n

del

cam

pam

ento

m

inero

fue in

cendia

do,

razó

n p

or

la c

ual s

e r

equirió

la

in

terv

enci

on de la

s fu

erz

as

del

ord

en en est

a

oport

unid

ad.

Post

eriorm

ente

, el P

oder

Eje

cutiv

o h

a

inte

rvenid

o e

n e

l caso

, el c

ual s

e e

ncu

entr

a a

carg

o

del M

inis

terio d

e E

nerg

ía y

Min

as

y otr

os

sect

ore

s e

inst

ituci

ones

técn

icas

am

bie

nta

les

y sa

nita

rias.

Dis

trito

de

Llu

sco/ P

rovi

nci

a

de C

hum

biv

ilcas

Cusc

oM

unic

ipalid

ad D

istr

ital d

e

Llu

sco

ON

DS

- P

CM

, M

INE

M,

El

MIN

EM

vie

ne

d

esa

rro

llan

do

a

ccio

ne

s

de

co

ord

ina

ció

n c

on

el a

lca

lde

de

Llu

sco

.

Pro

yecto

min

ero

La

Zan

ja (

Em

pre

sa

Min

era

Bu

en

aven

tura

)

Pobla

dore

s de la

zona d

e in

fluenci

a d

el p

roye

cto h

an

denunci

ado fa

ctore

s de c

onta

min

aci

ón a

mbie

nta

l en

la z

ona q

ue c

onect

a a

l eje

Chic

layo

. E

l 19.1

2.1

2,

las

org

aniz

aci

ones

de la s

oci

edad c

ivil

de C

hic

layo

y

Caja

marc

a r

ealiz

aro

n u

na m

arc

ha d

e

pro

testa

e

n

de

fen

sa

d

el

ag

ua

y

co

ntr

a

la

conta

min

aci

ón a

mbie

nta

l pro

voca

da p

or la

Em

pre

sa

Min

era

la Z

anja

.E

sa m

anife

staci

ón s

e d

io e

n rech

azo

al d

esa

rrollo

de

activid

ad

es

min

era

s,

en

tre

e

llas

la

activid

ad

ext

ract

iva

de

oro

que

realiz

a

la

em

pre

sa

en

la

pro

vinci

a d

e S

anta

Cru

z.

Pro

vinci

a d

e

Santa

Cru

zC

aja

marc

aM

unic

ipalid

ades

Pro

vin

cia

les

de S

anta

Cru

z y

Sa

n M

igu

el,

ON

DS

- P

CM

, M

INE

M

El

29

.08

.13

, ro

nd

ero

s se

m

ovi

liza

ron

co

ntr

a

el

de

sarr

ollo

d

el

pro

yect

o

min

ero

L

a

Za

nja

y

en

re

cha

zo a

la

act

ivid

ad

min

era

en

ca

be

cera

s d

e

cue

nca

.

Reasen

tam

ien

to d

el

Dis

trit

o d

e M

oro

co

ch

a

(Em

pre

sa C

hin

alc

o)

La

Munic

ipalid

ad

Dis

trita

l de

Moro

coch

a

y una

facc

ión d

e la

s org

aniz

aci

ones

de la

soci

edad c

ivil

del

dis

trito

muest

ran s

u d

esa

cuerd

o f

rente

a la

zona d

e

reubic

aci

ón d

e la c

iudad d

e M

oro

coch

a

pro

puest

a

por

la

em

pre

sa

min

era

C

hin

alc

o,

recl

am

ando

tam

bié

n l

a s

usc

ripci

ón d

e u

n c

onve

nio

marc

o q

ue

defin

a

las

condic

iones

del

rease

nta

mie

nto

de

la

ciudad p

ara

dar

paso

a l

a e

jecu

ción d

el

pro

yect

o

min

ero

Toro

moch

o.

Dis

trito

de

Moro

coch

a/

Pro

vinci

a d

e

Yauli

Junín

Munic

ipalid

ad P

rovi

nci

al d

e

Yauli,

ON

DS

- P

CM

, M

INE

M,

MIN

AM

, M

IND

ES

, G

OR

E

Junin

, D

efe

nso

ria d

el P

ue

blo

y

Mesa

de C

once

rtaci

ón

de

Luch

a c

ontr

a la

Pob

reza

El 2

6.0

8.1

3 s

e ll

evó a

cabo la

sesió

n d

e la

Mesa d

e

Diá

logo

Para

el

Reasenta

mie

nto

P

obla

cio

nal

de

Moro

cocha.

La

Com

isió

n T

écnic

a

de

Evalu

ació

n

para

el p

roceso d

e d

efin

ició

n d

e b

enefic

iarios a

una

viv

ienda in

form

ó s

obre

los a

vances d

el p

roceso.

El

info

rme

d

el

Ta

lle

r M

arc

o

Un

ific

ad

o,

fue

re

pro

gra

mado p

or

acuerd

o d

e l

a M

esa p

ara

el

día

26.0

8.1

3.

La

ON

DS

-PC

M,

convocará

a

las

instit

ucio

nes

com

pete

nte

s c

onfo

rme a

l D.S

. 095-2

013-P

CM

, a fin

de q

ue in

form

en s

obre

la D

ecla

rato

ria d

e E

sta

do d

e

Em

erg

encia

del D

istr

ito d

e M

oro

cocha.

Pro

yecto

am

pliació

n

To

qu

ep

ala

- S

ou

thern

P

erú

Co

op

er

Co

rpo

rati

on

(S

PC

C)

La

pobla

ción

loca

l se

opone

al

Pro

yect

o

de

Am

plia

ción

de

la

Pla

nta

To

quepala

de

South

ern

(S

PC

C).

Est

o g

eneró

movi

lizaci

ones

en e

l m

es

de

setie

mbre

del 2011

. S

e c

onfo

rmaro

n d

os

mesa

s de

diá

logo

que

tiene

com

o

obje

tivo

pla

nte

ar

las

pro

puest

as

técn

icas

en rela

ción a

l recu

rso h

ídrico

en

las

pro

vinci

as

de C

andara

ve y

Jorg

e B

asa

dre

.

Dis

trito

de

Ilabaya

/ P

rovi

nci

a d

e

Jorg

e B

asa

dre

; y

Pro

vinci

a d

e

Candara

ve

Tacn

aM

unic

ipalid

ad P

rovin

cia

l de

Jo

rge B

asa

dre

y C

an

da

rave

, Ju

nta

de U

suarios d

el R

ieg

o,

Em

pre

sa M

inera

So

uth

ern

P

eru

Cooper,

PC

M-O

ND

S,

MIN

AM

, M

INE

M,

MIN

AG

, A

NA

.

En

la

re

un

ión

de

tra

ba

jo,

la e

mp

resa

pre

sen

tó s

u

pro

pu

est

a

inte

gra

l p

ara

la

p

rovi

nci

a

de

Jo

rge

B

asa

dre

qu

e in

clu

ye u

na

ag

en

da

híd

rica

am

bie

nta

l, a

po

rte

e

xtra

ord

ina

rio

, e

jecu

ció

n

de

o

bra

s p

or

imp

ue

sto

s, u

n p

lan

de

re

spo

nsa

bili

da

d s

oci

al y

un

a

pro

yecc

ión

de

l ca

no

n m

ine

ro e

n lo

s p

róxi

mo

s d

iez

os.

Act

ua

lme

nte

, e

stá

sie

nd

o e

valu

ad

a p

or

los

mie

mb

ros

de

l Gru

po

de

Tra

ba

jo.

Page 47: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Nom

bre

del C

aso

Ubic

aci

ón

Depart

am

ento

Desc

ripci

ón d

el c

aso

Act

ore

sA

ccio

ne

s re

cie

nte

s e

n p

roce

so

45

Tip

olo

gía

: O

tros

En

Tra

tam

ien

to

Hu

am

ach

uco

-

Dem

an

das c

om

un

ale

sE

ntr

e e

l 27 d

e m

ayo

y 0

4 d

e ju

nio

del p

rese

nte

año,

las

rondas

cam

pesi

nas

de la

pro

vinci

a S

ánch

ez

Carr

ión r

ealiz

aro

n u

n p

aro

regio

nal.

Las

dem

andas

de l

os

act

ore

s m

ovi

lizados

son:

esc

lare

cim

iento

y

just

icia

por

la m

uert

e d

el c

om

unero

Santo

s E

squiv

el

Iparr

aguirre

, ocu

rrid

o

en

el

Case

río

La

Flo

rida

(Huam

ach

uco

),

supuest

am

ente

a

manos

de

la

Polic

ía N

aci

onal;

adem

ás,

el

mejo

ram

iento

de la

se

guridad c

iudadana,

el

retir

o d

e l

a E

mpre

sa d

e

Tra

nsp

ort

es

Horn

a p

or

los

acc

idente

s de trá

nsi

to e

n

la q

ue s

e h

a v

isto

invo

lucr

ada;

el

eje

rcic

io d

e l

a

activid

ad

m

ine

ra

co

n

resp

on

sa

bili

da

d

so

cia

l;

asi

mis

mo, d

enunci

an la

defic

iente

adm

inis

traci

ón d

e

just

icia

por p

art

e d

e ju

ece

s y

fisca

les

de la

pro

vinci

a.

Pro

vinci

a d

e

Sánch

ez

Carr

ión

La L

ibert

ad

MT

C,

MIN

INT

ER

, G

OR

E L

a

Lib

ert

ad,

MP

de S

án

che

z C

arr

ión,

Fre

nte

de

De

fen

sa

de lo

s In

tere

ses

de

l Pu

eb

lo

de la

Pro

vinci

a d

e S

án

che

z C

arr

ión,

Centr

al U

nic

a d

e

Rondas

Cam

pesi

na

s d

e la

re

gió

n L

a L

ibert

ad,

Aso

ciaci

ón d

e R

on

da

s U

rbanas

del d

istr

ito d

e

Huam

ach

uco

, Ju

nta

s V

eci

nale

s de S

egu

rid

ad

C

iudadana d

e la

pro

vin

cia

de

S

ánch

ez

Carr

ión,

Pre

latu

ra

de H

uam

ach

uco

El 2

3.0

8.2

01

3, e

n e

l Au

dito

rio

Mu

nic

ipa

l de

l dis

trito

d

e M

arc

ab

al,

se re

aliz

ó la

terc

era

se

sió

n d

e la

Me

sa

de

Diá

log

o p

ara

el

De

sarr

ollo

de

la

pro

vin

cia

de

S

án

che

z C

arr

ión

, ca

da

su

b

gru

po

d

e

tra

ba

jo

pre

sen

tó s

us

pla

ne

s a

re

aliz

ar.

Ad

em

ás,

se

info

rmó

so

bre

la c

an

cela

ció

n d

e la

de

cla

raci

ón

de

co

mp

ro-

mis

os

de

la

So

cie

da

d M

ine

ra d

e R

esp

on

sab

ilid

ad

L

imita

da

La

Ch

ira

así

co

mo

la

pa

raliz

aci

ón

de

la

s a

ctiv

ida

de

s m

ine

ras

qu

e r

ea

liza

n a

ctu

alm

en

te.

De

o

tro

lad

o, se

ha

inic

iad

o e

l pro

ced

imie

nto

ad

min

is-

tra

tivo

sa

nci

on

ad

or

y su

spe

nsi

on

pre

cau

toria

de

la

au

toriza

ció

n d

e la

Em

pre

sa d

e T

ran

spo

rte

s H

orn

a

en

la

ru

ta h

aci

a H

um

ach

uco

. P

ara

la

me

jora

de

la

se

gu

rid

ad

ciu

da

da

na

, se

ha

n a

sig

na

do

a la

pro

vin

-ci

a o

cho

mo

tos

line

ale

s.L

os

acu

erd

os

arr

iba

do

lu

eg

o d

e l

a t

erc

era

se

sió

n

de

la M

esa

de

Diá

log

o fu

ero

n lo

sig

uie

nte

s:

a)

Re

stru

cutr

ar

el P

lan

de

Tra

ba

jo d

e lo

s su

b g

ru-

po

s d

e D

esa

rro

llo S

oci

al S

ost

en

ible

y e

l d

e S

eg

u-

rid

ad

Ciu

da

da

na

y D

ere

cho

s H

um

an

os.

b) L

a P

NP

da

rá re

spu

est

a e

n e

l pla

zo d

e d

iez

día

s a

la

so

licitu

d d

el G

ob

iern

o R

eg

ion

al L

a L

Ibe

rta

d p

ara

la

cre

aci

ón

de

un

PA

R e

n e

l Ca

serí

o d

e H

ua

lan

ga

.

BA

RR

AN

CA

El 3

y 4

de ju

lio d

el p

rese

nte

, el F

rente

de D

efe

nsa

de

la

Pro

vinci

a

de

Barr

anca

org

aniz

ó

un

paro

en

dem

anda p

or

el in

cum

plim

iento

de la L

ey

29631 d

e

part

e d

e la

Munic

ipalid

ad d

e L

ima M

etr

opolit

ana. E

n

dic

ha l

ey

se t

ransf

iere

, a t

itulo

gra

tuito

, el

terr

eno

rust

ico "

Los

Anito

s" a

la M

unic

ipalid

ad P

rovi

nci

al d

e

Barr

anca

, te

rreno

que

est

á

dest

inado

para

la

co

nst

rucc

ión

de

la

Univ

ers

idad

de

Barr

anca

, el

Hosp

ital

Regio

nal,

el

Inst

ituto

Tecn

oló

gic

o,

el

term

inal

terr

est

re,

entr

e otr

os

bie

nes

de se

rvic

io

públic

o.

A e

sta d

em

anda s

e s

um

a u

n p

edid

o d

e l

a

pobla

ción p

ara

la c

onst

rucc

ión d

el s

egundo tr

am

o d

e

la a

uto

pis

ta H

uach

o -

Pativ

ilca, m

ejo

rar

la s

eguridad

ciudadana d

e la

zona y

dar

medid

as

de r

em

edia

ción

para

la c

onta

min

aci

ón a

mbie

nta

l.

Dis

trtit

o d

e

Barr

anca

/

Pro

vinci

a d

e

Barr

anca

Lim

aO

ND

S -

PC

M,

MIN

TR

A,

MID

IS,

MIN

INT

ER

, M

unic

ipalid

ad P

rovin

cia

l de

B

arr

anca

, O

EFA

, M

INA

M,

Munic

ipalid

ad d

e L

ima

M

etr

opolit

ana,

Ben

efic

en

cia

P

úblic

a d

e L

ima,

Fre

nte

de

D

efe

nsa

de B

arr

an

ca

En

el m

es

de

ag

ost

o n

o s

e re

gis

tró

nin

gu

na

acc

ión

.

Hu

arm

ey (

Em

pre

sa

min

era

An

tam

ina)

Munic

ipalid

ad P

rovi

nci

al

Huarm

ey

cuest

iona a

la

em

pre

sa M

inera

Anta

min

a por

el

pro

bable

daño

oca

sionado

al

acu

ífero

C

asc

aja

l, debid

o

a

la

pla

nta

ción d

e u

n b

osq

ue p

or

part

e d

e l

a e

mpre

sa

min

era

.

Pro

vinci

a d

e

Huarm

ey

Anca

shM

unic

ipalid

ad P

rovi

nci

al d

e

Huarm

ey,

O

ND

S -

PC

M,

MIN

AM

, V

ivie

nda, A

NA

, M

INS

A

Se

vie

ne

re

aliz

an

do

el s

eg

uim

ien

to d

e lo

s a

cue

rdo

s a

sum

ido

s e

n l

a r

eu

nio

n d

el

17

.06

.13

. L

a p

roxi

ma

re

un

ión

se

lle

vará

a c

ab

o e

n e

l me

s d

e s

etie

mb

re.

Page 48: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Nom

bre

del C

aso

Ubic

aci

ón

Depart

am

ento

Desc

ripci

ón d

el c

aso

Act

ore

sA

ccio

ne

s re

cie

nte

s e

n p

roce

so

Pescad

ore

s

art

esan

ale

s (

de

arr

astr

e)

de T

um

bes

Org

aniz

aci

ones

de

pesc

adore

s art

esa

nale

s de

Tum

bes,

pro

test

an

y so

licita

n

la

pre

senci

a

de

Guard

aco

stas

para

evi

tar

que la

s nave

s de a

rrast

re

co

ntin

úe

n

de

pre

de

nd

an

do

lo

s

recu

rso

s

hid

ro-

bio

lógic

os.

S

olic

itan

cum

plim

iento

del

D.S

.020-

2011

-PR

OD

UC

E.

Dis

trito

s C

anoas

de P

unta

Sal,

Zorr

itos

/ P

rovi

nci

a

Conta

lmirante

V

illar;

Dis

trito

La

Cru

z/ P

rovi

nci

a

Tum

bes

Tum

bes

ON

DS

- P

CM

, M

IMA

M,

Pro

duce

, org

aniz

aci

on

es

de

pesc

adore

s art

esa

na

les

de

T

um

bes

El M

inis

terio

de

la

Pro

du

cció

n,

vie

ne

eva

lua

nd

o la

m

od

ifica

ció

n

de

l D

.S.

20

-20

11-P

RO

DU

CE

, re

spe

cto

a la

s co

mp

ete

nci

as

pa

ra la

su

pe

rvis

ión

de

d

ich

o d

isp

osi

tivo

leg

al.

Act

ua

lme

nte

, el p

roye

cto

de

m

od

ifica

ció

n s

e e

ncu

en

tra

en

Ase

sorí

a J

urí

dic

a d

el

Min

iste

rio

de

la P

rod

ucc

ión

.

En

Seg

uim

ien

to

FR

ED

ICO

M -

CO

FR

EN

A

req

uip

a

El F

rente

de D

efe

nsa

y D

esa

rrollo

del C

ono N

ort

e d

e

Are

quip

a s

olic

ita

la m

odifi

caci

ón d

e l

a L

ey

29790

(Ley

esp

eci

al

de D

esg

rava

men a

la M

inerí

a).

Los

manife

stante

s so

licita

n q

ue e

l 70%

del

gra

vam

en

min

ero

debe q

uedars

e e

n la

s re

gio

nes

de d

onde s

e

ext

rae e

l min

era

l.

Pro

vinci

a d

e

Are

quip

aA

requip

aF

rente

de D

efe

nsa

y

Desa

rrollo

del C

on

o N

ort

e y

C

entr

al d

e O

rganiz

aci

on

es,

G

obern

ador

Regio

na

l, O

ND

S-P

CM

.

El 0

3.0

8.2

01

3 r

ep

rese

nta

nte

s d

el P

od

er

Eje

cutiv

o

se r

eu

nie

ron

en

la

PC

M c

on

Alc

ald

es

de

la

re

gió

n

Are

qu

ipa

. E

ntr

e e

l 0

8 y

09

.08

.13

, re

pre

sen

tan

tes

cnic

os

de

l ME

F s

e re

un

iero

n c

on

los

alc

ald

es

en

A

req

uip

a a

fin

de

exp

lica

r re

spe

cto

a la

re

du

cció

n

de

l ca

no

n m

ine

ro, y

so

licita

rle

s la

re

laci

ón

de

ob

ras

qu

e

tien

en

e

n

ma

rch

a

qu

e

se

en

cue

ntr

an

si

n

pre

sup

ue

sto

po

r la

red

ucc

ión

de

l mis

mo

.E

l P

roye

cto

de

Le

y N

° 2

20

0-2

01

2-C

R q

ue

mo

difi

ca

la d

istr

ibu

ció

n d

el g

rava

me

n e

spe

cia

l a

la

min

erí

a

pre

vist

o e

n e

l art

ícu

lo 3

° d

e la

Le

y 2

97

90

n n

o h

a

sid

o d

icta

min

ad

o.

UG

EL

-V

RA

EM

Las

auto

ridades

loca

les

y la

s org

aniz

aci

ones

soci

ale

s del

dis

trito

de

Ayn

a-S

an

Fra

nci

sco,

se

oponen a

la d

esi

gnaci

ón d

el dis

trito

de S

anta

Rosa

co

mo n

ueva

sede d

e la

UG

EL V

RA

EM

.

Dis

trito

de A

yna /

Pro

vinci

a d

e L

a

Mar

Aya

cuch

oM

INE

DU

, G

OR

E A

yacu

cho

, M

unic

ipalid

ad D

istr

ital d

e

Ayn

a S

an F

ranci

sco

, M

unic

ipalid

ad D

istr

ital d

e

Santa

Rosa

En

el m

es

de

ag

ost

o n

o s

e re

gis

tró

nin

gu

na

acc

ión

.

Page 49: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

CO

CO

N Y

T

OP

AR

AE

l F

rente

de D

efe

nsa

de l

as

org

aniz

aci

ones

de

Conco

n y

Topará

solic

itaro

n l

a i

nte

rvenci

ón d

e l

a

ON

DS

para

la ir

rigaci

ón d

e la

tierr

as

eriaza

s en u

na

ext

ensi

ón d

e 2

4,0

00 h

ect

are

as.

Dis

trito

de S

an

Vic

ente

de

Cañete

/

Pro

vinci

a d

e

Cañete

Lim

aM

INA

G,

Viv

ienda,

CO

FO

PR

I, O

ND

S -

PC

M,

Fre

nte

de D

efe

nsa

de

las

org

aniz

aci

ones

de

Co

nco

n

y To

pará

Co

n

fech

a

03

.09

.20

13

se

re

aliz

ó

la

reu

niò

n

inte

rse

cto

ria

l co

n lo

s re

pre

sen

tan

tes

de

l Fre

nte

de

D

efe

nsa

, q

uie

ne

s d

esc

on

oci

ero

n l

a p

art

icip

aci

òn

d

e l

os

rep

rese

nta

nte

s d

el

MIN

AG

RI, h

ab

ién

do

se

susp

en

did

o la

reu

nió

n.

Agra

rios,

fo

rest

ale

s,

áre

as

natu

rale

s pro

tegid

as

y por

culti

vo

de h

oja

de

coca

AN

EX

O N

º 4

- M

atri

z d

e ca

sos

en P

rev

enci

ón

No

mb

re

del C

aso

Ub

icació

nD

ep

art

a-

me

nto

Descri

pció

n d

el caso

Acto

res

Accio

nes r

ecie

nte

s e

n p

roceso

Tip

olo

gía

La Y

ara

da

En

la

zona

de

irrigaci

ón

de

la

Yara

da

se

han

dete

ctado p

ozo

s cl

andest

inos

que h

an h

ech

o q

ue e

l vo

lum

en d

e a

gua d

e r

iego d

ism

inuya

, ponie

ndo e

n

riesg

o e

l desa

rrollo

agrí

cola

de T

acn

a.

La Y

ara

da

Tacn

aO

ND

S -

PC

M, A

NA

, G

OR

E

Tacn

aE

l Pla

n d

e G

est

ión

In

teg

ral d

el A

cuífe

ro L

a Y

ara

da

se

en

cue

ntr

a e

n e

tap

a d

e im

ple

me

nta

ció

n p

or p

art

e

de

la

A

uto

rid

ad

L

oca

l d

el

Ag

ua

y

el

Go

bie

rno

R

eg

ion

al d

e T

acn

a.

Agra

rios,

fo

rest

ale

s,

áre

as

natu

rale

s pro

tegid

as

y por

culti

vo

de h

oja

de

coca

Pro

du

cto

res

co

cale

ros d

e

Ucayali

Pro

duct

ore

s co

cale

ros

de

la

zona

de

Aguayt

ía

exi

gen

el

cese

de

err

adic

aci

ones,

el

em

padro

-nam

iento

de lo

s pro

duct

ore

s co

cale

ros

y apro

baci

ón

de u

na L

ey

de l

a H

oja

de c

oca

. Los

pro

duct

ore

s am

enaza

n c

on re

aliz

ar p

ara

lizaci

ones

indefin

idas.

Dis

trito

Aguayt

ía/

Pro

vinci

a P

adre

A

bad

Uca

yali

Pro

duct

ore

s co

cale

ros

de

A

guayt

ía,

PC

M -

ON

DS

, D

EV

IDA

y M

EF.

A la

fech

a n

o s

e re

gis

tra

act

ivid

ad

.A

gra

rios,

fo

rest

ale

s,

áre

as

natu

rale

s pro

tegid

as

y por

culti

vo

de h

oja

de

coca

Pro

ble

mas

lím

itro

fes

Ayacu

ch

o -

H

uan

cavelica

Pro

ble

ma

lim

itro

fe

en

tre

la

s

co

mu

nid

ad

es

cam

pesi

nas

de

Churia

Rosa

spam

pa

- V

inch

os

(Huam

anga)

y Llli

llinta

In

gahuasi

-

Huayt

ará

(H

uanca

velic

a).

CC

Churia

Rosa

spam

pa/

Dis

trito

de

Vin

chos/

P

rovi

nci

a d

e

Huam

anga

(Aya

cuch

o);

C.C

. Llil

linta

Ingahuasi

/ D

istr

ito d

e P

ara

s/

Pro

vinci

a d

e

Huayt

ará

(H

uanca

velic

a)

Aya

cuch

oH

uan

cave

-lic

a

CC

Churia R

osa

spa

mp

a,

CC

Llil

linta

Ingah

ua

siE

l 2

6.0

8.1

3,

las

com

un

ida

de

s ca

mp

esi

na

s d

e

Ch

uria

R

osa

spa

mp

a

(Hu

am

an

ga

A

yacu

cho

) y

Llil

linta

Ing

ah

ua

si (H

ua

nca

velic

a) co

n la

faci

lita

ció

n

de

la

ON

DS

, lo

gra

ron

po

ne

rse

de

acu

erd

o p

ara

el

rein

icio

y

rati

fica

ció

n

de

u

na

C

on

cilia

ció

n

Ex

tra

jud

icia

l,

dic

ho

a

cu

erd

o

se

s

us

cri

bió

n

ota

ria

lme

nte

y

pe

rmite

lu

eg

o

de

6

a

ño

s d

e

con

tro

vers

ia

inte

rco

mu

na

l a

re

tom

ar

el

Diá

log

o

con

stru

ctiv

o e

n b

ien

est

ar d

e s

us

com

un

ida

de

s.

Dem

arc

a-

ción

Terr

itorial

Co

cale

ros d

e

Ciu

dad

C

on

sti

tució

n

A i

nic

ios

del

mes,

un g

rupo d

e p

obla

dore

s de l

a

ciudad C

onst

ituci

ón s

e e

nfr

entó

a la

DIN

AN

DR

O. E

l enfr

enta

mie

nto

se h

abrí

a p

roduci

do d

ebid

o a

los

opera

tivos

para

la e

rradic

aci

ón d

e c

ulti

vos

de c

oca

en la

zona.

Dis

trito

Puert

o

Berm

udes/

P

rovi

nci

a

Oxa

pam

pa

Pasc

oA

soci

aci

ón d

e C

oca

lero

s d

e

Conce

pci

ón,

Fre

nte

de

D

efe

nsa

de C

onst

ituci

ón

, A

lcald

e D

istr

ital,

DE

VID

A,

Min

iste

rio d

e I

nte

rio

r, O

ND

S

- P

CM

No

se

h

an

re

po

rta

do

in

cid

en

tes,

lu

eg

o

de

la

in

terv

en

ció

n d

e D

EV

IDA

, en

la z

on

a.

Agra

rios,

fo

rest

ale

s,

áre

as

natu

rale

s pro

tegid

as

y por

culti

vo

de h

oja

de

coca

47

Page 50: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

No

mb

re

del C

aso

Ub

icació

nD

ep

art

a-

me

nto

Descri

pció

n d

el caso

Acto

res

Accio

nes r

ecie

nte

s e

n p

roceso

Tip

olo

gía

Lín

ea d

e

Tra

nsm

isió

n

Hu

allan

ca-

La

Un

ión

de 6

0

Kv

La p

obla

ción d

e H

ualla

nca

im

pid

e l

a c

onst

rucc

ión

de la

Lín

ea d

e T

ransm

isió

n H

ualla

nca

-La U

nió

n d

e

60 K

v, p

orq

ue e

n la

zona a

ún n

o e

starí

an d

efin

idos

los

límite

s depart

am

enta

les

entr

e

Huánuco

y

Anca

sh.

Dis

trito

H

ualla

nca

/

Pro

vinci

a

Bolo

gnesi

(A

nca

sh);

Dis

trito

La U

nió

n /

Pro

vinci

a D

os

de

Mayo

(H

uánuco

)

Anca

sh,

Huán

uco

ON

DS

- P

CM

, M

INE

M,

GO

RE

Anca

sh,

GO

RE

H

uánuco

, M

unic

ipa

lida

d

Dis

trita

l de H

ualla

nca

La

DN

TD

T h

a re

pro

ga

ma

do

su

s re

un

ion

es

técn

ica

s so

bre

e

l p

roce

so d

e d

elim

itaci

on

te

rrito

ria

l. L

as

acc

ion

es

qu

e

se

vie

ne

n

imp

lem

en

tan

do

e

n

el

pro

ceso

so

n s

eg

ún

el A

cta

de

Tra

ba

jo s

usc

rita

el

09

.04

.13

.

Dem

arc

a-

ción

Terr

itorial

Cen

tro

P

ob

lad

o d

e

Lo

rom

ayo

Pro

ble

mas

limít

rofe

s de m

ás

de 2

0 a

ños

entr

e los

dis

trito

s de S

an G

abán y

Aya

pata

, que s

e s

um

an a

un p

roble

ma s

imila

r de l

ímite

s depart

am

enta

les

Puno-M

adre

de D

ios

por

la p

ose

sión d

el

C.P

de

Loro

mayo

.

Dis

trito

s S

an

Gabán y

A

yapata

/ P

rovi

nci

a

Cara

baya

Puno

ON

DS

- P

CM

, G

OR

E P

un

oE

l 1

6.0

8.1

3 la

ON

DS

-PC

M p

art

icip

ó e

n la

re

un

ión

p

rog

ram

ad

a

en

tre

lo

s

eq

uip

os

técn

ico

s

de

d

em

arc

aci

ón

terr

itoria

l de

Sa

n G

ab

án

y A

yap

ata

en

e

l G

R

Pu

no

, la

m

ism

a

qu

e

se

susp

en

dió

p

or

ina

sist

en

cia

de

lo

s re

pre

sen

tan

tes

de

Sa

n G

ab

án

. L

a

Su

bg

ere

nci

a

de

D

em

arc

aci

ón

Te

rrito

ria

l d

el

Go

bie

rno

R

eg

ion

al

de

P

un

o co

ntin

ua

rá co

n la

s co

ord

ina

cio

ne

s p

ara

log

rar

la r

eu

nió

n e

n e

l me

s d

e

Se

tiem

bre

.

Dem

arc

a-

ción

Terr

itorial

Fre

nte

de

Defe

nsa y

D

esarr

ollo

de

Alt

o

Am

azo

nas

(FR

ED

ES

AA

)

FR

ED

ES

AA

pre

sentó

públic

am

ente

su p

lata

form

a

de

lu

ch

a

na

cio

na

l,

a

tra

s

de

u

n

oficio

, dem

andando

pre

supuest

o,

fisca

lizaci

ón,

entr

e

otr

os,

para

el A

lto A

mazo

nas

.

Pro

vinci

a d

e A

lto

Am

azo

nas

Lore

toO

ND

S -

PC

M,

MIN

SA

, V

IVIE

ND

A,

ME

F, M

INA

G,

MT

C,

MIN

INT

ER

, F

RE

DE

SA

A

El

MIN

AG

RI,

a

lca

nzó

u

n

info

rme

d

e

las

op

era

cio

ne

s d

e

la

em

pre

sa

"La

s P

alm

as

de

S

hin

usi

", i

nfo

rma

ció

n q

ue

ha

sid

o o

bse

rva

da

po

r F

RE

DE

SA

A.

Dem

arc

a-

ción

Terr

itorial

Pro

vin

cia

s d

e

la C

on

ven

ció

n

(Cu

sco

);

Man

u,

Tam

bo

pata

y

Tah

uam

an

ú

(Mad

re d

e

Dio

s);

Ata

laya

y P

urú

s

(Ucayali)

El

pro

yect

o de Ley

835:

"Delim

itaci

ón de la

P

rovin

cia

d

e

la

Co

nve

nció

n

(Cu

sco

),

Ma

nu

, Ta

mbopata

y T

ahuam

anú (M

adre

de D

ios)

y A

tala

ya

y P

urú

s (U

caya

li)”,

afe

ctarí

a

el

terr

itorio

de

la

Com

unid

ad N

ativ

a P

uert

o R

ico y

Mia

ría,

am

bas

circ

unsc

rita

s en e

l terr

itorio d

el D

istr

ito d

e E

chara

te,

pro

vinci

a d

e L

a C

onve

nci

ón d

e la

Regió

n C

usc

o.

Dis

trito

Ech

ara

te/

Pro

vinci

a L

a

Conve

nci

ón

Cusc

oG

OR

E C

usc

o,

GO

RE

M

adre

de D

ios,

GO

RE

U

caya

li, D

NT

DT, O

ND

S -

P

CM

, C

ultu

ra.

Est

á

pe

nd

ien

te

la

em

isió

n

de

la

O

rde

na

nza

R

eg

ion

al d

e C

usc

o re

spa

lda

nd

o e

l Pro

yect

o d

e L

ey

de

Lím

ites.

Dem

arc

a-

ción

Terr

itorial

Nati

vo

s d

el

"Ejé

rcit

o

Ash

an

inka"

rod

ean

C

om

isari

a d

e

Pu

ert

o

Berm

úd

ez

El

día

26

de

Agost

o

los

Nativ

os

de

Puert

o

Berm

údez,

org

aniz

ados

y

lidera

dos

por

el

"com

andante

del

Eje

rcito

A

shanin

ka"

Sr.

Jhony

Pa

ulin

o,

rod

ea

rón

la

co

mis

ari

a

de

P

ue

rto

B

erm

udez,

Pre

tendie

ndo t

om

ar

Just

icia

con s

usu

pro

pia

s m

anos

por

un p

roble

ma d

e T

err

itorialid

ad,

por

la s

upuest

a inva

ción a

sus

terr

itorios

por

part

e

de 9

colo

nos

que e

starián e

n la

com

isaria d

e d

icho

Dis

trito

, que a

brí

an s

ido c

aptu

rados

por e

llos.

Dis

trito

de

Puert

o

Berm

údez,

P

rovi

nci

a d

e

Oxa

pam

pa

Pasc

o"E

jerc

ito A

shanin

ka",

Sr.

Jhony

Paulin

o,G

ob

iern

o

Regio

nal d

e P

asc

o,P

olic

ía

Naci

onal,

Com

isa

ría

de

P

uert

o

Berm

údez.

La

brig

ad

a q

ue

se

co

nst

ituyó

, n

o p

ud

o r

ea

liza

r su

tr

ab

ajo

po

r n

o e

sta

r d

e a

cue

rdo

lo

s co

lon

os

y la

s co

mu

nid

ad

es

na

tiva

s

Dem

arc

a-

ción

Terr

itorial

Page 51: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

No

mb

re

del C

aso

Ub

icació

nD

ep

art

a-

me

nto

Descri

pció

n d

el caso

Acto

res

Accio

nes r

ecie

nte

s e

n p

roceso

Tip

olo

gía

San

Pab

lo d

e

Ayara

ng

aLa

C.C

. S

an

Pablo

de

Aya

ranga

ha

solic

itado

com

pensa

ciones

eco

nóm

icas

a

la

Em

pre

sa

de

Genera

ción

Elé

ctrica

C

heve

s S

.A.

por

daños

am

bie

nta

les.

Com

unid

ad S

an

Pablo

Aya

ranga/

Dis

trito

Pacc

ho/

Pro

vinci

a

Huaura

Lim

aO

ND

S -

PC

M,

C.C

Sa

n

Pablo

, E

mpre

sa d

e

Genera

ción E

léct

rica

C

heve

s S

.A.

La

ON

DS

-PC

M,

se e

ncu

en

tra

mo

nito

rea

nd

o l

as

acc

ion

es

qu

e

vie

ne

re

aliz

an

do

la

e

mp

resa

S

N

PO

WE

R c

on

re

spe

cto

al e

nví

o d

e lo

s co

ntr

ato

s a

la

com

un

ida

d. H

ast

a e

l mo

me

nto

, lo

s re

pre

sen

tan

tes

de

la

Co

mu

nid

ad

Ca

mp

esi

na

de

Aya

ran

ga

no

ha

n

reco

gid

o d

ich

a d

ocu

me

nta

ció

n.

Energ

étic

os

Co

mit

é d

e G

esti

ón

A

mb

ien

tal

Ch

inch

ayco

ch

a

(SN

Po

wer,

E

lectr

oan

des,

Ele

ctr

op

erú

, V

olc

an

, B

rocal y

las c

om

un

idad

es

cam

pesin

as

ale

dañ

as a

l la

go

C

hin

ch

ayco

ch

a y

lo

s G

OR

Es d

e

Ju

nín

y P

asco

)

Las

com

unid

ades

cam

pesi

nas

San P

edro

de P

ari y

o

tra

s

exig

en

la

d

esco

nta

min

ació

n

de

l L

ag

o

Chin

chayc

och

a y

com

pensa

ciones

por

afe

ctaci

ón

al t

err

itorio c

om

unal d

ebid

o a

impact

os

am

bie

nta

les

ge

ne

rad

os

po

r a

ctivid

ad

es

min

era

s

e

hid

ro-

energ

étic

as

desa

rrolla

das

en la

zona.

Dis

trito

Ondore

s/

Pro

vinci

a Ju

nín

Junín

Munic

ipalid

ad D

istr

ital d

e

Ondore

s, M

unic

ipa

lida

d

Pro

vinci

al d

e J

unín

, M

INA

N,

MIN

EM

, A

NA

, O

EFA

, D

IGE

SA

, V

IVIE

ND

A y

ON

DS

- P

CM

.

El C

om

ité d

e G

est

ión

Am

bie

nta

l de

Ch

inch

ayc

och

a

con

tinú

a c

on

su

s re

un

ion

es

pro

gra

ma

da

s, c

on

el f

in

qu

e

se

ma

teria

lice

y

eje

cute

e

l p

lan

d

e

cie

rre

in

teg

ral

de

lo

s p

asi

vos

am

bie

nta

les

de

o

rig

en

m

ine

ro, p

roye

cto

a c

arg

o d

e A

ctiv

os

Min

ero

s S

AC

.

Energ

étic

os

TG

P Y

C.C

. d

e

Vin

ch

os

Pobla

dore

s de

la

Com

unid

ad

Cam

pesi

na

de

Vin

chos

solic

itaro

n la

transa

cció

n e

xtra

judic

ial p

ara

la

re

negoci

aci

ón

del

Contr

ato

de

Serv

idum

bre

firm

ado

en

el

año

2004

con

la

em

pre

sa

TG

P.

As

imis

mo

s

oli

cit

an

c

um

pli

mie

nto

d

e

los

co

mpro

mis

os

asu

mid

os.

C.C

. de V

inch

os/

D

istr

ito d

e

Vin

chos/

P

rovi

nci

a d

e

Huam

anga

Aya

cuch

oO

ND

S -

PC

M,

MIN

EM

, T

GP

La

s co

mu

nid

ad

es

afe

cta

da

s p

or

el D

uct

o d

el G

as

de

Ca

mis

ea

alc

an

zara

n lo

s p

un

tos

prio

rita

rio

s q

ue

co

nsi

de

ren

d

eb

erá

n se

r a

ten

did

os

po

r e

l P

od

er

eje

cutiv

o.

Po

r su

p

art

e,

la

ON

DS

, lu

eg

o

de

co

ord

ina

r y

ge

stio

na

r a

nte

lo

s

org

an

ism

os

com

pe

ten

tes

rea

liza

ra u

na

vis

ita i

no

pin

ad

a a

la

s co

mu

nid

ad

es

afe

cta

da

s e

n l

a s

eg

un

da

qu

ince

na

d

e

se

ptie

mb

re.

Lo

s

resu

lta

do

s

de

la

vis

ita

in

op

ina

da

se

rán

so

cia

liza

da

s e

in

form

ad

as

a l

as

com

un

ida

de

s y

de

s o

rga

nis

mo

s co

mp

ete

nte

s.

Hid

ro-

carb

uro

s

49

Ch

ad

ín II

Pobla

dore

s de

los

dis

trito

s de

Cort

egana

y C

hum

uch

se o

ponen a

la r

ealiz

aci

ón d

el

Terc

er

Talle

r P

art

icip

ativ

o

del

pro

yect

o

hid

roelé

ctrico

C

hadín

II d

e la

Em

pre

sa O

debre

cht.

Dis

trito

s C

ort

egana y

C

hum

uch

/

Pro

vinci

a

Cele

ndín

Caja

marc

aM

INE

M,

MIN

AM

, O

ND

S -

PC

M,

Munic

ipalid

ad

Dis

trita

l de C

ort

egana y

Ch

um

uch

, y

Munic

ipalid

ad P

rovi

nci

al d

e

Cele

ndín

.

El

MIN

EM

e e

ncu

en

tra

eva

lua

nd

o e

l E

stu

dio

de

Im

pa

cto

A

mb

ien

tal

de

l P

roy

ec

to

Ce

ntr

al

Hid

roe

lect

rica

Ch

ad

in II

.

Energ

étic

os

Co

mu

nid

ad

C

am

pesin

a d

e

Hu

an

caya

La C

om

unid

ad C

am

pesi

na d

e H

uanca

ya -

Yauyo

s ha s

olic

itado la

inte

rvenci

òn d

e la

ON

DS

al f

rente

al

incu

mplim

iento

del in

stru

mento

media

mbie

nta

l por

part

e d

e l

a C

entr

al

Hid

roele

ctrica

El

Pla

tanal

S.A

C

EL

EP

SA

, so

licin

tan

do

in

de

mn

iza

cio

ne

s

y

com

pensa

ciones.

Dis

trito

de

Yauyo

s /

Pro

vinci

a d

e

Yauyo

s

Lim

aM

inis

terio d

e

Agricu

ltura

,Min

iste

rio

de

l A

mbie

nte

,ON

DS

,OE

FA

,Ce

ntr

al H

idro

elé

ctrica

El

Pla

tanal.

Se

est

a a

la e

spe

ra d

el I

nfo

rme

de

la D

ire

cció

n d

e

Asu

nto

s A

mb

ien

tale

s E

ne

rge

tico

s d

el

MIN

EM

, a

l h

ab

er

info

rma

do

e

l 1

3.0

8.1

3

la

Co

mu

nid

ad

C

am

pe

sin

a d

e H

ua

nca

ya a

la

ON

DS

so

bre

lo

s in

cum

plim

ien

tos

de

la

C

om

pa

ñia

E

lect

rica

E

l P

lata

na

l.

Energ

étic

os

Page 52: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

No

mb

re

del C

aso

Ub

icació

nD

ep

art

a-

me

nto

Descri

pció

n d

el caso

Acto

res

Accio

nes r

ecie

nte

s e

n p

roceso

Tip

olo

gía

Saté

lite

P

rim

avera

l y

P

erú

LN

G.

Los

pobla

dore

s del A

A.H

H.

Saté

lite P

rim

ave

ral d

el

Dis

trito

de C

hin

cha, in

dic

an r

eci

bir m

alo

s tr

ato

s por

part

e d

e la

Em

pre

sa P

erú

LN

G.

Dis

trito

Chin

cha/

Pro

vinci

a

Chin

cha

Ica

Pobla

dore

s del A

A.H

H.

Saté

lite P

rim

ave

ral I

I E

tap

a,

Em

pre

sa P

erú

LN

G

A la

fech

a n

o s

e h

a re

gis

tra

do

act

ivid

ad

.H

idro

-ca

rburo

s

Lag

un

a P

aro

n

(Du

ke E

nerg

y)

La C

om

isió

n d

e R

egante

s de la

Laguna d

e P

aró

n s

e

opone a

l uso

indis

crim

inado d

el r

ecu

rso h

ídrico

de

la l

aguna p

or

part

e d

e l

a e

mpre

sa D

uke

Energ

y.

Luego d

e u

n p

roce

so d

e a

mparo

, se

guid

o p

or

la

em

pre

sa a

nte

el T

ribunal C

onst

ituci

onal,

ést

e fa

lló a

fa

vor

de

ella

, ord

enando

que

se

rest

ituya

n

las

insta

lacio

ne

s

hid

ráu

lica

s

pe

rte

ne

cie

nte

s

a

la

mis

ma,

hech

o q

ue h

a o

casi

onado e

l desc

onte

nto

de la

pobla

ción lo

cal.

Dis

trito

Cara

z/

Pro

vinci

a

Huayl

as

Anca

shM

INA

G, A

NA

, C

EN

EP

RE

D,

SE

RN

AN

P,

MIN

AM

, M

unic

ipalid

ad d

e H

ua

yla

s,

ALA

Huara

z, C

EA

S,

Com

unid

ad C

ruz

de

M

ayo

,Com

isió

n d

e U

sua

rio

s de P

aro

n L

lilla

n,

IND

EC

I A

nca

sh,M

INE

M,O

ND

S -

P

CM

Co

n fe

cha

28

.08

.13

, en

las

inst

ala

cio

ne

s d

e la

PC

M

se r

ne

n l

os

act

ore

s d

e l

a m

esa

La

gu

na

Pa

rón

, q

uie

ne

s in

form

an

so

bre

lo

s a

van

ces

de

lo

s co

mp

rom

iso

s a

sum

ido

s,

ace

pta

nd

o

los

rep

re-

sen

tan

tes

de

la

co

mu

nid

ad

, m

un

icip

alid

ad

y

em

pre

sa e

l pla

n d

e d

esc

arg

a p

lan

tea

da

po

r la

AN

A,

el

mis

mo

qu

e c

on

tem

pla

la

de

sca

rga

du

ran

te l

os

me

se

s

de

se

tie

mb

re

y

octu

bre

d

el

20

13

, in

iciá

nd

ose

el m

an

ten

imie

nto

de

las

ata

gu

ías

el 0

1

de

no

vie

mb

re p

róxi

mo

a c

arg

o d

e D

atc

o.

Híd

rico

s

Ne

ga

tiv

a d

e l

a

Mu

nic

ipa

lid

ad

de

S

an

Je

rón

imo

de

Tu

n e

n l

a

en

tre

ga

de

L

ice

nc

ia d

e

Co

ns

tru

cc

ión

p

ara

la

Pla

nta

de

T

rata

mie

nto

de

A

gu

as

R

es

idu

ale

s -

P

TA

R p

ara

el

Dis

trit

o d

e

Qu

ilc

as

- J

un

ín

Auto

ridades

de la M

unic

ipalid

ad d

e S

an J

eró

nim

o

de

Tunán

se

nie

gan

a

entr

egar

la

licenci

a

de

const

rucc

ión d

e la

Pla

nta

de T

rata

mie

nto

de A

guas

Resi

duale

s (P

TA

R)

del

pro

yect

o "

Mejo

ram

iento

y

Am

pli

ac

ión

d

e

los

S

iste

ma

s

de

A

gu

a

y

Alc

anta

rilla

do d

e la

Loca

lidad d

e Q

uilc

as”

Dis

trito

Quilc

as/

P

rovi

nci

a

Huanca

yo

Junín

Viv

ienda,

Munic

ipa

lida

d

Dis

trita

l de S

an J

eró

nim

o

de T

unán,

Munic

ipa

lida

d

Dis

trita

l de Q

uilc

as,

ON

DS

-

PC

M

En

cu

mp

limie

nto

a

l a

cta

d

e

acu

erd

o

de

fe

cha

2

5.0

7.1

3,

el

día

02

.08

.13

, se

so

stie

ne

re

un

ión

en

la

s in

sta

laci

on

es

de

la

D

efe

nso

ría

d

el

Pu

eb

lo,

ciu

da

d

de

H

ua

nca

yo

- Ju

nín

, co

n

los

rep

re-

sen

tan

tes

de

l M

VC

S y

au

torid

ad

es

de

lo

s d

istr

itos

de

S

an

Je

rón

imo

d

e

Tu

n

y Q

uilc

as.

C

om

o

resu

ltad

o d

e la

re

un

ión

se

la

s p

art

es

acu

erd

an

fir

ma

r u

n c

on

ven

io d

e b

en

efic

io c

om

ún

. Asi

mis

mo

, co

nvi

en

en

en

firm

ar

un

act

a d

e a

cue

rdo

, la

cu

al

con

lleva

rá a

l re

inic

io d

e la

s o

bra

s d

e la

P

TA

R

Qu

ilca

s.

Híd

rico

s

Lo

te 1

08

La p

obla

ción d

e l

as

áre

as

de i

nflu

enci

a d

irect

a e

in

direct

a d

el

pro

yect

o d

e E

xplo

raci

ón S

ísm

ica 2

D

del

Lote

108,

han e

xpre

sado s

u t

em

or

resp

ect

o a

lo

s im

pact

os

de d

icha a

ctiv

idad,

por

lo q

ue p

iden

mayo

r pre

senci

a d

el E

stado e

n la

zona.

Dis

trito

de

Pangoa/

Pro

vinci

a d

e

Satip

o

Junín

ON

DS

- P

CM

, P

eru

Pe

tro

, M

INE

M, A

RP

I, P

lusP

etr

ol

las

op

era

cio

ne

s se

in

icia

rán

el p

róxi

mo

o,

en

la

é

po

ca d

e e

stia

je,

est

á e

lab

ora

nd

o e

l E

IA,

pa

ra l

a

fase

de

pe

rfo

raci

ón

exp

lora

toria

, co

n e

l p

rop

osi

to

de

su

ap

rob

aci

ón

y e

l in

icio

en

pa

rale

lo d

e l

as

op

era

cio

ne

s d

e a

mb

as

act

ivid

ad

es.

Hid

ro-

carb

uro

s

Mau

rel E

t P

rom

Lo

te 1

16

Fe

de

racio

ne

s

Ind

íge

na

s

de

A

ma

zo

na

s

pid

en

aplic

aci

ón d

e C

onsu

lta P

revi

a e

n e

l Lote

116

Pro

vinci

a d

e

Condorc

anqui

Am

azo

nas

ON

DS

- P

CM

, M

INE

M,

AN

A,

CC

NN

Aw

aju

nL

a O

ND

S-P

CM

so

stu

vo u

na

re

un

ión

in

form

ativ

a

con

la

s p

art

es

el

día

0

2.0

8.1

3 p

ara

e

valu

ar

la

situ

aci

ón

a

ctu

al

de

l ca

so.

A

pa

rtir

de

l a

cue

rdo

lo

gra

do

co

n l

a C

CN

N K

ash

ap

en

la

firm

a d

e u

n

con

tra

to

de

ce

sió

n

de

u

so

de

3

h

ect

áre

as,

la

e

mp

resa

rein

ició

act

ivid

ad

es

en

el l

ote

. P

ER

UP

ET

RO

lle

vará

a c

ab

o u

n e

ven

to p

rese

nci

al

el 2

6.0

9.1

3 e

n S

an

ta M

arí

a d

e N

ieva

(A

ma

zon

as)

p

ara

pre

sen

tar

form

alm

en

te a

la

Em

pre

sa P

aci

fic

Str

atu

s E

ne

rgy

S.A

. a

nte

la

s co

mu

nid

ad

es

en

el

ma

rco

de

la re

cie

nte

ce

sió

n d

e p

osi

ció

n c

on

tra

ctu

al

(D.S

.02

1-2

01

3-E

M).

Hid

ro-

carb

uro

s

Page 53: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

No

mb

re

del C

aso

Ub

icació

nD

ep

art

a-

me

nto

Descri

pció

n d

el caso

Acto

res

Accio

nes r

ecie

nte

s e

n p

roceso

Tip

olo

gía

Su

sp

en

sió

n

imp

erf

ecta

de

lab

ore

s d

e

trab

aja

do

res

de C

err

o S

AC

La E

mpre

sa C

err

o S

AC

subsi

dia

ria d

e V

OLC

AN

C

IA M

INE

RA

S.A

.A,

viene a

plic

ando d

esd

e e

l año

2012 l

a S

usp

ensi

ón I

mperf

ect

a d

e L

abore

s que

afe

cta a

pro

xim

adam

ente

a 3

50 tr

abaja

dore

s de ta

jo

abie

rto. E

sto h

a o

casi

onado r

ecl

am

os

por

part

e d

e

los

trabaja

dore

s y

de l

as

org

aniz

aci

ones

soci

ale

s de P

asc

o,

así

com

o d

el

GO

RE

Pasc

o.

En e

ste

conte

xto, l

as

org

aniz

aci

ones

soci

ale

s co

nvo

caro

n a

un P

aro

Regio

nal el día

17 d

e d

icie

mbre

del 2012,

por

el

abuso

de l

a e

mpre

sa C

err

o S

AC

con s

us

trabaja

dore

s.

Cerr

o d

e P

asc

o/

Pro

vinci

a de

Pasc

o

Pasc

oO

ND

S -

PC

M,

MT

PE

, G

OR

E P

asc

oN

o s

e r

ea

lizó

nin

gu

na

acc

ión

en

el m

es

de

ag

ost

o

de

l 20

13

.Labora

l

Sin

dic

ato

de

Em

ple

ad

os

del IP

EN

Ex

– E

mple

ados

del IP

EN

recl

am

an n

ivela

ción d

e

pensi

ones.

Lim

a

Metr

opolit

ana

Lim

aO

NS

- P

CM

, IP

EN

No

se

re

gis

tra

ron

acc

ion

es

en

el m

es

de

ag

ost

o d

el

20

13

. Labora

l

Pam

pas y

M

inera

D

yn

aco

r

Auto

ridades

del

Dis

trito

de P

am

pas

y re

pre

sen-

tanes

del

Fre

nte

de D

efe

nsa

del

Medio

Am

bie

nte

se

ñala

ron

que

la

pre

senci

a

de

las

em

pre

sas

min

era

s D

ynaco

r E

xplo

raci

ones

y M

ála

ga e

starí

a

conta

min

ando la

s aguas

de lo

s rí

os

La P

lata

y

Huaura

.

Dis

trito

Pam

pas/

P

rovi

nci

a

Palla

sca

Anca

shO

ND

S -

PC

M,

MIN

EM

, A

uto

ridades

del D

istr

ito d

e

Pam

pas,

Fre

nte

de

De

fen

sa

del M

edio

Am

bie

nte

.

Se

vie

ne

re

aliz

an

do

el s

eg

uim

ien

to y

a la

fe

cha

no

se

ha

pre

sen

tad

o n

ing

un

a a

cció

n fr

en

te a

l ca

so.

Min

erí

a

Marc

on

a -

P

rob

lem

áti

ca

min

era

, so

cia

l y a

mb

ien

tal.

Sh

ou

gan

g

Hie

rro

Perú

.

Auto

ridades

del D

istr

ito d

e M

arc

ona,

del F

rente

de

Defe

nsa

de M

arc

ona y

el S

indic

ato

de T

rabaja

dore

s de l

a M

inera

exi

gen q

ue l

a E

mpre

sa S

houngang

Hie

rro

P

erú

a

tie

nd

a

la

pro

ble

ma

tica

so

cia

l,

am

bie

nta

l y e

conóm

ica d

e la

pobla

ción d

e M

arc

ona.

Dis

trito

Marc

ona/

Pro

vinci

a N

azc

aIc

aA

uto

ridades

del D

istr

ito d

e

Marc

ona,

Em

pre

sa M

ine

ra

Shougang H

ierr

o P

erú

, va

rios

sect

ore

s de

go

bie

rno

Se

h

a p

rog

ram

ad

o p

ara

e

l 11

.09

.13

la

re

un

ión

in

ters

ect

oria

l co

n la

em

pre

sa S

ho

ug

an

g S

.A.

a f

in

de

co

ntin

ua

r el d

iálo

go

.

Min

erí

a

Incre

men

to d

e

Pen

sio

nes

Leyes 1

9990

y 1

8846

Pensi

onis

tas

del D

L 1

9990 y

DL 1

8846 a

soci

ados

en C

entr

al

Naci

onal

de J

ubila

dos

del

Perú

vie

nen

recl

am

ando e

l in

crem

ento

de s

us

pensi

ones,

a l

a

rem

unera

ción m

ínim

a m

ensu

al.

Los

dem

andante

s arg

um

enta

n

que

no

tienen

incr

em

ento

en

sus

pensi

ones,

ni l

a d

e la

s vi

udas,

desd

e e

l año 1

992.

Naci

onal

Naci

onal

ON

P,

ME

F, O

ND

S -

PC

M

Se

ha

re

cep

cio

na

do

Ofic

io N

° 0

92

-20

13

-OP

G/O

NP

co

n

Info

rme

N

°01

7-2

01

3-O

PG

/ON

P

refe

rid

o

a

Info

rme

T

écn

ico

E

con

óm

ico

y

Fin

an

cie

ro

de

a

um

en

to d

e p

en

sio

ne

s d

e lo

s D

ecr

eto

s L

ey

19

99

0

y 1

88

46

, e

l mis

mo

qu

e d

eb

erá

se

r e

valu

ad

o p

or

el

ME

F y

po

de

r co

nvo

car a

un

a p

róxi

ma

reu

nió

n.

Labora

l

51

Incu

mp

lim

ien

to

del C

on

ven

io

010

Inte

rin

sti

tucio

nal en

tre

Dis

trit

os d

e

San

Jeró

nim

o

de T

un

án

y la

EP

S M

an

taro

La E

PS

- M

anta

ro Z

onal C

once

pci

ón -

Junín

, vi

ene

incu

mplim

iento

el

Conve

nio

Inte

rinst

ituci

onal

010,

resp

ect

o a

la d

ota

ción d

e r

ecu

rsos

híd

rico

s para

la

Obra

"M

ejo

ram

iento

y A

mplia

ción d

e los

Sis

tem

as

de A

gua y

Alc

anta

rilla

do d

e l

a L

oca

lidad d

e S

an

Jeró

nim

o d

e T

unán" .

Dis

trito

San

Jeró

nim

o d

e

Tunán/ P

rovi

nci

a

Huanca

yo

Junín

Munic

ipalid

ad D

istr

ital d

e

San J

eró

nim

o d

e T

un

án

, E

PS

Manta

ro,

SU

NA

SS

, S

ED

AM

- H

uanca

yo,

Viv

ienda

La

ON

DS

-PC

M,

coo

rdin

a c

on

la

s a

uto

rid

ad

es

de

l D

istr

ito d

e S

an

Je

rón

imo

de

Tu

n y

fu

nci

on

ario

s d

e

la

EP

S-M

AN

TA

RO

, e

n

la

cua

l se

a

cue

rda

so

ste

ne

r u

na

re

un

ión

in

form

ativa

a

fin

d

e

mo

nito

rea

r e

l cu

mp

limie

nto

de

l act

a d

e a

cue

rdo

de

l 1

8.0

6.1

3.

Dic

ha

re

un

ión

se

re

aliz

ará

en

la

se

gu

nd

a s

em

an

a

de

se

tiem

bre

.

Híd

rico

s

Page 54: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

No

mb

re

del C

aso

Ub

icació

nD

ep

art

a-

me

nto

Descri

pció

n d

el caso

Acto

res

Accio

nes r

ecie

nte

s e

n p

roceso

Tip

olo

gía

Desarr

ollo

de

los d

istr

ito

s d

e

Tap

air

ihu

a y

P

oco

hu

an

ca,

co

mu

nid

ad

es

cam

pesin

as d

e

Tap

ayri

hu

a y

T

iap

aro

.

El

pro

yect

o m

inero

Los

Chanca

s a ca

rgo de la

em

pre

sa S

outh

ern

P

erú

C

opper

Corp

ora

tion ha

concl

uid

o la

eta

pa d

e e

xplo

raci

ón. L

a m

unic

ipalid

ad

dis

trita

l de

Tapairih

ua,

la

CC

de

Tapayr

ihua

y re

pre

senta

nte

s de la

soci

edad c

ivil

han s

olic

itado a

la

Pre

sidenci

a d

el

Conse

jo d

e M

inis

tros

inic

iar

un

pro

ceso

form

al d

e d

iálo

go c

on la

em

pre

sa m

inera

, a

fin d

e re

solv

er s

us

contr

ove

rsia

s.

CC

de

Tapayr

ihua/

Dis

trito

de

Tapairih

ua; C

C

de

Tia

paro

/Dis

trito

de P

oco

huanca

/ P

rovi

nci

a

Aym

ara

es

Apurí

mac

ON

DS

- P

CM

, M

INA

M,

MIN

AG

, M

INE

M, M

INS

A,

VIV

IEN

DA

, M

TC

, G

OR

E

Apurí

mac,

Munic

ipa

lida

d

Dis

trita

l de T

apairih

ua

, M

unic

ipalid

ad D

istr

ital d

e

Poco

huanca

, C

C d

e

Tapayr

ihua,

CC

de

Tia

pa

ro,

Soci

edad C

ivil,

Em

pre

sa

South

ern

Est

á p

en

die

nte

qu

e la

PC

M y

el M

INA

G fije

n fe

cha

d

e l

a s

igu

ien

te r

eu

nió

n d

e t

rab

ajo

de

la

co

mis

ión

m

ulti

sect

oria

l.

Min

erí

a

Pro

yecto

m

inero

La

Gra

nja

Pobla

dore

s de la

zo

na de in

fluenci

a denunci

an

incu

mplim

iento

de c

om

pro

mis

os

por

part

e d

e l

a

em

pre

sa m

inera

Río

Tin

to S

.A.C

.

Dis

trito

Q

uero

coto

/ P

rovi

nci

a C

hota

Caja

marc

aM

INE

M,

ON

DS

- P

CM

, M

unic

ipalid

ad D

istr

ital d

e

Quero

coto

- C

hota

y E

mp

. M

inera

R

ío T

into

S.A

.C.

No

se

reg

istr

aro

n a

ccio

ne

s e

n e

l me

s d

e a

go

sto

.M

inerí

a

Co

mu

nid

ad

C

am

pesin

a

San

ta C

ruz

de

Pic

hiu

(E

mp

resa

Min

era

A

nta

min

a)

Com

unero

s de S

anta

C

ruz

de P

ichiu

-

Anca

sh,

solic

itan q

ue la e

mpre

sa M

inera

Anta

min

a c

um

pla

co

n lo

s pro

yect

os

est

able

cidos

para

su c

om

unid

ad,

resa

rcie

ndo

los

supuest

os

daños

am

bie

nta

les

am

bie

nta

les

que

han

afe

ctado

su

pro

ducc

ión

ag

rop

ecu

ari

a

y

la

ca

lid

ad

d

el

ag

ua

co

mo

co

nse

cuenci

a

de

la

pre

senci

a

de

la

Com

pañía

M

inera

Anta

min

a.

Dis

trito

de S

an

Marc

os

/ P

rovi

nci

a d

e

Huari

Anca

shC

om

unero

s S

anta

Cru

z d

e

Pic

hiu

, O

ND

S -

PC

M,

Em

pre

sa A

nta

min

a.

Co

n fe

cha

20

.08

.13

, lo

s re

pre

sen

tan

tes

de

la m

esa

d

e

tra

ba

jo

de

sarr

ollo

so

cia

l d

e

la

com

un

ida

d

cam

pe

sin

a S

ta.

Cru

z d

e P

ich

iu s

e r

eu

nie

ron

en

la

ci

ud

ad

de

Hu

ara

z, a

fin

de

info

rma

r re

spe

cto

a lo

s co

mp

rom

iso

s

asu

mid

os

de

a

cu

erd

o

a

su

s

resp

on

sab

ilid

ad

es,

e

fect

nd

ose

la

d

ifusi

ón

d

el

pla

n

de

d

esa

rro

llo

co

nce

rta

do

p

art

icp

ati

vo

, p

rop

on

ién

do

se

la

co

nvo

ca

tori

a

a

en

tid

ad

es

com

pe

ten

tes;

A

GR

OID

EA

S

info

rma

q

ue

se

h

a

firm

ad

o e

l co

nve

nio

de

ca

pa

cita

ció

n

Min

erí

a

Imcu

mp

lim

ien

to

de lo

s a

cu

erd

os

firm

ad

os e

ntr

e

la C

om

un

idad

d

e U

sib

am

ba y

la

Min

era

A

zulc

och

a

min

ing

S.A

.

Los

pobla

dore

s de l

a C

om

unid

ad C

am

pesi

na d

e

Usi

bam

ba so

licita

n el

cum

plim

iento

del

act

a de

acu

erd

o fi

rmado e

l 25.0

9.1

1 c

on la

Em

pre

sa M

inera

A

zulc

och

am

inin

g S

.A.

en l

a c

ual,

la e

mpre

sa s

e

com

pro

mete

a i

ncl

uirlo

s co

mo á

rea d

e i

nflu

enci

a

soci

al d

irect

a.

Dis

trito

San J

osé

de Q

uero

/ P

rovi

nci

a

Conce

pci

ón

Junín

Com

unia

d C

am

pesi

na

de

U

sibam

ba,

Munic

ipa

lida

d

Dis

trita

l de S

an J

osé

de

Q

uero

La

ON

DS

-PC

M c

oo

rdin

a c

on

la

DG

AA

M Y

OG

GS

d

el

Min

iste

rio

d

e

En

erg

ía

y M

ina

s p

ara

e

l d

ía

05

.09

.13

a

fin

q

ue

in

form

en

la

s a

ccio

ne

s d

el

pro

ceso

.

Min

erí

a

Aso

cia

ció

n d

e

Ag

ricu

lto

res

del A

nexo

La

Ch

arp

a

Media

nte

cart

a p

rese

nta

da a

nte

el

MIN

AM

, A

NA

, D

RE

M A

yacu

cho y

PC

M,

los

pobla

dore

s d

e l

a

Aso

ciaci

ón d

e A

gricu

ltore

s del A

nexo

Quebra

da L

a

Ch

arp

a

form

ula

ron

u

na

d

en

un

cia

s

ob

re

conta

min

aci

ón d

el m

edio

am

bie

nte

genera

da p

or la

pre

senci

a

de

pequeñas

com

pañía

s m

inera

s y

act

ivid

ades

de m

inerí

a in

form

al.

Dis

ttrito

de P

ullo

/ P

rovi

nci

a d

e

Parinaco

chas

Aya

cuch

oO

ND

S -

PC

M, A

so

cia

ció

n

de A

gricu

ltore

s de

l An

exo

Q

uebra

da L

a C

ha

rpa

, M

INA

M, A

NA

, D

RE

M

Aya

cuch

o.

No

se

reg

istr

aro

n a

ccio

ne

s e

n e

l me

s d

e a

go

sto

.M

inerí

a

Page 55: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

No

mb

re

del C

aso

Ub

icació

nD

ep

art

a-

me

nto

Descri

pció

n d

el caso

Acto

res

Accio

nes r

ecie

nte

s e

n p

roceso

Tip

olo

gía

El C

ob

ro

Neg

roE

l 20.0

1.1

3, se

pro

dujo

un d

err

am

e d

e c

om

bust

ible

en e

l Km

63.0

0 +

0.6

00, e

n la

carr

ete

ra C

aja

marc

a -

Ba

mb

am

arc

a

(Sa

n

Mig

ue

l),

la

cis

tern

a

qu

e

transp

ort

aba e

l petr

óle

o h

abía

sid

o c

ontr

ata

da p

or

la e

mpre

sa P

rim

ax

para

abast

ece

r a

la E

mpre

sa

Min

era

Coim

ola

che.

Pro

duct

o d

e d

icho a

ccid

ente

se

han a

fect

ado la

flora

y fa

una d

el l

ugar, c

ausa

ndo

pro

ble

mas

medio

am

bie

nta

les

en a

lgunas

zonas

del

Cobro

Negro

.

Dis

trito

Lla

pa/

Pro

vinci

a S

an

Mig

uel

Caja

marc

aO

ND

S -

PC

M, A

NA

, O

EFA

, E

mpre

sa P

rim

ax,

Em

pre

sa

Min

era

Coim

ola

che

, C

.P. E

l C

obro

Negro

.

No

se

reg

istr

aro

n a

ccio

ne

s e

n e

l me

s d

e a

go

sto

.M

inerí

a

La C

om

un

idad

C

am

pesin

a d

e

Bre

ap

am

pa y

C

arh

uan

illa

-

Cia

. M

inera

B

uen

aven

tura

.

Las

Com

unid

ades

Cam

pesi

nas

de C

carh

uanill

a y

B

reapam

pa d

em

andan u

na r

enegoci

aci

ón p

or

el

uso

de t

err

enos

por

part

e d

e la C

om

pañía

Min

era

B

uenave

ntu

ra.

Adem

ás,

menci

onan q

ue e

xist

iría

pro

ble

mas

de

conta

min

aci

ón

am

bie

nta

l

por

el

trasl

ado d

e tr

ansp

ort

e d

e p

esa

do d

e e

sta e

mpre

sa.

CC

de

Cca

rhuanill

a y

B

reapam

pa/

Dis

trito

de

Chum

pi/

Pro

vinci

a d

e

Parinaco

chas

Aya

cuch

oO

ND

S -

PC

M,

Munic

ipalid

ad D

istr

ital d

e

Chum

pi,

Cia

. M

ine

ra

BU

EN

AV

EN

TU

RA

, C

C.

Cca

rhuanill

a,

CC

. B

reapam

pa

La

s re

laci

on

es

en

tre

la

U

nid

ad

M

ine

ra

Bre

a-

pa

ma

pa

(E

mp

resa

Bu

en

ave

ntu

ra),

las

au

torid

ad

es

y la

co

mu

nid

ad

de

l dis

trito

de

Ch

um

pi s

e m

an

tien

en

e

sta

ble

s.

Exis

ten

co

ord

ina

cio

ne

s

inte

rin

stitu

-ci

on

ale

s e

n

ma

teria

d

e

de

sarr

ollo

y

mo

nito

reo

a

mb

ien

tal.

Min

erí

a

Incu

mp

lim

ien

to

del A

cta

de

Acu

erd

o 2

007 -

d

esp

ido

de u

n

gru

po

de

trab

aja

do

res d

e

la c

om

un

idad

. M

inera

B

uen

aven

tura

,

Co

mu

nid

ad

de

Oco

yo

Las

dem

andas

de

la

CC

de

Oco

yo

a

la

Cía

B

uenave

ntu

ra s

on:

1.-

Reposi

ción d

e u

n g

rupo d

e

tra

ba

jore

s

de

la

zo

na

a

la

e

mp

resa

; 2

.-

Cum

plim

iento

de

com

pro

mis

os

firm

ados

el

año

2007, que in

cluye

la c

ontr

ata

ción d

e 3

0 p

obla

dore

s de l

a c

om

unid

ad p

or

el

perí

odo d

e e

xtra

cció

n d

e

min

era

les.

Com

unid

ad

Cam

pesi

na d

e

Oco

yo/ D

istr

ito

Oco

yo/ P

rovi

nci

a

Huayt

ará

Huanca

ve-

lica

ON

DS

- P

CM

, M

INE

M;

Com

unid

ad d

e

Oco

yo, C

ia

Min

era

BU

EN

AV

EN

TU

RA

Re

pre

sen

tan

te

Le

ga

l d

e

la

Em

pre

sa

Min

era

B

ue

na

ven

tura

,In

g. E

dg

ar

Co

rdo

va, m

an

ifie

sta

qu

e

po

r m

otiv

os

de

la b

aja

de

los

pre

cio

s d

e lo

s m

eta

les

min

ero

s a

niv

el

mu

nd

ial

se h

an

vis

to o

blig

ad

os

a

rea

liza

r u

na

re

ing

en

ierí

a e

n la

un

ida

d m

ine

ra y

en

co

nse

cue

nci

a h

an

re

du

cid

o e

l nú

me

ro d

e p

ers

on

al

y la

s o

pe

raci

on

es

min

era

s.

La

re

laci

ón

co

n

la

com

un

ida

d s

e e

ncu

en

tra

est

ab

le.

Min

erí

a

Po

maco

ch

aLa C

om

unid

ad C

am

pesi

na d

e P

om

aco

cha s

olic

itó

la

co

mp

en

sa

ció

n

a

las

em

pre

sa

s

min

era

s

Casa

palc

a

y Londre

s por

daños

am

bie

nta

les

y usu

fruct

o d

e s

us

tierr

as

sin la

debid

a a

uto

riza

ción.

Dis

trito

C

asa

palc

a/

Pro

vinci

a

Huaro

chirí

Lim

aO

ND

S -

PC

M,

MIN

EM

, C

. C

. P

om

aco

cha,

Co

mp

ía

Min

era

Casa

palc

a.

En

la O

ND

S-P

CM

, e

l día

06

.08

.13

, fu

e s

usp

en

did

a

la r

eu

nió

n c

oo

rdin

ad

a c

on

los

rep

rese

nta

nte

s d

e la

E

mp

resa

C

asa

pa

lca

y

los

rep

rese

nta

nte

s d

e la

C

om

un

ida

d

Ca

mp

esi

na

d

e

Po

ma

coch

a,

po

r la

in

asis

ten

cia

d

e

los

rep

rese

nta

nte

s

de

la

co

mu

nid

ad

.

Min

erí

a

MIN

SU

R -

A

nta

uta

Hace

un a

ño s

e c

onfo

rmó u

n C

om

ité d

e G

est

ión,

ést

e c

onju

nta

mente

con l

a M

unic

ipalid

ad D

istr

ital

de A

nta

uta

busc

a l

a f

irm

a d

e u

n n

uevo

conve

nio

m

arc

o.

El

princi

pal

pedid

o e

s el

pago d

el

30%

de

util

idades

a la

em

pre

sa m

inera

.

Dis

trito

Anta

uta

/ P

rovi

nci

a M

elg

ar

Puno

ON

DS

- P

CM

, M

INE

M,

DR

EM

Puno,

Munic

ipa

lida

d

Dis

trita

l de A

nta

uta

, G

obern

aci

ón R

eg

ion

al,

Em

pre

sa M

inera

Min

sur

El

27

/08

/13

se

lle

a

cab

o

un

a

reu

nió

n

de

a

uto

rid

ad

es

y d

irig

en

tes

en

el

dis

trito

de

An

tau

ta,

con

va

rio

s a

cue

rdo

s d

e p

or m

ed

io.

El 2

1/0

8/1

3 la

ON

DS

-PC

M s

e r

eu

nió

en

el d

istr

ito

de

An

tau

ta c

on

el A

lca

lde

y g

ob

ern

ad

or.

In

dic

aro

n

qu

e e

xist

en

co

mp

rom

iso

s d

e o

bra

s d

e M

INS

UR

co

n la

s co

mu

nid

ad

es,

pe

ro a

un

no

se

eje

cuta

n.

El

16

/08

/13

la

ON

DS

-PC

M s

ost

uvo

un

a r

eu

nió

n

con

el P

resi

de

nte

Re

gio

na

l de

Pu

no

y e

l Alc

ald

e d

e

la M

un

icip

alid

ad

Dis

trita

l d

e A

nta

uta

, e

n la

ciu

da

d

de

Lim

a.

Min

erí

a

53

Page 56: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

No

mb

re

del C

aso

Ub

icació

nD

ep

art

a-

me

nto

Descri

pció

n d

el caso

Acto

res

Accio

nes r

ecie

nte

s e

n p

roceso

Tip

olo

gía

Min

era

Rau

raLa

Cía

. M

inera

R

aura

est

arí

a

conta

min

ando

div

ers

as

lagunas

ubic

adas

en

la

pro

vinci

a

de

La

uri

co

ch

a.

El

alc

ald

e

de

la

M

un

icip

alid

ad

P

rovin

cia

l d

e

La

uri

co

ch

a

ha

so

licit

ad

o

la

inte

rvenci

ón de la

O

ND

S-P

CM

a fin

de que se

desa

rrolle

un e

studio

para

defin

ir la

conta

min

aci

ón

por p

lom

o e

n la

loca

lidad.

Dis

trito

Cauri/

Pro

vinci

a

Laurico

cha

Huánuco

ON

DS

- P

CM

, M

INE

M,

MIN

AM

, M

INS

A,

VIV

IEN

DA

, A

NA

, O

EFA

, IN

GE

MM

ET,

Mun

icip

alid

ad

P

rovi

nci

al L

aurico

cha

, C

entr

o P

obla

do N

ue

va

Raura

, C

ía.

Min

era

Ra

ura

En

la

ON

DS

-PC

M,

con

form

e a

l a

cta

de

l 0

2.0

8.1

3,

se s

ost

ien

e r

eu

nió

n c

on

lo

s re

pre

sen

tan

tes

de

lo

s se

cto

res

de

l e

sta

do

; M

INA

M,M

INE

M,M

INS

A

E

ING

EM

ME

T, e

n d

ich

a s

esi

ón

se

ra

tific

a la

s fe

cha

s d

e

los

info

rme

s a

p

rese

nta

r p

or

el

AN

A

E

ING

EM

ME

T.

Min

erí

a

Co

nd

orc

ayán

De

acu

erd

o

a

pobla

dore

s de

Condorc

ayá

n,

la

Em

pre

sa

Min

era

P

an

Am

erica

n

Silv

er

est

arí

a

const

ruye

ndo

su

depósi

to

de

rela

ves

cerc

a

al

manantia

l del

cual

la p

obla

ción s

e a

pro

visi

ona d

e

agua p

ota

ble

.

Case

río S

anta

C

ruz

de

Condorc

ayá

n /

Dis

trito

de

Huayl

lay

/ P

rovi

nci

a d

e

Pasc

o

Pasc

oO

ND

S -

PC

M, A

NA

, M

INA

M,

MIN

EM

, O

EFA

, O

SIN

ER

GM

IN,

Ca

serí

o

Condorc

ayá

n,

Em

pre

sa

Min

era

Pan A

merica

n S

ilve

r

Se

vie

ne

ha

cie

nd

o s

eg

uim

ien

to,

en

con

trá

nd

ose

a

la

esp

era

d

el

en

vío

d

el

Info

rme

d

e

Insp

ecc

ión

T

écn

ica

so

bre

la c

alid

ad

de

l ag

ua

de

l ma

na

ntia

l La

A

lca

nta

rilla

, co

n lo

cu

al se

co

nvo

cará

a lo

s re

pre

-se

nta

nte

s d

e la

po

bla

ció

n d

el c

ase

río

Co

nd

orc

aya

n

y a

la

E

mp

resa

M

ine

ra

Pa

n

Am

erica

m

Silv

er

Hu

aró

n S

.A.

Min

erí

a

Milp

o y

la C

.C.

Ch

avín

La C

om

unid

ad C

am

pesi

na d

e C

haví

n h

a s

olic

itado

a l

a C

om

pañía

Min

era

Milp

o S

.A.A

negoci

ar

la I

II

adenda

al

Conve

nio

M

arc

o

sobre

el

aport

e

eco

nóm

ico.

Dis

trito

Chaví

n /

Pro

vinci

a

Chin

cha

Ica

ON

DS

- P

CM

, M

INE

M, D

P,

Cía

. M

inera

Milp

o, C

.C.

Chaví

n

Se

te

nd

rá e

l 0

9 y

10

.09

.13

la

re

un

ión

en

tre

la

s p

art

es

a fi

n d

e d

efin

ir e

l ap

ort

e s

oci

al d

e la

em

pre

sa

a la

co

mu

nid

ad

.

Min

erí

a

Inte

reses p

or

ad

qu

isic

ión

d

e t

err

en

o

(zo

na m

inera

) d

e H

uan

cu

te

po

r H

uallh

ua

El p

roble

ma s

e g

est

a p

or el i

nte

rés

en la

inst

ala

ción

de la

min

era

QU

ELLO

PA

TA

SA

C, u

bic

ada e

ntr

e d

os

com

unid

ades

en c

onfli

cto (H

uallh

ua y

Huancu

te).

C

om

unero

s del

anexo

de H

uancu

te a

firm

an q

ue

com

unero

s de H

uallh

ua (

Dis

trito

de S

an J

avi

er

de

Alp

ab

am

ba

),e

n

19

96

, a

ne

xa

ron

ile

ga

lme

nte

te

rrito

rio d

e H

uancu

te.

CC

Huallh

ua y

H

uancu

te/

Dis

trito

San

Javi

er

de

Alp

abam

ba/

Pro

vinci

a P

auca

r del S

ara

Sara

Aya

cuch

oC

C.

Huallh

ua,

Cen

tro

P

obla

do d

e H

uancu

te,

Auto

ridades

revo

cad

as,

G

OR

E A

yacu

cho, M

ine

ra

QU

ELLO

PA

TA

La

Me

sa T

écn

ica

co

nfo

rma

da

pa

ra d

ete

rmin

ar

la

ca

rto

gra

fia

d

e

la

zo

na

lim

ítro

fe

en

tre

la

s

com

un

ida

de

s d

e

Hu

allh

ua

y

Hu

an

cute

, e

stá

tr

ab

aja

nd

o u

n in

form

e, e

l mis

mo

qu

e s

erá

ele

vad

o

en

el p

lazo

est

ab

leci

do

de

60

día

s, q

ue

ve

nce

en

la

seg

un

da

qu

ince

na

de

l me

s d

e s

ep

tiem

bre

20

13

.

Min

erí

a

Pro

yecto

H

aq

uir

aE

mpre

sa

Min

era

F

irst

Q

uantu

m

exp

lora

dos

pro

yect

os

en

la

part

e

alta

y

baja

de Ta

mbulla

, re

spect

ivam

ente

. A

l co

ncl

uir co

mpro

mis

os

en el

Pro

yect

o "H

aquira" co

n la

origin

al c

once

sionaria, s

e

generó

un p

aro

en s

etie

mbre

del 2

012 d

em

andando

com

pro

mis

os

con la

nueva

em

pre

sa.

C.C

. Ta

mbulla

/ D

istr

ito

Chalh

uahuach

o/

Pro

vinci

a

Cota

bam

bas

Apurí

mac

CC

de T

am

bulla

, F

irst

Q

uantu

mF

irst

Qu

an

tum

h

a

inic

iad

o

el

pro

ce

so

d

e

ne

go

cia

ció

n c

on

3 c

om

un

ida

de

s ca

mp

esi

na

s d

e la

zo

na

de

influ

en

cia

pa

ra la

ad

qu

isic

ión

de

tie

rra

s.

Min

erí

a

Mesa d

e

Tra

bajo

: C

AJA

CA

Y-

AN

CA

SH

Pobla

dore

s de

la

Com

unid

ad

Cam

pesi

na

de

Caja

cay

del

Valle

F

ort

ale

za,

solic

itaro

n

que

se

realic

e l

a i

nsp

ecc

ión d

el

daño a

mbie

nta

l ca

usa

do

por

la ru

ptu

ra del

min

ero

duct

o de la

C

om

pañía

M

inera

Anta

min

a e

n e

l D

istr

ito d

e C

aja

cay,

a l

a

altu

ra d

el

Case

río S

anta

Rosa

, hech

o o

curr

ido e

l 25.0

7.1

2.

Com

unid

ad

Cam

pesi

na

Santa

Rosa

de

Caja

cay/

Dis

trito

de C

aja

cay/

P

rovi

nci

a

Bolo

gnesi

Anca

shC

ongre

so d

e la

Re

blic

a,

CE

NS

OP

AS

, O

EFA

, M

INE

M,

MIN

AM

, C

ultu

ra,

MIN

AG

, M

INS

A, A

NA

, E

mpre

sa M

inera

An

tam

ina

.

En

la

s in

sta

laci

on

es

de

l C

EN

SO

PA

S co

n fe

cha

1

4.0

8.1

3,

los

rep

rese

nta

nte

s

de

C

aja

ca

y

y

Mu

nic

ipa

lida

d, s

e re

un

iero

n c

on

re

pre

sen

tan

tes

de

l C

EN

SO

PA

S

y

PC

M

a

efe

cto

s

de

to

ma

r co

no

cim

ien

to s

ob

re l

os

ava

nce

s d

e e

jecu

ció

n d

el

pla

n d

e a

cció

n in

me

dia

ta p

ara

la a

ten

ció

n d

e S

alu

d

en

la p

ob

laci

ón

.

Min

erí

a

Page 57: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

No

mb

re

del C

aso

Ub

icació

nD

ep

art

a-

me

nto

Descri

pció

n d

el caso

Acto

res

Accio

nes r

ecie

nte

s e

n p

roceso

Tip

olo

gía

Co

nta

min

ació

n

de r

ío T

um

bes -

P

uyan

go

La

act

ivid

ad

min

era

in

form

al

realiz

ada

en

las

ribera

s de lo

s rí

os

Cale

ro y

Am

arillo

en e

l Ecu

ador,

vienen c

onta

min

ando e

l Río

Puya

ngo e

n E

cuador y

Tum

bes

en e

l Perú

, com

pro

metie

ndo la

salu

d d

e la

s pobla

ciones

ase

nta

das

en

la

zona

baja

de

la

cuenca

. A

dem

ás

de

ello

, la

co

nta

min

aci

ón

se

conce

ntr

arí

a e

n e

l lodaza

l del e

cosi

stem

a m

angla

r,

lo q

ue a

tenta

ría c

ontr

a la

repro

ducc

ión d

e c

onch

as

negra

s en lo

s m

angla

res

de T

um

bes.

Pro

vinci

a d

e

Tum

bes

Tum

bes

ON

DS

- P

CM

, R

RE

E,

MIN

AM

, C

onve

nció

n

Naci

onal d

el A

gro

-Tu

mb

es

Pe

rso

na

l d

el

Pro

yect

o

de

M

od

ern

iza

ció

n

de

G

est

ión

de

Re

curs

os

Híd

rico

s. C

P - T

um

be

s (A

LA

),

vie

ne

n e

lab

ora

nd

o lo

s in

form

es

técn

ico

s so

bre

los

mo

nito

reo

s p

art

icip

ativ

os

de

la c

alid

ad

de

l ag

ua

en

la

Cu

en

ca d

e lo

s rí

os

Tu

mb

es

y Z

aru

mill

a

Min

erí

a

Mu

nic

ipalid

ad

P

rovin

cia

l d

e

Pasco

y V

olc

an

C

om

pañ

ía

Min

era

La a

ctual g

est

ión d

e la

Munic

ipalid

ad P

rovi

nci

al d

e

Pasc

o s

eñala

que e

l conve

nio

que s

usc

ribie

ron c

on

Volc

an C

om

pañía

M

inera

se

encu

entr

a vi

gente

, pese

a l

a a

nula

ción q

ue h

izo l

a a

nte

rior

adm

inis

-tr

aci

ón e

dil

y post

erior

ace

pta

ción d

e l

a e

mpre

sa

min

era

.

Pro

vinci

a d

e

Pasc

oP

asc

oM

unic

ipalid

ad P

rovi

nci

al d

e

Pasc

o,

Volc

an C

om

pa

ñía

M

inera

, O

ND

S -

PC

M

Po

r m

otiv

os

de

fu

erz

a

ma

yor

no

se

re

aliz

ó

la

reu

nió

n

pro

gra

ma

da

e

l 0

4.0

8.1

3,

esta

nd

o

pe

nd

ien

te s

u re

pro

gra

ma

ció

n.

Min

erí

a

Cen

tro

M

eta

lúrg

ico

L

a O

roya

(Em

pre

sa D

oe

Ru

n)

El ci

err

e d

e la P

lanta

Meta

lúrg

ica d

e la O

roya

y la

liquid

aci

ón

de

la

em

pre

sa

Doe

Run

Perú

,

ha

oca

sionado q

ue l

os

trabaja

dore

s de l

a e

mpre

sa

pie

rdan s

u fu

ente

de e

mple

o. T

anto

el c

ierr

e c

om

o la

liq

uid

aci

ón d

e la

em

pre

sa s

e d

io p

or la

renuenci

a d

e

la e

mpre

sa a

cum

plir

sus

com

pro

mis

os

am

bie

n-

tale

s co

n e

l Est

ado P

eru

ano.

Dis

trito

de L

a

Oro

ya/ P

rovi

nci

a

de Y

auli

Junín

Em

pre

sa D

oe R

un

, T

rabaja

dore

s D

oe R

un

, O

ND

S -

PC

M,

MIN

EM

, M

INS

A,

MIN

AM

y M

TP

E

A la

fech

a n

o s

e h

a re

gis

tra

do

act

ivid

ad

.M

inerí

a

55

CIE

MS

A -

C

OF

RE

La p

obla

ción d

e P

ara

tía b

usc

a la

refo

rmula

ción d

el

conve

nio

marc

o c

on la

Em

pre

sa M

inera

CIE

MS

A.

Dis

trito

Para

tía/

Pro

vinci

a L

am

pa

Puno

ON

DS

- P

CM

, D

RE

M

PU

NO

, D

PS

e v

ien

e re

aliz

an

do

el s

eg

uim

ien

to a

l ca

so.

Min

erí

a

Mesa d

e

Desarr

ollo

C

ora

ni.

Las

Com

unid

ades

Cam

pesi

nas

y la

auto

ridad

munic

ipal d

e C

ora

ni h

an lo

gra

do g

enera

r óptim

os

y adecu

ado v

íncu

los

para

la d

eci

sión d

e s

u f

utu

ro,

exp

resa

ndo

su

pre

dis

posi

ción

e

inte

rés

por

la

eje

cuci

ón d

e in

vers

iones

que g

enere

n e

l bie

nest

ar y

desa

rrollo

del

dis

trito

, por

lo

que

es

nece

sario

pro

move

r el p

roce

so d

e d

esa

rrollo

entr

e a

ctore

s de

los

se

cto

res

blico

y

pri

va

do

so

bre

la

s

nece

sidades

de la

pobla

ción e

n c

uanto

a s

erv

icio

s bási

cos

y públic

os,

para

analiz

ar

las

alte

rnativ

as

viable

s de s

olu

ción.

Com

unid

ades

Cam

pesi

nas

de

Chaca

coniz

a,

Quelc

aya

, C

him

boya

, C

ora

ni-

Acc

onsa

ya,

Isiv

illa y

Cora

ni/

Dis

trito

Cora

ni/

Pro

vinci

a

Cara

baya

Puno

Com

unid

ad C

am

pe

sin

a d

e

Chaca

coniz

a,

Com

un

ida

d

Cam

pesi

na d

e Q

ue

lca

ya,

Com

unid

ad C

am

pe

sin

a d

e

Chim

boya

, C

om

un

ida

d

Cam

pesi

na d

e C

ora

ni-

Acc

onsa

ya,

Com

un

ida

d

Cam

pesi

na d

e I

sivi

lla,

Com

unid

ad C

am

pe

sin

a d

e

Cora

ni,

Ronda C

am

pe

sin

a

Dis

trita

l de C

ora

ni,

Em

pre

sa

Min

era

Bear

Cre

ek,

ON

DS

-

PC

M

El

29

.08

.13

la

ON

DS

-PC

M p

art

icip

ó e

n l

a t

erc

era

se

sió

n d

e la

Me

sa d

e T

rab

ajo

pa

ra e

l De

sarr

ollo

de

l d

istr

ito

d

e

Co

ran

i,

lleva

da

a

ca

bo

e

n

las

inst

ala

cio

ne

s d

el

Pro

yect

o

Esp

eci

al

Bin

aci

on

al

La

go

Titi

caca

(P

ELT

), e

n l

a c

iud

ad

de

Pu

no

. L

a

sig

uie

nte

re

un

ión

se

re

aliz

ará

el

26

.09

.13

en

el

dis

trito

de

Co

ran

i.

Min

erí

a

Page 58: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

No

mb

re

del C

aso

Ub

icació

nD

ep

art

a-

me

nto

Descri

pció

n d

el caso

Acto

res

Accio

nes r

ecie

nte

s e

n p

roceso

Tip

olo

gía

Co

mu

nid

ad

C

am

pesin

a d

e

Vic

co

La C

om

unid

ad C

am

pesi

na d

e V

icco

ha s

olic

itado la

in

terv

enci

òn d

e l

a O

ficin

a N

aci

onal

de D

ialo

go y

S

ost

enib

ilidad

frente

a

los

daños

y perjuic

ios,

u

su

rpa

ciò

n

y

co

nta

min

aciò

n

de

lo

s

terr

en

os

superf

icia

les

en los

que h

abria incu

rrid

o e

n la f

ase

de exp

lora

ciòn la

E

mpre

sa S

oci

edad M

inera

E

l B

RO

CA

L S

.A.A

.

Dis

trito

de V

icco

/ P

rovi

nci

a d

e

Pasc

o

Pasc

oM

inis

terio d

e

Agricu

ltura

,Min

iste

rio

de

S

alu

d,M

inis

terio d

e E

ne

rgía

y

Min

as,

Soci

edad

Min

era

E

L B

RO

CA

L S

.A.A

,ON

DS

.

En

la

O

ND

S-P

CM

, e

n

coo

rdin

aci

ón

co

n

los

rep

rese

nta

nte

s d

el

MIN

EM

, A

NA

, re

pre

sen

tan

tes

de

la

em

pre

sa e

l B

RO

CA

L y

re

pre

sen

tan

tes

de

la

C

om

un

ida

d C

am

pe

sin

a d

e V

ICC

O, se

re

pro

gra

ma

la

reu

nió

n p

ara

el m

es

de

se

tiem

bre

.

Min

erí

a

CC

. U

mach

ulc

o

La C

.C. de U

mach

ulc

o d

em

anda e

l incu

mplim

iento

de

com

pro

mis

os

por

part

e

de

la

Cía

. M

inera

B

uenave

ntu

ra.

Para

ate

nder

est

e

tem

a

se

ha

form

ado

una

Mesa

de T

rabajo

fa

cilit

ada

por

el

GO

RE

Are

quip

a.

Dis

trito

C

aya

rani/

Pro

vinci

a

Condesu

yos

Are

qu

ipa

ON

DS

- P

CM

, M

INE

M,

GO

RE

Are

quip

aE

l 05

y 0

6.0

8.1

3 s

e re

aliz

ó la

cim

o S

ext

a s

esi

ón

de

la

Me

sa d

e D

iálg

o c

on

la s

igu

ien

te a

ge

nd

a:

1.R

ecu

pe

raci

on

de

vo

lqu

ete

: lu

eg

o d

e p

rese

nta

do

el

info

rme

(qu

e d

eb

erá

se

r a

pro

ba

do

po

r la

co

mu

nid

ad

),

se a

cue

rda

co

ntr

ata

r u

n n

ue

vo a

bo

ga

do

de

pa

rte

de

B

ue

na

ven

tura

. 2

.So

bre

la c

iste

rna

: L

as

pa

rte

s a

cue

rda

n q

ue

so

bre

las

ob

serv

aci

on

es

rea

liza

da

s, s

e re

un

irá

n e

l 08

.08

.13

. 3

.De

spid

o

de

tr

ab

aja

do

res:

L

as

ap

ort

es

acu

erd

an

co

nst

ituir u

na

co

mis

ion

e

spe

cia

l co

n e

l o

bje

to d

e

revi

sar l

a s

itua

cio

n a

ctu

al.

4.V

isita

a V

ivie

nd

as:

La

co

mu

nid

ad

so

licitó

co

mp

leta

r e

l in

form

e

sob

re

la

pro

ble

tica

d

e

las

vivi

en

da

s y

cha

cra

s.5

.Su

scrip

ció

n d

e u

n p

re c

on

tra

to:

La

pa

rte

s a

cue

rda

n

qu

e,

en

e

l ca

so

qu

e

Bu

en

ave

ntu

ra

req

uie

ra

los

serv

icio

s d

e tr

asl

ad

o d

e m

ine

ral

de

sde

P

aco

ta,

se

con

tra

tará

lo

s se

rvic

ios

de

vo

lqu

ete

a l

a c

om

un

ida

d

cam

pe

sin

a.

La

C

om

un

ida

d a

lca

nza

rá la

d

eci

sió

n re

spe

cto

a

la

re

dire

ccio

na

lida

d d

el p

rést

am

o y

do

na

ció

n a

cord

ad

os

pa

ra

el

prim

er

volq

ue

te

ha

cia

e

l n

ue

vo

volq

ue

te;

asi

mis

mo

, la

co

ntin

uid

ad

de

l a

po

yo d

e a

seso

ría

le

ga

l h

ast

a la

ap

ela

ció

n e

d la

se

nte

nci

a d

e p

rim

era

inst

an

cia

.6

.Ob

ras

Civ

iles:

Se

acu

erd

a q

ue

el 1

2.0

8.1

3 s

e re

ún

an

a

efe

cto

s d

e t

rata

r lo

s té

rmin

os

de

co

ntr

ata

ció

n d

e l

a

prim

era

ob

ra c

ivil.

7

.Am

plia

ció

n d

e S

erv

icio

s: L

a e

mp

resa

da

rá p

rio

rid

ad

a

la C

C d

e U

ma

chu

lco

, e

n l

a c

on

tra

taci

ón

de

se

rvic

ios

Min

erí

a

Co

mu

nid

ad

C

am

pesin

a d

e

Pallan

ch

acra

La

Com

unid

ad

Cam

pesi

na

de

Palla

nch

acr

a

ha

solic

itado la

in

terv

enci

ón de la

O

ND

S fr

ente

al

incu

mplim

iento

de lo

s acu

erd

os

y el u

so in

debid

o d

e

las

tierr

as

por

part

e d

e l

a E

mpre

sa E

xplo

tadora

V

inch

os.

Dis

trito

de

Palla

nch

acr

a /

Pro

vinci

a d

e

Pasc

o

Pasc

oM

inis

terio d

el

Am

bie

nte

,Min

iste

rio

de

E

nerg

ía y

M

inas,

OE

FA

,ON

DS

,em

pre

sa e

xplo

tadora

Vin

cho

s,

Se

est

a a

la e

spe

ra q

ue

la C

om

un

ida

d C

am

pe

sin

a

en

vie

la

d

ocu

me

nta

ció

n

sust

en

tato

ria

d

e

su

solic

itud

.

Min

erí

a

To

ccto

pata

Contr

ove

rsia

entr

e c

om

unero

s de T

occ

topata

sobre

act

ivid

ad m

inera

art

esa

nal.

C.C

. To

ccto

pata

/ D

istr

ito de

Pacu

cha/

Pro

vinci

a d

e

Andahuayl

as

Apurí

mac

ON

DS

- P

CM

, M

INA

G,

GO

RE

Apurí

mac,

DP,

Munic

ipalid

ad D

istr

ital d

e

Pacu

cha,

Gobern

aci

ón

de

A

ndahuayl

as,

PN

P d

e

Andahuayl

as

No

se

ha

reg

istr

ad

o n

ing

un

a a

ctiv

ida

d re

leva

nte

.M

inerí

a

Info

rmal e

Ile

gal

Page 59: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

No

mb

re

del C

aso

Ub

icació

nD

ep

art

a-

me

nto

Descri

pció

n d

el caso

Acto

res

Accio

nes r

ecie

nte

s e

n p

roceso

Tip

olo

gía

FR

ED

DIP

T-

TO

CA

CH

EE

l Fre

nte

de D

efe

nsa

y D

esa

rrollo

de lo

s In

tere

ses

de

la

Pro

vinci

a

de

Toca

che,

realiz

aró

n

una

movi

lizaci

ón c

on la p

art

icip

aci

ón d

e 4

00 p

ers

onas

apro

xim

adam

ente

, to

mando la

Munic

ipalid

ad d

e la

P

rovi

nci

a d

e T

oca

che, en rech

azo

a la

gest

ión d

e la

A

lcald

esa

de l

a P

rovi

nci

a.

Las

dem

andas

de l

os

po

bla

do

res

se

re

lacio

na

n

a

las

de

nu

ncia

s

realiz

adas

ante

la C

ontr

alo

ría y

la C

ort

e S

uperior de

Just

icia

; asi

mis

mo d

em

andan q

ue s

e a

tiendan los

pro

ble

mas

de

pla

gas

y enfe

rmedades

de

sus

culti

vos,

entr

e o

tros.

Pro

vinci

a d

e

Toca

che

San M

art

ínF

RE

DD

IPT,

Alc

ald

esa

de

To

cach

e.

La

Co

nta

loria

est

a i

nte

rvin

ien

do

la

Mu

nic

ipa

lida

d

de

To

cach

e,

exi

stie

nd

o l

a p

osi

bili

da

d d

e e

ntr

eg

ar

un

in

form

e p

relim

ina

r e

l p

róxi

mo

14

.09

.13

, p

ara

in

icia

r acc

ion

es,

se

n s

ea

el c

aso

.

Otr

os

Pro

vin

cia

de

Casm

aE

n la

Pro

vinci

a d

e C

asm

a s

e s

olic

itó la

inte

rvenci

ón

del P

oder

Eje

cutiv

o a

nte

los

gra

ves

pro

ble

mas

de

seguridad

ciudadana

que

viene

enfr

enta

ndo

la

ciudad y

que y

a h

an c

obra

do v

idas.

Asi

mis

mo,

se

so

licit

ó

qu

e

se

so

lucio

ne

n

los

pro

ble

ma

s

am

bie

nta

les

y la

esc

ase

s de

agua,

los

cuale

s vi

enen

afe

ctando

la

pro

ducc

ión

agro

pecu

aria;

adem

ás,

se p

ide e

l desa

rrollo

soci

al d

e la

Pro

vinci

a.

Pro

vinci

a d

e

Casm

aA

nca

shM

INA

G,

MIN

CE

TU

R,M

EF,

M

INE

DU

, M

INE

M,

MIN

INT

ER

, P

roducc

ión

, M

INS

A,

MIN

TR

A, V

ivie

nd

a,

OE

FA

, A

NA

, D

IGE

SA

, M

P

de C

asm

a,

Munic

ipa

lida

de

s dis

trita

les

de la

Pro

vin

cia

de

C

asm

a,

Fre

nte

de

Defe

nsa

,Com

ité d

e L

uch

a,

GO

RE

Anca

sh.

Co

n

fech

a

07

.08

.13

e

n

las

inst

ala

cio

ne

s d

e

la

Mu

nic

ipa

lida

d d

e C

asm

a s

e r

ne

n lo

s a

cto

res

de

la

me

sa d

e t

rab

ajo

d

e M

ed

io A

mb

ien

te-C

asm

a,

aco

rda

nd

o a

pro

ba

r e

l re

gla

me

nto

y p

lan

de

tra

ba

jo

de

la m

esa

; re

qu

erir

a la

AN

A in

form

aci

ón

so

bre

la

au

toriza

cio

n d

e l

ice

nci

a d

e u

so d

e a

gu

a d

e l

as

em

pre

sas

Lo

s A

lam

os

y P

aci

fic T

rad

ing

; so

licita

r a

S

UN

AS

S

qu

e

req

uie

ra

a

SE

DA

C

him

bo

te

info

rma

ció

n

so

bre

la

s

accio

ne

s

ad

op

tad

as

resp

ect

o a

la la

gu

na

de

oxi

da

ció

n; re

qu

erir a

OE

FA

re

alic

e u

na

su

pe

rvis

ión

o in

form

e d

e la

s a

l pro

yect

o

min

ero

Sh

un

tur.

Otr

os

Op

osic

ión

a

acti

vid

ad

es d

e

em

pre

sa

VA

LE

- M

ISK

I M

AY

O

Pobla

dore

s de l

as

aso

ciaci

ones

de A

DE

PR

EM

AR

P

uert

o R

ico y

Los

Guerr

ero

s de P

uert

o R

ico,

así

co

mo l

os

pesc

adore

s a

rtesa

nale

s y

maricu

ltore

s de la B

ahía

de S

ech

ura

se o

ponen a

la im

ple

men-

taci

ón d

e l

a s

egunda e

tapa d

e e

xplo

taci

ón d

e l

a

em

pre

sa V

ALE

- M

ISK

I MA

YO

.D

esd

e e

l año 2

011

los

repre

senta

nte

s de e

stas

org

aniz

aci

ones

se han ve

nid

o queja

ndo ante

la

em

pre

sa V

ALE

- M

ISK

I M

AY

O y

las

auto

ridades

resp

ect

ivas

por

la co

nta

min

aci

ón pro

duci

da por

dic

ha

e

mp

resa

. S

eg

ún

lo

s

de

ma

nd

an

tes

la

em

pre

sa e

starí

a a

fect

ando s

us

sem

brí

os,

las

zonas

acu

ícola

s y

el

aire p

or

gra

ndes

nubes

de p

olv

o

negro

que s

e g

enera

con e

l em

barq

ue d

e r

oca

fo

sfórica

.

Pro

vinci

a

Sech

ura

Piu

raP

esc

adore

s art

esa

na

les

y m

aricu

ltore

s de la

Ba

hía

de

S

ech

ura

, S

indic

ato

de

T

rabaja

dore

s del O

leo

du

cto

de P

etr

operú

, E

mp

resa

Va

le

- M

iski

Mayo

, O

ND

S -

PC

M.

La

Em

pre

sa M

iski

Ma

yo i

nst

aló

el

me

can

ism

o d

e

con

tro

l d

e m

ate

ria

l p

art

icu

lad

o (

chu

te),

el

mis

mo

q

ue

p

or

su co

mp

lejid

ad

n

ece

sita

se

r ca

libra

do

, re

qu

ierié

nd

ose

un

a s

erie

de

pru

eb

as

con

el fin

de

lle

ga

r a

su

niv

el ó

ptim

o. A

ctu

alm

en

te, s

e e

ncu

en

tra

a

pru

eb

a.

Otr

os

57

Peq

ueñ

os

min

ero

s y

m

inero

s

art

esan

ale

s d

e

San

dia

y

Cara

baya.

En e

l m

arc

o d

e l

a p

roble

mátic

a c

on m

inero

s de

Sandia

y C

ara

baya

, entr

e c

uya

s dem

andas

est

aba

la a

dquis

ició

n y

com

pra

de e

xplo

sivo

s a p

equeña

esc

ala

, se

fir

un

Act

a.

Post

eriorm

ente

, se

co

nfo

rmó u

na M

esa

Técn

ica p

ara

la d

iscu

sión d

e

tem

as

rela

cionados

a la

pequeña m

inerí

a.

Pro

vinci

as

Sandia

y

Cara

baya

Puno

ON

DS

- P

CM

, M

INE

M,

DR

EM

Puno,

SU

NA

TS

e v

ien

e re

aliz

an

do

el s

eg

uim

ien

to a

l ca

so.

Min

erí

a

Info

rmal e

Ile

gal

Page 60: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

No

mb

re

del C

aso

Ub

icació

nD

ep

art

a-

me

nto

Descri

pció

n d

el caso

Acto

res

Accio

nes r

ecie

nte

s e

n p

roceso

Tip

olo

gía

Pu

en

te M

oró

n

- C

ho

sic

a -

C

hacla

cayo

Ante

el

cola

pso

del

Puente

Moró

n,

los

usu

arios

afe

ctados

han s

olic

itado la

inte

rvenci

ón d

e la

ON

DS

co

n

el

ob

jeto

q

ue

e

sta

in

fra

estr

uctu

ra

se

a

consi

dera

da d

entr

o d

el

Pro

yect

o V

ías

para

Lim

a,

pro

longaci

ón d

e la

carr

ete

ra R

am

iro P

rialé

.

Pro

vinci

a d

e

Lim

aLim

aM

INT

RA

, M

unic

ipa

lida

d d

e

San J

uan d

e L

urin

ga

nch

o,

Munic

ipalid

ad L

urig

an

cho

C

hosi

ca,

Usu

arios

de

l P

uente

Moró

n,

Munic

ipalid

ad M

etr

op

olit

an

a

de L

ima

Lu

eg

o d

e h

ab

er co

mp

leta

do

la d

ocu

me

nta

ció

n e

sta

a

la

esp

era

de

la

exp

ed

ició

n d

e la

De

cla

rato

ria

de

E

me

rge

nci

a d

el P

ue

nte

Mo

rón

.

Otr

os

Incu

mp

lim

ien

to

de O

bra

s

blicas e

n la

pro

vin

cia

del

Man

u

La

pobla

ción

de

la

pro

vinci

a

ha

exp

resa

do

su

male

star, y

am

enaza

n c

on a

ccio

nes

de p

rote

sta,

debid

o a

l incu

mplim

iento

de c

om

pro

mis

os

y pla

zos

para

la c

onst

rucc

ión d

el p

uente

sobre

el r

ío C

arb

ón,

a c

arg

o d

e P

RO

VÍA

S D

ES

CE

NT

RA

LIZ

AD

O, a

est

o

se s

um

an o

tras

obra

s públic

as

que n

o e

stán s

iendo

eje

cuta

das

en la

Pro

vinci

a d

el M

anu. E

sta s

ituaci

ón

ha

sid

o

co

nte

mp

lad

a

po

r la

M

un

icip

alid

ad

P

rovi

nci

al

del

Manu

quie

n

ha

solic

itado

que

el

Poder

Eje

cutiv

o

y otr

os

org

anis

mos

públic

os

abord

en e

sta p

roble

mátic

a.

Pro

vinci

a d

e

Manu

Madre

de

Dio

sF

rente

de D

efe

nsa

de

los

Inte

rese

s del M

an

u,

Munic

ipalid

ad P

rovi

nci

al d

el

Manu

El 1

9.0

8.1

3 s

e a

cord

ó c

on

el a

lca

lde

pro

vin

cia

l d

e

Ma

nu

re

aliz

ar

un

a

reu

nió

n

mu

ltis

ecto

ria

l e

in

terg

ub

ern

am

en

tal

en

e

l m

es

de

se

tiem

bre

, d

ep

en

die

nd

o

de

su

d

isp

on

ibili

da

d.

Pe

nd

ien

te

con

firm

ar f

ech

a d

e la

reu

nió

n p

or e

l alc

ald

e.

Otr

os

Imp

lem

en

tació

n

Desarr

ollo

A

mazó

nic

o -

A

mazo

nas

La

s

org

an

iza

cio

ne

s

ind

íge

na

s

de

la

re

gió

n

Am

azo

nas

pid

en a

l gobie

rno n

aci

onal

que c

onvo

-que a

los

invo

lucr

ados

para

la im

ple

menta

ción d

e la

pro

puest

a naci

onal

de desa

rrollo

am

azó

nic

o en

favo

r de la

s co

munid

ades

nativ

as.

Pro

vinci

a

Condorc

anqui

(Am

azo

nas)

y

Pro

vinci

a D

ate

m

del M

ara

ñón

(Lore

to)

Am

azo

nas

y

Lore

toO

ND

S -

PC

M,

Cultu

ra,

CO

RP

I, O

RP

IAN

, O

DE

CO

FR

OC

La

O

ND

S

- P

CM

vi

en

e

coo

rdin

an

do

co

n

los

sect

ore

s d

el

Go

bie

rno

N

aci

on

al

resp

ect

o

a

la

pro

pu

est

a d

e d

esa

rro

llo a

ma

zón

ico

.

Otr

os

Pescad

ore

s

art

esan

ale

s y

c

on

exo

s d

el

Callao

y A

PT

M

Term

inale

s

Los

pesc

adore

s art

esa

nale

s y

conexo

s del C

alla

o

solic

itan q

ue s

u s

ituaci

ón s

ea e

xam

inada.

Pro

vinci

a

Const

ituci

onal

del C

alla

o

Calla

oO

ND

S -

PC

M,

MIM

AM

, P

roduce

, P

esc

ado

res

art

esa

nala

es

de C

alla

o

AP

M t

erm

ina

ls e

stá

cu

mp

lien

do

lo

s co

mp

rom

iso

s a

sum

ido

s co

n lo

s p

esc

ad

ore

s d

el d

ese

mb

arc

ad

ero

p

esq

ue

ro a

rte

san

al d

el C

alla

o.

Otr

os

CE

TIC

OS

: Ilo

y M

ata

ran

iE

l 31.1

2.1

2 v

enci

ó e

l pla

zo d

e a

uto

riza

ción p

ara

la

tra

nsfo

rma

ció

n

y

ad

ecu

ació

n

de

ve

híc

ulo

s

import

ados

para

la v

enta

inte

rna.

Los

CE

TIC

OS

tie

nen a

ún v

ehíc

ulo

s en s

tock

. Con la

reducc

ion d

el

tra

ba

jo,

ha

brí

a

pe

rso

na

l q

ue

se

q

ue

da

ría

dese

mple

ado a

fin

es

del 2

012, el n

úm

ero

asc

iende

a 5

00 tr

abaja

dore

s

Pro

vinci

as

Ilo y

Mata

rani

Moquegua y

A

requip

aO

ND

S -

PC

M,

ME

F,

Pro

duce

, M

INC

ET

UR

, A

duanas,

GO

RE

M

oquegua,

GO

RE

A

requip

a,

CE

TIC

OS

No

se

reg

istr

aro

n a

ccio

ne

s e

n e

l me

s d

e a

go

sto

.O

tros

Page 61: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

No

mb

re

del C

aso

Ub

icació

nD

ep

art

a-

me

nto

Descri

pció

n d

el caso

Acto

res

Accio

nes r

ecie

nte

s e

n p

roceso

Tip

olo

gía

59

Gru

po

de

trab

ajo

M

ult

isecto

rial

AR

PI S

C

La

p

ob

lació

n

Am

azó

nic

a

de

S

elv

a

Ce

ntr

al,

repre

senta

dos

por

AR

PI

CS

, han

solic

itado

el

cum

plim

iento

de lo

s 41 a

cuerd

os

que s

e fi

rmaro

n e

l 24 d

e F

ebre

ro d

el

2012,

en l

a a

ctualid

ad e

stos

acu

erd

os

vienen s

iendo a

tendid

os

y re

suelto

s por

los

sect

ore

s de g

obie

rno.

Pro

vinci

as

de

Chanch

am

ayo

y

Satip

o (

Junín

) y

Pro

vinci

a d

e

Pasc

o (

Pasc

o)

Junín

y

Pasc

oO

ND

S -

PC

M,

Cultu

ra,

MIN

AG

, M

INA

M,

MIN

INT

ER

, IN

EI,

C

OF

OP

RI,

MID

IS, V

ivie

nd

a,

CC

NN

nativ

as

de

la S

elv

a

Centr

al:

AR

PI

El

rep

rese

nta

nte

d

e

AR

PI

SC

, so

licitó

u

na

a

ud

ien

cia

co

n

el

Pre

sid

en

te

de

l C

on

sejo

d

e

Min

istr

os

pa

ra tr

ata

r e

l se

gu

nd

o e

ncu

en

tro

en

tre

las

Org

an

iza

cio

ne

s A

ma

zón

ica

s y

el E

jecu

tivo

.

Otr

os

Dis

cap

acit

ad

os d

e las

Fu

erz

as

Arm

ad

as y

P

olicia

N

acio

nal d

el

Perú

El

Fre

nte

de

Aso

ciaci

ones

de

Dis

capaci

tados,

V

iudas

y deudos

de la

s F

F.A

A y

PN

P h

a s

olic

itado la

in

terv

enci

òn d

e l

a O

ND

S a

sl e

star

pendie

nte

el

pago d

e l

a d

euda s

oci

al

asc

endente

a m

às

de 7

2

mill

ones

de n

uevo

s so

les.

Lim

aLim

aM

inis

terio d

e

Defe

nsa

,Min

iste

rio

de

E

conom

ía y

F

inanza

s,O

ND

S.

En

la

re

un

ión

d

e

eva

lua

ció

n

de

l 0

6.0

8.1

3,

se

de

term

inó

qu

e la

de

ma

nd

a p

lan

tea

da

es

de

ín

do

le

pre

su

pu

esta

l,

qu

ed

an

do

p

en

die

nte

q

ue

e

l M

inis

terio

d

e

De

fen

sa

em

ita

el

info

rme

co

rre

s-p

on

die

nte

.

Otr

os

Page 62: 10. Las Diferencias Controversias y Conflictos Sociales

Más importante que el número de conflictos es la capacidad del Estado para gestionarlos.

El gobierno la está forjando.

de las personasAl servicio

y las naciones

ONDS